Ondersteuning van correct medicatiegebruik bij ouderen in de thuiszorg

Transcriptie

1 Ondersteuning van correct medicatiegebruik bij ouderen in de thuiszorg Ergotherapeutische interventies, hulpmiddelen en adviezen Zaterdag 24 november 2018

2 Inhoud van de presentatie Korte vragenlijst met bijhorende uitkomst Algemene aandachtspunten bij medicatiegebruik Rol van de ergotherapeut Overzicht van de verschillende hulpmiddelen

3 Korte vragenlijst // Medicatiegebruik in de thuissituatie// naam van de huisarts= JA NEEN Neem je (slaap) medicatie? Korte vragenlijst medicatiegebruik in de thuissituatie Zo ja: Sta je zelf in voor deze medicatie inname? Zo neen: hoe komt het dat je dit niet zelf inneemt? + wie zet de medicatie klaar? TVP/FAMILIE/THUISZORG/ANDERE Weet je waarom je medicatie neemt? Som op welke medicatie dat je inneemt: Hoeveel keer per dag neem je je medicatie in? S ochtends/ s middags/ s avonds/ voor het slapengaan Heb je moeilijkheden bij het slikken v medicatie Heb je moeilijkheden bij het nemen v d medicatie vergeten te nemen niet zien v medicatie uit blister drukken/ uit pillendoos halen Neem je trouw elke keer je medicatie? Gebruik je thuis hulpmiddelen pillendoos, medicatieschema, alarmsysteem andere Wat gaat er algemeen goed of niet goed bij het nemen v medicatie? (bv frequent moeten plassen/draaiduizeligheid/. Hebt je voorstellen om het gebruik makkelijker te doen verlopen?. Neem je enkel medicatie op voorschrift van de huisarts of neem je zelf ook medicatie in Zo ja, welke Hoeveel keer komt de huisarts langs?

4 Uitkomst korte vragenlijst Vergeten Overconsumptie + pijnstillers worden vaak tussenin genomen + slaapmedicatie wordt niet als medicatie beschouwd Niet zien welke medicatie er dient genomen te worden Moeite om de verpakking te openen Niet weten welke medicatie wanneer moet genomen worden Naam van de medicatie niet gekend, wel het doel Neveneffecten wegen door op voordeel van de medicatie (bv. vochtafdrijvers) Moeite om medicatie te slikken Pillendoos en medicatieschema meest gebruikte hulpmiddel

5 Algemene AANDACHTS- PUNTEN Zorg voor een zo goed mogelijk zicht (bril, voldoende verlichting) Zorg voor een zo goed mogelijk gehoor (hoorapparaten, lawaaierige omgeving zodat instructies van thuisverpleging of arts goed gehoord worden) Leer dingen die vroeger tegelijkertijd gingen, nu na elkaar te doen Neem medicatie op vaste tijdstippen Leer vaste gewoonten aan inzake medicatie inname Geef bijzondere aandacht aan het innemen van slaapmedicatie Neem contact op met de huisarts/huisapotheek of thuisverpleegkundige indien je zelf of familie geheugenproblemen ervaart (bv. pillen vergeten) of indien je moeite hebt bij de medicatie inname

6 Rol van de ergotherapeut bij slaapmedicatie Inzicht bijbrengen omtrent de veranderingen in het slaappatroon Vergelijken van actueel slaappatroon met het vroeger slaappatroon Samen zoeken met de oudere naar middelen om het slaapprobleem weg te werken: 1. zoveel mogelijk actief zijn 2. dutjes overdag vermijden 3. vermijden van lichamelijk of geestelijk inspannende activiteiten net voor het slapengaan 4. vermijden van inname van cafeïne in de avonduren

7 Ergo aan huis Gratis advies van ergotherapeut Het nodige materiaal en de kostprijs van de hulpmiddelen worden aangerekend, evenals de vergoeding voor de technisch medewerker Inventarisatie van de handelingsproblemen in en rond de woning Advies en training Hulpmiddelenadvies en woningaanpassingen Multidisciplinaire samenwerking (bv. technisch medewerker, thuiszorg,.) + gerichte doorverwijzing

8 Lang blijven thuis wonen: socialistische mutualiteit Ergo aan huis via mutualiteit Partena onafhankelijk ziekenfonds:

9 Belang van preventie en educatie

10 HULPMIDDELEN adviseren om therapietrouw te bevorderen Rol van de ergotherapeut Hulpmiddelen die het geheugen kunnen ondersteunen: medicatieschema eenvoudige niet-technologische hulpmiddelen laagtechnologische hulpmiddelen hoogtechnologische hulpmiddelen hulpmiddelen bij toenemende geheugenproblemen (medicatieplanners) Hulpmiddelen om medicatie te vergruizen Hulpmiddelen om medicatie te splijten Hulpmiddelen om medicatie uit blister te drukken

11 Handig hulpmiddel Medicatieschema bij meerdere geneesmiddelen toont wanneer en hoe de geneesmiddelen moet ingenomen worden welke dosis volledig, duidelijk en betrouwbaar overzicht bruikbaar voor én tussen verschillende zorgverleners bevordert correcte, veilige en efficiënte behandeling versterkt de therapietrouw

12 Eenvoudige niettechnologische hulpmiddelen meest gehanteerde en eenvoudigste techniek om iets te onthouden gerichte aandacht Positieve punten: discreet of net opvallende kleuren lage kostprijs kunnen draagbaar zijn of een vaste plaats hebben Nota s/lijsten/post its Prikbord Negatieve punten geven geen alarmsignaal => bij geheugenproblemen ineffectief vragen organisatievaardigheid Dagboek/Agenda

13 helpen je herinneren aan een uit te voeren taak met een alarmsignaal zonder dat er betekenis wordt gegeven aan het alarmsignaal Laag technologische hulpmiddelen geluidssignaal een trilling een visueel signaal Positieve punten eenvoudig in gebruik draagbaar en discreet geven vaak bijkomende informatie Alarmklok Digitale polshorloge Negatieve punten vaak complex in gebruik enkel bruikbaar voor eenvoudige taken GSM

14 helpen je herinneren aan een uit te voeren taak met een alarmsignaal door het geven van aanvullende informatie geluidssignaal een trilling een visueel signaal Computer Hoog technologische hulpmiddelen Sommige geheugenhulpmiddelen starten automatisch terwijl andere door de persoon zelf in werking moeten gezet worden Positieve punten alarmsignaal discreet PDA (Personal digital assistant ) Negatieve punten complex in gebruik softwareproblemen of systeem dat kan crashen Smartphone

15 SPREKENDE MEDICIJNENDOOS Hoog technologische hulpmiddelen met timer herinnert de patient eraan wanneer de medicatie dient ingenomen te worden neutrale boodschap: HALLO OPGELET: U MOET NU ACTIE ONDERNEMEN. Als de alarmtijden zijn vastgelegd, bijvoorbeeld om 8.00, 12:00 en 18:00 uur, dan zal op deze tijden, op alle komende dagen de bovengenoemde tekst als herinnering uitgesproken worden. Ieder ingesteld alarm zal dus elke 24 uur herhaald worden. Tevens is de medicijnendoos van braille voorzien. Bron: Low vision shop.nl 27,50

16 APP (Med reminder, pil herinnering, my therapy Pill Reminder &Medication Tracker) helpen je met het innemen van medicatie, wanneer je de medicatie moet nemen, wanneer je ze moet laten hervullen en zegt ook de verkoopdatum van de medicatie Hoog technologische hulpmiddelen

17 De Memo Box Vibrant ( 58,99) + Memo Health App Hoog technologische hulpmiddelen waarschuwt wanneer je je medicatie vergeet door middel van Bluetooth stuurt een appbericht, lichtsignaal en geluidssignaal op het moment dat je je medicatie vergeet of wanneer de doos is geopend zorgt er tevens voor dat je geen dubbele dosis neemt. Zodra de doos geopend wordt vlak nadat hij al geopend is, zal hij een rood signaal afgeven en nadrukkelijk afgaan. familie of vrienden kunnen inzicht krijgen in je medicatiegebruik om te zien hoe therapietrouw de ander is

18 Real Time Medication Monitoring (RTMM) Hoog technologische hulpmiddelen patiënten worden herinnerd aan hun medicatie aan de hand van een medicijndoos die registreert wanneer hij opengaat als het doosje niet binnen de afgesproken tijd opengaat, wordt automatisch een sms je gestuurd om de patiënt aan zijn medicatie te herinneren een patiënt krijgt dus alleen een sms je als hij zijn medicijn vergeet in te nemen (bron: Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg: onderzoek van Marcia Vervloet 22 mei 2013)

19 Philips Medido slimme medicijndispenser. Hoog technologische hulpmiddelen werkt met een volautomatisch uitgiftesysteem. zorgt ervoor dat de juiste medicijnen op het juiste moment ontvangen worden. wordt gevuld met de medicijnrol ( in samenwerking met apotheek). geeft een signaal om de medicatie in te nemen. staat permanent in verbinding met de zorgverleners. (bv indien patiënt niet reageert op signaal v dispenser). ondersteunt de thuiszorg omdat zij op afstand kunnen begeleiden met de medicatie. (

20 Naarmate geheugenproblemen toenemen, kunnen volgende hulpmiddelen tot een bepaalde hoogte de veiligheid in de thuissituatie verzekeren zolang de persoon geen nood heeft aan constant toezicht: Hulpmiddelen bij toenemende geheugen problemen Medicatieplanners met /zonder alarmsignaal Medicatieplanners zonder alarmsignaal gekoppeld aan een externe informatiebron of taak Medicatieplanners met alarmsysteem Automatische medicatieplanners Alle hulpmiddelen kunnen door de zorgverlener of apotheker eenvoudig gevuld worden met medicijnen (tabletten), zodat een juiste dosering wordt verkregen.

21 aangewezen als het tijdstip van inname belangrijk is zorgen ervoor dat medicatie op de juiste dag, dagdeel en uur wordt ingenomen Medicatie planners met alarmsignaal 22, 95 15, 95

22 Medicatie planners met alarmsignaal 5 verschillende alarmtijden per dag instelbaar Het programma wordt dagelijks herhaald totdat een ander tijdstip wordt ingesteld Duidelijk alarmsignaal Trilalarm 10, 87

23 aangewezen als het exacte tijdstip van inname is medicatie onbelangrijk Medicatieplanners zonder alarmsignaal 22,50 8, 99 19, 95

24 Pillenzakjes Set: - Bestaat uit 4 grote zakjes (ochtend, middag, avond, nacht) - 50 kleine zakjes Medicatie planners zonder alarmsignaal De kleine zakjes kunnen gevuld worden om dagelijkse voorraad aan te geven en deze kunnen makkelijk meegenomen worden in de grote zak. De zakjes zijn herbruikbaar en makkelijk te beschrijven om het juiste dagdeel te noteren. 6, 99

25 Medicatie planners zonder alarmsignaal, gekoppeld aan een externe informatie bron Het alarmsignaal van de digitale polshorloge kan de persoon een of meerdere keren per dag verwittigen om de medicatie in te nemen Aangewezen als het tijdstip van inname belangrijk is

26 Een takenlijst kan, in combinatie met een medicatieplanner, helpen om de juiste dosis in te nemen Medicatie planners zonder alarmsignaal, gekoppeld aan een taak Deze combinatie is aangewezen als de inname van de correcte dosis belangrijk is terwijl het tijdstip van inname dit niet is

27 Elektrische pillendoos kan 6 alarmen per dag afgeven beveiligd tegen overconsumptie: de carrousel heeft een slot en er is 1 sleutel aanwezig Automatische medicatie planners ontworpen voor het innemen van de juiste medicijnen op het juiste tijdstip door het eenvoudig omkeren van het apparaat, valt de juiste medicatie uit de opening in de hand van de patiënt 195,31

28 Door de tablet in de vergruizer te plaatsen en de schroefdop aan te draaien zal de tablet worden vergruisd tot poeder. Extra tabletten kunnen worden bewaard in de deksel. Hulpmiddelen om medicatie te vergruizen 17, 70

29 Hulpmiddelen om medicatie te splijten Met de tabletsplijter kan een tablet eenvoudig in tweeën worden gedeeld. Een mesje in de houder zorgt ervoor dat de tablet in tweeën wordt gesplitst. In het voorvakje kunnen de tabletten opgeborgen worden. 8, 45

30 Hulpmiddelen om medicatie uit blister te drukken Manier om tabletten met één hand uit een doordrukstrip te drukken. Plaats de doordrukstrip met de gewenste tablet over de opening en druk op het klepje de tablet naar beneden. De tablet valt dan in een bakje. Vervolgens wordt het deksel open geschoven om de tablet te nemen Zeer geschikt voor mensen met weinig kracht in de handen door bv. artrose 18, 15 16, 14

31 Combi Met 5 functies, dient als: tabletsplijter, tabletuitdrukker, tabletvergruizer, waterbekertje en kleine pillendoos. Dit hulpmiddel helpt bij uw pilinname en verwerking. 11, 95

32 BRUGGE / ASSEBROEK - Een aantal Brugse senioren heeft sinds kort een gele doos in de koelkast staan die hen het leven kan redden. Het gaat om een proefproject waarbij ze de dozen uitreikten aan een groep 75-jarige Bruggelingen. Proefproject gele doos (14/08/2018) Het nieuwe proefproject van de stad Brugge doet een beetje denken aan de zwarte doos. De gele doos moet - voor alle duidelijkheid - erger voorkomen en bevindt zich in de koelkast bij senioren thuis. Het kan een manier zijn om bij interventies van de hulpdiensten kostbare tijd te winnen om slachtoffers te redden. In de gele doos zit een identificatieformulier met medische en persoonlijke gegevens. Een herkenbare sticker op de deur laat hulpdiensten weten dat de doos aanwezig is. De gele doos krijgt een plekje in de koelkast, en dat heeft zo zijn redenen. Zowat iedereen heeft thuis een koelkast én die is meestal makkelijk vindbaar in een woning. Zo hoeven hulpverleners enkel nog de koelkast open te trekken om zorg op maat te kunnen geven. Politie en brandweer zijn het idee genegen. Vaak is het voor hen een zoektocht naar de juiste informatie, en dat nog het vaakst bij alleenstaanden. Ook de entourage is soms niet in staat om alle nuttige elementen aan te reiken, uit onwetendheid of omdat ze overmand zijn door emoties. Voorlopig zijn de gele dozen nog niet verkrijgbaar.

33 Bedankt voor jullie aandacht!