Spreken in ellipsen bij Broca afasie een N=1 studie
|
|
- Leopold Bosman
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Spreken in ellipsen bij Broca afasie een N=1 studie Ingrid Doezeman Logopedist MRC Doorn
2 Inleiding Patiëntbeschrijving Hulpvraag Therapiekeuze N=1 studie Reduced Syntax Therapy Resultaten Conclusie
3 Patiëntbeschrijving Dhr. van S. 82 jaar Rechtshandig 15 maanden post onset
4 As I Afasiesyndroom Broca afasie / dysartrie / verbale apraxie Belangrijkste kenmerken: niet-vloeiend syntactische problemen slecht verstaanbaar matig tot slechte informatieoverdracht
5 As II Somatische status 24 juli 2006: Bloedig CVA in de arteria cerebri media links na myocardinfarct Intraveneuze trombolyse met lichte klinische verbetering Blanco voorgeschiedenis
6 As III Neurologische en neuropsychologische uitval Hemiparese rechts Rolstoelafhankelijk, loopt korte afstanden met loophulpmiddel Hemi-inattentie rechts Vertraagde informatieverwerking Planningsproblemen Moeite met dubbeltaken en complexe taken
7 As IV Psychosociale stressors Echtgenote: fors dementieel syndroom Depressief, behandeling met antidepressiva Premorbide: opgewekte / optimistische persoonlijkheid
8 As V Sociale omstandigheid Gehuwd Vijf kinderen Opleiding: basisonderwijs Werk: gepensioneerd, technische dienst medisch laboratorium Aangepaste seniorenwoning, sinds 18 augustus 2006 in verpleeghuis
9 Video
10 Hulpvraag Ik wil graag een sociaal gesprek kunnen voeren met mijn familie en kennissen
11 Therapie
12 As I Afasiesyndroom Broca afasie / dysartrie / verbale apraxie Belangrijkste kenmerken: niet-vloeiend syntactische problemen slecht verstaanbaar matig tot slechte informatieoverdracht
13 Therapie Therapie - Taalbegrip semantische training: Logotherapia / BOX - Taalproductie: MIT (positief effect) / PACE / Anomix - Syntaxis: VCP Transferproblemen - REduced Syntax Therapy (REST) (SChlenck, C. e.a. (1995). Die behandlung des schweren Agrammatismus; Reduzierte-Syntax-Therapie (REST). Stuttgart: Georg Thieme Verlag)
14 Geschikt?
15 Akense Afasie Test Inclusietesten Taak Ruwe score Percentielscore Spontane taalproductie Token Test Naspreken Schrijftaal Benoemen Taalbegrip Tabel 1. AAT (15 maanden post onset)
16 Taak Inclusietesten Werkwoorden- en zinnentest Ruwe score Cutoff Opmerkingen Zinsbegrip 31 / Geen effect zinsstructuur Benoemen van acties 30 / Veel semantische parafasieën Aanvullen infinitieven Invullen persoonsvorm Tabel 2. WEZT (15 maanden post onset) 8 / 10 9 Beide fouten zijn goed passende semantische parafasieën 5 / x goed passende semantische parafasie, 1x geen antwoord
17 N=1 studie?
18 Onderzoeksopzet O1 B O2 X O3 Y O4 O B X Y Onderzoek Baseline Therapie Withdrawal (terugtrekking)
19 Onderzoeksvragen Leidt therapie volgens de principes van de REST tot verbetering van de alledaagse taalvaardigheden en een verbetering van de informatieoverdracht bij dhr.?
20 Onderzoeksvragen Kan dhr. zijn taalgedrag veranderen in het spreken in ellipsen? Treedt generalisatie naar ongetraind materiaal op? Is er verbetering te zien in de informatie overdracht tijdens functionele communicatie? Is er verbetering te zien in de spraakverstaanbaarheid van dhr. als bijkomend effect van het spreken in ellipsen? Is er sprake van een langdurig effect na behandeling aan de hand van de principes van de Reduced-Syntax-Therapy?
