Oostzaan Buiten gewoon

Transcriptie

1 Gemeente Oostzaan Buiten gewoon Leden van de gemeenteraad GESCAND OP 16 SEP Gemeente Oostzaan Gemeentehuis Kerl<buurt4, 1511 BD Oostzaan Postbus 20, AA Wormer clefoon Fax I t antwoord@over-gemeenten.nl nl Beleid en regie Uw kenmerk / Uw brief Onderwerp Gevolgen uitspraken CRvB inzake hulp in de huishouding Ons kenmerk Datum 1 3 september Behandelend ambtenaar D. van der Breggen Afdeling Ontwikkeljng Sociaal Geachte leden van de gemeenteraad, In de recente uitspraken van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) inzake toekenning van huishoudelijke ondersteuning in resultaatsgebieden komen essentiële onderdelen naar voren die invloed hebben op het arrangementen beleid van de samenwerkende gemeenten Zaanstad, Wormerland, Oostzaan, Landsmeer en Waterland. Eén van de partijen die in hoger beroep is gegaan, is de gemeente Rotterdam. Rotterdam heeft een vergelijkbaar beleid als het gaat om het werken met resultaatgebieden. In deze brief geven wij u een eerste analyse van de gevolgen van deze uitspraak op het door ons ingezette beleid en de wijze waarop dat nu wordt uitgevoerd. De uitspraak bestaat uit een aantal essentiële onderdelen die inmiddels zijn onderschreven door VWS in een wethouderbrief d.d. 6 juni Onderstaand de essentiële onderdelen van de uitspraken, hoe het beleid in Oostzaan is vormgegeven (cursief gedrukt) en welke oplossingen gewenst of mogelijk zijn (vet gedrukt). 1. Uitspraak: De Raad oordeelt dat de huishoudelijke hulp onder de Wmo valt; onder het voeren van een gestructureerd huishouden valt een schoon een leefbaar huis en het kunnen beschikken over schoon beddengoed en schone kleding. Hieraan voldoet het beleid van Oostzaan. Op dit punt is geen beleidswijziging nodig in Oostzaan. 2. Uitspraak: Huishoudelijke ondersteuning of onderdelen daarvan kunnen als algemene voorzieningen worden geregeld. Echter deze worden ingekocht via de gemeente en niet rechtstreeks door Wilt u bij reacties altijd de datum en ons kenmerk vermelden.

2 de inwoners bij de zorgaanbieder. De gemeente onderzoekt of de inwoner de eigen bijdrage van de algemene voorziening kan betalen. Gemeente Oostzaan heeft geen algemene voorziening voor de tiuip in de huishouden die wordt ingezet ais voorliggende voorziening. Op dit punt is geen beleidswijziging in Oostzaan nodig. 3. Uitspraak: Een maatwerkvoorziening in de vorm van modules is onder voorwaarden toegestaan. De normen van deze modules moeten zijn gebaseerd op objectief onderzoek. Indien uit onderzoek voortvloeit dat in het concrete geval maatwerk geboden dient te worden, kan niet worden volstaan met standaardoplossingen. Het onderzoek moet inzicht bieden in de vraag welk niveau van schoon voor een huishouden verantwoord is, welke concrete activiteiten daarvoor verricht moeten worden en met welke frequentie deze activiteiten verricht moeten worden om te kunnen spreken van een schone en leefbare woning. Hetzelfde geldt voor prestaties die gericht zijn op het kunnen beschikken over schone en draagbare kleding en schoon beddengoed. Beieid Oostzaan Wij hebben de arrangementen Wmo voor huishoudeiiji<e ondersteuning in profieien (moduies) opgezet. Om in aanmeri<ing te i<omen voor een maatweri<voorziening zai het Wmo-ioi<et objectief onderzoei< doen. De profieien huishoudeiiji<e ondersteuning hebben 7 varianten met ieder een eigen activiteitenpai<i<et. Doordat in het beieid een normering is opgenomen voor een schoon en ieefbaar huis is voidaan aan de voorwaarden weii<e activiteiten er worden verricht en wat de frequentie daarvan is. Op dit moment stelt de gemeente indicatie voor het resuitaat schoon en ieefbaar huis en schone en doeimatige i<ieding. Aan de hand van de profieien ontvangt de aanbieder het profiei en budget waarvoor zij de ondersteuning i<unnen inzetten. De aanbieders maken zelf de afspraken met de eii ent over de invuiiing hiervan. Op dit punt is een aanpassing in het werkproces van Oostzaan nodig en een wijziging in de inkoop. Voorgestelde aanpassing in werkproces Nu is het zo dat de consulenten de indicatie schoon en leefbaar huis stellen en bepalen of de was overgenomen moet worden. Verdere afspraken over de activiteiten die de hulp moet verrichten om het huis schoon en leefbaar te houden laten we over aan de aanbieders. In de toekomst zullen de consulenten zelf moeten inventariseren tijdens het gesprek en aan de hand van de normering schoon en leefbaar huis welke huishoudelijke activiteiten de cliënt zelf nog kan verrichten of op een andere manier kan regelen (het zelf doen, laten doen en samen doen) en welke activiteiten overgenomen moeten worden door de aanbieder. Door pag. 2/6

