ALGEMENE INFORMATIE OPLEIDING TOT VIDEO-HOMETRAINER

Transcriptie

1 ALGEMENE INFORMATIE OPLEIDING TOT VIDEO-HOMETRAINER AIT, 2019 De opleiding tot VHT-er wordt uitsluitend gegeven door erkende AIT-opleiders, werkzaam bij AIT of via een AIT-steunpunt. Sommige aangesloten organisaties beschikken over een eigen AIT-erkende VHT-opleider. ASSOCIATIE VOOR INTERACTIEBEGELEIDING EN THUISBEHANDELING Merkhouder, SPIN, VHT, Video Home Training, VIB, Video Interactie Begeleiding, VIG, Video Interaction Guidance, S-VIB Burgemeester Verderlaan 15-A, 3544 AD Utrecht

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Wat is video-hometraining (VHT) Uitgangspunten Werkwijze Welke professionals kunnen de opleiding volgen Doelstelling Specifieke toepassingen van VHT Opleidingsvoorwaarden en -wensen Tijdsinvestering...6 2

3 1. Inleiding De opleiding tot VHT-er bestaat uit een algemene 2-daagse introductiecursus, gevolgd door 22 bijeenkomsten. Deze 22 bijeenkomsten bestaan uit 20 supervisies, 1 tussenevaluatie en 1 certificering. De opleiding kan individueel gevolgd worden of in kleine groepjes van maximaal 3 personen. De opleiding sluit iedere supervisie aan op de actuele leervragen van de kandidaat, doordat gewerkt wordt aan de hand van videobeelden van de actuele praktijk en het dagelijkse gezinsleven. In de praktijk zal de inhoud van de supervisies niet altijd zo helder van elkaar te onderscheiden zijn, maar op een aantal punten door elkaar lopen. Aan het einde van de opleiding heeft iedere kandidaat alle stappen gezet en beschikt over de gewenste vaardigheden en competenties. Er is een handleiding beschikbaar voor deze opleiding. Het opleidingsprogramma kan via de VHT-opleider opgevraagd worden. 2. Wat is video-hometraining (VHT)? Video-hometraining (VHT) is een methodiek die ingezet wordt binnen de professionele begeleiding of hulpverlening aan gezinnen met vragen en/of problemen in de opvoeding. Door analyse van korte video-opnames van de alledaagse omgang thuis, wordt zichtbaar wat nog goed loopt in de communicatie en wat verbeterd kan worden. De video-opnames worden door de video-hometrainers samen met de ouders geanalyseerd en besproken, waarbij de nadruk ligt op het herkennen en begrijpen van de initiatieven van het kind en op de momenten van geslaagd contact. Ouders krijgen hierdoor helder zicht op de ontwikkeling en de behoeftes van hun kind. Ze kunnen het gedrag van het kind beter begrijpen en daardoor gemakkelijker afstemmen op wat het kind nodig heeft om zich te ontwikkelen. De microanalyse van videobeelden geeft de ouders vrijwel altijd weer een helder beeld van datgene wat goed loopt in de opvoeding en van datgene wat aandacht nodig heeft. Het maakt het mogelijk dat ouders hun kind met andere ogen kunnen bekijken. In overleg met de video-hometrainer kunnen de ouders vervolgens concreet formuleren hoe zij hun kinderen de stimulans, steun en leiding kunnen gaan geven, die nodig is. In de vervolg videoopname(s) krijgen ouders letterlijk en figuurlijk de ontwikkeling van hun kinderen in beeld. De ouders zijn (weer) in staat om positief leiding te geven aan het gedrag en de ontwikkeling van hun kind(eren) en weer te kunnen genieten van elkaar. De ervaring wijst uit, dat de meeste ouders bij het terugkijken van de beelden, zelf heel snel zien wat hun kind nodig heeft en zelf ook goed kunnen formuleren hoe zij hun eigen handelen daar op af kunnen stemmen. De opvoeding kan (tijdelijk) problemen geven o.a. doordat: De ouders het lastig vinden om hun tempo af te stemmen op dat van het kind. Het kind extra kwetsbaar is door specifieke ontwikkelingsproblemen. Het kind extra leiding en ondersteuning nodig heeft en de ouders daarnaar zoekende zijn. Broertjes en zusjes extra steun nodig hebben om samen te kunnen spelen en praten. Er allerlei tegenslagen zijn, waardoor aandacht en energie voor de opvoeding moeilijker op te brengen is. In Nederland wordt VHT aangeboden in verschillende werksectoren: in de Jeugdgezondheidszorg, de lokale gemeentelijke teams, de jeugdzorg, de GGZ en de Gehandicaptenzorg. Het kan hierbij zowel gaan om lichte kortdurende vormen van hulp en begeleiding, als om een langduriger en intensiever hulptraject. Video-hometraining kan zowel aangeboden worden door professionele organisaties als door pedagogen/psychologen die werken vanuit een eigen praktijk. Video-hometraining wordt zowel kortdurend ingezet bij lichte opvoedingsproblemen, als langduriger bij complexere problematiek. 3

