PROFIEL WERKSTUK. - een handleiding - LEERLINGENEXEMPLAAR

Transcriptie

1 PROFIEL WERKSTUK - een handleiding - LEERLINGENEXEMPLAAR Augustus 2015

2 Inhoudsopgave 1. Algemeen Inleiding Logboek De presentatie De mondelinge presentatie Het schriftelijk verslag... 6 Literatuurlijst De beoordeling Persoonlijke reflectie op het onderzoek en de presentatie Regels en rollen Regels De rol van de leerling De rol van de begeleider Tijdpad Fasering Oriënterende fase: Onderzoeksfase: Schrijf/ontwerpfase: Presentatiefase:

3 1. Algemeen 1.1 Inleiding Een van de onderdelen van het examendossier is het profielwerkstuk. In het profielwerkstuk ligt de nadruk op de algemene vaardigheden. Dit zijn: informatievaardigheden (informatie verzamelen en verwerken); onderzoeksvaardigheden en/of ontwerpvaardigheden; communicatieve of presentatievaardigheden. Het profielwerkstuk is het werk van een groepje van 3 of 4 leerlingen en moet tenminste 1 vak uit het totale examenpakket betreffen en mag gecombineerd worden met een tweede vak. Wanneer je kiest voor een klein vak ( bijvoorbeeld l.o. of maatschappijleer) moet het in elk geval gecombineerd worden met een examen vak. Als voorbeeld is in onderstaand overzicht bij verschillende onderwerpen aangegeven welke vakken erbij betrokken (kunnen) zijn. onderwerp Alternatieve energiebronnen Afval De bio-boerderij Batterij Chaos en orde Cijferkunst: de reeks van Fibonacci Drinkwater Economische crisis in de jaren '30 Epidemiologie Gildensysteem Gifstoffen Hergebruik Vergrijzing Racisme Betaalbare gezondheidszorg Voeding Afvalverwerking Milieuvervuiling Verkeersproblemen Vakken biologie, natuurkunde, scheikunde biologie, scheikunde of economie, aardrijkskunde biologie, scheikunde of aardrijkskunde, economie scheikunde, natuurkunde CKV, wiskunde CKV, wiskunde biologie, scheikunde geschiedenis, economie biologie, wiskunde geschiedenis, economie biologie, scheikunde biologie, scheikunde of aardrijkskunde, economie aardrijkskunde, wiskunde, economie geschiedenis, aardrijkskunde, economie economie, aardrijkskunde of biologie, wiskunde biologie, scheikunde, of aardrijkskunde, geschiedenis, economie economie, aardrijkskunde, of scheikunde, biologie biologie, scheikunde, of economie, geschiedenis aardrijkskunde, economie, geschiedenis, wiskunde Het onderwerp van een profielwerkstuk mogen jullie in principe zelf bepalen. Het onderwerp moet natuurlijk wel voldoende niveau en diepgang hebben. Dit moeten jullie met jullie docent(en) bespreken. Hij/zij heeft het laatste woord. Het profielwerkstuk is in de meeste gevallen een open onderzoeksopdracht. Het onderzoek kan natuurwetenschappelijk of sociaalwetenschappelijk van aard zijn. Een kritisch literatuuronderzoek mag. In sommige gevallen zal het onderzoek het karakter van een technisch of creatief ontwerp hebben. Naast het eindproduct wordt ook het proces beoordeeld. Hierbij wordt beoordeeld hoe het eindproduct tot stand is gekomen. 3

