3 Ouders betrekken. Ouders betrekken

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "3 Ouders betrekken. Ouders betrekken"

Transcriptie

1 3 Ouders betrekken 3 Ouders betrekken

2 Inhoud Deel 1 Inleiding 68 Deel 2 Ouderbijeenkomst Kijk op talent 70 Bijlage 1 Uitnodiging ouderbijeenkomst Kijk op talent 74 Bijlage 2 Talentenkijker voor ouders 75 Bijlage 3 Ouders en hun rol bij (school)loopbaankeuzes 77 talentenkijker OUDERS BETREKKEN 67

3 Deel 1 Inleiding Waarom ouders betrekken? Ouders hebben veel invloed op de ontwikkeling van talenten bij hun kinderen, op de beeldvorming over (Bèta) Wetenschap & Technologie (W&T) en op (school) loopbaankeuzes die al vroeg in de (school)loopbaan gemaakt moeten worden, zoals de keuze van een sector (vmbo) of een profiel/vakkenpakket (havo/vwo). Het is daarom van groot belang ook de ouders/verzorgers te betrekken bij Talentenkijker. Uit (neuro)wetenschappelijk onderzoek komt steeds duidelijker naar voren dat iedereen wordt geboren met een soort blauwdruk aan mogelijkheden, en dat deze mogelijkheden zich in meerdere of mindere mate verder ontwikkelen onder invloed van de omgeving. Onder omgeving wordt dan verstaan: mensen (met name ouders/gezin, leeftijdgenoten en leerkrachten) en omstandigheden (zoals meer of minder financiële middelen, een muzikaal milieu of juist een technisch milieu). Vooral ouders/verzorgers spelen een grote rol bij de ontwikkeling van de mogelijkheden (talenten, voorkeuren, opvattingen, gedrag) van hun kinderen, omdat zij vanaf de geboorte lange tijd de belangrijkste anderen zijn in het leven van hun kinderen. Veel mensen, ook ouders, associëren beroepen in W&T onbewust met mannen en mannelijkheid en beroepen in de zorg bijvoorbeeld met vrouwen en vrouwelijkheid. Als ouders zich daar niet van bewust zijn, kan dit ertoe leiden dat kinderen schoolloopbaankeuzes maken die gebaseerd zijn op de associaties die hun ouders daarbij hebben, in plaats van op grond van hun eigen talenten. Zo kan talent, ook talent voor W&T, verloren gaan. Het is waardevol dat ouders: zich bewust worden van associaties die zij hebben over mannen/mannelijkheid en vrouwen/vrouwelijkheid; zich verdiepen in talenten, zowel van zichzelf als van hun kinderen, en erkennen dat hun eigen talenten kunnen verschillen van die van hun kinderen; zich bewust worden van het feit dat sommige mensen een W&T-beroep uitoefenen en anderen een beroep buiten de wereld van W&T, maar dat W&T in elk geval in ieder beroep een rol speelt. Ouders betrekken bij Talentenkijker Bij verschillende onderdelen van Talentenkijker wordt ouders gevraagd een actieve rol te spelen. Bijvoorbeeld bij het uitkiezen van talenten voor hun kind. En als u besluit om een tweede gastles te organiseren, kunt u een ouder met een beroep in W&T in de klas iets over het eigen beroep laten vertellen. 68 talentenkijker OUDERS BETREKKEN

4 Om ouders optimaal te betrekken bij Talentenkijker en hen zich bewust te maken van hun rol in de talentontwikkeling van hun kind, is het raadzaam een aparte bijeenkomst voor de ouders in te plannen of er in een ouderavond aandacht aan te besteden. In onderstaande tabel vindt u een overzicht van hoe en wanneer u ouders kunt betrekken bij Talentenkijker. Les Inzet Vóór les 1 Vóórdat u start met Talentenkijker kunt u een ouderbijeenkomst organiseren. Tijdens de ouderbijeenkomst geeft u ouders meer informatie over Talentenkijker, het domein Wetenschap & Technologie en talent. U laat de ouders weten hoe zij (actief) kunnen bijdragen aan Talentenkijker. Les 2 U geeft de leerlingen een lege talentenkaart mee naar huis. De ouders/verzorgers vullen deze talentenkaart in voor hun kind(eren). De leerling voegt deze talentenkaart toe aan haar/zijn verzameling talentenkaarten. Ná les 4 U kunt zelf een tweede gastles van een ouder met een bèta/technisch beroep regelen zodat de leerlingen met nóg een beroepsbeoefenaar in W&T kennis kunnen maken. Door de brief in bijlage p 21 te versturen, of door ouders te vragen tijdens de ouderbijeenkomst, kunt u peilen of er ouders met een geschikt beroep zijn die hier interesse in hebben. Les 5 Laat de leerlingen thuis hun programmeerresultaten op Scratch tonen aan hun ouders. Tools voor de leerkracht In de bijeenkomst kunt u de bijbehorende Powerpoint-presentatie (hierna PPT) gebruiken. De PPT s leiden u door de bijeenkomsten en zorgen ervoor dat u weinig voorbereidingstijd nodig hebt. U kunt de PPT s vinden op Bij elke dia vindt u in het notitiekader een tekst die u bij die dia kunt uitspreken. talentenkijker OUDERS BETREKKEN 69

5 Deel 2 Optioneel Ouderbijeenkomst Kijk op talent De school kan besluiten vóór de start van Talentenkijker een aparte ouderbijeenkomst te plannen of er aandacht aan te besteden tijdens een al ingeplande ouderbijeenkomst voor de ouders/verzorgers van de betrokken klas(sen). U kunt bespreken wat u samen met ouders kunt doen om genderstereotiepe opvattingen, ideeën, voorkeuren en gedragingen te doorbreken om jongens en meisjes dezelfde kansen en mogelijkheden te bieden. Ouders kunnen hun kinderen ondersteunen bij het ontwikkelen van hun talenten en ambities, ongeacht of zij jongens of meisjes zijn. In deze ouderbijeenkomst communiceert u dit met de ouders/verzorgers. Bovenstaande onderdelen komen ook in de Leerkrachtentraining onder tab 5 aan de orde alsmede in de introductiefilm, te vinden op Doelen Ouders informeren over het project Talentenkijker. Ouders maken kennis met de wereld van W&T(-beroepen). Ouders horen wat in dit project wordt bedoeld met talent, denken na over talenten van zichzelf en hun kinderen en realiseren zich dat hun talenten kunnen verschillen van die van hun kinderen. Ouders worden zich (meer) bewust van hun eigen genderstereotiepe associaties en opvattingen met betrekking tot W&T. Ouders worden zich (meer) bewust van het feit dat van het feit dat bètawetenschap, technologie en ICT in elk beroep een rol spelen. Voorbereiding Ouders/verzorgers uitnodigen voor ouderbijeenkomst: Kijk op Talent, zie bijlage p 74. Alle standaardvoorbereidingen om een middag/avond met leerlingen en ouders/verzorgers te organiseren. Van tevoren Powerpoint-presentatie (PPT) doornemen (te vinden op Deze PPT bevat alle bespreekpunten én in het notitiekader de begeleidende teksten. Benodigdheden Powerpoint-presentatie, laptop, smartboard of projectiescherm en beamer. Alle standaardbenodigdheden voor een middag/avond met leerlingen en ouders/verzorgers. De talentenlijst en het blad met de talentenkaartjes voor alle deelnemers. Een overzicht van het project Talentenkijker voor alle deelnemers, bijlage p talentenkijker OUDERS BETREKKEN

