De kracht van (formatieve) toetsing

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De kracht van (formatieve) toetsing"

Transcriptie

1 De kracht van (formatieve) toetsing RU-onderwijsdag 29 okt 2015 Marc Vorstenbosch

2 Testing rules learning (1) In de experimentele groep werden steeds vragen gesteld Studenten antwoordden met clickers (shakespeak zou ook kunnen) Uitleg werd afgestemd op de antwoorden van studenten. Twee groepen (n=267/271) natuurkunde studenten Controle: zeer ervaren en altijd hoog gewaardeerde docent verzorgt drie klassieke colleges over elektriciteit en magnetisme. Experiment: net gepromoveerde, onervaren docent verzorgt ook drie colleges over de zelfde leerstof. Figuur toont toetsresultaten (best een fors verschil) Deslauriers, L., et al. (2011). "Improved Learning in a Large-Enrollment Physics Class." Science 332(6031):

3 Testing rules learning (2) Initieel leren van een tekst Vervolgens twee experimentele groepen: Practice test (oefentoets) en Restudy (opnieuw studeren) Grafiek: resultaten van 3 opeenvolgende, verschillende experimenten. De oefentoets geeft in alle experimenten, zowel voor feitenkennis als concepten betere resultaten. Butler, A. C. (2010). Repeated testing produces superior transfer of learning relative to repeated studying. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 36,

4 Testing rules learning (3) Laboratoriumonderzoek naar het leren van moeilijke woorden S = studeren ; T = toetsen Grafiek: resultaten van 10 minuten free recall Afwisseling werkt het best (STST) Herhaald toetsen werkt beter dan herhaald studeren (STTT>SSST) Sleutelbegrip uit cognitieve neuroscience = retrieval practice: Het ophalen van informatie versterkt de memory trace. Karpicke, J. D. and H. L. Roediger (2007). "Repeated retrieval during learning is the key to long-term retention." Journal of Memory and Language 57(2):

5 Toetsvraag over toetsing 1 Welk doel past het beste bij uw benadering van toetsing? 1. Het leren stimuleren (assessment for learning) 2. Onderbouwd beslissen over voortgang (assessment of learning) 3. Toetsing is onderwijs (assessment as learning) 4. Evaluatie van het onderwijs 5. Maatschappelijke verantwoording afleggen Waar ligt een rol voor formatieve toetsing?

6 Toetsvraag over toetsing 2 Formatieve toetsing is een Nederlandse term. Wat is de Engelse term voor formatieve toetsing? a) Educational assessment b) Formative assessment c) Learning assessment Formative evaluation/assessment toegeschreven aan Scriven (1967), uitgewerkt door Bloom (1968)

7 Toetsvraag over toetsing 3 Formatieve toetsing is een veelgebruikte term. Wat is formatieve toetsing eigenlijk? a) Een schriftelijke toets met oude toetsvragen, maar dan digitaal b) Alle activiteiten waarbij gedrag (product, antwoorden op vragen) wordt geobserveerd en gewaardeerd, zonder dat het meetelt voor het diploma c) Een toets die wel meetelt maar waar de uitslag wordt voorzien van rijke feedback Mooiste definitie (beste?): the process used by teachers and students to recognise and respond to student learning in order to enhance that learning, during the learning (Cowie &Bell 1999)

8 Toetsvraag over toetsing 4 Wat is het doel van formatieve toetsing? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk. a) Feitenkennis drillen b) Feedback geven aan studenten c) Feedback geven aan docenten d) Studenten voorbereiden op de beoordelende toetsing e) De leeractiviteiten van de studenten de juiste kant op sturen

9 In andere woorden: Formatieve toetsing kan dienen 1) Als voorbereiding van een onderwijs bijeenkomst. 2) Als toelatingseis voor een onderwijsbijeenkomst 3) Als feedback voor studenten 4) Als bepaling van voorkennis, opdat de docent keuzes kan maken 5) Om voorkennis te activeren (in de voorbereiding van ander onderwijs) 6) Als leervorm voor het stampen van feitenkennis 7) Als oefening voor de summatieve toets 8).

10 Toetsvraag over toetsing 5 Toetsvragen maken is tijdrovend en lastig en nu moeten we ook nog vragen maken voor formatieve toetsing. Hoe maak je een goede formatieve toets? a) Het is maar voor formatieve toetsing dus je kunt gerust oude toetsvragen gebruiken b) Je moet elk jaar nieuwe vragen maken anders werkt het niet c) Voor een optimaal effect van je formatieve toets moet je goed nadenken over je toetsmateriaal

11 Toetsing stuurt het leren Doel van toetsen en beoordelen Studenten de goede kant op laten leren Verantwoording van diplomering Docent Student onderwijsprogramma leeractiviteiten Doelen?= Toets

12 Toetsing stuurt het leren Doel van toetsen en beoordelen Studenten de goede kant op laten leren Verantwoording van diplomering Docent Student onderwijsprogramma toetsconstructie leeractiviteiten Doelen Toets

13 Toetsing stuurt het leren Doel van toetsen en beoordelen Studenten de goede kant op laten leren Verantwoording van diplomering Docent onderwijsprogramma toetsconstructie Doelen Toets Student Constructive alignment Create a test worth taking

14 Ruimte voor vragen en discussie

Tussentijds toetsen. Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A.