4 2.1 Uitgangspunten Binnen de VHT worden de volgende uitgangspunten gehanteerd: 1. Er is een fundamentele betrokkenheid tussen ouders en kinderen.. 2. Elk kind heeft vanaf de geboorte initiatieven om zich te ontwikkelen. 3. Elk kind heeft behoefte aan aandacht en contact. 4. Ouders zijn intuïtief en actief om het kind te ondersteunen in zijn ontwikkeling. 5. Iedere ouder wil graag een goed contact met zijn kind, en ieder kind wil graag een goed contact met zijn ouders. Naast deze uitganspunten is er aan aantal gedachten waar VHT vanuit gaat: Een gezonde interactie tussen de gezinsleden geeft meer kansen op een gezonde ontwikkeling van kinderen. Zowel prettige als onprettige interactie kenmerken zich door een vast patroon waarin een aantal elementen zich steeds opnieuw herhaalt. Het is gemakkelijker om tot gezonde interactie te komen als men op de hoogte is van de kenmerkende elementen van een goedlopende interactie. Het bekrachtigen van positieve handelingen en gedragingen is effectiever dan het bestraffen van ongewenste handelingen en gedragingen. 2.2 Werkwijze Alle contacten, die de videohometrainer heeft met het gezin, vinden thuis plaats. Dus daar waar de kinderen zich thuis voelen. Datgene wat de ouders aangeven als hulpvraag is altijd het vertrekpunt van de hulp. De videohometrainer maakt een korte video-opname (circa 10 minuten) van een dagelijkse gezinsactiviteit waarbij interactie plaatsvindt, zoals het gezamenlijk thee drinken, het eten of het spelen van een spelletje. Binnen een week is de videohometrainer terug in het gezin om de opnames (of een selectie daaruit) te laten zien aan de ouders. De videohometrainer blijft wekelijks in het gezin terugkomen, de ene week voor een video-opname en de andere week om deze te bespreken, tot het gezin weer op eigen kracht verder kan. Bij het terugkijken ligt het accent op de geslaagde interacties en de videohometrainer geeft aan de hand van deze beelden informatie over het belang van deze goedlopende interacties en de ouders kunnen zien waar hun krachten liggen. Centraal in de opleiding staan de videobeelden die de kandidaat maakt in minimaal 10 gezinnen die begeleid worden tijdens het opleidingsjaar. Er worden pedagogische opnames gemaakt van het gezin tijdens het dagelijkse gezinsleven. Daarnaast worden er opnames gemaakt van de reviews (terugbesprekingen) van de kandidaat die de beelden bespreekt met de ouders. Gedurende de opleiding nemen de kandidaten vooraf opgegeven literatuur door die tijdens de opleidingsbijeenkomsten besproken wordt. De opleider maakt tijdens iedere sessie verbinding tussen literatuur en praktijk. Het betreft hoofdstukken uit de handleiding Handleiding video-hometraining in gezinnen met kinderen in de basisschoolleeftijd (M. vd Veen en B. Prinsen). 2.3 Welke professionals kunnen de opleiding volgen? Professionals die in gezinnen werkzaam zijn, kunnen de opleiding tot video-hometrainer volgen. 4