4 Jullie voeren de werkzaamheden zo veel mogelijk zelfstandig uit. Het kan echter voorkomen dat jullie vast dreigen te lopen en dat bijsturing van een docent nodig is. In een dergelijke situatie is het verstandig hulp te vragen. 1.2 Logboek Het logboek bestaat uit een groepslogboek en heeft een aantal functies: het is voor jullie een hulpmiddel bij het systematisch verzamelen van informatie en voor jullie docent is het een hulpmiddel om snel inzicht te krijgen in het gevolgde werkproces. In een logboek staan zaken als datum, tijd, verrichte werkzaamheden, eventueel aangevuld met een resultaat of opmerking en gemaakte afspraken (afspraken duidelijk per overleg op papier zetten!). Ook moeten jullie vermelden wie wat gedaan heeft en waar jullie je informatie vandaan gehaald hebben. Het logboek omvat niet meer dan enkele pagina's A4. Hieronder is een voorbeeld van een logboek afgedrukt. Datum Tijd Verrichte werkzaamheden Door wie Informatiebron* Opmerkingen Afspraken In de kolom 'Opmerkingen' kunnen jullie kort de opbrengst van de activiteit, of een persoonlijke ervaringen bij de betreffende activiteit weergeven. 1.3 De presentatie Het profielwerkstuk kent een breed scala aan mogelijke presentatievormen: Mondelinge presentatie met gebruik van media, zoals: powerpoint / prezi presentatie posterpresentatie, het product van een ontwerpopdracht, een maquette, een modeshow, een toneeluitvoering, een audio-, video-, foto- of (multimediale) computer-presentatie en dergelijke. Er dient altijd een schriftelijk verslag aanwezig te zijn. Dit schriftelijke verslag wordt dan niet gezien als het profielwerkstuk zelf, maar als een deelproduct met verantwoording en technische specificatie. Wanneer jullie zelf een presentatievorm mogen kiezen, is vooraf goedkeuring van jullie docent nodig. Kies te allen tijde een presentatievorm die goed past bij de onderzoeksvraag. 4

5 1.3.1 De mondelinge presentatie Voor mondelinge presentaties zijn veel variaties te bedenken, zoals een betoog of een posterpresentatie met mondelinge toelichting. Elke presentatievorm kent een aantal aandachtspunten waarmee jullie de kans op succes vergroten. Afhankelijk van de vorm die jullie gebruiken, maken jullie een selectie van de punten die hierna staan genoemd. Het is niet zo dat alle presentaties hetzelfde zullen zijn. Elke leerling zal een eigen manier van presenteren ontwikkelen die het beste bij hem of haar past. De voorbereiding: De voorbereiding is het halve werk. Zorg dat jullie goed op de hoogte zijn van het onderwerp van jullie presentatie. Jullie kunnen de tekst van de mondelinge presentatie op papier zetten, maar lees de tekst tijdens de presentatie niet voor. Leer de tekst ook niet van buiten. Daar wordt de presentatie snel saai van. Zet bij voorkeur een paar trefwoorden op papier (niet meer dan een half A-4) en gebruik dat tijdens jullie presentatie als geheugensteuntje. Oefen van tevoren de presentatie. Oefen eerst alleen, bijvoorbeeld thuis voor de spiegel en daarna voor een aantal mensen (familie of vrienden). Houd daarbij de tijd in de gaten. Wanneer jullie tijdens het oefenen jullie presentatie kunnen opnemen met een videocamera, doe dat dan! Jullie zien direct wat wel en niet goed gaat en daar leren jullie veel van. Geef zo vroeg mogelijk via de administratie (je krijgt hiervoor een speciaal formulier) en je begeleider, aan de profielcoördinatoren door welke soort presentatie jullie doen, en wat je daar dan voor nodig hebt, zoals geluidsapparatuur,beamer, videospeler, posters, flap-over, viltstiften en dergelijke. Zij zorgen er dan voor dat alles op tijd klaar staat. Zorg dat op de dag van de presentatie alles op tijd klaar staat en de apparatuur werkt. Het is jullie eigen verantwoordelijkheid dat de presentatie goed verloopt. Voor mededelingen rond pws moet je teletekst goed in de gaten houden. Gebruik van hulpmiddelen tijdens de presentatie: Gebruik hulpmiddelen doelmatig, als ondersteuning. Gemiddeld is voor elke vijf minuten presentatie één dia voldoende. Beperk de hoeveelheid tekst op het scherm. Zorg voor goede leesbaarheid. Spreek af wie welke rol gaat vervullen bij het bedienen van de apparatuur en oefen dat dan van tevoren. Tijdens de presentatie: Houd jullie goed aan de tijdafspraken: begin op tijd en stop op tijd. Begin de presentatie met kort te vertellen wat jullie gaan doen. Vertel daarna jullie verhaal. Sluit af met een korte samenvatting van wat jullie hebben verteld. Als er mensen in het publiek zitten die jullie niet kennen, begin dan met elkaar voor te stellen. Vertel aan het begin van jullie presentatie wanneer het publiek vragen mag stellen: het publiek mag jullie voortdurend onderbreken, of tussentijds vragen stellen wanneer jullie dat aangeven of aan het eind van jullie presentatie pas vragen stellen. Dit laatste heeft de voorkeur. Wat jullie ook afspreken, hou je daar aan. Vertel geen zaken die het publiek al weet. Wanneer het noodzakelijk is dat jullie hier toch iets over zeggen, houd het dan kort. 5