6 Beschrijving U heet de ouders/verzorgers welkom. U vraagt de ouders na te denken over welke associaties zij hebben bij Wetenschap & Technologie (W&T). U vraagt bijvoorbeeld: Welk beeld heeft u van W&T? Heeft u dit beeld altijd gehad of is dat in de loop der tijd veranderd? Laat de ouders hier kort iets over opschrijven. Uitleg Talentenkijker Vervolgens geeft u achtergrondinformatie over Talentenkijker. U gaat in op de redenen waarom ouders nadrukkelijk bij dit project worden betrokken. U vertelt dat in het kader van dit project onder talent wordt verstaan: Talent is in Talentenkijker een (deels) tot ontwikkeling gebrachte begaafdheid of aanleg. We gebruiken talent hier niet in relatie tot anderen, maar in relatie tot jezelf. Dus, je hebt niet alleen talent als je tot de top binnen een bepaald gebied behoort (zoals: je hebt talent voor voetballen, want je speelt in het nationale elftal), maar ook als je het ene beter kunt dan het andere (zoals: je hebt talent voor presenteren, want dit kun je beter dan regelen of nauwkeurig werken). Een talent is dus iets waar je op dit moment relatief, ten opzichte van jezelf, goed in bent. Leerlingen zijn nog volop in ontwikkeling. De omgeving stimuleert je om bepaalde begaafdheden meer of minder tot ontwikkeling te brengen. Talentenkaartjes Vertel dat de talenten in het project aan de hand van talentenkaartjes worden toegelicht. Leerlingen krijgen zo n talentenkaartje van hun leerkracht en van medeleerlingen. Vertel dat de ouders binnenkort ook de vraag krijgen een talent van hun kind te benoemen. Talenten koesteren Nodig de ouders uit iets te zeggen over een talent van henzelf en een talent van hun kind. U geeft aan dat het belangrijk is dat ouders zich realiseren dat talenten van kinderen kunnen verschillen van die van hun ouders en dat het dan toch zaak is de talenten van de kinderen die verschillen van die van hen, te koesteren. Dan is er een pauze. Vertel bij het aankondigen van de pauze dat er talentenlijsten en talentenkaarten ter inzage liggen (mogen mee naar huis). Vertel ook dat u na de pauze gaat vragen of er ouders zijn die kort iets over hun W&T-beroep willen vertellen. Talentenkaart Voor: Gekregen van: Jouw talent is: Dat vind ik, omdat: Talentenkaart Voor: Gekregen van: Jouw talent is: Dat vind ik, omdat: Talentenkaart Voor: Gekregen van: Jouw talent is: Dat vind ik, omdat: talentenkijker OUDERS BETREKKEN 71

7 Ouders met een beroep in W&T Na de pauze vraagt u nogmaals wie iets over haar of zijn W&T-beroep wil vertellen. Vraag een aantal gegadigden dit voor de groep te komen doen. Stel vragen als: Wat houdt uw beroep in? Kunt u een werkdag of werkweek beschrijven? Welke talenten heeft u nodig in uw beroep? Hoe heeft u deze talenten ontwikkeld? Werkt u veel samen met anderen? Kunt u enkele attributen of voorwerpen noemen die u in uw werk gebuikt? Kunt u iets vertellen over het nut van uw werk voor de maatschappij? Wat vindt u aantrekkelijk aan uw beroep? Niet-stereotiep Registreer wie van deze vertellers u geschikt lijken zijn om ook in de klas over hun beroep te vertellen. Een belangrijk criterium hierbij is dat ze dat op een niet-genderstereotiepe manier kunnen. Dit betekent dat zij niet expliciet zeggen of (impliciet) suggereren dat een beroepsbeoefenaar in W&T een man is en dat zij niet uitsluitend over de concrete techniek in hun beroep vertellen, maar juist ook over samenwerken, overleggen, contact met klanten, regelen, afstemmen en dergelijke. Tip Let erop dat ouders die over hun beroep vertellen niet te lange antwoorden geven en vaktermen duidelijk uitleggen. Schat in of hun verhaal aansluit bij de belevingswereld van leerlingen. De rol van W&T in ander werk Vraag vervolgens aan de ouders met een beroep in een ander domein dan W&T, hoe W&T een rol speelt in hun werk. Bijvoorbeeld: Wat houdt uw beroep in? Wilt u een werkdag of werkweek beschrijven? Op welke manier speelt W&T een rol in uw werk? Als ouders in eerste instantie denken dat W&T geen rol speelt in uw werk, doe dan suggesties: gebruikt u een computer(programma) of telefoon (smartphone)? Gaat u met de auto of gebruikt u een OV-chipkaart? Hierdoor worden ouders zich meer bewust van het feit dat W&T in bijna ieder beroep een rol speelt. Associaties Vraag de ouders of ze iets willen vertellen over wat zij in het begin van de bijeenkomst hebben opgeschreven. Licht daaruit vooral de associaties van W&T met mannen, mannelijkheid, mannenwereld, veel bezig met machines/apparatuur en weinig met mensen, zwaar werk, vies werk e.d. uit. Vraag hoe ze nu, na deze bijeenkomst, over die associaties denken. Grijp terug naar wat de ouders met een W&T-beroep over hun werk hebben verteld en toon aan dat die associaties meestal niet overeenkomen met de huidige werkelijkheid. Vertel de ouders dat zij hun associaties (vaak onbewust) doorgeven aan hun kinderen. Benadruk nogmaals uw punt dat het belangrijk is dat kinderen schoolloopbaankeuzes kunnen maken op grond van hun talenten, in plaats van op grond van associaties en stereotiepe ideeën van hun ouders en leerkrachten. 72 talentenkijker OUDERS BETREKKEN

8 Aan het eind van de bijeenkomst geeft u de ouders mee dat zij thuis met hun kind verder kunnen praten over de rol van W&T in hun werk. Optie: Ouders om medewerking vragen Schiet na afloop de ouders aan die na de pauze een aantrekkelijk verhaal over hun W&Tberoep hebben verteld: Vraag hen of zij bereid zijn om in de klas over hun beroep te komen vertellen. Check samen met deze ouders of hun beroep daadwerkelijk een beroep in bètawetenschap, technologie of ICT is. Check ook of zij een opleiding in deze richting gevolgd hebben. Folders voor ouders VHTO heeft voor ouders folders ontwikkeld met tips en aanknopingspunten over waarom het belangrijk is zelf als ouder/verzorger een actieve rol te spelen bij de (school) loopbaankeuzes die kinderen moeten maken. In de ouderfolders staat uitgebreider beschreven wat ouders met kinderen in het basisonderwijs kunnen doen om hun kind te begeleiden bij schoolloopbaankeuzes. De folders zijn gemaakt in het kader van Dit doe ik en zijn te vinden onder het kopje ouders op Gedrukte exemplaren zijn tevens (beperkt) beschikbaar. U kunt als leerkracht de ouders attenderen op het bestaan van deze folders. Eventueel kunt u daar de tekst in bijlage 3, p voor gebruiken. Planning van de ouderbijeenkomst, in minuten Tijd Tijd Tijd Tijd Tijd Tijd Tijd Tijd Testen of de Powerpointpresentatie werkt. Introductie; de ouders schrijven hun associaties met W&T op Uitleg project en over het betrekken van de ouders daarbij; uitleg over talenten Pauze; talentenlijsten en talentenkaarten ter inzage (mogen mee naar huis) Leerkracht in gesprek met ouders en hun W&T-beroep Leerkracht in gesprek met ouders over W&T in hun beroep Terugkoppeling naar associaties uit het begin van de bijeenkomst Afsluiten: geschikte ouders om medewerking vragen talentenkijker OUDERS BETREKKEN 73