Tussentijds toetsen. Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A. Tussentijds toetsen Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A. Overzicht Wel: Wat is het doel van tussentijds toetsen? Welke vormen van tussentijds toetsen? 4 studies die tussentijds toetsen (testing

Nadere informatie

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology

Nadere informatie

Ontwerpen van formatieve toetsen Richtlijnen voor de praktijk

Ontwerpen van formatieve toetsen Richtlijnen voor de praktijk Ontwerpen van formatieve toetsen Richtlijnen voor de praktijk Dr. Kim Dirkx, Dr. Desirée Joosten-ten Brinke, en Dr. Gino Camp Welten Instituut, Open Universiteit Heerlen Fontys Lerarenopleiding Tilburg,

Nadere informatie

Effectief leren door formatief toetsen

Effectief leren door formatief toetsen Effectief leren door formatief toetsen Dr. Kim Dirkx In samenwerking met Dr. Desiree Joosten-ten Brinke en Dr. Gino Camp Welten Instituut Open Universiteit Heerlen NRO Reviewstudie 405.17710.057 Programma

Nadere informatie

Tussentijds Toetsen als Leerstrategie. Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A.

Tussentijds Toetsen als Leerstrategie. Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A. Tussentijds Toetsen als Leerstrategie Dirkx, K.J. H., Kester, L., Kirschner, P.A. Overzicht Welk doel kan een tussentijds toetsen hebben? Tussentijds toetsen als leerstrategie: het testing-effect 4 studies

Nadere informatie

Zelfregulerend leren kan je leren! Marloes Broeren Conferentie Effectief Leren 7 november 2018

Zelfregulerend leren kan je leren! Marloes Broeren Conferentie Effectief Leren 7 november 2018 Zelfregulerend leren kan je leren! Marloes Broeren Conferentie Effectief Leren 7 november 2018 Marloes Broeren Avans Hogeschool, Breda Docent Communicatie PhD-kandidaat 1. Zelfregulerend leren (ZRL): Wat

Nadere informatie

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Programma Formatief toetsen Voorwaarden voor formatief toetsen Voorbeelden van technieken

Nadere informatie

Making Shift Happen OVER LOAD

Making Shift Happen OVER LOAD Making Shift Happen OVER LOAD WAT ELKE LERAAR MOET WETEN COGNITIEVE BELASTING IN DE KLAS Tim Surma @timsurma Education is a technology that tries to make up for what the human mind is innately bad at.

Nadere informatie

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN HET DOEL VAN DEZE LEZING - Wat is formatief toetsen - De relatie tot bijvoorbeeld SRL en motivatie - Introduceren

Nadere informatie

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN LECTOR ONDERWIJSEXCELLENTIE ROOSEVELT CENTRE FOR EXCELLENCE IN EDUCATION HOGESCHOOL ZEELAND HET DOEL VAN DEZE LEZING - Ingaan op formatief

Nadere informatie

DE CHOCOLATE CHIP COOKIE OEFENING ALS ACTIEVE EN ANIMERENDE WERKVORM VOOR HET BEVORDEREN VAN DE TOETSBEKWAAMHEID VAN DOCENTEN

DE CHOCOLATE CHIP COOKIE OEFENING ALS ACTIEVE EN ANIMERENDE WERKVORM VOOR HET BEVORDEREN VAN DE TOETSBEKWAAMHEID VAN DOCENTEN NVE congress 14-3-2019 DE CHOCOLATE CHIP COOKIE OEFENING ALS ACTIEVE EN ANIMERENDE WERKVORM VOOR HET BEVORDEREN VAN DE TOETSBEKWAAMHEID VAN DOCENTEN CES / CENTRE OF EXPERTISE IN LEARNING AND TEACHING HELMA

Nadere informatie

Kwaliteit van toetsen en beoordelen. Desirée Joosten-ten Brinke. 25 oktober Programma

Kwaliteit van toetsen en beoordelen. Desirée Joosten-ten Brinke. 25 oktober Programma Kwaliteit van toetsen en beoordelen Desirée Joosten-ten Brinke 25 oktober 2011 Programma Constructive alignment Kwaliteitspiramide voor eigentijds toetsen Docentprofessionalisering Toetsmotivatie en Studentbetrokkenheid

Nadere informatie

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES Kim Schildkamp Wilma Kippers Christel Wolterinck Fer Coenders 1 IN DEZE WORKSHOP: 1. 2. 3. 4. 5. LEERDOELEN THEORIE VRAGENLIJST

Nadere informatie

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente) Vragenlijst formatief toetsen - Docent Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en leerlingen

