Dorpsanalyse Terwispel

Transcriptie

1 Dorpsanalyse Dorpsspiegel Opsterland Beetsterzwaag, oktober 2018 Joke van der Veen

2 INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1 BASALE GEGEVENS OPSTERLAND... 4 Aantal inwoners... 4 De respons... 4 HOOFDSTUK 2 DE OPSTERLANDERS NADER BEZIEN... 5 Aantal jaren in Opsterland, oorspronkelijke bewoners en nieuwkomers... 5 Belangrijkste dagbesteding... 6 Leeftijdsverdeling... 6 Forensen... 7 HOOFDSTUK 3 GEZONDHEID... 8 Beoordeling gezondheidssituatie... 8 Sociale contacten en sociale isolatie... 8 Lichamelijke beperkingen... 8 Mantelzorg... 9 HOOFDSTUK 4 DE DORPEN GETYPEERD...10 Eigen voorzieningen binnen de dorpen...10 Verenigingsleven...10 Sociale cohesie...10 Beoordeling leefomgeving...12 HOOFDSTUK 5 VEILIGHEID...13 Gevoelens van onveiligheid...13 Oorzaken onveiligheidsgevoelens...14 Verkeers(on)veiligheid...14 HOOFDSTUK 6 VOORZIENINGEN...15 Dorpshuis en multifunctioneel centrum...15 Peuteropvang...15 Basisonderwijs...15 Medische voorzieningen...15 Voorzieningen voor ouderen en gehandicapten...16 Dorpssteunpunt...16 Gebiedsteam...17 Bibliotheek...17 Sportvoorzieningen...17 Culturele voorzieningen...17 Jeugdsoos...18 Speeltuinen...18 Dagelijkse boodschappen...18 Recreatie en toerisme...18 (openbaar) Vervoer...19 Missen van een voorziening

3 HOOFDSTUK 7 DE FYSIEKE OMGEVING...20 Straatverlichting...20 Groenvoorzieningen...20 Wegen, fietspaden en wandelpaden/trottoirs...20 Parkeren...21 Gladheidsbestrijding...21 Afval...21 HOOFDSTUK 8 RELATIE MET DE GEMEENTE...22 Gemeentelijke dienstverlening...22 Brandweer en ambulance...22 Politie...22 HOOFDSTUK 9 WONEN IN OPSTERLAND...23 Soort woning...23 Huur- of koopwoning...23 Beoordeling woning...23 Levensloopbestendigheid van woning...24 Rolstoelvriendelijkheid...24 Verhuisplannen...25 Waarom wil men verhuizen?...25 Verhuisbestemming...26 Woningbehoefte...26 HOOFDSTUK 10 DE DORPEN IN DE TOEKOMST...27 Voor- of achteruitgang dorpen?...27 Verwachte toekomstige ontwikkeling...27 Toerisme...27 Groei van het dorp

4 HOOFDSTUK 1 BASALE GEGEVENS OPSTERLAND Aantal inwoners Tabel 1.1: aantal inwoners per dorp in de gemeente Opsterland (1 jan. 2018) DORP INWONERSAANTAL 2018 INWONERSAANTAL 2013 INWONERSAANTAL VERSCHIL (- 3,02%) Totaal ,34% Na een jarenlange stijging in het inwonersaantal, kent sinds 2013 een daling in het aantal inwoners. In absolute aantallen is het dorp met 32 inwoners gekrompen. Gemiddeld is de gemeente Opsterland ook gekrompen. De respons Tabel 1.2: aantal inwoners, steekproefgrootte en respons in aantallen en in procenten DORP AANTAL INWONERS OP 1 JAN STEEKPROEF- GROOTTE T.B.V. PAPIEREN VRAGENLIJST PAPIEREN VRAGENLIJST RESPONS DIGITALE RESPONS TOTALE RESPONS RESPONSPERCENTAGE OP DE PAPIEREN VRAGENLIJST Opsterland In zijn er 94 vragenlijsten op papier verspreid. Deze zijn door 29 respondenten geretourneerd. De digitale vragenlijst is door 53 respondenten ingevuld. De totale respons komt hiermee op 82. Het responspercentage van de papieren vragenlijst is 31, dit is hoger dan gemiddeld in Opsterland (26%). In de volgende hoofdstukken worden de resultaten uit de enquête gepresenteerd en besproken. De percentages zijn telkens afgerond op hele getallen. Daardoor kan het voorkomen dat de som van de percentages groter of kleiner is dan

5 HOOFDSTUK 2 DE OPSTERLANDERS NADER BEZIEN Aantal jaren in Opsterland, oorspronkelijke bewoners en nieuwkomers Aan de bewoners is gevraagd hoe lang zij al in hun dorp en in de gemeente Opsterland wonen. In onderstaande tabel is aangegeven hoe lang de respondenten in hun eigen dorp wonen. Tabel 2.1: aantal jaren wonende in eigen dorp, in % HOE LANG WOONT U AL IN UW DORP? 0 2 jaar 2 5 jaar 5 10 jaar jaar 20 jaar of langer Opsterland Relatief de grootste groep respondenten woont al 20 jaar of langer in hun dorp (52%). Dit percentage ligt iets onder het gemiddelde in Opsterland (57%). De groep respondenten die jaar in woont is relatief groot (31%). In onderstaande tabel is aangegeven hoe lang de respondenten in de gemeente Opsterland wonen. Tabel 2.2: aantal jaren wonende in Opsterland, in % HOE LANG WOONT U AL IN DE GEMEENTE OPSTERLAND? 0 2 jaar 2 5 jaar 5 10 jaar jaar 20 jaar of langer Opsterland Ook hier wonen de meeste respondenten al 20 jaar of langer in de gemeente Opsterland (65%). Dit percentage is gelijk aan het gemiddelde in Opsterland. Verder valt op dat er geen respondenten in zijn die nog maar 0-2 jaar in de gemeente wonen. Verder is de groep respondenten die jaar in de gemeente woont relatief groot (26%). Tabel 2.3: oorsprong van de respondenten, in % OORSPRONKELIJKE BEWONERS NIEUWKOMERS Opsterland 2017 Opsterland 2013 Provincie Fryslân 2017 Elders in Nederland 2017 Buiten Nederland Opsterland Bijna een derde van het totaalaantal respondenten behoort tot de oorspronkelijke bewoners: zij zijn geboren in het dorp waar ze nu (nog) wonen of in één van de andere dorpen van Opsterland. In ligt dit percentage gelijk met het Opsterlandse gemiddelde. Er zijn geen respondenten uit die afkomstig zijn uit het buitenland. 5

6 Belangrijkste dagbesteding Onderstaande tabel geeft inzicht in de belangrijkste dagelijkse bezigheden van de respondenten uit. Tabel 2.4: belangrijkste dagelijkse bezigheid van de respondent in % BELANGRIJKSTE DAGELIJKSE BEZIGHEID TERWISPEL OPSTERLAND Werkend voor loon (Mee-)werkend in eigen bedrijf Schoolgaand / studerend / cursussen 4 3 Werkzoekend 1 1 Werkzaam in eigen huishouden Zorg voor (klein) kinderen/gezin 4 7 Werkzaam als vrijwilliger 8 4 Werkzaam als mantelzorger 0 1 Hobby s / sport 1 6 Klussen / tuinieren 1 5 Bezoek familie / vrienden 0 2 Anders 3 4 Net als in Opsterland als geheel hebben relatief gezien de meeste respondenten in als belangrijkste dagbesteding betaald werk. Bij de optie Anders heeft een respondent genoemd dat het u niets aan gaat. Leeftijdsverdeling Tabel 2.5: verdeling leeftijd van de Opsterlanders, in % (bron: gemeente Opsterland, 1 januari 2018) 0-4 JAAR 5-9 JAAR JAAR JAAR JAAR JAAR Opsterland Tabel 2.6: verdeling leeftijd van de respondenten in % JAAR JAAR JAAR JAAR JAAR JAAR Opsterland Bij de respondenten in zijn bovengemiddeld veel uit de leeftijdscategorie jaar (6%). Het sterkst vertegenwoordigd is de leeftijdscategorie jaar, gevolgd door jaar. De 75-plussers zijn minder sterk vertegenwoordigd, met slechts 1%. 6

7 Forensen Tabel 2.7: locatie van het werk van de werkende respondenten, in % WERKT IN EIGEN DORP WERKT ELDERS IN OPSTERLAND WERKT BUITEN OPSTERLAND Opsterland Het merendeel van de respondenten in werkt buiten Opsterland (62%). Van de overige respondenten werkt 22 procent in eigen dorp en 17 procent elders in Opsterland. 7

8 HOOFDSTUK 3 GEZONDHEID Beoordeling gezondheidssituatie Tabel 3.1: beoordeling van de eigen gezondheid, in een rapportcijfer GEMIDDELD RAPPORTCIJFER PERCENTAGE RESPONDENTEN MET ONVOLDOENDE (LAGER DAN EEN 6) ,5 7,8 5 4 Opsterland 7,6 7,8 5 3 In beoordeelt men de eigen gezondheid iets lager dan in de rest van Opsterland met gemiddeld een 7,5. Vijf procent van de respondenten in beoordeelt de eigen gezondheid met een onvoldoende. In Opsterland is dat percentage ook gemiddeld vijf procent. Sociale contacten en sociale isolatie Tabel 3.2: beoordeling van de sociale contacten van de respondent, in % IK HEB VOLDOENDE CONTACT MET VRIENDEN EN KENNISSEN IK WIL MET MEER MENSEN CONTACT HEBBEN ER ZIJN MENSEN MET WIE IK GOED KAN PRATEN EN DIE IK KAN VERTROUWEN IK VOEL ME WEL EENS ALLEEN nee Ja Nooit Soms Vaak Soms Opsterland 8 (2013: 3,7%) 25 (2013: 17,3%) 2 (2013: 1,6%) 32 (2013: 39,1%) 2 (2013: 1,6%) 26 (2013: 21,8%) In vergelijking met heel Opsterland beoordelen de respondenten in de hoeveelheid contact met vrienden/ kennissen hoger. Er zijn ook minder respondenten die aangeven met meer mensen contact te willen hebben. Verder zijn er wel meer respondenten die aangeven nooit mensen te hebben met wie ze kunnen praten en die ze kunnen vertrouwen. Ook t.o.v. Opsterland voelen bovengemiddeld veel respondenten zich vaak alleen. Lichamelijke beperkingen Tabel 3.3: lichamelijke beperkingen onder de respondenten, in % LICHAMELIJKE BEPERKINGEN Opsterland In vergelijking met 2013 hebben meer respondenten met een lichamelijke beperking meegedaan aan het onderzoek. In 2013 was dit percentage slechts 4 procent, in 2017 is het percentage 13 procent van de respondenten in. 8

9 Mantelzorg Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorg is in tegenstelling tot vrijwilligerswerk vaak geen keuze. Aan de respondenten is gevraagd of men mantelzorger is. Daarnaast is gevraagd of men dit als een last ervaart en op de hoogte is van de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers. Het is van belang om te weten wie die mantelzorgers zijn. Zijn het vooral ouderen of ook jongeren die mantelzorg verlenen? Zijn het overwegend mannen of vrouwen? Deze informatie kan helpen om de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers beter af te stemmen op de doelgroep. Tabel 3.4: mantelzorgers onder de respondenten, verdeeld naar leeftijd, in % LEEFTIJDSCATEGORIE TOTAAL VAN DE RESPONDENTEN Opsterland In totaal geeft 17 procent van de respondenten uit aan mantelzorger te zijn. Dit ligt onder het gemiddelde in Opsterland (19%). De mantelzorgers hebben in vooral de leeftijd van jaar. Onderstaande tabel laat zien in hoeverre de respondenten bekend zijn met de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers, en of ze er gebruik van maken. Tabel 3.5: bekendheid met de ondersteuningsmogelijkheden voor mantelzorgers, in % Bent u mantelzorger? BENT U BEKEND MET DE ONDERSTEUNINGS- MOGELIJKHEDEN VOOR MANTELZORGERS? Ja, ik maak daar (wel eens) gebruik van Ja, maar maak er geen gebruik van Ja, ik besteed tot 1 uur per dag aan mantelzorg Ja, ik besteed 1 tot 4 uur per dag aan mantelzorg Ja, ik besteed 4 tot 8 uur per dag aan mantelzorg Ja, ik besteed meer dan 8 uur per dag aan mantelzorg Nee Nee In zijn er geen mantelzorgers die hier tussen de 1 tot 4 uur per dag, of meer dan 8 uur per dag aan besteden. Wat verder opvalt is dat geen van de mantelzorgers gebruik maakt van de ondersteuningsmogelijkheden. 9

10 HOOFDSTUK 4 DE DORPEN GETYPEERD Eigen voorzieningen binnen de dorpen Tabel 4.1: (zeer) tevreden over eigen voorzieningen in het dorp, in % DORPSKRANT DORPSWEBSITE CONTACT MET PLAATSELIJK BELANG Opsterland Het merendeel van de respondenten in is tevreden over de dorpskrant, de dorpswebsite en het contact met Plaatselijk Belang. De tevredenheid over het contact met Plaatselijk Belang ligt in onder het Opsterlands gemiddelde. Verenigingsleven Tabel 4.2: deelname aan een vereniging, in % POLITIEKE PARTIJ KERK PLAATSELIJK BELANG VROUWENVERENIGING SOCIAAL CULTUREEL WERK SPORTVERENIGING TONEELVERENIGING MUZIEKVERENIGING/- MUZIEKCORPS JONGERENVERENIGING/ JEUGDSOOS OUDERENVERENIGING / OUDERENSOOS BUURTVERENIGING BIBLIOTHEEK ANDERS Opsterland De participatie in het verenigingsleven ligt in Opsterland het hoogste bij Plaatselijk Belang (49%) en de buurtvereniging (50%). In is men vooral betrokken bij de buurtvereniging (83%), Plaatselijk Belang (63%) en sportverenigingen (52%). Sociale cohesie Sociale cohesie is geen gemakkelijk begrip en laat zich ook moeilijk meten. Met sociale cohesie wordt de mate waarin burgers in de maatschappij verbondenheid ervaren en zich medeverantwoordelijk voelen voor het algemeen welzijn bedoeld. Hierover zijn vijf vragen opgenomen in de dorpsspiegel. Omdat de antwoorden onderling sterk samenhangen, is net als in 2009 en 2013 ervoor gekozen om deze vragen samen te nemen tot de schaal sociale cohesie. Zo wordt per respondent als het ware een gemiddelde bepaald. Bij een aantal stellingen worden de resultaten vergeleken met die van de vorige dorpsspiegel. Een hogere score staat voor een hogere beoordeling van de sociale cohesie, waarbij 1 de laagst mogelijke beoordeling van de sociale cohesie is en 4 de hoogst mogelijke beoordeling van sociale cohesie. Let op: omdat de vragenlijsten per dorpsspiegel veranderen, komen de schalen van de verscheidene dorpsspiegels niet volledig overeen. Zo zijn in de berekening van de schaal van 2013 meer items opgenomen dan in de schaal van de huidige dorpsspiegel. Verschillen tussen de jaren moeten dus voorzichtig worden geïnterpreteerd. 10

11 Tabel 4.3: beoordeling sociale cohesie in het dorp in schaalgemiddelden GEMIDDELDE SCORE IN 2017 GEMIDDELDE SCORE IN ,04 2,91 Opsterland 2,95 2,92 In is de schaalscore gestegen ten opzichte van Dit duidt op een hogere beoordeling van de sociale cohesie. Hieronder staan de resultaten voor iedere stelling afzonderlijk gepresenteerd. Hierbij wordt weer gewoon met percentages gewerkt, waarbij een hoger percentage duidt op meer sociale cohesie. Tabel 4.4 (helemaal) eens met de stelling Ik ben gehecht aan mijn dorp, in % Opsterland Het percentage respondenten in dat gehecht is aan het dorp is in vergelijking met 2013 veertien procent gestegen. Tabel 4.5: (helemaal) eens met de stelling Ik woon in een dorp waar veel saamhorigheid is, in % (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2017 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2013 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN Opsterland In vergelijking met 2013 is het percentage respondenten dat van mening is dat een dorp is met veel saamhorigheid, gestegen met vijf procent. Tabel 4.6: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me thuis bij de mensen die in mijn dorp wonen, in % (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2017 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN 2013 (HELEMAAL) EENS MET DE STELLING IN Opsterland Het merendeel van de respondenten in Opsterland (88%) voelt zich thuis bij de mensen die in het dorp wonen, in is dit percentage iets hoger met 90%. Tabel 4.7: (helemaal) eens met de stelling Als ik iemand nodig heb, dan is er in het dorp iemand die ik daarvoor kan vragen, in % Opsterland Over het algemeen kunnen de respondenten in iemand in het dorp vragen als ze hulp nodig hebben. Bij deze vraag heeft 87 procent van de respondenten aangegeven het (helemaal) eens te zijn met de stelling. 11

12 Tabel 4.8: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me verantwoordelijk voor mijn dorp, in % Opsterland In voelt 78 procent van de respondenten zich verantwoordelijk voor het eigen dorp. Dit percentage ligt iets boven het Opsterlands gemiddelde (77%). Beoordeling leefomgeving Tabel 4.9: beoordeling voor de leefomgeving, in een rapportcijfer GEMIDDELDE SCORE IN 2017 GEMIDDELDE SCORE IN ,6 7,4 Opsterland 7,7 7,6 De respondenten in beoordelen hun leefomgeving hoog met een 7,6. Dit is iets onder het gemiddelde in Opsterland. 12

13 HOOFDSTUK 5 VEILIGHEID Gevoelens van onveiligheid Tabel 5.1: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me wel eens onveilig in mijn dorp, in % (HELEMAAL) MEE EENS (HELEMAAL) MEE ONEENS Opsterland De percentages van respondenten die het oneens zijn met de stelling zijn gestegen omdat de antwoordcategorie niet mee eens, niet mee oneens in de huidige dorpsspiegel niet was opgenomen. Met de stelling Ik voel me wel eens onveilig in het dorp is 28 procent van de respondenten het eens. Dit is in vergelijking met het Opsterlands gemiddelde hoger. Ten opzichte van 2013 is er een stijging te zien in het percentage. Tabel 5.1a: (helemaal) eens met de stelling Ik voel me wel eens onveilig in mijn dorp, in aantallen en in %, uitgesplitst naar leeftijd LEEFTIJD HELEMAAL MEE EENS MEE EENS MEE ONEENS HELEMAAL MEE ONEENS 16 t/m 24 0 (0%) 0 (0%) 2 (50%) 2 (50%) 25 t/m 34 1 (25%) 1 (25%) 1 (25%) 1 (25%) 35 t/m 44 0 (0%) 5 (38,5%) 5 (38,5%) 3 (23,1%) 45 t/m 54 0 (0%) 8 (44,4%) 8 (44,4%) 2 (11,1%) 55 t/m 64 1 (4%) 3 (12%) 16 (64%) 5 (20%) 65 t/m 74 0 (0%) 0 (0%) 6 (85,7%) 1 (14,3%) 75 en ouder 0 (0%) 1 (100%) 0 (0%) 0 (0%) In absolute getallen voelen de meeste respondenten met de leeftijd van 45 tot en met 54 jaar zich wel eens onveilig in het dorp. Het gaat hier om 8 respondenten. Daarnaast voelen 5 respondenten zich wel eens onveilig in de leeftijdscategorie van jaar. Opvallend is dat er geen respondenten in de leeftijdscategorie van jaar en jaar gevoelens van onveiligheid ervaren. Tabel 5.2: (helemaal) eens met de stelling In mijn dorp vindt veel criminaliteit plaats, in % (HELEMAAL) MEE EENS (HELEMAAL) MEE ONEENS 5 95 Opsterland Slechts 5 procent van de respondenten in vindt dat er in hun dorp veel criminaliteit plaatsvindt. Dit ligt onder het gemiddelde van 17 procent in Opsterland als geheel. 13

14 Oorzaken onveiligheidsgevoelens Tabel 5.3: oorzaken onveiligheidsgevoelens, in % VERKEER (SITUATIE) VERLICHTING VERLOEDERING OPENBARE RUIMTE OVERLAST RISICO SLACHTOFFER WORDEN VAN CRIMINALITEIT RISICO SLACHTOFFER TE WORDEN VAN GEWELD ANDERS Opsterland Het grootste gedeelte van de respondenten in met onveiligheidsgevoelens geeft als oorzaak dat ze bang zijn het risico te lopen om slachtoffer te worden van criminaliteit. Slechts 2 procent van de respondenten is van mening dat zij het risico lopen slachtoffer van geweld te worden. Verkeers(on)veiligheid Tabel 5.4: (zeer) tevreden over de verkeersveiligheid in het dorp, in % IN DIRECTE WOONOMGEVING IN DE KERN/CENTRUM DORP IN BUITENGEBIED VAN HET DORP Opsterland De tevredenheid over de verkeersveiligheid ligt bij alle aspecten onder het gemiddelde van Opsterland. Men is het minst tevreden over de veiligheid in de kern/centrum van het dorp. Tabel 5.5: beoordeling voor de veiligheid in een rapportcijfer GEMIDDELDE SCORE IN ,2 Opsterland 7,3 Met een score van 7,2 gemiddeld beoordelen de respondenten in hun veiligheid positief. 14

15 HOOFDSTUK 6 VOORZIENINGEN Dorpshuis en multifunctioneel centrum Tabel 6.1: (zeer) tevreden over dorpshuis en (helemaal) eens met de stelling Een dorpshuis of multifunctioneel centrum is onmisbaar voor mijn dorp (ZEER) TEVREDEN OVER DORPSHUIS DORPSHUIS/MFC ONMISBAAR Opsterland In vergelijking met 2013 is men in meer tevreden over het dorpshuis, een stijging van 12 procent. Dit heeft wellicht te maken met de verbouwing van het dorpshuis, hier zijn veel respondenten over te spreken. Van de respondenten in is 97 procent van mening dat het dorpshuis onmisbaar is in het dorp. Peuteropvang Tabel 6.2: tevredenheid over de peuteropvang in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 96 4 Opsterland 93 7 In zijn de respondenten erg tevreden over de peuteropvang in de gemeente (96%). Basisonderwijs Tabel 6.3: tevredenheid over het basisonderwijs in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 93 7 Opsterland 96 4 Over het basisonderwijs is men in (zeer) tevreden. Medische voorzieningen Tabel 6.4: tevredenheid over de medische voorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 98 2 Opsterland 96 4 In zijn de respondenten erg tevreden over de medische voorzieningen in de gemeente (98%). 15

16 Voorzieningen voor ouderen en gehandicapten Tabel 6.5: respondenten die vinden dat er voldoende voorzieningen voor ouderen en gehandicapten zijn om zelfstandig in het dorp te blijven wonen, in % VOLDOENDE VOORZIENINGEN VOOR OUDEREN EN GEHANDICAPTEN Opsterland Slecht 13 procent van de respondenten in geeft aan dat er voldoende voorzieningen voor ouderen en gehandicapten aanwezig zijn om zelfstandig in het dorp te kunnen blijven wonen. Ter vergelijking: het gemiddelde van alle Opsterlandse dorpen is 51 procent. Tabel 6.6: ontbrekende aspecten bij onvoldoende voorzieningen voor ouderen en gehandicapten om zelfstandig in het dorp te blijven wonen, in % KWALITEIT EN AANBOD WONINGEN KWALITEIT EN AANBOD ZORG KWALITEIT EN AANBOD ACTIVITEITEN KWALITEIT EN AANBOD VOORZIENINGEN* KWALITEIT EN AANBOD VERVOER KWALITEIT EN AANBOD INFORMATIE EN ADVIES ANDERS, NAMELIJK Opsterland * Voorzieningen: klussendienst, personenalarmering, maaltijdservice, woningaanpassing Het merendeel van de respondenten dat ontevreden is over de voorzieningen voor ouderen en gehandicapten. 46% geeft aan dat het ontbreekt aan kwaliteit en aanbod van woningen. Dorpssteunpunt Om de bekendheid van het dorpssteunpunt in kaart te brengen is de respondenten gevraagd of zij bekend zijn met het dorpssteunpunt, en of er gebruik van gemaakt wordt. Tabel 6.7 bekendheid met dorpssteunpunt in eigen dorp, in % NEE JA, MAAKT GEEN GEBRUIK VAN DORPSSTEUNPUNT JA, HEEFT ER WEL EENS GEBRUIK VAN GEMAAKT Opsterland In is meer dan de helft van de respondenten bekend met het dorpssteunpunt. Hiervan heeft niemand er wel eens gebruik van gemaakt. 16

17 Gebiedsteam Om te meten in hoeverre de Opsterlanders bekend zijn met de gebiedsteams, is ze gevraagd of ze het kennen en er eventueel gebruik van maken. De resultaten zijn in onderstaande tabel weergegeven. Tabel 6.8: bekendheid met Gebiedsteam eigen dorp, in % NEE JA, MAAKT GEEN GEBRUIK VAN GEBIEDSTEAM JA, HEEFT ER WEL EENS GEBRUIK VAN GEMAAKT Opsterland procent van de respondenten in kent het gebiedsteam niet. Het percentage dat er wel eens gebruik van heeft gemaakt ligt hoger dan in Opsterland als geheel. Bibliotheek Tabel 6.9: tevredenheid over de bibliotheek in de gemeente, in % (zeer) tevreden BIBLIOTHEEK (zeer) ontevreden 95 5 Opsterland In zijn de respondenten (zeer) tevreden over de bibliotheek in de gemeente. Sportvoorzieningen Tabel 6.10: tevredenheid over de sportvoorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 99 1 Opsterland 92 8 De tevredenheid in over de sportvoorzieningen ligt hoog. Culturele voorzieningen Tabel 6.11: tevredenheid over de culturele voorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland Over de culturele voorzieningen in de gemeente, zoals theater en podia, zijn in in vergelijking met de Opsterlandse gemiddelden relatief meer respondenten (zeer) tevreden (81%). 17

18 Jeugdsoos Tabel 6.12: tevredenheid over de jeugdsozen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland scoort met 78 procent aan de hoge kant wat betreft de tevredenheid over de jeugdsoos. Speeltuinen Tabel 6.13: tevredenheid over de speeltuinen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland procent van de respondenten in is tevreden over de speeltuinen. Dit is lager dan het gemiddelde in Opsterland. Dagelijkse boodschappen Tabel 6.14: tevredenheid over het doen van dagelijkse boodschappen in de regio, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN 99 1 Opsterland 92 8 In zijn relatief meer respondenten dan gemiddeld (zeer) tevreden over de mogelijkheden voor dagelijkse boodschappen. Recreatie en toerisme Tabel 6.15: tevredenheid over de recreatieve voorzieningen in de gemeente, in % (ZEER) TEVREDEN (ZEER) ONTEVREDEN Opsterland Het merendeel van de respondenten is (zeer) tevreden over de recreatieve voorzieningen in de gemeente. In ligt de tevredenheid boven het Opstelands gemiddelde. 18

19 (openbaar) Vervoer Tabel 6.16: respondenten die soms of vaak gebruik maken van het (openbaar) vervoer, in % OPENBAAR VERVOER BUURTBUS PLUSBUS WMO-TAXI Opsterland In maken relatief de meeste respondenten gebruik van het reguliere openbaar vervoer. Van de buurtbus maakt 9 procent van de respondenten wel eens gebruik, van de Plusbus niemand en van de WMO-taxi 2 procent van de respondenten. Tabel 6.17: (zeer) tevreden over de vervoersmogelijkheden, % OPENBAAR VERVOER BUURTBUS PLUSBUS WMO-TAXI Opsterland De tevredenheid over de vervoersmogelijkheden is in het hoogst bij de buurtbus, plusbus en WMO-taxi (100%). Missen van een voorziening Tabel 6.18: respondenten die aangeven voorzieningen te missen in eigen dorp, in % en het soort voorzieningen % MIST EEN VOORZIENING IN 2017 % MIST EEN VOORZIENING IN GEMISTE VOORZIENING, MEEST GENOEMD Mogelijkheden voor nieuwbouwwoningen Opsterland Verscheidenheid aan winkels GEMISTE VOORZIENING, VAAK GENOEMD Prullenbakken Geldautomaat, sporthal, verzamelpunt plastic afval In mist 65 procent van de respondenten een voorziening in het dorp. Als gemiste voorziening wordt de mogelijkheid voor nieuwbouwwoningen het vaakst genoemd door respondenten. 19

20 HOOFDSTUK 7 DE FYSIEKE OMGEVING Straatverlichting Tabel 7.1: (zeer) tevreden over de straatverlichting binnen de kern en in het buitengebied van het dorp, in % BINNEN DE KERN IN HET BUITENGEBIED Opsterland In is men erg tevreden over de straatverlichting binnen de kern. Over de verlichting in het buitengebied zijn minder respondenten tevreden, maar met een tevredenheid van 70% ligt het boven het gemiddelde in Opsterland. Groenvoorzieningen Tabel 7.2: (zeer) tevreden over de groenvoorziening in het dorp, in % KWALITEIT/ONDERHOUD HOEVEELHEID EN SPREIDING Opsterland De tevredenheid over de groenvoorziening in is gedaald ten opzichte van De percentages liggen ook onder het gemiddelde in Opsterland. Wegen, fietspaden en wandelpaden/trottoirs Tabel 7.3: (zeer) tevreden over het aantal wegen, fietspaden en wandelpaden in het dorp, in % WEGEN FIETSPADEN WANDELPADEN/TROTTOIRS MEN- & RUITERPADEN ATB- & MOUNTAINBIKE- ROUTES Opsterland De respondenten uit zijn alleen over de wandelpaden minder tevreden in vergelijking met Opsterland als geheel (66 procent tegenover 78 procent). Tabel 7.4: (zeer) tevreden over het onderhoud van wegen, fietspaden en wandelpaden in het dorp, in % WEGEN FIETSPADEN WANDELPADEN/ TROTTOIRS MEN- EN RUITERPADEN ATB- EN MOUNTAINBIKE- ROUTES Opsterland Over het onderhoud van wegen en fietspaden is 69% van de respondenten in tevreden. Men is minder tevreden over het onderhoud van wandelpaden/trottoirs, hier is meer dan de helft van de respondenten ontevreden over. 20

21 Parkeren Tabel 7.5: (zeer) tevreden over de parkeermogelijkheden in het dorp, in % IN DIRECTE WOONOMGEVING IN DE KERN/CENTRUM VAN DORP BUITEN DE BEBOUWDE KOM Opsterland Het merendeel van de respondenten in is tevreden over de parkeermogelijkheden in het dorp. Gladheidsbestrijding Tabel 7.6: (zeer) tevreden over de gladheidsbestrijding in de gemeente, in % IN DIRECTE WOONOMGEVING IN DE KERN/CENTRUM VAN DORP BUITEN DE BEBOUWDE KOM Opsterland De tevredenheid over de gladheidsbestrijding in de gemeente is onder de respondenten in hoger dan Opsterland als geheel bij de directe woonomgeving. Over de gladheidsbestrijding buiten de bebouwde kom en in de kern/centrum van het dorp is men minder tevreden. Afval Tabel 8.8: (zeer) tevreden over aspecten/voorzieningen met betrekking tot afval in de gemeente, in % VERZAMELING BLADAFVAL HONDENPOEP ZWERFAFVAL MILIEUSTRAAT GORREDIJK BRENGPUNT GROENAFVAL URETERP Opsterland Respondenten uit zijn minder tevreden dan gemiddeld in Opsterland als het gaat om zwerfafval en het brengpunt van groenafval. 21

