Geldrop-Mierlo, 26 maart 2013,

Transcriptie

1 Secretariaat : Marianne G.J. van der Sanden-Holthuizen MA., Hazelaar VL Geldrop-Mierlo, S E N I O R E N Tel / senioren@cda.nl Geldrop-Mierlo, 26 maart 2013, Aan : De leden van de CDA-fractie in de Tweede Kamer der Staten-Generaal Mr. S. van Haersma Buma, voorzitter De leden van de CDA-fractie in de Eerste Kamer der Staten-Generaal Mr.drs. L.C. Brinkman, voorzitter c.c. De leden van het partijbestuur van het CDA Mw. G.R. Peetoom, voorzitter Geachte leden van de CDA-fracties, Geachte heer Van Haersma Buma, Geachte heer Brinkman, Het landelijk seniorenberaad van het CDA heeft met zorg en belangstelling kennisgenomen van de ontwikkelingen in de zorg. We zijn verheugd, dat het CDA een goede bijdrage levert aan het zoeken naar oplossingen voor de complexe problematiek van menslievende zorg, de zeggenschap en eigen verantwoordelijkheid van ouderen en burgers in het algemeen. We onderkennen de vraagstukken die samenhangen met deze problematiek, zoals de preventieve zorg, het belang van een goede eerstelijns gezondheidszorg en de noodzaak en de inzet van mantelzorgers en vrijwilligers in de gezondheidszorg en de welzijnszorg. Daarom hecht CDA Senioren er aan om het perspectief van senioren in de zorg nog eens expliciet onder uw aandacht te brengen. We doen dit vanwege het belang voor de senioren, maar ook omdat het CDA vanuit het seniorenperspectief een goede bijdrage kan leveren aan de oplossing voor deze maatschappelijke kwestie. Advies Commissie Wonen, Zorg en Welzijn, maart Menslievende zorg, de zeggingschap en eigen verantwoordelijkheid van ouderen en burgers in het algemeen. Uitgaande van de visie van het CDA, verwoord in Kiezen en verbinden het rapport van het Strategische Beraad wordt meer dan voorheen in de toekomst van iedereen een bewuste en betrokken bijdrage gevraagd. 1

2 Vanuit de CDA zou uitdrukkelijker geappelleerd mogen worden aan menslievende zorg, de eigen verantwoordelijkheid en die van de samenleving, in relatie tot de zeggingschap van de burgers. Wij moeten meer uitgaan van de gezondheid, de sturende levenskracht en de inventiviteit. Met name ouderen beschikken over veel ervaringsdeskundigheid en het vermogen om zelfredzaam te zijn. Hieraan zijn echter ook grenzen i.v.m. de toenemende afname van de redzaamheid door ouderdom en of door (chronische)ziekte(n). Desondanks is het de wens van vele ouderen om zolang als mogelijk de regie over het leven zelf in handen te houden. Ook in de laatste fase van het leven is het van belang dat ouderen zich bewust zijn van de zeggingschap en het recht om zolang als mogelijk mede te beslissen over o.a. de noodzakelijke zorgverlening door anderen, mantelzorgers, vrijwilligers en professionele hulpverleners. Door diverse maatschappelijke organisaties zoals o.a. de NPCF (de Nederlandse patiënten en consumenten federatie) en ouderenorganisaties, Unie KBO (Katholieke Bonden van Ouderen), PCOB (Protestants Christelijke Ouderenbond), NVOG (Nederlandse Vereniging van organisaties van gepensioneerden), NOOM (Netwerk van organisaties van ouderen migranten, CSO (Centrale samenwerkende ouderenorganisaties) en ANBO (Algemene Nederlandse bond van ouderen), wordt in toenemende mate aandacht besteed aan het stimuleren van de eigen verantwoordelijkheid en de zeggingschap in relatie tot de informele zorgverleners, de professionele hulpverleners en zorgaanbieders. Door het CDA en de CDA politici op alle niveaus zou de betrokkenheid en de inzet van deze maatschappelijk organisaties uitdrukkelijker gestimuleerd en gewaardeerd moeten worden. Geadviseerd wordt: om vanuit het CDA op korte termijn meer te gaan praten en overleg te voeren met relevante maatschappelijke (ouderen)organisaties en op werkbezoek te gaan bij deze organisaties op lokaal, regionaal, provinciaal en landelijk niveau. Maak de maatschappelijke (ouderen)organisaties mede verantwoordelijk voor de beoogde noodzakelijke veranderingen op het gebied van de gezondheidszorg en welzijn. 2. De preventieve zorg voor de burgers, de ouderen. In Kiezen en verbinden wordt de nodige aandacht besteed aan de waarde van een goede gezondheid het belang van voorzorg, preventie en het vergroten van zelfredzaamheid. Het belang van meer aandacht voor de preventieve gezondheidszorg in het algemeen en in het bijzonder voor de ouder wordende mens krijgt echter onvoldoende expliciete aandacht. Vanuit het CDA zou hieraan op een meer 2