5 2.4 Doelstelling Na afronding van de opleiding tot video-hometrainer kunnen de professionals zelfstandig en op methodische wijze VHT uitvoeren in gezinnen met kinderen tot 18 jaar. Zij kunnen ouders en kinderen begeleiden met VHT bij opvoedingsproblemen en/of bij ontwikkelingsproblematiek bij kinderen. 2.3 Specifieke toepassingen van VHT De opleiding VHT geeft een brede algemene basis die binnen de zorg voor jeugd in verschillende werksectoren kan worden toegepast. Uiteraard is het zo dat er per doelgroep en werksector specifieke aandachtspunten zijn. Deze meer specifieke informatie wordt, in grote lijnen, tijdens de supervisiebijeenkomsten door de VHT-opleider ingebracht. Verdere methodische verdieping of verbreding ten behoeve van de eigen doelgroep zal vooral in de praktijk binnen de eigen organisatie plaatsvinden en op de AIT-Werk Ontwikkelings Kringen (WOK s) die in het kader van kwaliteitszorg en werkontwikkeling voor VHT-ers, VIB-ers en opleiders VHT/VIB worden georganiseerd. 3 Opleidingsvoorwaarden en wensen Om de opleiding tot VHT-er met succes te kunnen voltooien moet er voldaan worden aan een aantal voorwaarden: De kandidaat dient tijdens de opleiding per week met voldoende uren vrijgesteld te worden om bezig te kunnen zijn met VHT-activiteiten. Daaronder vallen: de contacten met de ouders, de reistijden, het voorbereiden van de huisbezoeken, het voorbereiden van de supervisies, participeren aan de regionale Werk Ontwikkelings Kringen (WOK s) en uren voor de supervisies. De kandidaat werkt gedurende het gehele opleidingstraject per moment met minimaal 4 gezinnen tegelijk. De kandidaat kan beschikken over een technische apparatuur van goede kwaliteit. De kandidaat kan over voldoende opslagmateriaal (sd-kaarten, externe harde schijven e.d.) beschikken; per gezin minstens één SD-kaartje met voldoende GB s. De kandidaat heeft de beschikking over apparatuur om ook de review in het gezin op te kunnen nemen. De organisatie waar de VHT-er werkzaam is heeft een protocol m.b.t. videogebruik en privacy. De kandidaat heeft de bereidheid en mogelijkheid om (in beperkte mate) op flexibele tijden te werken. Wenselijk is dat aan de opleiding een screening vooraf gaat. Aan de hand hiervan wordt door een AIT opleider advies opgesteld t.a.v. de geschiktheid van de kandidaat voor de opleiding. Inhoud en procedure staan beschreven in het document Screening van kandidaten voor AITopleidingen. Dit document is beschikbaar achter de inlog voor opleiders. 5

6 4. Tijdsinvestering Bij individuele supervisie supervisie Tijdsinvestering 20 supervisies van 1 uur 20 uur Voorbereiding per supervisie 1½ uur 30 uur Voorbereiding evaluatie Evaluatie 1 uur Literatuurstudie en verslaglegging 20 uur Deelname Werk Ontwikkelings Kringen 2 keer 5 uur Voorbereiding certificering Certificering 1 uur Totaal 89 uur Bij een groepje van 2 personen supervisie Tijdsinvestering 20 supervisies van 1½ uur 30 uur Voorbereiding per supervisie 1½ uur 30 uur Voorbereiding evaluatie Evaluatie 1½ uur Literatuurstudie en verslaglegging 20 uur Deelname Werk Ontwikkelings Kringen 2 keer 5 uur Voorbereiding certificering Certificering 1½ uur Totaal 100 uur Bij een groepje van 3 personen supervisie Tijdsinvestering 20 supervisies van 2 uur 40 uur Voorbereiding per supervisie 1½ uur 30 uur Voorbereiding evaluatie Evaluatie 2 uur Literatuurstudie en verslaglegging 20 uur Deelname Werk Ontwikkelings Kringen 2 keer 10 uur Voorbereiding certificering Certificering 2 uur Totaal 111 uur In deze overzichten is niet meegenomen: Intakegesprek (eenmalig per te begeleiden gezin). De reistijden van de kandidaat naar de scholingen en naar de gezinnen. Het interne overleg m.b.t. implementatie van de methodiek. Huisbezoek voor het maken van een video-opname. Voorbereiden en analyseren van de video-opname voor het terugkijken met het gezin. Terugkijken en bespreken van de video-opnamen met het gezin. 6