Airstacken en ademhalingsoefeningen

Transcriptie

1 Airstacken en ademhalingsoefeningen ademhalingstechnieken en -oefeningen voor mensen met een spierziekte Sterk in beweging

2

3 Inleiding U bent onder behandeling bij een fysiotherapeut van het Revalidatiecentrum voor een spierziekte. Deze spierziekte heeft ook nadelige gevolgen voor uw longinhoud en ademhaling. Om deze gevolgen zo lang mogelijk tegen te gaan leert de fysiotherapeut u de ademhalingstechniek airstacken en ademhalingsoefeningen en. In deze folder staat informatie en uitleg over ademhalingstechniek airstacken en de ademhalingsoefeningen. Doel van airstacken en ademhalingsoefeningen Een van de gevolgen van de spierziekte is dat de inhoud van uw longen geleidelijk aan afneemt. Door spierkrachtverlies zijn de ademteugen die u kunt nemen minder groot. Als uw longinhoud minder wordt en de spierkracht verder afneemt, kunt u moeite krijgen met het ophoesten van slijm. Dit vergroot het risico op een longontsteking. Daarnaast kan er, doordat uw ademhaling sneller en oppervlakkiger wordt, hypoventilatie ontstaan. Hierbij stijgt het koolzuurgehalte in het bloed en daalt het zuurstofgehalte. Klachten van hypoventilatie zijn: hoofdpijn bij het wakker worden, sufheid overdag, gebrekkige eetlust en concentratiestoornissen. Soms ontbreken deze klachten maar is er toch sprake van hypoventilatie. Dit is aan te tonen middels bloedonderzoek. De ademhalingstechniek airstacken en de ademhalingsoefeningen hebben als doel deze gevolgen zo lang mogelijk tegen te gaan en ervoor te zorgen dat uw ademteugen zo groot mogelijk blijven. Hierdoor blijft de longinhoud, de spierkracht en bewegelijkheid van de ademhalingsspieren, de borstkas en wervelkolom zo optimaal mogelijk. Het ophoesten van slijm verbetert en de kans op luchtweginfecties vermindert. Airstacken De fysiotherapeut leert u de ademhalingstechniek airstacken; luchtstapelen. Deze techniek zorgt ervoor dat de longen zo groot en zo soepel mogelijk kunnen blijven. Hierdoor kan er voldoende lucht in de longen komen en blijven de ademhalingsspieren soepel. 3

4 U gebruikt bij het airstacken een ballon. Aan deze ballon zit een slang en mondstuk. De slang en het mondstuk moeten dagelijks uitgespoeld worden en mogen alleen door uzelf gebruikt worden. Eenmaal per maand moet de ballon in losse onderdelen in een sopje schoongemaakt worden zodat de kans op longinfecties zo klein mogelijk is. De techniek Door in de ballon te knijpen of er op te drukken wordt er lucht via de mond in uw longen geblazen. 1. U zet de neusklem op de neus. 2. U blaast goed uit en neemt het mondstuk in de mond. Sluit de lippen goed om het mondstuk. 3. Tijdens het inademen drukt u tegelijkertijd op de ballon. U ademt in fases in, waarbij u telkens de lucht vasthoudt en bij het verder inademen de ballon opnieuw indrukt. Hierdoor blaast u meer lucht in uw longen dan wat u met maximaal inademen zelf zou kunnen. 4. U houdt deze lucht even vast in uw longen en ademt vervolgens uit. Dit herhaalt u 3 keer waarbij u de neusklem laat zitten en het mondstuk in uw mond houdt. U ziet of het maximum is bereikt door het bollen van de wangen of het ontsnappen van lucht via mond. 5. Na deze 3 keer ademt u goed uit en/of hoest u. 6. Adem even gewoon door, zonder gebruik van de ballon. Let hierbij vooral op dat u goed uitademt. 7. Herhaal 5 keer stap 3 t/m 6. 4

