Erno Mijland. De beste leraar is hij, die het meest van zijn leerlingen opsteekt. #smiho 100 direct toepasbare tips JEAN DE BOISSON

Transcriptie

1 Erno Mijland De beste leraar is hij, die het meest van zijn leerlingen opsteekt. JEAN DE BOISSON #smiho 100 direct toepasbare tips

2 Inhoud Leeswijzer Voorwoord Inleiding Wat zijn sociale media? Zeven redenen om aan de slag te gaan met sociale media in het onderwijs 1 De jeugd van tegenwoordig 2 Sociale media en mediawijsheid 3 Een onzekere toekomst 4 De leer-kracht van sociale media 5 Slimmer werken met sociale media 6 Sociale media als bron voor deskundigheidsbevordering 7 PR en communicatie met sociale media De rol van de leraar Omgaan met incidenten Aan de slag Alles kan altijd beter De Universiteit van Middelbeers Tien tweets over sociale media in het onderwijs

3 17 wat zijn sociale media? Wat zijn sociale media? Wie sociale media zegt, noemt vaak in dezelfde adem het viertal Facebook, Hyves, Twitter en LinkedIn. Begrijpelijk, want het zijn populaire toepassingen met enorme hoeveelheden gebruikers. Maar de wereld van sociale media is groter. Veel groter. Er zijn veel verschillende definities in omloop van wat sociale media zijn. Ik zie sociale media als: een online gereedschapskist met digitale middelen die het mogelijk maken om tijd- en plaatsonafhankelijk samen te werken, te communiceren en te leren. Onder deze wat speelse definitie vallen dus meer toepassingen dan alleen de bovengenoemde grote vier. Zo is WordPress een populaire toepassing, waarmee je je eigen online logboek kunt onderhouden. En ook een eenvoudige toepassing als Titanpad, waarmee gebruikers via de browser gezamenlijk een tekst kunnen schrijven (niets meer en niets minder), is een vorm van sociale media. In het kader van dit boek, waarin we vooral kijken naar wat je met en rond sociale media kunt doen in het kader van onderwijs is een hele strakke afbakening van het begrip niet zo relevant. Om toch nog wat meer houvast te krijgen kunnen we het brede domein van de sociale media beschrijven aan de hand van een aantal kenmerken. Ook kunnen we ze bekijken door de bril van de functionaliteiten die ze vertegenwoordigen. Kenmerken Enkele belangrijke kenmerken van sociale media zijn: Gebruik van sociale media gaat meestal op basis van een account. Hiermee maakt de gebruiker zich bekend voor andere gebruikers van het medium. Naast een account (gebruikersnaam en wachtwoord), kan de gebruiker meestal een profiel aanmaken, waarmee de betrokkene zich presenteert aan andere gebruikers met een foto, trefwoorden enzovoort. Er zijn echter ook sociale media die direct bruikbaar zijn, zonder eerst een account aan te hoeven maken.

4 36 smihopedia Maak ze bewust Zicht hebben op, begrijpen van en aansluiten bij de belevingswereld van leerlingen geeft je een ingang om ze meer bewust te maken van hun gedrag. Mbo-docente Iris van Bossum heeft een goed contact met haar studenten als het gaat om sociale media. Bij de opleiding Media Management en Evenementenorganisatie worden leerlingen opgeleid om als professional straks mensen een plezierige ervaring te bieden. Tijdens een van de lessen hield Van Bossum haar studenten de spiegel voor van hun online publiek zichtbare gedrag, waarin opmerkingen met de woorden verveling en saai regelmatig de revue passeerden. Een evenementenorganisator die klaagt, maar zelf niets doet om tot oplossingen te komen... denk je dat een werkgever daar op te wachten zit? #tip 008 Google jezelf! Dat is de opdracht in een les die bedoeld is om meer bewust te worden van je online identiteit. De opdracht is uit te breiden door een aantal mensen uit je directe omgeving te vragen jou te googlen en jou vervolgens feedback te geven: wat vind je over mij en klopt dat bij wie ik ben? Een vorm van 360-graden feedback, maar dan op basis van wat er over jou te vinden is. #tip 009 Download de gratis publicatie Sociale media op de basisschool, een uitgave van Mijn Kind Online. Hierin vind je veel tips en adviezen voor het werken met sociale media met jongere kinderen. Het boek is ook te koop als hardcopy. Andere leeftijd, andere aanpak Bij het begeleiden van jongeren in het gebruik van sociale media speelt leeftijd een belangrijke rol. Zoals je kinderen leert fietsen in de veilige omgeving van een park, met zijwieltjes en de hand van papa of mama op de schouder, zo laat je jongeren zelfstandig fietsen voor de stad, waarbij je alleen nog af en toe bezorgd waarschuwt voor de gevaren van het verkeer. Dezelfde lijn kun je hanteren bij het begeleiden van jongeren bij het gebruik van sociale media. Jonge kinderen bied je een veilige omgeving, hulpmiddelen en intensieve begeleiding. Een voorbeeld van een veilige omgeving is het Nederlandse Kwekker, waarin kinderen van de basisschool per klas met elkaar kunnen twitteren, zonder dat de rest van de wereld zich ermee kan bemoeien. Op de middelbare school zul je je leerlingen nog niet alle eindproducten van opdrachten publiek online willen laten zetten. Voor studenten die bijzondere producten hebben gemaakt in het kader van hun

5 105 de rol van de leraar # Als je een achterstand hebt op het gebied van sociale media zijn er volop mogelijkheden een inhaalslag te maken. # De inzet van sociale media in het onderwijs verandert de rol van de leraar van overdrager van kennis naar coach en facilitator. # In het omgaan met leerlingen verandert er niets wezenlijks: de leraar blijft de professional en de autoriteit met een publieke functie. # Neem sociale media op als aandachtsgebied in het personeelsbeleid. Denk aan werving en selectie, competentieprofielen, deskundigheidsbevordering en de gesprekkencyclus. # Faciliteer en stimuleer je medewerkers om achterstanden in de kennis van sociale media in te halen. # Neem sociale media mee in de ontwikkeling naar eigentijds, toekomstgericht onderwijs. # Goede afspraken maken over het gebruik van sociale media bevordert de communicatie en de samenwerking tussen leraar en leerlingen. # Zoek een balans tussen het maken van schoolbrede afspraken enerzijds en het bieden van ruimte voor eigen invulling van medewerkers, bijvoorbeeld als het gaat om bereikbaarheid.