Vroege interventies voor mensen met dementie en hun mantelzorgers

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vroege interventies voor mensen met dementie en hun mantelzorgers"

Transcriptie

1 Improving Mental Health by Sharing Knowledge Vroege interventies voor mensen met dementie en hun mantelzorgers hall Anne Margriet Pot Hoogleraar Ouderenpsychologie, VU Amsterdam, Programmahoofd Ouderen Trimbos-instituut Jaarcongres Verenso 25 november 2011

2 Some facts in the Netherlands 1. Estimation: 230,000 persons with dementia 690,000 family caregivers 2. Almost 1:4 depressive disorder 3. Mostly psychoeducation (a.o. groups or Alzheimers cafés) or respite care 4. Increase knowledge + decrease burden

3 Vroege interventies voor mensen met dementie en hun mantelzorgers Onderzoekslijn: ontwikkeling vroege evidence-based interventies GPS (Pot et al., Mental health & Aging, 2011) Dementie de baas ( Trainingsprogramma voor in de thuissituatie Innovatieve dyadische interventie Indicatie voor drie activerende interventies

4

5 information screening ONLINE STEPPED CARE tailor made advise selfhelp (+) diagnostics short interventions treatment selfmanagement relapse prevention care PREVENTION TREATMENT CARE

6 E-mental health Trimbos-institute Educational sites Drugsinfo.nl Steunpunt.uitgaanendrugs.nl DGSG.nl ZegNeederland.nl Rokendrinkendrugs.nl (+) Uwkindenalcohol.nl (+) Infectieziekten.net Sickofit.nl Interactive: selfhelp Kleurjeleven.nl Sterkopjewerk.nl Minderdrinken.nl Geenpaniek.nl Mentalfitness.nl Boostyourmood.nl Interactive: guided self-help Gripopjedip.nl Kopstoring.nl KopOpOuders.nl Happyles.nl Dementiedebaas.nl 6

7 Computer & Internet usage older adults Netherlands Total population (16.7 million): 90% >=65 yr (2,6 million): about 65% Source: Internet World Stats + CBS

8 E-mental health interventions for family caregivers Promising Effect on depressive symptoms Improvement copingstrategies Decrease burden (Mann-Poll, De Lange & Pot, 2007)

9 Site map

10 Characteristics caregiver zorg stress model Disease appraisal mental health problems support coping

11 Effective psychological interventions Individual interventions Cognitive Behavior Therapy Interactive psycho-education Improvement coping strategies Combination individual and groupsupport Pinquart & Sörenson. Int Psychogeriatr 2007:18;577-95; Gallagher-Thompson & Coon. Psychol Aging 2007:22;37-51; Selwood A et al. J Affect Disord 2007:101;

12 'Mastery over dementia' Psycho-education Relaxation Cognitive Behavior Therapy Problemsolving Therapy Assertiveness training Support from a coach (health care professional)

13

14 Feasibility and (cost)effectiveness )

15 Feasibility Masteryoverdementia.com Caregiver characteristics at baseline (N=88) Sexe: 67% female, 33% male Average age: 62.5 years (33-87) Relationship: 66% partner, 34% child(-in-law) Living situation: 68% in same household Carereceiver characteristics at baseline (N=88) Sexe: 57% female, 43% male Age care receiver: 76.5 (55-93)

16 Caregiver characteristics at baseline (N=88)

17 Trainingsprogramma voor in de thuissituatie

18 Effects of combined intervention programmes for people with dementia living at home and their caregivers Smits et al. Int J Geriatr Psychiatry Dec;22(12): programma's: Best results on general mental health Other outcomes often modest and varying results Effects on the cognitive and physical functioning, behavioural problems and survival of the persons with dementia were modest and inconsistent Mental health positively affected and admittance to long stay care often delayed

19 Trainingsprogramma Beweging en mantelzorgondersteuning Studie Teri: - Wat : gecombineerde interventie - Doel : verbeteren stemming en lichamelijke conditie - Resultaat : significante verbetering stemming en lichamelijke conditie in AD-patient

20 Trainingsprogramma Huidige studie vs studie Linda Teri: - trainingsprogramma geschikt maken aan NL situatie - toevoegen nieuwe uitkomstmaten: cognitie / lichamelijke gezondheid persoon met dementie - effect stemming mantelzorger - ontwikkeling protocol

21 INTAKE SCREENING EXCLUSION: exclusion criteria met / not meeting inclusion criteria WEEK 0: ASSESSMENT I BASE LINE RANDOMIZATION INTERVENTION: TRAINING PROGRAM CONTROL GROUP: CARE AS USUAL WEEK 13: ASSESSMENT II POST-TREATMENT WEEK 25: ASSESSMENT III FIRST FOLLOW UP MEASUREMENT 1 YEAR: ASSESSMENT IV SECOND FOLLOW UP MEASUREMENT