21 Testserie Spontane taalanalyse (therapeut / familie) Sabadel Amsterdam-Nijmegen Test voor Alledaagse Taalvaardigheden (ANTAT) Werkwoorden- en zinnentest (WEZT) Neuropsychologisch onderzoek
22 REST REduced Syntax Therapy (Schlenck, Schlenck, Springer, 1995) Doel: Zo vloeiend mogelijk gereduceerde zinsstructuren aanleren (ellipsen)
23 Theorie REST Agrammatisch taalgebruik Compensatie van intacte RH voor verminderde syntactische capaciteit van LH De REST stimuleert de basisprocessen van RH (activatie en aaneenschakeling) en breidt dit uit. Gereduceerde zinsstructuren vragen minder capaciteit, patiënt kan zich beter richten op: - planning van de uiting / woordvinding / articulatie
24 REST Telegramstijl Inhoudswoorden (SOV) 10 niveaus Foto s / rollenspelen
25 REST Therapieniveau Constituenten Voorbeeld 1. V Lezen, geslapen 2. NP/PP Koffie drinken, naar huis gaan 3. AdvP/PP + V Even rusten, op plein gevallen 4. AdvP/PP + NP/PP + V Eerst handen wassen 5. NP + AP,NP + PP,NP + NP Koffie heet, man boos, Tim op school, Mieke bus 6. NP + V Vrouw slapen, Henk lopen 7. NP (subj) + NP (dir.obj) + V Kees been gebroken 8. AdvP/PP + NP +V Wim in Nijmegen gewinkeld 9. NP (subj) + NP (ind.obj) + NP (dir.obj) + V Tim Lia brief geschreven 10. AdvP/PP + NP (subj) + NP (dir.obj) + V Theo gisteren boek gelezen Tabel 3. Therapieniveaus van het aangepaste Reduced Syntax Therapy (REST) programma M. Ruiter e.a. (2003)
26 Niveau 1 DOEN T: Wat doet de jongen? P: Kruipen
27 Niveau 4 HOE WAT DOEN T: Om de bal zover mogelijk weg te krijgen moet Michel hard de bal gooien. Wat moet Michel doen om de bal zover mogelijk weg te krijgen? P: Hard bal gooien
28 Niveau 7 WIE WAT DOEN Michel tanden poetsen Klaas op spijker slaan
29 Spontane taal Resultaten - % correcte / incorrecte ellipsen en grammaticaal volledige zinnen - gemiddeld aantal woorden per minuut - % niet te interpreteren woorden - Type-Token Ratio (TTR) voor geheel aan inhoudswoorden (zelfstandige naamwoorden, werkwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, bijwoorden) + apart
30 Resultaten Therapeut - Overal hoog percentage correcte ellipsen - Zinnen grammaticaal incorrect - Minder onverstaanbare woorden - Verhoging spreektempo, niet blijvend - Diversiteit inhoudswoorden geen grote veranderingen Familie - Hoog percentage correcte ellipsen - Zinnen grammaticaal incorrect - Post therapie frequenter gebruik van zinnen - Geen verandering in verstaanbaarheid - Vertraagd spreektempo - Diversiteit inhoudswoorden geen grote veranderingen
31 Sabadel Resultaten - Percentage Correct Information Units (CIU) Vooruitgang verhoging informatieoverdracht - Spreektempo Verhoogd - Snelheid informatieoverdracht CIU Verhoogd communicatie is efficiënter (meer informatie minder tijd) Verval van de resultaten na 3 maanden
32 Resultaten ANTAT - Begrijpelijkheid Lage percentielscores Geen significante veranderingen - Verstaanbaarheid Idem als begrijpelijkheid
33 Resultaten WEZT - Zinsbegrip Geen significante verschillen - Zinsproductie Vooruitgang Blijft stabiel na drie maanden
34 NPO - BADS Regel-wisseltest Sleutelzoektest Dierentuinplattegrondtest - Trailmaking A / B - Meander Resultaten Stabiele lage percentielscores Stoornis in executieve functies - Conceptshifting - Moeite met complexe taken
35 Resultaten Samengevat Spontane taal - vrij -- - gebonden + Zinsproductie + Verstaanbaarheid?
36 Conclusie Effect therapie weinig / geen Reden? - Testen / taalsamples - NPO / executieve functies - Life-events
37 Conclusie Individuele patiënten Neuropsychologisch onderzoek
38 Goede keuze? JA!
39 Literatuur - Ruiter, M.B., Kolk, H.H.J., & Rietveld, T.C.M. (2010). Speaking in ellipses: The effect of a compensatory style of speech on functional communication in chronic agrammatism. Neuropsychological Rehabilitation. DOI: / Ruiter, M. e.a. (2003). Compensatoire strategietraining voor chronisch agrammatisme na een beroerte: Bevindingen pilot onderzoek. Stem-, Spraak- en Taalpathologie, 2003, vol. 11, nr. 3, pp Schlenk, C. e.a. (1995). Die Behandlung des schweren Agrammatismus; Reduzierte-Syntax-Therapie (REST). Stuttgart: Georg Thieme Verlag - Springer, L. e.a. (2000). Agrammatism: deficit or compensation? Consequences for aphasia therapy. Neuropsychological rehabilitation, 2000, nr. 10, pp
Aanpassing aan het beschadigde (taal)brein: Complexiteit in telegramstijltherapie voor Broca-afasie
Aanpassing aan het beschadigde (taal)brein: Complexiteit in telegramstijltherapie voor Broca-afasie Dr. Marina Ruiter Klinisch onderzoeker - Sint Maartenskliniek RD&E Spraak- en taalpatholoog/logopedist
e-rest: Een webgebaseerde therapie voor mensen met afasie REST = Nederlandse en aangepaste Reduced Syntax Therapy
e-rest: Een webgebaseerde therapie voor mensen met afasie REST = Nederlandse en aangepaste Reduced Syntax Therapy Dr. Marina Ruiter Sint Maartenskliniek / Radboud Universiteit Nijmegen Inhoud - Stellingen
Comprehensive Aphasia Test (CAT) CAT workshop juni 2014. Evy Visch-Brink
Comprehensive Aphasia Test (CAT) CAT workshop juni 2014 Evy Visch-Brink Dutch version CAT Comprehensive Aphasia Test, 2004 Kate Swinburn, Gillian Porter, David Howard CAT-NL, 2014 Evy Visch-Brink, Dorien
Functionele meerwaarde van woordvoorspellingssoftware bij chronische dysgrafie: een casusbeschrijving.