9 Bijlage 1 Uitnodiging ouderbijeenkomst Kijk op talent Digitaal op Geachte ouders/verzorgers, [datum] [Naam van uw school] doet mee aan Talentenkijker! In dit project komen leerlingen van groep 7 en 8 in contact met voorbeeldberoepen uit (Bèta)Wetenschap & Technologie (hierna W&T). Ze onderzoeken hun eigen talenten en ontdekken dat het vakgebied W&T voor zowel meisjes als jongens geschikt is. Er komen beroepsbeoefenaars uit de wereld van W&T op bezoek in de klas. De leerlingen ontwikkelen een eigen talentenlijst en maken in een praktische les kennis met de beginselen van programmeren. Graag willen wij de ouders/verzorgers van de leerlingen in de betrokken klas(sen) uitnodigen voor een informatieve ouderbijeenkomst voor aanvang van Talentenkijker: Kijk op talent. De ouderbijeenkomst Kijk op talent zal plaatsvinden op [datum, tijdstip, locatie]. Op deze [middag/avond] vertellen wij wat Talentenkijker inhoudt en op welke wijze de ouders kunnen bijdragen. Zo krijgt u binnenkort de vraag een talent van uw kind te benoemen. Wij hopen van harte dat u de startbijeenkomst voor de ouders/verzorgers kunt bijwonen. Met vriendelijke groet, [naam leerkracht(en), klasnummer(s)] Ja, ik kom naar de Ouderbijeenkomst Kijk op talent, op [datum]. Naam Ouder/verzorger van Beroep Telefoonnummer adres 74 talentenkijker OUDERS BETREKKEN

10 Beelden van beroepen Mijn tekening van een architect: Beroepenkwartet Je hebt zojuist met je groepje twee keer het beroepenkwartet gespeeld. In totaal heb je 16 verschillende beroepen besproken met je groepje. Welk beroep lijkt jou het leukst? (Of: welk beroep zou je zelf wel eens willen uitoefenen?) Waarom vind je dat? 42 talentenkijker Basismodule leerlingenwerkbladen Bijlage 2 Talentenkijker voor ouders Met Talentenkijker verdiepen leerlingen van groep 7 en 8 zich in de wereld van (Bèta)Wetenschap en Technologie (hierna W&T). Ze onderzoeken hun eigen talenten en ontdekken dat W&T voor zowel jongens als meisjes geschikt is. Er komen beroepsbeoefenaars uit de wereld van W&T op bezoek in de klas. De leerlingen ontwikkelen een eigen talentenlijst en maken in een praktische les kennis met de beginselen van programmeren. Een van de doelen van Talentenkijker is jongens en meisjes duidelijk te maken dat beroepen in W&T een realistisch toekomstperspectief voor hen vormen, ook al hebben zij misschien het gevoel dat dit niks voor hen is. Daarnaast is het doel leerlingen te laten nadenken over wat zij later willen worden en te stimuleren dat zij bij latere (school)loopbaankeuze hun talenten als basis nemen. En zich niet, zoals vaak gebeurt, laten leiden door (onbewuste) stereotiepe ideeën en associaties over wat bij meisjes/vrouwen hoort en wat bij jongens/ mannen hoort. Wat gaan de leerlingen de komende weken doen? Stereotypen aan de kant In les 1 tekenen de leerlingen een architect. De leerlingen ontdekken dat een architect niet vanzelfsprekend een man is. Ofwel: de leerlingen krijgen meer inzicht in hun eigen genderstereotiepe associaties op het gebied van W&T. De leerlingen spelen het beroepenkwartet en maken zo kennis met een aantal beroepen in W&T. In het beroepenkwartet speelt een talent dat bij het betreffende beroep goed van pas komt ook een rol. Werkblad 1 Inleiding Les 1 Talenten In les 2 wordt verder ingegaan op talenten. De leerlingen benoemen talenten van zichzelf. Ook de leerkracht, medeleerlingen en de ouders/verzorgers benoemen een talent van de leerling(en). De leerlingen bewaren de talenten in een envelop op school. Talentenkaart Voor: Gekregen van: Jouw talent is: Dat vind ik, omdat: Talentenkaart Voor: Gekregen van: Jouw talent is: Dat vind ik, omdat: Talentenkaart Voor: Gekregen van: Jouw talent is: Dat vind ik, omdat: talentenkijker OUDERS BETREKKEN 75

11 Voorbereiding beroepsbeoefenaar in de klas In les 3 bereidt de leerkracht met de leerlingen het bezoek van iemand met een beroep in W&T aan de klas voor. Beroepsbeoefenaar op bezoek In les 4 komt de beroepsbeoefenaar daadwerkelijk op bezoek in de klas. Zij vertelt over haar beroep, vertelt over talenten die in haar beroep van pas komen en over voorwerpen die ze bij haar werk gebruikt. Deze les kan aangevuld worden met nog een bezoek van een beroepsbeoefenaar. Deze beroepsbeoefenaar is iemand die de leerkracht zelf uitgenodigd heeft, bijvoorbeeld een ouder van een leerling. Praktische les In les 5 maken de leerlingen (en de leerkracht) kennis met de beginselen van programmeren. De leerlingen programmeren onder andere een simpele toepassing (een kat die een dansje maakt) in de online programmeeromgeving Scratch (scratch.mit.edu). Programmeren is makkelijk te leren en biedt mogelijkheden voor meisjes en jongens. 76 talentenkijker OUDERS BETREKKEN

12 Bijlage 3 Ouders en hun rol bij (school)loopbaankeuzes De juiste keuze; wat kunt u doen? Kinderen moeten al vroeg in hun leven keuzes maken die hun toekomstige carrière in sterke mate bepalen, en dat ook nog op een leeftijd waarop ze de gevolgen van hun keuze nog nauwelijks kunnen overzien. Op school worden ze daarbij ondersteund door hun leerkracht en later in het voortgezet onderwijs door hun mentor, loopbaanbegeleider (LOB), decaan en/of (vak)docenten. Uit onderzoek (Bijvoorbeeld door Oomen, 2010) blijkt echter dat ouders ook een belangrijke rol hebben bij de schoolloopbaankeuzes van hun kinderen. En, dat ze die rol vaak onderschatten. Veel ouders weten niet goed hoe ze hun kinderen kunnen begeleiden. Schoolloopbaankeuzes Kinderen maken de eerste keuze voor hun verdere (school)loopbaan al als ze aan het einde van de basisschool een school voor vervolgonderwijs kiezen. Kinderen die naar het vmbo gaan, kiezen vervolgens in de tweede klas voor een vakkenpakket (profiel) of sector. Op havo en vwo kiezen leerlingen in de derde klas een profiel. De sectoren/of profielkeuze is al in belangrijke mate bepalend voor de verscheidenheid aan vervolgopleidingen die later tot de keuzemogelijkheden behoren. Met natuurkunde en wiskunde in het pakket heeft een leerling voldoende voorkennis voor de meeste vervolgopleidingen (mbo, hbo, wo). Zonder deze vakken behoren veel bèta/technische opleidingen bijvoorbeeld al niet meer tot de mogelijkheden. Kinderen overzien de consequenties van hun keuze op deze leeftijd nog niet of nauwelijks. Ouders hebben daarom een belangrijke rol in het aanreiken van mogelijkheden en consequenties die bepaalde keuzes met zich meebrengen. Hoe kunnen ouders hun kinderen begeleiden? 1 Het is van belang dat ouders zich op de hoogte stellen van belangrijke keuzemomenten: hoe eerder ouders weten wanneer hun kind een belangrijke keuze moet maken, hoe eerder ze zich daar gezamenlijk op kunnen voorbereiden. Op de basisschool gaat het hierbij om de keuze voor een middelbare school. Daarna gaat het om de keuze voor een sector (vmbo) of profiel (havo en en vwo), gevolgd door de keuze voor een vervolgopleiding (mbo, hbo of wo). 2 Bij de keuze voor een middelbare school is het natuurlijk belangrijk dat ouders letten op de sfeer, de presentatie, het docententeam en dergelijke. Maar, zaken als de (extra) vakken die worden aangeboden (zoals Informatica, Natuur Leven & Technologie (NLT) of Techniek en of het een brede scholengemeenschap betreft of juist niet, zijn ook van belang. Biedt een vmbo-school bijvoorbeeld de sector talentenkijker OUDERS BETREKKEN 77

