Bedrijven in transitie. Dr. Derk Loorbach

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bedrijven in transitie. Dr. Derk Loorbach 13-06-2013"

Transcriptie

1 Bedrijven in transitie Dr. Derk Loorbach

2 Kernboodschappen 1. De wereld is in transitie en dat vraagt om radicale koerswijziging 2. Bedrijven zijn in toenemende mate leidend in transities 3. Maar vereist wel een interne en persoonlijke transitie 4. Daarin kan CSR manager een belangrijke rol spelen

3 DE WERELD IN TRANSITIE

4 Persistente onduurzaamheid

5 Transitie = regimewisseling Macro-level autonome trends, paradigma's, langzame verandering Meso-level regime: dominante structuren, culturen en werkwijzen Micro-level Snelle verandering: innovatieve ideeën, projecten, technologie, niche actoren Geels and Kemp, 2001

6 De dynamiek van transities Indicator voor maatsch. verandering Stabilisatie Versnelling Take off Voorontwikkeling Rotmans et al, 2000 Tijd

7 Wat is een transitie? stabilisation Duurzame samenleving? acceleration bouw water mobiliteit afval predevelopment zorg gebiedsontwikkeling energie take-off Based on Rotmans et al, 2001

8 Belangrijke grote bewegingen Energie: van centraal en fossiel naar decentraal en hernieuwbaar Grondstoffen: van lineair naar circulair Geld: van Euro naar waarde en diensten Macht: van hiërarchisch naar netwerken Mensen: van groei naar krimp

9 BEDRIJVEN (KUNNEN) LEIDEN

10 De evolutie in CSR Van voorontwikkeling naar transitie: 1ste generatie: milieurapportages (regulering) 2e generatie: efficiency en corporate social responsibility (markt) 3e generatie: bedrijfs- en markttransities: corporate social entrepreneurship Bedrijven toenemend proactief in het herschikken van markt en samenleving Vanuit overleven en vanuit kansen Overheid onvermogend en steeds meer volgend

11 Bedrijfstransities Van Afvalbedrijf Energieleverancier Voedselmultinational Dakdekker Naar Grondstoffenbedrijf Van Gansewinkel/Sita Energiedienstverlener Eneco/ESCO Duurzame leefstijlen Unilever Gebiedsontwikkelaar

12

13 Van innovatie naar transitie Dutch Sustainable Growth Coalition DRIFT

14 Bedrijven op tweesprong Model Shell Model Unilever Focus op behoud Vertragen transitie Strategisch remmen Incrementele innovatie Aandeelhouderswaarde Maximaal cashen Focus op verandering Versnellen transities Strategisch innoveren Radicale innovatie Maatschappelijke waarde Winst hefboom transitie

15 Rode draad echt groene groei Proactief aanhaken bij lopende transities Creëren van nieuwe ruimte en netwerken Maatschappelijke waardecreatie omzetten in business Gericht organiseren van bedrijfstransitie: anders denken, organiseren en doen

16 BEDRIJFSTRANSITIESTRATEGIE

17 energie (markt) transitie omgeving/locatie (afval) water transitie Zorg (markt) transitie bedrijf Afval (markt) transitie Bouw (markt) transitie

18 Ruimte voor bedrijfstransitie samenleving Reguliere bedrijfsprocessen - Korte termijn - Bestaande belangen - Incrementele verbeteringen - Probleem- en doelgericht Transitie Arena - Lange termijn - Change agents - Systeeminnovaties - Probleem- en doelzoekend

19 Bedrijfstransitiefasen Integraal in uitvoering DNA Bewustwording Transitietrategie en -visie

20

21 Concrete aanpak Creëer transitiebeweging: Koplopers uit bedrijf en uit directe netwerk Positioneren bedrijf in transitiecontext Expliciteren maatschappelijke behoeften/waarden Verbinden met interne innovaties, ideeën en mensen Concrete transitieagenda als kruiwagen voor beweging Bestaande en nieuwe transitie-experimenten

22 Managing CSE Van direct naar indirect: CSR manager als bedrijfstransitiemanager Van optimalisatie naar bedrijfstransitie Inkoper, strateeg, uitvoerders als CSR managers Ontwikkelen van nieuwe coalities en businessmodellen Via verbinding met maatschappelijke opgaven, koplopers en verdienmodellen

23 Voor meer informatie en EHBT:

Kinderopvang in transitie. Derk Loorbach, Zeist, 27-11-2014

Kinderopvang in transitie. Derk Loorbach, Zeist, 27-11-2014 Kinderopvang in transitie Derk Loorbach, Zeist, 27-11-2014 Conclusies Ingrijpende maatschappelijke verandering vraagt aanpassing Transities leiden tot onzekerheid, spanning en afbraak Omgaan met transities

Nadere informatie

Stelling 1. Voor transities en duurzaamheid is het nodig iedereen mee te nemen

Stelling 1. Voor transities en duurzaamheid is het nodig iedereen mee te nemen Stelling 1 Voor transities en duurzaamheid is het nodig iedereen mee te nemen Stelling 2 Om maatschappelijke doelen te realiseren is beleid en management nodig Stelling 3 Programmamanagement is niet geschikt

Nadere informatie

Puzzelen aan innovatie. Minisymposium Gehandicapten zorg VGZ 1 juni 2016, Unieplaza Culemborg Jord Neuteboom - jord@viatore.nl www.viatore.