Functionele meerwaarde van woordvoorspellingssoftware bij chronische dysgrafie: een casusbeschrijving. Arteveldehogeschool Katholiek Hoger Onderwijs Gent Postgraduaat Neurologische Taal- en Spraakstoornissen
Primair progressieve afasie: meer dan taal? neuropsychologie en gedrag
Primair progressieve afasie: meer dan taal? neuropsychologie en gedrag Inge de Koning, Klinisch Neuropsycholoog Erasmus MC Primair progressieve afasie: varianten - Progressieve niet-vloeiende afasie (PNFA)
SMTA. Uitgangspunt SMTA. Innovaties in de Geriatrische Revalidatie Symposium UNO-VUmc Martine Verkade en Joost Hurkmans 1
Madeleen de Bruijn, muziektherapeut Martine Verkade, logopedist SMTA SPEECH MUSIC THERAPY FOR APHASIA Speech Music Therapy for Aphasia Uitgangspunt SMTA Combinatiebehandeling van logopedie en muziektherapie
Handleiding (versie 1.1) SimpTell voor therapeuten
Handleiding (versie 1.1) SimpTell voor therapeuten dr. Marina Ruiter dr. Vitória Piai Prof. dr. Ardi Roelofs Radboud Universiteit Nijmegen, september 2018 1. ACHTERGROND EN OPBOUW SIMPTELL SimpTell staat
Heeft Transcraniële Direct Current Stimulatie (tdcs) een toegevoegd effect op de afasie behandeling in de sub-acute fase?
Heeft Transcraniële Direct Current Stimulatie (tdcs) een toegevoegd effect op de afasie behandeling in de sub-acute fase? Kerstin Spielmann dr. W.M.E. van de Sandt-Koenderman Prof. Dr. G.M. Ribbers R o
Cognitieve stoornissen na een hersenletsel en gevolgen hiervan voor de afasiebehandeling
Cognitieve stoornissen na een hersenletsel en gevolgen hiervan voor de afasiebehandeling Doriene van der Kaaden Logopedist/afasietherapeut en psycholoog i.o. Opbouw lezing Doel lezing Interdisciplinaire
De spontane taal van patiënten met restafasie
STEM-, SPRAAK- EN TAALPATHOLOGIE Vol. 18, No. 02, 2013, pp. 13-23 32.8310/02/1813-13 c Groningen University Press De spontane taal van patiënten met restafasie Renate Lindner 1, Elsbeth Boxum 2, Roel Jonkers
Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse
Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse Onderzoek naar de spontane taal van patiënten met primaire progressieve afasie. Carolien de Vries 28 oktober 2008 Rijksuniversiteit Groningen Onderzoek
Nederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Agrammatische Broca-afasie wordt meestal veroorzaakt door een hersenbeschadiging in (de omgeving) van het gebied van Broca (Brodmann s areas 44 en 45). Hierdoor krijgt de patiënt
Verslag Afasieconferentie, 8 oktober 2010 Laura S. Bos, Rimke Groenewold, Sanne Hulsegge Rijksuniversiteit Groningen
Verslag Afasieconferentie, 8 oktober 2010 Laura S. Bos, Rimke Groenewold, Sanne Hulsegge Rijksuniversiteit Groningen Plenaire lezingen Therapiesucces: time post onset versus intensiteit van therapie Mieke
Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Niewold, C. Link to publication Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van
Welke mee'nstrumenten kunnen worden gebruikt om de aard en de ernst van de afasie vast te stellen in de verschillende fasen van herstel.
Welke mee'nstrumenten kunnen worden gebruikt om de aard en de ernst van de afasie vast te stellen in de verschillende fasen van herstel. Afasiecongres 10 oktober 2015 Marije van der Staaij en Elsbeth Boxum
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek: Vroegtijdig starten Uitgebreid
Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase. Utrecht: LOT.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Niewold, C. Link to publication Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van
Schema Afasie. 1 De logopedist neemt bij het vermoeden van een afasie de ScreeLing af, bij voorkeur binnen een week na de beroerte.