22 HOOFDSTUK 8 RELATIE MET DE GEMEENTE Gemeentelijke dienstverlening Tabel 8.1.1: (zeer) tevreden over enkele aspecten van de relatie met de gemeente, in % BETREKKEN INWONERS BIJ PLANNEN EN BELEID HET NAKOMEN VAN AFSPRAKEN Opsterland Tabel 8.1.2: (zeer) tevreden over enkele aspecten van de relatie met de gemeente, in % INFORMATIEVERSTREKKING BEREIKBAARHEID VAN AMBTENAREN DIENSTVERLENING Opsterland De respondenten in zijn meer tevreden dan het Opsterlandse gemiddelde als het gaat om het betrekken van inwoners bij plannen en beleid, het nakomen van afspraken, de informatieverstrekking en de dienstverlening. Alleen bij de bereikbaarheid van ambtenaren scoort minder goed. Brandweer en ambulance Tabel 8.2: (zeer) tevreden over brandweer en ambulance in de gemeente, in % BRANDWEER AMBULANCE Opsterland In is men net als in de rest van Opsterland (zeer) tevreden over de brandweer en de ambulance in de gemeente. Politie Tabel 8.3: (zeer) tevreden over politie in de gemeente, in % POLITIE Opsterland In is men (zeer) tevreden over de politie in de gemeente. De tevredenheid over de politie ligt boven het Opsterlandse gemiddelde. 22

23 HOOFDSTUK 9 WONEN IN OPSTERLAND Soort woning Tabel 9.1: woonsituatie van de respondenten, in % SENIORENWONING SENIORENWONING MET FACILITEITEN OP BEG.GROND VERPLEEG- VERZORGINGSHUIS SERVICEFLAT / AANLEUNWONING VRIJSTAANDE WONING TWEE ONDER ÉÉN KAP WONING RIJTJESWONING APPARTEMENT / ETAGEWONING/FLAT ANDERS Opsterland 1 1 0,2 0, In Opsterland woont 60 procent van de respondenten in een vrijstaande woning. In woont 75 procent van de respondenten in een vrijstaande woning. Relatief gezien wonen er in minder respondenten in andere soorten huizen dan een vrijstaande woning. Huur- of koopwoning Tabel 9.2: woonachtig in huur- of koopwoning, in % KOOPWONING HUURWONING Opsterland In is de verdeling: 92 procent (koopwoning) om 8 procent (huurwoning). In Opsterland is de verdeling: 85 procent (koopwoning) om 15 procent (huurwoning). Beoordeling woning Tabel 9.3: beoordeling woning, in een rapportcijfer GEMIDDELD RAPPORTCIJFER IN 2017 GEMIDDELD RAPPORTCIJFER IN 2013 GEMIDDELD RAPPORTCIJFER IN ,9 7,8 7,7 Opsterland 8,0 8,0 7,9 Het gemiddelde rapportcijfer waarmee de respondenten in Opsterland de eigen woning beoordelen is een 8,0. In ligt dit cijfer iets lager met een 7,9. 23

24 Tabel 9.4: beoordeling van verscheidene aspecten van de woning, uitgesplitst naar huurwoningen en koopwoningen, in % KENMERK VAN DE WONING Huurwoning POSITIEVE BEOORDELING Koopwoning Grootte Onderhoudstoestand 0 84 Woonlasten kwaliteit Woonlasten inkomen Beveiliging 0 67 Grootte van de bergruimte Grootte van de tuin Geluidsoverlast verkeer Geluidsoverlast buren Aanpasbaarheid van woning (levensloopbestendig maken) 0 64 Aan bovenstaande tabel is te zien dat respondenten in een koopwoning hun woning op veel aspecten positiever beoordelen dan respondenten in een huurwoning. Levensloopbestendigheid van woning Aan de respondenten is gevraagd of zij in hun eigen woning kunnen blijven wonen, mochten ze (meer) zorg nodig hebben. De respondenten die als antwoord Weet ik niet hebben ingevuld zijn niet meegenomen in de berekening van de percentages. Tabel 9.5: beoordeling van levensloopbestendigheid van de woning, uitgesplitst naar huurwoningen en koopwoningen, in % Huurwoning SOORT WONING Koopwoning Ja, zonder (of met kleine) aanpassingen 0 57 Ja, maar met een verbouwing aan de woning Nee procent van de respondenten in huurhuizen vindt hun woning niet levensloopbestendig. Respondenten in een koopwoning beoordelen hun woning als meer geschikt wat betreft de levensloopbestendigheid. Rolstoelvriendelijkheid Aan respondenten is gevraagd hoe rolstoel- en rollatorvriendelijk zij hun woning beoordelen. Geen van de respondenten in een huurwoning ziet hun woning als rolstoelvriendelijk. Tabel 9.6: beoordeling rolstoelvriendelijkheid van de woning, uitgesplitst naar huurwoningen en koopwoningen, in % SOORT WONING GOED MATIG /SLECHT Huurwoning Koopwoning

25 Verhuisplannen Tabel 9.7: respondenten met verhuisplannen, in aantallen en in procenten VERHUISPLANNEN 2017 IN AANTALLEN VERHUISPLANNEN 2017 IN PROCENTEN VERHUISPLANNEN 2013 IN PROCENTEN Opsterland procent van de Opsterlanders denkt erover om te gaan verhuizen. In ligt dit percentage iets hoger met 20 procent. In 2013 hadden relatief meer respondenten in verhuisplannen; toen dacht 24 procent van de respondenten erover om te gaan verhuizen. Waarom wil men verhuizen? De respondenten die willen verhuizen is gevraagd waarom ze willen verhuizen. Hierbij mochten ze meer dan één antwoord geven. De volgende redenen werden genoemd: Tabel 9.8: redenen voor de verhuisplannen van de respondenten, in % REDEN VERHUIZING 2017 Woning is te groot 12 Woning is te klein 18 Verandering in huishoudenssamenstelling 47 Meer kwaliteit 18 Woning met minder onderhoud 18 Van koop- naar huurwoning 6 Van huur- naar koopwoning 6 Inkomen is verbeterd 6 Inkomen is verslechterd 6 Bedrijfsbeëindiging 12 Gezondheid wordt slechter 18 Onvoldoende medische voorzieningen 18 Minder overlast gewenst 29 Meer rust 24 Dichterbij werk wonen 12 Dichterbij studie wonen 0 Dichterbij familie wonen 0 Onvoldoende algemene voorzieningen 0 Andere reden 12 Een groot deel van de respondenten die wil verhuizen geeft aan dat dit komt doordat hun huishoudsamenstelling is veranderd. Bij de optie anders heeft een respondent genoemd vanwege zijn/haar leeftijd naar een doorleefwoning te willen verhuizen. 25

26 Verhuisbestemming Tabel 9.9: verhuisbestemming van de respondenten met verhuisplannen, in % BINNEN DORP IN ÉÉN VAN DE 3 GROTERE KERNEN IN ÉÉN VAN DE KLEINERE KERNEN BUITEN DE GEMEENTE WEET IK NOG NIET Opsterland Ruim een derde van de respondenten in met verhuisplannen wil binnen het dorp blijven. Niemand geeft aan buiten de gemeente te willen gaan wonen. Bijna een kwart van de respondenten geeft aan naar één van de grotere kernen te willen verhuizen. Tabel 9.9a: verhuisbestemming van de respondenten met verhuisplannen, in aantallen, uitgesplitst naar leeftijdscategorie LEEFTIJD BINNEN DORP IN ÉÉN VAN DE GROTERE KERNEN IN ÉÉN VAN DE KLEINERE KERNEN BUITEN DE GEMEENTE WEET IK NOG NIET 16 t/m t/m t/m t/m t/m t/m en ouder Woningbehoefte Gevraagd is naar wat voor soort woning de respondent zou willen verhuizen. Hier mochten zij meer dan een antwoord aangeven. De respondenten gaven het volgende aan: Tabel 9.10: woningbehoefte van de respondenten met verhuisplannen, in % SOORT WONING 2017 Bejaardenwoning-/seniorenwoning 0 Bejaardenwoning/seniorenwoning met voorzieningen op de BG 18 Verzorging-/verpleeghuis 0 Aanleunwoning, serviceflat 0 Vrijstaande woning 65 Twee onder één kap 12 Rijtjeswoning 25 Appartement, flat, etagewoning 0 Studentenhuis 0 Anders, namelijk 12 De meeste respondenten met verhuisplannen geven aan dat zij naar een vrijstaande woning zouden willen verhuizen. Bij de optie anders is genoemd: Nieuwbouw Slaapkamermogelijkheid beneden 26

27 HOOFDSTUK 10 DE DORPEN IN DE TOEKOMST Voor- of achteruitgang dorpen? Tabel 10.1: voor/achteruitgang van het dorp in de afgelopen jaren, in % VOORUIT ACHTERUIT GELIJK GEBLEVEN Uitkomst in 2017 Verwachting in 2013 Uitkomst in 2017 Verwachting in 2013 Uitkomst in 2017 Verwachting in Opsterland Meer respondenten zijn van mening dat vooruit is gegaan, dan in 2013 verwacht werd. Als reden voor vooruitgang van de afgelopen jaren werd onder andere vaak de verbouwing/vernieuwing van het dorpshuis genoemd. Ook is men te spreken over de toename in parkeerplekken. Meer respondenten zijn van mening dat het dorp achteruit is gegaan, dit is relatief ook gezien meer dan de verwachting in Als reden hiervoor wordt vaak genoemd: te weinig woningen, jeugd krijgt hierdoor niet de mogelijkheid om in te blijven wonen. Door het gebrek aan nieuwbouw kunnen nieuwe inwoners zich niet in het dorp vestigen. Zwerfvuil wordt ook een aantal keer genoemd. Verwachte toekomstige ontwikkeling Tabel 10.2: verwachting voor- of achteruitgang van het dorp voor de komende jaren, in % VOORUIT ACHTERUIT DORP BLIJFT GELIJK Opsterland Slechts 7 procent van de respondenten in geeft aan te verwachten dat het dorp vooruit zal gaan. Als reden hiervoor wordt genoemd dat men hoop houdt dat er mogelijkheden voor nieuwbouw komen. Eén respondent is ook zeer te spreken over de nieuwe wijkagent. Ruim een derde geeft aan dat het dorp achteruit zal gaan. Hier wordt wederom de nadruk gelegd op het gebrek aan nieuwbouw. Volgens de respondenten zal dit de vergrijzing in de hand werken, en hebben jongeren niet de mogelijkheid in het dorp te blijven wonen. Dit zal ten koste kunnen gaan van de school, opvang en sportmogelijkheden in het dorp volgens de respondenten. Hierdoor zien zij de toekomst van het dorp somberder in. Toerisme Tabel 10.3: mening van de respondenten over het aantrekken van toeristen naar het dorp, in % MEER TOERISTEN AANTREKKEN: (HELEMAAL) MEE EENS 42 Opsterland Procent van de respondenten in is van mening dat het dorp meer toeristen zou mogen aantrekken. 27

28 Groei van het dorp Tabel 10.4: mening van de respondenten over het aantal inwoners en het aantal woningen in het dorp, in % IK BEN TEVREDEN ZOALS HET IS, ALS HET GAAT OM: Inwoners Woningen Opsterland Het merendeel van de inwoners in geeft aan tevreden te zijn over het huidige aantal inwoners. Minder respondenten zijn tevreden over het aantal woningen. Veel respondenten geven aan dat de komst van nieuwbouwmogelijkheden belangrijk is voor het dorp. 28

29