13 Techniek of een gemengde leerweg? Zijn er mogelijkheden voor doorstroom van het vmbo naar de havo of van havo naar vwo? En, op welke manier wordt de keuze voor vakken en vervolgopleidingen begeleid? Allemaal mogelijke aandachtspunten. 3 Ouders kunnen kinderen stimuleren opties open te houden. Als een kind nog niet weet wat het later wil, is het belangrijk zoveel mogelijk opties voor vervolgopleidingen open te houden. Met wiskunde (B) en natuurkunde word je bijvoorbeeld tot bijna alle opleidingen toegelaten. 4 Belangrijk is dat ouders een open houding aannemen: veel ouders (maar ook de kinderen zelf, leraren, decanen en LOB ers) laten zich bij de beoordeling van opleidingen is het iets voor mijn kind? (deels) leiden door stereotiepe beelden die zij hebben van die opleidingen, beroepen en functies en de mensen die daarvoor kiezen. De opleiding tot verpleegkundige of leraar basisonderwijs wordt misschien onwillekeurig als meer iets voor meisjes ervaren, terwijl een werktuigbouwkundige of leraar natuurkunde juist meer met jongens geassocieerd wordt. Onbedoeld kunnen deze vooroordelen het keuzeproces beïnvloeden. Ouders kunnen zich soms moeilijk voorstellen dat de talenten en interesses van hun kind misschien ook helemaal niet overeenkomen met hun eigen talenten en interesses. Het is belangrijk kinderen als individuen te behandelen en hun echte talenten, interesses en motivatie te achterhalen. 5 Ouders kunnen kinderen stimuleren zich breed te oriënteren. In het algemeen bestaat er een beperkt beeld van de mogelijkheden aan beroepen en functies. Dit geldt ook voor de enorme hoeveelheid aan vervolgopleidingen die er zijn. De wereld verandert en daarmee veranderen ook beroepen, functies en opleidingen. Kinderen hebben vaak de neiging zich beperkt te oriënteren, bijvoorbeeld op een opleiding of beroep dat ze kennen van een familielid of kennis, of van televisie. Door zich op meerdere vervolgopleidingen te oriënteren krijgen kinderen een beter en realistischer beeld van hun mogelijkheden. 6 Als ouders nagaan welke opleidingen goede baankansen, ontwikkel- en doorgroeimogelijkheden geven, kunnen zij hun kind beter begeleiden bij belangrijke loopbaankeuzes. Folders voor ouders VHTO heeft voor ouders folders ontwikkeld met tips en aanknopingspunten over dit onderwerp. In de ouderfolders staat uitgebreider beschreven wat ouders met kinderen in het basisonderwijs kunnen doen om hun kind te begeleiden bij schoolloopbaankeuzes. De folders zijn gemaakt in het kader van Dit doe ik en zijn te vinden onder het kopje ouders op Gedrukte exemplaren zijn tevens (beperkt) beschikbaar. De juiste keuze, wat kunt u doen? TIPS VOOR OUDERS MET KINDEREN IN HET BASISONDERWIJS Wat is belangrijk bij het kiezen van een middelbare school, en later bij de keuze voor een opleiding of beroep? Uw kind zit in één van de hoogste groepen van het basisonderwijs. Binnenkort gaat zij/hij naar de middelbare school. Soms is het aanbod aan scholen groot en is het moeilijk kiezen. Het is belangrijk de schoolkeuze goed voor te bereiden. De school bepaalt mede welke mogelijkheden uw kind in de toekomst heeft, bijvoorbeeld bij de keuze voor een vervolgopleiding. Als ouder heeft u een belangrijke rol in dit keuzeproces. Wilt u meer weten over hoe u uw kind bij zijn/haar school(loopbaan)keuzes kunt begeleiden? Lees dan deze folder. 78 talentenkijker OUDERS BETREKKEN

Talentenkijker: instructie voor beroepsbeoefenaars

Talentenkijker: instructie voor beroepsbeoefenaars Talentenkijker: instructie voor beroepsbeoefenaars Talentenkijker is een lessenserie van vijf lessen waarin leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs kennismaken met beroepen in (exacte) Wetenschap

Nadere informatie

Genderstereotypering doorbreken in groep 1-2 van het basisonderwijs

Genderstereotypering doorbreken in groep 1-2 van het basisonderwijs Genderstereotypering doorbreken in groep 1-2 van het basisonderwijs HANDLEIDING VOOR Leerkrachten^ ...................................................... Beeldenbrekers is een project van VHTO, Landelijk

Nadere informatie

Techniek voor jongens én meisjes

Techniek voor jongens én meisjes Techniek voor jongens én meisjes Over lesgeven aan jongens en meisjes en stereotiepe beelden over jongens, meisjes en techniek. Anne van de Ven, Science Center NEMO Techniek voor jongens én meisjes Over

Nadere informatie

2 Leerlingenwerkbladen. Leerlingenwerkbladen

2 Leerlingenwerkbladen. Leerlingenwerkbladen 2 2 Leerlingenwerkbladen Leerlingenwerkbladen Inhoud Werkblad 1 Inleiding 42 Werkblad 2 Talentenlijst 43 Werkblad 3 Talentenkaarten 48 Werkblad 4 Mijn talenten 49 Werkblad 5 Voorbereiding op het bezoek

Nadere informatie

Leerkrachtenhandleiding. Leerkrachtenhandleiding

Leerkrachtenhandleiding. Leerkrachtenhandleiding 1 Leerkrachtenhandleiding 1 Leerkrachtenhandleiding Inhoud Les 1 Inleiding 8 Les 2 Mijn talenten 11 Les 3 Voorbereiding op het bezoek 13 Les 4 Bezoek van de beroepsbeoefenaar 15 Les 5 Praktische opdracht

Nadere informatie

CP9. In gesprek over de toekomst

CP9. In gesprek over de toekomst CP9 In gesprek over de toekomst Na het voortgezet onderwijs kiest uw kind welk vak hij wil gaan leren en welke opleiding hij wil gaan volgen. Hij maakt een beroepskeuze. Een decaan of studiebegeleider

Nadere informatie

4 Uitbreidingsmogelijkheden. Uitbreidingsmogelijkheden

4 Uitbreidingsmogelijkheden. Uitbreidingsmogelijkheden 4 4 Uitbreidingsmogelijkheden Uitbreidingsmogelijkheden Inhoud Beeldbank Dit doe ik voor Talentenkijker 80 Deel 1 Girlsday inleiding 83 Deel 2 Wat u vooraf moet weten 84 Deel 3 Stappenplan Girlsday 85