Schema Afasie Stap Methodisch handelen nr. Uitgangsvraag nr. Aanbeveling Verwijzing en aanmelding 3 Welke invloed hebben duur en intensiteit van afasietherapie op het herstel van de afasie? 11 De logopedist
weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen Het is aangetoond dat compensatietraining (het aanleren van
Richtlijn Cognitieve revalidatie Niveau A (1) Het is aangetoond dat.. Aandacht Het is aangetoond dat aandachtstraining gedurende de eerste 6 weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen
Melodic Intonation Therapy: effect op de gesproken taalproductie?
Melodic Intonation Therapy: effect op de gesproken taalproductie? Een onderzoek naar veranderingen in de semi-spontane taal na behandeling met MIT bij patiënten met een niet-vloeiende afasie Master speech
Altijd Wat. Muziek en taal. Overeenkomsten muziek en taal. Zingen ingang tot spreken
HersenletselCongres 2014 3 november Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling Geen De betrokken relaties bij dit project zijn: CLUSTER C Sponsoring of onderzoeksgeld: Al zingend
VUmc Basispresentatie
Moderne Dementiezorg 24 november 2014 Workshop 4.13: Afasie Inhoud Afasie Taalstoornissen bij dementie Communicatieproblemen in het dagelijks leven Interventie mogelijkheden Casuïstiek Laura Bas, logopedist
Gluren bij de Buren Spreken en slikken lijkt zo vanzelfsprekend. Anne Pross & Lindy Geerink Logopedisten bij Carintreggeland
Gluren bij de Buren Spreken en slikken lijkt zo vanzelfsprekend Anne Pross & Lindy Geerink Logopedisten bij Carintreggeland Inhoud 1. Carintreggeland 2. Wie zijn wij? 3. Het werkveld van de logopedist
Discoursecoherentie bij afasie
Discoursecoherentie bij afasie Een studie naar de relatie tussen zinsproductieproblemen, de coherentie en functionele communicatievaardigheid bij sprekers met afasie Tessa Spangenberg S4049411 06/07/2017
DenkWijzertraining Groepsgewijze cognitieve revalidatie
DenkWijzertraining Groepsgewijze cognitieve revalidatie Carline Santman Willem Vreeken Ergotherapeut Kaderarts GRZ i.o. Ik hoop jullie nooit terug te zien. Maar weet ook: Ik zal jullie nooit vergeten!
Kinderafasie uit de kinderschoenen?
Titel Naam Kinderafasie uit de kinderschoenen? R o t t e r d a m N e u r o r e h a b i l i t a t i o n R e s e a r c h RoNeRes Taalexpertiseteam VKAl Rijndam Revalidatie Rotterdam Bundeling van krachten
Informatiebrochure Afasie
Informatiebrochure Afasie UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze
Toelichting algemene en anamnese lijst PPA
Toelichting algemene en anamnese lijst PPA Bij verdenking van PPA kan de logopedist de volgende documenten (algemene vragenlijst en anamneselijst) gebruiken als leidraad voor systematisch onderzoek. Gestart
Transcraniële direct current stimulatie (tdcs) als behandeling voor afasie in de vroege fase na een CVA
Transcraniële direct current stimulatie (tdcs) als behandeling voor afasie in de vroege fase na een CVA Kerstin Spielmann W.M.E. van de Sandt-Koenderman M.H. Heijenbrok-Kal G.M. Ribbers R o t t e r d a
Analyse voor Spontane Taal bij Afasie
Analyse voor Spontane Taal bij Afasie Een onderzoek naar de toegevoegde waarde van het inbrengen van nieuwe kwantitatieve maten in het bestaande protocol van de ASTA MA scriptie Neurolinguïstiek Rijksuniversiteit
Uitgangsvragen en aanbevelingen
Uitgangsvragen en aanbevelingen behorende bij de richtlijn Diagnostiek en Behandeling van afasie bij volwassenen. De aanbevelingen dienen te worden gelezen in relatie tot de tekst in de desbetreffende
ATP. NVLF congres 18 november R. Bastiaanse M.M.V.M. Van Groningen-Derksen S. Nijboer M. Taconis N. Verwegen M.Zwaga
ATP NVLF congres 18 november 2011 R. Bastiaanse M.M.V.M. Van Groningen-Derksen S. Nijboer M. Taconis N. Verwegen M.Zwaga 275,- Verkrijgbaar bij Bohn Stafleu van Loghum Opzet presentatie Wat is het auditief
In antwoord op uw schrijven
188 Stem-, Spraak- en Taalpathologie VISCH-BRINK & WIELAERT 32.8310/03/1305-188 Vol. 13, 2005, No. 3, pp. 188-193 Nijmegen University Press In antwoord op uw schrijven Evy Visch-Brink 1, Sandra Wielaert
Functionele of stoornisgerichte therapie: keus of geen keus
Stem-, Spraak- en Taalpathologie 32.8310/03/1305-173 Vol. 13, 2005, No. 3, pp. 173-178 Nijmegen University Press Functionele of stoornisgerichte therapie: keus of geen keus Judith Faber-Feiken 1 en Roel
SCHEMA AFASIE. Stap Methodisch handelen nr. Uitgangsvraag nr. Aanbeveling
SCHEMA AFASIE Stap Methodisch handelen nr. Uitgangsvraag nr. Aanbeveling Verwijzing en aanmelding 3 Welke invloed hebben duur en intensiteit van afasietherapie op het herstel van de afasie? 4 Wat is voor
Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase. Utrecht: LOT.
