Bosopdrachten. Praktijkopdrachten groep 7/8

Transcriptie

1 Bosopdrachten Praktijkopdrachten groep 7/8

2 Inhoud..1 Determineren.2 Het bos van binnen naar buiten.5 Klimaat en sfeer in het bos 6 1) DOE JE OREN OPEN..6 2) VOEL EN RUIK..6 3) KLIMAAT..6 Boomdikte...7 Boomhoogte.7 Planten als voedsel..8 1) GALLEN..8 2) DENNENAPPELS, LEKKER!!!...8 3) KRONKELGANGEN.8 4) VOEDSELSPEL.9 Geschiedenis van het gebied.9 1) KLEURENSPEL..9 2) HET LANDSCHAP 10 3) VROEGER WAS HET HIER ANDERS 10 4) WAT GROEIT ER OPZAND? ) WAAR KOMEN DE BOMEN VANDAAN?...11 De bodem van het bos..11 1) HUMUS en ZAND..11 2) BODEMDIERTJES.12 Paddestoelen 13 1

3 DETERMINEREN Op de wandeling zien we verschillende bomen. Met behulp van deze vragenlijst gaan we proberen de naam van de boom te vinden. Dit heet determineren. Opdracht 1: Determineer nu enkele bomen of struiken met behulp van onderstaande tabel, een zogenaamde determinatietabel. Ga verder naar 2 1) Is de boom a) een loofboom 2 b) een naaldboom 3 2) Heeft deze loofboom a) een groenbruine schors 4 b) een witte schors 7 3) Zitten bij deze naaldboom, de naalden a) met tweeën bij elkaar 8 b) alleen 9 c) in kransjes van drie 13 4) Zijn de bladeren van deze boom a) gezaagd 5 b) gelobd 6 c) gaaf 15 Gezaagd Gelobd 5) Staan de bladeren a) enkel aan het takje of tak 10 a & b b) als een veer aan een takje 14 6) Zijn de bladeren a) rond gelobd, zie tekening 11 b) puntig scherp gelobd 12 (zoek op de volgende bladzijde de bijpassende boom) 2

4 7) Berk: Een boom die 20 meter hoog kan worden. De berk is herkenbaar aan de witte stam die in dwarse stroken afschilfert. De buitenste twijgjes zijn dun en buigzaam. De berk is een katjesdrager. 8) Den: Deze boom kan 40 meter hoog worden. Hij heeft een onregelmatige kroon en kromme takken. De lange naalden staan twee aan twee en zijn min of meer gebogen. De kegels zijn hard en houtig. 9) Spar: Een slanke, piramidevormige boom, die 45 m. hoog kan worden. De vrij korte naalden staan rond de tak verspreid, behalve aan de onderkant van de tak. De kegels zijn leerachtig met buigzame schubben. 10a) Amerikaanse vogelkers: Deze stuik wordt 10 meter hoog. Op de takjes zitten lichtgekleurde stippen. Als je ze doorbreekt ruiken ze sterk, de bladeren zijn beetje leerachtig en glimmend. In de herfst heeft de boom zwarte kersjes die vogels graag eten. b) Vogelkers,bij doorbreken geen sterke lucht en de bladeren zijn niet glimmend. 11) Hollandse eik: De eik wordt ongeveer 35 m. hoog. De boom valt op door zijn kronkelige stam en takken. De schors is ruw en diep gegroefd. De vruchten heten eikels en steken in een stevig dopje. 12) Amerikaanse eik: Deze boom kan 25 m. hoog worden. De stam en takken zijn recht. De bladeren en de eikels zijn groter dan die van de Hollandse eik. In de herfst kleuren de bladeren prachtig rood. 13) Jeneverbes: Een gedrongen struik die voorkomt op stuifzand en heide. De scherpe naalden staan in kransjes van drie. De bessen zijn het eerste jaar groen en in het tweede jaar blauw tot zwart. Sommige struiken hebben geen besjes, maar meeldraden die stuifmeel verspreiden. Dit zijn de mannelijke struiken. 14) Lijsterbes: Struik of boom, met witte bloemtrossen die later rode bessen worden. 15) Vuilboom: Struik heeft geen doorns, krijgt zwarte bessen die voor de mens laxerend zijn. 3

5 Zet de juiste naam boven het plaatje. 4

6 KLIMAAT EN SFEER IN HET BOS Opdracht 2: 1) DOE JE OREN OPEN Zoek een plaats midden in het bos. En nu iedereen stil! Schrijf de geluiden op die je hoort. Schrijf achter ieder geluid wie of wat dit geluid maakt. Geluid Gemaakt door Luister nu eens speciaal naar vogelgeluiden Hoor je nu: O Verschillende vogels O Een vogel Luister goed naar het geluid van één vogel. Is het geluid: 2) VOEL EN RUIK O Een melodietje O Gekras O Geroep O Getjilp O Nog anders Zou je ook in het donker weten dat je in een bos bent? Doe je ogen dicht en probeer het eens. Schrijf nu op hoe je het bos herkent, ook als je niet kijkt. 3) KLIMAAT Nu gaan we de temperatuur en de wind binnen en buiten het bos vergelijken. Doe je ogen weer dicht. Streep door wat niet klopt: In het bos is het warmer / kouder / even warm als op het pad. In het bos is er meer / minder wind dan op het pad / het is windstil. 5

