Voorjaarsworkshop Een zonnig Perspectief. Marjolein Geldermans GZ-psycholoog/supervisor Skils

Transcriptie

1 Voorjaarsworkshop Een zonnig Perspectief 2013 Marjolein Geldermans GZ-psycholoog/supervisor Skils

2 Programma Oplossingsgericht Uitleg inhoud en kaders, verwachtingsmanagement Wat gaat er al goed? (OGT) Waarom positieve psychologie Oefening tevredenheidsvragen Basisprincipes OGT : solution talk Oplossingsgerichte vragen Pauze

3 Vervolg programma Werkgerelateerd Cursus Perspectief Skils Interventies Oefening Competenties Oefening Vragen en afsluiten

4 Positieve cognitieve gedragstherapie Positieve psychologie Twee bronnen: Oplossingsgerichte therapie

5 Positieve psychologie; wat is het? Ontwikkelen van krachten ipv klachten Aandacht voor wat goed gaat Gericht op hoop, optimisme, vertrouwen, tevredenheid Onderzoek naar factoren die positieve emoties bevorderen Vergroten van mentale weerbaarheid door bevordering van positieve emoties

6 Warming up Tevredenheidsvraag: wat heb je vandaag gedaan, ervaren, meegemaakt waar je tevreden over bent. Wat is jouw aandeel daarin. In 2 tallen, ieder 3 minuten

7 Waarom positieve psychologie Evolutionair nut van positieve emoties: gericht op gevoel van onderling vertrouwen en verbondenheid. Gevolg: meer veerkracht en betere stressbestendigheid Positieve emoties herstellen fysiologische stressreacties Het bespreken van positieve gebeurtenissen leidt tot verbetering van stemming en vergroten gevoel van geluk én geeft positieve input aan je relatie

8 Positieve emoties trainen en bevorderen : Hoe doe je dat? Bespreken van positieve gebeurtenissen Tellen van je zegeningen Het vinden van positieve dingen in negatieve situaties (bijv: als een leuke afspraak wordt afgezegd je beseffen dat je nu eindelijk tijd hebt om die ene film te kijken) Jezelf bewust proberen op te vrolijken in een negatieve bui Bedenken waar je dankbaar voor kunt zijn-tevreden over kunt zijn

9 Oplossingsgericht en Neuroscience De hersens zijn flexibel: er worden voortdurend nieuwe hersencellen aangemaakt en er kunnen daardoor nieuwe verbindingen met andere hersencellen worden gemaakt. Door de veranderlijkheid van de hersenen kunnen we nieuwe gewoontes aanleren. Gedachten, gevoelens en gedrag worden in een nieuw, meer positief perspectief geplaatst. If you fire you wire : hoe vaker een nieuw pad (gewoonte) belopen wordt, hoe sterker en sneller de verbinding tussen hersencellen waardoor een nieuw netwerk wordt gecreëerd. Door meer aandacht te besteden aan wat goed gaat en wat je wilt bereiken wordt het gevoel van controle en hoop versterkt.

10 De 3 tevredenheidsvragen Schrijf 3 dingen op die je vandaag hebt gedaan waar je tevreden over bent Schrijf 3 dingen op die een ander heeft gedaan waar je tevreden over bent. En of je er zo op hebt gereageerd dat die ander dat nóg eens gaat doen. Schrijf drie dingen op waar je verder nog tevreden over bent (die je ziet, hoort, ruikt,)

11 Oefening Schrijf 2 positieve eigenschappen op van jezelf Schrijf 2 manieren op waarop je aardig bent voor een ander Schrijf 2 meevallers in je leven op Schrijf 2 manieren waarop je door anderen gesteund wordt Deel van elk onderwerp er 1 of 2 met je buurman/vrouw. (15 minuten)

12 Oplossingsgerichte uitgangspunten Werkbare doelen formuleren Validatie probleem. Vervolgens richten op wat er ondanks alles al wél kan (geen ja-maar) Weerstand bestaat niet: een klacht is een omgekeerde hulpvraag Op zoek naar vaardigheden, kracht- en hulpbronnen (wat werkt?) Aandacht voor uitzonderingen (je richten op wat er al goed gaat) Alles wat je aandacht geeft wordt groter Luisteren naar wat wel, complimenten geven (direct/indirect) Focus op gewenste toekomst Het veranderen van gewoontes (= gedrag!)

13 Solution talk het leren vragen naar oplossingen 1. Nuttigheidsvraag (polsend of tbv agenda) 2. Doel verhelderende vragen (beeld, gedrag) 3. Wondervraag (vb doelverhelderende vraag) 4. Uitzonderingsvragen 5. Copingvragen (naar resources/krachtbronnen) 6. Schaalvragen

14 Doelverheldering Soorten vragen Wat wél i.p.v. wat niet, bijv: minder moe Wat zou je dan anders doen Welk verschil zou dat voor je maken Waar zou je dat aan merken Waar zou je omgeving het aan merken

15 EARS Eliciting: uitlokkende vraag Amplyfying: doorvragen Reïnforcing: bekrachtigen Start again: en wat nog meer (bijv.)

16 De schaalvraag Stel de schaalvraag over iets dat cliënt anders wil kunnen doen Moet gaan om iets wat cliënt in/aan zichzelf wil veranderen (direct of indirect). Help cliënt de relatie actie-reactie te zien indien doel is dat een ander verandert. Helpt concretiseren wat de eerstvolgende kleine stap zou kunnen zijn; maakt het behapbaar en geeft hoop/vertrouwen

17 Oefening doelverheldering m.b.v. schaalvragen op kaart In twee/tallen: ieder 15 minuten Neem eigen klein doel, iets dat je wilt veranderen bijv. Stel elkaar oplossingsgerichte doelverhelderingsvragen en schaalvraag m.b.v. de kaart

18 Nuttigheidsvraag Het driegesprek Compliment over betrokkenheid Wat gaat er al (een beetje) beter Waar merkt u dat aan Wanneer zou u tevreden zijn met het traject Wat doet de medewerker dan anders Wat zijn kwaliteiten die moet behouden blijven Wat kan de leidinggevende doen om u gesteund te voelen

19 output Wat is je duidelijker geworden Wat is je volgende stap?

20 Pauze

21 burnout Meest voorkomende problemen: ineffectief gebruik van energie zelfonderschatting en onzekerheid werken op automatische piloot subassertiviteit/geen grenzen stellen perfectionisme

22 Cursus Perspectief Focus op wat goed gaat (tevredenheidsvragen) Ontspanningsoefening (hartcoherentie) Levenslijn Competenties onderzoeken en plan maken Cirkel van invloed Goed voornemen Toekomstbrief

23 Aanpak cirkel van invloed: voor (in)effectief gebruik energie competenties onderzoeken en inzetten voor automatische piloot

24 Cirkel van invloed

25 oefening Wanneer heb je je cirkel van invloed goed gebruikt? Wanneer zat je in verkeerde cirkel? Welk verschil maakte dit? Uitwisselen in 2 tallen

26 competenties Om bewust in te zetten Te groeien Positiever in het leven en werk te staan 24 competenties van Seligman geclusterd in 5

27 Ontwikkeling van competenties Nieuwe gewoonte ontwikkelen door vaak herhalen. Zo ook met competenties. Doen: Erover praten met anderen Schrijf er over (hoe te gebruiken in bepaalde situatie) Zelfmonitoring: welke momenten van de dag ingezet

28 you at your best In 2 tallen uit elkaar Ieder 15 min: Kies een succesvol moment in je leven en vertel erover Ga je kwaliteiten na die verbonden zijn met je verhaal Hoe kun je er nog meer gebruik van maken Wat is je volgende stap voor de komende week

29 terugkoppeling Even delen

30 afsluiting Wat ga je de komende week anders doen/aanpakken

31 Einde

32 Einde Bedankt en succes met de eerste SB stappen!

33 Drie motivatieniveaus naar klantgedrag 1. De bezoeker: geen vraag om hulp, aan het shoppen, zoekt oplossing buiten zichzelf 2. De klager: geen werkbare hulpvraag, zoekt oplossing buiten zichzelf 3. De koper: wel werkbare hulpvraag, is op zoek naar (eigen of nieuwe) resources

34 Wat werkt bij bezoeker, klager en klant? Bezoeker -Respecteer cliënt met zijn eigen ideeën, geef pos bevestiging, verken de context -Toon interesse, dring mening niet op (maar, nu je er tóch bent..) Klager -Uitzonderingen zoeken -Hoop geven -Proberen hulpvraag te ontwikkelen (eigen aandeel/invloed triangelvraag) Koper -Context scheppen waarbinnen cliënt eigen goede technieken leert te gebruiken. Bij kopers werkt adviseren, maar leading from behind heeft de voorkeur.

35 De Wondervraag Perspectief creëren/visualiseren (neuroscience) Hoop kweken (helende kracht) Doelen of hulpvraag helder krijgen Concrete stappen expliciteren Covey: begin with the end in mind (self fulfilling prophecy)

36 Opbouw/volgorde gesprek (kapstok verkort) 1. Contact maken en probleem verkennen 2. Wondervraag (doel bepalen) 3. Vragen naar uitzonderingen 4. Krachtbronnen benoemen 5. Schaalvraag (doel concretiseren en eerste stappen)