Zorg voor mantelzorg. Context in beweging 10/03/19. Opbouw. Mantelzorg: van vroeger.

Transcriptie

1 Opbouw Zorg voor mantelzorg Dr. Benedicte De Koker Lector en onderzoeker Hogeschool Gent Vakgroep Audiologie, Logopedie, Ergotherapie Context in beweging Samenwerken in een driehoek Zorg voor mantelzorg in je organisatie Mantelzorg: van vroeger. Context in beweging 1

2 Mantelzorg: van vroeger. Mantelzorg: van vroeger. Prof. Hattinga-Verschure (1972): alle zorg die in een klein sociaal netwerk, aan elkaar gegeven wordt op basis van vanzelfsprekendheid en bereidheid tot wederkerigheid Tot nu Vermaatschappelijking centraal thema in beleid én praktijk Hervorming eerstelijnszorg Vlaams mantelzorgplan Vlaams mantelzorgplan Meer dan 25% volwassen Vlamingen verleent zorg of hulp (SVR-survey) Voor eerste maal in Vlaanderen een overkoepelend plan Mantelzorger als zorgdrager én als zorgvrager Nav Vlaams Regeerakkoord , p. 104: We valoriseren en ondersteunen vrijwilligers en mantelzorgers, als de hoeksteen van de samenleving. Zij zijn het levende bewijs van solidariteit en vormen een belangeloze, maar uiterst belangrijke bijdrage aan de samenleving. 2

3 Vlaams mantelzorgplan 4 Thema s: Maatschappelijk erkenning en waardering Ondersteuning van mantelzorgers Versterken van de samenwerking met prof. zorg Specifieke aandacht voor jonge mantelzorgers Zichtbare en onzichtbare mantelzorg-taken Bron: Zicht op mantelzorg Oost-Vlaanderen, De Koker et al., 2016 Samenwerken in de driehoek Intensiteit van de mantelzorg Bron: Zicht op mantelzorg Oost-Vlaanderen, De Koker et al.,

4 Ervaren belasting Triadisch werken Totaal (zeer) zwaar: 39% MZ partner & kind: 58% MZ ouder: 34% MZ ander pers: 13% Zeer zwaar 10,7 Zwaar 28,0 Matig zwaar 41,7 Niet zwaar 15,8 Helemaal niet zwaar 3,9 Triadisch werken 3 basisprincipes volgens Egberts (2015): Volgorde Verbinding Positie Indien niet Toepassing Volgorde: Anne komt als ergotherapeute voor het eerste aan huis bij Marc en zijn vrouw Carine die MS heeft. Anne polst hoe zij de verzorging aanpakken en wat wel en niet werkt voor het koppel. Ze zegt tegen Marc: Jij hebt heel wat ervaring, bedankt om dat even aan mij te tonen. Verbinding: Anne polst wat beiden verwachten van de ondersteuning. Ze zegt aan Marc: spreek me gerust aan met jouw vragen en bezorgdheden. Ik hoor graag wat voor jou van belang is en wat voor jou een verlichting kan zijn. Positie: Anne speelt in op de vragen van het koppel en geeft tips en adviezen. Anne merkt dat Carine zich steeds vaker verslikt. Ze geeft uitleg over het verloop van de ziekte, en stelt voor om bij een logopedist advies in te winnen voor de slikproblemen. Anne merkt ook dat Marc neerslachtig is en dat hij weinig ontspanningsmomenten heeft. Ze vraagt welke activiteiten hem energie geven en kosten, en stimuleert hem om tijd voor zichzelf te nemen. Ook bekijkt ze met het koppel welke activiteiten voor hen beide betekenisvol zijn en hoe ze deze mogelijk kunnen maken. 4

5 Zorg voor mantelzorg in je organisatie Bouwstenen Bouwstenen binnen organisaties Verbinden Ondersteunen Signaleren Iedereen doet wel goed zijn werk, maar er is een soort cement nodig tussen al die stenen mantelzorger Informeren Erkennen Erkennen Informeren Breed zichtbaarheid geven aan / oog hebben voor mantelzorgers 3 deelfuncties: identificeren, waarderen, sensibiliseren Aandacht voor diversiteit Belang communicatie! Tijdig & op maat Vast aanspreekpunt in organisatie Gericht doorverwijzen Diverse kanalen & aanpak 5

6 Signaleren Goed in gesprek, alert voor (preventie) overbelasting en noden Assessments zorgbelasting: EDIZ, Caregiver strain index, Zarit burden interview, Welke hiaten en noden formuleren mantelzorgers met wie je in contact komt? Verbinden Transparant aanbod en duidelijke doorverwijzingen Over grenzen van organisaties en disciplines heen Ondersteunen Deelfuncties: Advies en begeleiding Coördinatie Emotionele steun Respijtzorg Financiële steun Praktische steun Materiële steun Opleiding - training Dagbesteding - ontspanning Meer lezen? Inspiratieboek, pdf via mail Handboek, uitgeverij Vanin 6

7 7