De bijdrage van wetenschap aan betere data en beter beleid

Transcriptie

1 De bijdrage van wetenschap aan betere data en beter beleid Presentatie Onderzoek Het onderling gebruik van data & kennis door overheid en wetenschap 30 april 2015 Mauritskade HC Den Haag T: info@scienceworks.nl

2 Inleiding - Twee vragenlijsten: één voor Alfa- & Gammawetenschappers één voor ambtenaren binnen de overheid (Ministeries & Gemeenten) - Steekproef: Vragenlijst wetenschappers: Dertien Universiteiten KNAW- Instituten (Sociale Wetenschappen, Geesteswetenschappen, Maatschappijwetenschappen & Gedragswetenschappen) Vragenlijst Overheid: Beleidsmedewerkers Medewerkers interne onderzoeksbureaus overheid - Respons: Vragenlijst wetenschappers: 272 respondenten Vragenlijst overheid: 32 respondenten

3 Doelstellingen onderzoek Een inzicht geven in hoe wetenschappers datasets verkrijgen, gebruiken en delen. Een inzicht geven in hoe wetenschappers kennis delen. Een inzicht geven in hoe vertegenwoordigers van de overheid wetenschappelijke kennis verkrijgen, gebruiken en graag zou willen verkrijgen. Mogelijkheden peilen voor betere samenwerking.

4 Observaties over de wetenschap (1) Maakt u in uw onderzoek gebruik van datasets? Nee, ik maak in mijn onderzoek geen gebruik van datasets 101 (39,3%) Ja, ik maak in mijn onderzoek gebruik van datasets 156 (60,7%)

5 Observaties over de wetenschap (2) Gebruikt u datasets in uw onderzoek ( uitgesplitst naar onderzoeksgebied) Nee Ja Sociale Wetenschappen (N=52) 21,2% 78,8% Gedragswetenschappen (N=34) 23,5% 76,5% Maatschappijwetenschappen (N=75) 41,3% 58,7% Geesteswetenschappen (N=96) 46,9% 53,1%

6 Observaties over de wetenschap (3) Herkomstkanaal data Percentage van de respondenten dat data gebruikt in onderzoek, dat vaak of bijna altijd gebruik maakt van datasets via onderstaande instellingen Van andere overheidsinstanties Van het CBS 4,8% 8,8% Percentage van de respondenten dat data gebruikt in onderzoek, wat nooit gebruik maakt van datasets via de volgende kanalen Van andere overheidsinstanties Van DANS 64,4% 63,9% Van DANS 8,9% Van het CBS 46,9% Rechtstreeks van collega onderzoekers aan dezelfde universiteit 16,8% Rechtstreeks van collega onderzoekers in hetzelfde onderzoek 24,2% Rechtstreeks van collega onderzoekers in hetzelfde onderzoek 37,3% Rechtstreeks van collega onderzoekers aan dezelfde universiteit 15,2% Van uzelf 74,1% Van uzelf 5,3%

7 Observaties over de wetenschap (4) Het percentage van de wetenschappers dat datasets gebruikt dat meer gebruik wil maken van data van DANS, het CBS en rechtstreeks van andere overheidsinstanties. Rechtstreeks van een overheidsinstantie 38,1% Het CBS 45,2% DANS 49%

8 Observaties over de wetenschap (5) Zou u graag meer gebruik willen maken van data via de volgende kanalen? % respondenten CBS DANS Collegaonderzoekers zelfde uni Collegaonderzoekers zelfde onderzoek Rechtstreeks van een overheidsinstant ie Via andere kanalen Geesteswetenschappen 28,9 57,8 57,8 71,1 24,4 17,8 Maatschappijwetenschappen 68,2 52,3 40,9 43,2 59,1 25 Gedragswetenschappen 38,5 34,6 30, ,1 11,5 Sociale wetenschappen 41,5 43,9 31,7 53,

9 Observaties over de wetenschap (6) Stellingen over kwaliteit van datasets van verscheidene organisaties 5 Gemiddelde score (1= zeer mee oneens tot 5 = zeer mee eens) 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 Het CBS DANS Collega Onderzoekers Overige Overheids organisaties 1 Teveel regelgeving Teveel tijd Hoge inkoopkosten Gebruiksklaar

