Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch

Transcriptie

1 Persoonlijk Pensioen Plan en Pensioen Continu Plan Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch Met dit formulier stelt u uw risicoprofiel vast en past u aan in welke fondsen wij voor u beleggen in uw Persoonlijk Pensioen Plan en/of Pensioen Continu Plan. Lees deze toelichting goed door voordat u dit formulier invult. Voor wie is dit formulier bedoeld? Wij beleggen voor u in een lifecycle. Maar u wilt nu zelf een keuze maken uit de beschikbare beleggingsfondsen. Dit noemen wij Zelf Beleggen. of: U hebt al zelf uw beleggingsfondsen gekozen en u wilt de beleggingsfondsen nu aanpassen. Wanneer hebt u dit formulier niet nodig? U wilt niet (langer) Zelf Beleggen. Dan kunt u uw risicoprofiel vaststellen en doorgeven op Mijn NN (nn.nl/inloggen) Binnen Mijn NN vindt u de risicoprofielbepaler in de Inkomensplanner van Pensioen Services Online. Vervolgens kunt u meteen doorgeven in welke lifecycle u wilt beleggen. U hebt eerder al gekozen voor Zelf Beleggen. En u wilt dit blijven doen. Het is verstandig om regelmatig uw risicoprofiel vast te stellen. U stelt deze vast met behulp van de risicoprofielbepaler. Wilt u nadat u uw risicoprofiel hebt vastgesteld in de bijbehorende lifecycle beleggen? Dan kunt u dit meteen online doorgeven. De risicoprofielbepaler vindt u op Mijn NN. Kies voor Pensioen Services Online en vervolgens voor de Inkomensplanner. NB: Hebt u een Pensioen Continu Plan, maar geen Persoonlijk Pensioen Plan? U kunt dan niet uw risicoprofiel op Mijn NN vaststellen en doorgeven. Kan ik kiezen voor Zelf Beleggen? In Laag 1 van Pensioen kunt u lezen of Zelf Beleggen bij uw keuzemogelijkheden hoort. U vindt Pensioen als u inlogt op Mijn NN. U kunt het ook aan uw werkgever vragen. Bij Zelf Beleggen kiest u uit de beschikbare beleggingsfondsen binnen uw pensioenregeling. U kiest dan niet voor beleggen via een lifecycle. U kent en begrijpt de risico s die horen bij Zelf Beleggen. Hoe werkt dit formulier? Dit formulier bestaat uit twee delen. Het eerste deel is de risicoprofielbepaler. Door de vragen te beantwoorden, stelt u uw risicoprofiel vast. Hebt u uw risicoprofiel bepaald, dan kunt u kiezen uit de beschikbare beleggingsfondsen in uw Persoonlijk Pensioen Plan. U geeft uw keuze aan in het tweede deel van dit formulier: het Fondskeuzeformulier. Hebt u alle vragen beantwoord, uw risicoprofiel vastgesteld en uw keuze aangegeven? Controleer dan of u het formulier volledig hebt ingevuld, en onderteken het. Vervolgens stuurt u het op naar Nationale-Nederlanden. DL Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij N.V., Postbus 1000, 1000 BA Amsterdam Page 1 of 13

2 Deel 1 Risicoprofielbepaler Wat is de risicoprofielbepaler? U bouwt pensioen op door te beleggen. Hoe meer risico u neemt met uw beleggingen, hoe hoger uw verwachte pensioen. Maar de uitschieters in uw verwachte pensioen zijn dan ook groter. Uw verwachte pensioen gaat dan meer omlaag bij slechte beleggingsresultaten. En juist meer omhoog bij goede beleggingsresultaten. Hoe minder risico u neemt, hoe lager uw verwachte pensioen. En hoe kleiner de uitschieters naar boven en beneden. Met deze risicoprofielbepaler stelt u in drie stappen uw persoonlijke risicoprofiel vast. U doet dit door een aantal vragen te beantwoorden. De risicoprofielbepaler bestaat uit vragen