Nadere informatie

Alle talenten van meisjes benutten! Cocky Booij Directeur VHTO Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek

Alle talenten van meisjes benutten! Cocky Booij Directeur VHTO Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek Alle talenten van meisjes benutten! Cocky Booij Directeur VHTO Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek VHTO VHTO Een stichting met een missie: de participatie van meisjes en vrouwen

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid. bij niet-traditionele opleidingskeuzes van dochters. Handreiking voor keuzebegeleiders op vmbo-scholen

Ouderbetrokkenheid. bij niet-traditionele opleidingskeuzes van dochters. Handreiking voor keuzebegeleiders op vmbo-scholen Ouderbetrokkenheid bij niet-traditionele opleidingskeuzes van dochters Handreiking voor keuzebegeleiders op vmbo-scholen Alle kinderen hebben het recht zich optimaal te ontwikkelen en het maximale uit

Nadere informatie

Jouw toekomst. Havo 5

Jouw toekomst. Havo 5 Jouw toekomst. Havo 5 2011-2012 LOB havo 5 Havo 5 Fase 4 = Beslissen: Deze fase ga je in als je in Havo 5 zit. Je stelt nu je definitieve top 2 vast. Je gaat nog een keer naar de beroepenavond, je organiseert

Nadere informatie

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas 24 november 2015 26-06-14 1 Na vanavond begrijpt en weet U: Wat profielen zijn. Welke profielen er op het Cosmicus College zijn. Hoe een profiel gekozen

Nadere informatie

Criteria. Draaiboek interactieve ouderbijeenkomst: presentaties door jongeren over hun stage

Criteria. Draaiboek interactieve ouderbijeenkomst: presentaties door jongeren over hun stage Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie

Nadere informatie

Teken een architect. Lees het volgende verhaal:

Teken een architect. Lees het volgende verhaal: Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

Docentenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik vmbo

Docentenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik vmbo Docentenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik vmbo Inhoud Achtergrond... 1 Toelichting... 2 Talenten... 2 De werelden van Techniek & ICT... 2 De lesbrief... 3 Opdrachten... 3 Aanvullingen... 3 Tijdschema...

Nadere informatie

Profielkeuze in VWO 3. Gonnie Zegers Decaan Havo/VWO 3, 4, 5 en 6

Profielkeuze in VWO 3. Gonnie Zegers Decaan Havo/VWO 3, 4, 5 en 6 Profielkeuze in VWO 3 Gonnie Zegers Decaan Havo/VWO 3, 4, 5 en 6 gzegers@donboscocollege.com De profielen Cultuur en Maatschappij (C&M) Economie en Maatschappij (E&M) Natuur en Gezondheid (N&G) Natuur

Nadere informatie

Aan de ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen uit het derde leerjaar tvwo

Aan de ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen uit het derde leerjaar tvwo Aan de ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen uit het derde leerjaar tvwo Alphen aan den Rijn, december 2009 Kenmerk: SBR0915c Betreft: keuze profiel Geachte ouder(s)/verzorger(s), Uw zoon/dochter is

Nadere informatie

Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016

Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016 Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Opdracht 4 Stappenplan 4 Logboek 8 Overzicht van taken 9 Langetermijnplanning 10 Overzicht informatiebronnen profielkeuze 13 2 INLEIDING

Nadere informatie

Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding. 2 VMBO, HAVO en VWO. Mijn beroep. Dit is de werkmap van :.. Klas :..

Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding. 2 VMBO, HAVO en VWO. Mijn beroep. Dit is de werkmap van :.. Klas :.. Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding 2 VMBO, HAVO en VWO Mijn beroep Dit is de werkmap van :.. Klas :.. osg Piter Jelles De Foorakker Sint Annaparochie, 2013 2014 Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding 2 VMBO,

Nadere informatie

Draaiboek voor een gastles

Draaiboek voor een gastles Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt

Nadere informatie

KiesWijzer. een les over kiezen voor het voortgezet onderwijs

KiesWijzer. een les over kiezen voor het voortgezet onderwijs KiesWijzer een les over kiezen voor het voortgezet onderwijs Inleiding Met veel plezier presenteert Intermijn de les KiesWijzer. Uw leerlingen staan in het nieuwe schooljaar weer voor grote keuzes. Welk

Nadere informatie

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw

Nadere informatie

Open Huis op vrijdag 22 januari 2016 maandag 1 woensdag 3 donderdag 4 februari 2016 Afdelingsleider klas 1

Open Huis op vrijdag 22 januari 2016 maandag 1 woensdag 3 donderdag 4 februari 2016 Afdelingsleider klas 1 (Hoog)begaafd? Met onderwijs op maat, uitdagingen in je eigen interesses en jaren ervaring in onderwijs aan (hoog)begaafden ben je bij ons aan het goede adres! (Hoog)begaafd? Wat is (hoog)begaafdheid nou

Nadere informatie

Audit Beta-beleid. Opdrachtgever: Strabrecht College te Geldrop. Opdracht:

Audit Beta-beleid. Opdrachtgever: Strabrecht College te Geldrop. Opdracht: Audit Beta-beleid Opdrachtgever: Strabrecht College te Geldrop Opdracht: We willen inzicht krijgen in de voor de school tegenvallende resultaten t.a.v. keuze voor het N-profiel. Inzicht krijgen in de voor

Nadere informatie

Informatie over gastlessen en bedrijfsbezoeken

Informatie over gastlessen en bedrijfsbezoeken Informatie over gastlessen en bedrijfsbezoeken Carrosseriebouw en het vmbo Carrosseriebouw en het vmbo Waarom dit informatiepakket? Carrosseriebouwbedrijven zijn hard op zoek naar gemotiveerde leerlingen

Nadere informatie

Informatieboekje leerjaar 2. Vakkenpakket TL 3 kiezen

Informatieboekje leerjaar 2. Vakkenpakket TL 3 kiezen 2017-2018 Vakkenpakket TL 3 kiezen Inhoud Beste leerlingen en hun ouder(s) of verzorger(s),... 2 Het vmbo 3 Vakkenkeuze voor de 3 e klas vmbo-tl.4 De gevolgen van je keuze..5 Doorstroom van 4 vmbo -tl

Nadere informatie

Op 12 maart is er een informatieavond over de profiel- en vakkenpakketkeuze.

Op 12 maart is er een informatieavond over de profiel- en vakkenpakketkeuze. MAVO 2 Profielkeuze Klas 2 is een belangrijk jaar wat betreft de oriëntatie op de verschillende profielen. Op maandag 9 april moeten de leerlingen hun definitieve profiel- en vakkenpakket keuze maken.

Nadere informatie

Scholieren eisen tijd en begeleiding voor hun loopbaan

Scholieren eisen tijd en begeleiding voor hun loopbaan Scholieren eisen tijd en begeleiding voor hun loopbaan Scholieren hebben behoefte aan LOB Uit het onderzoek blijkt dat scholieren behoefte hebben aan meer LOB. Dat begint in leerjaar één. In de laatste

Nadere informatie

Hoe aardgasvrij woon jij?

Hoe aardgasvrij woon jij? JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij

Nadere informatie

EEN WERELD SCHOOL. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen.

EEN WERELD SCHOOL. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo EEN WERELD SCHOOL vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen Gemini (H)TL Gemini (H)TL, iets voor jou! De HTL- route Je hebt advies

Nadere informatie

Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma

Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma Een leerling kan de keuze maken om na het behalen van het mavodiploma door te stromen naar 4 havo op het Picasso Lyceum. De overstap naar het havo is echter

Nadere informatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie

Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten

Nadere informatie

In dit boekje vinden jullie informatie over de vervolgmogelijkheden na klas 1 en 2 op onze school.

