GROTE INVLOED EL NINO: AANBOD KLEINER, NEDERLAND SPRINGT IN HET GAT

Transcriptie

1 Productie in miljoen ton Bevolking in miljarden en export in miljoen ton Factsheet uien mei 2016 FACTSHEET UIEN Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; ; GROTE INVLOED EL NINO: AANBOD KLEINER, NEDERLAND SPRINGT IN HET GAT Uien voor een paar cent per kilo de Oceaan over Na een piek in 2013 is er in de beide jaren daarna minder uien internationaal verhandeld. In 2010 ging het om een hoeveelheid van meer dan 7,8 miljoen ton, vorig jaar was dat nog 7,35 miljoen ton. Die daling is vooral toe te schrijven aan een kleiner aanbod van uien in diverse landen in Azië en Zuid Amerika. In diverse gebieden op de aarde veelal gelegen rond de evenaar zijn de gevolgen van El Nino heel goed zichtbaar geweest in de omvang van de uien oogsten in die landen. Voor een product dat vrijwel overal in de wereld in allerlei gerechten gebruikt wordt heeft dit natuurlijk grote consequenties. Op wereldschaal is vooral Nederland in het gat kunnen springen en heeft recordhoeveelheden kunnen uitvoeren. In het kalanderjaar 2015 kon er meer dan een miljoen ton Nederlands product worden uitgevoerd. In het lopende seizoen 2015/16 is de export nog verder gegroeid. Het wegvallen van de Russische markt voor EU-uien is voor de export van Nederlandse uien volledig gecompenseerd door alleen al de export naar Brazilië maar ook aan diverse Afrikaanse en Aziatische afnemers kon meer worden geleverd. Hierdoor nam de handel binnen de EU wel af Werldwijde ontwikkeling bevolking en uienproductie en uien export 8,0 7,5 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 60 4, Productie (miljoen ton) Bevolking (miljard) Export (miljoen ton) Lineair (Bevolking (miljard)) Grote zeehavens vlak bij de deur Voor de export van Nederlandse uien (in dit geval zaaiuien en tweede jaars plantuien) wordt door de uiensector het GFH/KCB cijfer gehanteerd. Zoals gezegd is in de periode augustus/april de export dit seizoen van recordomvang geweest. De grotere vraag door de klimatologische omstandigheden 1

2 weerspiegelt zich duidelijk in de export in het lopende seizoen. Vooral El Nino, met op de ene plek droogte en de andere overvloedige regen, is hiervan de oorzaak. Verder speelt ook mee dat de transportkosten op sommige internationale routes bijzonder laag zijn. Vooral bij Brazilië speelt dit. Door de geringe handel in goederen vanuit Europa richting Zuid Amerika is er volop ruimte tegen zeer lage tarieven beschikbaar. Nederland met twee belangrijke zeehavens dicht bij de productie gebieden kan hiervan profiteren. Vooral naar het Amerikaans continent en Azië zijn meer Nederlands uien gegaan. De export naar Brazilië is enorm gegroeid. In Azië was er veel vraag naar uien in Maleisië en de Filippijnen. Senegal als belangrijkste afnemer van Nederlandse uien nam wel weer meer af maar een aantal andere belangrijke Afrikaanse afnemers ging er minder uien. Het gaat hierbij om Ivoorkust, Guinee, Mali en nog een aantal Afrikaanse landen. Wat verder op valt is de grote groei van de export naar Israël en ook Spanje Wereldhandel heeft omvang van 7,5 miljoen ton Door de jaren heen is de wereldwijde productie en de internationale handel in uien gestaag gegroeid. Sinds 2005 is de internationale handel wereldwijd gegroeid van 5,5 miljoen ton naar rond de 7,5 miljoen ton nu. De laatste jaren is door klimatologische omstandigheden deze trend doorbroken. De wereldwijde productie werd in 2005 geschat op 65 miljoen ton. Het laatste cijfer van wereldwijde productie dateert uit Toen werd er 85 miljoen ton geproduceerd. Wereldwijde cijfers over de El Nino jaren 2014 en 2015 zijn niet beschikbaar. China is s werelds belangrijkste producent (22 miljoen ton) maar de productie in s werelds tweede productieland India (19 mln ton) groeit sneller. In Nederland werd in 2015 op bijna ha ruim 1,3 miljoen ton zaaiuien geproduceerd. Daarmee staat Nederland op een plek net buiten de top-10. Wereldwijd: Export landen uien in 2015 (basis hoeveelheid) Overige; 31% USA ; 4% Nederland; 21% Spanje; 5% Mexico ; 5% India ; 14% Egypte; 8% China ; 12% Top-3 goed voor de helft wereldexport De top-3 van de exportlanden vertegenwoordigt bijna de helft van de totale internationale wereldhandel. De grootste handelsstroom is die tussen landen in zuid en oost Azië. Deze stroom neemt wel in belang af. De belangrijkste groeiregio voor export is die van de handel van EU-landen (vooral Nederland) naar landen buiten de EU. Verder zien ook de landen op het Afrikaans continet kans hun export uit beiden. De handel tussen de EU-landen is redelijk stabiel en neemt dus relatief af in belang. Belangrijkste groeiregio aan de afnemerskant is de golfstaten. Bij de wereldwijde export is Nederland met afstand de grootste met een aandeel van rond de 20%, dit is incl. re-export én plantuien en sjalotten. India is s werelds tweede exportland met jaarlijks meer dan 2