10 Observaties over de wetenschap (7) Hoe vaak maken wetenschappers zelf data beschikbaar? Percentage respondenten Voor collega onderzoekers in hetzelfde onderzoek Voor het CBS Voor DANS Voor andere overheidsinstanties Voor iedereen 0 Nooit Zelden Soms Vaak (Bijna) Altijd

11 Observaties over de wetenschap (8) Belemmeringen bij het beschikbaar maken van datasets Gereedmaken tijdrovend 68,6% Onduidelijk via welke instanties 42,9% Vertrouwelijkheid en regelgeving 37,4%

12 Observaties over de wetenschap (9) Delen van kennis met overheidsinstanties (N=257) (1) Ik deel mijn kennis niet met overheidsinstanties 6,6% Op andere manieren 14% Door middel van betaalde samenwerking met overheidsinstanties Door middel van onbetaalde samenwerking met overheidsinstanties 35% 40,5% Door het publiceren van mijn kennis in tijdschriften voor de praktijk 61,5% Door het publiceren van mijn kennis in wetenschappelijke tijdschriften 93,8%

13 Observaties over de wetenschap (10) Delen van kennis met overheidsinstanties (2) Geesteswetenschappen Maatschappijwetenschappen Gedragswetenschappen Sociale Wetenschappen 0 Door het publiceren van mijn kennis in tijdschriften voor de praktijk Door middel van betaalde samenwerking met overheidsinstanties Door middel van onbetaalde samenwerking met overheidsinstanties

14 Samenwerking van de overheid met wetenschap

15 Observaties over de Overheid (1) Maakt u in uw werkzaamheden gebruik van wetenschappelijke kennis? Nee 6,3% Ja maar niet van wetenschappelijke kennis voortgekomen uit de Alfa- en Gammawetenschappen 6,3% Ja 87,4%

16 Observaties over de Overheid (2) Gebruik van kennis uit de Alfa- & Gammawetenschappen Hoe vaak maakt u gebruik van wetenschappelijke kennis voortgekomen uit de volgende disciplines in uw werkzaamheden? Nooit Zelden Soms Vaak (Bijna) altijd Totaal Geesteswetenschappen (30,8%) (23,1%) (38,5%) (3,8%) (3,8%) (100%) Maatschappijwetenschapp en (3,6%) (17,9%) (46,4%) (32,1%) (0,%) (100%) Gedragswetenschappen (10,7%) (17,9%) (42,9%) (25,0%) (3,6%) (100%) Sociale wetenschappen (3,6%) (60,7%) (20,5%) (32,1%) (3,6%) (100%)

17 Observaties over de Overheid (3) Welke kennisoverdracht vindt met regelmaat plaats volgens vertegenwoordigers van de overheid? Via samenwerking met wetenschappers waar vanuit de overheid niet voor wordt betaald 50,1% Via samenwerking met wetenschappers waar vanuit de overheid voor wordt betaald 55,1% Via publicaties in wetenschappelijke tijdschriften 57,1% Via publicaties in tijdschriften voor de praktijk 72,4% *Percentage van vertegenwoordigers van de overheid dat zegt soms, vaak, of bijna altijd op een bepaalde manier gebruik maakt van wetenschappelijke kennis

18 Observaties over de Overheid (4) Hoe gebruikt de overheid wetenschappelijke kennis? Om de context van een probleem te duiden Als één van de vele bronnen van informatie, naast internet, belangengroepen, journalisten en dergelijke 57,1% 53,6% Bij de vorming van de beleidsagenda 35,7% Als primaire onderbouwing voor beleidsvorming 32,2% Om thema's opnieuw te conceptualiseren Als kennis meningsvorming in discussies of debat stimuleert 31% 29,6% Ten behoeve van de legitimatie van beleid achteraf 17,9%

19 Observaties over de Overheid (5) Mening over kennis uit de Alfa- en Gammawetenschappen Zeer Mee Oneens Mee Oneens Niet Mee Oneens/Niet Mee Eens Mee Eens Zeer Mee Eens Wetenschappelijk onderzoek binnen de Alfa- en Gammawetenschappen zou beter moeten aansluiten bij beleidsmatige prioriteiten Beleidsrelevante wetenschappelijke kennis, voortgekomen uit de Alfa- en Gammawetenschappen is voor mij gemakkelijk toegankelijk