7 METEN IS WETEN Opdracht 3 BOOMDIKTE In dit stukje bos zijn de meeste bomen in dezelfde tijd geplant. Dat kun je zien omdat de bomen: O Op een rij staan O Van verschillende soort bij elkaar staan O Van dezelfde soort bij elkaar staan De bomen zijn allemaal even oud. Zijn ze ook even dik? Meet met een centimeter de omtrek van vier bomen die van het pad af steeds dieper het bos in staan. Zijn alle bomen even dik? Wijs de dikste boom aan. Deze boom is zo dik omdat: O Nee O Ja O Hij meer ruimte heeft O Hij op betere grond staat O Hij meer licht krijgt O Hij de oudste is O (een andere reden) BOOMHOOGTE Met een rechthoekige driehoek kun je ongeveer de hoogte van een boom meten. Houd één van de gelijke zijden precies horizontaal en de andere vertikaal. Kijk langs de schuine zijde naar boven. driehoek Rechthoekige driehoek Loop zo naar achter van de boom weg, totdat je precies de top van de boom ziet. De boomhoogte is nu precies jouw afstand tot de voet van de boom + jouw eigen ooghoogte. 6

8 PLANTEN ALS VOEDSEL Opdracht 4 1) GALLEN Zoek een blad met gallen. De gallen zitten aan de bovenkant / aan de onderkant van het blad. Waar lijken ze op? Als je een galappel hebt gevonden snijd hem dan iets naast het midden door. Wat zie je in de holte? 2) DENNENAPPELS LEKKER!!! Zoek een dennenappel en kijk of er aan gegeten is. Welk diertje doet dit? 3) KRONKELGANGEN Sommige vliegen, we noemen ze bladmineerders, leggen een eitje in een blad. De larve die hier uitkomt eet een gangetje door het blad. Zoek een blad met een gangetje van zo n bladmineerder. Zie je het begin? Maak een tekening hiervan. 7

9 4) VOEDSELSPEL Sommige struiken en bomen hebben vruchten die de dieren kunnen eten. Van de gids krijg je een naamkaartje van een dier. Zoek zoveel mogelijk vruchten die jouw dier eet. Als je voldoende voedsel gevonden hebt, lever je het kaartje weer in. Dier Gaai Eekhoorn Bosmuis Kraai Merel Vink Dit eet hij GESCHIEDENIS VAN HET GEBIED Opdracht 5: Laat een van de kinderen het kaartje met de geschiedenis van de Bikkels voorlezen. 8

10 1) HET LANDSCHAP Wat is hier de grondsoort? Het is hier niet vlak, maar Duizenden jaren geleden is dit ontstaan. luister even naar het verhaal van de gids en schrijf er een paar woorden over op om het niet te vergeten. 2) VROEGER WAS HET HIER ANDERS - Welke dieren graasden hier 100 jaar geleden?... - Deze dieren leverden voor de akkers. - Waarmee maakt men tegenwoordig de akkers vruchtbaar? jaar geleden groeiden hier bijna geen bomen en struiken. Er groeide vooral veel - Op plaatsen waar zoveel gegraasd werd dat er open zand ontstond, begon een speciale struik te groeien. Welke struik is dat? 3) WAT GROEIT ER OP ZAND? Kijk eens welke plantjes aan de rand van het bos in het zand groeien. Deze plantjes kunnen op het zand groeien 9

11 4) WAAR KOMEN DE BOMEN VANDAAN? De bossen die je hier ziet zijn aangeplant. Waarom heeft men dat gedaan?... Toch staan er ook bomen die vanzelf zijn gaan groeien. Kun je er een paar aanwijzen? Hun zaden zijn hier gekomen door DE BODEM VAN HET BOS Opdracht 6 1) HUMUS en ZAND Voel de humuslaag en ruik er eens aan. Vergelijk het eens met zand. Bekijk de verschillen met zand. Zet steeds een kruisje in het goede hokje. zand korrelig zacht scherp kleverig stevig veel geur weinig geur humus Welke plantenresten zie je in de humus? Elk jaar laten de bomen hun bladeren vallen. Toch is de humuslaag niet meters dik. Hoe komt dat? 10

12 2) BODEMDIERTJES Zoek een dode boom. Zie je de gangetjes en gaatjes? Wie kan vertellen hoe ze zijn ontstaan? Zoek in deze boom of op de bodem een beestje, doe het in loeppotje en bekijk het goed. Kruis nu de goede antwoorden aan: Aantal poten Schild Vleugels Antennen O 4 O niet O geen O niet O 6 O wel O doorzichtige O wel O 8 O ondoorzichtige O meer dan 8 Mijn beestje is een:... miljoenpoot bosmier kortschildloopkever duizendpoot mijt loopkever pissebed regenworm spin 11

13 PADDESTOELEN Opdracht 7: 1) Zoek een paddestoel. Kruis de juiste antwoorden aan: Welke vorm heeft hij? Waar groeit hij? Hóe groeit hij? O een hoed met een steel O op bladeren O alleen O alleen een hoed O op dood hout O in een groep O een bol O op levend hout O in een kring O anders O op een kale boom 2) Kijk met een spiegeltje onder de hoed van de paddestoel. Wat zie je? O buisjes O plaatjes 3) Waar zitten bij jouw paddestoel de sporen? O binnenin O aan de bovenkant van de hoed O aan de onderkant van de hoed 12