IB bijeenkomst Gedrag. Voorjaar 2018

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "IB bijeenkomst Gedrag. Voorjaar 2018"

Transcriptie

1 IB bijeenkomst Gedrag Voorjaar 2018

2 Doel bijeenkomst Inzicht hebben op in verschillende niveaus van handelen op het gebied van gedrag Nagedacht over stand van zaken op eigen school Idee hebben over de grenzen van wat je als school kunt bieden aan een leerling op het gebied van gedrag (wat te doen, hoe te handelen)

3

4 Rol van de IB er Hele driehoek, maar starten bij groen Preventief/curatief Klassenniveau (groen en geel) Leerling niveau (rood) HGW (ook met ouders)

5 Klassenmanagement: Belang Preventie van problemen Verduidelijking van verwachtingen (structuur) Ontwikkeling van groepsidentiteit en verantwoordelijkheid (zo doen wij het hier) Ontwikkeling van een positief en veilig klasklimaat

6 Effect ped. handelen + klassenmanagement Stijging percentielscore Betrokkenheid 23 Prestaties 20 Pedagogisch handelen & klassenmanagement is het fundament. Met een enorme impact op het gedrag en leerprestaties van leerlingen

7 Wat heeft invloed? Soort strategie Regels & routines Omgaan met ordeverstoring Relatie ll-lk Mentale instelling Regels + verwachtingen, Meeste effect in overleg Effectief gebruiken pos. reageren, belonen, mild straffen en preventie Stimuleren van contact ll-lk Alertheid en bewust van eigen gedachten en gevoelens Vermindering ordeverstoring 28% 32 % 31% 40%

8 Wat is belangrijk? Neem maatregelen om problemen te voorkomen Zorg voor zo min mogelijk storingen tijdens de les Duidelijk regels en afspraken Effectief ingericht klassenlokaal (rust, logische loopwegen, voldoende uitdaging/passend aanbod voor de leerlingen)

9 Wat blijkt verder uit onderzoek? Opstellen en naleven van regels heeft enorme impact Ondersteuning van thuis versterkt Het opleggen van regels & routines werkt niet Veel uitleg en input van de groep nodig, onderhandelen Niet alleen positieve invloed op gedrag maar ook op de schoolprestaties Minder verlies van onderwijstijd!

10 Interventies op groepsniveau Gericht op sommige leerlingen Ondersteuning op sociale vaardigheden Kanjerlessen specifiek inzetten Groepje leerlingen spreken/begeleiden Pestprotocol inzetten Taakspel inzetten.

11 Interventies op leerlingniveau Doorlopen HGW-cyclus Mogelijkheid: Tweemaal doorlopen cyclus: Eerste: IB er samen met de leerkracht en ouders Tweede: Externe deskundigen erbij vragen (indien nodig) In kaart brengen risico- en beschermende factoren Onderwijsbehoeften

12 Let op! Veel gemaakte fout: Van waarnemen naar realiseren Onder elk waarneembaar gedrag kunnen verschillende posities, oorzaken liggen. Wat je denkt waar te nemen in de waan van de dag, is niet altijd hoe het in werkelijkheid is.

13 Pedagogische brillen/modellen Het probleem zit in het kind Medisch model (kind heeft een probleem of stoornis dat/die verholpen moet worden (met een HP)) Het probleem zit in de omgeving Psychodynamisch model (Probleemgedrag ontstaat als gevolg van een scheefgroei in de krachtsverhoudingen Aanpak: schokkende gebeurtenissen opnieuw beleven)

14 Pedagogische brillen/modellen Het probleem zit in de omgeving Gedragstheoretisch model Alle gedrag is aangeleerd Gedrag wordt veroorzaakt en in stand gehouden door omgevingsfactoren Ook probleemgedrag levert iets op Alle gedrag kan worden afgeleerd Probleemgedrag ontstaat als gevolg van een leerproces

15 Pedagogische brillen/modellen Het probleem zit in de interactie Transactionele model De interactie tussen het kind en zijn opvoeders staat centraal. Termen en begrippen Afstemming van eisen en verwachtingen Sociaal- emotionele ondersteuning Sensitiviteit en responsiviteit Problemen kunnen ontstaan wanneer de eisen en verwachtingen van de omgeving niet zijn afgestemd op de mogelijkheden van het kind.

16 Continuüm gedragsprobleem-gedragsstoornis Gedrag ligt op een continuüm * Grijs gebied *

17 Continuüm internaliserend - externaliserend Hoe gaat een kind om met stress en emoties? Te weinig controle externaliserend (denk aan agressie, hyperactiviteit) Overcontrole internaliserend (denk aan angst, depressie)

18 Intensieve zorg HGW doorlopen Individueel plan Nader onderzoek? Externe hulp (schoolcoach) Gedragsprotocol in werking

19 Risico- en beschermende factoren Breng deze in kaart en Let op de psychologische basisbehoeften

20 Posities (onderwijsbehoeften) Aandacht vragen Falen vermijden Boos zijn Controle willen Energiek zijn Verveeld zijn Onwetend zijn

21 De meest voorkomende functies van probleemgedrag 1. Aandacht vragen: volwassenen en klasgenoten 2. Vermijding: taken te moeilijk of te makkelijk, verveling, minderwaardigheidsgevoel Deze doelen zijn gevolg van verkeerde logica van het kind!

22 Opdracht: uitwisselen Is er een gedragsprotocol aanwezig? Voor welke leerlingen treedt het in werking? Wie zijn er bij betrokken? Wat moet het opleveren? (doel)

23 Gedragsprotocol Doel? Ontlasten leerkracht/klas (gedeeld probleem) Betrekken ouders Time-in/time-out

24 Waar ligt de grens voor ons als school? Stappen zijn doorlopen (zowel klas als individueel) Niet meer kunnen voldoen aan de onderwijsbehoeften Grens is niet eenduidig Onmacht vs onwil.