Puzzelen aan innovatie. Minisymposium Gehandicapten zorg VGZ 1 juni 2016, Unieplaza Culemborg Jord Neuteboom - jord@viatore.nl www.viatore. Puzzelen aan innovatie Minisymposium Gehandicapten zorg VGZ 1 juni 2016, Unieplaza Culemborg Jord Neuteboom - jord@viatore.nl www.viatore.nl Opties op de toekomst. met stukjes morgen ONDUURZAAMHEID in

Nadere informatie

Mobiliteisttransitie. en de parkeerloze stad? Prof. dr. Derk Loorbach, Putten,

Mobiliteisttransitie. en de parkeerloze stad? Prof. dr. Derk Loorbach, Putten, Mobiliteisttransitie en de parkeerloze stad? Prof. dr. Derk Loorbach, Putten, 05-04-2018 loorbach@drift.eur.nl twitter: @drk75 Dutch Research Institute For Transitions Academisch onderzoek, advies, onderwijs

Nadere informatie

Autodelen in de versnelling?

Autodelen in de versnelling? Autodelen in de versnelling? Prof. dr. Derk Loorbach, Utrecht, 06-21-2017 loorbach@drift.eur.nl twitter: @drk75 Dutch Research Institute For Transitions Academisch onderzoek, advies, onderwijs en activisme

Nadere informatie

Veerkrachtige wijken. transitie en transitiemanagement in actie. Dr. Derk Loorbach & Frank van Steenbergen 02-11-2012

Veerkrachtige wijken. transitie en transitiemanagement in actie. Dr. Derk Loorbach & Frank van Steenbergen 02-11-2012 Veerkrachtige wijken transitie en transitiemanagement in actie Dr. Derk Loorbach & Frank van Steenbergen 02-11-2012 DRIFT Actieonderzoeksinstituut aan de EUR met 20 mensen Transdisciplinair: denken vanuit

Nadere informatie

Programma van vanmiddag

Programma van vanmiddag Programma van vanmiddag 13.30 uur Opening 13.40 uur Presentatie van René en Suzanne over transitie-experimenten 14.15 uur Kijken naar de eigen praktijk Verschillende groepen geven eigen analyse: - Hoe

Nadere informatie

Omgeving in transitie van beleid naar politiek van de ruimte. Prof. dr. Derk Loorbach, Den Bosch, 12-05-2016

Omgeving in transitie van beleid naar politiek van de ruimte. Prof. dr. Derk Loorbach, Den Bosch, 12-05-2016 Omgeving in transitie van beleid naar politiek van de ruimte Prof. dr. Derk Loorbach, Den Bosch, 12-05-2016 Kernpunten We worden in toenemende mate geconfronteerd met grote maatschappelijke transities

Nadere informatie

Onderwijs en de transitie naar een Circulaire Samenleving

Onderwijs en de transitie naar een Circulaire Samenleving Onderwijs en de transitie naar een Circulaire Samenleving Prof. dr. Derk Loorbach, Haarlemmermeer, 24-01-2018 loorbach@drift.eur.nl twitter: @drk75 Dutch Research Institute For Transitions Academisch onderzoek,

Nadere informatie

Transitie-aanpak: groot denken, klein doen

Transitie-aanpak: groot denken, klein doen (DRIFT) (www.drift.eur.nl) Transitie-aanpak: groot denken, klein doen Prof.dr.ir. Jan Rotmans Transumo, Mobilion,, 19-12 12-20062006 Transitie fundamentele verandering van structuur, cultuur en werkwijzen

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

Wie wint de energietransitie?

Wie wint de energietransitie? Wie wint de energietransitie? Hoe coöperatieve energie de norm moet worden Prof. Derk Loorbach Amsterdam, 10-01-2019 Dutch Research Institute For Transitions Academisch onderzoek, advies, onderwijs en

Nadere informatie

De Maatschappelijke Opvang in transitie. @vdstraat1 #vdstraat1 vdstraat1

De Maatschappelijke Opvang in transitie. @vdstraat1 #vdstraat1 vdstraat1 De Maatschappelijke Opvang in transitie @vdstraat1 #vdstraat1 vdstraat1 Nederland in transitie We leven niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperken Wat is Van De Straat?

Nadere informatie

Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid

Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid Initiatie Fieldlab Circulaire Bouw & Infra Twente Agenda voor Twente: Innovatietafel circulaire economie & duurzaamheid Programmawerksessie Agenda 09.00 uur: welkom door gedeputeerde M. van Haaf 09.10

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

Innovatie van Innovatie. 4 November 2014. Den Bosch. Op weg naar Het Goede Leven. met Transsectorale Transities. Prof Dr Ir Nico Baken

Innovatie van Innovatie. 4 November 2014. Den Bosch. Op weg naar Het Goede Leven. met Transsectorale Transities. Prof Dr Ir Nico Baken 4 November 2014 Den Bosch Prof Dr Ir Nico Baken Innovatie van Innovatie Op weg naar Het Goede Leven met Transsectorale Transities Holons are logical entities Het grootste risico in een turbulente tijd

Nadere informatie

Ondernemen in transitie

Ondernemen in transitie Ondernemen in transitie Bedrijfstransities als innovatief model voor duurzaam ondernemen prof.dr. Derk Loorbach prof.dr.ir. Jan Rotmans drs. Roebin Lijnis Huffenreuter Colofon DIT IS EEN UITGAVE VAN Stichting

Nadere informatie

Transitie management in de langdurende zorg

Transitie management in de langdurende zorg Transitie management in de langdurende zorg Conferentie Jeugdgezondheidszorg de Horst Driebergen, 5 maart 2010 Jord Neuteboom Viatore 0 Programma van de bijeenkomst 1: Theorie en achtergrond van transitiemanagement