In dit boekje vinden jullie informatie over de vervolgmogelijkheden na klas 1 en 2 op onze school. 2 Voorwoord Beste leerlingen/geachte ouders, In dit boekje vinden jullie informatie over de vervolgmogelijkheden na klas 1 en 2 op onze school. Als leerling is een richting kiezen voor jou heel belangrijk.

Nadere informatie

MELANCHTHON MATHENESSE

MELANCHTHON MATHENESSE MELANCHTHON MATHENESSE christelijke school voor vmbo hristelijke school voor MATHENESSE, DAT BEN JIJ! Op Melanchthon Mathenesse: Vind je alle leerwegen en alle sectoren. Werk je op je eigen manier. Ga

Nadere informatie

Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo

Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2016-2017 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Opdracht 4 Stappenplan 4 Logboek 8 Overzicht van taken 9 Planning 10 Informatiebronnen profielkeuze 13 2 INLEIDING In de tweede fase

Nadere informatie

Sectorwerkstuk. Theoretische Leerweg. Klas 4 TL/M 2015-2016

Sectorwerkstuk. Theoretische Leerweg. Klas 4 TL/M 2015-2016 Sectorwerkstuk Theoretische Leerweg Klas 4 TL/M 2015-2016 Naam leerling Naam mentor/begeleider Inleiding Met het maken van dit sectorwerkstuk oefen je vaardigheden die je als leerling van het VMBO nodig

Nadere informatie

Hoe aardgasvrij woon jij?

Hoe aardgasvrij woon jij? JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij

Nadere informatie

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal

Nadere informatie

1.Inleiding. 2.Profielen per 1 augustus 2007

1.Inleiding. 2.Profielen per 1 augustus 2007 logoocw De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Den Haag Ons kenmerk VO/OK/2003/53723 Uw kenmerk Onderwerp tweede fase havo/vwo 1.Inleiding In het algemeen

Nadere informatie

HET GAAT OM DE INHOUD BIJ KIES!

HET GAAT OM DE INHOUD BIJ KIES! HET GAAT OM DE INHOUD BIJ KIES! Schooljaar 2012-2013 Lesbrief bij Kies! mbo-gids 2013-2014 voor Twente BL/KL versie Naam:.... Klas: Mentor:.... Onderwerp: LOB Lesbrief bij KIES - Pagina 1 van 13 Beste

Nadere informatie

Doelstelling Testen of u onbewuste vooroordelen hebt ten aanzien van mannen en vrouwen in de wetenschap.

Doelstelling Testen of u onbewuste vooroordelen hebt ten aanzien van mannen en vrouwen in de wetenschap. Activiteit: Impliciete Associatietest Doelstelling Testen of u onbewuste vooroordelen hebt ten aanzien van mannen en vrouwen in de wetenschap. Materialen Computer met internettoegang Werkmethodes De IAT

Nadere informatie

Criteria. Profielendag voor derdejaars

Criteria. Profielendag voor derdejaars Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie

Nadere informatie

Ouderavond HAVO / VWO 2 nov november 2016

Ouderavond HAVO / VWO 2 nov november 2016 keuze 3 HAVO / 3 VWO 2016-2017 Daniël Kers, decaan Veluws College Twello Decaan De decaan in Twello: Dhr. Kers - Arc.kers@veluwscollege.nl - op woensdag aanwezig op school (012) Helpt samen met de mentor

Nadere informatie

Informatieavond Klas 3 Welkom

Informatieavond Klas 3 Welkom Informatieavond Klas 3 Welkom Programma opening het 3 vwo team uw kind op 3 vwo communicatie LOB: Profielkeuzeproces in 3 vwo Pauze (kopje koffie in het dolninarium) kennismaking met de mentor Leerlingen

Nadere informatie

Welkom. Ouderavond LOB havo-3. Profielkeuze

Welkom. Ouderavond LOB havo-3. Profielkeuze Welkom Ouderavond LOB havo-3 Profielkeuze Welkom LOB-coördinator: Maaike Dingemans Programma LOB en het keuzeproces De keuzemogelijkheden Overgangsnormen en exameneisen Hoe nu verder? Vragen LOB en het

Nadere informatie

Informatieboekje Voortgezet Onderwijs

Informatieboekje Voortgezet Onderwijs Informatieboekje Voortgezet Onderwijs 1 2 Voorwoord Dit informatieboekje geeft een overzicht van de belangrijkste gegevens over het VMBO, Havo en VWO. Hoe het VMBO is opgebouwd, welke vakken in de onderbouw

Nadere informatie

Van Mavo-4 naar Havo-4

Van Mavo-4 naar Havo-4 Van Mavo-4 naar Havo-4 Doorstromen naar HAVO-4 met een Mavodiploma. Een leerling kan er voor kiezen om na het behalen van het Mavodiploma door te stromen naar Havoo-4 op het Hoeksch Lyceum. De overstap

Nadere informatie

doen! Alles wat jij wilt weten over Helicon VMBO Eindhoven

doen! Alles wat jij wilt weten over Helicon VMBO Eindhoven Leerlingfolder Groen moet je doen! Alles wat jij wilt weten over Helicon VMBO Eindhoven Eindhoven 10x vraag en antwoord: dat is makkelijk kiezen! 1 2 Een dag op school Hoe ziet mijn schooldag eruit? De

Nadere informatie

Criteria. De beroepencarrousel

Criteria. De beroepencarrousel Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie

Nadere informatie

Criteria. Doel. Leerlingen leren kiezen en nemen steeds meer de regie in handen, hetgeen het eigenaarschap en de motivatie bij leerlingen vergroot.

Criteria. Doel. Leerlingen leren kiezen en nemen steeds meer de regie in handen, hetgeen het eigenaarschap en de motivatie bij leerlingen vergroot. Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie

Nadere informatie

WELKOM OP HET GROENE LYCEUM!

WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! De andere route naar het hbo! WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! Binnenkort ga jij naar het voortgezet onderwijs. Een grote stap! Kun je goed leren, maar ben je ook praktisch ingesteld? Dan past het Groene Lyceum

Nadere informatie

DeDecaan.net. DeDecaan.net. uw decanaat online. DeDecaan.net info@dedecaan.net 030 3200 324

DeDecaan.net. DeDecaan.net. uw decanaat online. DeDecaan.net info@dedecaan.net 030 3200 324 DeDecaan.net DeDecaan.net uw decanaat online Scholieren die een gegronde pakket- en studiekeuze maken. Dat is het doel van iedere decaan. DeDecaan.net ondersteunt u en uw leerlingen om dat doel te bereiken.

Nadere informatie

1e klas: met vrienden en vriendinnen van de basisschool in één klas

1e klas: met vrienden en vriendinnen van de basisschool in één klas 1 mavo Intro Deze brochure geeft u informatie over de vmbo-theoretische leerweg op hethml: de mavo. Met vragen kunt u terecht bij de afdelingsleider bovenbouw mavo, Thomas ter Hart. 1e klas: met vrienden

Nadere informatie

Adviseer het Van Lodenstein College als ouders van harte achter de identiteit van deze school staan.

