RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE. K'nijntje

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE K'nijntje Plaats : Den Helder LRKP nummer : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 17 februari 2015 Datum vaststelling : 29 april 2015

2 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN CONCLUSIE BIJLAGE 1 OORDELEN Pagina 3 van 14

3 1 INLEIDING Op 17 februari 2015 heeft de inspectie kinderdagverblijf K'nijntje onderzocht. Het onderzoek is gedaan vanwege het signaalgestuurde toezicht van de Inspectie van het Onderwijs op de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (vve). Vve is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. Bij het signaalgestuurde toezicht bepaalt de inspectie op basis van signalen over mogelijke risico s in de kwaliteit van vve welke peuterspeelzalen en kinderdagverblijven met voorschoolse educatie worden bezocht. Deze signalen zijn voornamelijk afkomstig van de GGD en/of de gemeente. Ook kunnen signalen afkomstig zijn van ouders en basisscholen. In overleg met de gemeente heeft de inspectie besloten een onderzoek te doen naar de voorschoolse educatie op kinderdagverblijf K'nijntje. Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van de voorschoolse educatie beoordeeld met een set indicatoren, waarmee zij overeenkomstig de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de vve-locatie op belangrijke onderdelen vve van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op: De voorwaarden voor vve De ouders De kwaliteit van de educatie - Het vve-programma, zoals dat wordt aangeboden - Het pedagogisch klimaat - Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van vve Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van documenten en gegevens over de locatie die de inspectie voorafgaand aan het onderzoek heeft opgevraagd. Vve-locatiebezoek, waarbij: Pagina 5 van 14

4 documenten zijn bestudeerd; een groepsbezoek is uitgevoerd. Dit groepsbezoek vond plaats in de peutergroep; gesprekken met de leidinggevende, ouders, pedagogisch medewerkers, zorgcoördinator en een vertegenwoordiging van het bestuur zijn gevoerd. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader signaalgestuurd vve-toezicht. Dit document is te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. Bijlage 1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. Pagina 6 van 14

5 2 BEVINDINGEN Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op kinderdagverblijf K'nijntje op de meeste aspecten op orde is, te weten condities, kwaliteit van de uitvoering van vve en deels de doorgaande lijn. Daarnaast zijn meerdere verbeterpunten geconstateerd op de volgende aspecten: ouders, begeleiding en zorg, kwaliteitszorg en deels de doorgaande lijn. Totaalbeeld Kinderdagverblijf K'nijntje is gehuisvest in Nieuw Den Helder en is een onderdeel van Stichting kinderopvang Den Helder-Texel. K'nijntje biedt opvang aan vier opvanggroepen voor kinderen van 0 tot 4 jaar. De kinderen die vier jaar zijn stromen uit naar verschillende basisscholen in de buurt. Van de 31 kinderen op het kinderdagverblijf zijn er 18 doelgroepkinderen. Dit zijn vooral kinderen die geïndiceerd zijn volgens de brede definitie van de gemeente Den Helder, meestal door het consultatiebureau. Positief is dat er voor alle kinderen een warme overdracht plaatsvindt naar de basisschool en dat er gestart is met een brede-scholen-overleg, waardoor ingezet kan worden op een betere doorgaande lijn van kinderopvang naar basisschool. Toelichting Condities Ten tijde van het onderzoek heeft de inspectie over de GGD-rapporten van juni 2010 tot en met december 2014 kunnen beschikken. De basisvoorwaarden voor vve zijn bij de laatste onderzoeken meegenomen. Het kinderdagverblijf heeft voldoende pedagogisch medewerkers op de groepen. In de meeste gevallen zijn de doelgroeppeuters voldoende uren op de opvang, maar in een enkel geval kiezen ouders er zelf voor om de kinderen toch minder uren aan de vve activiteiten te laten deelnemen, waardoor die kinderen niet aan de 10 uren komen die voorwaardelijk zijn voor vve. Ouders De enkele ouders die de inspectie gesproken heeft, zijn tevreden over de activiteiten die de kinderen aangeboden krijgen en over de informatie die zij krijgen over het thema dat aan de orde is. In de themabrieven staan liedjes en boeksuggesties die de ouders met de kinderen thuis kunnen doen. Hier kan de Pagina 7 van 14

6 kinderopvang echter meer stimuleren, door meer suggesties te geven passend bij het kind en ook terug te vragen of ouders wat met de suggesties gedaan hebben (B4). Verder zijn ouders positief over de intake bij aanvang van de kinderopvang en de tijd die er dagelijks is om een gesprekje over hun kind aan te gaan met de pedagogisch medewerkers. Daarnaast krijgen de ouders voldoende informatie over de ontwikkeling van hun kind tijdens de formele oudergesprekken. Bij de overgang naar de basisschool zorgt de pedagogisch medewerker voor een warme overdracht. Echter, uitgeschreven vve-ouderbeleid, gebaseerd op een analyse van de ouderpopulatie en met concrete doelen, ontbreekt (B1). Ook blijkt het moeilijk om ouders te betrekken bij vve-activiteiten (B5). De informatiebijeenkomsten worden minimaal bezocht en worden om die reden momenteel niet meer gehouden. Wel is er onlangs gemeentebreed op enkele locaties een pilot naar ouderbetrokkenheid gedaan op basis van subsidiegelden, maar dit is weer gestopt. Voor K'nijntje liggen hier wel kansen om goede ideeën verder uit te werken voor de eigen locatie. Kwaliteit van de uitvoering van vve De kinderopvang maakt gebruik van een vve-programma dat geschikt is voor het stimuleren van de taalontwikkeling van jonge kinderen. De pedagogisch medewerkers gaan uit van een jaarplanning met daaraan gekoppeld een week/ dagplanning, maar deze is nog onvoldoende beredeneerd en doelgericht (C1.2 en C1.3). Wel is merkbaar dat de pedagogisch medewerkers talig ingesteld zijn naar de kinderen en respectvol met de kinderen omgaan. De sfeer in de groep is prettig en de pedagogische gedragsgrenzen zijn duidelijk. De pedagogisch medewerkers stimuleren de zelfstandigheid en de eigen ideeën en aanpak van de kinderen. De aankleding van de hoeken is voldoende talig en ook zorgen de pedagogisch medewerkers voor echte materialen die aansluiten bij het thema. Een aandachtspunt is om naast het stimuleren van de taal, wat ook zichtbaar is, ook de ontluikende gecijferdheid meer aandacht te geven. Ten slotte zijn er verbeterpunten in de differentiatie en de afstemming. Er zijn geen planningen aangetroffen gericht op differentiatie in aanbod en opklimming in moeilijkheidsgraad passend bij de ontwikkeling van het kind (C1.4). Daarnaast stemmen de pedagogisch medewerkers de activiteiten nog onvoldoende planmatig af op verschillen tussen kinderen (C3.7). Ontwikkeling, begeleiding en zorg Kinderdagverblijf K'nijntje volgt regelmatig de brede ontwikkeling van alle kinderen met behulp van observatie-instrumenten. De invulling van de interne zorg op basis van observatiegegevens is echter een verbeterpunt. Hoewel bepaalde kinderen in aanmerking komen voor extra ondersteuning in de Pagina 8 van 14