over de periode dat u uw pensioenkapitaal opbouwt en vragen over de periode dat u uw pensioenuitkering ontvangt. Ook krijgt u vragen over uw kennis van beleggen en ervaring met beleggen. Uw risicoprofiel geeft inzicht in hoeverre u risico wilt en kunt lopen als u uw pensioen opbouwt en uitgekeerd krijgt. Het invullen en opsturen van deze risicoprofielbepaler is verplicht als u wilt Zelf Beleggen. Het is ook verplicht als u al Zelf Belegt en de door u gekozen beleggingsfondsen wilt aanpassen. Stap 1: Beantwoord de onderstaande vragen Beantwoord de onderstaande vragen door per vraag één antwoord te kiezen. Bij elk antwoord hoort een aantal punten. De punten moet u tijdens het invullen optellen bij de tussenresultaten. Hiermee bepaalt u op het eind uw persoonlijke risicoprofiel. 1. In hoeverre wilt u beleggingsrisico nemen tijdens de opbouw van uw pensioen? n A. minder dan gemiddeld 5 n B. gemiddeld 10 n C. meer dan gemiddeld Stel, de waarde van de beleggingen voor uw pensioen daalt ineens fors. Dit komt door plotselinge slechte beleggingsresultaten. Wat is dan uw reactie? n A. Ik krijg er slapeloze nachten van. 5 n B. Ik vind het vervelend, maar ik weet dat het kan gebeuren. 10 n C. Ik vind het jammer, maar ik slaap net zo lekker als anders. 15 Tussenresultaat 1 risicobereidheid voor pensioendatum Tel de punten van uw keuze bij vraag 1 en 2 bij elkaar op: Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 2 of 13

3 3. Ook ná uw pensioendatum kunt u (gedeeltelijk) blijven beleggen voor uw pensioen. Zodat u voordeel kunt blijven houden van goede beleggingsresultaten. Kiest u hiervoor? Dan kan uw pensioenuitkering ieder jaar omhoog of omlaag gaan. Hoe minder risico u neemt, hoe kleiner de uitschieters. Uw pensioenuitkering gaat minder omlaag bij slechte beleggingsresultaten. En minder omhoog bij goede beleggingsresultaten. Bij minder risico wordt uw verwachte pensioen wel lager. Hoeveel beleggingsrisico wilt u lopen nadat uw pensioenuitkering is ingegaan? n A. Geen, ik wil een vaste pensioenuitkering. 0 n B. Ik wil een beetje beleggingsrisico lopen. 5 n C. Ik wil gemiddeld beleggingsrisico lopen. 10 n D. Ik wil meer dan gemiddeld beleggingsrisico lopen Stel, u bent met pensioen en uw pensioenuitkering daalt. Wat voor invloed heeft dat op u? n A. Ik vind het jammer, maar ik zou er niet wakker van liggen. 0 n B. Dat zou ik niet leuk vinden, maar er zijn ergere dingen. 10 n C. Ik zou bezorgd zijn. 5 n D. Ik moet er niet aan denken. 0 Tussenresultaat 2 risicobereidheid na pensioendatum Tel de punten van uw keuze bij vraag 3 en 4 bij elkaar op: 5. Hoeveel kennis en ervaring hebt u op beleggingsgebied? Denk daarbij aan beleggen in aandelen en obligaties. n A. Weinig tot geen kennis en ervaring. 0 n B. Redelijk wat kennis en ervaring. 5 n C. Veel kennis en ervaring Uw pensioen kan hoger of lager worden door beleggingsrisico. Begrijpt u dat? n A. Dat vind ik lastig te begrijpen. 5 n B. Ik begrijp het, maar ik kan niet uitleggen waarom. 12 n C. Ja, dat begrijp ik wel. 15 Tussenresultaat 3 kennis en ervaring m.b.t. beleggen Tel de punten van uw keuze bij vraag 5 en 6 bij elkaar op: 7. Stel, uw beleggingen gaan slecht en uw verwachte pensioen wordt (veel) lager. Kunt u dat goedmaken voordat u met pensioen gaat? Bijvoorbeeld door extra te sparen of langer te blijven werken. n A. Ik kan dit moeilijk goedmaken. 10 n B. Ik kan dit wel goedmaken. 20 n C. Ik hoef dit niet goed te maken want ik heb straks voldoende (ander) inkomen. 30 Tussenresultaat 4 risicodraagkracht voor pensioendatum Neem de punten van uw keuze bij vraag 7 hier over: Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 3 of 13