Adviseer het Van Lodenstein College als ouders van harte achter de identiteit van deze school staan. Advies voortgezet onderwijs Wegwijzer bij het opstellen van het advies van de groepsleerkracht bij de overgang van leerlingen van de basisschool naar voortgezet onderwijs Doel van de wegwijzer Ouders en

Nadere informatie

OVERSTAP- en KEUZEMOMENTEN. op Christelijk College de NOORDGOUW

OVERSTAP- en KEUZEMOMENTEN. op Christelijk College de NOORDGOUW OVERSTAP- en KEUZEMOMENTEN op Christelijk College de NOORDGOUW () Op de Noordgouw kunnen leerlingen 3 verschillende diploma s halen: 1. MAVO-diploma 2. HAVO-diploma 3. Atheneum-diploma (+) VMBO-tl = MAVO

Nadere informatie

Informatieboekje leerjaar 2

Informatieboekje leerjaar 2 2016 Vakkenpakket TL 3 kiezen Inhoud Beste leerlingen en hun ouder(s) of verzorger(s),... 2 Het vmbo 3 Vakkenkeuze voor de 3 e klas vmbo-tl.4 De gevolgen van je keuze..5 Doorstroom van 4 vmbo -tl naar

Nadere informatie

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan

Nadere informatie

Profielkeuze in Havo 3. Gonnie Zegers Decaan Havo/VWO 3, 4, 5 en 6

Profielkeuze in Havo 3. Gonnie Zegers Decaan Havo/VWO 3, 4, 5 en 6 Profielkeuze in Havo 3 Gonnie Zegers Decaan Havo/VWO 3, 4, 5 en 6 gzegers@donboscocollege.com De profielen Cultuur en Maatschappij (C&M) Economie en Maatschappij (E&M) Natuur en Gezondheid (N&G) Natuur

Nadere informatie

Jobbersguide - 2015. Jobbersguide 2015 0

Jobbersguide - 2015. Jobbersguide 2015 0 Jobbersguide - 2015 Jobbersguide 2015 0 Introductie Jobbersguide Om ervoor te zorgen dat jij als Jobber succesvol aan de slag kan en niet tegen verrassingen aanloopt hebben wij deze Jobbersguide gemaakt.

Nadere informatie

Teken een architect. Lees het volgende verhaal:

Teken een architect. Lees het volgende verhaal: Teken een architect Lees het volgende verhaal: Een architect heeft een hele dag nagedacht over een nieuwe brug die gebouwd moet worden. Via de brug moet het verkeer, ook zware vrachtwagens, over een brede

Nadere informatie

LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding

LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding LOB Loopbaan Oriëntatie & Begeleiding Namens de mentoren mijn naam: Bas Kuiper Onderwerp vanavond: LOB programma waar zijn we? keuzekaart met oa: Gemengde Leerweg; mevr. Noordergraaf Havo algemeen Havo

Nadere informatie

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2:

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4 Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Leerlingen raken vertrouwd met het presenteren voor een groep Leerlingen raken vertrouwd

Nadere informatie

Docentenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik havo & VWO

Docentenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik havo & VWO Docentenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik havo & VWO Inhoud Achtergrond... 1 Toelichting... 1 De werelden van Bèta/Techniek & ICT... 2 De lesbrief... 2 Opdrachten... 3 Aanvullingen... 3 Tijdschema...

Nadere informatie

Criteria. Ervaren op school

Criteria. Ervaren op school Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie

Nadere informatie

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Les 1 Ik en mijn selfie Les 1 Ik en mijn selfie Samenvatting van de les De kinderen kijken naar een selectie portretten waaronder selfies. Ze analyseren

Nadere informatie

Hoe aardgasvrij woon jij?

Hoe aardgasvrij woon jij? JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. Daarin laat je zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij

Nadere informatie

25 Januari 2016 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND

25 Januari 2016 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND 25 Januari 2016 PROFIELKEUZE INFORMATIEAVOND Kiezen is een kunst De profielkeuze (en later de opleidingskeuze) is geen eenmalige beslissing maar een proces. Vragen: Wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik?

Nadere informatie

INFORMATIEBOEKJE PAKKETKEUZE VMBO 2014-2015

INFORMATIEBOEKJE PAKKETKEUZE VMBO 2014-2015 1. VMBO: DE THEORETISCHE LEERWEG (TL)... 2 2. SECTORKEUZE... 2 3. VAKKENPAKKETKEUZE VAN KLAS 2 VMBO-TL/TL-HAVO NAAR KLAS 3 VMBO-TL... 3 KEUZEFORMULIER VAN KLAS 2 NAAR 3 VMBO... 4 4. VAKKENPAKKETKEUZE VAN

Nadere informatie

Hoe aardgasvrij woon jij?

Hoe aardgasvrij woon jij? JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij

Nadere informatie

Vakkenpakket- en sectorkeuze

Vakkenpakket- en sectorkeuze Vakkenpakket- en sectorkeuze 3 MAVO 2015-2016 Daniël Kers, decaan Veluws College Twello 4 november 2015 Decaan De decaan in Twello: Dhr. Kers - Arc.kers@veluwscollege.nl - op woensdag aanwezig op school

Nadere informatie

LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME

LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME Algemene opzet van de les Doelen: - Kinderen kunnen gedachten, gevoelens en houdingen bij thema s uit de film Gods Lam uitdrukken in dramavorm. - Kinderen

Nadere informatie

Ontwikkel je specialiteit! TOPklas leerjaar 1 Cultuur, Sport, ICT en Science

Ontwikkel je specialiteit! TOPklas leerjaar 1 Cultuur, Sport, ICT en Science Ontwikkel je specialiteit! TOPklas leerjaar 1 Cultuur, Sport, ICT en Science Op het Picasso Lyceum sta jij centraal. En de leraren doen er alles aan om jouw talenten verder te ontwikkelen. Daar staat natuurlijk

Nadere informatie

Deel 2. Gevolgd onderwijs pag. 9 2.1 onderwijs op dit moment pag. 10

Deel 2. Gevolgd onderwijs pag. 9 2.1 onderwijs op dit moment pag. 10 Van: Klas: 1 Inhoud: Handleiding Portfolio pag. 3 Deel 1. Dit ben ik pag. 6 Deel 2. Gevolgd onderwijs pag. 9 2.1 onderwijs op dit moment pag. 10 Deel 3. Ervaringen pag. 11 3.1 stage (binnen schooltijd)

Nadere informatie

Doorstroomdossier. 4 mavo > 4 havo

Doorstroomdossier. 4 mavo > 4 havo Doorstroomdossier 4 mavo > 4 havo Een leerling kan de keuze maken om na het behalen van het mavodiploma door te stromen naar 4 havo op Markenhage. De overstap naar het havo is echter niet gemakkelijk.

Nadere informatie

Van 2 BB/KB naar 3 BB/KB Intersectoraal

Van 2 BB/KB naar 3 BB/KB Intersectoraal Van 2 BB/KB naar 3 BB/KB Intersectoraal Op Echnaton volgen de leerlingen in leerjaar 3 en 4 een intersectoraal programma op BBL of KBL niveau. Door het volgen van een intersectoraal programma hoeft uw

Nadere informatie

2.1 FaVoriete leestips

2.1 FaVoriete leestips Verhalend 2.1 FaVoriete leestips Van klasgenoten heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften die mij leuk lijken: 1.... 2.... 3.... Van de leraar heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften

Nadere informatie

December 2013. Vriendelijke groet, betasteunpunt@org.hanze.nl d.j.schorren@pl.hanze.nl 050-595 7821 06-13 222 700/ 050-595 5552.