22 Thuisprogramma AJC Prick & AM Pot THUISPROGRAMMA menden met dementie & hun mantelzorger: - Beweging: 30 minuten actief bewegen gedurende min. 3 dagen per week (balans / rek, strek / flexibiliteit etc) - Mantelzorgondersteuning: psycho-educatie: leren omgaan met dementie / communicatie / plezierige activiteiten BEZOEK COACH (8 sessies): Wekelijks bezoek MAAND 1 2-wekelijks bezoek MAAND 2 2-wekelijks bezoek MAAND 3

23 Bewegingsprogramma Bewegingsprogramma Dementie: Warm-up / cool-down: flexibiliteit verhogen / voorkomen spierblessures Krachtoefeningen: kracht benen versterken / zelfstandig wandelen Evenwichtsoefeningen: minder valpartijen / /aankleden Uithoudingsoefeningen: humeur / algemene fysieke welzijn verbeteren

24 Stukje film bewegingsprogramma

25 More information: Anne Margriet Pot Twitter: ampot1 Linkedin: Anne Margriet Pot

Dementie de Baas: een internetinterventie voor hall mantelzorgers van mensen met dementie

Dementie de Baas: een internetinterventie voor hall mantelzorgers van mensen met dementie Dementie de Baas: een internetinterventie voor hall mantelzorgers van mensen met dementie Improving Mental Health by Sharing Knowledge Anne Margriet Pot Hoogleraar Ouderenpsychologie, VU Amsterdam, Programmahoofd

Nadere informatie

EMGO Institute - Care and Prevention 1. Congres Lerend Vermogen 12 mei 2011 Stelling. Programma. Hoe voelt dit? Realiteit.. Succesvol ouder worden..

EMGO Institute - Care and Prevention 1. Congres Lerend Vermogen 12 mei 2011 Stelling. Programma. Hoe voelt dit? Realiteit.. Succesvol ouder worden.. Congres Lerend Vermogen 12 mei 2011 Stelling Lerend vermogen & beweging Anna-Eva Prick (ajc.prick@psy.vu.nl) & Ronald Valk (r.valk@hilverzorg.nl) Mensen met dementie moeten gestimuleerd worden elke dag

Nadere informatie

De Invloed van Familie op

De Invloed van Familie op De Invloed van Familie op Depressie- en Angstklachten van Verpleeghuisbewoners met Dementie The Influence of Family on Depression and Anxiety of Nursing Home Residents with Dementia Elina Hoogendoorn Eerste

Nadere informatie

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers

Nadere informatie

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Manon krabbenborg, Sandra Boersma, Marielle Beijersbergen & Judith Wolf s.boersma@elg.umcn.nl Homeless youth in the Netherlands Latest estimate:

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra

Nadere informatie

Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?

Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla

Nadere informatie

Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het. Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met. een Psychotische Stoornis.

Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het. Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met. een Psychotische Stoornis. Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met een Psychotische Stoornis. The Effect of Assertive Community Treatment (ACT) on

Nadere informatie

Electronisch affect monitoren met feedback-interventie in de behandeling van depressie: een randomized controlled trial

Electronisch affect monitoren met feedback-interventie in de behandeling van depressie: een randomized controlled trial Electronisch affect monitoren met feedback-interventie in de behandeling van depressie: een randomized controlled trial Ingrid Kramer ima.kramer@ggze.nl Van onderzoek naar de klinische praktijk PsyMate

Nadere informatie

PrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen

PrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen Effectiviteit kortdurende behandeling PrOP model 1 PrOP Tussen Je Oren Effectiviteit van een Kortdurende Psychologische Behandeling bij Kinderen en Jongeren gebaseerd op het PrOP-model Effectiveness of

Nadere informatie

Monitor Woonvormen Dementie: Activiteiten in de zorg voor mensen met dementie Prof. dr. Anne Margriet Pot, hoogleraar ouderenpsychologie VU

Monitor Woonvormen Dementie: Activiteiten in de zorg voor mensen met dementie Prof. dr. Anne Margriet Pot, hoogleraar ouderenpsychologie VU Improving Mental Health by Sharing Knowledge in de zorg voor mensen met dementie Prof. dr. Anne Margriet Pot, hoogleraar ouderenpsychologie VU Over deze presentatie Deze presentatie is vnl.gebaseerd op

Nadere informatie

Genderverschillen in de ervaren zorgbelasting van partner-mantelzorgers over de tijd

Genderverschillen in de ervaren zorgbelasting van partner-mantelzorgers over de tijd Genderverschillen in de ervaren zorgbelasting van partner-mantelzorgers over de tijd Joukje Swinkels 1, Theo van Tilburg 1, Alice de Boer 2, Marjolein Broese van Groenou 1 1 Department of Sociology, Faculty