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Niewold, C. Link to publication Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van
meer dan technologie alleen ehealth Beleidsadviseur ehealth SMK Associate lector ehealth HAN Lilian Beijer
ehealth meer dan technologie alleen Lilian Beijer Associate lector ehealth HAN Beleidsadviseur ehealth SMK Afasienet conferentie,8 oktober 2016 Overzicht E-Health Vergrijzing en afasie Why How What Lessons
SAMENVATTING Het doel van dit proefschrift is drieledig. Ten eerste wordt inzicht verschaft in het gebruik van directe-rede-constructies (bijvoorbeeld Marie zei: Kom, we gaan! ) door sprekers met afasie.
Het effect van diepe hersenstimulatie op spontane taalproductie bij de ziekte van Parkinson
Het effect van diepe hersenstimulatie op spontane taalproductie bij de ziekte van Parkinson Drs. Katja Batens Promotor: Prof. Dr. Patrick Santens Copromotor: Prof. Dr. Dirk Van Roost Achtergrond informatie
Het Afasieteam. Gluren bij de buren 2 oktober 2013. Elsbeth Boxum
Het Afasieteam Gluren bij de buren 2 oktober 2013 Elsbeth Boxum Introductie: - van mij - van jullie Kennisrondje Inhoud van deze presentatie 1. Doelstellingen en uitgangspunten van het afasieteam 2. Samenstelling
Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie
Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie Francien Lammerts Logopedist Groene Hart Ziekenhuis Neurologie symposium concentratie & geheugen 15 november 2016 Voorstellen
AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR. Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek
AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek Het spraaktaalteam van het ACHN Multidisciplinair team bestaat uit: Gedragswetenschappers (orthopedagogen/psychologen)
RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE
RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE Samenvatting versie voor mensen met afasie en naasten Afasie is een taalstoornis, geen intelligentiestoornis Juli 2017 1 van 23 Inhoud Inleiding... 3 H1:
Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid
Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid In te vullen door: school (leerkracht/ib er) in overleg met ouders, eventueel met iemand die als tolk kan fungeren. Als er bij kinderen voor wie Nederlands
PATIËNTENINFO Dysartrie
PATIËNTENINFO Dysartrie LOGOPEDIE / AFASIOLOGIE Wat is dysartrie? Dysartrie is een verworven motorische spraakstoornis ten gevolge van een neurologische aandoening. We lichten de belangrijkste termen van
Communicatiestoornissen:
Communicatiestoornissen: Hoe herken je ze en hoe ga je ermee om? Dr. Marina Ruiter Docent / Onderzoeker - Radboud Universiteit Spraak- en patholoog / Logopedist Sint Maartenskliniek Inhoud (1) Overzicht
Cognitieve revalidatie
Cognitieve revalidatie Dennis Felling, MSc. Gz-psycholoog Klimmendaal locatie Zutphen Overzicht Wat is cognitieve revalidatie? Diagnostiek Behandeling Casus Vragen? Zometeen en straks! Wat is cognitieve
Taalstoornissen bij de Ziekte van Alzheimer. Eva Louwersheimer, arts-onderzoeker Alzheimer Centrum, VUmc
Taalstoornissen bij de Ziekte van Alzheimer Eva Louwersheimer, arts-onderzoeker Alzheimer Centrum, VUmc Ziekte van Alzheimer Auguste D. Alzheimer Ziekte van Alzheimer ~ 260.000 patiënten in Nederland Belangrijkste
1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:
Taalverwerking in de Hersenen
Taalverwerking in de Hersenen Het taalvermogen? Frank Wijnen taalwetenschap psychologische functieleer lateraal mediaal dorsaal ventraal Lateralisatie van taal rechtshandige mensen: bij 98% is de linkerhemisfeer
Spreken Wat is een dysartrie?
