Handleiding Echt gebeurd!
|
|
- Oscar ten Hart
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Handleiding Echt gebeurd! Inhoud 1. Introductie Pag Echt gebeurd! lessen Pag Kerndoelen Pag Excursies, lezingen en workshops Pag De website Pag Pag Introductie Welkom bij Echt gebeurd!, het erfgoededucatie project over Leidsche Rijn, Vleuten en De Meern. Dit project stelt zich ten doel het rijke culturele erfgoed in deze omgeving beschikbaar te maken voor de leerlingen van de basisscholen in het gebied. De geschiedenis heeft zich immers onder hun voeten afgespeeld, en het is toch veel leuker om te leren over de Romeinen die ooit in de wachttoren vlakbij school gelegerd waren en de Ridders die op het speelveldje de slag om het kasteel uitvochten? Door geschiedenis onderwerpen in de juiste historisch context binnen de eigen leefomgeving te plaatsen, gaat de geschiedenis veel meer leven. Want wat je leert, is hier immers Echt gebeurd! Doelgroep van Echt gebeurd! is de hele school, en de onderwerpen beslaan alle tijdvakken van De Rooij. Meedoen aan Echt gebeurd! is gratis en kost u net zoveel tijd als u zelf wilt. Echt gebeurd! bestaat uit verschillende onderdelen: lessen website excursies en workshops nieuwsbrief 2. Echt gebeurd! lessen Belangrijkste onderdeel van Echt gebeurd! zijn de verschillende lessen over het culturele erfgoed van Leidsche Rijn. Vrijwel al deze lessen spelen rondom een historisch interessante plek of vondst uit de omgeving. De lessen bestaan uit een docentenblad met o.a. achtergrondinformatie bij de les en één of meerdere opdrachten- en werkbladen voor de 1
2 leerlingen. Bij veel lessen is ook een verhaal beschikbaar. De lessen kunt u vinden op de Echt gebeurd! website ( U kunt op meerdere manieren gebruik maken van de Echt gebeurd! lessen en/of bijdragen aan de ontwikkeling ervan. Optie 1: Bestaand lesmateriaal downloaden van de website. U zoekt op de website naar geschikt lesmateriaal en gebruikt dit voor uw les. Graag horen wij achteraf uw mening via het feedback formulier. Optie 2: Lessen op maat laten ontwerpen. Echt gebeurd! werkt bij voorkeur vraaggericht. Wij beschikken over kaarten met alle cultuurhistorisch interessante plekken rondom de scholen in Leidsche Rijn, Vleuten en De Meern. Bij elke kaart hoort ook een beschrijving van deze plekken. U kunt deze kaarten naast uw eigenlesmethode leggen. Vervolgens kiest u de onderwerpen/locaties die u interessant vindt (bijvoorbeeld omdat ze bij uw school in de buurt liggen) en Echt gebeurd! ontwikkelt hier een of meerdere lessen over. U kunt hier als u wilt ook zelf aan bijdragen (zie optie 3). Deze lessen komen ook op de Echt gebeurd! website te staan zodat ze ook door andere scholen gebruikt kunnen worden. Zo groeit ook het lesaanbod op de website. Graag horen we na afloop van de les hoe u deze ervaren heeft, via het feedbackformulier. Optie 3: Zelf lessen ontwikkelen. U kunt ook zelf aan de slag voor Echt gebeurd!. Als u leuke lesideeën of reeds uitgewerkte lessen hebt die goed binnen Echt gebeurd! passen, plaatsen we deze graag op de website. We hebben ook budget beschikbaar voor lesontwikkeling door docenten zelf. Voor meer informatie over deze optie kunt u contact opnemen met Echt gebeurd!. Belangrijk: Feedbackformulier Wij willen de Echt gebeurd! lessen graag blijven doorontwikkelen en waar nodig aanpassen. Daarom is het voor ons heel belangrijk om te weten wat u van de lessen vindt. Achter elk docentenblad vind u dan ook het feedbackformulier, dat u kunt gebruiken om ons uw mening over de les te laten weten. Wij verzoeken u dit formulier na elke uitgevoerde les naar ons op te sturen, te mailen of te faxen. 3. Kerndoelen De lessen van Echt gebeurd! sluiten aan bij de volgende vier kerndoelen: Kerndoel 51 De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. 2
