Sociale angst. Faalangst. Project Pasta. Sociale Angst & Faalangst bij Adolescenten. Risicofactoren. Interventies. Sociale Angst bij Jongeren

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Sociale angst. Faalangst. Project Pasta. Sociale Angst & Faalangst bij Adolescenten. Risicofactoren. Interventies. Sociale Angst bij Jongeren"

Damian Thys
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Sociale Angst & Faalangst bij Adolescenten Sociale angst Risicofactoren Interventies Angst voor het oordeel van anderen Voor gek staan Uitgelachen te worden In verlegenheid gebracht te worden In de belangstelling staan Situaties: Problemen op school, vriendschappen, restaurant, camping Esther Sportel Rijksuniversiteit Groningen Ze lachen me uit, ik sta voor gek, ze vinden me stom, dom, lelijk 18 feb 2013 Faalangst Sociale Angst bij Jongeren Veel piekeren Geen controle over gedachten, niet zelf kunnen stoppen Voorkomen van falen Ik kan het niet. Als ik een onvoldoende haal moet ik afstromen Aanvang in adolescentie Grote gevolgen Vroeginterventie Situaties: Proefwerken, presentaties Vroeginterventie Adolescenten op de middelbare school Project Pasta Sociale angst en faalangst N = 240 2/3 meisje Leeftijd Vroeginterventie Adolescenten met symptomen van sociale angst of een milde sociale angststoornis Effectiviteit van Cognitieve Bias Modificatie t.o.v. en geen training RCT 2 interventies vs. Controle groep Longitudinale studie Expliciete en impliciete meetinstrumenten

18 feb 2013 Faalangst Sociale Angst bij Jongeren Veel piekeren Geen controle over gedachten, niet zelf kunnen stoppen Voorkomen van falen Ik kan het niet.

2 Methode Cognitieve Bias Modificatie ADIS-C (Anxiety Disorders Interview Schedule) Inclusie: Symptomen van sociale angst en/of faalangst (n=84) Screening op school (n=1811) Interview (n=516) Voormeting (n=240 / 100%) (n=86) Nameting (n=200) 6 maanden follow-up (n=139) 1 jaar follow-up (n = 133) 2 jaar follow-up (n = 126) RCADS-sociale angst (Revised Child Anxiety and Depression Scale) Exclusie: Te veel/te weinig symptomen of andere ernstige stoornis Controle (n=70) INTERPRETATIE Interpretatiebias BIAS AANDACHT Aandachtbias BIAS Ambigue sociale informatie Sociaal angstig: Niet sociaal angstig: Meer negatieve en minder Meer positieve en minder positieve interpretatie negatieve interpretatie Sociaal angstig: Snelle aandacht naar dreigende informatie Niet sociaal angstig: Snelle aandacht naar positieve informatie en weg van dreiging Ik zie iemand gapen in het publiek ze vinden het saai! Ik zie iemand gapen in het publiek er moet een raampje open! Mijn omgeving is bedreigend! Mijn omgeving is veilig! : Cognitieve Bias Modificatie : Cognitieve Bias Modificatie Reductie van bestaande negatieve bias Inductie van positieve bias Verminderen van angst Hoe? Heel veel oefenen met simpele taken die informatieverwerking veranderen 20 sessies internettraining vanaf thuis 40 minuten per keer, 10 weken lang Individueel Ondersteuning per mail/telefoon

Exclusie: Te veel/te weinig symptomen of andere ernstige stoornis Controle (n=70) INTERPRETATIE Interpretatiebias BIAS AANDACHT Aandachtbias BIAS Ambigue sociale informatie Sociaal angstig: Niet

3 : Cognitieve Bias Modificatie INTERPRETATIE TAAK : Interpretatiebias : Interpretatiebias Je bent op de verjaardag van een goede vriend Je vond het lastig om een leuk kado voor hem te vinden Hij maakt het kado open en je ziet dat hij het... vindt Je bent op de verjaardag van een goede vriend Je vond het lastig om een leuk kado voor hem te vinden Hij maakt het kado open en je ziet dat hij het... vindt ge... dig geweldig correct! : Interpretatiebias Leren ambigue sociale situaties automatisch positief te interpreteren positieve interpretaties maken wordt makkelijker minder angst in sociale situaties AANDACHT TAAK

.. vindt Je bent op de verjaardag van een goede vriend Je vond het lastig .. vindt ge... dig geweldig correct!

4 : Aandachtbias : Aandachtbias : Aandachtbias : Aandachtbias Aandacht leren richten (automatisch) in positieve richting correct! automatische aandacht meer zoals normale mensen Angst-systeem wordt niet gelijk geactiveerd door kleine dreiging minder angst op lange termijn : Cognitieve Gedragstraining 10 sessies aansluitend aan schooltijd : Cognitieve Gedragstraining 1.5 uur + huiswerk 3 tot 10 deelnemers per groep Door psychologen en stagiaires

automatische aandacht meer zoals normale mensen Angst-systeem wordt niet gelijk geactiveerd door kleine

5 : Cognitieve Gedragstraining Wat is angst, sociale angst, faalangst? 1. Psychoeducatie 2. Taakconcentratie training 3. Cognitieve herstructurering 4. Exposure Oefenen in uitdagende situaties Aandacht richten en verplaatsen Identificeren en veranderen van disfunctionele gedachten Controlegroep Controlegroep Geen training Wel alle metingen Resultaten Symptomen van Sociale Angst Faalangst RCADS symptoms of social phobia Control d = 0.72 d = 1.20 d = 1.04 Spielberger TAI test anxiety Control d = 0.56 d = 1.04 d = 0.98

Exposure Oefenen in uitdagende situaties Aandacht richten en verplaatsen Identificeren en veranderen van disfunctionele gedachten

6 DSM-IV diagnoses van sociale angststoornis Automatische Associaties Aantal deelnemers project voor na 2 jaar Control Voormeting, nameting en 2-jaar follow-up Geen Sociale Angst Stoornis Sociale Angst Stoornis FALEN BLIJ AARDIG ZELFVERTROUWEN VERWARD SCHAAMTE AFWIJZING GELUKT GOED STOM ANGST SUCCES COMPLIMENT Automatische Associaties Single target IAT FALEN BLIJ Negatief gevolg Sociale- of school activiteit Positief gevolg Negatief gevolg Sociale- of school activiteit Positief gevolg ZELFVERTROUWEN AARDIG VERWARD compliment Taak wisselt examen SCHAAMTE GELUKT GOED ANGST COMPLIMENT AFWIJZING SUCCES STOM Negatief gevolg mislukken Positief gevolg Sociale- of school activiteit Negatief gevolg Positief gevolg Sociale- of school activiteit examen Angstige mensen zijn meestal sneller in het eerste blok, waarin sociale- en schoolactiviteit is gekoppeld aan negatief gevolg. Automatische Associaties met dreiging Discussie Single Target IAT D600ep reversed Relatief positieve associaties Control d = 0.45 d = 0.09 d = 0.23 Sociale angst neemt af met de tijd Maar een klein effect voor interventies Beide trainingen zorgen voor minder faalangst CGT: Direct na de training en stabiel over tijd Geen verschil tussen groepen in diagnoses sociale angst Differentiële effecten op automatische associaties Relatief negatieve associaties Maar: Veel uitvallers trainingen Uitvallers metingen

activiteit Positief gevolg Negatief gevolg Sociale- of school activiteit Positief gevolg ZELFVERTROUWEN AARDIG VERWARD compliment Taak wisselt examen SCHAAMTE GELUKT GOED ANGST COMPLIMENT AFWIJZING

7 Risicofactoren Waarom belangrijk? Risicofactoren 1. Angst voorspelt angst 2. Maar, is het de beste voorspeller? 3. Kunnen we persoonskenmerken vinden die beter voorspellen? Of toegevoegde waarde hebben? 4. En voor de effectiviteitsstudie: Is de selectie van deelnemers de juiste geweest? Risicofactoren Methode Temperament als mogelijke voorspeller Reactief temperament Regulerend temperament Fight-flight-freeze-system In bedreigende situatie: vechten, rennen of bevriezen Gedragsinhibitie In conflictsituaties reageren met angst/vrees Aandachtscontrole Mate van controle over het focussen en wisselen van aandacht Voormeting: N = 1811 Follow-up meting na twee jaar: n = Cross-sectioneel 2. Longitudinaal Sociale angst FFFS, gedragsinhibitie en aandachtscontrole (en sociale angst) Resultaten Resultaten Cross-sectioneel -FFFS -Gedragsinhibitie -Aandachtscontrole -Gedragsinhibitie * Aandachtscontrole -FFFS * Aandachtscontrole Longitudinaal -FFFS -Gedragsinhibitie -Aandachtscontrole -Gedragsinhibitie * Aandachtscontrole -FFFS * Aandachtscontrole Maar Wat gebeurt er wanneer we controleren voor angst vooraf?

Risicofactoren Methode Temperament als mogelijke voorspeller Reactief temperament Regulerend temperament Fight-flight-freeze-system In bedreigende situatie: vechten, rennen of bevriezen

8 Resultaten Discussie Longitudinaal -Sociale angst -FFFS -Gedragsinhibitie -Aandachtscontrole -Gedragsinhibitie * Aandachtscontrole -FFFS * Aandachtscontrole - FFFS, gedragsinhibitie en aandachtscontrole lijken gerelateerd aan sociale angst (cross-sectioneel) - Longitudinaal vinden we dit niet terug - Dus: Geen rol voor deze kenmerken in de ontwikkeling van sociale angst? - Te laat gemeten? - Of gooien we het kind met het badwater weg? Dank voor uw aandacht! Informatie Contact Vragen & Opmerkingen

Longitudinaal vinden we dit niet terug - Dus: Geen rol voor deze kenmerken in de ontwikkeling van sociale angst? - Te laat gemeten?

Vergelijkbare documenten

Adolescents at risk for social and test anxiety. Who are at risk and how can we help? Sportel, Bouwina Esther

University of Groningen Adolescents at risk for social and test anxiety. Who are at risk and how can we help? Sportel, Bouwina Esther IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version