Nadere informatie

Verandering van tijdperk: transitie van vakantieparken Harderwijk, 18 februari twitter.com/janrotmans

Verandering van tijdperk: transitie van vakantieparken Harderwijk, 18 februari twitter.com/janrotmans Verandering van tijdperk: transitie van vakantieparken Harderwijk, 18 februari 2015 twitter.com/janrotmans We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Oude Samenleving

Nadere informatie

Gelderse Gaten. Voortgang GEA gemeenten. Prof.dr. Derk Loorbach, Nijmegen,

Gelderse Gaten. Voortgang GEA gemeenten. Prof.dr. Derk Loorbach, Nijmegen, Gelderse Gaten Voortgang GEA gemeenten Prof.dr. Derk Loorbach, Nijmegen, 1-2-2018 loorbach@drift.eur.nl twitter: @drk75 Dutch Research Institute For Transitions Academisch onderzoek, advies, onderwijs

Nadere informatie

Doendenken als transitiestrategie. Prof. dr. Derk Loorbach, Divosa Jaarcongres, Rotterdam,

Doendenken als transitiestrategie. Prof. dr. Derk Loorbach, Divosa Jaarcongres, Rotterdam, Doendenken als transitiestrategie Prof. dr. Derk Loorbach, Divosa Jaarcongres, Rotterdam, 02-06-2010 RESEARCH PRACTICE EDUCATION CONSULTANCY TRANSITIES? 2-6-2016 loorbach@drift.eur.nl twitter: @drk75 Historische

Nadere informatie

Open Convenant 12 november 2015

Open Convenant 12 november 2015 12 november 2015 Cees Buijs Albert Martinus Geert Jan Verkade René de Kwaadsteniet 1 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 13-11-15 Duurzaam GWW begint bij ambitie en focus Winst in integrale gebiedsontwikkeling; Focus

Nadere informatie

Naar een lokaal klimaatbeleid 2.0

Naar een lokaal klimaatbeleid 2.0 Naar een lokaal klimaatbeleid 2.0 Notitie voor noodzaak Donald van den Akker September 2011 Deze notitie is geschreven als onderdeel van een opdracht van AgentschapNL, i.h.k.v. het Innovatieprogramma Klimaatneutrale

Nadere informatie

DUURZAAMHEIDSTRANSITIES: WELKE ROL VOOR GEDRAGSSTURENDE BELASTINGEN? Kris Bachus 16 september 2014 www.steunpunttrado.be Inhoud 1. Waarom transities? 2. Systeemdenken 3. Multilevelperspectief (MLP) 4.

Nadere informatie

Transitieagenda Circulaire Bouweconomie. Samen bouwen aan de circulaire economie voor Nederland in 2050

Transitieagenda Circulaire Bouweconomie. Samen bouwen aan de circulaire economie voor Nederland in 2050 Transitieagenda Circulaire Bouweconomie Samen bouwen aan de circulaire economie voor Nederland in 2050 De bouw- en infrasector staat voor een enorme transitie. Om klimaatverandering en verdere belasting

Nadere informatie

De wereld verandert. En in die transitie liggen kansen. Wij maken bedrijven blijvend beter.

De wereld verandert. En in die transitie liggen kansen. Wij maken bedrijven blijvend beter. De wereld verandert. En in die transitie liggen kansen. Wij maken bedrijven blijvend beter. building better// De filosofie die bepalend is voor het denken en doen van dutch. Met een prikkelende kijk op

Nadere informatie

Nederland kantelt naar een duurzame samenleving

Nederland kantelt naar een duurzame samenleving Nederland kantelt naar een duurzame samenleving Jan Rotmans pagina 1 van 68 Nederland kantelt naar een duurzame samenleving Prof.dr.ir. Jan Rotmans nr. pagina 2 van 68 Transitie naar Duurzame Economie:

Nadere informatie

Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik

Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik Sustainable Development Goals: transities realiseren met duurzaam landgebruik Organisch stof als sleutelelement? Margot de Cleen en Co Molenaar Urgentie maatschappelijke opgaven: 2030 is morgen Mondiale

Nadere informatie

Jan Rotmans hoogleraar transities / transitiemanagement directeur Dutch Research Institute For Transitions [DRIFT] 23-04-2009

Jan Rotmans hoogleraar transities / transitiemanagement directeur Dutch Research Institute For Transitions [DRIFT] 23-04-2009 Jan Rotmans hoogleraar transities / transitiemanagement directeur Dutch Research Institute For Transitions [DRIFT] 23-04-2009 0 Op weg naar een duurzame zorg probleemduiding uitgangspunten voor duurzame

Nadere informatie

GERT-JOOST PEEK PhD MSc MRICS ADVISOR CHAIRMAN AUTHOR LECTURER. STRATEGIC CONSULTING on URBAN SYNERGY. on URBAN SYNERGY

GERT-JOOST PEEK PhD MSc MRICS ADVISOR CHAIRMAN AUTHOR LECTURER. STRATEGIC CONSULTING on URBAN SYNERGY. on URBAN SYNERGY g.j.peek@spotonconsulting.nl g.j.peek@spotonconsulting.nl g.peek@hr.nl g.peek@hr.nl 14-3-2014 SP T N STRATEGIC CONSULTING on URBAN SYNERGY +31(0)6 55 89 00 60 SP T N STRATEGIC CONSULTING on URBAN SYNERGY

Nadere informatie

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw

Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw Duurzaam vernieuwen en samenwerken in de bouw Prof.dr. Jacqueline Cramer Universiteit Utrecht Opzet lezing Wat zijn de grote opgaven in de bouw op het gebied van duurzaamheid? Hoe kunnen deze opgaven worden

Nadere informatie

Innovatie in Eersel. Eersel onderweg naar Niet alleen de bestemming, maar ook de reis. Raadsinformatieavond 6 september 2016

Innovatie in Eersel. Eersel onderweg naar Niet alleen de bestemming, maar ook de reis. Raadsinformatieavond 6 september 2016 Innovatie in Eersel Eersel onderweg naar 2030 Niet alleen de bestemming, maar ook de reis. Raadsinformatieavond 6 september 2016 Programma Het begrip Innovatie Eerselse innovatiestrategie Strategie in

Nadere informatie

Spitsmijden 1; Bijdragen aan Transities naar Duurzame Mobiliteit Teije Gorris, Transumo 24 november 2008

Spitsmijden 1; Bijdragen aan Transities naar Duurzame Mobiliteit Teije Gorris, Transumo 24 november 2008 Spitsmijden 1; Bijdragen aan Transities naar Duurzame Mobiliteit Teije Gorris, Transumo 24 november 2008 Inhoud Doel presentatie Resultaten Spitsmijden 1 Transumo Van Spitsmijden 1 naar Spitsmijden 2x

Nadere informatie

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment

Samen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment Samen vooruit in de circulaire economie Re-creating (y)our environment CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis Circulaire economie wat moet ik ermee? Circulaire economie: u hoort

Nadere informatie

Inleiding tot het transitiedenken prof. dr. Hans Bruyninckx, promotor-coördinator Steunpunt TRADO

Inleiding tot het transitiedenken prof. dr. Hans Bruyninckx, promotor-coördinator Steunpunt TRADO Inleiding tot het transitiedenken prof. dr. Hans Bruyninckx, promotor-coördinator Steunpunt TRADO Waarom transities? Uitgangspunt: maatschappelijke uitdagingen als hardnekkige problemen (Loorbach 2007)

Nadere informatie

Regie 3.0. een stap verder... Een serie masterclasses om bibliotheken in transitie te ondersteunen met allianties, transitiemanagement en geldstromen.

Regie 3.0. een stap verder... Een serie masterclasses om bibliotheken in transitie te ondersteunen met allianties, transitiemanagement en geldstromen. Regie 3.0 een stap verder... Een serie masterclasses om bibliotheken in transitie te ondersteunen met allianties, transitiemanagement en geldstromen. Regie 3.0 een stap verder... Een serie masterclasses

Nadere informatie

16.00 uur Holland opera. 16.15 uur Nico Baken Toekomst transport door transsectorale Transities

16.00 uur Holland opera. 16.15 uur Nico Baken Toekomst transport door transsectorale Transities 16.00 uur Holland opera 16.15 uur Nico Baken Toekomst transport door transsectorale Transities Nico Baken Toekomst transport door Transities transsectorale 2 18 Oktober 2014 Amersfoort Prof Dr Ir Nico

Nadere informatie

DUURZAAM ONDERNEMEN 2018

DUURZAAM ONDERNEMEN 2018 DUURZAAM ONDERNEMEN HOOGWAARDIG PLATFORM VOOR DE NIEUWSTE ONTWIKKELINGEN IN DUURZAAM ONDERNEMEN 2018 Een hoogwaardig platform voor de nieuwste ontwikkelingen in duurzaam ondernemen en innovatie. 28 en

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

Peter Tom Jones. Bijdrage Peter Tom Jones. Duurzaam Materialenbeheer, Departement Metaalkunde en Toegepaste Materiaalkunde, KU Leuven 13/05/2014

Peter Tom Jones. Bijdrage Peter Tom Jones. Duurzaam Materialenbeheer, Departement Metaalkunde en Toegepaste Materiaalkunde, KU Leuven 13/05/2014 Stuur uw vragen naar: +32 470 533 966 Peter Tom Jones Duurzaam Materialenbeheer, Departement Metaalkunde en Toegepaste Materiaalkunde, KU Leuven Bijdrage Peter Tom Jones Dr. Ir. Peter Tom Jones (IOF Onderzoeksmanager

Nadere informatie

Transitie naar Nieuwe Economie: hoe die te versnellen? Clean Tech, Antwerpen, 04 December 2014. twitter.com/janrotmans

Transitie naar Nieuwe Economie: hoe die te versnellen? Clean Tech, Antwerpen, 04 December 2014. twitter.com/janrotmans Transitie naar Nieuwe Economie: hoe die te versnellen? Clean Tech, Antwerpen, 04 December 2014 twitter.com/janrotmans We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Meervoudige

Nadere informatie

Een verandering van tijdperken: wat betekent dat voor de zorg?

Een verandering van tijdperken: wat betekent dat voor de zorg? Een verandering van tijdperken: wat betekent dat voor de zorg? Jan Rotmans Tilburg, 20 November 2013 www.twitter.com/janrotmans We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken

Nadere informatie

onderzoek in transitie?

onderzoek in transitie? Transitieonderzoek: onderzoek in transitie? Erik Paredis (UGent) Yves De Weerdt (VITO) Frank Nevens (VITO) Opstartworkshop INTRAP 31 mei 2012, Leuven www.steunpunttrado.be Opbouw 1. De uitdagingen waarvoor

Nadere informatie

Sociale innovatie en transities

Sociale innovatie en transities Sociale innovatie en transities Roel van Raak DRIFT / Erasmus Universiteit Rotterdam vanraak@drift.eur.nl Netwerkdag Energiek Water Maurik, 4 maart 2013 Inhoud presentatie Wat is sociale innovatie Voorbeeld:

Nadere informatie

Managementvoorkeuren

Managementvoorkeuren Toelichting bij de test Business Fit-ality Lange Dreef 11G 4131 NJ Vianen Tel: +31 (0)347 355 718 E-mail: info@businessfitality.nl www.businessfitality.nl Business Fit-ality Met welk type vraagstuk bent

Nadere informatie

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT 5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT WAT BETEKENT DUURZAAM? Duurzaam betekent aansluiten op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in

Nadere informatie

Workshop circulaire economie Workshop 2 : Comprendre et susciter la transition 16 octobre 2018

Workshop circulaire economie Workshop 2 : Comprendre et susciter la transition 16 octobre 2018 Workshop circulaire economie 2018 Workshop 2 : Comprendre et susciter la transition 16 octobre 2018 Derk Loorbach, professeur à l université d Erasme et directeur du DRIFT De vertolkte standpunten zijn

Nadere informatie

Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling (DRO) Hans Verspoor Ministerie I&M

Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling (DRO) Hans Verspoor Ministerie I&M Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling (DRO) Hans Verspoor Ministerie I&M Inhoud presentatie Waarom duurzame gebiedsontwikkeling Programma Duurzame ruimtelijke ontwikkeling Leren van koplopers Handreiking DRO

Nadere informatie

wij presenteren u kijk 1

wij presenteren u kijk 1 wij presenteren u... 20-4-2016 kijk 1 De toekomstbestendige stad Saskia Engbers strateeg ruimte gemeente Zwolle 15 april 2016 20-4-2016 wij presenteren u... 2 Opzet presentatie 1. Alumna 2. Transformatie

Nadere informatie

Jaarplan /alv1

Jaarplan /alv1 Jaarplan 2017 161117/alv1 2 Strategisch kader: Verbinden Vernieuwen Versterken - Vertegenwoordigen Vertrouwen DOEL: Krachtige ontwikkelingssamenwerking voor een inclusieve, rechtvaardige en duurzame samenleving

Nadere informatie

De kansen voor de Circulaire Economie - met oog op recycling - Ton Bastein

De kansen voor de Circulaire Economie - met oog op recycling - Ton Bastein De kansen voor de - met oog op recycling - The Limits to growth Verscheen in 1972 Uitgangspunt: Één wereld Overshoot Exponentiële groei Actie (o.a.): Systeemveranderingen Resource efficiency Recycle Vervangen/Substitutie

Nadere informatie

Paradigmashift in kantelperiode

Paradigmashift in kantelperiode Paradigmashift in kantelperiode Van aanbodgericht naar vraaggericht Van grootschalig naar kleinschalig Centraal naar Decentraal Van landelijk naar lokaal Van hiërarchisch naar zelforganiserend Van bureaucratisch

Nadere informatie

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013

Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Duurzame innovatie met de natuur als mentor - de circulaire economie in de praktijk - Rijks Innovatie Lab 2013 Introductie van het bedrijf Uitvinder van de Heuga tapijttegel Omzet $ 1 miljard 3500 medewerkers

Nadere informatie

Verandering van tijdperk: Transitie van Zorg & Welzijn Cavent, Rotterdam, 25 September 2014. twitter.com/janrotmans

Verandering van tijdperk: Transitie van Zorg & Welzijn Cavent, Rotterdam, 25 September 2014. twitter.com/janrotmans Verandering van tijdperk: Transitie van Zorg & Welzijn Cavent, Rotterdam, 25 September 2014 twitter.com/janrotmans We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Kantelperiode

Nadere informatie

De impact van techniek op weg naar Voor een Nederland dat mee voorop loopt

De impact van techniek op weg naar Voor een Nederland dat mee voorop loopt De impact van techniek op weg naar 2025 Voor een Nederland dat mee voorop loopt Zes toekomstthema s Zes grotere thema s Mensenwerk oud naast nieuw De stad Nederland op zoek naar de balans Branche zonder

Nadere informatie

ir. Martin Aarts Strategisch adviseur RO Stad van de toekomst maken

ir. Martin Aarts Strategisch adviseur RO Stad van de toekomst maken ir. Martin Aarts Strategisch adviseur RO Stad van de toekomst maken Basisplan 1946 Wat is het DNA van een stad? waar komen we vandaan?: Rotterdam 1850 Rotterdam 1870 Eerst de haven dan de stad (Coolsingel

Nadere informatie

De circulaire economie in praktijk - met de natuur als mentor -

De circulaire economie in praktijk - met de natuur als mentor - De circulaire economie in praktijk - met de natuur als mentor - Duurzaam innoveren door te inspireren en betrokkenheid te creëren Roderick Conijn Senior Account Manager Overheid European Sustainability

Nadere informatie

Bodem in de Omgevingswet. Seminar Bodem en Grondwater onder de Omgevingswet Utrecht, 16 maart 2016 Juul Osinga

Bodem in de Omgevingswet. Seminar Bodem en Grondwater onder de Omgevingswet Utrecht, 16 maart 2016 Juul Osinga Bodem in de Omgevingswet Seminar Bodem en Grondwater onder de Omgevingswet Utrecht, 16 maart 2016 Juul Osinga (osinga@engineers.nl, 0634874111) Inhoud Achtergrond: Beleidsontwikkeling bodem Opkomst bodembeleid

Nadere informatie

RE-INVENTING BUSINESS

RE-INVENTING BUSINESS KVGO 21 mei 2014 http://www.youtube.com/watch?v=- TasuCE64kk&feature=youtu.be&t=1m54s RE-INVENTING BUSINESS Hoe bedrijven hun businessmodel innoveren Prof. dr. Henk W. Volberda Rotterdam School of Management

Nadere informatie

Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018

Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018 Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018 Wie is Willem Lageweg? CV: Rabobank Nederland MVO Nederland Transitiecoalitie Voedsel Bestuurs- en toezichtfuncties: Triodos Bank Louis Bolk

Nadere informatie

Innovatie, Duurzame leefomgeving en Kennis

Innovatie, Duurzame leefomgeving en Kennis Innovatie, Duurzame leefomgeving en Kennis Innovatie Rijkswaterstaat innoveert niet voor niets. Innovatie moet bijdragen aan het in stand houden van de netwerken, zoals het hoofdwegennet, het hoofdvaarwegennet,

Nadere informatie

EXTERNE INVLOEDEN MODULE PE-PROGRAMMA DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING NYENRODE. A REWARD FOR LIFE

EXTERNE INVLOEDEN MODULE PE-PROGRAMMA DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING NYENRODE. A REWARD FOR LIFE EXTERNE INVLOEDEN MODULE PE-PROGRAMMA DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING NYENRODE. A REWARD FOR LIFE 3 INTRODUCTIE Sinds 2011 verzorgt Nyenrode Business Universiteit in samenwerking met het Verbond van Verzekeraars

Nadere informatie

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur

Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Van een lineaire naar een circulaire economie: Kansen en Bedreigingen Prof. dr. Jacqueline Cramer, directeur Aanpak van het USI Vraaggericht expertise mobiliseren om kennis te valoriseren ( integrating

Nadere informatie

Participatie mobiliteitsbeleid Gent. Tim Scheirs 28/02/2013

Participatie mobiliteitsbeleid Gent. Tim Scheirs 28/02/2013 Participatie mobiliteitsbeleid Gent Tim Scheirs 28/02/2013 disclaimer Participatie Mobiliteit Gent Waarom participatie? Burger = klant INSPRAAK PARTICIPATIE AMBTENAAR = civil servant Waarom participatie?

Nadere informatie

Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017

Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017 Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven Emiel Reiding directeur NOVI Aanleiding Omgevingsvisie Omgevingswet De maatschappij verandert Stapeling van wensen en claims op leefomgeving Herijken

Nadere informatie

Masterclass reeks Circulair Ontwerpen & Bouwen voor Architecten

Masterclass reeks Circulair Ontwerpen & Bouwen voor Architecten Masterclass reeks Circulair Ontwerpen & Bouwen voor Architecten ALGEMENE DOELSTELLINGEN Na het volgen van deze masterclass reeks: Kan ik de waarde onderschrijven van de circulaire economie Ken ik de definitie

Nadere informatie

Simone Vermeulen. Een goede businesscase start met een stakeholders analyse

Simone Vermeulen. Een goede businesscase start met een stakeholders analyse Simone Vermeulen Een goede businesscase start met een stakeholders analyse Syntens Innovatiecentrum Nieuwe verbindingen, nieuwe business 12-10-2012 > Onafhankelijke sparringpartner voor MKB-ondernemers

Nadere informatie

Energie coöperaties: Hoe en waarom?

Energie coöperaties: Hoe en waarom? Energie coöperaties: Hoe en waarom? Bob Duindam, Woerden Donald van den Akker Wethoudersconferentie, 26-11-2014 Programma Klimaatverbond Nederland Veranderende wereld Transitie Circulaire economie Bestuurlijke

Nadere informatie

Van Afval Af. transitie-agenda naar een circulaire economie. Roel van Raak(DRIFT) vanraak@drift.eur.nl

Van Afval Af. transitie-agenda naar een circulaire economie. Roel van Raak(DRIFT) vanraak@drift.eur.nl Van Afval Af transitie-agenda naar een circulaire economie NVRD themadag Roel van Raak(DRIFT) vanraak@drift.eur.nl Aanleiding en doel van Van Afval Af Verpakkingenakkoord Circulaire Economie Schuivende

Nadere informatie

Methoden in Transitiemanagement

Methoden in Transitiemanagement E 2012.04 Methoden in Transitiemanagement Een inleiding op de vijf kernmethoden Binnen de huidige Transitiemanagement-aanpak zijn vijf kernmethoden te onderscheiden. Dit zijn analyseren, arena, agenderen,

Nadere informatie

Groot Composiet II Houtkoolschets

Groot Composiet II Houtkoolschets II Groot Composiet II Houtkoolschets Europa investeert in uw toekomst uit het Europese fonds voor regionale ontwikkeling Europa investeert in uw toekomst uit het Europese fonds voor regionale ontwikkeling

Nadere informatie

Transitie Steden als politieke actor

Transitie Steden als politieke actor Transitie Steden als politieke actor 2 ARhus 3 Van tijdperk in verandering naar verandering van tijdperk 4 Recentste kantelmomenten 5 Recentste kantelmomenten 6 Huidige kantelbewegingen 7 Huidige kantelbewegingen

Nadere informatie

NEXT Landscape. OmgevingslabXL. 15 mei 2017 Susanne Vleeshouwers (gemeente Tilburg)

NEXT Landscape. OmgevingslabXL. 15 mei 2017 Susanne Vleeshouwers (gemeente Tilburg) NEXT Landscape OmgevingslabXL 15 mei 2017 Susanne Vleeshouwers (gemeente Tilburg) NEXT Landscape..? Van traditionele ordening. Economie Ecologie Sociaal naar nieuwe economische dragers. Dat verdient beter

Nadere informatie

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 1-11-2013 1 7 Facts & figures.

Nadere informatie

Loont kiezen voor Cleantech innovatie?

Loont kiezen voor Cleantech innovatie? Loont kiezen voor Cleantech innovatie? Investeren in Cleantech biedt de mogelijkheid om economische meerwaarde te creëren in combinatie met milieuvoordelen. Een Cleantech productiemodel dient in staat

Nadere informatie

Divosa najaarscongres

Divosa najaarscongres Divosa najaarscongres Door: Johan Treur Versie: 1.0 29 november 2018 Innovatie. Waarom eigenlijk? Belangrijkste aanleiding om te innoveren is het BUIG-tekort van 30 á 40 miljoen. Dit tekort lossen we namelijk

Nadere informatie

Winst met Waarde. In 3 stappen de unieke waarde van je bedrijf vergroten

Winst met Waarde. In 3 stappen de unieke waarde van je bedrijf vergroten Winst met Waarde In 3 stappen de unieke waarde van je bedrijf vergroten Erwin Meijboom Je hebt de stap genomen om deze e-paper te downloaden! Ben je startend ondernemer, wil je je startup gaan ontwikkelen,

Nadere informatie

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid?

Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Wat verwachten werkgevers van het onderwijs als het gaat om duurzaamheid? Een onderzoek onder werkgevers in de topsectoren en de overheid. Onderzoeksrapport Samenvatting 24-10-2013 1 7 Inleiding. Eind

Nadere informatie

coalition paper Smart Mobility

coalition paper Smart Mobility coalition paper Smart Mobility 2 Coalition Paper Smart Mobility Coalition Paper Smart Mobility Provincies zien kansen voor Smart Mobility. Niet voor niets werken wij met anderen aan talloze slimme innovaties

Nadere informatie

Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen

Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen Het nieuw industrieel beleid: - een korte review -de rol van Agentschap Ondernemen Industrie in Vlaanderen blijft belangrijk 40 % Vlaamse toegevoegde waarde (15% BBP) 70 % O&O uitgaven 80 % Vlaamse export

Nadere informatie

Food Lab 26-30 maart. Food Center Amsterdam. Het verduurzamen van de lokale voedselketen en de rol van het Food Center Amsterdam

Food Lab 26-30 maart. Food Center Amsterdam. Het verduurzamen van de lokale voedselketen en de rol van het Food Center Amsterdam Food Lab 26-30 maart Food Center Amsterdam Het verduurzamen van de lokale voedselketen en de rol van het Food Center Amsterdam Ellen Mensink Creative City Lab 30 maart 2012 Programma van dag 5 13.00 Welkom

Nadere informatie

Versnellen met de markt! Bouwcampus, 22 maart 2017

Versnellen met de markt! Bouwcampus, 22 maart 2017 Versnellen met de markt! Bouwcampus, 22 maart 2017 Economische sectoren staan op een kantelpunt Energietransitie Industriële transitie Voedseltransitie Ruimtelijke transitie Transitie in de zorg 2 De samenleving

Nadere informatie

Green Deal Dutch Windwheel

Green Deal Dutch Windwheel C-216 Green Deal Dutch Windwheel Partijen: 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J. Kamp, hierna te noemen: EZ; 2. De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw S.A.M. Dijksma,

Nadere informatie

STRATAEGOS CONSULTING

STRATAEGOS CONSULTING STRATAEGOS CONSULTING EXECUTIE CONSULTING STRATAEGOS.COM WELKOM EXECUTIE CONSULTING WELKOM BIJ STRATAEGOS CONSULTING Strataegos Consulting is een strategie consultancy met speciale focus op strategie executie.

Nadere informatie

Energie- & Klimaat Transitie: ultieme uitdaging voor België

Energie- & Klimaat Transitie: ultieme uitdaging voor België Energie- & Klimaat Transitie: ultieme uitdaging voor België Oostende, 03 Mei 2019 twitter.com/janrotmans 1 URGENTIE Hengelo, 25 Augustus 2016 twitter.com/janrotmans Anthropoceen tijdperk waarin de Mens

Nadere informatie

De Energietransitie & Zelforganisatie De rol van burgers & sociaal ondernemers Flor Avelino Workshop@ Energiecafé RMC The Hub 1 juni 2013

De Energietransitie & Zelforganisatie De rol van burgers & sociaal ondernemers Flor Avelino Workshop@ Energiecafé RMC The Hub 1 juni 2013 De Energietransitie & Zelforganisatie De rol van burgers & sociaal ondernemers Flor Avelino Workshop@ Energiecafé RMC The Hub 1 juni 2013 www.drift.eur.nl www.transitiepraktijk.nl www.transitionsnetwork.org

Nadere informatie

Energie Transitie: traagheid en versnelling

Energie Transitie: traagheid en versnelling twitter.com/janrotmans Energie Transitie: traagheid en versnelling Den Haag, 26 Juni 2014 In welke fase zit energietransitie? Transitie naar Duurzame Energie Pre-development stage Through development stage

Nadere informatie

De toekomst van de consultant: Changing the game. FEDIPRO congres, Gent, 26 oktober 2017

De toekomst van de consultant: Changing the game. FEDIPRO congres, Gent, 26 oktober 2017 De toekomst van de consultant: Changing the game FEDIPRO congres, Gent, 26 oktober 2017 Inhoud Welke trends zien we in de markt? Voor consultants Voor interimmanagers Trends in business modellen Welke

Nadere informatie

Een andere overheid bij transities?