3 Kerndoel 52 De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en Holocaust; televisie en computer. Kerndoel 53 De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis. Kerndoel 56 De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. 4. Excursies, lezingen en workshops In het Echt gebeurd! aanbod zijn ook verschillende excursiemogelijkheden in Leidsche Rijn en Vleuten De Meern en lezingen en workshops voor op school opgenomen. De meeste van deze activiteiten zijn gratis. Op de website onder het kopje excursies, vindt u een actueel overzicht van deze activiteiten. Ook vindt u hier andere (buitenschoolse) cultureel erfgoedactiviteiten die interessant zijn voor docenten en/of leerlingen met interesse in de rijke historie van Leidsche Rijn. 5. De website De Echt gebeurd! website is het belangrijkste middel om het culturele erfgoed uit de omgeving beschikbaar te maken voor de scholen in Leidsche Rijn, Vleuten en De Meern. Op de website vindt u onder andere de kaarten met cultuurhistorisch belangrijke locaties, de lessen, de excursiemogelijkheden en een agenda met interessante activiteiten. U kunt op drie verschillende manieren naar lessen zoeken op de website: via de kaart, op locatie via de ladekast, op groep via de zandloper, op tijdvak (deze optie is binnenkort beschikbaar) Via de kaart: zoeken op locatie Als u op het schilderij met de kaart van Leidsche Rijn klikt, kunt u kiezen voor een deelkaartje van de wijk waar uw school staat. Op dit deelkaartje staan alle cultuurhistorisch belangrijke locaties in de directe omgeving aangegeven. Als u op zo n locatie klikt, verschijnt een pop-up met informatie over de locatie. 3
4 Als er al lessen beschikbaar zijn over deze locatie, dan staan deze ook in de pop-up. Deze kunt u zelf downloaden. Als er nog geen lessen beschikbaar zijn maar u wilt deze graag laten ontwikkelen, neem dan contact met ons op. Via de ladekast: zoeken op groep Als u op de ladekast klikt, krijgt u de kast te zien met vakken voor telkens twee leerjaren. Als u op een lade klikt, krijgt u een scherm waarop u de tijdsperiode die u zoekt kunt aanklikken. Per tijdsperiode krijgt u een overzicht van de beschikbare lessen, vaak geclusterd per locatie. Via de zandloper: zoeken op tijdvak Deze zoekoptie zal in de toekomst ook beschikbaar zijn. U kunt dan opdrachten zoeken volgens de tijdvakken van De Rooij. Zodra deze werkend is, wordt de gebruiksinstructie toegevoegd aan deze handleiding. Excursiemogelijkheden Zowel via de ladekast als via de knop excursies op de homepage komt u bij een overzicht van de verschillende actuele excursiemogelijkheden voor scholen. Dit zijn zowel excursies als lezingen en workshops voor op school. Bij elke activiteit staat een korte beschrijving, inclusief locatie, doelgroep, kosten en contactinformatie. 6. Nieuwsbrief Via de Echt gebeurd! nieuwsbrief houden we de deelnemende scholen en andere geïnteresseerden op de hoogte van interessante ontwikkelingen op gebied van erfgoededucatie in Leidsche Rijn en omgeving. U vindt hier onder andere informatie over nieuwe lessen en de website, maar ook over bijzondere 4
5 vondsten, leuke lezingen en workshops etc. De nieuwsbrief komt drie keer per jaar uit. Wilt u de nieuwsbrief ook ontvangen? Stuur dan een mailtje naar: echtgebeurd@sme.nl. 7. Meer informatie en aanmelden Voor meer informatie of vragen kunt u altijd contact opnemen met de projectleiding van Echt gebeurd! Als u besluit met een of meer groepen gebruik te maken van het lesaanbod of de activiteiten van Echt Gebeurd!, dan kunt u zich bij ons aanmelden via een mailtje aan onderstaand adres. Deze aanmelding brengt geen kosten met zich mee, maar is voor ons van groot belang om bij te kunnen houden welke scholen gebruik maken van het programma. Deelname aan Echt Gebeurd! is gratis voor basisscholen in Leidsche Rijn en Vleuten De Meern. Projectorganisatie: Lindske van Hulst & Marleen Kwak SME Advies Johanniterpad 1 Postbus AA Utrecht T F echtgebeurd@sme.nl Echt Gebeurd wordt mede mogelijk gemaakt door: 5
Archeologie op school. Handleiding voor de leerkracht
Archeologie op school Handleiding voor de leerkracht 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Aan de slag: verkorte handleiding 4 3. Verantwoording 5 Archeologie en erfgoededucatie 5 Kerndoelen 5 Didactisch concept
Nadere informatieVoorbereiding en planning van een thema
Voorbereiding en planning van een thema Thema: Bouw / groep(en): Periode: Doelstellingen: Kernbegrippen relatie kerndoelen en vakken: Wat is de inbreng van kinderen? (Wat zijn de interesses van leerlingen
Nadere informatieEen kasteel in de buurt bezoeken
Een kasteel in de buurt bezoeken Als leerkracht heb je hier een begeleidende en sturende rol. Het is afhankelijk of jij als leerkracht de kinderen meeneemt en dingen aan ze verteld of dat er bijvoorbeeld
Nadere informatielesbrief vervolgles Ulrum
lesbrief vervolgles Ulrum Terpen- en Wierdenland lesbrief Ulrum Inhoud Inleiding 3 Lesoverzicht 4 Introductie 5 Kerndoelen 6 Aansluiting bij de canon 7 Deze lesbrief is ontwikkeld door erfgoedjuf Dineke
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Mentor
