Bewoners aan zet. Gouda-Oost. Wijkanalyse en visie Colofon: Auteur: Hester van Dijk (gemeente Gouda) Colofon:

Transcriptie

1 Colofon: Auteur: Hester van Dijk (gemeente Gouda) Bewoners aan zet. Wijkanalyse en visie Gouda-Oost Colofon: Auteur: Johan den Ambtman (gemeente Gouda)

2 Inhoud Waar mogelijk is de wijkindeling van wijkaanpak gebruikt. Waar een andere indeling dan de wijkindeling wijkaanpak is gebruikt, wordt dat vermeld. De politiecijfers en de bewonersenquête volgen de wijkindeling buurtsignalering. NB: Tijdens de presentatie kunt u op een titel in de onderstaande inhoudsopgave klikken om direct naar de betreffende pagina te gaan. De groene actieknoppen linksonder leiden direct naar inhoudsopgave, de volgende dia en de vorige dia. Samenvatting Wijkindeling Bevolking naar leeftijd, 2013 Bevolking naar leeftijd, historisch Bevolking naar etniciteit Woningen naar eigendom Huishoudens naar grootte Huishoudinkomen Niet-werkende werkzoekenden Incidenten politie, 2012 Incidenten politie Rapportcijfers buurt Onveiligheidsgevoel Incidenten politie Ontwikkeling veiligheid in de buurt Ontwikkeling buurt in het afgelopen jaar Woonomgeving Leefbaarheid in de buurt 1 Leefbaarheid in de buurt 2 Actieve betrokkenheid bij wijk of buurt Sociale cohesie in de buurt Tevredenheid over bereikbaarheid en verkeer in de buurt Beschikbaarheid voorzieningen in de buurt De visie Bewoners aan zet

3 Samenvatting. Deze wijkvisie gaat erover dat mensen de verantwoordelijkheid voor hun eigen leven en de wijk nemen, en dat ze dat samen doen. Waar nodig met de hulp van professionals. De wijkanalyse laat zien dat Gouda Oost een wijk is die in de meeste opzichten slechter scoort dan andere Goudse wijken en het Gouds gemiddelde. Op sociaal klimaat scoort de wijk negatief, het onveiligheidsgevoel is het hoogst van alle Goudse wijken, bewoners voelen zich het minst verantwoordelijk voor de woonomgeving en het aantal bewoners dat gehecht is aan zijn buurt is relatief laag. Ondanks die score vindt een groot deel van de bewoners dat de wijk er in 2012 op vooruit is gegaan en wil een groot deel van de inwoners investeren in een beter onderling contact. Met het oog op de terugtrekkende overheid en de opkomst Welzijn Nieuwe Stijl is het belangrijk dat bewoners de komende jaren zelf de regie nemen over hun wijk en over hun leven. Ze moeten zelf aan de basis staan van een veilige woonomgeving en een duurzaam netwerk met andere bewoners in de wijk. De rol van hulpverleners, gemeente en politie veranderd. Ze worden meer ondersteunend en grijpen in als het echt nodig is. In dit document wordt in hoofdlijnen beschreven welke koers er de komende jaren wordt gevaren. De koers wordt concreet gemaakt in de wijkjaarplannen die gezamenlijk met professionele partners, bewoners en vrijwilligers (waaronder het wijkteam) zal worden vastgesteld.

4 Wijkindeling. Oost bestaat uit de buurten: 60 Oosterwei 61 Vreewijk 62 Voorwillenseweg 70 Sportbuurt ook wel Oud-Goverwelle genoemd

5 Bevolking naar leeftijd per 1 januari 2013 Bron: GBA gemeente Gouda Gouda-Oost: personen Gouda: personen jaar % 65+ jaar % 0-19 jaar % jaar % 65+ jaar % 0-19 jaar % jaar % jaar % jaar % jaar %

6 Bevolking naar leeftijd (historisch). Leeftijdsopbouw (2008/2011) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 10% 15% 14% 20% 24% 31% 20% 22% 18% 25% 9% 14% 13% 20% 26% 32% 19% 23% 18% 26% Oost is een relatief jonge wijk, gezien de percentages die het figuur hiernaast weergeeft. In vergelijking met 2008 wordt de wijk jaarlijks een klein beetje ouder.