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien 8 oktober 2014 13.30 16.00 uur Berber Klein Liesbeth van Well Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas 8 oktober 2014

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien 20 mei 2015 13.30 16.00 uur Madeleine Vreeburg Liesbeth van Well Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas 20 mei 2015

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien 7 oktober 2015 14.45 17.00 uur Madeleine Vreeburg Onderwijscentrum VU Amsterdam Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas

Nadere informatie

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers PBS Schoolwide Positive Behavior Support Sigrid Bokkers sigridbokkers@bco-onderwijsadvies.nl WELKOM Welke invloed hebben we als volwassenen op het gedrag van kinderen? Hoe reageren we op de kinderen bij

Nadere informatie

Effectief omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag

Effectief omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag Meebewegen als motto Effectief omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag Wat komt aan de orde in deze presentatie? Maatwerk in plaats van tips en tools! inspiratie - stof tot nadenken - bewustwording Wanneer

Nadere informatie

Goedlopende groep, weinig ordeverstoring en prettige relaties!

Goedlopende groep, weinig ordeverstoring en prettige relaties! 4 Wat werkt - Pedagogisch handelen & klassenmanagement Beknopte uitgave Goedlopende groep, weinig ordeverstoring en prettige relaties! Toepasbaar onderzoek Kan ik ervoor zorgen dat het gedrag van mijn

Nadere informatie

Van gedragsregulering naar opvoeding

Van gedragsregulering naar opvoeding Van gedragsregulering naar opvoeding Over het voorkomen en aanpakken van ongewenst gedrag Gebruikelijke benadering van gedragsproblemen: een kindgerichte blik (factoren in het kind) Leidt tot classificatie

Nadere informatie

Gedrag is een signaal Workshop

Gedrag is een signaal Workshop Gedrag is een signaal Workshop 15-05-2019 { Planning: 13.00 uur Welkom; wanneer is deze workshop voor jou geslaagd? 13.10 uur Mentimeter 13.15 uur Film 13.20 uur Gedragsprobleem of stoornis? 13.25 uur

Nadere informatie

Cross-over 14 december 2017

Cross-over 14 december 2017 Cross-over 14 december 2017 Katelijne Van Lommel Kinder- en Jeugdpsychologe Docent UCLL Kelly Denolf Zorgcoördinator De Helix Maasmechelen Met Aengus aan de onderwijstafel: Pedagogische zorg in evolutie

Nadere informatie

Deel 1. De WinWin-filosofie

Deel 1. De WinWin-filosofie Inhoudsopgave Voorwoord en overzicht Hoofdstuk1 De bouwstenen 1.1 De drie pijlers 1.2 De ABCD-verstoringen 1.3 De zeven posities 1.4 De acties 1.5 Kijken door de WinWin bril 1.6 Conclusie Deel 1. De WinWin-filosofie

Nadere informatie

Achtergrond. NA/GV in onderwijs: een wereld van verschil? Vormingsnetwerk NA/GV op school 27/08/2015.

Achtergrond. NA/GV in onderwijs: een wereld van verschil? Vormingsnetwerk NA/GV op school 27/08/2015. NA/GV in onderwijs: een wereld van verschil? Vormingsnetwerk NA/GV op school www.nagvopschool.be Nicky Charle (De Leerexpert) Barbara van de Vreken en Tine Vervloet (OVSG) Achtergrond Haim Omer en medewerkers

Nadere informatie

& het gedragsprotocol

& het gedragsprotocol 1. Inleiding Zoals alle scholen, krijgt ook De Overlaet steeds vaker te maken met leerlingen die grensoverschrijdend gedrag vertonen. Steeds vaker ook komen we in aanraking met nieuwe vormen van gedragsproblemen.

Nadere informatie

1 e BAG conferentie. Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen

1 e BAG conferentie. Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen 1 e BAG conferentie Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen Voorkomen is beter dan genezen Een eenvoudige waarheid, maar in de praktijk niet vanzelfsprekend. Hebt u wel eens geprobeerd

Nadere informatie

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers

PBS Schoolwide Positive Behavior Support. Sigrid Bokkers PBS Schoolwide Positive Behavior Support Sigrid Bokkers sigridbokkers@bco-onderwijsadvies.nl WELKOM OPDRACHT Wat is er positief veranderd op school (door PBS)? Wat doen de kinderen en leerkrachten nu meer

Nadere informatie

Wacht maar tot ik groot ben!

Wacht maar tot ik groot ben! www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen

Nadere informatie

INTERACTIEVE STUDIEDAG GEDRAG

INTERACTIEVE STUDIEDAG GEDRAG INTERACTIEVE STUDIEDAG GEDRAG VANDAAG: PLANMATIG HANDELEN BUMPY MOMENTS GOED ONDERWIJS AAN JONGE KINDEREN COGNITIEVE BOUWSTENEN PLANMATIG HANDELEN ALS HET ANDERS GAAT (PREVENTIE, ESCALATIECURVE EN GFA)

Nadere informatie

Omgaan met een moeilijke klas. Susan de Bruin

Omgaan met een moeilijke klas. Susan de Bruin Omgaan met een moeilijke klas Susan de Bruin SWV Amsterdam Zuid-Oost 31 oktober Welkom 39 jaar 10 jaar leerkracht SBAO te Alkmaar Susan de Bruin 6 jaar werkzaam bij Gedragpunt Ambulant begeleider & Trainer

