Vergelijkende studie BZW-CBAW. Korte termijnopdracht

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Vergelijkende studie BZW-CBAW. Korte termijnopdracht"

Pepijn van Veen
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Vergelijkende studie BZW-CBAW Korte termijnopdracht

2 Dit onderzoek werd uitgevoerd door: Promotor: Prof. dr. Koen Hermans LUCAS, KULeuven Co-promotor: Prof. dr. Stefaan Pleysier LINC, KULeuven Onderzoeker: Evy Meys Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

3 Onderzoeksvragen 1. Wat zijn de kenmerken van de jongeren in de twee sectoren? 2. Waaruit bestaat de begeleiding? Wat zijn volgens de diensten zelf de doelstellingen van hun aanbod, wat zijn de kenmerken van de jongeren, op welke risico- en protectieve factoren richten zij zich, hoe krijgt het methodisch handelen vorm in de praktijk en wat zijn de werkzame factoren van hun aanbod? 3. Hoe krijgt de begeleiding in de praktijk vorm volgens het perspectief van de jongeren?

4 Fase I: Profielbevraging Analyse bestaande registratiegegevens Drie onderzoeksfasen Bijkomende gegevensverzameling bij alle jongeren CBAW/BZW ahv uniforme vragenlijst (23 items + ZRM) Fase II: Methodiekbeschrijving Neerschrijven van methodiek volgens sjabloon 12 diensten werkten mee Fase III: Interviews Semi-gestructureerde interviews met 17 jongeren (10 CBAW, 7 CAW) Per jongere: ingevulde kader door begeleiders

5 Responskenmerken bevraging Periode van bevraging: 20 oktober december 2014 Aantal deelnemers Aantal deelnemende jongeren CBAW BZW Samen invullen van de bevraging CBAW Aantal deelnemende diensten BZW Volledig samen ingevuld 62% 46% Gedeeltelijk samen ingevuld 29% 21% Niet samen ingevuld 8% 33%

6 Leeftijd bij aanvang van begeleiding Figuur 1 Startleeftijd BZW (in %, n CAW= 156, n BJZ= 317) Instroom < 18 jaar: - 1/10 BZW - 6/10 CBAW

7 Kleine groep BZW < 18 jaar Overlap in doelgroep jaar > 21 jaar = doelgroep BZW Samenstelling huishouden Met (inwonende) kinderen: - 8% CBAW - 18% BZW Figuur 1 Samenstelling huishouden (in %, n CAW= 155, n BJZ= 317)

8 Aard van het wooncontract Figuur 1 Aard wooncontract (in %, n CAW= 146, n BJZ= 315) Huur via sociale huisvesting: - 33% CBAW - 28% BZW Huur via privémarkt: - 52% CBAW - 53% BZW

9 Vanuit interviews Moeilijkheden waar de jongeren op botsen: onder de 18 jaar wil geen enkele huisbaas je een contract laten tekenen moeilijk zonder papieren Betaalbaarheid van woonst Sinds start van de begeleiding: reeds tweede of derde woonst of vooruitzicht op verhuis Logboek: bij jongeren thuis: enorm verschil tussen woningen naar infrastructuur, veiligheid & omgeving,...!

10 Inkomen CBAW: - 31% leefloon - 18% verblijfssubsidie jongerenwelzijn - 17% kinderbijslag BZW: - 45% leefloon - 22% inkomen uit arbeid/tewerkstelling - 17% kinderbijslag Figuur 1 Inkomen (meerdere antwoorden mogelijk, in %, n CAW= 156, n BJZ= 317)

11 Statuut van de jongere Een vorm van opleiding: - 62% CBAW - 25% BZW Werkloos: - 25% CBAW - 49% BZW Werkend: - 34% CBAW - 36% BZW

12 Hoogst behaalde scholingsgraad Geen diploma behaald Hoger onderwijs korte type Secundair buitengewoon onderwijs Secundair onbekend Secundair KSO Secundair BSO 0,8 0,9 0,9 5,3 9,8 10,5 14,3 24,8 24,6 Lager dan secundair onderwijs: - 45% CBAW - 32% BZW Geen diploma: - 25% CBAW - 25% BZW Secundair TSO 4,5 4,4 Secundair ASO 1,5 0,9 Lager dan secundair onderwijs 31,6 44,7 Buitenlands diploma 1,5 Onbekend Andere 3,0 1,8 3,0 11,4 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0 50,0 BZW CBAW

13 Vanuit welke hulpverleningssituatie kom je in BZW/CBAW-begeleiding? (max drie maanden vooraf) 17% CBAW stroomt in zonder voorafgaande hulpverlening Figuur 1 Instroomsituatie (in %, n CAW= 155, n BJZ= 317)

14 Begeleidingsdomeinen CBAW: gemiddeld negen begeleidingsdomeinen - 92% administratie - 85% budget - 61% school - 55% woonvaardigheden BZW: gemiddeld zeven begeleidingsdomeinen - 96% administratie - 70% budget - 58% woonvaardigheden - 47% vinden van werk Figuur 1 Begeleidingsdomeinen (in %, meerdere antwoorden mogelijk, n CAW s= 157, n BJZ= 313)

15 Mogelijk tot 21 jaar en ook nodig Vanuit interviews: afronden van begeleiding in CBAW Moeilijk om afscheid te nemen - vertrouwensband Schrik dat het afloopt omdat praktisch alles lukt en geen doelstellingen meer zijn, maar emotioneel verdere ondersteuning gewenst is Zo lang mogelijk begeleiding Brug naar CAW/andere diensten, maar te anders en onbekend Nodig om af te ronden: meer zelfvertrouwen wat als het stopt? Op zoek naar andere persoon gaan om verder te helpen na 21 jaar Evaluatie om zes maand om al dan niet verder te gaan (weerkerend)

16 Nog niet aan de orde Vanuit interviews: afronden van begeleiding in BZW Vraag van jongere om af te ronden (mits terugvalbasis) Niet zoveel dat nog geleerd kan worden Maximum duurtijd begeleiding = twee jaar (vraag naar terugvalbasis) Verplichte begeleiding wegens huisvesting afronden zodra verplichting wegvalt (mits terugvalbasis) Zal altijd hulp blijven nodig hebben, maar JAC is tot 25 jaar

17 Wat liep er goed/minder goed volgens jongeren? Wat liep er goed? Wat liep er minder goed? CBAW Ondersteuning/hulp bij alles (5) Niet alleen voelen (2) Veel uitleg (2) Houding (positief, streng, rustig, lief, warm welkom) (3) Op tempo jongere (1) Wekelijks/2 keer per week afspreken ipv wanneer nodig (2) Te weinig budget om rond te komen (2) Te weinig info vanuit leefgroep (1) Weinig communicatie bij overdracht tussen diensten (1) Jammer dat maar tot 21 jaar (2) Te weinig intensief gezocht naar woonst (1) BZW Op tempo jongere (2) (heel) positief (2) Luisteren naar jongere (1 Verplicht wekelijks langskomen (1) Te weinig budget om rond te komen (1)

18 Conclusies - gelijkenissen Kwetsbare doelgroep op verschillende vlakken (school, werk, inkomen, netwerk, emotioneel,... ) Vaak andere diensten in samenwerking betrokken (met name OCMW, huisvesting, ) Gelijklopende begeleiding Integrale aanpak : veel levensdomeinen Houding van hulpverlener Moeilijke samenwerking met OCMW Langetermijnkader van hulpverlening vs hier-en-nu

19 Conclusies - verschillen CBAW ligt achter de poort Aanklampend werken in twee sectoren Verschil in theoretische onderbouwing Netwerkversterkend werken meer in CBAW

20 Jongeren positief over hulp van beide sectoren en vooral over begeleider CBAW: Schrik voor einde Vooral negatief over materiële aspecten (woonst, financiën) en over soms te grote bemoeienis (school, ouders, ) Nood aan mogelijkheid om terug te komen CAW: Conditionaliteit van begeleiding (woonst, inkomen) Positief over vrijheid (maar hoe verhoudt zich dit tot aankampend werken)

21 Aanbevelingen

22 Algemeen Verlies aan middelen / begeleidingstijd is onwenselijk gezien kwetsbare doelgroep en gezien positieve feedback van jongeren Quid jongeren met een beperking? Nood aan langetermijndenken gezien kwetsbaarheid Bv op vlak van school, emotioneel welzijn, inkomen, huisvesting,... Wiens verantwoordelijkheid? Belang van terugvalbasis Op welke manier hieraan werken? Nood aan beter zicht op trajecten van jongeren/jongvolwassenen

23 Weinig of geen argumenten om diensten niet korter bij mekaar Kwetsbare en overlappende doelgroep Op wip tussen jeugdhulp en volwassenhulp Belangrijke gelijkenissen qua manier van werken Verschillen kunnen diensten versterken

24 Drie opties voor betere fit tussen jeugdhulp en volwassenhulp 1. Behouden van huidige situatie : Kan enkel mits sterkere brug tussen beide sectoren Kan enkel als breuken vermeden worden Sterkere brug is al jarenlang dé oplossing maar loopt moeilijk Invulling van brug : netwerktafel als oplossing? Intersectorale teams ( dedicated teams ) als meer ambitieuze oplossing?

25 2. Behoud van CBAW in jeugdhulp : Belang van kwaliteitsvolle overdracht en instroom CBAW als schakel in traject (kamertraining, CBAW, ) Maar probleem van nazorg / terugvalbasis Terugkeer naar CBAW kan tot 25 jaar (cfr Schotland) Intensiviteit van begeleiding

26 3. Onderbrengen bij CAW: Niet meer NRTH Overgang naar volwassenhulpverlening zonder breuken realiseren Realiseren van terugvalbasis Aanwezigheid binnen CAW van andere modules Vereist een meer aanklampende aanpak dan de meer laagdrempelige aanpak van jongerenonthaal

27 Intersectoraal werken Let op met focus louter op CBAW-BZW te leggen Samenwerking met huisvesting (SHM, SVK, private huurmarkt) Samenwerking met OCMW Samenwerking met GGZ Samenwerking met opleiding en onderwijs Samenwerking met VAPH

28 discussievragen Intersectorale teams : noodzaak of brug te ver? Ingrediënten van een succesvolle samenwerking? Terugvalbasis: belangrijk voor jongeren maar haalbaar? Quid jongeren met beperking? Ingrediënten van een succesvolle begeleiding?

Vergelijkbare documenten

Op weg naar zelfstandig wonen. Een vergelijkende studie tussen CBAW-diensten en BZW-diensten

Steunpunt WVG Minderbroedersstraat 8 B-3000 Leuven +32 16 37 34 32 www.steunpuntwvg.be swvg@med.kuleuven.be Rapport 35 Op weg naar zelfstandig wonen. Een vergelijkende studie tussen CBAW-diensten en BZW-diensten