3 uitdrukkelijke wijze aandacht besteed moeten worden uit het oogpunt van het algemeen maatschappelijk belang op de langere termijn. Burgers, ouderen willen graag zolang als mogelijk gezond en vitaal blijven en er wordt grote waarde gehecht aan een goede (preventieve)gezondheidszorg. Door o.a. de eerder genoemde ouderenorganisaties wordt veel geïnvesteerd om de ouderen bewust te maken van de eigen verantwoordelijkheid om gezond en vitaal te blijven. De stimulans en waardering vanuit de politiek is echter minimaal. Uit recent onderzoek, in opdracht van VWS uitgevoerd door onderzoeksbureau PANTEIA, blijkt dat de preventieve gezondheidszorg voor ouderen nog onvoldoende aandacht krijgt van m.n. de kleine Gemeenten. Bij slechts 27% van de Gemeenten is het beleid voldoende m.b.t. de uitvoering van de WPG (Wet publieke gezondheid) art.5.a. en is er een specifiek budget beschikbaar voor de preventieve zorg voor ouderen. De lokale politici lijken nog onvoldoende doordrongen van het belang om te investeren in gezondheid c.q. de preventieve zorg voor ouderen. Nog steeds wordt er meer geïnvesteerd in care en cure, WMO en AWBZ, en blijft men vanuit de politiek het paard achter de wagen spannen. Het roer moet echt om, van ziekte gericht denken naar investeren in gezond gedrag van de burgers in het algemeen en van de 55+ers, de ouderen, in het bijzonder. Geadviseerd wordt: het beleid met betrekking tot de Preventieve Gezondheidszorg, zoals geformuleerd door oud CDA minister Klink, zou voor de CDA politici op alle niveaus meer als uitgangspunt genomen moeten worden en zou uitdrukkelijker uitgedragen moeten worden. De CDA politici in de Gemeenten zouden meer hun coördinerende en regisserende rol op zich dienen te nemen m.b.t. de preventieve gezondheidszorg zoals; de vroegtijdige opsporing van (potentiële) gezondheidsproblemen bij ouderen, de comorbiditeit (het tegelijkertijd aanwezig zijn van verschillende aandoeningen) en de gezondheidsbevordering in het algemeen en in het bijzonder voor 55+ ers. De CDA politici zouden meer in overleg moeten gaan met de betrokken maatschappelijke (ouderen)organisaties, zouden deze organisaties moeten faciliteren en uitdrukkelijk betrekken bij de uitvoering van gezondheidsbevorderend activiteiten voor ouderen, de uitvoering van art. 5.a. WPG. 3. Het belang van een goede Eerstelijnsgezondheidszorg. In Kiezen en Verbinden wordt enige aandacht besteed aan buurtzorg en anderhalve eerstelijnszorg. Een expliciete keuze voor een goed gestructureerde en goed functionerende eerstelijnsgezondheidszorg, met een centrale rol voor de wijkverpleging en de huisarts, wordt niet gemaakt. In het kader van de uitvoering van de WMO en (toekomstige)awbz taken is meer aandacht nodig voor het verbeteren van de multidisciplinaire eerstelijnszorgverlening. 3

4 Uitgaande van het feit dat burgers, de ouderen, zolang als mogelijk verzorgd willen worden in hun eigen woning en eigen leefomgeving, vraagt om meer aandacht voor een goede ketenzorg en multidisciplinaire samenwerking in de eerstelijnsgezondheidszorg. Met regelmaat worden de wensen van ouderen verwoord door de overkoepelende ouderenorganisaties o.a. Unie KBO, PCOB, NVOG, NOOM, (CSO) en ANBO. Met steun van deze belangrijke maatschappelijke organisaties is het een goed moment om nu vanuit de CDA, politiek in te zetten op een structurele kwantitatieve en kwalitatieve verbetering van de eerstelijnsgezondheidszorg. Daarnaast is een goede eerstelijnsgezondheidszorg van groot belang in verband met de beoogde bezuinigingen op het gebied van de gezondheidszorg, m.n. in de care en de cure. Het is een goede zaak dat met name de hulpbehoevende ouderen met een zorgindicatie 1-2 en voor zover mogelijk met een zorgindicatie 3 thuis en in de eigen buurt verzorgd en verpleegd kunnen worden. Dit vereist wel een goed functionerende eerstelijnsgezondheidszorg, gemotiveerde professionele hulpverleners en heel veel gemotiveerde en betrokken mantelzorgers en vrijwilligers. De beoogde kanteling, een andere manier van benaderen vanuit de WMO wordt onderschreven voor de ouderen met een zorgindicatie 1 en 2. Wij zijn van mening dat de ouderen met een indicatie 1-2 met aanvullende huishoudelijke hulp vanuit de WMO op een verantwoorde wijze thuis en in de eigen omgeving kunnen blijven wonen. De vraag is echter of de huidige thuiszorgorganisaties voldoende in staat zijn, in kwantitatief en in kwalitatief opzicht, om de beoogde verzorging en wijkverpleging te kunnen bieden ten behoeve van de (chronisch zieke) ouderen met een zorgindicatie 3-4 op de korte en de langere termijn. Wij maken ons grote zorgen over de verantwoorde zorgverlening ten behoeve van de ouderen met een zorgindicatie 3-4. Onlangs heeft ook de Unie KBO en CSO zijn zorgen hieromtrent uitgesproken en publiekelijk kenbaar gemaakt. De ontwikkelingen van een meer multidisciplinaire buurtgerichte zorgverlening, met name door de wijkverpleegkundigen en de huisartsen, wordt door meeste ouderenorganisaties onderschreven. De voorgestelde beleidsplannen van VWS (ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en de toename van het percentage ouderen tot vereisen op korte en op de langere termijn meer aangepaste en leeftijdsbestendige (senioren) woningen. Geadviseerd wordt: het CDA, de CDA politici op alle niveaus, moeten op korte termijn inzetten op het verbeteren van de eerstelijnsgezondheidszorg om een 4