Nadere informatie

LEER STUDEREN MET Spaced Practice SPREID JE STUDEERMOMENTEN IN DE TIJD

LEER STUDEREN MET Spaced Practice SPREID JE STUDEERMOMENTEN IN DE TIJD Spaced Practice SPREID JE STUDEERMOMENTEN IN DE TIJD Start je planning voor je toetsen vroeg genoeg en maak hiervoor dagelijks een beetje tijd vrij. 5 uren verspreid over 2 weken is beter dan 5 uur aan

Nadere informatie

60 minutes, 80 words. An Applied Science Competition to Create the Best Learning Method

60 minutes, 80 words. An Applied Science Competition to Create the Best Learning Method 60 minutes, 80 words An Applied Science Competition to Create the Best Learning Method Gesa van den Broek, Anke Marit Albers, Ruud Berkers, Paul Konstantin Gerke, Marlieke van Kesteren, Boris Konrad, Nils

Nadere informatie

Learning Analytics voor gerichte feedback en een beter leerresultaat

Learning Analytics voor gerichte feedback en een beter leerresultaat Learning Analytics voor gerichte feedback en een beter leerresultaat NEXT LEARNING 2016 Jocelyn Manderveld Den Bosch, 19 april 2016 Van en voor het onderwijs en onderzoek In SURF werken instellingen samen

Nadere informatie

BREDA UNIVERSITY OF APPLIED SCIENCES

BREDA UNIVERSITY OF APPLIED SCIENCES BREDA UNIVERSITY OF APPLIED SCIENCES Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct

Nadere informatie

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en

Nadere informatie

VRAGEN STELLEN.

VRAGEN STELLEN. http://www.wetenschapaandestroom.be/plasmas-fusieenergie-2/#.vqivazrhdms http://www.wetenschapaandestroom.be/plasmas-fusie-energie- 2/#.VqivaZrhDMs VRAGEN STELLEN WAT? Door vragen te stellen stimuleer

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR LEERLINGEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL

Nadere informatie

Tool IC-2 Toetsen en beoordelen van onderzoekend leren

Tool IC-2 Toetsen en beoordelen van onderzoekend leren Onderzoekend leren Wat zijn de uitdagingen in het gebruik van onderzoekend leren? Tool IC-2 Toetsen en beoordelen van onderzoekend leren 2016 mascil project (G.A. no. 320693). Lead partner University of

Nadere informatie

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente) Vragenlijst formatief toetsen - Leerlingen Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en

Nadere informatie

Dé toets bestaat niet

Dé toets bestaat niet Dé toets bestaat niet Over functioneel toetsen voor beter onderwijs Willibrord Huisman, Afdeling Onderwijsondersteuning Marc Vorstenbosch, Fac. Medische Wetenschappen, Afd. Anatomie Onderwijsdag Radboud

Nadere informatie

Toetskwaliteit is jouw verantwoordelijkheid. Bernard Veldkamp en Theo Eggen Conferentie Servicepunt examinering mbo Maart 2014

Toetskwaliteit is jouw verantwoordelijkheid. Bernard Veldkamp en Theo Eggen Conferentie Servicepunt examinering mbo Maart 2014 Toetskwaliteit is jouw verantwoordelijkheid Bernard Veldkamp en Theo Eggen Conferentie Servicepunt examinering mbo Maart 2014 Inleiding Kwaliteit van toetsen is belangrijk 17 miljoen experts of een aantal

Nadere informatie

Zes Strategieën voor Effectief Leren

Zes Strategieën voor Effectief Leren CONCRETE VOORBEELDEN SPACED PRACTICE Zes Strategieën voor Effectief Leren www.learningscientists.org In deze serie, geven wij informatie over hoe leerlingen kunnen leren te studeren door.. ELABORATIE RETRIEVAL

Nadere informatie

The quickest way to change student learning is to change the assessment system. 1

The quickest way to change student learning is to change the assessment system. 1 Adviesnotitie Digitaal toetsen en studiesucces ICLON, april 2011 Drs. R. Jacobi en drs. J. Nouta The quickest way to change student learning is to change the assessment system. 1 Aanleiding en doel LEI

Nadere informatie

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING 7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING Inside of every student is a teacher an inside of every teacher is a student (Bobby, et al. 2012) Veronica Bruijns, Charlotte Hoenderdos Beleidsafdeling

Nadere informatie

Een experiment met een didactiek die betere toetsresultaten moet opleveren. Metacognitieve vaardigheden Wilbert van der Heul

Een experiment met een didactiek die betere toetsresultaten moet opleveren. Metacognitieve vaardigheden Wilbert van der Heul Een experiment met een didactiek die betere toetsresultaten moet opleveren Metacognitieve vaardigheden Wilbert van der Heul Inleiding 00-10 Voorstellen: afhankelijk van de grote van de groep ieder persoonlijk?

Nadere informatie

Feedback middels formatief toetsen

Feedback middels formatief toetsen Feedback middels formatief toetsen Studiedag Mbo Taalacademie Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Formatief toetsen en feedback Waar denkt u aan bij de termen formatief toetsen en feedback?

Nadere informatie

LIESBETH BAARTMAN - KAARTSPEL KIT 2.0 CONGRUENTIE

LIESBETH BAARTMAN - KAARTSPEL KIT 2.0 CONGRUENTIE CONGRUENTIE LIESBETH BAARTMAN - KAARTSPEL KIT 2.0 Wat voor boodschap geeft de opleiding af door de inrichting van het toetsprogramma? Past deze boodschap bij het toekomstig beroep, de studenten en de visie

Nadere informatie

Formatief evalueren: succescriteria, het ontwikkelen van een neus voor kwaliteit. Bas Trimbos Gerdineke van Silfhout

Formatief evalueren: succescriteria, het ontwikkelen van een neus voor kwaliteit. Bas Trimbos Gerdineke van Silfhout Formatief evalueren: succescriteria, het ontwikkelen van een neus voor kwaliteit Bas Trimbos Gerdineke van Silfhout Stand van zaken Formatief evalueren vanuit SLO Ontzettend veel aandacht FE (facebook,

Nadere informatie

Beoordelen van leeruitkomsten en de rol van de werkplek daarbij. Projectteam HAN Werkplekleren 23 januari 2017

Beoordelen van leeruitkomsten en de rol van de werkplek daarbij. Projectteam HAN Werkplekleren 23 januari 2017 Beoordelen van leeruitkomsten en de rol van de werkplek daarbij Projectteam HAN Werkplekleren 23 januari 2017 Programma 16.30: Inleiding door Annemieke 16.50: Dialoog in groepen over het beoordelen van

Nadere informatie

Weerspiegeling van leerproces

Weerspiegeling van leerproces Weerspiegeling van leerproces Inzet van Learning analytics bij zelfstandig online leren van wiskunde in een universitair bio-medisch programma Nataša Brouwer Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en

Nadere informatie

De complexe vaardigheid van formatief toetsen in de praktijk

De complexe vaardigheid van formatief toetsen in de praktijk De complexe vaardigheid van formatief toetsen in de praktijk Cindy Poortman, c.l.poortman@utwente.nl Project InformED, m.m.v. Kim Schildkamp, Christel Wolterinck, Jitske de Vries, Adrie Visscher (UT),

Nadere informatie

Studieprogramma HV1

Studieprogramma HV1 Studieprogramma 2018-2019HV1 ProgrammavoorToetsingOnderbouw Bevorderingsnormen Studieprogramma Beste leerling, Je kijkt nu naar het studieprogramma van HV1, afgekort het PTO (Programma van Toetsing Onderbouw).

Nadere informatie

Studieprogramma M2

Studieprogramma M2 Studieprogramma 2018-2019M2 ProgrammavoorToetsingOnderbouw Bevorderingsnormen Studieprogramma Beste leerling, Je kijkt nu naar het studieprogramma van M2, afgekort het PTO (Programma van Toetsing Onderbouw).

Nadere informatie

Toetsen Leerdoelen en leeropbrengsten

Toetsen Leerdoelen en leeropbrengsten Toetsen Leerdoelen en leeropbrengsten dr. Renske de Kleijn Onderwijsadvies en Training - Educatie 25 april 2016 Overzicht 1. Lesopzet maken en CA Doelen Lesopzet Overzicht 1. Lesopzet maken en CA Doelen

Nadere informatie

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING 7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING Symposium platform Leren van Toetsen 2 juni 2017 Veronica Bruijns, Charlotte Hoenderdos Beleidsafdeling Onderwijs en Onderzoek Programma Presentatie:

Nadere informatie

Welkom! Leren of presteren? Naar een balans tussen de formatieve en summatieve functie van toetsing in het hoger onderwijs.

Welkom! Leren of presteren? Naar een balans tussen de formatieve en summatieve functie van toetsing in het hoger onderwijs. 27 juni 2019 Welkom! Leren of presteren? Naar een balans tussen de formatieve en summatieve functie van toetsing in het hoger onderwijs Divisieslot Hoger Onderwijs ORD Dominique Sluijsmans Zuyd Hogeschool

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE. Jaap van den Berg, MSc. Kiek van der Putte, MSc.

FYSIOTHERAPIE. Jaap van den Berg, MSc. Kiek van der Putte, MSc. FYSIOTHERAPIE Jaap van den Berg, MSc. Kiek van der Putte, MSc. WAT GA JE IN DEZE WORKSHOP DOEN EN WAT KRIJG JE TE HOREN? Doen: - de stappen in Team Based Learning (TBL); - IRAT - TRAT - Appeal Kiek van

Nadere informatie

HOE VERSTERK JE HET ONDERWIJS MET DIGITALE MEDIA Emil Diephuis (DT) Ria Jacobi (O2)

HOE VERSTERK JE HET ONDERWIJS MET DIGITALE MEDIA Emil Diephuis (DT) Ria Jacobi (O2) HOE VERSTERK JE HET ONDERWIJS MET DIGITALE MEDIA Emil Diephuis (DT) Ria Jacobi (O2) 1 ENKELE TRENDS (LEARNING TOMORROW) 1. De gestage groei van e-learning. Met name blended learning wordt de default manier