Nadere informatie

Begrijpen van gedrag. Aleid H.M. Beets Kessens Fontys OSO HJK 4 november 2014

Begrijpen van gedrag. Aleid H.M. Beets Kessens Fontys OSO HJK 4 november 2014 Begrijpen van gedrag Aleid H.M. Beets Kessens Fontys OSO HJK 4 november 2014 a.beets@fontys.nl Activiteitenoverzicht Mijn bedoeling Inleiding Je eigen casus! Relatie SEO en gedrag Begrijpen van gedrag:

Nadere informatie

ZORGGids CBS TOERMALIJN FRANEKER

ZORGGids CBS TOERMALIJN FRANEKER ZORGGids CBS TOERMALIJN FRANEKER Inleiding In deze zorggids willen we de zorgstructuur van de Toermalijn uitleggen. U zult zicht krijgen op de afgesproken procedures rondom de leerlingenzorg. Leerlingenzorg

Nadere informatie

Positive Behavior Support (PBS)

Positive Behavior Support (PBS) Positive Behavior Support (PBS) Anita Snoek & Annette Giling 13 januari 2014 Wat is PBS? Schoolbrede preventieve aanpak van gedrag, gericht op ALLE leerlingen. Aanleren en bekrachtigen van positief gedrag

Nadere informatie

Handelingsgericht Werken. Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher

Handelingsgericht Werken. Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher Handelingsgericht Werken Onderwijsdag Enschede 20 maart 2012 Maria Bolscher Doelen Kennismaking met de uitgangspunten HGW Reflecteren op uitgangspunten HGW Zicht op de betekenis van HGW op de eigen praktijksituatie

Nadere informatie

Groepsplan VSO AGL Naam school: Drechtster College

Groepsplan VSO AGL Naam school: Drechtster College Groepsplan VSO AGL Naam school: Drechtster College Yulius onderwijslocatie Leerroute Drechtster College AGL Groep/klas 2.2 Mentor(en) Kiona Groenen-van den Rijen Schooljaar 2015-2016 Datum start groepsplan

Nadere informatie

HGW en OGW, de Groepsbespreking centraal! Jildou Grovenstein- Piersma November 2016

HGW en OGW, de Groepsbespreking centraal! Jildou Grovenstein- Piersma November 2016 HGW en OGW, de Groepsbespreking centraal! Jildou Grovenstein- Piersma November 2016 De groepsbespreking. Daar waar de ontwikkeling van individuele leerlingen en de ambities van de school samenkomen. Het

Nadere informatie

Onderwijsinspectie. Opbrengstgericht werken! Socialiseringsfunctie scholen Sociale cohesie en burgerschap

Onderwijsinspectie. Opbrengstgericht werken! Socialiseringsfunctie scholen Sociale cohesie en burgerschap Staat van het Nederlandse onderwijs WERKEN MET GROEPSPLAN GEDRAG Dr. Kees van Overveld @kvoverveld Beleid OCW Terug naar de kern: taal en rekenen Opbrengstgericht werken Excellentie Passend onderwijs (Pesten)

Nadere informatie

Introductie Nut en noodzaak sport. Praktijkbeelden -zelfregulatie -de-escaleren gedrag

Introductie Nut en noodzaak sport. Praktijkbeelden -zelfregulatie -de-escaleren gedrag 1 Introductie Nut en noodzaak sport Praktijkbeelden -de-escaleren gedrag eren met gedragsproblemen kinderen met gedragsproblemen in de gymles Remo Mombarg & Martin van Hinte Aan de slag met een casus Titel

Nadere informatie

PBS conferentie Eindhoven Inge Reijnders 14/11/2014 inge.reijnders@yorneo.nl

PBS conferentie Eindhoven Inge Reijnders 14/11/2014 inge.reijnders@yorneo.nl School Wide Positive Behavior Support Yorneo In de school samenwerken met de zorg als alleen groene interventies niet voldoen PBS conferentie Eindhoven Inge Reijnders 14/11/2014 inge.reijnders@yorneo.nl

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 11. Inleiding 15

Inhoud. Woord vooraf 11. Inleiding 15 Inhoud Woord vooraf 11 Inleiding 15 1. Klasbeheer? 21 1.1 Situering, termen en begrippen 21 Van klashouden naar klasbeheer 21 Takenvelden: het werk van de leraar 22 Klasbeheer en didactiek 24 Taakgerichtheid

Nadere informatie

Sociaal emotionele ontwikkeling. Jenaplanbasisschool Vlinderbos

Sociaal emotionele ontwikkeling. Jenaplanbasisschool Vlinderbos Sociaal emotionele ontwikkeling Jenaplanbasisschool Vlinderbos Versie: Januari 2016 Voorwoord: Op Vlinderbos hechten wij veel waarde aan een leeromgeving waar kinderen zich veilig voelen en zichzelf mogen

Nadere informatie

7 eigenschappen effectief leiderschap

7 eigenschappen effectief leiderschap 7 eigenschappen effectief leiderschap Onderwerpen Achtergrond Doel van de training 7 eigenschappen effectief leiderschap Kennis aanreiken eigenschap 1-7 Samenvatting Opdracht persoonlijk leiderschap Algemeen

Nadere informatie

De basis voor de ondersteuning van elk kind ligt gewoon in de klas.

De basis voor de ondersteuning van elk kind ligt gewoon in de klas. Ook kinderen met leerproblemen kunnen met plezier naar school. Basis voor Passendonderwijs De basis voor de ondersteuning van elk kind ligt gewoon in de klas. Wat is dan precies die basis? Denk daarbij

Nadere informatie

Zelfsturend leren met een puberbrein

Zelfsturend leren met een puberbrein Zelfsturend leren met een puberbrein Jacqueline Saalmink In het hedendaagse voortgezet onderwijs wordt een groot beroep gedaan op zelfsturend leren. Leerlingen moeten hiervoor beschikken over vaardigheden

Nadere informatie

Kanjerbeleid Samenvatting voor ouders

Kanjerbeleid Samenvatting voor ouders Kanjerbeleid Samenvatting voor ouders Voor u ligt het kanjerbeleid. We hopen dat het zicht geeft op wat we doen op school en waar we voor staan. Dit is de samenvatting van het kanjerbeleid. Het volledige

Nadere informatie

GGZ aanpak huiselijk geweld

GGZ aanpak huiselijk geweld GGZ aanpak huiselijk geweld Wat is er nodig en wat helpt Jeannette van Borren Mei 2011 Film moeder en zoon van Putten Voorkomen van problemen is beter en goedkoper dan genezen Preventieve GGZ interventies

Nadere informatie

Hoe volgt en begeleidt Montessori-Zuid de leerlingen?

Hoe volgt en begeleidt Montessori-Zuid de leerlingen? Hoe volgt en begeleidt Montessori-Zuid de leerlingen? Opbrengstgericht onderwijs, een verzamelnaam voor het doelgericht werken aan het optimaliseren van leerlingprestaties. systeem van effectieve schoolontwikkeling

Nadere informatie

Respectprotocol de Wierde

Respectprotocol de Wierde Waarom een respectprotocol? De Wierde streeft ernaar, dat alle leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen en kunnen uitgroeien tot evenwichtige volwassenen. Om dit te bereiken wil de school de leerlingen

Nadere informatie

Uitgangspunt: De indeling van de basisgroepen, instructiegroepen en units behoort tot de bevoegdheid van de school.

Uitgangspunt: De indeling van de basisgroepen, instructiegroepen en units behoort tot de bevoegdheid van de school. Procedure groepsindeling Kindcentrum Leyenbroek zie vergroting: laatste pagina In artikel 8 van de Wet Primair Onderwijs staat dat de school tot taak heeft het onderwijs zodanig in te richten dat de leerlingen

Nadere informatie

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 3 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie in instructie

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 3 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie in instructie Opbrengstgericht omgaan met verschillen Bijeenkomst 3 Onderwijsbehoeften en differentiatievormen: differentiatie in instructie Programma Doelen en programma toelichten Terugblik op huiswerkopdracht Wat

Nadere informatie

EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA

EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA EMOTIEREGULATIE DMV SURFEN OP EMOTIES DR CORINE FACHÉ KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER UKJA WAAROM IS EMOTIEREGULATIE BELANGRIJK??? VERSCHILLENDE MANIEREN OM NAAR DIAGNOSE TE KIJKEN Categorische diagnostische

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen

Samenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen 141 Als kinderen psychische problemen ontwikkelen zoals gedragsproblemen

Nadere informatie

Impulsklas aan de slag met gedrag

Impulsklas aan de slag met gedrag Impulsklas aan de slag met gedrag workshop-aanbod 2014-2015 De Impulsklas workshops voor teams & Lezingencyclus voor ouders en onderwijsprofessionals Het workshop-aanbod van Impuls sluit aan bij het werken

Nadere informatie

Angstige leerlingen in de klas en het Vriendenprogramma. Drs. N.E. de Vries

Angstige leerlingen in de klas en het Vriendenprogramma. Drs. N.E. de Vries Angstige leerlingen in de klas en het Vriendenprogramma. Drs. N.E. de Vries Aandachtspunten in de klas Het Vriendenprogramma Onderdelen Vriendenprogramma in de klas Online programma s voor jongeren Aandachtspunten

Nadere informatie

Het Pedagogisch Klimaat en SWPBS

Het Pedagogisch Klimaat en SWPBS Het Pedagogisch Klimaat en SWPBS We vinden het heel belangrijk dat er een goede sfeer heerst tussen de kinderen onderling, tussen de leerkrachten en de kinderen en tussen de leerkrachten onderling. Een

Nadere informatie

29/11/2011. Overzicht. Psychotherapie en emotionele belevingswereld bij personen met een mentale beperking. Achtergrond.

29/11/2011. Overzicht. Psychotherapie en emotionele belevingswereld bij personen met een mentale beperking. Achtergrond. Psychotherapie en emotionele belevingswereld bij personen met een mentale beperking. Katrien Beckx Shana Van Impe Annik Simons CEMA Antwerpen Overzicht achtergrond functies van probleemgedrag probleemsamenhang

Nadere informatie

Het gaat om emoties, gevoelens en gedachten. Niet om gedrag!

Het gaat om emoties, gevoelens en gedachten. Niet om gedrag! Het gaat om emoties, gevoelens en gedachten. Niet om gedrag! Drs. F. Cunha Child Support Publications 1 Ontwikkeling Herstellende Psychotherapie Ondersteunend document Carnegie Mellon University Hoe emoties

Nadere informatie

Hoe om te gaan met gedragsproblematiek.

Hoe om te gaan met gedragsproblematiek. een goede school ben je niet maar moet je iedere dag opnieuw worden. Hoe om te gaan met gedragsproblematiek. Wat kan de leerkracht doen? Voor de aanpak van kinderen met gedragsproblemen is geen wetenschappelijk

Nadere informatie

Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider

Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider Bijeenkomst 1 Maatwerktraject onderwijskundig begeleider Opbrengst-en handelingsgericht werken Ad Kappen, Gerdie Deterd Oude Weme Programma 16.00 16.15 17.30 17.45 18.30 20.30 opening Marielle lezing ogw

Nadere informatie

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) Hechtingsrelatie Zelfregulatie en interactie tijdens de nacht Onderdeel van de discussie rond sensitief en responsief ouderschap richt zich

Nadere informatie

. In een notendop. Positieve benadering Biedt handvaten en kader voor begeleiders Zeer duidelijk geschreven Voor leerkrachten en/of begeleiders

. In een notendop. Positieve benadering Biedt handvaten en kader voor begeleiders Zeer duidelijk geschreven Voor leerkrachten en/of begeleiders Boek : Waar is de grens omgaan met gedragsproblemen bij kinderen Auteur : Karl Baert, Frieda Goorix, Katrijn Van Acker, Lien Van Driessch 2009, Lannoo ISBN: 978-90-209-8306-7 Bespreker : Ellen Ribbens,

Nadere informatie

Leerlingenzorg en zorgleerlingen

Leerlingenzorg en zorgleerlingen Leerlingenzorg en zorgleerlingen Graduate School of Teaching 30 mei 2016 dr. Hanneke Visser van Balen Wat is een zorgleerling? Wat is leerlingenzorg? Opzet van dit college - Wat is een zorgleerling en

Nadere informatie

Een kijkje in de groepen.

Een kijkje in de groepen. Een kijkje in de groepen. We werken zonder groepsplannen. We hebben een andere organisatievorm. Wij clusteren niet op niveau, maar op individuele instructie-behoefte en ondersteuningsbehoefte van het cluster.

Nadere informatie

Inhoud Inleiding Gedragsproblemen Psychosociale vaardigheden Emotionele vaardigheden Leervaardigheden De rol van het gezin Literatuur

Inhoud Inleiding Gedragsproblemen Psychosociale vaardigheden Emotionele vaardigheden Leervaardigheden De rol van het gezin Literatuur Inhoud 1 Inleiding.... 1 1.1 Gedragsproblemen... 3 1.2 Psychosociale vaardigheden.... 4 1.3 Emotionele vaardigheden.... 5 1.4 Leervaardigheden.... 5 1.5 De rol van het gezin.... 6 Literatuur.... 6 2 Gedragsproblemen....

Nadere informatie

Theoretische achtergrond ZIEN! Publieksversie van de ZIEN!-verantwoording d.d. april 2012

Theoretische achtergrond ZIEN! Publieksversie van de ZIEN!-verantwoording d.d. april 2012 Theoretische achtergrond ZIEN! Publieksversie van de ZIEN!-verantwoording d.d. april 2012 Waarom pedagogisch expertsysteem ZIEN!? Omdat het belangrijk is dat ook de school kinderen volgt bij het sociaal-emotioneel

Nadere informatie

Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen. HERKENNEN VAN EN OMGAAN MET TRAUMA IN DE KLAS. Stefanie van Ruijven Simone Rossing

Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen. HERKENNEN VAN EN OMGAAN MET TRAUMA IN DE KLAS. Stefanie van Ruijven Simone Rossing Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen. HERKENNEN VAN EN OMGAAN MET TRAUMA IN DE KLAS. Stefanie van Ruijven Simone Rossing Kennismaking & kader Wie zijn we? Wat gaan we doen? Leerkrachten kunnen met de

Nadere informatie

Zorgen voor een veilig pedagogisch klimaat

Zorgen voor een veilig pedagogisch klimaat Zorgen voor een veilig pedagogisch klimaat Esther van Efferen - Wiersma Inhoudsopgave Inleiding... 5 1. Een veilige basis... 7 1.1 Pedagogisch handelen... 8 1.2 Klassenmanagement... 10 1.3 Didactisch handelen...

Nadere informatie

De Piramide van Pavlov, de interactiedriehoek en de rubrics

De Piramide van Pavlov, de interactiedriehoek en de rubrics De Piramide van Pavlov, de interactiedriehoek en de rubrics Hoe kunnen we gedragsproblemen in het onderwijs substantieel verminderen? Een integrale benadering voor op de werkvloer leidt tot minder ervaren

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij autisme

Cognitieve gedragstherapie bij autisme Cognitieve gedragstherapie bij autisme Caroline Schuurman, gz-psycholoog Centrum Autisme Rivierduinen Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van autisme bij volwassenen Utrecht, 14 juni 2011 CGT bij autisme

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel De Griftschool - 14 oktober 2014

Schoolondersteuningsprofiel De Griftschool - 14 oktober 2014 Contactgegevens school Naam De Griftschool Straat + huisnummer Van Speijklaan 3 Plaats Woudenberg Postcode 3931 AB Land Nederland Brinnummer 1SO Telefoon (33)286-2295 E-mailadres info@griftschool.nl 1B.

Nadere informatie

Naar een Lucas Master SEN! Specialisatie gedag

Naar een Lucas Master SEN! Specialisatie gedag Naar een Lucas Master SEN! Specialisatie gedag regio Zuidwest-Nederland 2013-2014 thema 1 Orthopedagogiek thema 2 Communicatie thema 3 Gedragsontwikkeling 2014-2015 Praktijk Gericht Onderzoek thema 4 Probleemgedrag

Nadere informatie

STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND

STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND VANDAAG: WAAR VOEDEN WE VOOR OP? PREVENTIE ONTWIKKELING VAN HET BREIN SOCIAAL EMOTIONEEL LEREN METACOGNITIEVE VAARDIGHEDEN ESSENTIE VAN OVERDRACHT PROBLEEM

Nadere informatie

Ouderen en AutismeSpectrumStoornissen. Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut

Ouderen en AutismeSpectrumStoornissen. Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut Ouderen en AutismeSpectrumStoornissen Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut 1 Autisme? AutismeSpectrumStoornis (ASS) Een andere manier van informatie verwerken We spreken niet meer van

Nadere informatie

Gedragsprotocol Ongewenst Gedrag. Werken aan geluk Bijlage 2 bij beleidsdocument pedagogisch klimaat en sociale veiligheid

Gedragsprotocol Ongewenst Gedrag. Werken aan geluk Bijlage 2 bij beleidsdocument pedagogisch klimaat en sociale veiligheid Gedragsprotocol Ongewenst Gedrag Werken aan geluk 2013-2014 Bijlage 2 bij beleidsdocument pedagogisch klimaat en sociale veiligheid Versie 10 februari 2014 Hoofdstuk: Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inhoudsopgave...

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind?

Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind? Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind? Wat is het schoolondersteuningsprofiel en waar dient het voor? Het schoolondersteuningsprofiel beschrijft welke ondersteuning

Nadere informatie

KANS OP SLAGEN. Definitie van probleemgedrag. Autisme en Probleemgedrag. Steven Degrieck. 14 juni 2012. Definitie van probleemgedrag

KANS OP SLAGEN. Definitie van probleemgedrag. Autisme en Probleemgedrag. Steven Degrieck. 14 juni 2012. Definitie van probleemgedrag KANS OP SLAGEN Definitie van probleemgedrag Autisme en Probleemgedrag Steven Degrieck 14 juni 2012 Altijd een sociale definitie (normen; omgeving) Gevaar voor persoon zelf, gevaar voor omgeving of belemmert

Nadere informatie

III extra ondersteuning Niveau 3. Bestuurs systematiek. Monitoren en evalueren minimaal na 3 maanden in am, met AB-er en ouders

III extra ondersteuning Niveau 3. Bestuurs systematiek. Monitoren en evalueren minimaal na 3 maanden in am, met AB-er en ouders I Basis Ontwikkeling kind stagneert Interventie bespreken in kindbespreking Interventie uit te voeren door leerkracht zonder Niveau 1 II Basis + Niveau 2 Niveau 2 Niveau 2 extra Monitoren en evalueren

Nadere informatie

Gedragsprotocol. Gedragsprotocol

Gedragsprotocol. Gedragsprotocol Gedragsprotocol 1 Inleiding De gangbare naam voor dit gedragsprotocol is pestprotocol. Echter; in dit protocol omschrijven we niet alleen hoe te handelen in geval van pesten. We geven er de voorkeur aan

Nadere informatie

PAD informatie voor ouders

PAD informatie voor ouders PAD informatie voor ouders De Kiem Roelofarendsveen, januari 2015 Beste ouders/verzorgers, Hierbij willen we u graag informeren over het PAD leerplan, dat bij ons op de Kiem gebruikt wordt om het sociaal

Nadere informatie

Wanneer school een lijdensweg wordt.

Wanneer school een lijdensweg wordt. Wanneer school een lijdensweg wordt. Dr. D. Neves Ramos Kinder- & Jeugdpsychiater ZNA UKJA Tegenwoordig heeft iedere leerling wel iets! Leerlingen met een psychiatrische stoornis horen niet in een klas

Nadere informatie

PESTPROTOCOL (versie april 2014)

PESTPROTOCOL (versie april 2014) PESTPROTOCOL (versie april 2014) Op de Lispeltuut willen wij de kinderen een veilige leeromgeving bieden. Kinderen moeten zich op een prettige en positieve manier kunnen ontwikkelen. Een gevoel van veiligheid

Nadere informatie

Met SWPBS schoolbreed in een positieve beweging naar een sociaal veilige school!

Met SWPBS schoolbreed in een positieve beweging naar een sociaal veilige school! Met SWPBS schoolbreed in een positieve beweging naar een sociaal veilige school! Den Haag, 27 oktober 2015 J. Kamstra MA expertise centrum PBS Hogeschool Windesheim Puzzel Met SWPBS schoolbreed in een

Nadere informatie

Passende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen. Doelen workshop

Passende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen.   Doelen workshop Bijzonder Begaafd SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Passende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen /thema/dubbel-bijzonder Doelen workshop Je weet... wat de term dubbel bijzonder

Nadere informatie

7Omgaan met faalangst

7Omgaan met faalangst DC 7Omgaan met faalangst 1 Inleiding Faalangst kan jouw leerprestaties behoorlijk in de weg staan. In dit thema lees je iets over de oorzaken van faalangst en geven we je tips om ermee om te gaan. De inhoud

Nadere informatie

> Een veel belovend model voor opvoedondersteuning

> Een veel belovend model voor opvoedondersteuning > Een veel belovend model voor opvoedondersteuning Inhoud presentatie Wat is Triple P? Waarom Triple P? Triple P: een keten van interventies Implementatie in Eindhoven Meerwaarde Wat is Triple P? POSITIEF

Nadere informatie

PESTPROTOCOL OBS DE DUIZENDPOOT

PESTPROTOCOL OBS DE DUIZENDPOOT PESTPROTOCOL OBS DE DUIZENDPOOT Vooraf In dit pestprotocol staat welke maatregelen de school neemt om pesten te voorkomen (preventie) en pesten aan te pakken. Het geeft aan dat OBS De Duizendpoot het bestrijden

Nadere informatie

De Kleine Prins Expertisecentrum

De Kleine Prins Expertisecentrum De Kleine Prins Expertisecentrum Femke Rienstra f.rienstra@dekleineprins.nl 31/10/16 2 Executieve Functies Kennis m.b.t. Executieve Functies (EF), de ontwikkeling ervan en het kunnen herkennen van de EF

Nadere informatie

Omgaan met lastige leerlingen op de ISK

Omgaan met lastige leerlingen op de ISK Omgaan met lastige leerlingen op de ISK Pedagoog, leraar, intern begeleider, zorgcoördinator, schoolleider en adviseur. Verwachtingen Training Omgaan met lastige leerlingen op de ISK Inhoud van de workshop

Nadere informatie

<prikkelaar toevoegen> Compaen pakt aan.

<prikkelaar toevoegen> Compaen pakt aan. Compaen pakt aan. Ik weet hoe ik jou kan bereiken Versterk je leerkracht: Hoe bereik ik de kinderen in mijn klas? 19 maart 2014 Jelte van der Kooi trainer/ adviseur schoolbegeleider

Nadere informatie

3.1 Tips voor leerkrachten in het middelbaar beroepsonderwijs Met dank aan Heleen Schoots, KPC-groep

3.1 Tips voor leerkrachten in het middelbaar beroepsonderwijs Met dank aan Heleen Schoots, KPC-groep 3.1 Tips voor leerkrachten in het middelbaar beroepsonderwijs Met dank aan Heleen Schoots, KPC-groep Leerproces Onderwijs aan kinderen met een aan autisme verwante stoornis, vraagt om een ongewone aanpak

Nadere informatie

Masterclass Handelingsgericht Werken voor IB ers en rekenspecialisten

Masterclass Handelingsgericht Werken voor IB ers en rekenspecialisten Masterclass Handelingsgericht Werken voor IB ers en rekenspecialisten 15 september 2010 9.00 16.00 Berber Klein Henk Logtenberg & Liesbeth van Well Agenda (1) 1. Introductie 1.1: Voorstellen 1.2: Warming

Nadere informatie

Coach voor het Apptus-maatwerklokaal m/v Vestiging CSW Bestevaêr. Met een totale omvang van 0,6 fte

Coach voor het Apptus-maatwerklokaal m/v Vestiging CSW Bestevaêr. Met een totale omvang van 0,6 fte Vacature CSW is op zoek naar een Coach voor het Apptus-maatwerklokaal m/v Vestiging CSW Bestevaêr. Met een totale omvang van 0,6 fte Het Apptus-maatwerklokaal is een voorziening voor leerlingen met een

Nadere informatie

Voor een veilige school. Handleiding en lessen. Goed Gedrag. Goed Gedrag. Bij deze handleiding hoort de usb-kaart. Goed Gedrag

Voor een veilige school. Handleiding en lessen. Goed Gedrag. Goed Gedrag. Bij deze handleiding hoort de usb-kaart. Goed Gedrag Voor een veilige school Goed Gedrag Handleiding en lessen Goed Gedrag Bij deze handleiding hoort de usb-kaart Goed Gedrag Inhoudsopgave Woord vooraf... 2 De twintig kijkplaten... 4 De twintig posters...

Nadere informatie

Pestprotocol basisschool De Kerneel Het fundament voor een veilige school

Pestprotocol basisschool De Kerneel Het fundament voor een veilige school Basisschool De Kerneel Speelhuijs 4 6031 HR Nederweert Telefoon 0495-631560 info@kerneel.nl www.kerneel.nl Pestprotocol basisschool De Kerneel Het fundament voor een veilige school 1. Visie en doel Op

Nadere informatie

De kern van SWPBS in 6 pijlers: Schoolwide PBS is een: School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) De kern van SWPBS in 6 pijlers: Doel van SWPBS

De kern van SWPBS in 6 pijlers: Schoolwide PBS is een: School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) De kern van SWPBS in 6 pijlers: Doel van SWPBS School Wide Positive Behavior Support (SWPBS) Sandra Koot en Monique Baard www.educote.nl 06-14980658 Schoolwide PBS is een: Schoolbrede, preventieve aanpak van gedrag, gericht op alle leerlingen Gericht

Nadere informatie

Basisaanbod VSO Lelystad, locatie Aurum College December 2018

Basisaanbod VSO Lelystad, locatie Aurum College December 2018 Basisaanbod VSO Lelystad, locatie Aurum College December 2018 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Blz. 2 Inleiding Blz. 3 Het basisaanbod Blz. 4 Leerkrachthouding Blz. 4 Sociaal-emotionele ontwikkeling Blz. 4

Nadere informatie

Definitieve versie februari 2015

Definitieve versie februari 2015 1 Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel PCB Westpunt Algemene gegevens School PCB Westpunt BRIN 10QX02 Directeur Dhr.I.van Wijngaarden Adres Foeliestraat 16 Telefoon 010-4161435 E-mail administratie@pcbwestpunt.nl

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind?

Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind? Schoolondersteuningsprofiel: is onze school de passende plek voor uw kind? Wat is het schoolondersteuningsprofiel en waar dient het voor? Het schoolondersteuningsprofiel beschrijft welke ondersteuning

Nadere informatie

Ziekte van Huntington

Ziekte van Huntington Ziekte van Huntington Begrijpen van en omgaan met veranderend gedrag Niels Reinders en Henk Slingerland (psychologen) Huntington Café 27 september 2018 Ziekte van Huntington Erfelijke neurologische ziekte

Nadere informatie

De doelen van de kanjertraining:

De doelen van de kanjertraining: Wat is kanjertraining: De kanjertraining is meer dan alleen een (anti) pestmethode. De kanjertraining richt zich op de sociale-emotionele ontwikkeling van kinderen. Door verhalen en oefeningen in de les

Nadere informatie

PESTPROTOCOL. Pestprotocol BS. St. Lambertus Zonnehof 2, 5721 AZ 0493-670068 @: info@.stlambertus@prodas.nl W : www.stlambertus.nl

PESTPROTOCOL. Pestprotocol BS. St. Lambertus Zonnehof 2, 5721 AZ 0493-670068 @: info@.stlambertus@prodas.nl W : www.stlambertus.nl PESTPROTOCOL 1. Pesten Een definitie van pesten op school luidt als volgt: Pesten is het systematisch uitoefenen van psychische en/of fysieke mishandeling door een leerling of een groep leerlingen van

Nadere informatie

Brutaal, boos en agressief gedrag bij kinderen met ADHD: Psycho-educatie en opvoedingsadviezen. Walter Matthys

Brutaal, boos en agressief gedrag bij kinderen met ADHD: Psycho-educatie en opvoedingsadviezen. Walter Matthys Brutaal, boos en agressief gedrag bij kinderen met ADHD: Psycho-educatie en opvoedingsadviezen Walter Matthys Gedragsproblemen Opstandig gedrag Anderen ergeren Prikkelbaarheid, boosheid, woede, driftbui

Nadere informatie

Schooljaar Protocol grensoverschrijdend gedrag - Basisschool De Vijf Hoeven

Schooljaar Protocol grensoverschrijdend gedrag - Basisschool De Vijf Hoeven 1 Inleiding Op De Vijf Hoeven willen wij dat alle kinderen zich tijdens hun basisschoolperiode veilig voelen om zich vervolgens optimaal te kunnen ontwikkelen. Alle personen die betrokken zijn bij de school

Nadere informatie

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding Overzicht Inge Glazemakers Onze hoop en verwachtingen Opvoeden bij kinderen met metabole aandoening: een extra uitdaging Gedrag van kinderen: wat opvoeden soms moeilijk maakt Wat is positief opvoeden?

Nadere informatie

Het belang van een goede relatie met de leerkracht voor betrokkenheid en presteren Helma M. Y. Koomen

Het belang van een goede relatie met de leerkracht voor betrokkenheid en presteren Helma M. Y. Koomen Het belang van een goede relatie met de leerkracht voor betrokkenheid en presteren Helma M. Y. Koomen Congres Succesvol lezen in het onderwijs, Binnenkomer: Leraar Paul (VO) Een goede relatie met je leerlingen

Nadere informatie

Beleid Kanjertraining op De Meeander

Beleid Kanjertraining op De Meeander Beleid Kanjertraining op De Meeander Voor u ligt het beleidsstuk Kanjertraining. We hopen dat het zicht geeft op wat we doen op school en waar we voor staan. Kanjertraining is meer dan een lesmethode.

Nadere informatie

Omgaan en communicatie met personen met een verstandelijke beperking

Omgaan en communicatie met personen met een verstandelijke beperking Omgaan en communicatie met personen met een verstandelijke beperking Wie zijn wij? - Hubertine - Jeanine - Krista Telemans van Pasform De Lork? een thuis voor de gebruikers, gelegen in Brussel hoofdstedelijk

Nadere informatie

Handelingsgericht Werken: een sterke basis voor onderwijs en ondersteuning Tanja van Beukering

Handelingsgericht Werken: een sterke basis voor onderwijs en ondersteuning Tanja van Beukering ll Handelingsgericht Werken: een sterke basis voor onderwijs en ondersteuning Tanja van Beukering 20 september 2018 Presentatie: zes thema s 1. Interne begeleiding: actuele trends 2. Handelingsgericht

Nadere informatie

Omgaan met gedrag vanuit contextueel en relationeel perspectief (aan de slag) Waarom zit hij in mijn klas? Ik heb al van alles geprobeerd

Omgaan met gedrag vanuit contextueel en relationeel perspectief (aan de slag) Waarom zit hij in mijn klas? Ik heb al van alles geprobeerd Waarom zit hij in mijn klas? Omgaan met gedrag vanuit contextueel en relationeel perspectief beno.schraepen@ap.be, Incena, studiecentrum Inclusie & Enablement Isos Kenniscentrum O2-project Dit jaar heb

Nadere informatie

Omgaan met faalangst en weerstanden! Trainer: Gijs Visser

Omgaan met faalangst en weerstanden! Trainer: Gijs Visser Omgaan met faalangst en weerstanden! Trainer: Gijs Visser Hoe ga jij om met gevoelens van falen of een verlieservaring?? Iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken Er rust een taboe op dit onderwerp

Nadere informatie

HOE BEREIK IK DAT ENE KIND? Maak écht contact met ieder kind in jouw klas. Jelte van der Kooi

HOE BEREIK IK DAT ENE KIND? Maak écht contact met ieder kind in jouw klas. Jelte van der Kooi HOE BEREIK IK DAT ENE KIND? Maak écht contact met ieder kind in jouw klas Jelte van der Kooi Ik weet hoe ik jou kan bereiken Versterk je leerkracht: Hoe bereik ik de kinderen in mijn klas? Jelte van der

Nadere informatie

Samenvatting. Totalen

Samenvatting. Totalen MONITOR BASISONDERSTEUNING ANNE FRANKSCHOOL ARNHEM Ingevuld door: Julia van Broeckhuijsen J. Burema Samenvatting Totalen Leerlingen ontwikkelen zich in een veilige omgeving.. De school heeft inzicht in

Nadere informatie

Wat wil de leerkracht in 2016? Probleemgedrag aanpakken Zo weinig mogelijk extra tijd Eenvoudig implementeerbaar

Wat wil de leerkracht in 2016? Probleemgedrag aanpakken Zo weinig mogelijk extra tijd Eenvoudig implementeerbaar Wat wil de leerkracht in 2016? Probleemgedrag aanpakken Zo weinig mogelijk extra tijd Eenvoudig implementeerbaar Wat zijn onze criteria? Effectief. Via literatuurstudie op zoek naar evidentie Trainen van

Nadere informatie