Dysartrie 2 Dysartrie is de algemene term voor een motorische spraakstoornis als gevolg van neurologische problematiek. Deze folder is bedoeld voor patiënten met een dysartrie en hun omgeving. Er staat
Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid
170185/1536 April 2017 Checklist: Lees- en spellingproblemen en meertaligheid In te vullen door: school (leerkracht/ib er) in overleg met ouders, eventueel met iemand die als tolk kan fungeren. Als er
Taal/spraak en muziek
Taal/spraak en muziek Zijn taal/spraak en muziek geïsoleerde systemen? Diverse overeenkomsten maar ook verschillen tussen twee entiteiten (Bouillard, 1825; Broca 1861; Steintahl, 1881; Stahl et al., 2011;
Informatiebrochure Dysartrie. [Geef tekst op] Pagina 1
Informatiebrochure Dysartrie [Geef tekst op] Pagina 1 UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel
PPA. Primair Progressieve afasie (PPA) Een introductie. Donderdag 3 december 2015 Symposium Logopedie en Dementie (VVL) Frank Paemeleire
Primair Progressieve Afasie (PPA): een introductie Walter Teoh (2009) Symposium Logopedie en Dementie - VVL - 3 december 2015 www.mixreeks.be WAT IS PPA? PPA Primair: taal is hoofdstoornis, er kunnen eventueel
Siméa Nienke Lam de Waal, MA Dr. Annette Scheper
Vertelvaardigheid: Kleuters versus kinderen met SLI Siméa 11-04-2013 Nienke Lam de Waal, MA Dr. Annette Scheper Inhoud Waar hebben we het over? Achtergrond Onderzoeksvragen Methode Resultaten Discussie
Spraak & Taal Ambulatorium
Spraak & Taal Ambulatorium Communicatieontwikkeling van het kind weer snel op het goede spoor Hans Kaffener, Gz-psycholoog h.kaffener@kentalis.nl Wendy Boelhouwer, klinisch linguïst w.boelhouwer@kentalis.nl
Behandelende logopedisten 02/
Afasie is een communicatiestoornis met ingrijpende gevolgen, niet alleen voor de patiënt maar ook voor de familie, vrienden en kennissen. Wie de stoornis begrijpt, kan gemakkelijker omgaan met de gevolgen.
TIA/ herseninfarct van spoed- naar ketenzorg
TIA/ herseninfarct van spoed- naar ketenzorg neurologie Folkert Hoekstra, huisarts Renske van den Berg-Vos, neuroloog ACUTE FASE stroke ketenzorg START CHRONISCHE FASE 3 NHG standaard beroerte nieuwe standaard
Audiologisch centrum, spraaktaalteam
TOS en Meertaligheid Onderwijsdag 25 mei 2016 Maaike Diender, klinisch linguïst Els de Jong, teamleider spraaktaalteam/logo-akoepedist Audiologisch centrum, spraaktaalteam Gehooronderzoek Logopedisch onderzoek
I Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Spraak-, taal- en slikproblemen
I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Spraak-, taal- en slikproblemen IIVoorwoord Beste patiënt, Beste familie, Deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak- en/
Inhoud 1 Functionele anatomie 13 2 Mentale basisfuncties 33
Inhoud 1 Functionele anatomie 13 1.1 Inleiding 13 1.2 Zenuwweefsel 13 1.2.1 Neuronen 13 1.2.2 Actiepotentialen en neurotransmitters 14 1.2.3 Grijze en witte stof 15 1.3 Globale bouw van het zenuwstelsel
Speech-Music Therapy for Aphasia (SMTA)
Informatie voor de professional Speech-Music Therapy for Aphasia (SMTA) Laat zien wat je kunt Speech-Music Therapy for Aphasia Revalidatie Friesland heeft een behandelprogramma ontwikkeld voor mensen met
De invloed van geslacht, leeftijd en opleidingsniveau op verschillende kwantitatieve maten binnen een spontane taalsample
De invloed van geslacht, leeftijd en opleidingsniveau op verschillende kwantitatieve maten binnen een spontane taalsample MA-thesis Scriptiebegeleider: dr. R.Jonkers Fennetta van der Scheer Studentnummer
WAT DOET EEN ONGEVAL MET DE PSYCHE VAN HET SLACHTOFFER?
WAT DOET EEN ONGEVAL MET DE PSYCHE VAN HET SLACHTOFFER? Dr. Lex Vendrig, klinisch psycholoog NIS, Oegstgeest, 6-12-2012 INDELING CONTUSIO CEREBRI PTSS POSTCOMMOTIONEEL SYNDROOM NEUROPSYCHOLOGISCH ONDERZOEK
Foutloos leren bij Goal Management Training
A8 Foutloos leren bij Goal Management Training Kan het opnieuw aanleren van alledaagse taken na hersenletsel beter? Dirk Bertens 1 Dirk Bertens, MSc Prof. Luciano Fasotti Prof. Roy Kessels Dr. Danielle
De invloed van afasie op coherentie
De invloed van afasie op coherentie De relatie tussen morfosyntaxis, telegramstijl en verbale functionele communicatie met coherentie Masterscriptie Naam: Ines Schiffer Datum: 02/07/2018 Specialisatie:
Dysartrie. spraakstoornis bij volwassenen
Dysartrie spraakstoornis bij volwassenen Voor u ligt de informatiefolder over dysartrie. In deze folder vindt u meer informatie over de spraakproblemen die u op dit moment ervaart. Het is belangrijk om
Paragrammatisme: toeval of strategie?
