Welbevinden, betrokkenheid en ontwikkeling opvolgen met de instrumenten Ziko en Ziko-Vo

Transcriptie

1 Welbevinden, betrokkenheid en ontwikkeling opvolgen met de instrumenten Ziko en Ziko-Vo

2 AANPAK PROCES EFFECT WELBEVINDEN BETROKKENHEID

3 openheid en ontvankelijkheid soepelheid en flexibiliteit ontspanning en innerlijke rust vitaliteit ten volle kunnen genieten zelfvertrouwen zelfwaardegevoel weerbaarheid en assertiviteit in contact met zichzelf

4 energie creativiteit en complexiteit nauwkeurigheid mimiek en houding concentratie verwoording doorzetting reactietijd

5 Welbevinden en betrokkenheid als richtsnoeren

6 Zelfevaluatie instrument voor WB & BT in de kinderopvang. Moment opname waarbij we een inschatting maken van welbevinden en betrokkenheid bij de kinderen Doel: uitspraak doen over de kwaliteit van de opvang, NIET over individuele kinderen Van daaruit linken naar de praktijk (aanpak) 2 keer in dezelfde week, 3 keer per jaar

7 af en toe zelf als buitenstaander KIJKEN wat kinderen in jouw opvang meemaken en daaruit LEREN

8 WELBEVINDEN BETROKKENHEID DE BALANS OPMAKEN

9 Groep: Naam kind Observatie Aantal kinderen: BH/WB 1 6 Aantal begeleiders: Naam kind Datum: Van.. u.. tot.. u.. Observatie BH/WB

10 1. Bepaal vooraf wie je gaat scannen. Werk systematisch. Voorzie 2 extra kinderen. 2. Max. 3 min. per kind (scanningen noteren) 3. Alle kinderen vlak na elkaar. 4. Noteer gedrag score

11 De schaal voor welbevinden 5 niveaus 1 Uitgesproken laag welbevinden 2 Laag welbevinden 3 Wisselende niveaus of neutraal 4 Hoog welbevinden 5 Uitgesproken hoog welbevinden

12 5 niveaus De schaal voor Betrokkenheid. 1 Geen activiteit 2 Onderbroken activiteit 3 Activiteit zonder intensiteit 4 Activiteit met intense momenten 5 Ononderbroken intense activiteit

13 Is er aandacht/activiteit? neen 1 ja Hoe lang duurt de activiteit? Vaak onderbroken Min of meer aangehouden 2 Hoe is de kwaliteit? Echte betrokkenheidssignalen ontbreken 3 Betrokkenheidssignalen aanwezig Hoelang? 50-75% vd tijd % vd tijd 4 5

14 AANPAKFACTOREN DE BALANS AANVULLEN

15 aanbod begeleidersstij l organisat ie AANPAKVARIABELEN sfeer en relatie Welbevinden Betrokkenheid ruimte voor initiatief Kindfactoren Bijzondere omstandigheden

16 De hoge scores van welbevinden en betrokkenheid hebben te maken met De lage scores van welbevinden en betrokkenheid hebben te maken met 1. een rijk aanbod (goed uitgeruste infrastructuur, rijk en divers spelmateriaal, afwisselend aanbod van activiteiten,...) 1. het aanbod voldoet niet (geen aangepaste infrastructuur, weinig of afgeleefd spelmateriaal, nauwelijks aanbod van activiteiten, ) 2. positieve sfeer en groepsklimaat (aangenaam klimaat, positieve interacties overwegen, samenhorigheidsgevoel, ) 2. negatieve sfeer en groepsklimaat (negatief geladen interacties, onechte stiltes, kinderen en begeleidsters hebben geen echte band met elkaar, ) 3. ruimte voor initiatief (kinderen kunnen vaak vrij activiteiten kiezen, ze worden zoveel mogelijk betrokken bij praktische zaken, bij regels en afspraken ) 3. te weinig ruimte voor initiatief (overwegend opgelegde activiteiten, weinig soepelheid in dagverloop en regels en afspraken, weinig inbreng van kinderen ) 4. doeltreffende organisatie (duidelijke dagindeling afgestemd op de kinderen, weinig dode momenten, optimale inzet van begeleiding, aangepaste groepering, ) 4. weinig doeltreffende organisatie (dagindeling niet afgestemd op kinderen, veel dode momenten bij overgangen, begeleiding niet optimaal ingezet, ) 5. inlevende begeleidingstijl (rekening houdend met gevoelens en noden, stimulerend tussenkomen en tegelijk ruimte gevend om zelf initiatief te nemen ) 5. weinig inlevende begeleidingstijl (voorbijgaan aan gevoelens, geen of te weinig boeiende impulsen, initiatief nemen van kinderen ontmoedigd ) Kinderfactoren (verjaardag, nieuw zusje, erg nieuwsgierig, ) Bijzondere omstandigheden (Sinterklaas, 1 e keer goed weer, ) Kinderfactoren (ziek, moe, crisis in het gezin, ) Bijzondere omstandigheden (onbekende stagiaire, begeleidster ziek, )

17 werkpunten bepalen op basis van scanning en checklist

18 Vertrekt vanuit de verschillende momenten tijdens de dag: (Ont)haalmoment Rustmoment Eetmoment Verzorgingsmoment Spelmoment Elk moment wordt benaderd vanuit de vijf aanpakfactoren