Nadere informatie

Leren in de brede school

Leren in de brede school Leren in de brede school P.Robert-Jan Simons Hoogleraar Universiteit Utrecht Directeur Nederlandse School voor Onderwijsmanagement (NSO) 2-12-2013 1 Brede school / Kindcentra Bredere functie dan onderwijs

Nadere informatie

Welkom! Activerende didactiek als motor voor studiesucces. 27 juni. Workshop Kom over de brug ORD

Welkom! Activerende didactiek als motor voor studiesucces. 27 juni. Workshop Kom over de brug ORD 27 juni 2019 Welkom! Activerende didactiek als motor voor studiesucces Workshop Kom over de brug ORD Dominique Sluijsmans Zuyd Hogeschool Lector Professional Assessment dominique.sluijsmans@zuyd.nl sluijsmans.net

Nadere informatie

Verantwoording van de te bezoeken les

Verantwoording van de te bezoeken les Verantwoording van de te bezoeken les Toelichting m.b.t. constructeur leeromgeving: Zie het losse lesvoorbereidingsformulier. Toelichting m.b.t. de rol van vakinhoudelijk begeleider: Waar in de les motiveert

Nadere informatie

Autonomie Ik kan veel zelf

Autonomie Ik kan veel zelf Competentie Ik kan veel Autonomie Ik kan veel zelf Relatie Ik wil samenwerken Leiding geven aan je eigen leven Plezier in leren Gezien worden Programma AVONDSTART Journaal Planning Bijzonderheden 1 WORKSHOP

Nadere informatie

Optimaal feiten leren met ict

Optimaal feiten leren met ict Optimaal feiten leren met ict HEDDERIK VAN RIJN EN MENNO NIJBOER Rijksuniversiteit Groningen Feitjes leer je het beste als je ze geregeld herhaalt en overhoord wordt door iemand die inspeelt op wat je

Nadere informatie

Leerdoelen. Feedback the motor of learning. Waarom is feedback belangrijk? Generiek model van het leren. Hoe goed is onze feedback?

Leerdoelen. Feedback the motor of learning. Waarom is feedback belangrijk? Generiek model van het leren. Hoe goed is onze feedback? the motor of learning Leerdoelen Algemene principes van goede feedback Voordelen en pitfalls van Pendleton René van Gent Nigel Turner Inleiding op de Learning Conversation Nadruk op Advanced Life Support

Nadere informatie

Studieprogramma VX1

Studieprogramma VX1 Studieprogramma 2018-2019VX1 ProgrammavoorToetsingOnderbouw Bevorderingsnormen Studieprogramma Beste leerling, Je kijkt nu naar het studieprogramma van VX1, afgekort het PTO (Programma van Toetsing Onderbouw).

Nadere informatie

Hand-out ronde 1 (11.30-13.00) / ronde 2 (14.00-15.30) 1 Programma workshop vocabulaireverwerving

Hand-out ronde 1 (11.30-13.00) / ronde 2 (14.00-15.30) 1 Programma workshop vocabulaireverwerving 1 Programma workshop vocabulaireverwerving Inleiding (theorie) (wat) 9 aspecten van woord (bron I.S.P. Nation) I. Woordklank II. Woordbeeld III. Woorddelen IV. Vorm en betekenis V. Concept en referenties

Nadere informatie

Studieprogramma H3

Studieprogramma H3 Studieprogramma 2018-2019H3 ProgrammavoorToetsingOnderbouw Bevorderingsnormen Studieprogramma Beste leerling, Je kijkt nu naar het studieprogramma van H3, afgekort het PTO (Programma van Toetsing Onderbouw).

Nadere informatie

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN HET DOEL VAN DEZE LEZING Hoe, wat en waarom van forma.ef toetsen; JUNI 9, 2016 Introduceren van forma.eve toetsmethoden in het hoger onderwijs;

Nadere informatie

De formatieve functie van toetsen

De formatieve functie van toetsen Voorbeelden van effectieve en minder effectieve vormen van feedback De formatieve functie van toetsen Caroline Timmers en Fabienne van der Kleij Wanneer een toets gericht is op het ondersteunen van een

Nadere informatie

FORMATIEF TOETSEN OP MARIANUM CHRISTEL WOLTERINCK 1 DECEMBER 2016

FORMATIEF TOETSEN OP MARIANUM CHRISTEL WOLTERINCK 1 DECEMBER 2016 FORMATIEF TOETSEN OP MARIANUM YVONNE HALLINGSE DTT CONFERENTIE CHRISTEL WOLTERINCK 1 DECEMBER 2016 INHOUD Summatieve cultuur in het VO Verschillende benaderingen van formatief toetsen Onderzoek: belemmerende

Nadere informatie

LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING

LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING LESSON STUDY IN DE TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING Evelien van Geffen, MSc. Lerarenopleider HvA e.c.van.geffen@hva.nl Bron: www.loesje.nl 1 TRENDS IN LERAREN OPLEIDEN Lesgeven is sterk situationeel en contextueel

