In 2011 werd de Donorstand van Nederland gelanceerd. Voor het eerst was het mogelijk om via

Transcriptie

1 De Donorstand van Nederland In 2011 werd de Donorstand van Nederland gelanceerd. Voor het eerst was het mogelijk om via jaofnee.nl de cijfers uit het Donorregister te bekijken en te vergelijken. De Donorstand geeft het percentage donorregistraties per woonplaats en provincie weer, per 17 juni 2013 zijn de cijfers op de website uitgebreid met absolute aantallen. Zo is het effect van registratie per woonplaats of provincie meer dan ooit meteen te zien: de teller gaat omhoog. Ook is te zien hoeveel mensen hun keuze nog niet hebben vastgelegd en hoeveel er Ja of Nee zeggen tegen orgaandonatie. De Donorstand van Nederland is onderdeel van de campagne JaofNee, met als doel Nederlanders die zich nog niet hebben geregistreerd aan te sporen dat nu te doen. Hoe werkt het? De Donorstand geeft het percentage Nederlanders weer dat geregistreerd staat in het Donorregister. Registeren is niet hetzelfde als ja zeggen tegen orgaandonatie. Er zijn vier opties, behalve de keuze ja of nee, is het ook mogelijk de nabestaanden te laten beslissen of de keuze over te laten aan een specifiek persoon. Op de website JaofNee.nl kan de Donorstand van Nederland live worden bekeken. Met behulp van een Google Maps toepassing kan worden ingezoomd op de woonplaats of provincie naar keuze. Heeft Amsterdam bijvoorbeeld een hogere Donorstand dan Utrecht, of is het juist andersom? Hoeveel mensen staan er geregistreerd in Den Haag en hoeveel daarvan zeggen Ja? Er is ook te zien hoeveel mensen hun keuze nog niet hebben vastgelegd. Informatie over individuele registraties wordt overigens nooit bekend gemaakt.

2 Donorfeiten Ongeveer 5.7 miljoen Nederlanders hebben hun keuze omtrent orgaandonatie vast laten leggen in het Donorregister. Van de registraties die er de laatste twee jaar zijn bijgekomen, zegt 75% Ja, voorheen was dit 60%. Iedereen vanaf 12 jaar kan zich laten inschrijven in het Donorregister, ongeacht gezondheid, leeftijd of seksuele geaardheid. Ouders of voogd van een kind onder de 16 jaar mogen zijn of haar keuze wel herzien, behalve als er Nee is geregistreerd dat wordt zondermeer gerespecteerd. Of iemands organen of weefsels daadwerkelijk kunnen worden gedoneerd wordt pas na overlijden vastgesteld. Begin 2013 stonden 1286 mensen op de wachtlijst voor een donororgaan, zo n 756 mensen wachten op een weefsel. Nog niet de helft van alle wachtenden ontvangt binnen afzienbare tijd een donororgaan. Donorregistratie is niet verplicht, maar wel belangrijk. Niet alleen voor de mensen op de wachtlijst, maar ook voor je nabestaanden. Wie zelf geen keuze maakt, laat het aan hen over. Het nemen van deze beslissing op zo n emotioneel moment is zwaar. Omdat veel mensen niet weten wat de keuze van hun dierbare was, weigeren ze vaak de organen en weefsel af te staan voor transplantatie. De wachttijd voor een nier is gemiddeld vier jaar, de gemiddelde wachttijd voor overige organen is ongeveer een jaar. Ieder jaar overlijden mensen terwijl ze op een donororgaan wachten, in 2012 waren dat er 157. Ongeveer 1 op de mensen die zich met een Ja als orgaandonor hebben geregistreerd, is medisch geschikt en overlijdt onder de juiste omstandigheden om daadwerkelijk donor te kunnen zijn. Er zijn dus ontzettend veel registraties nodig om de mensen op de wachtlijst te kunnen helpen.

3 De cijfers De Donorstand verandert constant, zo zijn er in de ranglijsten van de grote steden verschuivingen te zien tussen 2011 en 2013, maar de Top 3 blijft ongewijzigd met Nijmegen nog steeds aan kop. Voor wat betreft woonplaatsen in het algemeen 1 is er in twee jaar tijd veel veranderd. De Donorstand van heel Nederland is 41,6%. TOP 10 grote steden 2 Stad Donorstand Positie Nijmegen 45,5% 1 2. Zwolle 45,1% 2 3. Breda 45% 3 4. Utrecht 44,4% 6 5. Amersfoort 44,1% 4 6. Den Bosch 43,9% 7 7. Tilburg 43,8% 5 8. Groningen 42,8% 8 9. Zoetermeer 42,7% Haarlem 42,6% 12 Nijmegen prijkt al twee jaar bovenaan de Donorstand-lijst voor de grote steden, met momenteel donorregistraties. Nieuw in de Top10 is Haarlem met registraties. Maastricht had vorig jaar de 10e plaats, maar valt terug naar nummer 14 omdat de toename in de stad minder groot is. Behalve Haarlem hebben ook Eindhoven, Leiden en Apeldoorn de stad ingehaald. Onze hoofdstad Amsterdam staat op de 19e plaats met een Donorstand van 36,4% en geregistreerden. Den Haag staat op 20 ( registraties Donorstand van 31,9%) en Rotterdam op 21 ( registraties 31,1%).

