DE TENNIS PROMOTOR W a t v o o r T e n n i s t o p p e r w o r d t m i j n k i n d?

Transcriptie

1 DE TENNIS PROMOTOR W a t v o o r T e n n i s t o p p e r w o r d t m i j n k i n d?

2 Wat voor tennistopper wordt mijn kind? Index Het behalen of bepalen van een niveau Talent en vermogen Technisch vermogen Tactisch vermogen Fysiek vermogen Mentaal vermogen Potentie en gezond verstand Trainingsuren / prorgamma Maatwerk Informeer en gebruik gezond verstand Gemiddeld, bovengemiddeld, uniek en de buitencategorie Gemiddeld niveau 7 of 6 Bovengemiddeld niveau 5 of 4 Uniek niveau 3 of 2 De buitencategorie niveau 1 1

3 Het behalen of bepalen van een niveau. Aanleg x trainingsuren = niveau, een simpele formule met twee variabele componenten die met een beetje gezond verstand globaal verklaart waarom de één uiteindelijk een hoger niveau (resultaat) haalt dan een ander. Zo simpel is het natuurlijk niet, want binnen de componenten aanleg en trainingsuren spelen vele factoren een bepalende rol in het resultaat. Toch proberen we in de volgende hoofdstukken enige handvatten en indicatoren te geven. Talent en vermogen De definitie van talent is het vermogen om iets heel goed te kunnen. Het woord vermogen is hierbij de variabele factor. Niet iedereen heeft hetzelfde vermogen. Daarnaast is de invulling van de voorwaarden om het maximale uit je vermogen te halen essentieel. Het vermogen geeft eigenlijk meer een indicatie weer van wat iets zou kunnen zijn of worden. Bij het trainen van jeugdige sporters is het woord potentie wellicht een betere benaming voor het woord vermogen. Bij tennis kunnen we talent of vermogen grofweg opdelen in vier factoren die allen invloed hebben op het behalen van een bepaald niveau. Technisch vermogen Tactisch vermogen Fysiek vermogen Mentaal vermogen Technisch vermogen De mate van technisch vermogen kenmerkt zich in de snelheid waarmee een speler de basistechnieken van alle slagen technisch goed aanleert. Een talentvolle speler is correctiegevoelig en valt niet of nauwelijks terug in de oude slechte techniek. Onder wedstrijddruk blijft de speler ontspannen en denkt niet of nauwelijks bewust na over de uitvoering van een slag. Met leeftijd neemt de correctie gevoeligheid af en bereikt een speler eerder een plafond. Leert een jonge speler (onder 10 jaar) snel en de juiste techniek aan, dan is dit een indicatie van technisch vermogen of potentie. Heeft een jonge speler meer tijd nodig om de juiste techniek te leren dan kan men dit compenseren door meer trainingsuren te maken en derhalve de achterstand in te halen. Maar is dit gewenst? En wat als een speler met meer potentie ook diezelfde trainingsuren maakt? Is dit verschil wel goed te maken? Tactisch vermogen De mate van tactisch vermogen kenmerkt zich in de wijze waarop een speler planmatig een wedstrijd speelt en zichzelf de beste kansen te geven een wedstrijd te winnen. De speler is in staat om zijn tegenstander te analyseren en binnen zijn mogelijkheden een tactisch plan te bedenken én consequent tot het einde van de wedstrijd uit te voeren. Wanneer het tactische plan niet werkt, heeft de speler tevens het vermogen om dit vroegtijdig te herkennen en het tactische plan te wijzigen zodoende betere kansen te krijgen. 2