Nadere informatie

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic

Nadere informatie

Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1. De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op

Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1. De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op Running head: MINDFULNESS, CONTINGENTE ZELFWAARDERING EN DEPRESSIE 1 De Invloed van een Gecombineerde Mindfulnessbehandeling op Contingente Zelfwaardering en Depressieve Klachten. Tammasine Netteb Open

Nadere informatie

ROM in de ouderenpsychiatrie

ROM in de ouderenpsychiatrie Improving Mental Health by Sharing Knowledge ROM in de ouderenpsychiatrie Marjolein Veerbeek Richard Oude Voshaar, Anne Margriet Pot Financier: Ministerie van VWS 2 Routine Outcome Monitoring Definitie

Nadere informatie

Health Innovations & Technology. dr.ir. Joost van Hoof Eur Ing 4 november 2014, Bergen op Zoom

Health Innovations & Technology. dr.ir. Joost van Hoof Eur Ing 4 november 2014, Bergen op Zoom dr.ir. Joost van Hoof Eur Ing 4 november 2014, Bergen op Zoom We must be realistic. Alzheimer s is a disease of the mind, not of the home. The environment is not a treatment, and it offers no cure. But

Nadere informatie

Hoe weet je of een app betrouwbaar is?

Hoe weet je of een app betrouwbaar is? Improving Mental Health by Sharing Knowledge Hoe weet je of een app betrouwbaar is? Check het onlinehulpstempel.nl Keurmerk voor m-health en e- mental health Odile Smeets, Projectmanager e-health I.COM

Nadere informatie

Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M.

Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. (Bert) Vrijhoef Take home messages: Voor toekomstbestendige chronische zorg zijn innovaties

Nadere informatie

De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.

De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility. RELATIE ANGST EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility Jos Kooy Eerste begeleider Tweede

Nadere informatie

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50 De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and

Nadere informatie

Het ontwikkelen en valideren van een vragenlijst

Het ontwikkelen en valideren van een vragenlijst Het ontwikkelen en valideren van een vragenlijst een praktijkvoorbeeld Dr. Marie Louise Luttik, Senior Onderzoeker Lectoraat Verpleegkundige Diagnostiek/Projectleider IWP Familiezorg, Hanzehogeschool Groningen

Nadere informatie

Sport en Bewegingsstimulering voor Gezonde Ouderen

Sport en Bewegingsstimulering voor Gezonde Ouderen Sport en Bewegingsstimulering voor Gezonde Ouderen Johan de Jong Lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap Instituut voor sportstudies Hanzehogeschool Groningen Onderwerpen - Achtergrond - Groepsinterventie

Nadere informatie

Multidisciplinaire interventie voor patiënten met systemische sclerose

Multidisciplinaire interventie voor patiënten met systemische sclerose Multidisciplinaire interventie voor patiënten met systemische sclerose Effect op distress, ziektecognities en coping Effect of a multidisciplinary intervention in patients with systemic sclerosis Simone

Nadere informatie

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope Een onderzoek naar de relatie tussen sociale steun en depressieve-

Nadere informatie

Het Effect van Actief Plus op de Kwaliteit van Leven bij 50-plussers en de Mediërende. Invloed van Beweeggedrag

Het Effect van Actief Plus op de Kwaliteit van Leven bij 50-plussers en de Mediërende. Invloed van Beweeggedrag Actief Plus en Kwaliteit van Leven 1 Het Effect van Actief Plus op de Kwaliteit van Leven bij 50-plussers en de Mediërende Invloed van Beweeggedrag The Effect of the Actief Plus Intervention on the Quality

Nadere informatie

Diagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie

Diagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie Diagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie Willemijn Scholten NEDKAD 2015 Stelling In de DSM 6 zullen angst en depressie één stoornis zijn Achtergrond Waxing and waning

Nadere informatie

Cancer prehabilitation, Wat is nieuw aan de horizon?

Cancer prehabilitation, Wat is nieuw aan de horizon? 12 e Post O.N.S. Meeting Cancer prehabilitation, Wat is nieuw aan de horizon? Sophie Bunskoek, verpleegkundig specialist, medische oncologie, UMCG Julie Silver MD, associate professor, Harvard Medical

Nadere informatie

Master thesis. Naam student: S. Friederichs Studentnummer: Afstudeerrichting: Klinische Psychologie

Master thesis. Naam student: S. Friederichs Studentnummer: Afstudeerrichting: Klinische Psychologie Effects of motivational interviewing and self-determination theory in a web-based computer tailored physical activity intervention: a randomized controlled trial Master thesis Naam student: S. Friederichs

Nadere informatie

Ondersteuning voor mantelzorgers van dementerenden: het belang van familiegesprekken