19

20 Fase 1: scanningsformulier WB / BH Formulier A: observatie van min. 10 kinderen per groep op 2 verschillende momenten (minimaal 2 keer per jaar) => balans opmaken Fase 2: checklist aanpakfactoren Formulier B: verklaring voor hoge en lage scores gesprek met de begeleider(s) van de geobserveerde groep(en) => balans aanvullen Fase 3: werkpunten bepalen op basis van scanning en checklist Formulier C: invullen van de checklist voor aanpakfactoren Formulier D: bepalen van werkpunten en tot actie overgaan

21

22 ZiKo: Kindvolgsysteem voor baby s en peuters.

23 Bijleren: stilstaan bij jezelf + elk kind Overzicht van het hele kind: ontwikkeling én beleving Praten over dit kind met verschillende partijen: onthaalouder, ouders, dienstverantwoordelijke Openheid: laat het aansluiten bij wat je al doet

24 Methode ZiKo-observatie moeilijker bij kleine groepen vertrek van kindniveau ipv groepsniveau Begrippen welbevinden en betrokkenheid levend houden door er regelmatig bij stil te staan. Aanvulling van ontwikkelingsdomeinen afstemming verschillende volgboekjes PORTRET VAN ELK KIND Nadenken over aanpak blijft FICHES met stellingen en tips over AANPAK

25 = Vertrek van kind- i.p.v. groepsniveau Inhoud: Portret per kind van voorbije periode (2 à 4 maandelijks) Materiaal: Voor de begeleider - Portretten per kind - Handleiding voor de begeleider - Informatie voor de ouder

26 STAP 1 Welbevinden en betrokkenheid STAP 2 Dit ben ik nu : algemeen STAP 3 Dit ben ik nu : spel en relaties STAP 4 Ontwikkeling STAP 5 Vragen aan ouders STAP 6 Actie! Portret per kind

27 De volledige ontwikkeling van het kind Geen aparte vaardigheden: totaalbeeld Gelinkt aan betrokkenheid Zicht op individuele parcours van kinderen Een beeld van het kind vormen via Een globale omschrijving Concrete situaties waarin je dit ontwikkelingsdomein kan zien Vragen om gericht te kijken Tekening die dit domein typeert Achterstand Nee: talenten! Talenten en vragen van kinderen worden gemarkeerd, niet de tekorten

28 Voor de begeleider Systematisch kijken vanuit hoe kinderen de opvang beleven Nadenken over het hele kind Terugblik op jouw werking: wat kan ik meer doen? Voor het kind Acties op maat: waar doe ik het kind een plezier mee? Meer oog voor interesses en talenten van kinderen Voor ouders Meer info dan praktische zaken: feedback mijn kind in de opvang Aanvulling vanuit thuissituatie mogelijk Samen weet je meer Voor verantwoordelijke Vertrekpunt voor systematische opvolging/ondersteuning Zicht op ontwikkeling van kind

29 Voordelen -Beperkt schrijfwerk - 1 blz - 2-maandelijks / kind -Systematiek - voorgestructureerd -Hele kind: - beleving - ontwikkeling -Sterktes worden genoteerd -Acties gepland vanuit het kind -Feedback van ouders mogelijk

30 De acties die men opzet voor een individueel kind hebben vaak ook een positief effect op andere kinderen in de opvang Men wordt gedwongen om dagelijks door een andere bril naar kinderen te kijken (wil men een juiste inschatting maken van wb, bh en ontwikkeling van ieder kind). Wanneer men verschillende portretten naast elkaar legt kan men vaak ook algemene conclusies trekken bv. Er vallen veel kinderen uit op grote motoriek, Systematisch gebruik van de aanpakfiches.

31 6. Actie! Hoe zorgen voor meer welbevinden, betrokkenheid en ontwikkeling? - Kookactiviteit met deeg, zodat L kan ontdekken - Met alle kdn dansen op muziek van Nijntje: L meer in de groep betrekken. - L. nog meer vragen om mij te helpen met de jonge kindjes.

32 Gesprek met ouders Geen rapport Leren kind anders kennen en zien wat jij doet Eerlijk

33 Samengevat: STAP 1 Welbevinden en betrokkenheid STAP 2 Dit ben ik nu : algemeen STAP 3 Dit ben ik nu : spel en relaties STAP 4 Ontwikkeling STAP 5 Vragen aan ouders STAP 6 Actie!

34 ZiKo: concrete situaties in observaties laten je zien wat anders moet (duiden op moeilijkheden in de aanpak) ZiKo-Vo: algemeen beeld van kind => minder gelinkt aan concrete observaties => acties minder naar algemene aanpak ZiKo-Vo: individuele acties voor één kind, gebaseerd op wie dat kind is

35 ZIKO SPOOR 1:conclusies en acties voor de algemene aanpak korte tijdsinvestering, vlug een beeld door at random te observeren krijg je een beeld van je opvang structuur aangereikt om de hele aanpak te overdenken tips of denkvragen via checklist ZIKO-VO SPOOR 2: conclusies en acties voor het individuele kind Je moet het kind een tijdje kennen. beleving en ontw van kdn in 1 systeem kind is vertrekpunt voor acties Communicatie en betrekken van ouders bij opvang Tips en denkvragen via de aanpakfiches

36 En dan. Aan de slag met je observatiebril Succes!

37 Meer info: CEGO Team Kinderopvang Schapenstraat 34 bus Leuven 016/ vang