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89 Inhoud Inleiding 9 1 Zelfsturend leren 13 1.1 Zelfsturing 13 1.2 Leren 16 1.3 Leeractiviteiten 19 1.4 Sturingsactiviteiten 22 1.5 Aspecten van zelfsturing 25 1.6 Leerproces vastleggen 30 2 Oriëntatie op

Nadere informatie

Uitgebreidere informatie is online beschikbaar via: https://www.radboudumc.nl/onderwijs/docenten/pages/toetsing.aspx

Uitgebreidere informatie is online beschikbaar via: https://www.radboudumc.nl/onderwijs/docenten/pages/toetsing.aspx Inspiratiedocument Toetsinginhetnieuwecurriculum Augustus2014 Toetsservice EKO IWOO Het inspiratiedocument Toetsing is bedoeld voor betrokkenen bij de ontwikkeling van de nieuwe bachelorcurricula Biomedische

Nadere informatie

Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs

Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Angelique van het Kaar Risbo Erasmus Universiteit Rotterdam 7 november 2012 Overzicht onderwerpen Training Didactische

Nadere informatie

Studieprogramma V2

Studieprogramma V2 Studieprogramma 2018-2019V2 ProgrammavoorToetsingOnderbouw Bevorderingsnormen Studieprogramma Beste leerling, Je kijkt nu naar het studieprogramma van V2, afgekort het PTO (Programma van Toetsing Onderbouw).

Nadere informatie

Welkom! Wat maakt formatief evalueren echt formatief? Handvatten om invulling te geven aan een complex concept. 23 januari

Welkom! Wat maakt formatief evalueren echt formatief? Handvatten om invulling te geven aan een complex concept. 23 januari 23 januari 2019 Welkom! Wat maakt formatief evalueren echt formatief? Handvatten om invulling te geven aan een complex concept Bijdrage studiedag netwerk Formatief evalueren in de lerarenopleiding Dominique

Nadere informatie

Beschrijving op hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid. Instructeur. Versie 0.1

Beschrijving op hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid. Instructeur. Versie 0.1 Beschrijving op hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid Instructeur Versie 0.1 Inleiding In dit document wordt een beschrijving op hoofdlijnen gegeven van de proeve van bekwaamheid Instructeur, voorheen

Nadere informatie

Studieprogramma HVT1

Studieprogramma HVT1 Studieprogramma 2018-2019HVT1 ProgrammavoorToetsingOnderbouw Bevorderingsnormen Studieprogramma Beste leerling, Je kijkt nu naar het studieprogramma van HVT1, afgekort het PTO (Programma van Toetsing Onderbouw).

Nadere informatie

Effectieve maatregelen

Effectieve maatregelen Effectieve maatregelen In het taal- en rekenonderwijs Pieter Danes 27 maart 2012 Bijeenkomst Taal in mbo 01-11-2011 Presentatie toen: Van Anja Schaafsma (ROC Mondriaan) Over effectief onderwijs Presentatie

Nadere informatie

Learning analytics bij SURF. Nynke de Boer

Learning analytics bij SURF. Nynke de Boer Learning analytics bij SURF Nynke de Boer Learning Analytics Learning analytics is het verzamelen, analyseren en rapporteren van data van studenten en hun omgeving om zo het onderwijs en de omgeving waarin

Nadere informatie

HOGESCHOOL WINDESHEIM

HOGESCHOOL WINDESHEIM HOGESCHOOL WINDESHEIM Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het

Nadere informatie

Leerstrategieën als brug tussen cognitieve psychologie en onderwijspraktijk

Leerstrategieën als brug tussen cognitieve psychologie en onderwijspraktijk - Praktisch artikel Leerstrategieën als brug tussen cognitieve psychologie en onderwijspraktijk Dit artikel is het achtenvijfstigste in een serie praktische artikelen over onderwijsinnovatie. Deze serie

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) FONTYS HOGESCHOLEN Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Het verhaal achter het cijfer Annemarie Travaille. OMO-ICTOdag

Het verhaal achter het cijfer Annemarie Travaille. OMO-ICTOdag Het verhaal achter het cijfer Annemarie Travaille OMO-ICTOdag Heb je iemand gevonden die dezelfde 7 had? 7 = 7? Achter elk cijfer zit een ander verhaal 7 7 Achter elke leerling zit een ander verhaal De

Nadere informatie

Ontwerpverslag opdracht 5: Examentrainingselement

Ontwerpverslag opdracht 5: Examentrainingselement Ontwerpverslag opdracht 5: Examentrainingselement Probleemanalyse Deze week kregen wij, Suzanne, Martijn, Rianne, Mariëlle en Renée de opdracht om een onderdeel van een dag examentraining biologie te verzorgen.