Ondersteuning voor mantelzorgers van dementerenden: het belang van familiegesprekken Artikel Uitgave Bijblijven ISBN 0168-9428 Datum 2009 Type uitgave tijdschrift Volumenummer 25 Issuenummer 8 Ondersteuning voor mantelzorgers van dementerenden: het belang van familiegesprekken K.J. Joling

Nadere informatie

Ondersteuning van astma zelfmanagement in de huisartsenpraktijk via internet: Karakteristieken van patiënten en het PatiëntCoach webportaal

Ondersteuning van astma zelfmanagement in de huisartsenpraktijk via internet: Karakteristieken van patiënten en het PatiëntCoach webportaal Ondersteuning van astma zelfmanagement in de huisartsenpraktijk via internet: Karakteristieken van patiënten en het PatiëntCoach webportaal Jaap K. Sont, associate professor Afdeling Medische Besliskunde

Nadere informatie

Ervaringskennis van ouders en hun kracht

Ervaringskennis van ouders en hun kracht Ervaringskennis van ouders en hun kracht dr. Barbara Piškur Inhoud presentatie Rol van de ouders & ervaringen van ouders in de relatie met professionals; Belang van gezinsgerichte zorg en ervaringskennis

Nadere informatie

Angst en de ziekte van Parkinson. te veel of te weinig controle. Annelien Duits Harriët Smeding. www.smedingneuropsychologie.nl

Angst en de ziekte van Parkinson. te veel of te weinig controle. Annelien Duits Harriët Smeding. www.smedingneuropsychologie.nl Angst en de ziekte van Parkinson te veel of te weinig controle Annelien Duits Harriët Smeding www.smedingneuropsychologie.nl Wat moet deze workshop brengen, zodat je zegt: dat was de moeite waard? Smeding

Nadere informatie

Samenvatting (summary in Dutch)

Samenvatting (summary in Dutch) Samenvatting (summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Dit proefschrift beschrijft een gerandomiseerd onderzoek met controlegroep (RCT) gericht op het verbeteren van het functioneren en de gezondheid

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:

Nadere informatie

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten?

Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten? De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten 1 Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve

Nadere informatie

Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie. Oncologie als voorbeeld voor palliatieve zorg bij dementie.

Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie. Oncologie als voorbeeld voor palliatieve zorg bij dementie. Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie Prof. Dr. Myrra Vernooij-Dassen Radboud University Nijmegen Medical Centre: IQ healthcare Primary and Community Care Kalorama Foundation Oncologie

Nadere informatie

My Personal Health Check

My Personal Health Check My Personal Health Check A scientific e-health platform for Personalised prevention and Early Diagnostics October, 2014 Coenraad van Kalken, MD, PhD Netherlands Institute for Prevention and e-health Development

Nadere informatie

Rehabilitatie door zelfmanagement bij chronische angst en depressie (de ZemCAD studie)

Rehabilitatie door zelfmanagement bij chronische angst en depressie (de ZemCAD studie) Improving Mental Health by Sharing Knowledge Rehabilitatie door zelfmanagement bij chronische angst en depressie (de ZemCAD studie) Jan Spijker, Maringa Zoun, Bauke Koekkoek, Henny Sinnema, Anna Muntingh,

Nadere informatie

Het effect van een verkorte mindfulness training bij ouderen op mindfulness, experiëntiële vermijding, self-efficacy in het omgaan met emoties,

Het effect van een verkorte mindfulness training bij ouderen op mindfulness, experiëntiële vermijding, self-efficacy in het omgaan met emoties, Het Effect van een Verkorte Mindfulness Training bij Ouderen op Mindfulness, Experiëntiële Vermijding, Self-Efficacy in het Omgaan met Emoties, Zelftranscendentie, en Quality of Life The Effects of a Shortened

Nadere informatie

Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial

Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial Cognitive behavioral therapy for treatment of anxiety and depressive symptoms in pregnancy: a randomized controlled trial dr. T. Verbeek arts-epidemioloog Afd. Huisartsgeneeskunde en Epidemiologie 22 januari

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering The Relationship between Daily Hassles and Depressive Symptoms and the Mediating Influence

Nadere informatie

Rol van de CRA bij palliatieve zorg in een Woonzorgcentrum. Jan De Lepeleire Crataegus ACHG KU Leuven

Rol van de CRA bij palliatieve zorg in een Woonzorgcentrum. Jan De Lepeleire Crataegus ACHG KU Leuven Rol van de CRA bij palliatieve zorg in een Woonzorgcentrum Jan De Lepeleire Crataegus ACHG KU Leuven (Wettelijk) kader Coördinerend Raadgevend Arts Ondersteuningsfunctie en Interrai Vroegtijdige zorgplanning

Nadere informatie

De Wetenschap achter de Montessori methodiek. Eva van der Ploeg

De Wetenschap achter de Montessori methodiek. Eva van der Ploeg De Wetenschap achter de Montessori methodiek Eva van der Ploeg De gepresenteerde studies zijn uitgevoerd in Australië en gefinancieerd door D-CRC, the NH&MRC en the Mason Foundation Met dank aan Ik ben

Nadere informatie

Orde in de heterogeniciteit van ouderen

Orde in de heterogeniciteit van ouderen Orde in de heterogeniciteit van ouderen 1 First an axis for Frailty 80 jaar 90 jaar Why Frailty? Biological age is a poor reflection of the ageing process in elderly Ageing Ageing Ageing Intervention is

Nadere informatie

Publicatieboek Lectoraat ZorgGericht Bouwen

Publicatieboek Lectoraat ZorgGericht Bouwen Dementie Dementie is een verzamelnaam voor verschillende hersenziekten, die gekenmerkt worden door stoornissen in cognitie, stemming en gedrag (1). Dementie heeft daarmee verregaande consequenties voor

Nadere informatie

Is valpreventie kosteneffectief?

Is valpreventie kosteneffectief? Is valpreventie kosteneffectief? Prof. Dr. Lieven Annemans Ghent University, Brussels University Lieven.annemans@ugent.be Lieven.annemans@vub.ac.be Maart 2014 1 Reactie van de overheden op de crisis Jaarlijkse

Nadere informatie

Implementatie PersoonsGebondenDossier

Implementatie PersoonsGebondenDossier Implementatie PersoonsGebondenDossier Implementatie PGD Havenziekenhuis & Sint Franciscus Gasthuis Platform: Curavista ehealth Bianka Mennema, longarts Havenziekenhuis Disclosure belangen Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Depressie bij ouderen Herstel als voorwaarde voor rehabilitatie?

Depressie bij ouderen Herstel als voorwaarde voor rehabilitatie? Depressie bij ouderen Herstel als voorwaarde voor rehabilitatie? Rob Kok, psychiater, epidemioloog Parnassia Bavo Groep Den Haag Waarom rehabilitatie? Eerherstel van wie? Over welke ouderen hebben we het

Nadere informatie

Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie

Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Kosten en baten van lokale gezondheidspromotie Prof. Dr. Lieven Annemans Ghent University, Brussels University Lieven.annemans@ugent.be Lieven.annemans@vub.ac.be VIGeZ April 2013 1 Growth 7% Eén van de

Nadere informatie

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider

Nadere informatie

Dementie.nl. Online platform for caregivers in the Netherlands

Dementie.nl. Online platform for caregivers in the Netherlands Dementie.nl Online platform for caregivers in the Netherlands Jacqueline Stokman Project manager dementie.nl Rob Groot Zwaaftink Team Dialogue & Support The internet is not a sales or marketing tool; rather,

Nadere informatie

Bewegen als medicijn. Dr. Hans Hobbelen, Lector healthy Lifestyle, Ageing and Health Care

Bewegen als medicijn. Dr. Hans Hobbelen, Lector healthy Lifestyle, Ageing and Health Care Bewegen als medicijn Dr. Hans Hobbelen, Lector healthy Lifestyle, Ageing and Health Care Every man desires to live long, but no man would be old. Jonathan Swift, Thoughts on Various Subjects 1711 Het

Nadere informatie

Is geheugenwinst te behalen? De Effectiviteit van de Online Geheugentraining Geheugen onder Controle bij Ouderen met.

Is geheugenwinst te behalen? De Effectiviteit van de Online Geheugentraining Geheugen onder Controle bij Ouderen met. Is geheugenwinst te behalen? De Effectiviteit van de Online Geheugentraining Geheugen onder Controle bij Ouderen met Geheugenklachten Een Gerandomiseerd Gecontroleerd Onderzoek Is memory gain possible?

Nadere informatie

Psychiatrie & Psychologie bij 22q11DS

Psychiatrie & Psychologie bij 22q11DS Studiedag Stichting 22Q11 19 november 2017 A.M. Fiksinski a.m.fiksinski@umcutrecht.nl Psycholoog & onderzoeker (PhD kandidaat) Department of Psychiatry, Rudolf Magnus Institute of Neuroscience, University

Nadere informatie

15:40 16:00 uur. Depressie en dementie RICHARD OUDE VOSHAAR. Ouderenpsychiater

15:40 16:00 uur. Depressie en dementie RICHARD OUDE VOSHAAR. Ouderenpsychiater 5:40 6:00 uur Depressie en dementie RICHARD OUDE VOSHAAR Ouderenpsychiater % psychiatrische problemen bij Alzheimer 60 50 40 30 20 0 0 Zhao et al, J Affect Disord 205 Wanneer spreken van van een depressie?