Een andere overheid bij transities? Een andere overheid bij transities? Hans Bruyninckx, HIVA KU Leuven www.steunpunttrado.be Waarom transities? Uitgangspunt: maatschappelijke uitdagingen als hardnekkige problemen Hardnekkige problemen vragen

Nadere informatie

Privaat-gestuurde Gebiedstransformaties. Dr ir Erwin Heurkens Masterclass PPS bij Stedelijke Transformaties, Rotterdam, 8 Februari 2018

Privaat-gestuurde Gebiedstransformaties. Dr ir Erwin Heurkens Masterclass PPS bij Stedelijke Transformaties, Rotterdam, 8 Februari 2018 Privaat-gestuurde Gebiedstransformaties Dr ir Erwin Heurkens Masterclass PPS bij Stedelijke Transformaties, Rotterdam, 8 Februari 2018 1 Content Privaat-gestuurde gebiedsontwikkeling Lessen uit internationale

Nadere informatie

Verslag VNCI stakeholderdialoog 2013

Verslag VNCI stakeholderdialoog 2013 Verslag VNCI stakeholderdialoog 2013 Stakeholderdialoog VNCI Pieterstraat 11 3512 JT Utrecht T +31 (0) 30 234 00 31 info@vbdo.nl www.vbdo.nl Samenvatting Op 14 oktober 2013 heeft de Vereniging van de Nederlandse

Nadere informatie

ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS. Apeldoorn,16 juli 2019

ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS. Apeldoorn,16 juli 2019 ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS Apeldoorn,16 juli 2019 1 AGENDA (1) 1. Opening 2. Bestuursverslag over het boekjaar 2018/2019 3. Jaarrekening 2018/2019 a. Implementatie van het bezoldigingsbeleid

Nadere informatie

MASTERCLASS INNOVATIEMANAGEMENT & PRODUCTONTWIKKELING

MASTERCLASS INNOVATIEMANAGEMENT & PRODUCTONTWIKKELING MASTERCLASS INNOVATIEMANAGEMENT & PRODUCTONTWIKKELING NYENRODE. A REWARD FOR LIFE 1 2 INLEIDING Door digitalisering en automatisering wordt de levenscyclus van diensten en producten steeds korter. Het

Nadere informatie

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës CO 2 Een waardevolle grondstof Peter Simoës 4 april 2018 AEB anno 2018 AEB lost al bijna 100 jaar afvalvraagstukken op voor Amsterdam. Sinds 2014 als verzelfstandigd bedrijf. Missie AEB: Voor een schone

Nadere informatie

ENERGIETRANSITIE: INNOVATIE IN HET ENERGIEBELEID

ENERGIETRANSITIE: INNOVATIE IN HET ENERGIEBELEID ENERGIETRANSITIE: INNOVATIE IN HET ENERGIEBELEID Peter Aubert maart 2007 Van visie naar beleid Project LTVE: diversiteit aan wereldbeelden 2050 Ecologie = burgers autonomie 2000 PJ Vrijhandel = markt laagste

Nadere informatie

Een herstellende bijdrage leveren aan milieu en maatschappij. - met de natuur als mentor -

Een herstellende bijdrage leveren aan milieu en maatschappij. - met de natuur als mentor - Een herstellende bijdrage leveren aan milieu en maatschappij - met de natuur als mentor - KIVI 23 september 2014 Inclusief en circulair innoveren en co-creëren door te inspireren Geanne van Arkel Sustainable

Nadere informatie

Niche-regime-interactie in de circulaire economie in Nederland

Niche-regime-interactie in de circulaire economie in Nederland Niche-regime-interactie in de circulaire economie in Nederland Charlie Spork 27 juni 2016, Brussel Inhoud 1. Fysisch-ecologisch perspectief op circulaire economie 2. Drie toekomstpaden 3. Niche-regime

Nadere informatie

DISRUPTIEVE TECHNOLOGIE. Hoe bedrijven hun businessmodel innoveren. Prof. dr. Henk W. Volberda Rotterdam School of Management Erasmus University

DISRUPTIEVE TECHNOLOGIE. Hoe bedrijven hun businessmodel innoveren. Prof. dr. Henk W. Volberda Rotterdam School of Management Erasmus University Strategie Summit Industrie 5 maart 2015 DISRUPTIEVE http://www.youtube.com/watch?v=- TasuCE64kk&feature=youtu.be&t=1m54s TECHNOLOGIE Hoe bedrijven hun businessmodel innoveren Prof. dr. Henk W. Volberda

Nadere informatie

Rapport. Het Stimuleren van Duurzaamheid in de Stad. Een Onderzoeksadvies aan de Gemeente Den Haag. December 2011

Rapport. Het Stimuleren van Duurzaamheid in de Stad. Een Onderzoeksadvies aan de Gemeente Den Haag. December 2011 December 2011 Rapport Het Stimuleren van Duurzaamheid in de Stad Een Onderzoeksadvies aan de Gemeente Den Haag Auteurs Flor Avelino Derk Loorbach Julia Wittmayer In opdracht van Auteurs op alfabetische

Nadere informatie

Algemene inleiding Gebiedsontwikkeling

Algemene inleiding Gebiedsontwikkeling Algemene inleiding Gebiedsontwikkeling mei 2016 Gebiedsontwikkeling prof. mr. Friso de Zeeuw praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft Analysekader: van buiten naar binnen maatschappelijke & economische

Nadere informatie