5 Aandachtspunten -knijp niet te hard in de ballon. -Doe het rustig en niet te snel achter elkaar. -Voer het niet uit met een volle maag. Voor het meest optimale resultaat voert u het airstacken zoals hierboven beschreven (stap 1 t/m 7) 3 maal per dag uit. Het kan zijn dat u in eerste instantie meer slijmvorming krijgt na het airstacken. Dit is een normaal verschijnsel en verdwijnt na ongeveer 1 week. De ademhalingsoefeningen Onderstaande ademhalingsoefeningen hebben met name als doel om overtollig slijm uit uw longen te transporteren. I) Hoesten met druk van de handen tegen de buik 1. Ga rustig zitten, zorg voor goede steun van uw rug en zet uw voeten goed op de grond. 2. Leg de handen op uw buik. 3. Adem op een normale manier in en voel wat er met de buik gebeurt. 4. Adem weer uit en voel wat er met de buik gebeurt. 5. Als u er weer aan toe bent, ademt u weer in en rustig uit. Dit doet u 3 keer. Na 3 ademhalingen weet u dat de buik uitzet (naar voren komt) bij inademen, en weer teruggaat bij het uitademen. 6. Blijf op dezelfde manier zitten en houdt uw handen op de buik. 7. Vervolgens ademt u diep in. 5

6 8. U houdt de adem even vast en hoest een keer. Hierbij voelt u wat er met uw buik gebeurt. Als deze naar buiten gaat bij het hoesten, komt dit door spierkrachtverlies van de buikspieren. 9. Doe stap 6 t/m 8 nog een keer en houdt hierbij de buik goed tegen met uw handen. Op deze manier helpt u de buik mee om de lucht naar buiten te duwen. U kunt ook met de ellebogen tegen de flanken drukken tijdens het hoesten. II) Goed uitblazen door een licht getuite mond U ademt goed uit met een licht getuite mond. Zorg er bij deze oefening voor dat u goed rechtop zit en dat u met uw handen op uw buik drukt tijdens de uitademing. III) Huffen U blaast in 3 korte stoten de lucht uit (huffen). Ook bij deze oefening met druk van de handen op de buik tijdens de stootjes. Als het met de handen of armen niet lukt om druk op uw buik te geven, dan kunt u met een kussen tegen de buik tegen de rand van de tafel gaan zitten. De tafel zorgt dan voor tegendruk tijdens het hoesten. Ook ver vooroverbuigen zorgt voor voldoende tegendruk op de buik. 6

7 Sint Maartenskliniek, sterk in beweging De Sint Maartenskliniek in Nijmegen en Woerden is als enige ziekenhuis in Nederland volledig gespecialiseerd in houding en beweging. U kunt bij ons terecht voor behandeling van eenvoudige tot zeer complexe aandoeningen op het gebied van orthopedie en reumatologie. De vestiging in Nijmegen heeft daarnaast een revalidatiecentrum voor revalidatie na ziekte, een ongeval of hersenletsel. Doordat we ons volledig richten op aandoeningen aan het houding- en bewegingssysteem is onze ervaring en kennis groot. We staan dan ook bekend als een vooraanstaand ziekenhuis dat in de behandeling gebruik maakt van de laatste inzichten. Op onze onderzoeksafdeling ontwikkelen we nieuwe behandelmethoden en doen we onderzoek naar het effect ervan. Bij de Sint Maartenskliniek staat de patiënt centraal. U wordt persoonlijk benaderd, deskundig begeleid en kunt rekenen op onze uitgebreide voorzieningen. Wij staan klaar om u gastvrij te ontvangen. Voor meer informatie kunt u terecht op onze website 7

8 Meer informatie of vragen Colofon Heeft u na het lezen van de folder nog vragen dan kunt u contact opnemen met de afdeling fysiotherapie van het revalidatiecentrum via telefoonnummer (024) of pe.rdb.neuro@maartenskliniek.nl Uitgave van de afdeling Communicatie, i.s.m. de afdeling fysiotherapie van het Revalidatiecentrum April 2009 Artikelcode Bezoekadres Hengstdal 3, 6574 NA Ubbergen (bij Nijmegen) Postadres Postbus 9011, 6500 GM Nijmegen Telefoon (024) Telefax (024) Internet