Nadere informatie

e-exercise bij knie en heup artrose

e-exercise bij knie en heup artrose e-exercise bij knie en heup artrose Ontwikkeling, evaluatie en implementatie Corelien Kloek (TiU, NIVEL, UMCU, HU) Daniël Bossen (HvA), Joost Dekker (VUmc), Dinny de Bakker (TiU, NIVEL), Cindy Veenhof

Nadere informatie

Centrum Ganspoel. Special school as resource centre for mainstreaming: developing networks & cooperation and exchange strategies

Centrum Ganspoel. Special school as resource centre for mainstreaming: developing networks & cooperation and exchange strategies Centrum Ganspoel Special school as resource centre for mainstreaming: developing networks & cooperation and exchange strategies Integration & Wellbeing Specified Assistance and Support. MPI Medical

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Patiëntenparticipatie in

Patiëntenparticipatie in Patiëntenparticipatie in Europees perspectief Marleen Kaatee Oprichter & voorzitter Patiëntenparticipatie in Europa: 1. PSC Patients Europe 2. EMA 3. ERNs, European Reference Networks Noodzaak: internationaal

Nadere informatie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support

Nadere informatie

Hans Hindriks. Netherlands National Coordinator (EAAL)

Hans Hindriks. Netherlands National Coordinator (EAAL) Hans Hindriks Netherlands National Coordinator (EAAL) Count on Skills New Approaches to Basic Skills Policies in The Netherlands Ministerie van OCW Ministerie van SZW Ministerie van VWS Count on Skills

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

GUIDED CARE Study results

GUIDED CARE Study results GUIDED CARE Study results BERT VRIJHOEF Kennismakingsbijeenkomst studiereis Baltimore, 17 Mei 2011 Onderwerpen Achtergrondinformatie Guided Care (GC) Onderzoeksresultaten GC "I like to say we stole all

Nadere informatie

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:

Nadere informatie

Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands

Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands Behandeling OCS bij kinderen Cognitieve gedragstherapie (CGT) Combinatie CGT

Nadere informatie

Tijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie. Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC)

Tijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie. Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC) Tijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC) overzicht Detectie van dementie - cognitieve screening in de eerste lijn - ADL evaluatie

Nadere informatie

Socio-economic situation of long-term flexworkers

Socio-economic situation of long-term flexworkers Socio-economic situation of long-term flexworkers CBS Microdatagebruikersmiddag The Hague, 16 May 2013 Siemen van der Werff www.seo.nl - secretariaat@seo.nl - +31 20 525 1630 Discussion topics and conclusions

Nadere informatie

Het executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk. gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen

Het executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk. gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen Het executief en het sociaal cognitief functioneren bij licht verstandelijk gehandicapte jeugdigen. Samenhang met emotionele- en gedragsproblemen Executive and social cognitive functioning of mentally

Nadere informatie

Kwaliteit van leven. Kwaliteit van leven bij verpleeghuisbewoners met. Britt Appelhof psycholoog, promovendus. UKON symposium, 11 april 2017

Kwaliteit van leven. Kwaliteit van leven bij verpleeghuisbewoners met. Britt Appelhof psycholoog, promovendus. UKON symposium, 11 april 2017 Kwaliteit van leven bij verpleeghuisbewoners met dementie op jonge leeftijd Britt Appelhof psycholoog, promovendus UKON symposium, 11 april 2017 Introductie Doelen Methoden Resultaten Conclusie Kwaliteit

Nadere informatie

Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans

Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans Onderzoeksgroep: Prof. Rob Smeets Prof. André Knottnerus Dr. Ivan Huijnen Drs. Nieke Rijnders Dr. Albère Köke

Nadere informatie

Verbeteren van gezondheidsvaardigheden van ouderen in Europa EU-FP7-IROHLA. NCVGZ April 2013 Andrea de Winter. Jaap Koot & Menno Reijneveld

Verbeteren van gezondheidsvaardigheden van ouderen in Europa EU-FP7-IROHLA. NCVGZ April 2013 Andrea de Winter. Jaap Koot & Menno Reijneveld Verbeteren van gezondheidsvaardigheden van ouderen in Europa NCVGZ April 2013 Andrea de Winter EU-FP7-IROHLA Jaap Koot & Menno Reijneveld Omvang en aard van problemen met gezondheidsvaardigheden Doelen

Nadere informatie

Improving Mental Health by Sharing Knowledge. Collaborative stepped. angststoornissen

Improving Mental Health by Sharing Knowledge. Collaborative stepped. angststoornissen Improving Mental Health by Sharing Knowledge Collaborative stepped care bij angststoornissen Anna Muntingh Onderzoeksgroep: Prof. dr. C.M. van der Feltz-Cornelis, Tilburg University PI Dr. H.W.J. van Marwijk,

Nadere informatie

Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.

Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary

Nadere informatie

Onderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid

Onderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid Onderzoek naar werkzaamheid schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid presentatie ESPRi Symposium 26-11-2015 Michiel Boog, klinisch psycholoog, psychotherapeut Titel:

Nadere informatie

Werk voor lagergeschoolde mensen: lessen en vragen uit een vergelijkende analyse voor België en Nederland

Werk voor lagergeschoolde mensen: lessen en vragen uit een vergelijkende analyse voor België en Nederland Werk voor lagergeschoolde mensen: lessen en vragen uit een vergelijkende analyse voor België en Nederland VLOR 7 juni 2017 Ive Marx Waar we voor staan Tewerkstellingsgraad bij kortgeschoolden en mensen

Nadere informatie

Internet hulpverlening Dementie de Baas Peter Paul Feith Stichting Geriant

Internet hulpverlening Dementie de Baas Peter Paul Feith Stichting Geriant Internet hulpverlening Dementie de Baas Peter Paul Feith Stichting Geriant Symposium Dementie & ICT 26-03-2012 Windesheim Samenwerking Stichting Geriant Alzheimer Nederland Trimbos-instituut Dementie de

Nadere informatie

Introduction Henk Schwietert

Introduction Henk Schwietert Introduction Henk Schwietert Evalan develops, markets and sells services that use remote monitoring and telemetry solutions. Our Company Evalan develops hard- and software to support these services: mobile

Nadere informatie

Social health bij chronisch zieken

Social health bij chronisch zieken Social health bij chronisch zieken Prof. Dr. Myrra Vernooij-Dassen Scientific institute for Quality of Healthcare, IQ Radboud University Medical Center Nijmegen Leerdoelen (1) Na het volgen van deze cursus

Nadere informatie

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel Behandeleffecten in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel Treatment effects in Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel S. Daamen-Raes Eerste begeleider: Dr. W. Waterink Tweede begeleider:

Nadere informatie

Code Course name block Ects International Organizations Advanced Project management * Cross Cultural HRM 3 6

Code Course name block Ects International Organizations Advanced Project management * Cross Cultural HRM 3 6 Global management of Social Issues Interesting courses Global Management of Social Issues 410129 International Organizations 1 6 410130 Advanced Project management * 3 6 410133 Cross Cultural HRM 3 6 410134

Nadere informatie

De opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum. Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag

De opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum. Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag De opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag 1 VROEGDETECTIE EN BEHANDELING SCREENING DIAGNOSE BEHANDELING 2 3 SCREENING

Nadere informatie

Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg

Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg Wat is depressie? Oorzaak, omvang, gevolg Prof. Dr. Brenda Penninx Vakgroep psychiatrie / GGZ ingeest Neuroscience Campus Amsterdam Mental Health EMGO+ Institute for Health and Care Research b.penninx@vumc.nl

Nadere informatie

Screening van gedragsproblemen en consequenties hiervan op effect van interventies. Walter Matthys

Screening van gedragsproblemen en consequenties hiervan op effect van interventies. Walter Matthys Screening van gedragsproblemen en consequenties hiervan op effect van interventies Walter Matthys Preventie en behandeling Wezenlijk verschillend? Voorbeeld: Coping Power (Minder boos en opstandig) bij

Nadere informatie

Een literatuurstudie met betrekking tot de dementiewoning. Door Susan Arendse en Martijn Moerman, studenten Fysiotherapie van de HU.

Een literatuurstudie met betrekking tot de dementiewoning. Door Susan Arendse en Martijn Moerman, studenten Fysiotherapie van de HU. Zijn bewegingsprogramma s die cognitie stimuleren haalbaar in de thuissituatie? Een literatuurstudie met betrekking tot de dementiewoning van het project Technologie Thuis Nu Door Susan Arendse en Martijn

Nadere informatie

Behandeling 15-10-2013. Obese patients have unrealistic weight loss goals. Initial 218 0. Outcome Weight (lbs) % Reduction

Behandeling 15-10-2013. Obese patients have unrealistic weight loss goals. Initial 218 0. Outcome Weight (lbs) % Reduction Obesitas Obesitas is een chronische ziekte waarbij een zodanige overmatige vetstapeling in het lichaam bestaat dat dit aanleiding geeft tot gezondheidsrisico s. 1. Obesitas is een ziekte. 2. Deze ziekte

Nadere informatie

Autisme en geluk. Peter Vermeulen

Autisme en geluk. Peter Vermeulen Autisme en geluk Peter Vermeulen Outcome studies Hoe stellen volwassenen met autisme het? Review: Magiati, I., Tay, X. W., & Howlin, P. (2014). Cognitive, language, social and behavioural outcomes in adults

Nadere informatie

Respiratoire revalidatie.

Respiratoire revalidatie. Respiratoire revalidatie Iris.coosemans@uzleuven.be Inactiviteit bij COPD Pitta, AJRCCM 2005 Gevolgen van inactiviteit COPD Ventilatoire noden Flow limitatie Air Trapping Hyperinflatie Dyspnoe Deconditionering

Nadere informatie

bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven

bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven Neuropsychologische Behandeling en Sociaal Emotioneel Welzijn bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie Neuropsychological Treatment and Social Emotional Well-being of Children with a Severe Form

Nadere informatie

Work related road safety trends and analysis in Belgium. PRAISE Madrid - October 1, 2015

Work related road safety trends and analysis in Belgium. PRAISE Madrid - October 1, 2015 Work related road safety trends and analysis in Belgium PRAISE Madrid - October 1, 2015 Study conducted by BRSI support of the Fund for Occupational Accidents analysis of 81.080 accidents (period 2008-2012)

Nadere informatie

De PatiëntCoach als hulpmiddel bij zelfmanagementondersteuning, een praktische toepassing

De PatiëntCoach als hulpmiddel bij zelfmanagementondersteuning, een praktische toepassing De PatiëntCoach als hulpmiddel bij zelfmanagementondersteuning, een praktische toepassing Jaap K. Sont, associate professor Afdeling Medische Besliskunde Leids Universitair Medisch Centrum j.k.sont@lumc.nl

Nadere informatie

S1: Chronische vermoeidheid: onderzoek naar kwetsbaarheid. S1: Chronische vermoeidheid: onderzoek naar kwetsbaarheid

S1: Chronische vermoeidheid: onderzoek naar kwetsbaarheid. S1: Chronische vermoeidheid: onderzoek naar kwetsbaarheid S1: Chronische vermoeidheid: onderzoek naar kwetsbaarheid Drs. Maud De Venter Drs. Jela Illegems Prof. dr. Filip Van Den Eede S1: Chronische vermoeidheid: onderzoek naar kwetsbaarheid Chronische vermoeidheid:

Nadere informatie

Outcome monitoring Empowerment of clients and their local and national representatives

Outcome monitoring Empowerment of clients and their local and national representatives Outcome monitoring Empowerment of clients and their local and national representatives Chris Nas Senior policy advisor cnas@ggznederland.nl WHO Collaborating Centre for Research and Training Lille, January

Nadere informatie

BOGO Food. Herman Peppelenbos

BOGO Food. Herman Peppelenbos BOGO Food Herman Peppelenbos BOGO Food Gezondheid (inhoudsstoffen of productontwikkeling en versconsumptie) met focus op stimuleren van Groente en fruit consumptie Lectoraat Niet lectoraat activiteiten

Nadere informatie

Invloed van Angstkenmerken op het Dagelijks Functioneren van Gezonde Ouderen

Invloed van Angstkenmerken op het Dagelijks Functioneren van Gezonde Ouderen Invloed van Angstkenmerken op het Dagelijks Functioneren van Gezonde Ouderen The Effect of Anxiety Characteristics on Daily Functioning of Healthy Elderly Brigitte Grosfeld Eerste begeleider: Tweede begeleider:

Nadere informatie

Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie.

Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. 0 Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve

Nadere informatie

18/03/2016. inhoud. Zorg voor jongeren met psychiatrische problemen. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie

18/03/2016. inhoud. Zorg voor jongeren met psychiatrische problemen. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie inhoud Zorg voor jongeren met psychiatrische problemen Jongeren als doelgroep Burden of disease in praktijk Slot: New horizont Marijana Cvitan Sutterland psychiater OPZ Geel, Maart, 2016 Juridische grens

Nadere informatie

(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1

(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 (SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 Psychologische Inflexibiliteit bij Kinderen: Invloed op de Relatie tussen en de Samenhang met Gepest worden en (Sociale) Angst Psychological

Nadere informatie

Code Cursusnaam block Ects Organization Theory Organization Development Relations and Networks of Organizations 4 6

Code Cursusnaam block Ects Organization Theory Organization Development Relations and Networks of Organizations 4 6 Minor Organisatiewetenschappen (Organization Studies) 441074 Organization Theory 2 6 441079 Organization Development 3 6 Choose 1 of the following 2 courses: 441057 Relations and Networks of Organizations

Nadere informatie

Preventie van gedragsproblemen Maatschappelijke relevantie en beleid

Preventie van gedragsproblemen Maatschappelijke relevantie en beleid Preventie van gedragsproblemen Maatschappelijke relevantie en beleid Hans Koot Vrije Universiteit Relevantie en beleid 1. Voor preventie van gedragsproblemen is de vroege levensfase erg belangrijk 2. In

Nadere informatie