4 8. Als u met pensioen bent, bestaat uw inkomen uit meerdere onderdelen. Dit pensioen van Nationale-Nederlanden is er één van. Hebt u dit pensioen nodig om straks rond te komen? n A. Ik heb dit pensioen nodig om straks rond te komen. Ook met dit pensioen wordt dat lastig. 0 n B. Ik heb dit pensioen nodig om straks rond te komen. Met dit pensioen kan ik dat makkelijk. 5 n C. Zonder dit pensioen kan ik net rondkomen. 10 n D. Ook zonder dit pensioen kan ik straks goed rondkomen Stel, u bent met pensioen en blijft een deel van uw pensioen beleggen. De beleggingen gaan slecht en uw pensioenuitkering daalt flink. Kunt u dan nog rondkomen? n A. Ik kan dan niet rondkomen. 0 n B. Ik kan dan moeilijk rondkomen. 5 n C. Ik kan dit opvangen door minder uit te geven. 10 n D. Ik heb dan voldoende (ander) inkomen om dit op te vangen. 20 Tussenresultaat 5 risicodraagkracht na pensioendatum Tel de punten van uw keuze bij vraag 8 en 9 bij elkaar op: Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 4 of 13

5 Uitkomst risicoprofiel Stap 2: Bepaal uw scores Aan de hand van de tussenresultaten bepaalt u een drietal scores (A, B en C). Op basis van deze scores kunt u uw risicoprofiel vaststellen. Scores op tussenresultaat 1 en 4: n Hebt u tot 10 punten voor een tussenresultaat? Dan vult u hieronder 1 punt (risicoprofiel Defensief). n Hebt u tussen de 11 en 29 punten voor een tussenresultaat? Dan vult u hieronder 2 punten (risicoprofiel Neutraal). n Hebt u 30 punten of meer voor een tussenresultaat? Dan vult u hieronder 3 punten (risicoprofiel Offensief). Tussenresultaat 1 Tussenresultaat 4 (1, 2 of 3 punten) (1, 2 of 3 punten) Neem de laagste score van bovenstaande tussenresultaten 1 en 4 over en vul deze bij A. A Score op tussenresultaat 3: n Hebt u tot 10 punten bij tussenresultaat 3? Dan vult u hieronder 1 punt (risicoprofiel Defensief). n Hebt u tussen de 11 en 29 punten bij tussenresultaat 3? Dan vult u hieronder 2 punten (risicoprofiel Neutraal). n Hebt u 30 punten of meer bij tussenresultaat 3? Dan vult u hieronder 3 punten (risicoprofiel Offensief) Tussenresultaat 3 (1, 2 of 3 punten) Let op! Hebt u bij A 3 punten ingevuld en uw score op tussenresultaat 3 is 1 punt? Dan vult u hieronder bij B 2 punten in. In alle andere gevallen neemt u de score van A over bij B. B Scores op tussenresultaat 2 en 5: n Hebt u 0 punten voor een tussenresultaat? Dan vult u hieronder 0 punten in (beleggingsrisico afbouwen voor een vaste uitkering). n Hebt u tussen de 5 en 10 punten voor een tussenresultaat? Dan vult u hieronder 1 punt in (het beleggingsrisico afbouwen naar 15% richting uw pensioendatum). n Hebt u tussen de 11 en 29 punten voor een tussenresultaat? Dan vult u hieronder 2 punten in (het beleggingsrisico afbouwen naar 30% richting uw pensioendatum). n Hebt u 30 punten of meer punten voor een tussenresultaat? Dan vult u hieronder 3 punten in (het beleggingsrisico afbouwen naar 45% richting uw pensioendatum) Tussenresultaat 2 Tussenresultaat 5 (0, 1, 2 of 3 punten) (0, 1, 2 of 3 punten) Neem de laagste score van bovenstaande tussenresultaten 2 en 5 over en vul deze in bij C. Let op! De score bij C mag nooit hoger zijn dan de score bij B. Bijvoorbeeld: uw resultaat bij B is 2. En uw laagste score bij C is 3. Dan rond u uw resultaat bij C af naar beneden en vult u 2 in. C Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 5 of 13

6 Stap 3: Bepaal uw risicoprofiel Bepaal welke beleggingswijze bij u past: Aantal punten bij B Beleggingswijze 1 Defensief 2 Neutraal 3 Offensief Bepaal de afbouw van het beleggingsrisico die bij u past: Aantal punten bij C Afbouw van het beleggingsrisico 0 Afbouw naar 0% doorbeleggen (vaste uitkering) 1 Afbouw naar 15% doorbeleggen (defensief) 2 Afbouw naar 30% doorbeleggen (neutraal) 3 Afbouw naar 45% doorbeleggen (offensief) Risicoprofiel Beleggingswijze: Afbouw van het beleggingsrisico: Mijn risicoprofiel is met Let op! Aan uw einduitslag ziet u hoeveel beleggingsrisico u kunt en wilt nemen met uw Persoonlijk Pensioen Plan en/of uw Pensioen Continu Plan. Het risicoprofiel gaat uit van wat het beste bij u past indien u zou beleggen in de bijbehorende lifecycle. In de bijlage staat meer informatie over deze risicoprofielen. Bekijk of u zich herkent in de omschrijving van het risicoprofiel dat hoort bij uw totaalscore. Herkent u zich in het vastgestelde risicoprofiel? En wilt u nog zelf uw beleggingsfondsen kiezen? Ga dan verder naar deel 2. U kunt hier uw keuze voor de beleggingsfondsen aangeven. Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 6 of 13

7 Deel 2 Fondskeuzeformulier Met dit deel van het formulier geeft u aan in welke fondsen u wilt Zelf Beleggen. Lees deze toelichting goed door voordat u dit formulier invult. Bij Zelf Beleggen ligt de verantwoordelijkheid voor de beleggingen bij u. U loopt meer risico dat uw gewenste pensioenkapitaal op einddatum niet wordt gehaald. U bent ook zelf verantwoordelijk voor de afbouw van het beleggingsrisico als uw pensioendatum dichterbij komt. Én dat het risico dat u nu loopt, aansluit bij het risico dat bij u na uw pensioendatum wilt en kunt lopen. U loopt het risico dat het renterisico bij aankoop van uw pensioenuitkering niet goed wordt afgedekt. Meer informatie over uw beleggingsmogelijkheden binnen het Persoonlijk Pensioen Plan en het Pensioen Continu Plan leest u op nn.nl/pensioenbeleggen. Beleggen na uw pensioendatum U kunt na uw pensioendatum met een deel van uw pensioen blijven beleggen. U kunt de afbouw van het beleggingsrisico in de lifecycle hierop laten aansluiten. Kiest u voor Zelf Beleggen? Dan is het uw eigen verantwoordelijkheid om het beleggingsrisico voor en na de pensioendatum op elkaar te laten aansluiten. Pensioenstabilisatiefondsen Op uw pensioendatum koopt u van uw opgebouwde pensioenkapitaal een uitkering aan. De hoogte van uw pensioenuitkering is sterk afhankelijk van de marktrente op de pensioendatum. De Pensioenstabilisatiefondsen geven meer zekerheid over de hoogte van het pensioen. Als de rente laag is, is het pensioen duurder. Er is dan meer geld nodig om hetzelfde pensioen aan te kopen. De Pensioenstabilisatiefondsen bestaan uit beleggingen waarbij de koers stijgt als de rente daalt. En andersom. Uw beleggingen spreiden Probeer bij de keuze van de beleggingsfondsen de risico s zoveel mogelijk te spreiden. Dit kan bijvoorbeeld door verschillende beleggingscategorieën te kiezen. Kosten bij Zelf Beleggen Aan- en verkoopkosten Voor het wijzigen van de beleggingsfondsen kunnen we aan- en verkoopkosten in rekening brengen. In laag 2 van Pensioen kunt u lezen of er aan- en verkoopkosten in rekening worden gebracht en hoe hoog deze zijn. Fondskosten U kunt binnen Zelf Beleggen kiezen voor beleggingsfondsen met een door u gewenste rendementsverwachting en risicoverhouding. Dit kan hogere fondskosten met zich meebrengen dan beleggen in een lifecycle. Kijk op nn.nl/pensioenbeleggen onder Fondsen en Koersen. Kies hier voor Koers en fondsinformatie van Passieve Lifecycle, Ambitieuze Lifecycle en Dynamische Lifecycle en Zelf Beleggen fondsen. Let op: enkele beleggingsfondsen kennen een prestatievergoeding. Beheerkosten Kiest u voor Zelf Beleggen? Dan zijn de beheerkosten hoger dan bij beleggen in een lifecycle. Kijk voor deze kosten in Laag 2 van Pensioen Inleggarantie en garantiepremie Nationale-Nederlanden biedt een beleggingsfonds met inleggarantie aan: het NN Euro Rente Fonds P. Kiest u voor inleggarantie? Dan krijgt u minimaal uw ingelegde premie terug. Nationale-Nederlanden brengt voor deze garantie een premie in rekening van 1% van de inleg. Deze garantiepremie wordt niet belegd. U krijgt ook geen inleggarantie over deze garantiepremie. Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 7 of 13

8 Soort wijziging Kruis één van onderstaande keuzes aan: n Ik wil mijn fondskeuze voor mijn toekomstige premies opgeven. Vul kolom A in n Ik wil mijn bestaande beleggingseenheden geheel of gedeeltelijk verkopen en beleggen in andere fondsen. Vul kolom B en C in n Ik wil zowel mijn bestaande beleggingseenheden geheel of gedeeltelijk verkopen als mijn toekomstige premies beleggen in andere fondsen. Vul kolom A, B en C in Fondskeuze U kunt maximaal in 10 fondsen beleggen. Kijk voor meer informatie over de beschikbare beleggingsfondsen op nn.nl/pensioenbeleggen bij de fondsen voor de Passieve, Ambitieuze en Dynamische Lifecycle. Geef onder A aan hoe u uw toekomstige inleg over de fondsen wilt verdelen (totaal onder A is 100%). Geef direct onder B eerst aan of u de opdracht geeft in procenten of beleggingseenheden (units). In de kolom geeft u aan, hoeveel u van het betreffende fonds wilt verkopen voor aankoop van andere fondsen. Geef onder C aan hoe u de totale door B vrijvallende waarde over de andere fondsen wilt verdelen (totaal onder kolom C is 100%). Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 8 of 13

9 Categorie A inleg (%) B Verkoop n (%) n units C Aankoop (%) Lifecyclefondsen NN Index Rendement Fonds NN Index Obligatie Fonds NN Mix Defensief NN Mix Neutraal NN Mix Offensief NN Pensioenstabilisatie fonds 1-2 NN Pensioenstabilisatie fonds 3-4 NN Pensioenstabilisatie fonds 5-7 NN Pensioenstabilisatie fonds 8-10 NN Pensioenstabilisatie fonds NN Pensioenstabilisatie fonds 15+ Aandelenfondsen NN Enhanced Index Sustainable Equity Fund Robeco Emerging Stars Equities F EUR Robeco BP Global Premium Equities C EUR Northern Trust EM Custom ESG Eq Idx UCITS A NN (L) Global Sustainable Equity T Dis EUR Obligatiefondsen NN Euro Rente Fonds P NN (L) Euro Sustainable Credit (including Financials) N Cap Eur NN (L) Euro Fixed Income P Dis subfund Deutsche Invest I Euro-Gov Bonds FC Deutsche Invest I Euro Corporate Bonds FC BlackRock Euro Sovereign Bond Index Fund 1 BlackRock Customised Euro Non-Sovereign Bond Index Fund 1 Vastgoedfondsen Northern Trust Dvlp Real Est ESG Idx FGR A BNP Paribas Global Property Sec. Fund Cl. Groenfondsen Triodos Sustainable Equity Fund Triodos Sustainable Bond Fund Triodos Sustainable Mixed Fund Think Sustainable World UCITS ETF Liquiditeitenfonds NN (L) Liquid Eur A Cap. Garantiefonds NN Euro Rente Fonds P inleggarantie (premie 1%) Totaal kolom A = 100% Totaal kolom C = 100% Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 9 of 13

10 Uw gegevens Polisnummer U kunt met dit formulier uw beleggingsfondsen voor één polis aanpassen. Wilt u voor meerdere polissen uw beleggingsfondsen aanpassen? Vul dan per polis een apart formulier in. U hoeft maar één keer de risicoprofielbepaler in te vullen. Naam werknemer Naam werkgever Wijzigingsdatum n 2 dagen na ontvangst bij Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij N.V. n latere datum: Ondertekening n Ik ga akkoord met het bovenstaande risicoprofiel en de ingevulde beleggingskeuze en ben mij bewust van de bijbehorende risico s. Naam opdrachtgever Datum Handtekening Dit gehele formulier (exclusief bijlage) volledig ingevuld en ondertekend zenden aan: Nationale-Nederlanden Levensverzekering Maatschappij N.V. Postbus BA Amsterdam Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 10 of 13

11 Bijlage 1: Omschrijving risicoprofielen Uitgebreide informatie over de soorten lifecycles en de afbouw van risico binnen deze lifecycles vindt u op nn.nl/pensioenbeleggen Defensief 0% Uw risicoprofiel geeft aan dat u het beste Defensief kunt laten beleggen. En dat u het beleggingsrisico het beste geleidelijk helemaal kunt laten afbouwen richting de pensioendatum. De afbouw van het beleggingsrisico begint, afhankelijk van uw soort lifecycle, doorgaans op 20 jaar voor de pensioendatum. een pensioenuitkering. U kunt en/of wilt minder risico lopen op een lager pensioenkapitaal. U accepteert dat u dan ook minder kans hebt op een hoger pensioenkapitaal bij goede beleggingsresultaten. Als u met pensioen bent, wilt u liever geen uitkering die jaarlijks kan verschillen. Misschien kunt u het ook niet goed opvangen als uw uitkering daalt. Daarom past een vaste pensioenuitkering het beste bij u. Met een vaste uitkering kunt u niet profiteren van de mogelijke voordelen van beleggen. Dit accepteert u. Defensief 15% Uw risicoprofiel geeft aan dat u het beste Defensief kunt laten beleggen. En dat u het beleggingsrisico het beste geleidelijk naar 15% kunt laten afbouwen richting de pensioendatum. De afbouw van het beleggingsrisico begint, afhankelijk van uw soort lifecycle, doorgaans op 20 jaar voor de pensioendatum. een pensioenuitkering. U kunt en/of wilt minder risico lopen op een lager pensioenkapitaal. U accepteert dat u dan ook minder kans hebt op een hoger pensioenkapitaal bij goede beleggingsresultaten. Als u met pensioen bent, vindt u het geen probleem als uw pensioenuitkering jaarlijks wat in hoogte verschilt. Zo kunt u een beetje profiteren van goede beleggingsresultaten. Maar uw pensioenuitkering kan ook een beetje dalen. Daarom past een variabele pensioenuitkering waarbij met 15% wordt belegd het beste bij u. Neutraal 0% Uw risicoprofiel geeft aan dat u het beste Neutraal kunt laten beleggen. En dat u het beleggingsrisico het beste geleidelijk helemaal kunt laten afbouwen richting de pensioendatum. De afbouw van het beleggingsrisico begint, afhankelijk van uw soort lifecycle, doorgaans op 15 jaar voor de pensioendatum. een pensioenuitkering. U wilt een goede kans houden op een hoger pensioenkapitaal bij goede beleggingsresultaten. Maar u kunt en/of wilt niet te veel risico lopen dat uw pensioenkapitaal tegenvalt. U zoekt de balans tussen de kans op een hoger pensioenkapitaal en het risico op een lager pensioenkapitaal. Als u met pensioen bent, wilt u liever geen uitkering die jaarlijks kan verschillen. Misschien kunt u het ook niet goed opvangen als uw uitkering daalt. Daarom past een vaste pensioenuitkering het beste bij u. Met een vaste uitkering kunt u niet profiteren van de mogelijke voordelen van beleggen. Dit accepteert u. Neutraal 15% Uw risicoprofiel geeft aan dat u het beste Neutraal kunt laten beleggen. En dat u het beleggingsrisico het beste stapsgewijs naar 15% kunt laten afbouwen richting de pensioendatum. De afbouw van het beleggingsrisico begint, afhankelijk van uw soort lifecycle, doorgaans op 15 jaar voor de pensioendatum. een pensioenuitkering. U wilt een goede kans houden op een hoger pensioenkapitaal bij goede beleggingsresultaten. Maar u kunt en/of wilt niet te veel risico lopen dat uw pensioenkapitaal tegenvalt. U zoekt de balans tussen de kans op een hoger pensioenkapitaal en het risico op een lager pensioenkapitaal. Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 11 of 13

12 Als u met pensioen bent, vindt u het geen probleem als uw pensioenuitkering jaarlijks wat in hoogte verschilt. Zo kunt u een beetje profiteren van goede beleggingsresultaten. Maar uw pensioenuitkering kan ook een beetje dalen. Daarom past een variabele pensioenuitkering waarbij met 15% wordt belegd het beste bij u. Neutraal 30% Uw risicoprofiel geeft aan dat u het beste Neutraal kunt laten beleggen. En dat u het beleggingsrisico het beste stapsgewijs naar 30% kunt laten afbouwen richting de pensioendatum. De afbouw van het beleggingsrisico begint, afhankelijk van uw soort lifecycle, doorgaans op 15 jaar voor de pensioendatum. een pensioenuitkering. U wilt een goede kans houden op een hoger pensioenkapitaal bij goede beleggingsresultaten. Maar u kunt en/of wilt niet te veel risico lopen dat uw pensioenkapitaal tegenvalt. U zoekt de balans tussen de kans op een hoger pensioenkapitaal en het risico op een lager pensioenkapitaal. Als u met pensioen bent, vindt u het geen probleem als uw pensioenuitkering jaarlijks in hoogte verschilt. Maar u wilt wel zekerheid over het grootste deel van uw pensioen. Zo houdt u kans op meer pensioen door goede beleggingsresultaten. Maar u loopt ook risico op een lagere pensioenuitkering. Een variabele pensioenuitkering waarbij met 30% wordt belegd past het beste bij u. Offensief 0% Uw risicoprofiel geeft aan dat u het beste Offensief kunt laten beleggen. En dat u het beleggingsrisico het beste stapsgewijs helemaal kunt laten afbouwen richting de pensioendatum. De afbouw van het beleggingsrisico begint, afhankelijk van uw soort lifecycle, doorgaans op 10 jaar voor de pensioendatum. een pensioenuitkering. U wilt een zo hoog mogelijk pensioenkapitaal. En u kunt en wilt hiervoor meer risico nemen. U vertrouwt op goede toekomstige beleggingsresultaten. En u accepteert dat uw pensioenkapitaal kan tegenvallen bij minder goede beleggingsresultaten. Als u met pensioen bent, wilt u liever geen uitkering die jaarlijks kan verschillen. Misschien kunt u het ook niet