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Mentor
Nadere informatieCanon en kerndoelen geschiedenis PO
Canon en kerndoelen geschiedenis PO bron: http://www.entoen.nu/primair-onderwijs/didactisch-concept/leerplan-(slo)/geschiedenis In dit hoofdstuk over canon en geschiedenis wordt eerst ingegaan op de recente
Nadere informatieRijk Romeins Leven. Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5. Handleiding voorbereidende les
Les Rijk Romeins Leven Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5 Handleiding voorbereidende les Rijk Romeins Leven INHOUD Inleiding Kader Begrippen Leerdoelen Aansluiting kerndoelen De lessen INLEIDING
Nadere informatieMens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst)
Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Kerndoelen 36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een
Nadere informatieNEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL
NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL ONTDEK HET IN UTRECHT & AMERSFOORT! HANDLEIDING PRIKKELENDE EN LAAGDREMPELIGE LESSUGGESTIES VOOR HET BASISONDERWIJS 1 HANDLEIDING LESSUGGESTIES MONDRIAAN TOT destijlflyer_achterkant.pdf
Nadere informatieLeerkrachtenhandleiding Peperduur
Leerkrachtenhandleiding Peperduur Geachte mevrouw/meneer, Voor u ligt de leerkrachtenhandleiding bij het onderwijsprogramma Peperduur. In deze handleiding vindt u informatie over het museumbezoek. Het
Nadere informatieOnderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken. Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel
Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel Programma Terugblik rekenles Introductie zaakvakken en OOL zand en water oefenen onderzoeksvragen formuleren
Nadere informatieSaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les?
SaNdWiCh RoBoT leer programmeren zonder een computer te gebruiken! Bij deze les speelt de leraar of gastdocent de rol van een robot. Een robot die boterhammen maakt met boter en hagelslag. De leerlingen
Nadere informatieICC-Cursus Cultureel Erfgoed en Erfgoededucatie
ICC-Cursus Cultureel Erfgoed en Erfgoededucatie Wat gaan we doen? 1. Wat doet Drents Plateau? 2. Wat is erfgoed? 25 maart 2009 3. Wat is erfgoededucatie? 4. Tien tijdvakken, de canon en erfgoededucatie
Nadere informatieAlgemene Docentenhandleiding bij de lesmaterialen over de archeologie van Vlaardingen
Algemene Docentenhandleiding bij de lesmaterialen over de archeologie van Vlaardingen Inhoudsopgave INLEIDING... 3 1 DE LESPAKKETTEN IN HET KORT... 3 2 DE OPBOUW VAN DE LESSEN... 4 3 ACHTEGRONDINFORMATIE
Nadere informatieNieuws in de klas Postbus 12040 1100 AA Amsterdam t: 020-4309190 f: 020-4309199 e: info@nieuwsindeklas.nl w: www.nieuwsindeklas.nl
Aansluiting Nieuwsservice bij curriculum Bijlage bij Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs is een uitgave van Nieuws in de klas. Deze bijlage hoort bij de Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs
Nadere informatieMens en maatschappij vaardigheden (PO-vmbo)
Mens en maatschappij vaardigheden (PO-vmbo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw vmbo bovenbouw exameneenheden Vakkernen 1. Informatievaardigheden 50: De leerlingen leren omgaan met
Nadere informatie612671 Speelkaarten.indd 1 12-06-2006 16:14:06
NEDERLANDS > Mondeling taalonderwijs De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 1 612671 Speelkaarten.indd
Nadere informatieStedelijk Dalton Lyceum locatie Overkampweg
SLU Soort afsluiting 1 Toetstijd (min) Herkansbaar? Weging S.E. cijfer leerjaar Afsluitingsweek 2 Resultaat Stedelijk Dalton Lyceum locatie Overkampweg Schooltype: VWO Vak: Geschiedenis cohort: 2011 Programma
Nadere informatieToelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 6 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 6 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Eerste
Nadere informatieAan welke kerndoelen heb je gewerkt?
Leergebied overstijgende kerndoelen (1) Werkhouding 1 De leerlingen hebben belangstelling voor de wereld om hen heen en ze zijn gemotiveerd deze te onderzoeken A ze kunnen gerichte vragen stellen B ze
Nadere informatieLeerlijnen TULE SLO. Jory Tolkamp
Leerlijnen TULE SLO Jory Tolkamp Om de doelen van mijn les te bepalen ging ik uit van de leerlijnen. Wat past bij de leerlingen qua stof van een ontwikkelingsgebied, waar zit het niveau? Maar een duidelijke
Nadere informatieAAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT?
AAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT? Leergebied overstijgende kerndoelen (1) Werkhouding 1 De leerlingen hebben belangstelling voor de wereld om hen heen en ze zijn gemotiveerd deze te onderzoeken A B
Nadere informatieToelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 5
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 5 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 5 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Stenen
Nadere informatieOnder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius. Lesbrief
Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius Lesbrief Lesbrief Onder onze voeten U gaat met uw klas een bezoek brengen aan Min40Celsius, aan de hand van deze lesbrief kunt het bezoek (kort) voorbereiden.
Nadere informatieHIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK
COMPLETE DOCENTENINFORMATIE: HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK DE TIJDSWINKEL VOOR GROEP 3-4 HET LEVEN VAN MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDSPERIODEN AAN DE HAND
Nadere informatieINHOUD DE TIJDSWINKEL. groep 3-4 HOE MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDEN LEVEN
ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen. De
Nadere informatieHistorisch café. Verhaal van Ede. 16 april 2014
Historisch café 16 april 2014 Verhaal van Ede www.mijngelderland.nl/ede PROGRAMMA 14.00 uur: Welkom Peter van Beek 14.05 uur: Verhaal van Ede Inke Camphens 14.25 uur: Airborne Gerard Gijsbertsen 14.50
Nadere informatieGeschiedenis/erfgoed
Geschiedenis/erfgoed Kerndoel: Oriëntatie op jezelf en de wereld Tijd Kerndoel 51 De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling
Nadere informatieNieuwe stappers en stenen per augustus 2015 Aan deze lijst kunnen geen rechten worden ontleend
Groep -2 Nieuwe stappers en stenen per augustus 205 L0866 Schilder een haan Zorgen voor dieren L0867 Maak een vriendschapsarmband Omgaan met elkaar L0868 Maak een huisje Inrichten van je omgeving L0869
Nadere informatieTerwijl veel plaatsen in de buurt van Veenendaal al in april waren bevrijd, duurde dit in Veenendaal veel langer.
VEENENDAAL BEVRIJD Inleiding Terwijl veel plaatsen in de buurt van Veenendaal al in april waren bevrijd, duurde dit in Veenendaal veel langer. In Veenendaal waren veel Nederlandse en Duitse SS ers gestationeerd,
Nadere informatieLesbrief Op zolder bij oma Aletta
Lesbrief Op zolder bij oma Aletta Inhoud: Inleiding Algemene informatie Opbouw van de les Voorbereiding en lestips Op zolder bij oma Aletta Iedereen heeft wel eens gehoord van Aletta Jacobs, maar weinig
Nadere informatieLeerlijn Oriëntatie op Tijd VSO
Leerlijn Oriëntatie op Tijd VSO Kerndoel 19: De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen, zoals aanwezig in ons cultureel erfgoed, en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling
Nadere informatieHANDLEIDING. bij de Leerlijn Erfgoededucatie Raalte voor het basisonderwijs. Op zoek naar tastbare sporen van het erfgoed in Raalte
HANDLEIDING bij de Leerlijn Erfgoededucatie Raalte voor het basisonderwijs Op zoek naar tastbare sporen van het erfgoed in Raalte INHOUD Algemeen Erfgoed van Raalte Didactiek Leerdoelen onderbouw Leerdoelen
Nadere informatieInstroom pabo geschiedenis
Keuzedeel mbo Instroom pabo geschiedenis gekoppeld aan één of meerdere kwalificaties mbo Code K0050 Penvoerder: Sectorkamer zorg, welzijn en sport Gevalideerd door: Sectorkamer Zorg, welzijn en sport Op:
Nadere informatieHistorisch denken. Historische benaderingen
Historisch denken Inleiding Mensen hebben een besef van verleden, heden en toekomst. Ze hebben een bepaald beeld van wat er in hun leven is gebeurd tot op de dag van vandaag. Ze kunnen hun bestaan in het
Nadere informatieLES 2: HET BODEMARCHIEF 13 - INFORMATIE BIJ LES 2 14 - BIJ LES 2; TEKENINGEN VAN PERIODES 15 - BIJ LES 2: STRIP OVER BODEMLAGEN 20
INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 3 INLEIDING 4 - WAT IS HET 4 - LEERDOELEN 4 - KERNDOELEN 4 - DIDACTISCHE INSTEEK 4 - LESSTOFVERRIJKEND EN SAMENHANG 5 - PLAATS IN LEERLIJN 5 - OPZET EN TIJDSINVESTERING 5 - LESMATERIAAL
Nadere informatieJong in Brabant docentenhandleiding
in Brabant Jong in Brabant docentenhandleiding In deze docentenhandleiding vindt u informatie over het project Jong in Brabant en over de lessuggesties die ontwikkeld zijn bij dit project. Het lesmateriaal
Nadere informatieJagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten
Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Van de oogst van hun land en van hun dieren Jagers & boeren Wat
Nadere informatieHet is een wonder! Onderwijsprogramma over de Heilig Bloedprocessie van Boxtel groep 5-6 en groep 7-8 primair onderwijs.