20 Observaties over de Overheid (6) Hoe wil de overheid meer gebruik maken van wetenschappelijke kennis? Via publicaties in wetenschappelijke tijdschriften 40,7% Via samenwerking met wetenschappers waar vanuit de overheid niet voor wordt betaald 44,4% Via samenwerking met wetenschappers waar vanuit de overheid voor wordt betaald 48,1% Via publicaties in tijdschriften voor de praktijk 50%

21 Observaties over de Overheid (7) Stelling: Datasets voortgekomen uit de Alfa- en gammawetenschappen die relevant zijn voor onderbouwing van beleid worden voldoende beschikbaar gemaakt Zeer mee eens 0% Mee eens 17,4% Niet mee oneens/niet mee eens 39,1% Mee oneens 34,8% Zeer mee oneens 8,7%

22 Observaties over de Overheid (9) Stelling: Ik zou de Alfa- & Gammawetenschappen graag meer inzetten voor het verwerken van datasets afkomstig van overheidsinstanties Zeer mee eens 12% Mee eens 64% Niet mee oneens/niet mee eens 20% Mee oneens 4% Zeer mee oneens 0%

23 Verbetering van de samenwerking

24 Verbetering van de samenwerking 5 4,5 4 Overheid Wetenschap 3,5 3 2,5 2 1,5 1 Meer contract onderzoek in opdracht van de overheid Een intermediair tussen overheid en wetenschap Meer beleidsrelevant onderzoek op basis van realtime informatie Wetenschappelijke Verbetering van de adviesdiensten voor kwaliteit van de overheid datasets van de overheid Verbetering van de toegankelijk-heid van datasets van de overheid

25 Conclusie 1: groot potentieel voor bewerking overheidsdata door wetenschap - 76% van ambtenaren wil wetenschap meer inzetten voor het bewerken van overheidsdata, - Maar.. - De belangstelling is niet helemaal wederzijds: slechts 38% van de wetenschappers zou liever meer direct gebruik maken overheidsdata - Uitzondering daarop vormen de maatschappij wetenschappers: 58% daarvan wil juist wel direct gebruik maken van overheidsdata en van CBS (zelfs 68%) & DANS data - Problemen in de samenwerking worden vooral veroorzaakt door: - Regelgeving - Tijdrovende en kostbare procedures (anonimisering)

26 Conclusie 2: De wetenschap stelt haar datasets onvoldoende ter beschikking aan de overheid - Ruim 2 zoveel ambtenaren zijn eerder negatief dan positief over de beschikbaarheid van wetenschappelijke datasets - Slechts een zeer beperkte groep van de onderzoekers (10-20%) stelt haar data ter beschikking van de overheid (eerder aan collega onderzoekers) - Ook het delen van data met DANS en CBS is onder onderzoekers niet erg populair: meer dan 90% deelt nooit data met CBS - De reden hiervoor is dat het: - teveel tijd kost om data publiceerbaar te maken (68%) - onduidelijk is aan wie ze het moeten leveren - Conclusie: er ligt nog een schat aan datasets gereed binnen de universiteiten mits er tijd en geld geïnvesteerd word om ze publiek te maken; kennis over de geëigende instanties ontbreekt nog steeds

27 Conclusie 3: samenwerking tussen wetenschap en overheid wordt vooral bevorderd door. - Niet primair door publicaties in wetenschappelijke tijdschriften: dat denkt de wetenschap zelf wel (93%) maar ambtenaren gebruiken liever praktijktijdschriften, ook voor wetenschappelijke kennis - Wel primair door: - Een betere toegankelijkheid van overheidsdata (score 4,25 op schaal 1 op 5 bij wetenschappers) - Betere kwaliteit van de overheidsdata (score 4,13 bij wetenschappers) - Terwijl de overheid vindt dat: - Wetenschappers meer rekening moeten houden met de beleidsagenda s 64%) - Dat de data van de wetenschap beter ontsloten moet worden - Ze dan liever wel dan niet willen betalen voor samenwerking met de wetenschap.

28 ERGO Onderlinge uitwisseling van data door wetenschap met de overheid kost tijd en geld Maar het is ook een goede bron voor betaalde samenwerking en analyse. Het lijkt op termijn lucratief te zijn, maar wie zet de eerst stap?