4 Als tijdens een wedstrijd tussen gelijkwaardige jonge spelers blijkt dat een speler door middel van tactiek het verschil kan maken, dan is dit een indicatie van tactisch vermogen of potentie. Tactisch vermogen is te trainen, maar leert een speler vooral door het planmatig spelen van veel wedstrijden en structureel goed de wedstrijden te analyseren. Fysiek vermogen Fysiek vermogen kenmerkt zich in de mate waarin een speler beschikt over lengte, kracht, snelheid, wendbaarheid, uithoudingsvermogen, flexibiliteit en coördinatie om tot optimale prestaties te komen. Sommige fysieke capaciteiten ontwikkelt een speler het beste op jonge leeftijd, maar andere juist pas op latere leeftijd. Dit heeft te maken met de groei en ontwikkeling van het lichaam en de motorische vaardigheden aangestuurd door de hersenen. Beschikt een jonge speler van nature over bovengemiddeld veel snelheid, wendbaarheid, uithoudingsvermogen, flexibiliteit en coördinatie, dan is dit een indicatie van fysiek vermogen of potentie. Uiteindelijk zijn veel fysieke capaciteiten door middel van training goed aan te leren of te ontwikkelen. Hoe hoger het niveau, hoe belangrijker het fysieke vermogen wordt. Mentaal vermogen Mentaal vermogen kenmerkt zich bij spelers die de juiste mind-set te vinden om tot een optimale prestatie te komen. Ze behouden focus door niet overmatig euforisch of teleurgesteld te geraken. Ze denken niet in het verleden, maar zijn enkel geconcentreerd op wat nu komen gaat. Ze kunnen goed omgaan met druk en ondervinden doorgaans geen (verlammende) stress maar zij ook niet totaal ontspannen. Een speler voelt een gezonde spanning, kan zonder veel emotie helder nadenken en doelgericht handelen. Doorzettingsvermogen is ook een belangrijke aspect van mentaal vermogen. Spelers met een goed doorzettingsvermogen laten zich niet afleiden door teleurstelling, zoeken geen excuses, gaan uit van hun eigen kracht en proberen positief gestemd en met focus hun doel te bereiken. Herken je in een jonge speler één of meerdere van de bovengenoemde aspecten, dan is dit een indicatie van mentaal vermogen of potentie. Het karakter van een jonge speler is daarbij meestal van grote invloed, maar veel mentale vaardigheden zijn weldegelijk aan te leren. Vergeet echter niet dat veel mentale vaardigheden niet des kinds zijn. Kinderen zijn vaak juist emotioneel en kunnen vooral moeilijk omgaan met teleurstelling. Ik heb gewonnen of ik heb verloren en verder gaat de analyse van een jong kind nog niet. Juist bij een individuele sport als tennis is dit een lastig aspect dat tijdens een wedstrijd en na ieder punt weer om de hoek komt kijken. Kinderen zijn nog erg gevoelig voor hun omgeving. Daarom is het zo belangrijk dat ouders zich tijdens of vlak na een wedstrijd niet bemoeien met een kind. Maak bij verlies de teleurstelling niet groter dan die al is en geef uw kind de tijd om e.e.a. zelf een plekje geven. Maak bij winst de euforie ook niet onnodig heftig, wees respectvol naar de tegenstander en zorg dat uw kind met beide benen op de grond blijft staan. Het betreft een langzaam leerproces dat in lijn met de leeftijd en het karakter van een kind harmonieus moet verlopen. 3

5 Trainingsuren / programma Bij het definiëren van talent noemden we veelvuldig het woord potentie. Het uiteindelijk niveau van een speler bestaat dus uit de invulling van een mix aan voorwaarden. Best ingewikkeld dus. Welke potentie heeft een jonge speler van nature? Welke voorwaarden moeten nog in meer of mindere mate extra ontwikkeld worden? Hoeveel trainingsuren zijn daarvoor nodig en wie kan mijn kind het beste helpen? De grootste vraag is misschien wel hoeveel potentie een jonge speler daadwerkelijk heeft? En is het kind of zijn de ouders eigenlijk wel bereid om alle voorwaarden in te vullen om het uiterste uit het potentieel te halen? Kan een kind dit allemaal zelf inschatten? Nee, dus moet je als ouder bij jonge kinderen sturen en vergeet daarbij vooral om gezond verstand te gebruiken en realistische doelen te stellen. Zo voorkom je onnodig veel frustraties. Sla geen stappen over en vraag een ervaren trainer om advies als je als ouder niet zeker weet welke doelen je moet stellen of wat realistisch is. Maatwerk Over het aantal trainingsuren dat een jonge speler heeft om een bepaald niveau te bereiken is slechts één simpel antwoord correct. Het is puur afhankelijk van het talent van het kind en het doel dat het kind of de ouders willen bereiken. Kortom, het is maatwerk. Hoe hoger het doel hoe meer er bij komt kijken. Meer tijd en kosten voor training en reizen. Meer belasting op de speler, maar ook de ouders. En vergeet de eventuele broertjes of zusjes niet. Informeer en gebruik gezond verstand Analyseer als ouder eerst zelf naar aanleiding van de factoren uit het vorige hoofdstuk. Win daarnaast informatie in bij één of meerdere ervaren trainers. Sla geen stappen over en vraag om advies als je als ouder niet weet welke doelen je moet stellen of wat realistisch is. Vraag een trainer ook specifiek naar de potentie van uw kind en laat de trainer het onderbouwen. Soms laat uw gezonde verstand u in de steek als een trainer de potentie van uw kind hoger inschaalt dan het daadwerkelijk is. En omdat technisch, tactisch, fysiek en mentaal vermogen allemaal invloed hebben op het niveau is het nodig om op al deze aspecten in ogenschouw te nemen en de training daarop aan te passen. Een aantal zaken staan vast. Ook spelers met talent moeten de benodigde trainingsuren maken om een bepaald niveau te halen. En een speler met meer talent zal doorgaans een hoger niveau halen dan een speler met minder aanleg als beide spelers een zelfde aantal trainingsuren maken. Het behalen van een hoog niveau is maar voor weinig spelers weggelegd. Maar wat is een hoog niveau? Het volgende hoofdstuk biedt wellicht meer duidelijkheid. 4