4 TOP 10 woonplaatsen 2 Stad Donorstand Positie Eelderwolde 55,1% 7 2. Reek 54,3% 9 3. Leunen 53,4% 3 4. Driel 52,9% Mantgum 52,6% 4 6. Egchel 52,6% 6 7. Heilig Landstichting 52,5% Goirle 52,3% Dreischor 52,2% Dalem 52,2% 5 Meer opvallender dan de nieuwe nummer 1, Eelderwolde in Drenthe met 642 registraties, is de gigantische stijging van het Gelderse dorp Heilig Landstichting: van de 94e plaats een plekje in de Top 10. Op de 630 inwoners van 15 jaar en ouder zijn er nu 331 donorregistraties een stijging van 4,6% ten opzichte van Plaatsen met meer dan 500 inwoners 2 Plaatsen met meer dan inwoners De grootste stijgers Stad Stijging Donorstand Provincie 1. Eethen 7,3% 49,3% Noord-Brabant 2. Onnen 6,4% 44,1% Groningen 3. Lent 6,2% 49,4% Gelderland 4. Tuil 5,2% 45,6% Gelderland 5. Stedum 5,2% 42,8% Groningen 6. Gees 4,9% 36% Drenthe 7. Heilig Landstichting 4,6% 52,5% Gelderland 8. Varsselder 4,2% 45,5% Gelderland 9. Heveadorp 4,1% 50,2% Gelderland 10. Baak 4,1% 45,7% Gelderland Opvallend is het grote aandeel van plaatsen in Gelderland onder de stijgers: maar liefst zes van de tien. Ook in Groningen stijgen twee plaatsen erg hard.

5 De hekkensluiters Stad Donorstand Positie Provincie 1. Amsterdam-Zuidoost 24,5% 1749 Noord-Holland 2. Wekerom 24,9% 1748 Gelderland 3. Urk 25,1% 1747 Flevoland 4. Oosterwolde 25,4% 1746 Gelderland 5. Punthorst 26% 1745 Overijssel 6. Staphorst 27,1% 1744 Overijssel 7. Rouveen 27,3% 1743 Overijssel 8. Leerbroek 27,4% 1742 Zuid-Holland 9. t Loo Oldebroek 27,4% 1741 Gelderland 10. Marienberg 27,7% 1740 Overijssel Wat de woonplaatsen met de laagste Donorstand betreft, liggen er vier plaatsen in Overijssel. Urk was in 2011 de hekkensluiter, maar is dankzij 213 nieuwe registraties, waarvan de meeste Ja zeggen tegen orgaandonorschap, gestegen naar een Donorstand van 25,1%. Donorstand per provincie Provincie Donorstand Positie Noord-Brabant 45,5% 1 2. Limburg 43,5% 2 3. Utrecht 43,4% 3 4. Gelderland 42,7% 4 5. Zeeland 42,1% 5 6. Drenthe 41% 6 7. Overijssel 41% 7 8. Friesland 40,9% 8 9. Groningen 40,4% Flevoland 39,4% Zuid-Holland 38,2% 12 Wat de Donorstand per provincie betreft is er geen verschuiving te zien in de ranglijst. Vijf van de twaalf provincies zitten boven de landelijke Donorstand van 41,5%.

6 De Persberichtengenerator Deze generator is speciaal ontwikkeld om op een eenvoudige manier een persbericht te maken voor een specifieke woonplaats. Het is ook mogelijk om twee of meer verschillende plaatsen met elkaar te vergelijken. De persberichtengenerator is te vinden op JaofNee.nl/persbericht. Na het invoeren van de gewenste provincie of woonplaats wordt automatisch een persbericht gegenereerd. Hierin staan de recente donorstanden van de opgevraagde locatie(s) en overige informatie over de campagne. Campagne Nederland zegt Ja De Donorstand van Nederland is onderdeel van de campagne Nederland zegt Ja, een gezamenlijk initiatief van het ministerie van VWS, een tiental gezondheidsfondsen, Stichting Transplantatie Nu en de Nederlandse Transplantatie Stichting. Deze campagne is nodig omdat er in Nederland nog steeds een groot tekort aan donororganen is. Momenteel (per 1 mei) staan ruim 1233 personen op de wachtlijst voor transplantatie, vorig jaar duurde dat wachten voor 157 van hen helaas te lang. Zij overleden voordat een orgaan beschikbaar was. Als meer mensen zich als donor registreren, kunnen meer levens worden gered. Het vastleggen van de keuze is heel eenvoudig en gaat razendsnel: in minder dan twee minuten met DigiD. Het is ook mogelijk op JaofNee.nl online een formulier in te vullen en te printen, daarna zijn alleen nog een datum en een handtekening nodig. De initiatiefnemers Longfonds Diabetes Fonds Donorregister Hartstichting Maag Lever Darm Stichting Nederlandse Brandwonden Stichting Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting Nederlandse Transplantatie Stichting Nierstichting Nederland Ministerie van VWS Zie voor meer informatie, de Donorstand en registratie: Meer informatie over orgaan- en weefseldonatie: