Twee mannen verblijven al enige tijd op een psychogeriatrische afdeling van het verpleeghuis. Beiden zijn, zoals dat heet, gevorderd dement.

Transcriptie

1

2 Twee mannen verblijven al enige tijd op een psychogeriatrische afdeling van het verpleeghuis. Beiden zijn, zoals dat heet, gevorderd dement. Beiden hebben ooit, vóór het begin van de dementie, een wilsverklaring opgesteld. Hun echtgenoten treffen elkaar in het restaurant. De scene wordt gespeeld door Liesbeth Havik en Wies Rossenaar

3 Ik heb te horen gekregen dat ik lijd aan dementie. Ik vermoedde al dat dat het geval was door allerlei symptomen van vergeetachtigheid. Ook zijn deze symptomen zichtbaar voor mijn vrouw en kinderen en overige familie, soms zelfs méér dan ikzelf zie. Mijn dokter zegt dat dementie niet te genezen is. En bovendien steeds erger wordt. Daar ben ik me steeds beter van bewust geworden. Dus niet alleen van wat mij nu overkomt maar met name wat de toekomst brengen zal. Ik vind het een niet te dragen last als ik me realiseer hoe ik geestelijk achteruit zal gaan. Het verlies van de grip op mezelf en op de gebeurtenissen om me heen vervullen mij met grote angst. Mijn vrouw en mijn kinderen maar ook overige familieleden en vrienden leven met mij mee. En doen er alles aan om mijn leven zo aangenaam mogelijk te laten verlopen. Dat stel ik zeer op prijs. Vooral als men mij denkt te helpen en ik deze hulp niet herken als nodig in mijn vergeetachtigheid. Ik bied bij voorbaat mijn excuses aan voor het onbegrip dat ik op zo n moment toon. Wat mij kan overkomen is dat ik wilsonbekwaam word. Ik ben dan in het geheel niet meer in staat tot inzicht in mijn situatie. Ik verlies mijn beslisvaardigheid. Mijn familie heeft dan ook veel taken van mij overgenomen en denken dan ook al voor mij. Indien ik bij deze staat van wilsonbekwaamheid ben aangeland wordt onderstaande wilsverklaring van toepassing. WILSVERKLARING Het vorderen van de dementie kan het noodzaken dat ik in een verpleeghuis moet worden opgenomen. Als dat moment zou zijn aangebroken wil ik niet langer leven en verzoek ik mijn arts om euthanasie. Naast de geestelijke achteruitgang is het incontinent worden van urine en ontlasting een symptoom van de dementie. Dit acht ik mensonwaardig. Ik wil daar mijn naasten niet mee confronteren. En is dan ook een reden om euthanasie te wensen. Het beloop van de dementie voorspelt dat de mogelijkheid bestaat dat ik mijn naasten niet meer herken. Dit symptoom vervult mij met verslagenheid. Het niet mee herkennen van hen die mij lief zijn acht ik dermate mensonterend dat ik de arts in deze situatie om euthanasie verzoek.

4 ziektebeelden rondom euthanasieverzoeken Somatiek met afzienbare levensverwachting (-> oorspronkelijke doelgroep) Somatiek met niet-afzienbare levensverwachting Stapeling van ouderdomsziekten Psychiatrische ziekten Voltooid leven Dementie mét ziekte-inzicht Dementie zonder ziekte-inzicht

5

6 ziektebeelden rondom euthanasieverzoeken Somatiek met afzienbare levensverwachting (-> oorspronkelijke doelgroep) Somatiek met niet-afzienbare levensverwachting Stapeling van ouderdomsziekten Psychiatrische ziekten Voltooid leven Dementie mét ziekte-inzicht Dementie zonder ziekte-inzicht

7

8

9

10

11

12 Casus Ik wil gebruikmaken van het wettelijk recht om euthanasie op mij toe te passen, wanneer ik daar zelf de tijd voor rijp acht. Ik wil niet geplaatst worden in een instelling voor demente bejaarden. Ik wil tijdig een menswaardig afscheid nemen van mijn dierbare naasten. Mijn moeder is indertijd 12 jaar verpleegd in een instelling voordat zij stierf, dus ik heb het proces van dichtbij meegemaakt. Ik weet dus waar ik over praat. Dit wil ik beslist niet meemaken, het heeft mij ernstig getraumatiseerd en heeft de hele familie veel verdriet gedaan. Vertrouwende, tegen de tijd dat de kwaliteit van mijn leven zodanig slecht is geworden, dat op mijn verzoek euthanasie zal worden toegepast.

13 wilsverklaring Aspecten van de schriftelijke wilsverklaring bij levensbeëindiging op verzoek Indien de patiënt van zestien jaren of ouder niet langer in staat is zijn wil te uiten, maar voordat hij in die staat geraakte tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake in staat werd geacht, en een schriftelijke verklaring, inhoudende een verzoek om levensbeëindiging, heeft afgelegd, dan kan de arts aan dit verzoek gevolg geven. De zorgvuldigheidseisen, bedoeld in het eerste lid, zijn van overeenkomstige toepassing. Wilsverklaring is leidend bij wilsonbekwaamheid Wilsverklaring dient één op één de huidige situatie te beschrijven

14

15

16

17 Dementie met ziekte-inzicht -> vasculair -> wilsbekwaam? Dementie zonder ziekte-inzicht ->? Alzheimer -> (deels) wilsonbekwaam?

18

19

20

21

22 Lijden? Terug naar de casus aan het begin Geheel of gedeeltelijk wilsbekwaam? Lijden is ingewikkeld; Client zelf? Familie? Familie namens de client? Wisselend van karakter? Lijden maar geen doodswens (meer) voorbeelden

23

24

25 aanbevelingen Vraag bij opname om verklaringen: Behandelverbod Wilsverklaring Mondeling geuite wensen Bepaal je bereidheid ten principale Lees EuthanasieCode 2018 en/of Casuïstiek op Of roep de hulp in van een SCEN-arts; S staat voor Steun Of van expertisecentrum euthanasie (is onderdeel van Levenseindekliniek) Verenso: discussie over wat we lijden (moeten) noemen