3-5 uur Techniek Houtbewerking, assemblage. Beeldende aspect Voorkennis

Transcriptie

1 Onderwerp van hout met assemblage 1 / 2 Opdracht De leerling maakt een houten fotolijst en maakt daar een persoonlijke assemblage in Deze les wordt u aangeboden door Een lessendatabase voor en door kunstdocenten uit het Speciaal- en Praktijk Onderwijs. Dit is een initiatief van: Linda Batenburg, Nita van Bree en Ilja Olthaar. Zij hebben dit uitgevoerd als afstudeerproject van de docenten opleiding aan de Willem de Kooning Academie te Rotterdam. Tijdsindicatie Inspiratie Beeldende aspect Voorkennis 3-5 uur Techniek Houtbewerking, assemblage Afbeeldingen van verschillende lijsten om foto s & schilderijen Assemblages van Robert Rauschenberg en Jasper Johns Compositie, ruimte en vorm De leerling heeft al eens een collage gemaakt LEERDOELEN * De leerling kan nauwkeurig meten en zagen * De leerling kan de benodigde gereedschappen benoemen en op de juiste manier gebruiken * De leerling denkt na over wie hij is, wat hem kenmerkt en wat hem fascineert * De leerling kan laten zien wie hij is doormiddel van een assemblage, waarin kenmerken, eigenschappen, fascinaties van de leerling zichtbaar worden doormiddel van 2D en 3D materialen. * De leerling denkt bewust na over het indelen van de ruimte door te letten op overlapping, afsnijding, compositie en vormen van zijn materialen. LESPLAN Introductie Jongeren denken veel na over wie ben ik, wat wil ik, wie wil ik zijn. Ze zitten in een fase waarbij heel veel verandert aan het uiterlijk, lichaam en het denken. Een heel ingewikkelde fase waar de jongere doorheen moet, de ontwikkeling van zijn identiteit. Bij deze opdracht gaan de leerlingen kijken naar zichzelf, naar wie ze zijn, en gaan dit uitten/ laten zien met verschillende materialen. Les 1: Verzamelingen, assemblages Ga met de leerlingen in gesprek over verzamelingen om zo langzaam toe te werken naar de uitleg over assemblages. Wie verzamelen er dingen? Wat verzamel je? Wat kun je zoal verzamelen? Laat afbeeldingen zien van assemblages van verschillende kunstenaars, en vertel wat voor verzamelingen dat zijn. Laat de leerlingen ook zien dat deze assemblages bestaan uit zowel 2D als 3D materiaal, dat het een collage is die ook uit ruimtelijke materialen bestaat. Leg de leerlingen uit dat ook hun zo n assemblage gaan maken met als thema Who am I?. Doormiddel van plaatjes, foto s en 3D materialen te verzamelen wat iets met de leerling persoonlijk te maken heeft gaan ze de assemblage opbouwen. Denk bijvoorbeeld aan strippenkaarten voor iemand die veel reist, of koffiebonen voor iemand die graag koffie drinkt, of hout en gedroogde bloemen voor iemand die gek is op natuur, een CD voor iemand die van muziek houdt, etc. De komende lessen dat ze bezig zijn met het maken van de houten lijst, hebben ze de mogelijkheid deze materialen te verzamelen. Om de leerlingen een beetje op weg te helpen kan je ze een vragenlijst laten invullen, met vragen als: wat zijn je hobby s, wat is je favoriete boek of film, wie is jouw grote voorbeeld, etc. Nu de leerlingen weten wat de opdracht is, en dat ze op zoek moeten naar bij hun passende materialen, kan nu gewerkt worden aan de fotolijst. Als er gereedschappen gebruikt gaan worden die de leerlingen nog niet kennen behandel je deze eerst, en doe je voor hoe ze gebruikt moeten worden. Les 2: Gereedschappen Bij binnenkomst plak je bij iedere leerling een sticker op de rug met daarop een begrip of een gereedschap welke ze moeten kennen voor het maken van dit werkstuk. De leerlingen moeten erachter zien te komen wat er op hun rug staat. Iedere leerling stelt ja-nee vragen om erachter te komen wat hij op zijn rug heeft staan. Hiermee kun je op een speelse manier de genoemde begrippen en gereedschappen uit les 1 herhalen en toetsen.