3 een miljoen ton. Vanwege de klimatologische omstandigheden is de export vanuit India de beide afgelopen jaren niet zo groot geweest als het record in 2013, Maleisië is de belangrijkste afnemer van uien uit India. Naar de nummer twee Bangladesh ging vorig jaar belangrijk minder dan voorheen. Sri Lanka en de Verenigde Arabische Emiraten zijn de andere belangrijke afnemers van India. Steeds meer Chinese uien de wereld over China is inmiddels ook een uien exporteur van formaat. De export groeide naar ton in Japan is de belangrijkste afnemer maar vorig jaar groeide export naar Zuid Korea spectaculair naar ton. Egypte is wereldwijd het vierde exportland. Vorige jaar zou de export gegroeid zijn naar ca ton. Saoedi Arabië is de belangrijkste afnemer. Na Mexico, is Spanje de zesde op de lijst van exportlanden. In 2015 wist Spanje z n export uit te breiden naar ton. Het Verenigd Koninkrijk en Duitsland zijn de belangrijkste afnemers maar Spanje profiteerde vorig jaar ook van de grote Braziliaanse vraag en kon bijna ton naar dat land uitvoeren. De grote Braziliaanse vraag had wel tot gevolg dat er vorig jaar minder Spaanse uien naar EU-landen ging dan in Na Spanje is de Verenigde Staten de zevende exporteur. Het merendeel gaat naar buurland Canada. Dan volgt Nieuw Zeeland. De export vanuit dat land is redelijk stabiel op een niveau van rond de ton. Nederland is met jaarlijks rond de ton de belangrijkste afnemer. Groei zit er in de export van Nieuw Zeelandse uien naar Indonesië. De andere belangrijke afnemers van Nieuw Zeeland zijn: Duitsland, België, Maleisië en Frankrijk. Peru en Pakistan completteren de top-10 van exportlanden. Peru exporteert vooral naar de Verenigde Staten en Pakistan naar landen in de buurt als Maleisië en Sri Lanka en naar de golfstaten waar veel Pakistani werken. Argentinië valt steeds verder weg als uien exporteur. Vorig jaar ging het nog maar om ruim ton tegen nog rond de ton in Door het wegvallen van Argentinië kwam er ruimte voor andere landen op de Braziliaanse uienmarkt. Wereldwijd importlanden uien (basis hoeveelheden) Maleisië; 7% USA ; 6% Saoedi Arabië; 5% Overige; 63% Japan ; 4% USA; 4% Brazilië; 4% Ver. Kon.; 4% Rusland; 3% Import wereldwijd sterk versnipperd Anders dan bij de export is de wereldwijde importstroom verdeeld over heel veel landen. Daar waar de top-10 bij de export bijna 80% vertegenwoordigt, hebben de grootste 10 importlanden een aandeel van ruim 40%. Zoals gezegd is Maleisië s werelds belangrijkste importmarkt van uien. Vorig jaar werd er voor het eerst meer dan ton ingevoerd. India en China zijn de belangrijkste leveranciers. De nummers drie en vier, Pakistan en Nederland, konden hun export naar Maleisië fors uitbreiden naar ton. Van juli t/m oktober wordt er minder uit India ingevoerd. China en Pakistan leveren dan juist meer. 3