Nadere informatie

SOL. SOL self-organised learning

SOL. SOL self-organised learning SOL self-organised learning SOL is een didactisch concept waarin verschillende moderne methoden op een nieuwe manier gebruikt worden. Essentieel is dat SOL het leren combineert met doceren met als achterliggende

Nadere informatie

Avans visie Onderwijs & ICT

Avans visie Onderwijs & ICT Avans visie Onderwijs & ICT Samen het maximale uit jezelf halen met ICT Algemeen De visie op Onderwijs en ICT is afgeleid van de Avans Onderwijsvisie en opgesteld vanuit de overtuiging dat we onze ambitie

Nadere informatie

Survey results for the course. Functional analysis(2waf0) 5 ECTS 2016/2017 A2

Survey results for the course. Functional analysis(2waf0) 5 ECTS 2016/2017 A2 Survey results for the course Functional analysis(waf0) ECTS 06/07 A Total number of recipients: 0 Number of responses: Response rate:.% Survey Results Legend Relative Frequencies of answers Std. Dev.

Nadere informatie

Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap. Dominique Sluijsmans, Universiteit Maastricht/Zuyd Hogeschool

Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap. Dominique Sluijsmans, Universiteit Maastricht/Zuyd Hogeschool Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap Dominique Sluijsmans, Universiteit Maastricht/Zuyd Hogeschool 28 maart 2019 Welkom! Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap Naar een

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL INHOLLAND Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

FEEDBACK ALS INTEGRAAL ONDERDEEL VAN LEREN EN OPLEIDEN JORIK ARTS & MIEKE JASPERS 1 JUNI 2018

FEEDBACK ALS INTEGRAAL ONDERDEEL VAN LEREN EN OPLEIDEN JORIK ARTS & MIEKE JASPERS 1 JUNI 2018 FEEDBACK ALS INTEGRAAL ONDERDEEL VAN LEREN EN OPLEIDEN JORIK ARTS & MIEKE JASPERS 1 JUNI 2018 RITME SESSIE 1. THEORETISCHE INPUT 30 MINUTEN 2. INDIVIDUELE OPDRACHT 5 MINUTEN 3. BESPREKING IN KOPPELS 10

Nadere informatie

Scenario: theoretisch blok (voorbeeldscenario / blauwdruk van een leerpraktijk)

Scenario: theoretisch blok (voorbeeldscenario / blauwdruk van een leerpraktijk) Christine Prast, onderwijskundige Scenario: theoretisch blok (voorbeeldscenario / blauwdruk van een leerpraktijk) Vooraf Onderwijskundig kader waarbinnen herontwerp plaatsvond Uitgangspunt bij het hier

Nadere informatie

Academische Vorming bij Bio-Farmaceutische Wetenschappen

Academische Vorming bij Bio-Farmaceutische Wetenschappen Academische Vorming bij Bio-Farmaceutische Wetenschappen - ervaringen met het REAL referentiemodel - Marjo de Graauw, PhD teacher and educational innovator BFW Stefan Tax, MSc educational developer PLATO

Nadere informatie

Studieprogramma V3

Studieprogramma V3 Studieprogramma 2018-2019V3 ProgrammavoorToetsingOnderbouw Bevorderingsnormen Studieprogramma Beste leerling, Je kijkt nu naar het studieprogramma van V3, afgekort het PTO (Programma van Toetsing Onderbouw).

Nadere informatie

Interactief college: voorbeelden uit de praktijk. Erwin van Vliet. Universiteit van Amsterdam Center for Neuroscience

Interactief college: voorbeelden uit de praktijk. Erwin van Vliet. Universiteit van Amsterdam Center for Neuroscience Interactief college: voorbeelden uit de praktijk Erwin van Vliet Universiteit van Amsterdam Center for Neuroscience Aanleiding Wat gaan we doen? Demonstratie Praktijkervaringen Vragen 2 e jaar bachelor

Nadere informatie

Het landschap van methodieken en tools voor blended learning

Het landschap van methodieken en tools voor blended learning Het landschap van methodieken en tools voor blended learning Jos Fransen Lector Teaching, Learning & Technology SURF SIG Blended Learning - 20-09-2017 definities van blended learning blended learning of

Nadere informatie

Differentiëren met de toets(resultaten)

Differentiëren met de toets(resultaten) Differentiëren met de toets(resultaten) Werkconferentie Schoolinfo 19 april 2018 Masja Mesie m.mesie@netwerkonderwijsadviseurs.nl Programma workshop toetsen 1. Toetsen en feedback 2. Onderscheiden van

Nadere informatie

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Feedback geven en krijgen Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Overzicht Wat is feedback? Feedback van leraar aan leerlingen Hét model van Hattie & Timperley (2007) Zelf aan de slag Uitwisselen

Nadere informatie

Welkom! Peer feedback in online onderwijs. Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering. 9 oktober

Welkom! Peer feedback in online onderwijs. Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering. 9 oktober 9 oktober 2017 Welkom! Peer feedback in online onderwijs Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering Bijdrage seminar peer feedback en peer assessment in online onderwijs SURF Utrecht Dominique

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL INHOLLAND Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