goed opvangen als uw uitkering daalt. Daarom past een vaste pensioenuitkering het beste bij u. Met een vaste uitkering kunt u niet profiteren van de mogelijke voordelen van beleggen. Dit accepteert u. Offensief 15% Uw risicoprofiel geeft aan dat u het beste Offensief kunt laten beleggen. En dat u het beleggingsrisico het beste stapsgewijs naar 15% kunt laten afbouwen richting de pensioendatum. De afbouw van het beleggingsrisico begint, afhankelijk van uw soort lifecycle, doorgaans op 10 jaar voor de pensioendatum. een pensioenuitkering. U wilt een zo hoog mogelijk pensioenkapitaal. En u kunt en wilt hiervoor meer risico nemen. U vertrouwt op goede toekomstige beleggingsresultaten. En u accepteert dat uw pensioenkapitaal kan tegenvallen bij minder goede beleggingsresultaten. Als u met pensioen bent, vindt u het geen probleem als uw pensioenuitkering jaarlijks wat in hoogte verschilt. Zo kunt u een beetje profiteren van goede beleggingsresultaten. Maar uw pensioenuitkering kan ook een beetje dalen. Daarom past een variabele pensioenuitkering waarbij met 15% wordt belegd het beste bij u. Offensief 30% Uw risicoprofiel geeft aan dat u het beste Offensief kunt laten beleggen. En dat u het beleggingsrisico het beste stapsgewijs naar 30% kunt laten afbouwen richting de pensioendatum. De afbouw van het beleggingsrisico begint, afhankelijk van uw soort lifecycle, doorgaans op 10 jaar voor de pensioendatum. Met beleggingen bouwt u een pensioenkapitaal op. Hiervan koopt u op uw pensioendatum een pensioenuitkering. U wilt een zo hoog mogelijk pensioenkapitaal. En u kunt en wilt hiervoor meer risico nemen. U vertrouwt op goede toekomstige beleggingsresultaten. En u accepteert dat uw pensioenkapitaal kan tegenvallen bij minder goede beleggingsresultaten. Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 12 of 13

13 Als u met pensioen bent, vindt u het geen probleem als uw pensioenuitkering jaarlijks in hoogte verschilt. Maar u wilt wel zekerheid over het grootste deel van uw pensioen. Zo houdt u kans op meer pensioen door goede beleggingsresultaten. Maar u loopt ook risico op een lagere pensioenuitkering. Een variabele pensioenuitkering waarbij met 30% wordt belegd, past het beste bij u. Offensief 45% Uw risicoprofiel geeft aan dat u het beste Offensief kunt laten beleggen. En dat u het beleggingsrisico het beste stapsgewijs naar 45% kunt laten afbouwen richting de pensioendatum. De afbouw van het beleggingsrisico begint, afhankelijk van uw soort lifecycle, doorgaans op 10 jaar voor de pensioendatum. Met beleggingen bouwt u een pensioenkapitaal op. Hiervan koopt u op uw pensioendatum een pensioenuitkering. U wilt een zo hoog mogelijk pensioenkapitaal. En u kunt en wilt hiervoor meer risico nemen. U vertrouwt op goede toekomstige beleggingsresultaten. En u accepteert dat uw pensioenkapitaal kan tegenvallen bij minder goede beleggingsresultaten. Als u met pensioen bent, vindt u het geen probleem als een groot deel van uw pensioenuitkering jaarlijks in hoogte verschilt. U wilt ook dan zo veel mogelijk profiteren van goede beleggingsresultaten. U kiest bewust voor aanzienlijk beleggingsrisico. Daarom past een variabele pensioenuitkering waarbij met 45% wordt belegd het beste bij u. Risicoprofielbepaler en Fondskeuze Zelf Beleggen Pensioenregeling met beleggingsvorm Passief, Ambitieus of Dynamisch 1807 Page 13 of 13