In gesprek met ouders

Transcriptie

1 In gesprek met ouders Titel Workshop: noodkreten van leerkrachten, roep om verbinding met ouders 22 februari 2012 Amsterdam Zuidoost Begeleiding: Astrid Echteld

2 Veronderstellingen rond communicatie binnen een systeemvisie * Communicatie stopt nooit Men kan niet niet -communiceren; niet-gedrag bestaat niet. Er vindt permanente uitwisseling van betekenissen plaats. * Inhoud en betrekking Elke communicatie heeft een inhouds- en een betrekkingsaspect. * Waarneembaarheid Gedrag heeft altijd boodschapwaarde. In de ogen van anderen doen wij altijd iets. De mogelijkheid bestaat dat ons gedrag de betekenis krijgt van een uitspraak over anderen. Ons gedrag roept altijd betekenissen op en deze betekenissen kunnen we niet in ons eentje bepalen. * Digitaal en analoog Communicatie verloopt zowel digitaal als analoog. Digitaal: hierbij is de betekenis afgesproken en vastgelegd (bijvoorbeeld in het woordenboek). Analoog: taal die niet overeengekomen is (stemgedrag, lichaamshouding, gelaatsuitdrukking) kan daarom verschillende betekenissen hebben. * Symmetrisch of complementair Elke communicatie verloopt ofwel symmetrisch (gelijk) ofwel complementair (elkaar aanvullend), al naar gelang ze gebaseerd is op gelijkheid of verschil. 1

3 Lineaire communicatie Afwisselende eenzijdige beïnvloeding (1) A B Zender Ontvanger (2) B A Zender Ontvanger Oorzaak Gevolg 2

4 Circulaire communicatie Gelijktijdige wederzijdse beïnvloeding Sociale dialoog: Sociale representaties A B A en B: altijd gelijktijdig zender en ontvanger Aandeel Aandeel 3

5 BEÏNVLOEDING Context IK B I N NE N K A N T gevoelens, betekenissen, gewaarwordingen, gedachten, bedoelingen B U I T EN K A N T handelen met woorden en met lichaamstaal B U I T E N K A N T B I N N E N K A N T O V E R K A N T effect bron: menselijke communicatie, Rita Steens, Interactie Academie, derde druk,

6 Werken met een reflectiegroep De reflectiegroep helpt de inbrenger op indringende wijze na te denken over de betekenis die hij/zij geeft/gegeven heeft, aan de situatie of aan omstandigheden op een bepaalde tijd en plaats, in relatie tot zichzelf, anderen en de wijdere context. Werkwijze Een interviewer gaat in gesprek met iemand die een moeilijkheid wil inbrengen. Het interview is de bron waar de reflectie op gebaseerd is. Duur ongeveer10 minuten. De reflectiegroep zit iets bij hen vandaan in een halve cirkel. De deelnemers van deze groep observeren het duo, luisteren in stilte naar het gesprek en proberen daarbij zoveel mogelijk indrukken op te doen. Data verzamelen. Op een teken van de interviewer gaan de observatoren met elkaar uitwisselen wat de informatie van de inbrenger bij hen heeft losgemaakt (gevoelens, gedachten, beelden, vragen, hypotheses etc.) Dit betekenis verlenen doen ze zonder waardeoordelen uit te spreken. Exploratie en nieuwsgierigheid staan in dit proces centraal. Duur ongeveer 20 minuten. Het is nu de beurt aan de inbrenger om te luisteren zonder zich met de uitwisseling te bemoeien. Vervolgens nodigt de interviewer de inbrenger uit om te reflecteren op wat hij/zij het afgelopen half uur gezien, gehoord, ervaren heeft en wat nu anders is aan de ingebrachte situatie. Duur ongeveer 10 minuten. Enkele handvatten voor deelnemers van de reflectiegroep Verbindt de reflectie aan het materiaal dat gepresenteerd is Geef constructieve feedback Praat op een manier die de inbrenger uitnodigt om te luisteren Luister op een manier die de inbrenger de gelegenheid biedt feedback te geven Wees voorzichtig met het aandragen van ideeën De conversatie in de reflectiegroep mag geen herhaling zijn van hetgeen de interviewer en de inbrenger besproken hebben, maar nieuwe invalshoeken bieden. Bron: vrij naar het model van de Noorse Psychiater Tom Andersen (1991) 5