Paragrammatisme: toeval of strategie? Een onderzoek naar kenmerken, oorzaken en gevolgen van paragrammatische constructies in spontane taal bij patiënten met een vloeiende afasie. Rimke Groenewold en Roel
1. Overzicht neuropsychologische revalidatie. 2. Ziekte inzicht. 3. casus. 4. Specifieke cognitieve problemen. 5. Relevante informatie
18 mei 2017 1. Overzicht neuropsychologische revalidatie 2. Ziekte inzicht 3. casus 4. Specifieke cognitieve problemen 5. Relevante informatie Klinische Neuropsychologie wetenschappelijk onderzoek diagnostiek
Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Hoofd/hals Overige Aandoening (ICD)
Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Akense Afasie Test (AAT) 29 oktober 2018 Review 1: M. Jungen Review 2: E. v Engelen Invoer: E. van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking
Copyright Vereniging voor Klinische Linguïstiek Oktober
Copyright Vereniging voor Klinische Linguïstiek Oktober 2013 www.klinischelinguistiek.nl Auteurs: Elsbeth Boxum, klinisch linguïst De Vogellanden, Centrum voor Revalidatie Hyacinthstraat 66a Postbus 1057,
Opzet van het boek 13. Deel 1. Definiëring & symptomatologie 17
Inhoud Voorwoord 11 Opzet van het boek 13 Deel 1. Definiëring & symptomatologie 17 1. Normale spraakproductie 19 Soorten spraakproductiemodellen 19 Spraakproductiemodel van McNeil (2002) 21 Neuroanatomische
Afasie en werkwoorden
Stem-, Spraak- en Taalpathologie 32.8310/01/1202-105 Vol. 12, 2004, No. 2, pp. 105-116 Nijmegen University Press Afasie en werkwoorden Roelien Bastiaanse en Ron van Zonneveld Graduate School for Behavioral
Executieve functiestoornissen bij afasie: Implicaties voor therapie en prognose
Executieve functiestoornissen bij afasie: Implicaties voor therapie en prognose Frank Paemeleire Als afasie enkel een taalstoornis is waarom slagen dan zo weinig personen erin om zich non-verbaal duidelijk
Vroegtijdige herkenning van taalontwikkelingsstoornissen (TOS)
Vroegtijdige herkenning van taalontwikkelingsstoornissen (TOS) Joyce Rompelberg (Logopedist, Spraak- taalpatholoog) Linda Berben (Pedagogisch Behandelaar, Taalcoach, Relatiebeheer) David https://www.youtube.com/watch?v=1hortdwhtyw
Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase
Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Published by LOT phone: +31 30 253 6006 Trans 10 fax: +31 30 253 6000 3512 JK Utrecht e-mail: lot@let.uu.nl The Netherlands http://wwwlot.let.uu.nl/ Omslagillustratie:
Communicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel
Communicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel Communicatie en hersenletsel: begrijpen wij elkaar? September 2010 Voorstellen Vakantie
AANPASSEN IN DENKEN EN DOEN!
AANPASSEN IN DENKEN EN DOEN! Zorgverlening aan mensen met licht verstandelijke beperkingen SPV Studiemiddag 16 mei 2019 1 Agenda 1. Licht verstandelijke beperkingen en groei 2. Tweesystemen model 3. Beperkt
Logopedie. Dysartrie, een verworven spraakstoornis. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Logopedie, een verworven spraakstoornis 1 Inleiding U (of uw partner/familielid) bent opgenomen in het Ikazia Ziekenhuis in verband met hersenletsel. Wanneer er sprake is van een taal-
Afasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg 125 6814 ME Arnhem Tel. 026-3512512 (werkdagen van 10.00-14.00 uur) Fax 026-3513613 E-mail: avn@afasie.
D Y S A R T H R I E, V E R B A L E A P R A X I E E N D Y S FA G I E s p r e e k - e n s l i k p r o b l e m e n t e n g e v o l g e v a n h e r s e n l e t s e l Afasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg
Revalidatie op stroke unit
CVA up-to-date 04/02/2017 Revalidatie op stroke unit Ilse Groeseneken Dienst kine-ergo-logo (KEL) Programma 1. Multidisciplinair team 2. Subteam KEL 3. Visie op stroke unit 1. Multidisciplinair team Diëtist
Afasie is een communicatiestoornis die voor de betrokkene en zijn omgeving ingrijpende sociale gevolgen heeft.
Afasie Logopedie Beste familie, Afasie is een communicatiestoornis die voor de betrokkene en zijn omgeving ingrijpende sociale gevolgen heeft. Een gedeelte van deze problemen kan opgelost worden als de
Scholingsbijeenkomst. Samen sterk in de zorg na een beroerte
Scholingsbijeenkomst Samen sterk in de zorg na een beroerte Programma scholingsbijeenkomst 1. Welkom, inleiding 2. Simulatiespel Heb ik een probleem dan? 3. Lezing Lange termijn gevolgen CVA voor patiënt
Verbale en bucco-faciale apraxie
Verbale en bucco-faciale apraxie Inleiding De logopedist heeft bij u een verbale- of bucco-faciale apraxie geconstateerd (spraakstoornis). Spreken is bij gezonde mensen een activiteit die automatisch verloopt:
Stabiliteit spontane taal bij chronische milde afasie
STEM-, SPRAAK- EN TAALPATHOLOGIE Vol. 19, 2014, pp. 103-120 32.8310/02/1914-103 c University of Groningen Press Stabiliteit spontane taal bij chronische milde afasie Nienke Wolthuis 1, Carolina Mendez
Meten we wat we willen meten met de ANTAT?