4 Nederland was in 2015 elke maand wel aanwezig op de Maleisische uienmarkt maar in de periode mei-augustus ging het om kleine hoeveelheden. De Verenigde Staten is de tweede importmarkt. Import van uien komt vooral uit Mexico en Peru met Canada als derde. De derde importmarkt is Saoedi Arabië. Vorig jaar nam de import toe naar ton. Egypte is de belangrijkste leverancier. Japan als nummer vier importland betreft uien vooral uit China. De Verenigde Arabische Emiraten is ook een belangrijk importland. India en op afstand Iran en Pakistan leveren uien aan die golfstaat. Zaaiuien, plantuien en sjalotten Bij de wereldhandel tellen plantuien en sjalotten nauwelijks een rol. Bij de export van Nederland ligt dit wel iets anders. Vanuit Nederland worden belangrijke hoeveelheden plantuien en sjalotten uitgevoerd. Vorig jaar zou het gegaan zijn om bijna ton plantuien en ton sjalotten. Internationaal gezien vallen deze twee producten samen met (zaai)uien onder één statistiekcode (070310) maar diverse landen, waaronder alle EU-landen, hanteren aparte codes voor de drie producten. Het lijkt er sterk op dat vooral het onderscheid tussen zaai- en plantuien voor Nederland bij zowel het CBS al Eurostat niet altijd goed gemaakt wordt. Bij exportcijfers van GroentenFruitHuis/KCB speelt dit niet maar wat hier weer wel opvalt is, is dat Eurostat en vooral CBS hogere cijfers geeft voor export dan GFH/KCB. Dit kan nooit alleen re-export betreffen. More info: Fruit & Vegetable Facts Jan Kees Boon fruitvegfacts@gmail.com 4

5 150% Ontwikkeling belangrijke wisselkoersen ten opzicht van de euro: 2014 = % 130% 120% 110% 100% 90% 80% Am. dollar China yuan India roepie Engels pnd Brazil real Rus. roebel 70%

6 TON TONNEN Factsheet uien mei Nederland: Uien-export per week / / WEEKNUMMERS (2015/16: weken 52/"53" samen ton) Maleisie: Import uien () in 2015 (in tonnen) jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Overige Nederland Pakistan China India 6

7 Nederland: Import en export uien, plantuien en sjalotten (in tonnen) /19/90 Bron: CBS 1) Mutatie laatste jaar IMPORT % Sjalotten % Plantuien % Uien % EXPORT % Sjalotten % Plantuien % Uien % 1. Verschil met Eurostat is dat er bij CBS inschatting is van handel met EU-landen Nederland: Export uien, uitsluitend Nederlands product in het lopende seizoen excl. plantuien en sjalotten, (in tonnen Bron: GFH/KCB 2012/ / / /16 +/- in % +/- in ton wk wk wk wk Totaal % Afrika % EU landen % Amerika % Azië % Rusland % -158 Rest % Senegal % Brazilië % Ivoorkust % Ver. Koninkrijk % Maleisië % Guinee % Mauritanië % België % Duitsland % Mali % Israël % Frankrijk % Ierland % 660 Spanje % Sierra Leone % Panama % Gambia % Overige %

8 Nederland: Export uien, uitsluitend Nederlands product per kalenderjaar excl. plantuien en sjalotten, (in tonnen Bron: KCB/GFH /- in % Totaal % Afrika % EU landen % Amerika % Azië % Rusland % Overige % Senegal % Brazilië % Ver. Koninkrijk % Ivoorkust % Guinee % Mauritanië % Maleisië % België % Duitsland % Frankrijk % Mali % Sierra Leone % Ierland % Indonesië % Panama % Gambia % Congo Dem Rep % Haïti % Congo % Zweden % Polen % Israël % Jamaica % Honduras % Rusland % Overige % 8

9 Nederland: Import uien excl. plantuien en sjalotten (in tonnen) 19 Bron: Eurostat 1) Totaal EU extra EU landen Nieuw Zeeland Egypte België Frankrijk Duitsland Spanje Polen Australië Marokko Peru Italië Chili Overige Verschil met CBS is dat bij CBS import uit vooral België België en andere EU-landen wordt bij geschat Wereldwijde productie van uien (in 1000 ton) Bron: FAO Gem. mutatie laatste 10jaar Gem. mutatie laatste 5 jaar Totaal % 3% 4% Mutatie laatste jaar China % 1% 0% India % 8% 15% USA % -1% -4% Iran % 6% 5% Rusland % 4% -5% Turkije % 0% 10% Egypte % 0% -6% Pakistan % -3% -2% Brazilië % 3% 1% Algerije % 13% 14% Nigeria % 5% 47% Nederland % 2% -3% Korea % 6% 8% Mexico % 1% 3% Spanje % 3% 1% Bangladesh % 7% 1% Myanmar % 2% 0% Japan % -3% -3% Uzbekistan % 8% 6% Oekraïne % 1% -11% Overige % 3% 1% 9