CURSUSBESCHRIJVING Deel 1

CURSUSBESCHRIJVING Deel 1 CURSUSBESCHRIJVING Deel 1 Cursuscode(s) Opleiding Cursusnaam Cursusnaam Engels : PABFMT14X : Pabo : Gecijferdheid 7, Factoren, Machten en Talstelsels : [vertaling via BB] Studiepunten : 1 Categorie Cursusbeheerder

Nadere informatie

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN ONDERWIJS RESEARCH DAGEN, ROTTERDAM, 26 MEI 2016 CHRISTEL H.D. WOLTERINCK WILMA B. KIPPERS KIM SCHILDKAMP CINDY L. POORTMAN FORMATIEF

Nadere informatie

OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN

OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN BESCHRIJVING OPDRACHT In deze opdracht leer je hoe je door meer en beter formatief te evalueren toetsen onderdeel van het leerproces kan maken,

Nadere informatie

Verfijning van de inrichting in systeem en proces

Verfijning van de inrichting in systeem en proces Keuzedelen Noorderpoort Verfijning van de inrichting in systeem en proces 6 oktober 2017 Hendrik Jan Smeding Martijn Broekhuizen Wat gaan we doen? Context De droom De basis 2016 De verfijning 2017 Droom

Nadere informatie

Beschrijving in hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid Chauffeur

Beschrijving in hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid Chauffeur Beschrijving in hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid Chauffeur Versie 0.1 Beschrijving in hoofdlijnen van de proeve van bekwaamheid Chauffeur In dit document wordt een beschrijving op hoofdlijnen

Nadere informatie

Kwaliteit van toetsing - borging van het eindniveau

Kwaliteit van toetsing - borging van het eindniveau Kwaliteit van toetsing - borging van het eindniveau scholingsdag examencommissies en toetscommissies Stenden Agenda 11:15 12:00 Basis voor kwaliteit van toetsing 12:00 12:30 Actieve participatie door Ralph

Nadere informatie

WHITEPAPER Nectar 5 e editie onderbouw

WHITEPAPER Nectar 5 e editie onderbouw WHITEPAPER Nectar 5 e editie onderbouw WHITEPAPER Nectar 5 e editie onderbouw Nectar 5e editie onderbouw is een heldere, motiverende methode biologie die opvalt door de gestructureerde behandeling van

Nadere informatie

Studieprogramma VX3

Studieprogramma VX3 Studieprogramma 2018-2019VX3 ProgrammavoorToetsingOnderbouw Bevorderingsnormen Studieprogramma Beste leerling, Je kijkt nu naar het studieprogramma van VX3, afgekort het PTO (Programma van Toetsing Onderbouw).

Nadere informatie

Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal

Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal Professionalisering ontwikkelteam NID Duaal Heerlen, 4 oktober 2011, Hogeschool Zuyd, Heerlen Dr. Bert Hoogveld, Open Universiteit, CELSTEC Drs. Diny Ebrecht, Open Universitieit, CELSTEC. Visionen für

Nadere informatie

Teaching, Learning & Technology

Teaching, Learning & Technology Symposium over didactische inzet van video Zac Woolfitt/Iris Sutherland/Richard Kragten Teaching, Learning & Technology Miniconferentie Inholland innoveert Overzicht Presentatie 1 Zac Woolfitt Presentatie

Nadere informatie

Wetenschap en technologie in het basisonderwijs

Wetenschap en technologie in het basisonderwijs Wetenschap en technologie in het basisonderwijs Hoe dan? Makkelijker gezegd dan gedaan. Anna Hotze, Hogeschool ipabo Amsterdam PO congres, 10 oktober 2018 Fascinatie 2 Deze en toekomstige problemen Vragen

Nadere informatie

Startbijeenkomst ptaak jaar 2. Ontwerpen en innoveren

Startbijeenkomst ptaak jaar 2. Ontwerpen en innoveren Startbijeenkomst ptaak jaar 2 Ontwerpen en innoveren Wat is het doel? Hoe gaan we dat doel bereiken? Met extra aandacht voor Ontwerponderzoek Dataverzamelingsmethoden Interviewen Toetsen van leereffect

Nadere informatie

Formatief en Digitaal Informatievaardigheden Meten (DIM) Caroline Timmers & Amber Walraven

Formatief en Digitaal Informatievaardigheden Meten (DIM) Caroline Timmers & Amber Walraven Formatief en Digitaal Informatievaardigheden Meten (DIM) Caroline Timmers & Amber Walraven 27 november 2015 Kom verder. Saxion. Inhoud Over DIM* Effectstudie DIM* DIM* bij Saxion *DIM = Digitaal Informatievaardigheden

Nadere informatie

Effecten van toetsen op het leren. Janke Cohen-Schotanus Maart 2014 Fontys hogeschool financieel management

Effecten van toetsen op het leren. Janke Cohen-Schotanus Maart 2014 Fontys hogeschool financieel management Effecten van toetsen op het leren Janke Cohen-Schotanus Maart 2014 Fontys hogeschool financieel management Inhoud, planning en organisatie van toetsing Welk beleid voert uw faculteit? Wat zijn de effecten?

Nadere informatie