7 Bevolking naar etniciteit per 1 januari 2013 Bron: GBA gemeente Gouda Iets meer als de helft van de bewoners in Gouda oost is van autochtone afkomst. Het aandeel Marokkaanse en niet-westerse allochtonen in de wijk is relatief hoog. Bevolking naar etniciteit Gouda-Oost, per overig nietwesters allochtoon 6% Gouda overig nietwesters allochtoon 9% westers allochtoon 8% marokkaans allochtoon 9% marokkaans allochtoon 30% autochtoon 54% westers allochtoon 7% autochtoon 77%

8 Woningen naar eigendom per 1 januari 2012 Bron: BAG en afd. RBA gemeente Gouda De verhouding tussen huur- en koopwoningen is in Oost sinds 2008 nagenoeg ongewijzigd gebleven. Het aantal koopwoning ligt met 40% onder het Goudse gemiddelde. Gouda-Oost: 2226 woningen Gouda: woningen koop 40% sociale huur 33% sociale huur 53% koop 53% particuliere huur 14% particuliere huur 7%

9 Schatting van het aantal huishoudens naar grootte per 1 januari 2013 Bron: GBA gemeente Gouda De samenstelling van de huishoudens wijkt niet erg af van de rest van Gouda. Alleen het aantal grote gezinnen van 5 personen of meer is in Gouda Oost wat hoger. Gouda-Oost Gouda 5 personen 5% 6+ personen 3% 5 personen 7% 6+ persone n 6% 4 personen 12% 1 persoon 33% 4 personen 13% 1 persoon 33% 3 personen 13% 3 personen 14% 2 personen 28% 2 personen 33%

10 Huishoudinkomen in 2010 Bron: CBS/RIO Het inkomen in Gouda oost ligt lager dan het Gouda gemiddelde , , ,3 20, Gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen GOUDA Gouda-Oost Gemiddeld gestandaardiseerd huishoudinkomen

11 Niet-werkende werkzoekenden per 1 januari 2013 Bron: UWV Deze grafiek zegt niets over het aantal werklozen, maar over de verdeling van de werkloosheid. In Gouda Oost zijn relatief veel mensen onder de 40 jaar werkzoekend. Gouda-Oost 395 personen Gouda: personen t/m 22 jaar 5% 51 tot en met 64 jaar 21% 51 tot en met 64 jaar 30% t/m 22 jaar 5% 41 tot en met 50 jaar 29% 23 tot en met 40 jaar 45% 41 tot en met 50 jaar 28% 23 tot en met 40 jaar 37%

12 Incidenten politie in 2012 Bron: Politie Hollands Midden Met name het aantal woninginbraken ligt in Gouda Oost erg hoog. Opvallend is dat de jeugdoverlast lager is dan het Gouds gemiddelde. De statistieken zijn gebaseerd op meldingen van burgers. Gouda-Oost excl. Sportbuurt Gouda Overlast jeugd 16% Diefstal/ inbraak bedrijve n en kantore n 1% Winkeldiefstal 1% Verkeersincid enten 15% Geweld 23% Woninginbraa k 22% Diefstal fiets, brom-, snorfiets 11% Voertuigcrimi naliteit 11% Overlast jeugd 18% Diefstal/ inbraak bedrijve n en kantore n 2% Winkeldiefstal 4% Verkeersincid enten 16% Geweld 21% Woninginbraa k 12% Voertuigcrimi naliteit 13% Diefstal fiets, brom-, snorfiets 14%

13 Aantal incidenten Incidenten politie Bron: Politie Hollands Midden 140 Gouda-Oost excl. Sportbuurt Woninginbraak Diefstal fiets, brom-, snorfiets Winkeldiefstal Overlast jeugd Voertuigcriminaliteit Geweld Diefstal/ inbraak bedrijven en kantoren Verkeersincidenten