10 Wereldwijd: Export uien incl. plantuien en sjalotten (in 1000 ton) Bron: Gem. Gem. Mutatie Comtrade / mutatie mutatie laatste Eurostat/ laatste laatste jaar Nat. Stats. 10 jaar 5 jaar Totaal % 0% -2% Nederland % 0% -2% India % -2% -19% China % 7% 19% Egypt % 4% 32% Mexico % 3% 0% Spanje % 10% 4% USA % -3% -11% Nieuw Zeeland % 2% -4% Peru % 0% -15% Pakistan % 48% 24% Polen % 0% -4% Zuid Afrika % 5% 11% Yemen % 5% -19% Turkey % 8% -58% Frankrijk % 1% 10% Canada % 13% 40% Duitsland % -2% 4% Argentinië % -14% -40% Niger % 13% -6% Maleisië % 16% 79% België % 6% 0% Australië % 1% 14% Overige % 0% 0% Wereldwijd: Export uien incl. plantuien en sjalotten (in 1000 ton) Bron: Gem. Gem. Mutatie Comtrade mutatie mutatie laatste /Eurostat/ laatste laatste jaar Nat. Stats. 10jaar 5 jaar Totaal % 0% -2% Zuid & oost Azië % 1% -4% EU intra % -1% -10% EU extra % 5% 21% Afrika % 4% 20% Noord & cent. Am % 4% 4% Rest Azië % -7% -44% Zuid Amerika % -9% -28% Rest % 9% 26% 10

11 Wereldwijd: Import uien incl. plantuien en sjalotten (in 1000 ton) Bronenen: Comtrade/ Eurostat/ Nat stats Gem. Mutatie laatste 10jaar Gem. mutatie laatste 5 jaar Mutatie laatste jaar Totaal % 2% 0% Maleisië % 3% 24% USA % 5% -3% Saoedi Arabië % 4% 17% Japan % -2% -13% Ver. Arab. Em % 8% -4% Brazilië % 12% 80% Ver. Koninkrijk % -5% -20% Rusland % -6% -28% Duitsland % -3% -7% Sri Lanka % 7% 39% Bangladesh % % Canada % 1% -9% Nederland % 1% -2% Vietnam % 6% 17% Kazakhstan % 47% 30% Senegal % 9% 27% Korea België % 3% 9% Frankrijk % 5% 0% Ivoorkust % 13% -8% Koeweit % 8% Indonesië % 4% -31% Irak % 7% -49% India Qatar % 8% 26% Guinea % 16% 14% Mauritanië % 1% Congo, Dem Rep % 6% 25% Jamaica % 4% 17% Overige % -4% 11

12 Wereldwijd: Import uien incl. plantuien en sjalotten (in 1000 ton) Bronnen: Comtrade Eurostat/ Nat stats Gem. mutatie laatste 10jaar Gem. mutatie laatste 5 jaar Totaal % 2% 0% Mutatie Laatste jaar Zuid & oost Azië % 4% -4% EU intra % 0% -5% Golfstaten % 6% 8% Noord Amerika % 4% -5% Latijns America % -2% 3% Westelijk Afrika % 8% 6% Rest Asia % 2% -29% EU extra % -4% -12% Rest Afrika % 14% -4% Rest % 10% 71% China: Export uien (in 1000 ton) Bron: Comtrade Totaal Maleisië Bangladesh Sri Lanka Ver. Arab. Em Nepal Koeweit Qatar Singapore Filippijnen Vietnam Indonesië Oman Bahrein Saoedi Arabië Mauritius Rusland Hong Kong Pakistan Overige

13 India: Export uien (in 1000 ton) Bron: Comtrade Totaal Japan Korea Vietnam Maleisië Rusland Filippijnen Thailand Mongolië Ver. Arab. Em Singapore Hong Kong Overige Egypte: Export uien (in 1000 ton) Bron: Comtrade R Totaal Saoedi Arabië Rusland Nederland Ver. Koninkrijk India Koeweit Jordanië Libië Ver. Arab. Em Libanon Italië Roemenië Oekraïne Irak Syrië Overige

14 Spanje: Export uien excl. plantuien en sjalotten (in tonnen) 19 Bron: Eurostat Totaal EU landen EU extra Ver. Koninkrijk Duitsland Brazilië Portugal Frankrijk Nederland België Ver Arab Em Ierland Tunesië Zweden Tuvalu Uruguay Italië USA Saoedi Arabië Overige Argentinië: Export uien (in tonnen) Bron: Comtrade Totaal Brazil EU Rest Brazilië Paraguay Chile Uruguay USA Italië België Frankrijk Duitsland Nederland Spanje Ver. Koninkrijk Overige