2 Onderwerp van hout met assemblage 2 / 2 Opdracht De leerling maakt een houten fotolijst en maakt daar een persoonlijke assemblage in Tijdsindicatie 3-5 uur Techniek Houtbewerking, assemblage Deze les wordt u aangeboden door Een lessendatabase voor en door kunstdocenten uit het Speciaal- en Praktijk Onderwijs. Dit is een initiatief van: Linda Batenburg, Nita van Bree en Ilja Olthaar. Zij hebben dit uitgevoerd als afstudeerproject van de docenten opleiding aan de Willem de Kooning Academie te Rotterdam. Inspiratie Beeldende aspect Voorkennis Afbeeldingen van verschillende lijsten om foto s & schilderijen Assemblages van Robert Rauschenberg en Jasper Johns Compositie, ruimte en vorm De leerling heeft al eens een collage gemaakt VERVOLG LESPLAN Les 3: Beeldaspecten Laat afbeeldingen van de assemblages van verschillende kunstenaars zien en bespreek daarbij de beeldende aspecten: compositie, ruimte en vorm. Wat voor verschillende composities zijn er. Hoe orden je al die verschillende 2D en 3D vormen. Hoe zit het met overlapping en afsnijding. Gebruik eventueel de PowerPoint presentaties van Bij het uitleggen van een beeldaspect kan je een leerling een afbeelding laten uitkiezen en hem laten vertellen hoe hij dit beeldaspect daarin terug ziet. Uitvoering Tijdens de komende lessen gaan de leerlingen thuis, op school en op andere plekken 2D en 3D materialen verzamelen voor hun assemblage. Aan de hand van het werkblad maakt de leerling de houten fotolijst. Als de fotolijst klaar is maakt de leerling zijn assemblage hierin met de verzamelde materialen. Afsluiting Als afsluiting kan je de werken van alle leerlingen neerzetten en hun mentor vragen te komen, en te raden welk werk van welke leerling is. Een leuke manier om te zien of de leerling ook daadwerkelijk zichzelf heeft weten te presenteren doormiddel van een assemblage. De leerling legt vervolgens uit waarom hij voor de gebruikte 2D en 3D materialen heeft gekozen, en wat dat zegt over hem. Vervolgens nog een herhaling van de behandelde beeldaspecten. Schrijf verschillende compositievormen op kaartjes, en laat de leerlingen het kaartje neerleggen bij een werk waarin hij die compositie terug ziet. MATERIALEN * Latjes vurenhout (2,5 cm breed & 1 cm dik) * Hardboard * Potlood * Winkelhaak * Verstekbak * Lijmtang * Kapzaag * Houtlijm * Verstekklemtang * Verstekklemmen * Handzaag * Ijslollystokjes * Lijmklemmen * Mal van de standaard * Persoonlijke verzameling van de leerling (2D en 3D materiaal) TIPS & TRUCS De fotolijst kan ook gecombineerd worden met een foto-opdracht, in dat geval komt de assemblage te vervallen en verandert de introductie. Deze zou er als volgt uit kunnen zien: Leg verschillende afbeeldingen van foto s en schilderijen neer en leg afbeeldingen van verschillende lijsten neer met het raam eruit geknipt. Ga met de leerlingen in gesprek over het doel van inlijsten. Waarom lijsten mensen foto s en schilderijen in? Welke lijst past bij welk schilderij? Laat de leerlingen schuiven met de afbeeldingen (van schilderijen/ foto s en de verschillende lijsten) om zelf te ervaren wat wel en wat niet past. Wat doet de kleur van een lijst met een schilderij of foto? Wat doet de vorm van een lijst met het schilderij of de foto?

