Leermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap

Transcriptie

1 Leermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap Zelfleiderschap is dat je jezelf aanstuurt. Je doet wat jij belangrijk, waardevol, leuk of interessant vindt. Je kiest je eigen weg en je zorgt goed voor jezelf. Zo zorg je ervoor dat je het naar je zin hebt in je werk en in je leven en dat het goed met jou gaat. In de afgelopen weken heb je met allerlei opdrachten gewerkt aan het vergroten van jouw zelfleiderschap. En als het goed is, heb je ook concreet stappen ondernomen om die dingen te doen, die jij graag wilt. Misschien was het soms spannend of heel lastig om zelf aan het stuur te zijn. Om te zeggen of te doen wat jij wilt. In deze laatste module kun je nog een keer teruglezen waar zelfleiderschap voor staat. Je krijgt een samenvatting van de verschillende perspectieven op zelfleiderschap. Als je wilt, kun je daarna ook nog in de online leeromgeving een extra trainingsopdracht vinden, waarin verschillende aspecten van zelfleiderschap bij elkaar komen. Die kun je doen wanneer het jou uitkomt. 1 Leermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap

2 Cirkel van invloed en betrokkenheid Tijdens de eerste workshop heb je kennisgemaakt met de cirkel van invloed en de cirkel van betrokkenheid. Stephen Covey heeft deze cirkels bedacht. Hij wilde met dit model aangeven dat het slim is om je energie vooral te steken in zaken waar jij ook echt zelf invloed op hebt. Als je energie steekt in zaken waar je geen invloed op hebt, dan kun je daar veel stress of frustratie aan ondervinden. Zaken die buiten je cirkel van invloed liggen, zijn vaak zaken waar anderen mee bezig zijn. Bijvoorbeeld de bezuinigingen in de gezondheidszorg. Je kan je er heel druk over maken, omdat je het er niet mee eens bent, maar de mogelijkheden die je hebt om er iets aan te veranderen zijn klein. Stephan Covey adviseert om je energie vooral te stoppen in zaken waar je wel invloed op hebt. Cirkel van betrokkenheid Cirkel van invloed Je hebt invloed op de keuzes die jij maakt. De wijze hoe jij je wilt gedragen, hoe jij met anderen om wilt gaan, en hoe jij denkt. Deze zaken bevinden zich in de binnenste cirkel van het model. De cirkel van invloed. Als je dit doet, zal je merken dat je steeds effectiever wordt. Juist omdat jij bepaalt wat je doet en hoe je dat doet. En daar gaat het om bij zelfleiderschap. Een handig trucje om ervoor te zorgen dat je jouw energie vooral steekt in zaken waar je invloed op hebt, is om bij een voor jou lastige situatie jezelf af te vragen: Kan ik hier iets mee? Wil ik hier iets mee? Als je op één van deze vragen nee antwoordt, dan kan je proberen om het los te laten. Dan zit het namelijk buiten je cirkel van invloed. Met zelfleiderschap gaan we dus vooral uit van jouw invloedmogelijkheden, om jouw werk en jouw leven vorm te geven zoals jij dat wilt. 2 Leermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap

3 Zorgen dat je plezier hebt in je werk Hoe kan jij er zelf voor zorgen dat je een werkomgeving hebt waarin jij floreert? In de training heb je hier meerdere opdrachten over gedaan. Vanuit zelfleiderschap gaat het erom dat jij het initiatief neemt. Jij onderneemt activiteiten om er zelf voor te zorgen dat je prettig en uitdagend werk hebt. We laten hier de belangrijkste zelfleiderschapsvaardigheden nog eens de revue passeren: Zorg ervoor dat je taken doet die je leuk vindt Een heel slimme zelfleiderschap strategie is dat je zorgt dat je taken doet binnen het werk die jij leuk of uitdagend vindt. Taken die echt bij jou passen. Zo kan het zijn dat jij het leuk vindt om complexe zorgbehoefte in kaart te brengen en deze zorg goed te organiseren. Of je vindt het heel leuk om creatief bezig te zijn met jouw cliënten. Als je van jezelf weet wat jij leuk vindt, of wat jij graag meer zou willen doen omdat je het interessant of uitdagend vindt, dan kan je kijken of je mogelijkheden hiervoor kan creëren. Vaak zijn deze er wel als je het probeert. Een gesprek met je leidinggevende, je collega s of met je P&O-adviseur kan helpen om hier goede stappen in te ondernemen. Werk samen met mensen die jou kunnen helpen het beste uit je boven te halen. Een andere inspirerende strategie is om te gaan samenwerken met collega s waar jij van kan leren. Soms kan een collega jou heel goed een stapje verder helpen als jij zelf ergens in vast loopt. En het is aan jou om die collega eruit te pikken die jou goed kan helpen. Probeer daarbij buiten kaders te denken. Het kan soms ook een collega van een andere afdeling zijn of iemand die jij nog niet kent van afdeling P&O. En je kunt ook denken aan mensen buiten jouw werk. Jij bepaalt en jij neemt het initiatief, dus het is aan jou om leuke en inspirerende contacten op te bouwen. Misschien kun je eens een snuffelstage voor jezelf organiseren op een leuke en interessante plek? Denk na over doelen in je werk die je graag in de toekomst zou willen bereiken Werkplezier is vaak iets dat met de jaren steeds weer verandert. Wat je vandaag leuk vindt, vind je volgend jaar misschien niet meer zo leuk. Maar als je weet welke richting je op wilt, dan helpt dat jou ook om focus te krijgen op datgene wat jij voor de lange termijn leuk of uitdagend vindt. Je kunt dan af en toe ook weer een stap in jouw gewenste richting maken. Maak af en toe tijd vrij om na te denken over jouw ambities voor de toekomst. Zit je nog op de juiste weg? Zorg ervoor dat je blijft leren Het kan soms heel verleidelijk zijn om lange tijd achter elkaar hetzelfde werk te blijven doen. Je weet dan precies wat er van je wordt verwacht, maakt weinig fouten, en je hebt misschien ook wel een vast contract. Het is dus wel veilig. Maar om plezier te houden in je werk, ook op de lange termijn, is het goed om steeds weer jezelf uit te dagen om nieuwe dingen te leren. Vaak kan dat binnen je huidige werk, bijvoorbeeld door een uitbreiding van je takenpakket. Daarnaast kun je ook denken aan het wisselen van baan of het volgen van een opleiding. Soms zijn dit spannende of ingewikkelde stappen, maar als het lukt voel je jezelf sterker en energieker worden. Bovendien ben je zo weer breder inzetbaar, wat ook voor werkgevers aantrekkelijk is. 3 Leermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap

4 Focus houden op het verwezenlijken van je eigen doelen Bij zelfleiderschap is het dus belangrijk dat je weet wat je wilt. Vervolgens is het de uitdaging om het ook te gaan doen. Zeker als je doelen hebt gesteld die misschien lastig of spannend zijn, kan je je gemakkelijk laten verleiden om in je oude patroon te blijven. De theorie van zelfleiderschap heeft allerlei trucjes die jou kunnen helpen om je doelen ook daadwerkelijk te verwezenlijken. Tijdens de training heb je diverse van deze trucjes leren kennen. Reminders inbouwen Voor je werk maak je misschien weleens een to-do -lijstje. Zo kan je steeds weer even kijken wat je die dag of die week wilt doen. Een to-do -lijstje is een goed voorbeeld van een reminder. Het helpt je herinneren aan de zaken die je prioriteit wilt geven. Om ervoor te zorgen dat je echt werkt aan de lange-termijn doelen die jij wilt bereiken kun je ook reminders inbouwen. Dat kan zijn door je doelen op te schrijven in je agenda, op een memo op de koelkast, op het startscherm van je smartphone, of een andere mooie plek die je vaak ziet. Juist door regelmatig herinnerd te worden aan wat jij wilt doen of leren, help je jezelf om stappen te maken. Behalve tekst, is het ook heel effectief om een plaatje of een symbool te zoeken bij jouw doel. Dit beeld herinnert jou dan aan wat je wilt bereiken. Bijvoorbeeld een foto van iemand die lui op de bank zit met een boek, voor als je jezelf hebt voorgenomen om vaker te relaxen. Of een foto van een dier die precies die kracht uitstraalt die jij graag je eigen wilt maken. Dan heeft het beeld een symbolische betekenis. Het gebruiken van een foto of symbool is voor veel mensen heel effectief. Want een beeld zegt vaak meer dan duizend woorden! Jezelf belonen In de training hebben we het gehad over het belonen van jezelf. Wat leuk kan het zijn om jezelf te belonen als je iets hebt gedaan waar je tegenop zag. Je kunt jezelf belonen door allereerst stil te staan bij jouw resultaten en jezelf een compliment te geven voor datgene dat je goed hebt gedaan. Je kunt dit compliment uiteraard heel goed onderstrepen door jezelf iets extra s te gunnen. Denk aan een gezellige activiteit, of juist een avondje lui op de bank. Iets lekkers koken of iets leuks voor jezelf kopen. En geniet ervan! 4 Leermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap

5 Constructief denken Hoe je denkt heeft veel invloed op hoe je jezelf voelt en hoe je jezelf gedraagt. Wanneer je bijvoorbeeld denkt dat iets niet zal lukken, dan is het ook veel lastiger om een oplossing te verzinnen. Wie in staat is om positief te denken, voelt zich veelal energieker dan degene die zich richt op negatieve kanten van een situatie. Hoewel dit logisch klinkt, kan het toch heel lastig zijn om positief en constructief te denken. Dat heeft te maken met gedragsregels die jij jezelf hebt eigen gemaakt. Zo kan het zijn dat je één van de volgende gedachtes regelmatig denkt: Als iemand een beroep op mij doet, dan moet ik helpen Ik mag geen fouten in mijn werk maken Iedereen moet mij aardig vinden Het zijn vaak diepgewortelde gedachten, die voor jouw gevoel helemaal waar zijn. Alleen, ze kunnen jou behoorlijk beperken in jouw functioneren. Je kan er veel stress door ervaren. En als je er nog eens goed over na denkt, dan zijn ze eigenlijk niet realistisch. Ga maar na: Als iemand een beroep op mij doet, dan moet ik helpen Het is toch onmogelijk om altijd iedereen te helpen? Dan houd je geen tijd over voor jezelf. Wanneer neem je dan tijd om jouw eigen dingen te doen, of om te ontspannen? Een positieve en helpende gedachte kan zijn: Ik help wanneer ik wil en mits ik kan Ik mag geen fouten in mijn werk maken Uiteraard vindt jouw klant en jouw werkgever het fijn als jij je werk goed doet. Echter, je bent ook maar een mens, en ook jij zal af en toe, ondanks je goede bedoelingen, een fout maken. Dus is deze gedachte Ik mag geen fouten in mijn werk maken wel haalbaar? Positieve en helpende gedachten kunnen zijn: Ik mag fouten maken en ook Ik doe mijn werk zo goed als ik kan. Iedereen moet mij aardig vinden Je kunt er maar druk mee zijn. Steeds weer jezelf afvragen wat een ander van jou vindt. En steeds maar weer hopen dat ze je aardig of goed vinden. Maar is er ook een reden om te denken dat ze jou niet aardig of niet goed vinden? En waarom zou het eigenlijk erg zijn als iemand jou niet zo aardig of goed vindt? Vind jij zelf altijd iedereen aardig of goed? Op het moment dat je deze norm Iedereen moet mij aardig vinden, ombuigt naar meer realistische gedachten, dan kun je meer ontspannen omgaan met anderen. Vaak begint het ermee dat je zelf vriendelijker, milder wordt ten aanzien van jezelf. Een positieve en helpende gedachte kan zijn: Ik ben precies goed, zoals ik ben. 5 Leermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap

6 Tot slot In deze training heb je gewerkt aan het ontwikkelen van jouw zelfleiderschap. Sommige vaardigheden kon je wellicht al goed, terwijl andere vaardigheden voor jou lastiger waren. In ieder geval heb je een stap gemaakt in je verdere persoonlijke ontwikkeling. Een stap waarin je steeds beter doet wat jij wilt en wat je goed kan. Zo zorg je ervoor dat je plezier ervaart, zowel in je werk als in je privé-leven. Je bent nooit uitgeleerd. Altijd kan je weer een stapje verder maken in je ontwikkeling. En dat is juist zo leuk en boeiend. Het houdt je scherp. Door zelf de touwtjes in handen te nemen, blijf je in ieder geval zelf aan het stuur van jouw ontwikkeling en jouw vitaliteit. We wensen je heel veel succes en plezier daarbij! 6 Leermodule 8: Terugblik op zelfleiderschap