14 Rapportcijfers voor de buurt Bron: bewonersenquête 2012 Gouda-Oost krijgt op alle onderdelen het laagste rapportcijfer van de stad. Gemiddeld rapportcijfer voor 8,0 7,0 6,0 7,5 7,5 7,2 6,7 6,9 7,3 7,4 7,46,6 6,7 6,3 6,8 7,4 7,4 7,1 7,2 7,1 7,5 7,6 6,9 6,8 6,8 7,3 7,4 6,3 5,7 6,4 7,3 6,7 7,3 7,0 7,16,2 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Uw buurt in het algemeen De leefbaarheid in uw buurt De veiligheid in uw buurt

15 Onveiligheidsgevoel Bron: Bewonersenquête 2012 Gouda Oost kent het hoogste bonveiligheidsgevoel. De wijken die nummer 2 en 3 zijn op deze lijst grenzen aan Gouda Oost. Onveiligheidsgevoel in eigen buurt 45,0% 41,9% 40,0% 35,0% 36,3% 30,0% 25,0% 20,0% 18,5% 19,6% 19,7% 20,3% 22,2% 25,2% 26,3% 27,7% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% % vaak/soms onveilig in eigen buurt wijk Gouda

16 Incidenten. In 2011 werden er in totaal 657 meldingen geregistreerd door de politie. Deze meldingen zijn geregistreerd in de categorieën: geweld, overlast, vernieling en diefstal. Van deze meldingen betroffen er 105 geweld, 151 overlast, 99 vernieling en 302 diefstal. Gouda Oost wijkt hiermee niet veel af van het Gouds gemiddelde. Het percentage geweld in Gouda Oost is 16%; het Gouds gemiddelde is 13%. Gouda Oost scoort beter op overlast 23% tegenover 29% gemiddeld. In Gouda Oost heeft men iets minder last van vernieling 15%, gemiddeld 18%. Het percentage diefstal ligt met 46% zes procent hoger dan het Gouds gemiddelde (40%). Incidenten in 2011 geweld 16% diefstal 46% overlast 23% vernieling 15%

17 Ontwikkeling veiligheid buurt in het afgelopen jaar Bron: bewonersenquête 2012 Een relatief grote groep bewoners vindt dat de veiligheidssituatie in de wijk veranderd. Opvallend is dat er bovengemiddeld veel mensen vinden dat de situatie verbeterd is, maar ook bovengemiddeld veel mensen vinden dat de situatie is verslechterd. Gouda-Oost (excl. Sportbuurt) Gouda buurt is overwegend veiliger geworden 7% buurt is overwegend minder veilig geworden 23% buurt is overwegend veiliger geworden 18% buurt is overwegend minder veilig geworden 20% veiligheid in de buurt is gelijk gebleven 59% veiligheid in de buurt is gelijk gebleven 73%

18 Ontwikkeling buurt het afgelopen jaar Bron: bewonersenquête 2012 Een heel groot deel van de bewoners van Gouda oost vindt dat de wijk er in 2012 op vooruit is gegaan. Zeker in vergelijking met het Goudse beeld is deze Gouda-Oost (excl. Sportbuurt) Gouda buurt is overwegend achteruit gegaan, 15% buurt is overwegend achteruit gegaan, 17% buurt is overwegend vooruit gegaan, 18% buurt is overwegend vooruit gegaan, 42% buurt is gelijk gebleven, 36% buurt is gelijk gebleven, 61%

19 Woonomgeving / sociaal klimaat De leefbaarheidsbarometer gaat in 2012 ten opzichte van 2010 iets achteruit. Leefbarometer 2006 Leefbarometer 2012 Leefbarometer 2010

20 Leefbaarheid in de buurt 1 Bron: bewonersenquête 2012 Ten opzichte van andere wijken in de stad voelen bewoners van Gouda Oost zich minder verantwoordelijk voor de leefbaarheid in de wijk. Toch geeft een ruime meerderheid (68%) aan zich wel verantwoordelijk te voelen. 85,0% 80,0% 75,0% 70,0% 65,0% 60,0% 55,0% 50,0% Voelt u zich medeverantwoordelijk voor het bevorderen van de leefbaarheid in uw buurt? 65% 68% 69% 69% 72% 73% 74% 76% 81% 81% wijk gouda

21 Leefbaarheid in de buurt 2 Bron: bewonersenquête 2012 Onder de bewoners van Gouda Oost bestaat een grote behoefte aan meer onderling contact. Terreinen waarop men actiever wil zijn (leefbaarheid buurt) Gouda-Oost (excl. Sportbuurt) en Gouda geen groen onderling contact 25% 23% 24% 24% 32% 32% veiligheid 22% 25% verkeersveiligheid 18% 21% spelen anders 11% 10% 9% 9% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% Gouda-Oost (excl. Sportbuurt) Gouda

22 Actieve betrokkenheid bij wijk of buurt Bron: bewonersenquête 2012 Het aantal bewoners in de wijk dat betrokken is bij een vereniging of activiteit ligt hoger dan het Gouds gemiddelde. Actief betrokken bij wijk- of buurtvereniging, wijk- of buurt activiteit 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 6% 9% 9% 10% 13% 14% 15% 15% 16% 17% % Ja wijk Gouda

23 Sociale cohesie in de buurt Bron: bewonersenquête 2012 Ondanks dat het percentage lager ligt dan het Gouds gemiddelde voelt toch 82% van de bewoners zich prettig in zijn straat. Gouda-Oost (excl. Sportbuurt) en Gouda Ik ben gehecht aan mijn buurt 57% 74% Ik voel me pretting in de straat waar ik woon 82% 92% Ik ben op de hoogte van wat zich in mijn buurt afspeelt 65% 70% Ik heb veel contact met andere buurtbewoners 71% 77% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% % (helemaal) mee eens Gouda-Oost (excl. Sportbuurt) Gouda

24 Tevredenheid over bereikbaarheid en verkeer in de buurt Bron: bewonersenquête 2012 Gouda-Oost (excl. Sportbuurt) en Gouda Bereikbaarheid van uw buurt 85% 87% Voetgangersvoorzieningen in uw buurt 77% 83% Fietsvoorzieningen in uw buurt 61% 72% Algemene verkeersveiligheid in uw buurt 53% 67% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% % (zeer) tevreden Gouda-Oost (excl. Sportbuurt) Gouda

25 Beschikbaarheid voorzieningen in de buurt Bron: bewonersenquête 2012 Waar bewoners tevreden zijn over de parkeergelegenheid voor auto s zijn ze ontevreden over de stallingsmogelijkheden voor fietsen. Verlichting 82% 89% Winkels voor levensmiddelen 85% 84% groenvoorzieningen Openbaar vervoer 64% 67% 75% 73% speeltoestellen voor kinderen tot 12 jaar Parkeervoorzieningen 59% 57% 56% 64% straatmeubilair 46% 56% Club- en buurthuizen Fietsenstallingen op straat 31% 35% 39% 45% Bewaakte fietsenstallingen 6% 14% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% % goed/voldoende Gouda-Oost (excl. Sportbuurt) Gouda

26 De visie Sinds 2008 wordt binnen de wijkaanpak gewerkt met wijkanalyses en visies op de wijken. De vorige wijkvisie van Gouda Oost dateert van september Partners in de wijk hebben hun aandeel in de wijkvisie en leveren een bijdrage in de uitwerking ervan. De visie voor de komende periode zal bestaan uit drie thema s. Binnen de wijkjaarprogramma s worden deze thema s verder gespecificeerd en worden afspraken gemaakt over de praktische uitwerking met wijkteam, partners en bewoners. Het thema van de wijkvisie voor de komende drie jaar zal zijn: Bewoners aan zet. De analyse laat zien dat de bewoners van Gouda Oost een grote behoefte hebben aan meer onderling contact. Daar tegenover staat dat bewoners zich weinig verantwoordelijk voelen voor de buurt. De visie is er daarom op gericht de verantwoordelijkheid voor het sociaal leefklimaat te verschuiven naar de burgers. Dit moet ertoe leiden dat de actieve betrokkenheid van bewoners in de buurt wordt vergoot, bewoners gezamenlijk werken aan een veilige woonomgeving, activiteiten worden georganiseerd door bewoners in plaats van voor bewoners en de sociale samenhang van de wijk wordt vergroot.

27 Bewoners aan zet. De thema s De wijkvisie omvat drie thema s, namelijk: Bewoners verantwoordelijk voor de wijk en elkaar. Een toekomst voor jeugd. Zelfstandig leven, eigen verantwoordelijkheid maar met maatschappelijke ondersteuning. Bewoners verantwoordelijk voor de wijk en elkaar. In Gouda Oost biedt een groep professionals ondersteuning aan bewoners, er worden activiteiten georganiseerd en er wordt gewerkt aan veiligheid en preventie. De keerzijde van deze inzet is dat bewoners gemakkelijk op deze professionals gaan leunen. Er ontstaat een houding van: de bewoner vraagt, de professional draait. Dit leidt tot consumptief gedrag bij bewoners. Om bewoners zelf het heft weer in handen te geven zal er gewerkt gaan worden volgens de volgende randvoorwaarden: 1. Activiteiten en initiatieven in de wijk worden, waar mogelijk, door vrijwilligers zelf bedacht en georganiseerd. Bewoners betrekken zelf medebewoners hierbij. Initiatieven kunnen worden ondersteund door professionals als dat nodig is.

28 Bewoners aan zet (2). De thema s 2. De rol van professionals bij bewonersinitiatieven veranderd van leidend naar ondersteunend. Alleen als het echt noodzakelijk nemen professionals de volledige verantwoordelijkheid en de voortrekkersrol. 3. Er wordt gezocht naar ruimte en ondersteuning voor groepen bewoners en vrijwilligersorganisaties die zich maatschappelijk inzetten voor de wijk. 4. Iedere bewoner is zelf verantwoordelijk voor zijn eigen leefbaarheid en veiligheid in de wijk. Bewoners moeten er samen voor zorgen dat hun wijk schoon, heel en veilig is. Een toekomst voor de jeugd. Armoede en uitzichtloosheid is één van de grootste bedreigingen voor een wijk als Gouda Oost. Het is daarom belangrijk dat de kinderen in Oost kansen krijgen. De komende jaren moet er worden ingezet op het bieden van kansen aan de kinderen van Gouda Oost. Dit kan op vlakken als; onderwijs(ondersteuning), sport en spel, geven van verantwoordelijkheden, ondersteuning van ouders en sociaal/psychische ondersteuning aan de kinderen. Het doel van deze activiteiten moet zijn om schooluitval te voorkomen en de kinderen het vertrouwen en discipline te geven waardoor ze in staat zijn hun eigen leven succesvol te sturen.

29 Bewoners aan zet (3). De thema s Zelfstandig leven, eigen verantwoordelijkheid maar met maatschappelijke ondersteuning. De overheid trekt zich steeds meer terug waar het gaat om zorg en welzijn. Bewoners moeten zelf sparen voor hun oudedagsvoorzieningen en met elkaar oplossingen bedenken om zolang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven. Iedereen in de wijk zal moeten nadenken over hoe de wijk meer levensloopbestendig kan worden. De samenhang tussen de bestaande activiteiten zal gevonden moeten worden waardoor het aanbod compacter en overzichtelijker kan worden gemaakt. Bewoners zullen elkaar en de professionals moeten weten te vinden voor ondersteuning en zorg. Bewoners in Gouda oost zijn relatief kwetsbaar omdat het gemiddeld inkomen lager is dan het Gouds gemiddelde. In de wijkjaarprogramma s zal daarom aandacht zijn voor het verbinden van alle bewoners met elkaar en het overzichtelijk maken van het professionele aanbod. Bewoners kunnen hierdoor samen weerbaarder worden met betrekking tot gezondheid en welzijn.