December 2013. Vriendelijke groet, betasteunpunt@org.hanze.nl d.j.schorren@pl.hanze.nl 050-595 7821 06-13 222 700/ 050-595 5552. December 2013 Het Betasteunpunt van de Hanzehogeschool is het eerste aanspreekpunt voor scholieren en docenten uit het voortgezet onderwijs (VO) met interesse voor techniek en ict. In het schooljaar 2013-2014

Nadere informatie

Achtergrondinformatie

Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie Opdracht 1, module 4, les 2 Tijdens hun puberteit maken kinderen verschillende veranderingen door en moeten zij keuzes maken die belangrijk zijn voor hun toekomst. Daarbij hebben

Nadere informatie

LOB in Mavo 3 Loopbaan Oriëntatieen Begeleiding

LOB in Mavo 3 Loopbaan Oriëntatieen Begeleiding LOB in Mavo 3 Loopbaan Oriëntatieen Begeleiding Na het Mavo Vervolgopleidingen 1. MBO 3/4 jaar HBO 3/4 jaar Niveau 3 / 4 2. Havo 2 jaar HBO 4 jaar Vakkenpakket keuze 6 / 7 examen vakken in de 4 e klas

Nadere informatie

Thema Kinderen en school

Thema Kinderen en school http://www.edusom.nl Thema Kinderen en school Lesbrief 20. Het adviesgesprek. Wat leert u in deze les? Advies vragen. / woorden die hetzelfde betekenen. Advies geven. / woorden die hetzelfde betekenen.

Nadere informatie

Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma

Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma Een leerling kan de keuze maken om na het behalen van het mavodiploma door te stromen naar 4 havo op het Picasso Lyceum. De overstap naar het havo is echter

Nadere informatie

Ouderavond profielkeuze 3 havo

Ouderavond profielkeuze 3 havo Ouderavond profielkeuze 3 havo Onderdelen keuzeproces LOB Keuzeweb Vakkenvoorlichting Stage Voorlichting profielkeuzevakken MAW, Biologie, Informatica, NLT, M&O, BSM en Economie Het juiste profiel? Adviezen

Nadere informatie

Informatieboekje Voortgezet Onderwijs

Informatieboekje Voortgezet Onderwijs Informatieboekje Voortgezet Onderwijs 1 2 Voorwoord Dit informatieboekje geeft een overzicht van de belangrijkste gegevens over het VMBO, Havo en VWO. Hoe het VMBO is opgebouwd, welke vakken in de onderbouw

Nadere informatie

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo loopbaanoriëntatie

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo loopbaanoriëntatie euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo loopbaanoriëntatie Op acht bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd. Wanneer de werkboeken

Nadere informatie

& het ROC Een programma over beeldvorming

& het ROC Een programma over beeldvorming & het ROC Een programma over beeldvorming Informatie voor docenten van het ROCvA Educatie JHM 1 februari 2011 Inhoud Korte omschrijving en praktische informatie 3 Gastles - opzet 5 Museumbezoek - informatie

Nadere informatie

Leerkrachtenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik Basisschool

Leerkrachtenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik Basisschool Leerkrachtenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik Basisschool Inhoud Achtergrond... 2 Toelichting... 3 Talenten... 3 De werelden van Wetenschap & Techniek... 3 De lesbrief... 4 Over de Opdrachten...

Nadere informatie

Aan de ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen uit 3 vwo, 3 havo en 3 gpl

Aan de ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen uit 3 vwo, 3 havo en 3 gpl Aan de ouder(s)/verzorger(s) van de leerlingen uit 3 vwo, 3 havo en 3 gpl Datum : 10 oktober 2017 Ref.nr. : 02.70/aob-compaz/geu Betreft : test profielkeuze Geachte ouder(s)/verzorger(s), Zoals u ongetwijfeld

Nadere informatie

Welkom! informatie-avond T2 pakketkeuze bovenbouw theoretisch

Welkom! informatie-avond T2 pakketkeuze bovenbouw theoretisch Welkom! informatie-avond T2 pakketkeuze bovenbouw theoretisch ouderavond leerjaar 2 T Welkom tijdpad determinatie & pakketkeuze Jean-Louis van der Veen afdelingsdirecteur OB T Voorbereiding op determinatie

Nadere informatie

Docentenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik havo & vwo - Bovenbouw

Docentenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik havo & vwo - Bovenbouw Docentenhandleiding verwerkingsopdrachten Dit doe ik havo & vwo - Bovenbouw Inhoud Achtergrond... 1 Toelichting... 2 Werelden van bèta/techniek & ICT... 2 De verwerkingsopdrachten... 3 Aanvullende opdrachten...

Nadere informatie

Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A

Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 12: Het vinden van werk Praktijkkern c: Kiezen en solliciteren naar passende stageplek Thema Praktijkkern 12. Het vinden

Nadere informatie

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder havo-examen doen.

Havo. Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder havo-examen doen. Havo Al jaren een goede opleiding met ruimte voor je eigen talent, met eventueel vakken op vwo-niveau of eerder havo-examen doen. Met havo op weg naar succes! Al jarenlang heeft onze havo-afdeling heel

Nadere informatie

Voorlichting Voortgezet Onderwijs

Voorlichting Voortgezet Onderwijs Voorlichting Voortgezet Onderwijs Onderwerpen die besproken worden: Onderbouw VO Bovenbouw VO LWOO vmbo havo/vwo En daarna? Factoren voor schoolkeuze Scholen in de regio Aanmeldingsprocedure Belangrijke

Nadere informatie

KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3

KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3 KEUZEBEGELEIDING & PROFIELKEUZE KLAS 3 2014-2015 Belangrijke data i.v.m. profielkeuze schooljaar 2014 2015 9 dec. Ouderavond 10 dec. Mentoravond 26-30 jan. Elke derde klas gaat één dag op keuzedag 2 feb

Nadere informatie

Profielkeuze 3 HAVO / 3 VWO Daniël Kers, decaan Veluws College Twello

Profielkeuze 3 HAVO / 3 VWO Daniël Kers, decaan Veluws College Twello Profielkeuze 3 HAVO / 3 VWO 2016-2017 Daniël Kers, decaan Veluws College Twello 2 november 2016 Decaan De decaan in Twello: Dhr. Kers - Arc.kers@veluwscollege.nl - op woensdag aanwezig op school (012)

Nadere informatie

MAAK WERK VAN JOUW TALENT

MAAK WERK VAN JOUW TALENT MAAK WERK VAN JOUW TALENT Schatgraven heeft altijd iets spannends. Zeker als je weet dat je iets gaat vinden. Wat komt er tevoorschijn? De komende jaren ga jij schatgraven. Als het kan op onze school.

Nadere informatie

Hoe aardgasvrij woon jij?

Hoe aardgasvrij woon jij? JOUW GA S T L ES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij

Nadere informatie

WELKOM BIJ BOMBERBOT! LES 2: SEQUENTIES I LES 2: SEQUENTIES I WAAR GAAT DEZE LES OVER? INTRODUCTIE

WELKOM BIJ BOMBERBOT! LES 2: SEQUENTIES I LES 2: SEQUENTIES I WAAR GAAT DEZE LES OVER? INTRODUCTIE WELKOM BIJ BOMBERBOT! Bij onze lessen horen ook nog een online game, waarin de leerlingen de concepten die ze geleerd krijgen direct moeten toepassen, en een online platform, waarin u de voortgang van

Nadere informatie

Het programma. l.blankers@gerritvdveen.nl

Het programma. l.blankers@gerritvdveen.nl Het programma De profielkeuze in klas 3 Op weg naar de profielkeuze De vier profielen Qompas Tips voor leerlingen Tips voor ouders Regels profielkeuze en overgangsregels l.blankers@gerritvdveen.nl De profielkeuze

Nadere informatie