Het is een wonder! Onderwijsprogramma over de Heilig Bloedprocessie van Boxtel groep 5-6 en groep 7-8 primair onderwijs Beknopte versie 1 Inhoudsopgave Doelgroep... 2 Algemene leerdoelen...2 Opzet van
Nadere informatieSTI B AT. bovenbouw 2008/2009. Docentenkaart 2 (1 van 2) Verwerking
STI B AT Docentenkaart 2 (1 van 2) Voorbereiding Kopieer voor alle kinderen werkblad 2A, 2B en 2C. Zorg voor knip- en plakspullen en blanco papier. Leg enkele geschiedenislesboeken klaar. Lesdoel Kinderen
Nadere informatieINHOUD THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / DOCENTENHANDLEIDING - BLAD 1 1 INLEIDING 2
THIS IS HOLLAND IN DE KLAS / DOCENTENHANDLEIDING - BLAD 1 INHOUD 1 INLEIDING 2 2 THIS IS HOLLAND: EEN EDUCATIEF PAKKET 3 Doelstellingen 3 Doelgroepen 4 Inzet van de lessen 4 Aansluiting bij methoden en
Nadere informatieDE RODE DRAAD VAN TWENTE
groep ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen.
Nadere informatieDocentenhandleiding groep 7 en 8
Docentenhandleiding groep 7 en 8 Inleiding Wat is Museumschatjes? Voor u ligt de docentenhandleiding bij Museumschatjes. In opdracht van het Platform Drentse Musea heeft K&C dit erfgoedproject in 2012,
Nadere informatieWereldgrachten. Ontdek de geschiedenis van de Amsterdamse grachtengordel. handleiding. groep 7+8
Wereldgrachten Ontdek de geschiedenis van de Amsterdamse grachtengordel handleiding groep 7+8 Wereldgrachten Ontdek de geschiedenis van de Amsterdamse grachtengordel Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Algemene
Nadere informatieHandleiding Teacher Kidscorner
Handleiding Teacher Kidscorner Postbus 1350 1300 BJ Almere www.centrum-hout.nl www.houtinfo.nl/kidscorner Houtinformatielijn: 0900-56329946 ( 0,45 p.m.) 1 van 7 Handleiding Centrum Hout Handleiding Teacher
Nadere informatieEducatief aanbod basisonderwijs. Schooljaar 2013-2014. Castellum Hoge Woerd en Historische Vereniging VDMH
Educatief aanbod basisonderwijs Schooljaar 2013-2014 Castellum Hoge Woerd en Historische Vereniging VDMH U staat op het punt om het activiteitenaanbod van de afdeling Erfgoed van de gemeente Utrecht en
Nadere informatieLesbrief Door het stof kruipen Op onderzoek naar je eigen school
Lesbrief Door het stof kruipen Op onderzoek naar je eigen school Inhoud: 1. Inleiding 2. Algemene informatie 3. Opbouw van de les 4. Voorbereiding en lestips 1 Door het stof kruipen De gemeente Hoogezand-Sappemeer
Nadere informatieSTOOM, MACHINES EN ARBEIDERS
ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen. De
Nadere informatieDocentenhandleiding groep 5 en 6
Docentenhandleiding groep 5 en 6 Inleiding Wat is Museumschatjes? Voor u ligt de docentenhandleiding bij Museumschatjes. In opdracht van het Platform Drentse Musea heeft K&C dit erfgoedproject in 2012,
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatieEDUCATIE BASISONDERWIJS
EDUCATIE BASISONDERWIJS Schooljaar 2014-2015 Castellum Hoge Woerd en Historische Vereniging VDMH U staat op het punt om het activiteitenaanbod voor het schooljaar 2014-2015 te bekijken van de afdeling
Nadere informatieTREED BINNEN DAPPERE RIDDERS
TREED BINNEN DAPPERE RIDDERS KASTEEL HOENSBROEK: EDUCATIE KOMT TOT LEVEN! EEN KASTEEL MET EEN OPRIJLAAN WAAR RIDDERS TE PAARD OVERHEEN SNELDEN. WAAR GRAVEN EN GRAVINNEN IN EEN KOETS THUIS KWAMEN. ZOMAAR
Nadere informatieTerugblik op deel twee van het Huizer Erfgoed pilotproject januari juni 2015.
Terugblik op deel twee van het Huizer Erfgoed pilotproject januari juni 2015. Doel van het project In 2015 is het tweede deel van het pilotproject door de coördinator erfgoed van de bibliotheek voortgezet.
Nadere informatieSLO-analyse Speurtocht - ThiemeMeulenhoff
SLO-analyse Speurtocht - ThiemeMeulenhoff Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder voorafgaande toestemming van de
Nadere informatieWereldoriëntatie en de kerndoelen
Wereldoriëntatie en de kerndoelen In de inleidende tekst van de kerndoelen bij 'Oriëntatie op jezelf en de wereld staat onder andere het volgende: 'Kinderen zijn nieuwsgierig. Ze zijn voortdurend op zoek
Nadere informatieWeet jij iets van mode?
Lesbrief Koloniaal verleden Weet jij iets van mode? Context Nederland heeft, net als andere Europese landen, te maken met een koloniaal verleden. In het Rijksmuseum zijn hiervan genoeg voorbeelden te vinden.
Nadere informatieArrangeren in DISK Automatisch open laten zetten van het volgende thema
Arrangeren in DISK Automatisch open laten zetten van het volgende thema Het is mogelijk een arrangement te maken, waarbij de thema s voor een leerling automatisch worden opengezet. Op deze manier kan de
Nadere informatieWereldoriëntatie en de kerndoelen
Wereldoriëntatie en de kerndoelen In de inleidende tekst van de kerndoelen bij 'Oriëntatie op jezelf en de wereld staat onder andere het volgende: 'Kinderen zijn nieuwsgierig. Ze zijn voortdurend op zoek
Nadere informatieAardrijkskunde vaardigheden (PO-vmbo)
Aardrijkskunde vaardighed (PO-vmbo) Sector kerndoel primair onderwijs kerndoel onderbouw kerndoel ob vmbo kb/gl/tl vmbo bovbouw bb examhed vmbo bovbouw kb examhed vmbo bovbouw gl/tl examhed Kern 1. Werk
Nadere informatieToelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 7 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Boze
Nadere informatieKerndoelen onderbouw voortgezet onderwijs (op basis van artikel 11b WVO)
Kerndoelen onderbouw voortgezet onderwijs (op basis van artikel 11b WVO) Onderdeel A: Nederlands De eerste tien kerndoelen zijn vooral gericht op de communicatieve functie van de Nederlandse taal en kennen
Nadere informatieSTUDIEWIJZER HAVO COHORT 2009. Versie november 2010
STUDIEWIJZER HAVO COHORT 2009 Versie november 2010 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Aardrijkskunde... 2 Biologie... 3 Culturele en Kunstzinnige Vorming... 4 Duitse taal en literatuur... 5 Economie... 6
Nadere informatieMens en maatschappij inhouden (PO-vmbo)
Ms maatschappij inhoud (PO-vmbo) Sector kerndoel primair onderwijs kerndoel onderbouw vmbo bovbouw examehed vmbo bovbouw bb examehed bb vmbo kb/gl/tl examehed Vakkern 1. Communicatie 37: zich te gedrag
Nadere informatie2 Er begint een nieuwe periode in de geschiedenis als er veel verandert
Antwoordkernen bij Eureka 2mavo-de herziene druk, Amersfoort 2009-2010 Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord moet staan. De
Nadere informatieGeschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren
Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers
Nadere informatieTASTBARE TIJD, LEIDSCHE RIJN
TASTBARE TIJD, LEIDSCHE RIJN WERKBLAD Tijdlaag tot 1000 Thema: verdwenen rivieren en de Limes 1. Ligt landgoed De Haar binnen het projectgebied? o ja o nee 2. Wat is zavel? 3. Zet de woorden zand, zavel
Nadere informatieAardrijkskunde vaardigheden (PO-vmbo)
Aardrijkskunde vaardighed (PO-vmbo) Sector kerndoel primair onderwijs kerndoel onderbouw kerndoel ob vmbo kb/gl/tl vmbo bovbouw bb examhed vmbo bovbouw kb examhed vmbo bovbouw gl/tl examhed Kern 1. Werk
Nadere informatieDuurzaamheidscentrum Assen
lesaanbod Duurzaamheidscentrum Assen contactgegevens Duurzaamheidscentrum Assen Bosrand 2 9401 SL Assen T 0592 703018 duurzaamheidscentrum@assen.nl duurzaamheidscentrum.assen duurzaamheidscentrum www.duurzaamheidscentrumassen.nl
Nadere informatieLEER- EN TOETSPLAN A. ONDERWERP EN DOELEN. Vak: Geschiedenis Leerjaar: 1 Onderwerp: Introductie geschiedenis Kerndoel:
LEER- EN TOETSPLAN A. ONDERWERP EN DOELEN Vak: Geschiedenis Leerjaar: Onderwerp: Introductie geschiedenis Kerndoel: 0. De leerling leert historische bronnen te gebruiken om zich een beeld van een eigen
Nadere informatieTijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie. Kenmerkende aspecten. Begrippen
Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie 1. De levenswijze van jager-verzamelaars. 2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen. 3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Nadere informatieDocentenhandleiding Educatieprogramma
Docentenhandleiding Educatieprogramma Met blingbling het verleden in' horende bij de tentoonstelling Het oudste goud van de wereld. Schatten uit Varna. Primair Onderwijs groep 6 t/m 8 Inhoud Het Dordrechts
Nadere informatieWeebly: Stappenplan voor docenten
Weebly: Stappenplan voor docenten Stap 1: Registratie Ga naar http://education.weebly.com/ Voordat u aan de slag kunt met Weebly moet u zich inschrijven. U vult uw gebruikersnaam en uw e-mailadres in en
Nadere informatieWeb Presence Builder. Inhoud
Web Presence Builder Inhoud Inhoud... 1 Wat is Web Presence Builder?... 2 Het categoriescherm... 2 De eerste stappen naar een eigen website... 3 Onderwerp selecteren en website naam aanpassen... 3 Vooraf
Nadere informatieAchtergrondinformatie in gebruik zijnde methodes.
Achtergrondinformatie in gebruik zijnde methodes. Taal Vanaf schooljaar 2008-2009 wordt vanaf groep 4 de methode "Taal in beeld gebruikt. De methode kent een leergang Taal, Spelling en Woordenschat, waarbij
Nadere informatieDe vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy
De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy In blauw: de tijdvakken en de kenmerkende aspecten (alleen uitgewerkt voor het en ). In oranje: de canonvensters,
Nadere informatieThemabrief Groei. In deze themabrief lezen jullie wat er per atelier de komende 9 weken gaat gebeuren. Heel veel plezier en GROEI toegewenst!
Themabrief Groei Deze week zijn we gestart met het nieuwe thema Groei. Groeien staat dicht bij de kinderen, ze groeien elke dag! Het lijf van uw kind, maar ook de vaardigheden en talenten groeien. Ook
Nadere informatieLesbrieven voor de basisschool Groep 6 t/m 8. Behorend bij de tentoonstelling. Anton Heyboer DE HAARLEMSE JAREN
Lesbrieven voor de basisschool Groep 6 t/m 8 Behorend bij de tentoonstelling Anton Heyboer DE HAARLEMSE JAREN 23 november 2012-19 mei 2013 Inhoudsopgave 1. Tijdelijke tentoonstelling Anton Heyboer De Haarlemse
Nadere informatieHandleiding bij de cd-rom Terug in de Tijd behorende bij een bezoek aan de Menkemaborg en het gebruik van de junior-audiotour
Handleiding bij de cd-rom Terug in de Tijd behorende bij een bezoek aan de Menkemaborg en het gebruik van de junior-audiotour 1.1 Algemeen De cd-rom is te gebruiken in de klas ter verdieping van het bezoek
Nadere informatieBijlage behorend bij artikel 1 van het Besluit kerndoelen onderbouw VO 1. Kerndoelen onderbouw voortgezet onderwijs
Bijlage behorend bij artikel 1 van het Besluit kerndoelen onderbouw VO 1 Kerndoelen onderbouw voortgezet onderwijs I. Kerndoelen op basis van artikel 11b WVO Onderdeel A: Nederlands De eerste tien kerndoelen
Nadere informatieHandleiding digitale les Lezen en Schrijven met Anne Frank
Handleiding digitale les Lezen en Schrijven met Anne Frank Een digitale les over Anne Frank voor vmbo-leerlingen van 13-15 jaar ter bevordering van lezen en schrijven. De digitale les bestaat uit: > Diverse
Nadere informatieLodewijk Napoleon. Dit werkboekje is van:
Lodewijk Napoleon Dit werkboekje is van: 1 Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in MOA: Museum Oud Amelisweerd. Voordat je naar MOA gaat, leer je alvast over de geschiedenis en over wat je er gaat zien.
Nadere informatiewelkom in de volksbuurt
Handleiding voor de leerkracht Lespakket groep 7 en 8 welkom in de volksbuurt Lespakket groep 7 en 8 Handleiding voor de leerkracht welkom in de volksbuurt Inhoud Introductie 3 Voorwoord Inleiding Het
Nadere informatieVoorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs. Albert van der Kaap
Voorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs Albert van der Kaap Voorbeeld leerplan geschiedenis voor het Primair Onderwijs Albert van der Kaap Enschede, juli 2008 Verantwoording 2008 Stichting
Nadere informatieVoorwoord. Elevator Pitch: Mijn visie op ons cultuuronderwijs
cbs Wicher Zitsema Voorwoord Elevator Pitch: Mijn visie op ons cultuuronderwijs Een kind zit 8 jaar bij ons op school, daarna gaat hij verder. Als dit kind onze school verlaat dan wil ik: dat hij een heleboel
Nadere informatieHaags Gemeentearchief CURSUSSEN, LEZINGEN EN WORKSHOPS
19 Haags Gemeentearchief CURSUSSEN, LEZINGEN EN WORKSHOPS 2015-2016 32015 22 1843 2014 971 1840 Inhoudsopgave Algemene informatie 4 Cursussen Paleografie 5 Lezingen 8 Workshops 10 Inleiding Bent u geïnteresseerd
Nadere informatieROMEINEN EN RIDDERS IN JE ACHTERTUIN!
ROMEINEN EN RIDDERS IN JE ACHTERTUIN! ERFGOEDEDUCATIE KOMT TOT LEVEN! ROMEINEN DIE DE STAD CORIOVALLUM (HEERLEN) GESTICHT HEBBEN. EEN KASTEEL MET EEN OPRIJLAAN WAAR RIDDERS TE PAARD OVERHEEN SNELDEN. WAAR
Nadere informatieheeft mosasauruspoep? en andere vragen Groep 3-4, Groep 5-6 & Groep 7-8
WELKE KLEUR heeft mosasauruspoep? en andere vragen ------------------------------------------ Groep 3-4, Groep 5-6 & Groep 7-8 WELKOM Wat leuk dat jullie geïnteresseerd zijn in ons museum. Wij zijn een
Nadere informatiePTA - HAVO
- HAVO 4 2018-2019 Nederlandse taal en literatuur Engelse taal en literatuur Franse taal en literatuur Wiskunde A Wiskunde B Wiskunde D Rekenen Biologie Natuurkunde Scheikunde Aardrijkskunde Economie Profielwerkstuk-Handelingsdeel
Nadere informatieLESPLANNEN GS-HOLOCAUST
LESPLANNEN GS-HOLOCAUST 1. ophalen kennis Jodenvervolging / Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog / pers in oorlogstijd 2. ophalen kennis argumenteren Les in reeks (nr): 1 Vooraf: uitdelen leerlingen
Nadere informatieHaags Gemeentearchief CURSUSSEN + WORKSHOPS 2014-2015
19 Haags Gemeentearchief CURSUSSEN + WORKSHOPS 2014-2015 32015 22 1843 2014 971 1840 Inhoudsopgave Algemene informatie 4 Lezingen 5 Workshops 6 Cursussen Cursus paleografie voor beginners 8 Inleiding Ook
Nadere informatieGratis cultuuronderwijs voor Haagse basisscholen: een digitale ladekast met 128 projecten voor de groepen 1-8
Gratis cultuuronderwijs voor Haagse basisscholen: een digitale ladekast met 128 projecten voor de groepen 1-8 Cultuuronderwijs op zijn Haags Met het project Cultuuronderwijs op zijn Haags (COH) zorgen
Nadere informatieMet dank aan het projectteam Nineveh van het Rijksmuseum van Oudheden
Docentenhandleiding De tentoonstelling Nineveh. Hoofdstad van een wereldrijk (20 oktober 2017 t/m 25 maart 2018) in het Rijksmuseum van Oudheden vormt de aanleiding voor dit digitale lespakket over de
Nadere informatieV O O R W O O R D... 3 1 V O O R U Z I C H K U N T A A N M E L D E N B I J G O O G L E +... 4 2 D E E L N E M E N A A N G O O G L E +...
Handleiding Google+ Inhoud V O O R W O O R D... 3 1 V O O R U Z I C H K U N T A A N M E L D E N B I J G O O G L E +..... 4 2 D E E L N E M E N A A N G O O G L E +... 7 3 F O T O S B E K I J K E N... 14
Nadere informatieAlgemeen. Leerkrachten. leren
Algemeen Leerkrachten van buiten 1 leren Inhoudsopgave 3 Over Van Buiten Leren 5 Bronnen 6 Verantwoording beeldmateriaal 7 Colofon 2 Over Van Buiten Leren Over Van Buiten Leren Waar komt dit project vandaan?
Nadere informatieActuele tips over bijzondere films & gratis lesmateriaal
Voortgezet onderwijs MOVIEZONE WAAR ALLES OM FILM DRAAIT Actuele tips over bijzondere films & gratis lesmateriaal MOVIEZONE WAAR ALLES OM FILM DRAAIT moviezone.nl/educatie MovieZone met de klas Moviezone.nl
Nadere informatieProgramma van Toetsing en Afsluiting 2010 Afdeling: Atheneum 4. duur in minuten 2. voorwaarden voor deelname
Vak: Aardrijkskunde 20 omein B: Wereld Arm en Rijk S 100 Stof W afgesloten 10 22 omein C: Klimaatvraagstukken S 100 Stof W afgesloten 10 23 omein A: Vaardigheden: Functies P 20 Binnenstad B.o.Z. of: Ruimte
Nadere informatieNaam leerlingen. Groep BBL1 Mens & Maatschappij. Verdiepend arrangement. Basisarrange ment
Groep BBL1 Mens & Maatschappij Leertijd; 3 keer per week 45 minuten werken aan de basisdoelen. - 3 keer per week 45 minuten basisdoelen toepassen in verdiepende contexten. Verdieping op de basisdoelen
Nadere informatie