15 Nieuw Zeeland: Export uien (in tonnen) Bron: Comtrade Totaal Nederland Indonesië Japan Duitsland België Maleisië Frankrijk Fiji UK Taiwan Hong Kong Papua Nieuw G Singapore Noorwegen Frans Polynesië Samoa Nieuw Caledonië Zweden Brazilië Ierland USA Overige Pakistan: Export uien (in tonnen) Bron: Comtrade Totaal Ver. Arab. Em Maleisië Sri Lanka Qatar Koeweit Bahrein Oman Singapore Saoedi Arabië Overige

16 Maleisië: Import uien (in 1000 ton) Bron: Comtrade Totaal India China Pakistan Nederland Thailand Nieuw Zeeland Myanmar Australië Vietnam Egypte Indonesia Overige Verenigde Staten: Import uien (in 1000 ton) Bron: Comtrade Totaal Mexico Peru Canada Nederland China Spanje Frankrijk Nieuw Zeeland Chile Overige Saoedi Arabië: Import uien (in 1000 ton) Bron: Comtrade Totaal Egypte Yemen India Nederland Overige

17 Japan: Import uien (in 1000 ton) Bron: Comtrade Totaal China Nieuw Zeeland USA Australië Thailand Nederland Overige Verenigde Arabische Emiraten: Import uien (in 1000 ton) Bron: Comtrade Totaal India Iran Pakistan China Spanje Egypte Australië Nederland USA Overige Brazilië: Import uien (in tonnen) Bron: Comtrade jan 16-feb Totaal Nederland Argentinië Spanje Chili Nieuw Zeeland Peru België Portugal USA Overige

18 Rusland: Import uien (in 1000 ton) Bron: Russ. Douane Totaal Plantuien Uien Sjalotten Egypte China Turkije Nederland Azerbaijan Kazakhstan Iran Uzbekistan Moldavië India Kyrgyzstan Tajikistan Frankrijk Oekraïne België Polen Overige Duitsland: Import uien excl. plantuien en sjalotten(in tonnen) 19 Bron: SBA Totaal EU landen EU extra Spanje Nederland Nw. Zeeland Polen Australië Egypte Italië Frankrijk Oostenrijk Denemarken België Marokko Peru Chili Argentinië Zuid Afrika Overige

19 Sri Lanka: Import uien (in 1000 ton) Bron: Comtrade Totaal India Pakistan China Overige Senegal: Import uien (in tonnen) Bron: Comtrade mirror 2015 mirorr Totaal Nederland China Turkije België Bulgarije Frankrijk Albanië Ver. Koninkrijk Duitsland Overige Ivoorkust: Import uien (in tonnen) Bron: Comtrade 2014 mirror 2015 mirror Totaal Nederland Niger Burkina Faso China Frankrijk Marokko Mali België Egypte Overige

20 Nederland: Export uien, uitsluitend Nederlands product excl. plantuien en sjalotten, (in tonnen Kolom1 2012/ / / /16 +/- in % +/- in ton 2012/ / / /16 +/- in % +/- in ton wk wk wk wk wk wk wk wk Totaal % Gabon % 118 Afrika % Libië % EU landen % Italië % Amerika % Suriname % -309 Azië % Polen % Rusland % -158 Burkina Faso % Rest % Guyana % -276 Senegal % Cyprus Guinee-Bissau % -19% Brazilië % Finland % 302 Ivoorkust % Vietnam Ver. Koninkrijk % Roemenië % 30 Maleisië % Indonesië % 146 Guinee % Zweden % Mauritanië % Nicaragua % België % Kameroen % Duitsland % VS van Amerika % -275 Mali % Tsjechië % 664 Israël % Noorwegen % 310 Frankrijk % Brunei % 223 Ierland % 660 Griekenland % Spanje % Ver.Arab.Em % 236 Sierra Leone % Ghana % -315 Panama % Guatemala % -146 Gambia % Angola % -490 Filippijnen % Kaapverdië % -2 Honduras % -860 Denemarken % 245 Haïti % -90 Servië % 378 Jamaica % 79 Barbados % -411 Congo % 571 Bulgarije % 702 Congo (Dem.Rep) % Thailand % Dom Rep % Rusland % -158 Liberia % -19 Wit-Rusland % 41 Trinidad/Tob % 132 Overige % Singapore %