7 groep, is hierin niet helder voorzien. Het ontwikkelen van een cyclisch systeem waarbij de observaties worden geanalyseerd, op grond van deze analyse zorg wordt geboden en de geboden zorg na een bepaalde periode ook wordt geëvalueerd en bijgesteld, is voor K'nijntje een verbeterpunt. (D1.2, D1.3 en D1.4). De kinderen die externe zorg nodig hebben, zijn in beeld. De pedagogisch medewerkers melden indien noodzakelijk kinderen hiervoor aan en de lijnen met de externe zorg zijn kort. Kwaliteitszorg K'nijntje heeft de vve-coördinatie in voldoende mate georganiseerd. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de vve is belegd bij de zorgcoördinator. Het is echter nog niet zo dat de kwaliteit van vve en de resultaten hiervan op K'nijntje structureel worden geëvalueerd. Hierdoor komen knelpunten niet duidelijk naar voren, waardoor eventuele verbeterpunten ook niet planmatig uitgewerkt kunnen worden. Een belangrijk verbeterpunt is dan ook om een cyclus van kwaliteitszorg te ontwikkelen, met daarin evaluaties, analyses, planmatige verbeterpunten en borging (E2 t/m E5). Doorgaande lijn De vve-coördinator van K'nijntje neemt deel aan het brede-scholen-overleg. Er ligt een convenant op gemeentelijk niveau met daarin afspraken tussen voorschool en vroegschool. Door de start met het brede-scholen-overleg liggen er kansen om meer met elkaar af stemmen. Inmiddels is de doorgaande lijn te zien in de warme overdracht die plaatsvindt voor alle kinderen en in het leerstofaanbod (in ieder geval overleg over een gelijk thema dit jaar). Een belangrijke volgende stap is om het pedagogisch en educatief handelen verder op elkaar af te stemmen, evenals de manier om met ouders om te gaan en de begeleiding en zorg (F5, F6 en F7). Pagina 9 van 14

8 3 CONCLUSIE De inspectie constateert dat de kwaliteit van de voorschoolse educatie grotendeels op orde is bij de aspecten condities, kwaliteit van de uitvoering van vve en deels de doorgaande lijn. Verbeterpunten zijn vooral geconstateerd bij de aspecten ouders, begeleiding en zorg, kwaliteitszorg en deels de doorgaande lijn. Pagina 10 van 14

9 BIJLAGE 1 OORDELEN In de onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren K'nijntje Condities A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar A2 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool) A3 Pedagogisch medewerker - kind ratio ("dubbele bezetting") Voldoende vve-tijd A4.1 De peuters volgen gedurende voldoende tijd (per week) een vve-programma op de voorschool Kwaliteit pedagogisch medewerkers A5.2 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) A5.3 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold A5.5 Er is een jaarlijks vve-opleidingsplan Ouders B1 B2 B3 Gericht vve-ouderbeleid Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd Intake Pagina 11 van 14

10 Ouders B4 B5 B6 B7 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool Informeren over de ontwikkeling van hun kind Rekening houden met thuistaal Kwaliteit van de uitvoering van vve Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal vve-programma C1.2 Werken met een doelgerichte planning C1.3 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend en geconcretiseerd C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/ leerkrachten is respectvol C2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen C2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de autonomie van het kind C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal-uitlokkend Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C3.1 Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/ leerkrachten is goed op elkaar afgestemd C3.2 Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd C3.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen C3.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten met de kinderen is responsief Pagina 12 van 14

11 Kwaliteit van de uitvoering van vve C3.7 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen Ontwikkeling, begeleiding en zorg Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg D1.4 Specifieke aandacht voor de taalontwikkeling bij begeleiding en zorg Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voorresp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool E1 E2 E3 E4 E5 Er is vve-coördinatie op de voor- resp. vroegschool De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van vve regelmatig De voor- resp. vroegschool evalueren de resultaten van vve De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan vveverbetermaatregelen De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar vveeducatie Doorgaande lijn F1 F2 F3 F4 Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool Er is concreet beleid om zoveel mogelijk kinderen te laten doorstromen naar een vroegschool De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd Pagina 13 van 14

12 Doorgaande lijn F5 F6 F7 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd De manier om met de ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op elkaar afgestemd De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op elkaar afgestemd Pagina 14 van 14