5 verantwoorde ketenzorgverlening voor (chronisch zieke) ouderen met een zorgindicatie 1-2 en indien mogelijk ook 3. Gestimuleerd moet worden dat er gewerkt wordt met (multidisciplinaire) wijkteams met name door de wijkverpleegkundigen. De landelijke organisatie Buurtzorg kan als voorbeeld dienen. Het CDA, de CDA politici, moeten zich expliciet uitspreken tegen gedwongen thuisblijven en het verzorgen en verplegen van mensen, (chronisch zieke) ouderen met een zorgindicatie 4. Het CDA, de CDA politici, moet zich inzetten om een langere overgangsperiode te bewerkstelligen met betrekking tot de uitvoering van de beleidsvoornemens om mensen met een zorgindicatie 3 thuis te verzorgen en te verplegen. Eerst moet middels gericht onderzoek worden nagegaan of de thuiszorgorganisaties, in kwantitatief en in kwalitatief opzicht, over voldoende personeel beschikken om de verzorging en verpleging ten behoeve van de mensen met een zorg indicatie 3 op een verantwoorde wijze thuis ten uitvoer kunnen brengen. Mensen, ouderen met zorgindicatie 3, die niet kunnen terugvallen op voldoende informele hulp, mantelzorgers en of vrijwilligers, zullen eerder een beroep moeten kunnen doen op een opname in een aanleunwoning of verpleeghuis. Door het CDA, CDA politici, zal in het kader van de AWBZ, met betrekking tot de medische zorg gerelateerde verzorging en verpleging, een uitzonderingsclausule bedongen moeten worden voor specifieke gevallen. 4. De noodzaak en de inzet van Mantelzorgers en Vrijwilligers in de gezondheidszorg en de Welzijnzorg. Het belang van mantelzorger is door het CDA al onderkend en vastgelegd in twee resoluties over Mantelzorg aangenomen op het CDA Congres van 27 oktober 2012 Om in de (nabije) toekomst uitvoering te kunnen geven aan een minimale menslievende informele en professioneel verantwoorde zorgverlening in de extramurale en in de intramurale gezondheidszorg en welzijnsvoorzieningen zal door de politiek een uitdrukkelijker beroep gedaan moeten worden op de mede verantwoordelijkheid van de burgers om zich in te zetten als mantelzorger en of als vrijwilliger. Mantelzorgers en vrijwilligers zijn van groot belang om de waardigheid en de kwaliteit van leven voor een grote groep mensen, (chronisch zieke) ouderen in stand te kunnen houden. Uitgaande van het WMO/AWBZ beleid om mensen, ouderen, met een zorgindicatie 1-3 zolang als mogelijk thuis te verzorgen en te verplegen zullen er nog meer mantelzorgers en vrijwilligers nodig zijn. Het is derhalve van groot belang dat CDA politici op alle niveaus meer waarderende woorden uitspreken over de bijdrage van mantelzorgers en vrijwilligers. 5

6 In economisch opzicht vertegenwoordigd de zogenaamde informele zorg een groot kapitaal naast de immateriële waarde die voor het kunnen bieden van menselijke zorg onmisbaar is. Geadviseerd wordt: de CDA politici op alle niveaus te verplichten de resoluties Mantelzorg als uitgangspunt te nemen bij hun activiteiten. De CDA politici zouden publiekelijk meer waardering moeten uit spreken voor de informele zorgverleners, de mantelzorgers en vrijwilligers. Van belang is om de jaarlijkse financiële waardering voor mantelzorgers het Mantelzorgcompliment te handhaven. Stimuleer meer onderzoek naar het nut, de noodzaak, de beschikbaarheid en de economische waarde van mantelzorgers en vrijwilligers. Omtrent de (economische) urgentie noodzaak van aangepaste en leeftijdsbestendige woningbouw voor (toekomstige)ouderen hebben wij d.d. 12 februari 2013 een separaat advies uitgebracht. Hiervoor verwijs ik u naar de bijlage bij deze brief. We zijn graag tot een toelichting bereid. Met vriendelijke groeten, Marianne G.J. van der Sanden-Holthuizen MA., Secretaris CDA Senioren 6