Meten we wat we willen meten met de ANTAT? Dr. Marina Ruiter Universitair docent - Radboud Universiteit Onderzoeker / Spraak- en Taalpatholoog / Logopedist Sint Maartenskliniek Inhoud (1) Introductie functionele
HERORDENING VAN FUNCTIES NA HERSENINFARCT: CONSEQUENTIES VOOR THERAPIE? 1. Functionele beeldvorming (fmri) 2. Consequenties voor therapie?
HERORDENING VAN FUNCTIES NA HERSENINFARCT: CONSEQUENTIES VOOR THERAPIE? 1. Functionele beeldvorming (fmri) 2. Consequenties voor therapie? 3. Tractografie (DTI): 2 wegen 4. Consequenties voor therapie?
Executief functioneren in relatie tot taal bij kinderen met ADHD en kinderen met SLI. Esther Parigger juni 2012
Executief functioneren in relatie tot taal bij kinderen met ADHD en kinderen met SLI Esther Parigger juni 2012 APA, 2000 ADHD Taalproblemen zijn ook opgenomen in de symptoomlijst! Diagnose Symptomen -aanwezig
Kijk eens in het brein!
Kijk eens in het brein! Hersenen en taal Hersenen als onderzoeksdomein Cognitief proces als onderzoeksdomein bouwstenen, chemie anatomie localisatie functies fasen en verloop cognitief proces neurale representatie
Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Utrecht: LOT
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Spontaan herstel van afasie in en na de acute fase Niewold, C. Link to publication Citation for published version (APA): Niewold, C. (2006). Spontaan herstel van
Afasie-adviesteam. Taal. Denken
Afasie-adviesteam Taal Denken Communicatie Spraak Afasie Afasie is een taalstoornis ten gevolge van hersenletsel. Dit hersenletsel kan optreden door een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding), een
De logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken
Logopedie 1 De logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken 2 Gevolgen van een CVA afasie: problemen in taal en communicatie dysartrie: problemen
Patiënteninformatie. Afasie. Dienst Logopedie & Afasiologie. GezondheidsZorg met een Ziel
i Patiënteninformatie Dienst Logopedie & Afasiologie Afasie GezondheidsZorg met een Ziel Wat is afasie? Afasie is een verworven taalstoornis ten gevolge van een hersenletsel. We lichten de belangrijkste
PRPP bij M. Parkinson
PRPP bij M. Parkinson Is het PRPP-systeem van taakanalyse en interventie bruikbaar bij M. Parkinson? Ingrid van Veldhoven Daniël du Corbier Even voorstellen Aanleiding OTiP Enkele aanbevelingen Dubbeltaken
Neurorevalidatie ITON IN VOGELVLUCHT
Neurorevalidatie ITON IN VOGELVLUCHT ITON ITON: instituut voor toegepaste neurowetenschappen Hoofddocent: Dr. Ben van Cranenburgh Inhoud presentatie Cijfers t.a.v. CVA Anatomie,informatieverwerking e.d.
Dynamisch testen. Bruikbaar voor het inschatten van leerbaarheid? Hileen Boosman, Anne Visser-Meily, Caroline van Heugten
Dynamisch testen. Bruikbaar voor het inschatten van leerbaarheid? Hileen Boosman, Anne Visser-Meily, Caroline van Heugten Leerbaarheid Leerbaarheid is de mate waarin iemand profijt heeft van leerervaringen.
Richtlijn linguïstische diagnostiek en therapie bij een verworven afasie, augustus 2012
Richtlijn linguïstische diagnostiek en therapie bij een verworven afasie, augustus 2012 Redactie: Evy Visch-Brink Petra Links Joost Hurkmans 1 sopgave Deel 1 Voorwoord 1 Wat is een richtlijn 1.1 Definitie
19-12-2014. Disclosure belangen sprekers. Logopedisch onderzoek naar Taalproblemen. Programma. Doel & Vraagstelling
Disclosure belangen sprekers Communicatieproblemen bij MS; Taal of Cognitie? Caroline Bruggeman, logopedist Nieuw Unicum Neeltje Kant, neuropsycholoog Nieuw Unicum Fatima Haring, logopedist Medisch Centrum
Iedereen kan last krijgen van stemproblemen en het komt zowel bij kinderen als bij volwassenen voor.
Stem Adem-/ en stemproblematiek Heesheid Adembeheersing als voorbereiding op zingen Hyperventilatie Spreken in het openbaar Stemproblemen en stemverandering bijv. bij transseksualiteit, pubertijd Symptomen: