Antibiotica en resistentie: wat hebben deze met elkaar te maken?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Antibiotica en resistentie: wat hebben deze met elkaar te maken?"

Transcriptie

1 Antibiotica en resistentie: wat hebben deze met elkaar te maken? Annet Velthuis Lector Management van Rundergezondheid 18 oktober 2018

2 Inhoud Antibiotica & Resistentie Aanleiding/afspraken aanpak ABgebruik Hoe heeft de melkveehouderijsector deze daling in AB-gebruik gestimuleerd? Hoe zijn de melkveehouders hiermee omgegaan? Heeft dit geresulteerd in een afname van AMR (- ESBL- )?

3 Wie heeft wel eens meegemaakt dat een antibioticakuur niet aanslaat? 3

4 Antibiotica & Resistente bacteriën Antibiotica verstoren of remmen levensprocessen in de bacterie Bacteriële cel heeft specifieke eigenschappen waar antibiotica op aangrijpen Deze eigenschappen hebben dierlijke cellen niet, maar virussen ook niet! Figuur van Biowetenschappen en Maatschappij, Wikimedia Commons OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

5 Antibiotica & Resistente bacteriën Bacteriën die niet reageren op bepaalde concentratie antibiotica Van nature resistent Verworven resistentie Figuur van Biowetenschappen en Maatschappij, Wikimedia Commons

6 Maakt u zich wel eens zorgen over resistente bacteriën? 6

7 Evolutie van antibiotica resistentie A theoretical examination of the relative importance of evolution management and drug development for managing resistance. Nathan S. McClure, Troy Day, DOI: /rspb

8 Zorgen over Antibiotica & Resistentie Wereldwijd worden (te) veel antibiotica gebruikt bij dieren en bij mensen Mensen worden blootgesteld aan resistente bacteriën Incidenten geweest met: MRSA, ESBL OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

9 Hoeveel % van de Nederlanders draagt: - MRSA-bacterie? - ESBL-bacterie? 9

10 Gebruik van veterinaire antibiotica Zorgen over antibioticagebruik en resistentie zijn niet nieuw Jaren 90: aanhoudende discussie over relatie antimicrobiële groeibevorderaars en ontstaan van resistentie Gezondheidsraad: Advies in gestart met monitoren van Antibioticagebruik en Resistentie in NL: MARAN rapportages: resultaten/jaar 2006: Verbod op antimicrobiële groeibevorderaars in NL (na een periode van ontmoediging)

11 Kg actieve stof x 1,000 Gebruik van antimicrobiële groeibevorderaars MARAN annual report, 2008

12 Verkoopcijfers veterinaire antibiotica MARAN annual report, 2008

13 Politieke druk neemt toe Verminder het antibioticumgebruik naar het niveau van 1999! In verhouding tot 2009: 20% reductie in % reductie in % reductie in 2015 Kritische antibiotica minimaliseren Reduceer het humane risico 2008: Convenant antibioticaresistentie dierhouderij ondertekend door ketenpartijen uit de vier grote sectoren en de KNMvD Elke diersector heeft eigen plan van aanpak gemaakt en uitgevoerd.

14 Kg active substance x 1,000 Gebruik antibiotica bij landbouwhuisdieren in NL 100% -20% Melkveehouderij 2017: 3,1 DD/DJ= 47% reductie -50% -60% -65% MARAN annual report, 2018

15 Melkveehouderijsector Doel: Beperkt en gericht gebruik van antibiotica op melkveebedrijven Geen preventief gebruik Beperk kritisch belangrijke antibiotica (3 de keus) Aanpak Antibioticagebruik transparant maken Implementatie van het bedrijfsgezondheidsplan en het bedrijfsbehandelplan Veehouders en dierenartsen in het veld moesten het doen!

16 Antibioticagebruik transparant maken (MediRund) - Inzicht AB-gebruik op bedrijfsniveau (DD/DJ) - Benchmarking: - Bedrijfsvergelijking (jouw bedrijf vs nationaal gemiddelde) - Typen antibiotica - Leeftijdsgroepen - Nuttige informatie voor sector en individuele veehouder Nationale monitoring - Autoriteit Diergeneesmiddelen (SDa, Juni 2011) Beslist over benchmarkindicatoren (streef-, attentie-, actiewaarden) Identificeert probleem bedrijven

17 Melkveehouderijsector Doel: Beperkt en gericht gebruik van antibiotica op melkveebedrijven Geen preventief gebruik Beperk kritisch belangrijke antibiotica (3 de keus) Aanpak Antibioticagebruik transparant maken Implementatie van het bedrijfsgezondheidsplan en het bedrijfsbehandelplan Veehouders en dierenartsen in het veld moesten het doen!

18 Geen preventief gebruik antibiotica Preventief gebruik in melkveehouderij betrof met name droogzetantibiotica (Sampimon et al., 2008): 87% melkveebedrijven: alle koeien 11% melkveebedrijven: selectief 2% melkveebedrijven: geen antibiotica % dry cow treated number of dairy cows (x 1,000) OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

19 Geen preventief gebruik antibiotica: selectief droogzetten Onderzoek (Scherpenzeel et al., JDS, 2014, Scherpenzeel et al., JDS, 2016): - Is meer mastitis bij koeien zonder droogzetantibiotica? - Ja: 1,7 hogere kans op mastitis en een hoger celgetal - Reduceert selectief droogzetten het antibiotica gebruik? - Ja: DDA (alle koeien) en 542 DDA (selectief) - Welke selectiecriteria zijn er voor koeien die een uierinfectie hebben? - Cows c/ml / Heifers c/ml OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

20 Richtlijn selectief droogzetten Selectief droogzetten verplicht in 2013 Richtlijn Selectief droogzetten is in 2014 gelanceerd Selectiecriteria intramammaire infectie: Koeien > cellen/ml Vaarzen > cellen/ml

21 Melkveehouderijsector Doel: Beperkt en gericht gebruik van antibiotica op melkveebedrijven Geen preventief gebruik Beperk kritisch belangrijke antibiotica (3 de keus) Aanpak Antibioticagebruik transparant maken Implementatie van het bedrijfsgezondheidsplan en het bedrijfsbehandelplan Veehouders en dierenartsen in het veld moesten het doen!

22 Formularium 1 ste, 2 de, 3 de keus antibiotica 1 e keus middelen - Empirische therapie Antibiotica met een smal werkingsspectrum Geringe kans op het ontstaan en de verspreiding van resistentie Deze middelen kunnen in een bedrijfsbehandelplan opgenomen worden 2 e keus middelen Nee, tenzij (ABG, historie, klinische noodzaak) Antibiotica met een breed spectrum Voldoen niet volledig aan de criteria gesteld bij de 1 e keus middelen Deze middelen kunnen bij uitzondering en onder voorwaarde van de UDD-regeling in een bedrijfsbehandelplan opgenomen worden 3 e keus middelen humaan kritische antibiotica Nee, tenzij Antibiotica die terughoudend gebruikt dienen te worden Dienen te worden gereserveerd voor gebruik bij mensen Toepassing bij dieren na isolatie van een verwekker die niet gevoelig is voor een 1 e of 2 e keus middel Deze middelen worden niet in een bedrijfsbehandelplan opgenomen, maar slechts in individuele gevallen voorgeschreven OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

23 DDD/J Derde keus antibiotica Lam et al. Irish Veterinary Journal (2017) 70:5 Niet meer verkrijgbaar als Droogzetter Alleen inzetten wanneer er geen eerste of tweede keus antibiotica werkzaam zijn (bewijzen met een gevoeligheidsbepaling) 1, , , , , Verkoop 3 de /4 de generatie cephalosporines aan melkveebedrijven in Nederland

24 Melkveehouderijsector Doel: Beperkt en gericht gebruik van antibiotica op melkveebedrijven Geen preventief gebruik Beperk kritisch belangrijke antibiotica (3 de keus) Aanpak Antibioticagebruik transparant maken Implementatie van het bedrijfsgezondheidsplan en het bedrijfsbehandelplan Veehouders en dierenartsen in het veld moesten het doen!

25 Bedrijfsgezondheidsplan Inhoud: Antibioticum gebruik Kengetallen Bedrijfsbehandelplan Infectiedruk (dierziekte statussen, insleep van buiten, verspreiding binnen bedrijf) Weerstand (voeding, huisvesting en verzorging, vaccinaties en overige preventieve maatregelen) ACTIEPUNTEN!

26 26 Eens / oneens: Het gebruik van antibiotica in de melkveehouderij moet verder omlaag

27 Inhoud Antibiotica & Resistentie Aanleiding/afspraken aanpak ABgebruik Hoe heeft de melkveehouderijsector deze daling in AB-gebruik gestimuleerd? Hoe zijn de melkveehouders hiermee omgegaan? Heeft dit geresulteerd in een afname van AMR (- ESBL- )?

28 Hebben alle inspanningen in de (melk)veehouderij geleid tot minder resistente bacteriën? OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

29 Antimicrobiële resistentie - multiresistentie Percentage resistente commensale E.coli isolaten voor 1 tot 9 verschillende antibiotica-groepen in Nederland MARAN, 2018

30 AMR - multiresistentie Percentage resistente commensale E.coli isolaten voor 1 tot 9 verschillende antibiotica-groepen in Nederland MARAN, 2018

31 AMR - multiresistentie Percentage resistente commensale E.coli isolaten voor 1 tot 9 verschillende antibiotica-groepen in Nederland MARAN, 2018

32 Vragen rondom ESBL Prevalentie op melkveebedrijven en in melkvee? Verband met AB-gebruik? Verband veterinair AB-gebruik en humane blootstelling?

33 ESBL prevalentie 2013 vs : reguliere melkveebedrijven, n= : reguliere melkveebedrijven, n=183 Bedrijfsprevalentie, op basis van hetzelfde type monsters: 2011: 33% (21-47%) 2013: 18% (13-24%) 50% 40% 40 30% 30 20% 20 10% 10 0%

34 ESBL in melkvee Totale AB-gebruik niet gerelateerd aan ESBL prevalentie Verband tussen humaan kritische antibiotica en ESBL

35 Welke bron is het belangrijkst voor ESBL besmetting bij de mens?

36 Verwantschap ESBL genen

37 Verwantschap ESBL genen OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

38 Verwantschap ESBL genen OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

39 ESBL verspreiding Bron: 1H4F ESBLAT 39

40 Verspreiding ESBLs OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

41 Take home message Diergezondheid en het potentiële risico van AB-gebruik in de veehouderij voor de mens zijn belangrijk genoeg voor een verantwoord gebruik van antibiotica OVP Doelgericht (be)handelen bij uiergezondheidsproblemen 18 oktober

ANTIBIOTICUM RESISTENTIE ABRES. Rundveehouderij

ANTIBIOTICUM RESISTENTIE ABRES. Rundveehouderij ANTIBIOTICUM RESISTENTIE ABRES Rundveehouderij Humaan gebruik antibiotica MRSA in humane S. aureus isolaten in 2009

Nadere informatie

18-2-2013. Bacterie schematisch. Een bacterie is resistent. Oorzaak resistentie wereldwijd. Resistentie verkrijgen. Antibiogram. Matig & juist gebruik

18-2-2013. Bacterie schematisch. Een bacterie is resistent. Oorzaak resistentie wereldwijd. Resistentie verkrijgen. Antibiogram. Matig & juist gebruik % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % Broilers Slaughter pigs Veal calves Dairy cattle -- Themabijeenkomst Antibioticumbeleid en de (on-)mogelijkheden

Nadere informatie

*PDOC01/229801* PDOC01/ De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

*PDOC01/229801* PDOC01/ De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Prins Clauslaan 8 2595 AJ DEN HAAG Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG www.rijksoverheid.nl/eleni

Nadere informatie

Aanpak antibiotica veehouderij

Aanpak antibiotica veehouderij Aanpak antibiotica veehouderij Dierenartsen en sectoren Erik de Jonge Secretaris werkgroep pluimvee Taskforce antibioticaresistentie 5 maart 2015 Inhoud 1. Oprichting nieuwe organisaties 2. Aanleiding/afspraken

Nadere informatie

Nieuwe droogzetrichtlijnen voor 2014. Bart Geurts Dierenarts

Nieuwe droogzetrichtlijnen voor 2014. Bart Geurts Dierenarts Nieuwe droogzetrichtlijnen voor 2014 Bart Geurts Dierenarts Indeling presentatie Antibioticabeleid Waarom zijn de richtlijnen ontwikkeld? Waar zijn de richtlijnen op gebaseerd? Wat zijn de nieuwe richtlijnen?

Nadere informatie

Relatie sectoren en dierenartsen Nu en in de toekomst

Relatie sectoren en dierenartsen Nu en in de toekomst z Relatie sectoren en dierenartsen Nu en in de toekomst Richard Soons Secretaris Werkgroep Varkens Taskforce Antibioticaresistentie Presentatie 1. Introductie POV 2. Aanleiding/afspraken antibiotica aanpak

Nadere informatie

Onder de huid Subcutaan s.c. Gebruikt bij veel medicijnen, In de ader Intraveneus i.v. Melkziekteinfuus in melkader

Onder de huid Subcutaan s.c. Gebruikt bij veel medicijnen, In de ader Intraveneus i.v. Melkziekteinfuus in melkader Medicijngebruik In dit hoofdstuk zullen de medicijnen besproken worden die gebruikt worden bij het melkvee, jongvee en de droge koeien. Daarbij is er een belangrijke rol voor de antibiotica. Het antibioticagebruik

Nadere informatie

ANTIBIOTICA IN DE MELKVEEHOUDERIJ UIERGEZONDHEID

ANTIBIOTICA IN DE MELKVEEHOUDERIJ UIERGEZONDHEID Melkveehouderij en antibiotica ANTIBIOTICA IN DE MELKVEEHOUDERIJ UIERGEZONDHEID Melkveesector geen grootverbruiker Diersoortspecifieke data ontbreken Redenen van toediening RESISTENTIE REDUCTIE RESIDUEN

Nadere informatie

Antibioticumgebruik in de varkenshouderij

Antibioticumgebruik in de varkenshouderij Antibioticumgebruik in de varkenshouderij Achtergronden, uitdagingen en mogelijkheden Drs. Merel Postma Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Gent Inhoud presentatie Gebruik van antimicrobiële middelen

Nadere informatie

24 jaar antibioticumonderzoek in Lelystad

24 jaar antibioticumonderzoek in Lelystad 24 jaar antibioticumonderzoek in Lelystad Zijn we voldoende voorbereid op een nieuwe episode? 7 februari 2017, Dik Mevius Inhoud Antibioticumgebruik Dier versus mens Belangrijkste episodes sinds 1990 Resistente

Nadere informatie

Evaluatie Selectief Droogzetten

Evaluatie Selectief Droogzetten Evaluatie Selectief Droogzetten Risico s en Kansen 23 februari 2015 1 Emma Strous Sophie Noyen-Wolfert Inhoud Theorie droogzetten Richtlijn selectief droogzetten Meningen en Feiten Onderzoek Verkoopcijfers

Nadere informatie

ANTIBIOTICA, NIET IN ONZE VOEDING

ANTIBIOTICA, NIET IN ONZE VOEDING ANTIBIOTICA, NIET IN ONZE VOEDING Jos van der Vossen jos.vandervossen@tno.nl ANTIBIOTICA WAAR HET MEE BEGON De ontdekking van de bacteriegroei remmende schimmel Penicillium (Fleming, 1929). 2 Antibiotica,

Nadere informatie

Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius

Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius Antibioticumgebruik in mensen en dieren in Europa kg active ingredient x 1.000 Antibioticumgebruik in dieren in NL (Bron

Nadere informatie

AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN. Presentatie SDa, Autoriteit Diergeneesmiddelen Antibiotic Awarenessday18 nov 2013

AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN. Presentatie SDa, Autoriteit Diergeneesmiddelen Antibiotic Awarenessday18 nov 2013 AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN Presentatie SDa, Autoriteit Diergeneesmiddelen Antibiotic Awarenessday18 nov 2013 WAAR GAAT DIT PRAATJE OVER? Gebruik van antibiotica in de dierhouderij: wat is er veranderd?

Nadere informatie

Masterplan varkenshouderij. Verantwoord gebruik van antibiotica

Masterplan varkenshouderij. Verantwoord gebruik van antibiotica Masterplan varkenshouderij 2 m a s t e r p l a n v a r k e n s h o u d e r i j De Nederlandse varkenshouderij stelt al jarenlang hoge eisen aan het gebruik van diergeneesmiddelen. Ontwikkelingen in de

Nadere informatie

Verantwoord antibioticumgebruik en selectief niet-droogzetten

Verantwoord antibioticumgebruik en selectief niet-droogzetten Verantwoord antibioticumgebruik en selectief nietdroogzetten Een studie in opdracht van Lami uitgevoerd door de Universitaire Landbouwhuisdieren Praktijk (ULP) Juli 2012 1 Inhoud Introduktie... 3 Opzet

Nadere informatie

Concept mei Toelichting en achtergronden van de kengetallen staan beschreven in de bijlage

Concept mei Toelichting en achtergronden van de kengetallen staan beschreven in de bijlage Rapportage antibioticumgebruik melkveebedrijven Betreft UBN 12345 FICTIEVE DATA Periode: 1 oktober 2009 t/m 30 september 2010 Toelichting en achtergronden van de kengetallen staan beschreven in de bijlage

Nadere informatie

Concept mei Toelichting en achtergronden van de kengetallen staan beschreven in de bijlage

Concept mei Toelichting en achtergronden van de kengetallen staan beschreven in de bijlage Concept mei 2011 Rapportage antibioticumgebruik vleesveebedrijven Betreft UBN 12345 FICTIEVE DATA Periode: 1 oktober 2009 t/m 30 september 2010 Toelichting en achtergronden van de kengetallen staan beschreven

Nadere informatie

FIDIN ANTIBIOTICUMRAPPORTAGE 2003. opgesteld door de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid

FIDIN ANTIBIOTICUMRAPPORTAGE 2003. opgesteld door de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid FIDIN ANTIBIOTICUMRAPPORTAGE 2003 opgesteld door de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid mei 2004 Den Haag - 2 - INLEIDING Surveillance van antibioticumresistentie is een elementair onderdeel voor het bepalen

Nadere informatie

Het gebruik van antibiotica in de veehouderij. Prof Dick Heederik, PhD Voorzitter van het Expertpanel van de Diergeneesmiddelenautoriteit (SDa)

Het gebruik van antibiotica in de veehouderij. Prof Dick Heederik, PhD Voorzitter van het Expertpanel van de Diergeneesmiddelenautoriteit (SDa) Het gebruik van antibiotica in de veehouderij Prof Dick Heederik, PhD Voorzitter van het Expertpanel van de Diergeneesmiddelenautoriteit (SDa) VMT Bunnik 18 02 2016 Outline Wat zijn trends in het gebruik

Nadere informatie

Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat. Dik Mevius

Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat. Dik Mevius Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat Dik Mevius Antibioticumgebruik in mensen en dieren in Europa Antibioticumgebruik in dieren in NL

Nadere informatie

Netwerk Melkveehouderij antibioticavrij

Netwerk Melkveehouderij antibioticavrij Netwerk Melkveehouderij antibioticavrij Hoe worden veehouders antibioticavrij ABvrij: chaos of andere ordening Hoe worden veehouders antibioticavrij Willen is kunnen 1. Ze moeten het echt willen: redenen

Nadere informatie

FIDIN ANTIBIOTICARAPPORTAGE opgesteld door de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid

FIDIN ANTIBIOTICARAPPORTAGE opgesteld door de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid FIDIN ANTIBIOTICARAPPORTAGE 2004 opgesteld door de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid juni 2005 Den Haag - 2 - INLEIDING Op 1 juni 2004 is de nieuwe Zoönoserichtlijn (Richtlijn 2003/99/EG) in werking getreden.

Nadere informatie

Quickscan Antibioticagebruik Vleeskuikens

Quickscan Antibioticagebruik Vleeskuikens Quickscan Antibioticagebruik Vleeskuikens Versie 3 Datum 11 juni 2012 Status DEFINITIEF Colofon Quickscan Antibioticagebruik Vleeskuikens Versienummer 3 T 088 223 33 33 F 088 223 33 34 Catharijnesingel

Nadere informatie

Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van melkkoeien,versie 1.0 d.d. 28 oktober 2013

Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van melkkoeien,versie 1.0 d.d. 28 oktober 2013 Koninklijke Maatschappij voor Diergeneeskunde Prof.dr. L.J. Hellebrekers Postbus 421 3990 GE Houten Betreft: Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van melkkoeien,versie 1.0 d.d. 28 oktober

Nadere informatie

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. ESBL s. (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. ESBL s. (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013 Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen ESBL s (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013 Aanleiding Resultaten NL studie ESBL producerende E. Coli in rundvlees/kalfsvlees

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 29 683 Dierziektebeleid Nr. 167 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de

Nadere informatie

Diergeneesmiddelengebruik op de boerderij

Diergeneesmiddelengebruik op de boerderij Diergeneesmiddelengebruik op de boerderij Inhoud Diergeneesmiddelen Uitleg over diergeneesmiddelen algemeen Uitleg over antibiotica Bewust, onderbouwd en juist behandelen Uitleg bedrijfsbehandelplan Verschillende

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Beleid ter bestrijding van antibioticaresistentie in België : Diergeneeskundige maatregelen in de context "One Health"

Beleid ter bestrijding van antibioticaresistentie in België : Diergeneeskundige maatregelen in de context One Health Beleid ter bestrijding van antibioticaresistentie in België : Diergeneeskundige maatregelen in de context "One Health" Brussel, 30/06/2017 Dr. Jean-François HEYMANS, dierenarts Directie "Dierengezondheid

Nadere informatie

CBD/IKBR/BIJL/12 Voorschriften IKB Rund

CBD/IKBR/BIJL/12 Voorschriften IKB Rund Algemeen RA.00 Zijn de aanwezige dieren gezien RA.01 Er is een wederzijds ondertekende overeenkomst met een door de regelinghouder erkende certificerende instantie op het bedrijf aanwezig. Administratief

Nadere informatie

Prevalentie en karakteristieken

Prevalentie en karakteristieken ESBLAT Symposium 2018 Prevalentie en karakteristieken Veilig voedsel produceren in dierlijke reservoirs De heer Dik Mevius Wageningen Bioveterinary Research Inhoud ESBLs Wat zijn ESBLs Hoe verspreiden

Nadere informatie

Uiergezondheid in Nederland na invoering antibiotica richtlijn

Uiergezondheid in Nederland na invoering antibiotica richtlijn Uiergezondheid in Nederland na invoering antibiotica richtlijn Arne Vanhoudt, Dep. Gezondheidszorg Landbouwhuisdieren DVM, MSc, Dip. ECBHM 1 Antibioticumgebruik in veehouderij 100% 90% 80% 70% 60% 50%

Nadere informatie

Duurzame zuivelketen. Programmateam Diergezondheid en Dierenwelzijn. 20 september 2016

Duurzame zuivelketen. Programmateam Diergezondheid en Dierenwelzijn. 20 september 2016 Duurzame zuivelketen Programmateam Diergezondheid en Dierenwelzijn 20 september 2016 1 Duurzame Zuivelketen Een gezamenlijk initiatief van NZO en LTO Nederland 2 Visie: toekomstbestendige en verantwoorde

Nadere informatie

Praktische kijk op droogstandsmanagement bij Vlaamse melkveebedrijven. Samenvattend rapport

Praktische kijk op droogstandsmanagement bij Vlaamse melkveebedrijven. Samenvattend rapport Praktische kijk op droogstandsmanagement bij Vlaamse melkveebedrijven Samenvattend rapport 1 ENQUÊTE 1.1 Opstellen van de enquête In kader van het demo-project verantwoord gebruik van antibiotica in de

Nadere informatie

SAMENVATTING VETMAP PROJECT

SAMENVATTING VETMAP PROJECT SAMENVATTING VETMAP PROJECT Het VETMAP 1 project is uitgevoerd door GD in samenwerking met het VMDC, in opdracht van en gefinancierd door het ministerie van LNV. Het doel van het VETMAP project is om de

Nadere informatie

Ontwikkeling van het antibioticumresistentieonderzoek

Ontwikkeling van het antibioticumresistentieonderzoek Ontwikkeling van het antibioticumresistentieonderzoek binnen CVI Hoe is gekomen en waar gaat het naartoe? 21 november 2013, Dik Mevius Najaar 1993 Weet je iemand die binnen het CDI aan antibiotica zou

Nadere informatie

FIDIN ANTIBIOTICUMRAPPORTAGE opgesteld door. de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid. 11 september Den Haag

FIDIN ANTIBIOTICUMRAPPORTAGE opgesteld door. de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid. 11 september Den Haag FIDIN ANTIBIOTICUMRAPPORTAGE 2008 opgesteld door de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid 11 september 2009 Den Haag HET BELANG VAN METEN VAN ANTIBIOTICUMGEBRUIK Op 3 december 2008 is door een tiental koepelorganisaties

Nadere informatie

De dag van droogstand is de eerste dag van de lactatie

De dag van droogstand is de eerste dag van de lactatie De dag van droogstand is de eerste dag van de lactatie Melkveecongres 2016 Dr Monique Van Goubergen Enter number(s) then press 'Send'. Wat is het doel van de droogstand? Vote for up to 3 choices 1. Voor

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 29 683 Dierziektebeleid Nr. 104 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT EN VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW

Nadere informatie

Meest gestelde vragen met antwoorden in het kader van antibiotica rundveehouderij

Meest gestelde vragen met antwoorden in het kader van antibiotica rundveehouderij Meest gestelde vragen met antwoorden in het kader van antibiotica rundveehouderij Algemene vragen en antwoorden 1. Wat is een geborgde dierenarts? Een geborgde dierenarts is een dierenarts die zich houdt

Nadere informatie

Quickscan Antibioticagebruik bij Melkvee 2013

Quickscan Antibioticagebruik bij Melkvee 2013 Quickscan Antibioticagebruik bij Melkvee 2013 Versie 7.0 Datum 28-03-2014 Status Definitief Colofon Projectnaam Contactpersoon Quickscan Antibioticagebruik bij Melkvee 2013 Divisie Landbouw en Natuur Domein

Nadere informatie

Resultaten praktijkgerichte onderzoeksprojecten VEEPEILER. Antibioticumgebruik en resistentie in de kraamstal. Drs.

Resultaten praktijkgerichte onderzoeksprojecten VEEPEILER. Antibioticumgebruik en resistentie in de kraamstal. Drs. praktijkgerichte onderzoeksprojecten VEEPEILER Antibioticumgebruik en resistentie in de kraamstal Drs. Bénédicte Callens Eenheid voor Veterinaire Epidemiologie Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Gent

Nadere informatie

Restrictief antibioticumgebruik: waarom?

Restrictief antibioticumgebruik: waarom? Faculteit Diergeneeskunde Veterinair Microbiologisch Diagnostisch Centrum Restrictief antibioticumgebruik: waarom? Els Broens Infectiepreventiedag mei 2015 over feiten, meningen & vooroordelen STEMMINGMAKERIJ

Nadere informatie

AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN. De Veterinaire Benchmark VBI februari/maart 2015 (kalf, varken, pluimvee)

AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN. De Veterinaire Benchmark VBI februari/maart 2015 (kalf, varken, pluimvee) AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN De Veterinaire Benchmark VBI februari/maart 2015 (kalf, varken, pluimvee) AANLEIDING 2004-2010 Hoog gebruik van AB bij dieren in NL (data 2005, EMA) Laag gebruik van AB bij

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Agro Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den

Nadere informatie

Het antibioticaconvenant : Realisaties van de partners in 2016

Het antibioticaconvenant : Realisaties van de partners in 2016 Het antibioticaconvenant : Realisaties van de partners in 2016 Brussel, 30/06/2017 Dr. Jean-François HEYMANS, dierenarts Directie "Dierengezondheid en Veiligheid van Dierlijke Producten" - FAVV Chief Veterinary

Nadere informatie

AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN. De Veterinaire Benchmark Indicator (VBI) Hetty van Beers, jan 15

AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN. De Veterinaire Benchmark Indicator (VBI) Hetty van Beers, jan 15 AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN De Veterinaire Benchmark Indicator (VBI) Hetty van Beers, jan 15 AANLEIDING 2004-2010 Hoog gebruik van AB bij dieren in NL (data 2005, EMA) Laag gebruik van AB bij mens in

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 29 683 Dierziektebeleid Nr. 204 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den

Nadere informatie

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health)

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) PPS 1Health4Food Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) DOT uiergezondheid Hanneke van Wichen en Karien Griffioen Resultatendag 23 november 2016 Doelstelling verantwoord antibioticagebruik

Nadere informatie

CONSENSUS STATEMENT DROOGZETBEHANDELING

CONSENSUS STATEMENT DROOGZETBEHANDELING CONSENSUS STATEMENT DROOGZETBEHANDELING Bradley 1 A., De Vliegher 2 S., Farre 3 M., Jimenez 4 L.M., Peters 5 T., Schmitt-van de Leemput 6 E., van Werven 7 T. 1 QMMS en Universiteit van Nottingham, VK;

Nadere informatie

CONSENSUS STATEMENT DROOGZETBEHANDELING

CONSENSUS STATEMENT DROOGZETBEHANDELING CONSENSUS STATEMENT DROOGZETBEHANDELING Bradley 1 A., De Vliegher 2 S., Farre 3 M., Jimenez 4 L.M., Peters 5 T., Schmitt-van de Leemput 6 E., van Werven 7 T. 1 QMMS en Universiteit van Nottingham, VK;

Nadere informatie

Het gebruik van antibiotica bij pluimvee

Het gebruik van antibiotica bij pluimvee Het gebruik van antibiotica bij pluimvee de rol van de NVWA VGP bijeenkomst 8 maart 2016 Inhoud Structuur NVWA Diergeneesmiddelen/antibiotica Hoe controleert en handhaaft de NVWA Antibiotica - bepalingen

Nadere informatie

ANTIBIOTICAGEBRUIK EN REDUCTIE IN DE VLEESKUIKENSECTOR

ANTIBIOTICAGEBRUIK EN REDUCTIE IN DE VLEESKUIKENSECTOR ANTIBIOTICAGEBRUIK EN REDUCTIE IN DE VLEESKUIKENSECTOR Fabiana Dal Pozzo Wannes Vanderhaeghen AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals - AMCRA Trefdag pluimveehouderij - Provincie West Vlaanderen

Nadere informatie

Per spreker wordt een tijdsspanne voorzien tussen 45 min. en 75 min, vraagstelling inclusief.

Per spreker wordt een tijdsspanne voorzien tussen 45 min. en 75 min, vraagstelling inclusief. SITUERING AMCRA, kenniscentrum voor antibioticumgebruik en resistentie bij dieren in België, wenst een programma aan te bieden dat als onderdeel kan fungeren voor opleidingsavonden voor dierenartsen andere

Nadere informatie

en de trends van afgelopen jaren

en de trends van afgelopen jaren ANTIBIOTICUMGEBRUIK PLUIMVEESECTOR IN 2014 en de trends van afgelopen jaren 10 maart 2015 De gegevens zijn afkomstig van de databases IKB CRA en KIP 1. Het rapport is opgesteld door de Gezondheidsdienst

Nadere informatie

Antibioticumgebruik en resistentie in de diergeneeskunde

Antibioticumgebruik en resistentie in de diergeneeskunde Antibioticumgebruik en resistentie in de diergeneeskunde Prof. Dr. Jeroen Dewulf Jeroen.Dewulf@UGent.be Eenheid voor Veterinaire Epidemiologie, Faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Gent Inhoud Antibioticumresistentie

Nadere informatie

Gevolgen gewijzigde UDD-regeling. Zorgvuldig gebruik van antibiotica in de veehouderij

Gevolgen gewijzigde UDD-regeling. Zorgvuldig gebruik van antibiotica in de veehouderij Gevolgen gewijzigde UDD-regeling Zorgvuldig gebruik van antibiotica in de veehouderij Regels voor gebruik antibiotica Antibiotica worden gebruikt om bacteriële infecties bij mensen en dieren te genezen.

Nadere informatie

Q&A Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van koeien d.d. 24-12-2013 (verkort Richtlijn droogzetten)

Q&A Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van koeien d.d. 24-12-2013 (verkort Richtlijn droogzetten) Q&A Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van koeien d.d. 24-12-2013 (verkort Richtlijn droogzetten) Q 1. Hoe moet je de richtlijn zien? De insteek is dat sinds 2012 preventief gebruik

Nadere informatie

Verantwoord Diergeneesmiddelengebruik

Verantwoord Diergeneesmiddelengebruik Verantwoord Diergeneesmiddelengebruik Dit is een gezamenlijke uitgave ter bevordering van verantwoord diergeneesmiddelengebruik van de vereniging van Fabrikanten en Importeurs van Diergeneesmiddelen in

Nadere informatie

POORTWACHTER 2012 Onderzoek naar het voorschrijfgedrag van dierenartsen met betrekking tot antibiotica in de varkenshouderij

POORTWACHTER 2012 Onderzoek naar het voorschrijfgedrag van dierenartsen met betrekking tot antibiotica in de varkenshouderij POORTWACHTER 2012 Onderzoek naar het voorschrijfgedrag van dierenartsen met betrekking tot antibiotica in de varkenshouderij Datum 27 juni 2013 Pagina 1 van 14 Colofon Poortwachter varkens 2012 Onderzoek

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Prins Clauslaan 8 Postbus 20401 2500 EK Den Haag www.minlnv.nl VDC 10.1707

Nadere informatie

Samen werken aan diergezondheid, in het belang van dier, dierhouder en samenleving

Samen werken aan diergezondheid, in het belang van dier, dierhouder en samenleving Samen werken aan diergezondheid, in het belang van dier, dierhouder en samenleving Classificatie: intern Diagnostiek Ontwikkeling Uiergezondheid: sneltesten voor bacteriologisch onderzoek van melk op het

Nadere informatie

Quickscan Antibioticumgebruik Vleeskalkoenen

Quickscan Antibioticumgebruik Vleeskalkoenen Versie 3.0 Datum 23 oktober 2012 Status Definitief Colofon Quickscan Antibioticumgebruik Vleeskalkoenen Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit Divisie Landbouw en Natuur Domein Diergeneesmiddelen Catharijnesingel

Nadere informatie

De dierenarts, toen, nu en straks

De dierenarts, toen, nu en straks De dierenarts, toen, nu en straks Gezond groeien, 9 februari 2012, Veghel Prof.dr. Frans van Knapen, Institute for Risk Assessment Sciences, Divisie Veterinaire Volksgezondheid, Universiteit Utrecht Veterinaire

Nadere informatie

Het dilemma van de toezichthouder. Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA

Het dilemma van de toezichthouder. Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA Het dilemma van de toezichthouder Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is een Nederlands agentschap dat als kerntaak heeft het toezicht houden bij bedrijven

Nadere informatie

Praktische kijk op droogstandsmanagement bij Vlaamse melkveebedrijven. Enquêteresultaten

Praktische kijk op droogstandsmanagement bij Vlaamse melkveebedrijven. Enquêteresultaten Praktische kijk op droogstandsmanagement bij Vlaamse melkveebedrijven Enquêteresultaten 1 ENQUÊTE RESULTATEN Gemiddeld aantal dieren >150 6,9% Aantal dieren 100-150 50-100 14,0% 50,2% 0-50 28,9% 0 50 100

Nadere informatie

VERANTWOORD GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA LIGT IN UW HANDEN

VERANTWOORD GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA LIGT IN UW HANDEN VERANTWOORD GEBRUIK VAN LIGT IN UW HANDEN VOOR DIEREN. VOOR GEZONDHEID. VOOR U. CRITERIA VOOR 1 STE, 2 DE OF 3 DE KEUZE Indeling Omschrijving Eeerste keuze Empirische therapie met antimicrobiële middelen

Nadere informatie

AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN. De Veterinaire Benchmark VBI februari/maart 2015 (kalf, varken, pluimvee)

AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN. De Veterinaire Benchmark VBI februari/maart 2015 (kalf, varken, pluimvee) AUTORITEIT DIERGENEESMIDDELEN De Veterinaire Benchmark VBI februari/maart 2015 (kalf, varken, pluimvee) AANLEIDING 2004-2010 Hoog gebruik van AB bij dieren in NL (data 2005, EMA) Laag gebruik van AB bij

Nadere informatie

UIERGEZONDHEID HOE BETER BEHANDELEN

UIERGEZONDHEID HOE BETER BEHANDELEN UIERGEZONDHEID HOE BETER BEHANDELEN MET MINDER KOSTEN? KARLIEN SUPRÉ HOOFD BEDRIJFSADVISERING MCC-VLAANDEREN Uiergezondheid in Vlaanderen Klinische mastitis Celgetalproblemen => subklinische mastitis Aantal

Nadere informatie

Nederland. Aan de staatssecretaris van Economische Zaken Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus 20101 2500 EC S-GRAVEN HAGE. Datum Onderwerp Informatie

Nederland. Aan de staatssecretaris van Economische Zaken Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus 20101 2500 EC S-GRAVEN HAGE. Datum Onderwerp Informatie Nederland Aan de staatssecretaris van Economische Zaken Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus 20101 2500 EC S-GRAVEN HAGE Land- en TuInbouwoganisatie Nedertand 52230F flenbc&t, Datum Onderwerp Informatie 17mei2015

Nadere informatie

Activiteitenverslag 2017 van het Antibioticaconvenant van 30/06/2016

Activiteitenverslag 2017 van het Antibioticaconvenant van 30/06/2016 Strijd tegen antibioticaresistentie in de Belgische diergeneeskunde : Activiteitenverslag 2017 van het Antibioticaconvenant van 30/06/2016 Brussel, 27/06/2018 Dr. Jean-François HEYMANS, dierenarts Directeur

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 29 683 Dierziektebeleid Nr. 11 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Gebruik van antibiotica in de veehouderij en resistentie,

Gebruik van antibiotica in de veehouderij en resistentie, Gebruik van antibiotica in de veehouderij en resistentie, 1999-2011 Indicator 9 november 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens

Nadere informatie

Veterinaire kengetallen om tot meer rendement te komen

Veterinaire kengetallen om tot meer rendement te komen Veterinaire kengetallen om tot meer rendement te komen Inhoud presentatie Dierziekten: ontwikkelingen BVD en IBR Uiergezondheid: kengetallen omtrent droogstandstherapie Vruchtbaarheid: nieuwe benadering

Nadere informatie

Gedetailleerde doelen Duurzame Zuivelketen

Gedetailleerde doelen Duurzame Zuivelketen Gedetailleerde doelen Duurzame Zuivelketen Inleiding Via de Duurzame Zuivelketen streven zuivelondernemingen (NZO) en melkveehouders (LTO) gezamenlijk naar een toekomstbestendige en verantwoorde zuivelsector.

Nadere informatie

De epidemiologie van antibacteriële resistentie.

De epidemiologie van antibacteriële resistentie. De epidemiologie van antibacteriële resistentie. Prof. Dr. Jeroen Dewulf Jeroen.Dewulf@UGent.be 1 Epidemiologie van antibioticumresistentie Fase I: Ontwikkeling van AB resistentie 2 Antibioticumresistentiegenen

Nadere informatie

Dierenartsenpraktijk Tweestromenland Rundveedierenartsen. Maarten Adamse Jos Giesen David Speksnijder

Dierenartsenpraktijk Tweestromenland Rundveedierenartsen. Maarten Adamse Jos Giesen David Speksnijder Dierenartsenpraktijk Tweestromenland Rundveedierenartsen Maarten Adamse Jos Giesen David Speksnijder Achtergrond richtlijn Maarten Adamse Achtergrond AB reductie Prof. Jaap Wagenaar Praktische tips rondom

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Antibioticabeleid in de Dierhouderij. Effecten en Perspectieven

Antibioticabeleid in de Dierhouderij. Effecten en Perspectieven Antibioticabeleid in de Dierhouderij Effecten en Perspectieven Aanbiedingsbrief Den Haag, maart 2016 Excellentie, Met genoegen bied ik u namens de Raad voor Dierenaangelegenheden de zienswijze Antibioticabeleid

Nadere informatie

Voornaamste verwezenlijkingen 2017

Voornaamste verwezenlijkingen 2017 Voornaamste verwezenlijkingen 2017 Fabiana Dal Pozzo, Coördinator AMCRA Raadgevend Comité FAVV Brussel, 29 november 2017 AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals Missies Bestrijding van antimicrobiële

Nadere informatie

Strijd tegen antibioticaresistentie Resultaten : Samen gaan we er voor! Fabiana Dal Pozzo, DVM, PhD

Strijd tegen antibioticaresistentie Resultaten : Samen gaan we er voor! Fabiana Dal Pozzo, DVM, PhD Strijd tegen antibioticaresistentie Resultaten 2011-2016: Samen gaan we er voor! Fabiana Dal Pozzo, DVM, PhD coördinator AMCRA AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals Missie Strijd tegen antibioticaresistentie

Nadere informatie

Stap 1 van 3. Naam inzender. adres. Naam DAP. Postcode* Algemeen. 1. Bent u van mening dat de UDD-regeling goed uitvoerbaar is*

Stap 1 van 3. Naam inzender.  adres. Naam DAP. Postcode* Algemeen. 1. Bent u van mening dat de UDD-regeling goed uitvoerbaar is* Stap 1 van 3 Naam inzender E-mail adres Naam DAP Postcode* Algemeen 1. Bent u van mening dat de UDD-regeling goed uitvoerbaar is* 2. Bent u van mening dat u voldoende regie over het gebruik van antibiotica