3 Werkblad 1 MATERIALEN * Latjes vurenhout van 2,5 cm breed en 1 cm dik * Hardboard * Potlood * Winkelhaak * Verstekbak * Lijmtang * Kapzaag * Houtlijm * Verstekklemtang * Verstekklemmen * Handzaag * Ijslollystokjes * Lijmklemmen * Mal van de standaard MAAK EEN FOTOLIJST A. Kijk naar de tekening van de fotolijst B. Daarvoor heb je straks het volgende nodig 2 latjes van 20 cm (200 mm) 2 latjes van 15 cm (150 mm) C. Pak latjes vuren hout van 2,5 cm breed en 1cm dik D.Zaag eerst een hoekje eraf Gebruik een verstekbak, lijmtang en kapzaag

4 Werkblad 2 MAAK EEN FOTOLIJST E. Leg een liniaal tegen de langste hoek van je latje En zet een streepje bij 200 mm (20cm) Teken een pijl in de richting die je zo gaat zagen F. Zaag dit stuk in de verstekbak G. Trek het gezaagde stuk over op een volgend stuk hout, en zaag ook dat stuk H. Zaag nu 2 latjes van 150 mm (15cm) op dezelfde manier I. Leg de 4 gezaagde latjes zo neer zoals ze aan elkaar verbonden moeten worden J. Lijm de latjes met de verstekkanten tegen elkaar aan met houtlijm en zet ze vast met verstekklemmen K. Pak een stuk hardboard, leg het lijstje erop (tegen 2 zijkanten aan) en trek het met potlood om

5 Werkblad 3 MAAK EEN FOTOLIJST L. Zet het hardboard vast aan de werkbank met 2 lijmtangen en zaag dit stuk uit met een handzaag Houd je wijsvinger langs de zaag in de richting die je op zaagt Duw met je linkerhand het hardboard naar beneden waardoor het zagen makkelijker gaat M. Plak op de achterkant van je lijst 3 ijslollystokjes N. Doe lijm op de ijslollystokjes, en plak het hardboard erop O. Zet het vast met 3 lijmklemmen Op de plek waar de ijslollystokjes zitten P. Pak het voorbeeld van de standaard. Zo n voorbeeld noem je een mal Pak een latje vurenhout en trek de mal daarop over

6 Werkblad 4 MAAK EEN FOTOLIJST Q. Zet het stukje hout op de werktafel Met daaronder een stuk hout om de tafel te beschermen Zet het vast met 2 lijmtangen en zaag het uit met een kapzaag R. Schuur de zijkanten glad met schuurpapier S. Meet op de achterkant van je fotolijst het midden uit en zet daar een lijn T. Pak een winkelhaak en trek daarmee een rechte lijn langs dat punt U. Zet de standaard tegen de lijn aan, bepaal waar deze moet komen, en zet daar een streep met potlood V. Lijm de standaard aan de achterkant met houtlijm vast W. Nu heb je de basis afhankelijk van de vervolgopdracht geef je het lijstje een persoonlijke uitstraling mee

7 Beeldmateriaal Jasper Johns 1. Fool's House Robert Rauschenberg 2. Black Market INSPIRATIE Uitleg pver assemblagekunst Hier zijn afbeeldingen te vinden van assemblages van verschillende kunstenaars Rauschenberg-EN/ENS-rauschenberg-EN.htm Hier zijn afbeeldingen te vinden van assemblages van Robert Rauschenberg Afbeeldingen van gereedschappen met daarbij uitleg hoe je het gereedschap gebruikt. Hier zijn PowerPoint presentaties te vinden over de verschillende beeldaspecten met uitleg en beeldmateriaal. Handig om te gebruiken bij het behandelen van beeldaspecten die de leerlingen nog niet kennen.

8 Beeldmateriaal Robert Rauschenberg 3 Charlene 4. First Landing Jump 5. Untitled INSPIRATIE Titel: Herinneringen ingelijst Auteur: Wim Kros Samenvatting: Hoe je souvenirs, foto s, kaartjes, miniaturen en dergelijke op een originele manier kan bewaren in memory-schilderijen. Titel: Decoratieve schilderijkasten Auteur: Lizzie O'Prey, Helen Atkinson, Marjan Faddegon-Doets, Studio Imago (Amersfoort) Samenvatting: Ideeën voor het decoratief inlijsten en uitstallen van kleine verzamelingen in schilderijlijsten c.q. kleine vitrinekasten.