6 Gemiddeld, bovengemiddeld, uniek en de buitencategorie De KNLTB telt ca leden. Spelers worden in Nederland gerangschikt op niveau of de speelsterkte 1 t/m 9 waarbij 1 het hoogste en 9 het laagste niveau is. Het niveau wordt bepaald middels een dynamisch puntensysteem. Het is dus mogelijk om jaarlijst in niveau te stijgen of dalen. 65,70 % van alle spelers in Nederland haalt niveau 8 en 14,5% is op het startniveau 9 (bron KNLTB) Veruit de meeste spelers in Nederland hebben een niveau ergens tussen de 7 en 8. Een gemiddeld niveau waarmee je eigenlijk al tot op hoge leeftijd vele jaren met veel plezier actief onze tennissport kan beoefenen. TOP! 10,38 % van alle spelers in Nederland haalt niveau 7 en 5,53% haalt niveau 6 (bron KNLTB) Spelers van niveau 7 of 6 kenmerken zich door het bezit van bepaalde technische vaardigheden, waardoor ze meestal de spelers van niveau 8 of 9 zullen verslaan door hun vastheid. Vastheid is een tennisterm dat aangeeft in welke mate je een bepaalde slag constant technisch goed weet uit te voeren en hierdoor minder fouten maakt. Vaak zijn aspecten zoals tactiek, fysiek of mentaliteit niet echt doorslaggevend. Een beetje balgevoel of aanleg helpt, maar mede omdat jeugdspelers tussen de 8-16 jaar correctiegevoelig zijn, zullen ook de mindere talenten met 1 á 2 wekelijkse trainingsmomenten van gemiddeld 1 uur én enkele toernooien en/of competitie spelen op lokaal niveau, zouden een niveau 7 of 6 kunnen halen. 2,3 % van alle spelers in Nederland haalt niveau 5, 0,97% haalt niveau 4 (bron KNLTB) Spelers van 5 of 4 kenmerken zich een goede technische vaardigheid, behoorlijk goede fysieke kwaliteiten en hebben ook meer tactisch vermogen. Op mentaal vlak zijn ze meestal ook verder, maar dit hoeft niet doorslaggevend te zijn, simpelweg omdat hun technische, tactische en fysieke vaardigheden t.o.v. spelers van een lager niveau groot genoeg is om te winnen. Spelers die dit niveau bereiken, hebben hoogstwaarschijnlijk een bovengemiddeld talent, redelijk veel trainingsuren besteed aan alle aspecten van het tennisspel en de nodige wedstrijdervaring 5

7 opgedaan. Jeugdspelers tussen de 8-16 jaar met aardige aanleg die gemiddeld met 2 á 3 wekelijkse trainingsmomenten van gemiddeld 1,5 uur én veelvuldig wedstrijden spelen op lokaal of regionaal niveau, zouden een niveau 5 of 4 kunnen halen. 0,56% % van alle spelers in Nederland haalt niveau 3, 0,14% haalt niveau 2 (bron KNLTB) Haalt een speler het niveau 3 of 2, dan kan men eigenlijk als wel spreken van een uniek niveau. Dit zijn spelers met een behoorlijk talent die veel trainingsuren en wedstrijdervaring achter de kiezen hebben. Het niveauverschil op technisch en tactisch vlak ligt dicht bij elkaar. Vooral de fysieke en mentale vaardigheden maken het verschil. In Nederland zijn er per jaar ca. 800 mannelijke en vrouwelijke spelers van de categorie 2 (junioren en senioren samen). In de categorie 3 zijn er ca mannelijke en vrouwelijke spelers actief. De KNLTB telt ca leden (junioren en senioren) en geeft dus een goed beeld van hoe uniek het behalen van niveau 3 of 2 eigenlijk is. Jeugdspelers tussen de 8-16 jaar met veel talent en gemiddeld 3, 4 of meer wekelijkse trainingsmomenten van gemiddeld 1,5-2 uur uur én veelvuldig wedstrijden spelen op regionaal en nationaal niveau, zouden een niveau 3 of 2 kunnen halen. 0,03% van alle spelers in Nederland haalt niveau 1 (bron KNLTB) Spelers van niveau 1 bezitten uitzonderlijk veel talent. Het betreft vaak spelers tussen de jaar die vanaf jonge leeftijd al meespelen in de top van de nationale jeugd (top 10). Ze maken vanaf 10 jaar al vaak 6-10 trainingsuren per week, wat vanaf 12 jaar meestal oploopt tot uur per week. Daarnaast spelen ze een intensief wedstrijdprogramma op nationaal niveau. De absolute top speelt vanaf 14 jaar zelfs internationale toernooien door heel Europa. Een enkeling uit deze absolute nationale top zal uiteindelijk zijn of haar geld kunnen verdienen als professioneel tennisspeler. Bron: Remy Nagel, De Tennis Promotor 6