3 deze uitschrijving is zicht op welke activiteiten er verricht gaan worden en wanneer. Dit biedt de cliënt meer zekerheid over wat er verwacht mag worden binnen het resultaat schoon en leefbaar huis. In het besluit dat wordt opgemaakt naar aanleiding van het gesprek wordt verwezen naar het ondersteuningsplan met de gemaakte afspraken. De consulent zal tot slot moeten bepalen of met het overnemen van genoemde activiteiten voldoende ondersteuning wordt geboden voor het op orde houden van het huishouden en deze conclusie opnemen in de verslaglegging. Hiermee is aantoonbaar dat de ondersteuning die wordt geboden op maat is en passend voor deze specifieke situatie. 4. Uitspraak: Een extra punt van aandacht is de uitspraak van de CRvB in het hoger beroep tegen gemeente Utrecht ECI:NL:CRVB: In deze uitspraak komt aan de orde de beslissing van de gemeente om zonder nader onderzoek 78 uur per jaar aan huishoudelijke hulp toe te kennen. De CRvB geeft aan dat de gemeente grote beleidsvrijheid heeft bij het toekennen van maatwerkvoorzieningen. Die vrijheid wordt begrensd in die zin dat de voorziening een bijdrage moet leveren aan de zelfredzaamheid of participatie van de inwoner. Er moet derhalve concreet maatwerk worden geleverd en een standaard oplossing voldoet niet. Er bestaat niet 1 oplossing. Het is van belang waar mogelijk rekening te houden met redelijke wensen van de aanvrager om te besluiten op welke wijze het de aanvrager ondersteunt en welk pakket passend is gezien behoeften, Als op basis van dit onderzoek blijkt dat een profiel (module) passend is kan daarmee worden volstaan. Is één van de profielen niet passend dan zal maatwerk geleverd worden. Beleid Oostzaan: Het beleid is ingezet op het halen van het resultaat schoon en leefbaar huis. Er zijn 7 profielen die ingezet kunnen worden waarmee de aanbieder het resultaat schoon en leefbaar huis kan behalen. Elk profiel staat voor een ander geldbedrag. Door het werken aan het resultaat is de tijdsinvestering ondergeschikt. Op dit punt is een beleidsaanpassing nodig. Het is nog niet geheel duidelijk welke aanpassing noodzakelijk is. Dit zal de komende periode nader worden verkend. Toelichting: Er is wat verwarring ontstaan over de noodzaak om de tijdsbesteding die gepaard gaat met het resultaat schoon en leefbaar huis in het beleid op te nemen. In de uitspraak Utrecht (die niet gaat over het resultaat gericht indiceren maar over het creëren van een nieuwe norm) staat dat er uren bij moeten worden vermeld. In de uitspraak Rotterdam die gaat over resultaatgericht indiceren staat niks over de noodzaak om uren te vermelden. Het is daardoor de vraag of dat expres is of toeval. pag. 3/6

4 Met het vermelden van de tijd zal het effect van het resultaatgericht indiceren verloren gaan. We gaan daarom op zoek naar mogelijkheden om de ingeslagen koers voort te zetten en dit binnen de Juridische kaders vorm te geven. Van belang is dat het volstrekt duidelijk moet zijn wat er binnen het resultaat schoon en leefbaar huis wel en niet wordt gedaan. De huidige normering zal in het beleid verder moeten worden uitgewerkt. Dit zal in de komende tijd plaatsvinden. Daarnaast zullen wij in de contractering vanaf een extra profiel (Nummer 8) opnemen, zodat in geval de huidige profielen in een specifieke situatie ontoereikend zijn, aanvullend maatwerk ingezet kan worden. Een tweede punt van belang is dat er objectief en onafhankelijk onderzoek moet zijn naar de vraag of een profiel passend is. Met andere woorden of het resultaat behaald kan worden door de aanbieder. Dit zullen wij laten toetsen door een onafhankelijke partij. Wij verwachten dat dit onderzoek afgerond is in september De toekenning van huishoudelijke verzorging, overeenkomstig artikel 4 van de (oude) Wmo 2007, in resultaatgebied ' een schoon en leefbaar huis' vereist een duidelijke maatstaf; de gemeente moet vastleggen welke concrete ondersteuning wordt geboden om het resultaat te bereiken. Dit wordt bij punt 4 ai duideiiji< gemaai<t. in de uitspraai< 20i6:i49i iioger beroep tegen gemeente Rotterdam geeft de Centraie Raad van Beroep aan dat een duideiijice maatstaf ooi< betei<ent dat duideiiji<tieid veri<regen wordt vanuit het toei<enningsbesiuit. in tiet toei<enningsbesiuit zai de inwoner duideiiji<tieid moeten veri<rijgen over de concrete ondersteuning die geboden gaat worden. Op dit punt is een aanpassing van het beleid nodig. Toelichting: Een transparante en op de inwoner toegespitste besluitvorming is nodig. Dit kan door de beslissing te voorzien van een beschrijving van de normering met de taken en de frequentie, wat de inwoner zelf kan doen of hoe de inwoner het anders gaat regelen (mantelzorg, algemene voorzieningen). Daarnaast dient bij de beschikking als verwezen wordt naar het ondersteuningsplan deze ook bijgevoegd te worden. Gevolgen samengevat De recente uitspraken van de rechtbank en de CRvB staan de ingeslagen weg van het resultaatgericht werken niet in de weg, maar maken wel enkele aanpassingen noodzakelijk in het werkproces van de uitvoering, in de inkoop en in het beleid. Het gaat om: pag. 4/6

5 De inventarisatie van de huishoudelijke activiteiten die de cliënt zelf kan doen, die hij/zij samen kan doen en die moeten worden overgenomen is onderdeel van het onderzoek en het besluit. In inkoop wordt boven op de bestaande profielen een extra maatwerk arrangement toegevoegd voor zwaardere problematiek. Dit maatwerkarrangement (geldbedrag) kan tevens ook voor zwaardere begeleiding of dagbesteding worden gebruikt. Dit helpt ook bij het bieden van bijvoorbeeld extra hulp voor de mantelzorger, extra gezinsondersteuning of zware ambulante begeleiding als een CGZ-cliënt toch langer thuis zijn ondersteuning afneemt (in plaats van beschermd wonen) De bestaande normering zal nader uitgewerkt moeten worden waarmee duidelijker vast wordt gelegd wat de cliënt mag verwachten binnen het resultaat schoon huis en wat niet. We laten een onafhankelijke partij de profielen toetsen. Vervolg proces In augustus-september: worden de voorstellen voor beleidsaanpassingen voorbereid worden de voorstellen voor verhoging/aanpassing van de tarieven van de arrangementen ontwikkeld. Gebleken is de tarieven van de profielen n sommige gevallen te scherp zijn om het resultaat schoon en leefbaar huis te kunnen behalen. wordt een aanvullend (maatwerk) profiel 8 ontwikkeld dat wordt toegevoegd aan de contractafspraken zal een onafhankelijk onderzoeksbureau de nieuwe profielen toetsen. In september zullen de voorstelen besproken worden met de samenwerkende gemeenten (Zaanstad, Wormerland, Oostzaan, Landsmeer en Waterland). De voorstellen worden in oktober ter besluitvorming voorgelegd in de afzonderlijke colleges. Financiële gevolgen De wijzigingen in beleid en inkoop (extra profiel voor maatwerkgevallen en ophogen tarieven) zullen tot gevolg hebben dat de uitgaven voor hulp in de huishouding toenemen ten opzichte van de huidige uitgaven. Op dit moment is dat nog niet te kwantificeren omdat de nieuwe tarieven nog niet bekend zijn. Zodra deze bekend zijn kunnen we een doorrekening maken van de financiële gevolgen (waarschijnlijk oktober 201 6). Gelet op de onderbesteding binnen de Wmo verwachten we dat de tariefaanpassingen niet zullen leiden tot een overschrijding op de totaal beschikbare Wmo budgetten. Communicatie richting uitvoerenden De uitspraak van de Centrale Raad van Beroep heeft veel aandacht gekregen. Nadat het nieuwe beleid is vastgesteld zal er een communicatieronde naar de loketten gaan over de aanpassingen. Daarnaast organiseren we in samenwerking met de regiogemeenten de uitleg aan burgers en, in samenspraak met de aanbieders, aan de huishoudelijke hulpen. pag. 5/6

6 Wij gaan ervan uit dat wij u hiermee voldoende hebben geïnformeerd over de consequenties van de uitspraken van de CRvB inzai<e de hulp in de huishouding en gaan er van uit dat hiermee ook de vragen van Gemeentebelangen d.d. 1 9 mei voldoende zijn beantwoord. Met vriendelijke groet, buroemfester e.p^w choud A. van den Assem secretaris R. Meerhof burgemeester pag. 6/6