6 Pas je taalgebruik aan het publiek aan. Zo moeten jullie geen uitdrukkingen gebruiken die het publiek niet kent. Probeer zogenaamde stopwoordjes te vermijden zoals uh, ja, dus, enne, nou. Er zijn maar weinig mensen die niet zenuwachtig zijn tijdens een presentatie. Als jullie één van die velen zijn die wel zenuwachtig zijn en (te) snel gaan praten, probeer dan het volgende eens uit: adem na elke zin even rustig in- en uit. Jullie zullen trouwens merken dat jullie vaak alleen aan het begin van jullie presentatie een paar minuten last hebben van zenuwen. Wees vriendelijk en enthousiast. Ook wanneer in het publiek mensen zich vervelend gedragen. Jullie kunnen dan proberen deze mensen zo weinig mogelijk aandacht te geven. Houd oogcontact met jullie publiek. Staar de mensen niet aan, maar durf ze wel een paar seconden in de ogen te kijken. Kijk niet steeds naar dezelfde mensen, maar probeer zoveel mogelijk mensen aan te kijken. Ook de mensen die achterin zitten of helemaal vooraan. Blijf niet zitten en sta niet stokstijf stil voor het publiek, maar loop gerust heen en weer. Zorg dat iedereen uit het publiek jullie kan blijven zien. Bij een groepspresentatie is het belangrijk dat elk lid van de groep precies weet wat hij of zij moet doen, zowel vooraf en tijdens als na de presentatie. Stem de inhoud goed op elkaar af. Weet van elkaar wat jullie gaat zeggen. Spreek af hoeveel spreektijd iedereen krijgt. Oefen de presentatie met elkaar. Mocht één van de groepsleden op de dag van de presentatie verhinderd zijn (uiteraard met zeer goede reden), zorg er dan voor dat de rest van de groep de presentatie alsnog kan verzorgen. Elk lid van de groep wordt geacht aanwezig te zijn. Bij een mondelinge presentatie is de zogenaamde non-verbale communicatie minstens zo belangrijk als de verbale communicatie. Het overkomen van de boodschap wordt voor het grootste deel bepaald door de manier waarop jullie communiceren: het publiek onthoudt maar matig wat jullie vertellen, maar onthoudt wel goed hoe jullie je bewegen, of jullie de zaal inkijken en of jullie vriendelijk en enthousiast zijn! Wanneer iemand uit het publiek een vraag stelt, herhaal dan de vraag, want misschien heeft niet iedereen de vraag gehoord. Wanneer jullie het antwoord op een vraag niet weten, zeg dat dan gerust en vraag of iemand anders in het publiek het antwoord wel weet. Sluit je presentatie positief af, met een korte, krachtige zin. Na afloop van de presentatie: Direct na afloop van de presentatie is een goed moment om materiaal uit te delen, bijvoorbeeld een samenvatting van jullie presentatie. Zorg dat jullie voor iedereen genoeg materiaal bij je hebben Het schriftelijk verslag Bij het schrijven is de doelgroep (klas- of leeftijdgenoten) belangrijk. Bedenk welke voorkennis jullie klas- of leeftijdgenoten hebben. Schrijf geen zaken op die bekend zijn bij jullie doelgroep, behalve als het noodzakelijk is om jullie verhaal te ondersteunen. Maar houd dit kort of verwijs naar een bron waar dit staat. Houd jullie stijl zo eenvoudig mogelijk. Geen ambtenarenstijl met ingewikkelde woorden en zinsconstructies waar jullie doelgroep nauwelijks iets van begrijpt. Gebruik algemeen beschaafd Nederlands. 6

7 Voor de omvang van een schriftelijk verslag geldt lang niet altijd het principe 'hoe dikker, hoe beter'. Integendeel: in de beperking toont zich de meester. Richtlijn voor de omvang van een schriftelijk verslag voor een profielwerkstuk is 3200 tot 6000 woorden (10 tot 15 pagina s). Schriftelijke verslagen (een onderzoeksverslag, een recensie, een artikel en dergelijke) kennen in het algemeen een tamelijk vaststaande structuur, namelijk een inleiding, een hoofdtekst en een samenvatting. In een schriftelijk verslag over een zelf uitgevoerd onderzoek is in de inleiding de onderzoeksvraag, de deelvragen en de hypothese beschreven. Na de inleiding volgt een uiteenzetting over de gebruikte methode, hulpmiddelen en materialen. Daarna een overzicht van de gevonden resultaten. Aangegeven wordt onder andere in hoeverre de onderzoeksvraag is beantwoord, of de hypothese is bevestigd, hoe betrouwbaar de uitkomsten zijn en welke vragen niet zijn beantwoord. Als een onderzoek niet het verwachte resultaat oplevert, geven jullie aan waaraan dit zou kunnen liggen. De opbouw van een tekst van een literatuuronderzoek ligt minder vast. Tussen de inleiding en de samenvatting kunnen hoofdstukken en paragrafen naar eigen inzicht worden gestructureerd en benoemd. In het navolgende komen achtereenvolgens aan bod: de titelpagina, de inhoudsopgave, de inleiding, de hoofdtekst, de samenvatting, de literatuurlijst en de bijlagen. Titelpagina: De titel moet kort en krachtig de inhoud karakteriseren. Kort wil zeggen: minder dan tien woorden. Gebruik geen afkortingen in de titel. Zorg voor een titel die past bij jullie tekst. Probeer een pakkende titel te verzinnen. Dat daagt de lezers uit om te gaan lezen. Op de titelpagina staat achtereenvolgens vermeld: * titel (eventueel met ondertitel); * voorletter(s) en achternaam van de schrijver(s); * de betrokken vakken * school en klas; * plaats van vestiging school; * naam begeleiders; * datum Inhoudsopgave: De inhoudsopgave geeft in een notendop de opbouw van de tekst weer. Hieronder is een voorbeeld van een inhoudsopgave weergegeven. Inhoudsopgave Inleiding 1 Beschrijving van het onderzoek Onderzoeksopzet De steekproef Resultaten Samenvatting 14 Literatuurlijst Bijlagen Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Logboek Plan van aanpak Vragenlijst 7

8 Inleiding: In de inleiding wordt de lezer geïnformeerd over: * het onderwerp, * de onderzoeksvragen of hypothesen. In de inleiding is plaats om de achtergrond of het belang van het onderwerp en de onderzoeksvragen toe te lichten. Eventueel kan daar nog een korte omschrijving van centrale begrippen aan worden toegevoegd. Tenslotte is het gebruikelijk in de inleiding de opbouw van de tekst per hoofdstuk aan te geven. De definitieve versie van de inleiding kan pas worden geschreven wanneer de indeling en de inhoud van het schriftelijk verslag vastligt. Daarnaast kunnen jullie in de inleiding aan bod laten komen: een persoonlijke noot over hoe jullie tot de keuze van het onderzoek zijn gekomen; een dankbetuiging aan mensen die aan de totstandkoming hebben bijgedragen: respondenten, proefpersonen, de begeleidende docent enzovoort; de tevredenheid over de samenwerking met medeleerlingen. Wanneer een schriftelijk verslag in groepsverband tot stand is gekomen, staan in de inleiding de individuele bijdragen aan het verrichte onderzoek en de geschreven tekst gespecificeerd. Hoofdtekst: De hoofdtekst is doorgaans opgebouwd uit hoofdstukken die weer onderverdeeld zijn in paragrafen. Houd de titels van de hoofdstukken en paragrafen kort en zorg ervoor dat de titel de essentie weergeeft van het betreffende hoofdstuk of de betreffende paragraaf. Vanzelfsprekend zijn de titels identiek aan die in de inhoudsopgave. Wanneer jullie literatuur over het onderwerp hebben bestudeerd, kunnen jullie een stuk tekst van een andere schrijver in jullie eigen woorden weergeven. Dit noemt men parafraseren. Na een parafrase moet tussen haakjes worden vermeld van wie en uit welk jaar de brontekst afkomstig is. Citeren is het letterlijk overnemen van andermans tekst. Soms is het gewenst een stuk tekst uit de (vak)literatuur letterlijk over te nemen. Een citaat plaatsen jullie altijd tussen aanhalingstekens, gevolgd door een vermelding tussen haakjes van de naam van de schrijver en het verschijningsjaar. Tabellen en figuren zijn uitstekende middelen om overzichtelijk en compact een hoeveelheid informatie aan de lezer aan te bieden. Ze moeten worden voorzien van een volgnummer en een titel. Wanneer een tabel of figuur niet door jullie zelf is opgesteld, moeten jullie de bron vermelden. In de tekst zelf verwijzen jullie naar de figuur of tabel. Het is gebruikelijk de hoofdtekst af te sluiten met één of enkele conclusies. Sluit in de conclusie zo goed mogelijk aan bij de onderzoeksvragen in de inleiding. De conclusie is als het ware het antwoord op de onderzoeksvragen. Samenvatting: In de samenvatting komt geen nieuwe informatie meer aan bod. De samenvatting is een korte, kernachtige weergave van de inhoud van de hoofdtekst met onder meer de hoofdconclusies van het onderzoek. Literatuurverwijzingen, citaten, tabellen en figuren horen niet in een samenvatting thuis. 8

9 Literatuurlijst Regels rondom het gebruik van bronvermelding en literatuurverwijzing (PWS) 1a. Zaken die redelijk algemeen bekend zijn: Geen bronvermelding 1b. Zaken die weleens zouden kunnen worden betwijfeld door lezers maar die toch van belang zijn voor het betoog óf uitspraken/gegevens die nauwkeurig moeten worden weergegeven: Precieze bronvermelding 2a. Uitspraken die je aannemelijk wilt maken; laten zien dat je niet de enige bent met zo n opvatting: Globale bronvermelding 2b. Uitspraken die je letterlijk overneemt: Letterlijk citeren inclusief bronvermelding De vorm van de bronvermelding of literatuurverwijzing Zeventien zaken moesten worden geseponeerd (Janssen, 2005) Op zo n verwijzing volgt een bronnenlijst aan het eind van het artikel of boek. Het openbaar ministerie blijkt zich niet aan eigen richtlijnen te houden 1 Een dergelijke literatuurverwijzing krijgt een voetnoot onderaan de pagina. 3. De vorm van de voetnoot of bronnenlijst 1. Boek: Horst, J. van der & Horst, K van der (2001). Geschiedenis van het Nederlands in de twintigste eeuw. Den Haag: Sdu Uitgevers. 2. Artikel in een tijdschrift: Dreesman, D.R. & Vermolen, J. (2010). Het waarden- en normendebat vervaagt! Tijdschrift voor sociolinguistiek, 09, a. Krantenartikel Dieperink, G. (2002, 22 oktober). Crisis slaat ook toe in de zorg. De Volkskrant, p Artikel in een boek Horst, P.J. van der, Maaseik, K. & Kelderman J. (2008) Over de waarde van spellingonderwijs. In C. Oppermans, R. Rademakers & P. van Meeteren (Red), Taalbeschouwingen voor het hedendaags onderwijs (p ). Den Haag: Sdu Uitgevers. 9

10 4. Een internetpagina Sillick, T. J., & Schutte, N. S. (2006). Emotional intelligence and self-esteem mediate between perceived early parental love and adult happiness. E-Journal of Applied Psychology, 2, Retrieved from Tot slot: Over de volgorde van de bronnenlijst: Op alfabetische volgorde van de achternaam van de auteur waarbij niets voor iets gaat, dus Z. de Bruin komt vóór A. Bruinsma. Bij meer dan drie auteurs mag je volstaan met het noemen van de eerste auteur, voorzien van de toevoeging et al (en anderen). Voornamen van auteurs worden niet voluit geschreven, behoudens zeldzame uitzonderingen. Bij meerdere publicaties van één auteur wordt de oudste publicatie eerst genoemd. Als de auteur onbekend is, of de publicatie is bekender dan de auteur(s), fungeert de titel als naam: Bij een rapport: Basisonderwijs: ontwikkelingsdoelen en eindtermen (1995). Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, centrum voor Informatie en Documentatie. Bij een naslagwerk: Algemene Nederlandse Spraakkunst (1997). W. Haeseryn et al. (Red.). Groningen: Nijhoff Als het jaartal van verschijnen niet bekend is, gebruik je de afkorting z.j. (zonder jaar). Een herdruk wordt meteen achter de titel weergegeven: 4 e druk, of vierde druk, of Een cd-rom wordt zoveel mogelijk als een gewone publicatie behandeld. De enige toevoeging is de vermelding (cd-rom) tussen haakjes, na de uitgever. De naam van de uitgever wordt zo kort mogelijk vermeld, dus zonder de toevoeging uitgeverij of iets dergelijks. Een uitzondering is als de formele naam van het bedrijf de toevoeging uitgevers of iets dergelijks bevat Bijlagen: In een bijlage kan informatie worden opgenomen die voor de lezer de moeite waard is, maar te gedetailleerd is om in de hoofdtekst op te nemen. Bijvoorbeeld een samenvatting van een interview, gebruikte vragenlijsten, uitgebreide tabellen of een verstuurde brief. In het algemeen geldt: beperk het aantal bijlagen. Typografische verzorging: Het verslag moet duidelijk leesbaar zijn. Let goed op jullie spelling en het gebruik van leestekens. Vaak zal de spellingscontrole van de computer niet alle fouten eruit halen. Lees daarom jullie eigen teksten altijd nauwkeurig door en laat jullie tekst ook door iemand anders lezen voordat jullie deze definitief bij jullie docent inleveren. 10

11 Jullie kunnen met illustraties werken om jullie verhaal verder te onderbouwen of te verlevendigen: tabellen, grafieken, grafische kaarten, citaten, foto s, cartoons en dergelijke. Zorg ervoor dat de illustraties functioneel zijn en zorg voor een juiste bronvermelding. 1.4 De beoordeling Zowel het doorlopen proces als het opgeleverde product van een profielwerkstuk wordt beoordeeld door twee docenten. Daarbij worden jullie beoordeeld op: informatievaardigheden (informatie verzamelen en verwerken); onderzoeksvaardigheden en/of ontwerpvaardigheden; presentatievaardigheden. Tijdens het maken van het profielwerkstuk hebben jullie voortgangs- en beoordelingsgesprekken met de docent. Jullie kunnen (ook) zelf het initiatief nemen voor een voortgangsgesprek. Voortgangsgesprekken zijn bedoeld om tussentijdse resultaten te evalueren en indien nodig bij te sturen. Daarnaast zijn er beoordelingsgesprekken. Aan de hand van tussenproducten zoals het plan van aanpak, het logboek, bronnen- en materialenboek, tussentijdse resultaten, het concept van een presentatie en dergelijke wordt het doorlopen proces en het eindproduct beoordeeld. Uiteindelijk zullen jullie een cijfer krijgen voor het profielwerkstuk. Dit cijfer kan per groepslid anders zijn wanneer de begeleidende docent daar aanleiding voor ziet. Het cijfer voor het profielwerkstuk maakt deel uit van het combinatiecijfer. 11

12 2 Persoonlijke reflectie op het onderzoek en de presentatie Reflecteren oftewel terugblikken gaat het beste in overleg met anderen. Als jullie vertellen wat er bijvoorbeeld wel en niet goed ging tijdens het onderzoek, kunnen anderen jullie helpen bij dit terugblikken door extra vragen te stellen. Zo helpen de anderen jullie om er dieper over na te denken. De beste werkwijze bij het reflecteren is dan ook een gesprek met (drie) andere leerlingen, met wie jullie niet samengewerkt hebben. Jullie vertellen wat jullie ervaren hebben en de anderen helpen jullie door vragen te stellen. Evenzogoed als jullie de taak hebben om vragen aan de anderen te stellen. Het is dus de bedoeling, dat ieder in het groepje vertelt over zijn of haar ervaringen. Voor dit gesprek kunnen jullie de volgende vragen als leidraad nemen. Onderwerp, probleemstelling en eventuele hypothese: Heeft de docent jullie veel moeten helpen om tot een onderwerp en een goede probleemstelling te komen? Waarmee zijn jullie geholpen en welke onderzoeksstappen hebben jullie min of meer zonder hulp van de begeleider gerealiseerd? Wat vinden jullie achteraf goed of minder goed aan de probleemstelling? Zouden jullie een volgende keer een zelfde soort probleemstelling kiezen? Waarom wel of waarom niet? Vonden jullie het moeilijk of niet moeilijk om de deelvragen te formuleren en waarom dan wel? Eventueel: heeft jullie docent jullie veel moeten helpen om tot een hypothese te komen? Wat zouden jullie een volgende keer anders doen als jullie een verwachting moeten uitspreken over de uitkomst van een onderzoek? Planningsfase Hebben jullie hulp nodig gehad bij het opstellen van het tijdpad? Hebben jullie min of meer gewerkt binnen het tijdpad? Het verzamelen, noteren en verwerken van de gegevens Heeft jullie docent veel moeten helpen bij het uitvoeren van deze onderzoeksstap? Zo ja, op welke manier? Op welke punten zouden jullie het verzamelen, noteren en verwerken van de gegevens een volgende keer anders doen (denk aan tijdstip, tijdsduur, aantal gegevens, werkplekken, taakverdeling, verwerkingsmethodiek etc.)? De conclusies Hebben jullie veel hulp nodig gehad van jullie docent bij het trekken van de conclusie(s)? Commentaar Wat vonden jullie moeilijk aan het geven van commentaar op het onderzoek? Hebben jullie daarbij veel hulp nodig gehad van de docent? Wat vond jullie leuk of niet leuk aan het geven van commentaar? 12

13 Presentatie Konden jullie de informatie kwijt, die jullie kwijt wilden? Wat vond jullie publiek wel interessant en wat minder? Geef aan op welke punten het medium dat jullie gebruikt hebben wel of niet goed gewerkt heeft. Welke onderdelen kwamen goed naar voren en welke minder en waarom? Zouden jullie een volgende keer voor hetzelfde of een ander medium kiezen en waarom? Wat zouden jullie een volgende keer anders doen? Samenwerking Hoe ging de samenwerking in jullie groepje? Wat ging goed en wat ging minder en waar lag dat aan? 13

14 3. Regels en rollen Regels o Groepen hebben 3 of 4 leden o Er kan een hoofd- en een ondersteunend vak gekozen worden o Een eventuele tweede beoordelaar is docent van het ondersteunende vak o Voor Bi/Na/Sk is een praktisch/experimenteel onderwerp zeer gewenst o Voor Mu/Beva/kunst heeft een mondelinge presentatie uitdrukkelijk de voorkeur. o Een schriftelijke presentatie moet altijd mondeling toegelicht kunnen worden o Leerlingen gebruiken een snelhechter met daarin alle verplicht in te vullen formulieren en logboeken o Als de leerling niet op een vooraf vastgestelde tijd een onderwerp heeft bedacht, moet hij een keuze maken uit een door de docent geselecteerde set onderwerpen. De rol van de leerling De leerling: o Is samen met de begeleider verantwoordelijk voor een goed verloop van het PWS o Maakt duidelijke afspraken met de begeleider en komt ze ook na o Neemt zelf initiatief voor extra overleg met de begeleider o Houdt het groepslogboek nauwkeurig bij en vult alle verplichte formulieren en dossierbladen duidelijk, overzichtelijk en netjes in, en bewaart ze in de daartoe verstrekte snelhechter o Stelt zich op de hoogte van de PWS-eisen en leest het handboek nauwkeurig door o Stelt zich bij problemen in contact met de profielcoördinator o Maakt zich beschikbaar op de afgesproken momenten. o Zorgt voor een gedegen afsluiting op de PWS presentatieavond De rol van de begeleider De begeleider: o Begeleidt de leerlingen. o Maakt duidelijke afspraken met de leerlingen o Spreekt bespreekmomenten af tussen de beoordelingsmomenten in o Houdt nauwkeurig toezicht op het bijhouden van het groepslogboek o Is samen met de leerlingen verantwoordelijk voor een goed verloop van het PWS o Geeft wijzigingen zo snel mogelijk door aan de profielcoördinator en/of locatieadministratie o Is verantwoordelijk voor het doorgeven van zowel de eindbeoordeling als het eindproduct (PWS) aan de locatie administratie. 14

15 4. Tijdpad Fasering Het profielwerkstuk bestaat uit de volgende fasen: 1. oriënterende fase 2. onderzoeksfase 3. schrijf/ontwerpfase 4. presentatie fase 5. afronding 1. Oriënterende fase: Algemene voorlichting vindt plaats in week Groepskeuze, keuze hoofdvak week Overleg docenten en keuze onderzoeksvraag 36/ Onderzoeksfase: september - december 2015 onderzoek uitvoeren 3. Schrijf/ontwerpfase: januari 2016 presentatie voorbereiden proefpresentatie houden 4. Presentatiefase: maart presentatie PWS eindbeoordeling ( Zie voor datum de jaarplanning in de studiegids) 15