Nadere informatie

DIERGENEESKUNDIG GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA IN NEDERLAND - DE FEITEN EN CIJFERS -

DIERGENEESKUNDIG GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA IN NEDERLAND - DE FEITEN EN CIJFERS - DIERGENEESKUNDIG GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA IN NEDERLAND - DE FEITEN EN CIJFERS - Tijdens een officiële bijeenkomst in Den Haag heeft de FIDIN op 12 april jl. haar afzetcijfers van anti-microbiële middelen

Nadere informatie

VISIE OP UIERGEZONDHEID Met andere ogen kijken naar mastitis

VISIE OP UIERGEZONDHEID Met andere ogen kijken naar mastitis VISIE OP UIERGEZONDHEID Met andere ogen kijken naar mastitis Otlis Sampimon Geuko Elderman EVEN VOORSTELLEN INHOUD Inleiding Aanpak mastitis Visie Melkmachine / techniek Behandeling Droogstand Afvoer Samenvatting

Nadere informatie

Internationale ontwikkelingen in de melkveehouderij die uiergezondheid beïnvloeden. Herman Barkema, Theo Lam en Ynte Schukken

Internationale ontwikkelingen in de melkveehouderij die uiergezondheid beïnvloeden. Herman Barkema, Theo Lam en Ynte Schukken Internationale ontwikkelingen in de melkveehouderij die uiergezondheid beïnvloeden Herman Barkema, Theo Lam en Ynte Schukken Wat is er veranderd in de wereld de laatste jaren? Bedrijfsgrootte en huisvesting

Nadere informatie

POORTWACHTER 2010 Onderzoek naar het voorschrijfgedrag van dierenartsen met betrekking tot antibiotica in de varkenshouderij

POORTWACHTER 2010 Onderzoek naar het voorschrijfgedrag van dierenartsen met betrekking tot antibiotica in de varkenshouderij POORTWACHTER 2010 Onderzoek naar het voorschrijfgedrag van dierenartsen met betrekking tot antibiotica in de varkenshouderij Versie 3.0 Datum 15 Status Definitief Colofon Projectnaam Poortwachter 2010

Nadere informatie

Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem

Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Intensieve veehouderij en gezondheid

Intensieve veehouderij en gezondheid Intensieve veehouderij en gezondheid Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid 3 december 2015 Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid Samenwerkingsverband GGD en Brabant/Zeeland Arts, toxicologen, milieugezondheidkundigen,

Nadere informatie

Samenwerking bij Antibiotic stewardship

Samenwerking bij Antibiotic stewardship Samenwerking bij Antibiotic stewardship 21 juni 2013 Dr. Merel F. M. Langelaar Coördinerend specialistisch senior inspecteur IGZ Antibiotica resistentie: een wereldwijd probleem Drie kerntaken De bestrijding

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Agro en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC

Nadere informatie

Inhoud. Aanleiding Analyse Resultaten Wetgeving en wetenschap Discussie

Inhoud. Aanleiding Analyse Resultaten Wetgeving en wetenschap Discussie Uiergezondheidspanel, 20 Mei 2015 Inhoud Aanleiding Analyse Resultaten Wetgeving en wetenschap Discussie Aanleiding Meer ernstige mastitiden in 2014 Dit resulteerde in de volgende vragen: Is er een relatie

Nadere informatie

8e HERZIENE CONVOCATIE (agendapunten * toegevoegd) SPREEKTIJD PER FRACTIE: 7 minuten

8e HERZIENE CONVOCATIE (agendapunten * toegevoegd) SPREEKTIJD PER FRACTIE: 7 minuten Den Haag, 9 8e HERZIENE CONVOCATIE (agendapunten * toegevoegd) SPREEKTIJD PER FRACTIE: 7 minuten Voortouwcommissie: Volgcommissie(s): Bewindsperso(o)n(en): vaste commissie voor Economische Zaken vaste

Nadere informatie

Antimicrobial Consumption and - AMCRA - Objectieven realisaties 2012

Antimicrobial Consumption and - AMCRA - Objectieven realisaties 2012 Center of Expertise on Antimicrobial Consumption and Resistance in Animals - AMCRA - Objectieven realisaties 2012 RC 28/11/2012 Objectieven 2012 1. Advies inzake datacollectie antibioticumgebruik (tot

Nadere informatie

ontdek hoe antibiotica werkt en wat de gevolgen kunnen zijn van verkeerd of overmatig gebruik

ontdek hoe antibiotica werkt en wat de gevolgen kunnen zijn van verkeerd of overmatig gebruik Het antibiotica spel ontdek hoe antibiotica werkt en wat de gevolgen kunnen zijn van verkeerd of overmatig gebruik Blaasontsteking? Even langs de dokter voor een antibioticakuurtje. Ook bij longontsteking,

Nadere informatie

Kleine beestjes, zwaar gewicht Antibioticumresistentie op de IC. Jeroen Keijman, arts-microbioloog

Kleine beestjes, zwaar gewicht Antibioticumresistentie op de IC. Jeroen Keijman, arts-microbioloog Kleine beestjes, zwaar gewicht Antibioticumresistentie op de IC Jeroen Keijman, arts-microbioloog Inhoud Wat is resistentie? Hoe komt een resistente bacterie bij patiënten op de IC? Hoe voorkom je resistentie?

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 29 683 Dierziektebeleid Nr. 200 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de

Nadere informatie

Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van melkkoeien

Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van melkkoeien Richtlijn Antimicrobiële middelen bij het droogzetten van melkkoeien Versie 1.1 Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde Houten, Preambule Preambule Het Ministerie van Economische Zaken

Nadere informatie

*PDOC01/238250* PDOC01/ De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 's-gravenhage. Datum 24 oktober 2011

*PDOC01/238250* PDOC01/ De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 's-gravenhage. Datum 24 oktober 2011 > Retouradres Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage Prins Clauslaan 8 2595 AJ DEN HAAG Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 28 286 Dierenwelzijn Nr. 592 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie