Voorstel raad en raadsbesluit

Transcriptie

1 Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B B Landgraaf, 15 maart 2016 ONDERWERP: Statutenwijziging Movare PROGRAMMA 2. Maatschappelijke voorzieningen Verantwoordelijke portefeuillehouder(s): R.E. van der Valk Behandelend ambtenaar voor technische vragen: M.P.P. van Ginneken Telefoonnummer: Organisatieonderdeel: Maatschappelijke Ontwikkeling Behandeld in BenW d.d.: 5 april 2016 Behandeling in oordeelvormende raad d.d.: 28 april 2016 Behandeling in besluitvormende raad d.d.: 12 mei Samenvatting Onderwijsstichting Movare verzoekt aan de raad om akkoord te gaan met wijziging van de statuten van de stichting. Op grond van artikel 17 van de Wpo is deze instemming vereist voor zover het betrekking heeft op openbaar onderwijs. De voorgestelde wijzigingen met betrekking tot het openbaar onderwijs zijn terug te voeren op het invlechten van het convenant ten aanzien van het toezicht door de gemeenten op het openbaar onderwijs dat in 2008 is afgesloten tussen Movare en de gemeenten waarin de openbare scholen zijn gelegen. Voorgesteld wordt om in te stemmen met de wijziging van de statuten. Tevens wordt voorgesteld om in te stemmen met het toezichtkader openbaar onderwijs. 2. Waarom naar de raad Artikel 17 lid 6 van de Wet op het primair onderwijs (Wpo) bepaalt dat de statuten van de stichting slechts kunnen worden gewijzigd na instemming van de gemeenteraad van de gemeente waarin de school waar openbaar onderwijs wordt gegeven, gevestigd is. Instemming kan slechts worden onthouden indien overheersende invloed van de overheid in het bestuur niet is verzekerd voor zover het openbaar onderwijs betreft. 3. Doelstelling en beoogd meetbaar effect De gemeente heeft op basis van artikel 23 Grondwet de zorgplicht om te voorzien in voldoende openbaar onderwijs. Deze zorgplicht is de basis voor de invulling van het toezicht op het schoolbestuur. De grondslag voor het toezicht ligt vast in wetgeving. De gemeente houdt op basis van art. 17 Wpo toezicht op de financiële positie van de schoolbesturen en de naleving van de wezenskenmerken van het openbaar onderwijs. - Het openbaar onderwijs draagt bij aan de ontwikkeling van de leerlingen met aandacht voor de godsdienstige, levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden Pagina 1 van 5

2 zoals die leven in de Nederlandse samenleving en met onderkenning van de betekenis en de verscheidenheid van die waarden; - Openbare scholen zijn toegankelijk voor alle kinderen zonder onderscheid van godsdienst of levensbeschouwing; - Openbaar onderwijs wordt gegeven met eerbiediging van ieders godsdienst of levensbeschouwing. In de statuten waren bepalingen opgenomen omtrent dit toezicht. Omdat deze niet toereikend waren is daarnaast een convenant afgesloten. Naar aanleiding van het voorstel van Movare om op dit convenant wederom een addendum af te sluiten is vanuit de vier betreffende gemeenten in Parkstad overleg gevoerd met het openbaar onderwijs om meer structuur in de verantwoording te krijgen. Resultaat hiervan is dat, daar waar de vigerende statuten momenteel nog worden aangevuld met een convenant, de nieuwe statuten nu zo opgesteld zijn dat die de afspraken die gemaakt moeten worden ten aanzien van het gemeentelijk toezicht op het openbaar onderwijs omvatten. De Wpo bepaalt dat wijziging van de statuten instemming vereist van de gemeenteraad van de gemeente waarin scholen voor openbaar onderwijs zijn gevestigd. Movare heeft in Landgraaf een drietal scholen voor openbaar onderwijs. Daarom is instemming van de gemeenteraad van Landgraaf met de statutenwijziging vereist. Movare verzoekt de raad van Landgraaf om goedkeuring te verlenen aan de statutenwijziging. Daarnaast is met Movare overeengekomen om de vier betrokken gemeenteraden in Parkstad een toezichtkader openbaar onderwijs voor te leggen. Met dit toezichtkader wordt een praktische invulling gegeven aan de wijze waarop Movare verantwoording aflegt over het openbaar onderwijs en de wijze waarop het wettelijk vereiste toezicht door het gemeentebestuur hierop plaatsvindt. 4. Argumentatie en alternatieven Na de verzelfstandiging van het openbaar onderwijs is de verantwoordelijkheid voor het primair onderwijs opgedragen aan Onderwijsstichting Movare. Om te voldoen aan de per 1 augustus 2010 in werking getreden Wet Goed onderwijs, Goed onderwijsbestuur, waarbij het bevoegd gezag de opdracht kreeg om binnen de eigen organisatie tot een scheiding tussen de functies van bestuur en intern toezicht te komen, wordt binnen Movare reeds gewerkt volgens het Raad van Toezicht-model. Het zwaartepunt van de bestuurlijke verantwoordelijkheid is in dit model neergelegd bij de colleges van bestuur. De statutenwijziging die hiermee gepaard ging is destijds ook door de gemeenteraad geaccordeerd. In onderliggende statutenwijziging wordt dit model ongewijzigd voortgezet. In de statuten wordt de wettelijke rol van de gemeenteraad vastgelegd en de taken en bevoegdheden die de gemeente als externe toezichthouder heeft. Kortheidshalve bestaat deze verantwoordelijkheid uit de volgende aspecten: - Kennis nemen van en desgewenst overleg voeren over de door de bestuurder, na verkregen goedkeuring van de Raad van Toezicht, voorgestelde begroting en jaarrekening/jaarverslag van de Stichting; B Pagina 2 van 5

3 - Goedkeuringsrecht met betrekking tot statutenwijziging; - Goedkeuringsrecht bij een voorgenomen overdracht van een openbare school - Besluit tot opheffing van een openbare school op voordracht van de bestuurder na verkregen goedkeuring van de Raad van Toezicht; - Adviesrecht met betrekking tot het benoemen van een lid van de Raad van Toezicht die affiniteit heeft met het openbaar onderwijs; - Goedkeuringsrecht ten aanzien van voorgenomen ontbinding en vereffening van de stichting; - Ingeval van ernstige taakverwaarlozing door het bestuur of functioneren in strijd met de wet, neemt de gemeenteraad van de gemeente waarin de openbare school is gelegen, de maatregelen die hij nodig acht om de continuïteit van het onderwijsproces te waarborgen voor zover het openbaar onderwijs betreft. Toezicht op het openbaar onderwijs: wat is het dus niet! - Toezicht is niet het bestuur van het openbaar onderwijs; - Toezicht betreft niet het vaststellen of goedkeuren van de begroting, jaarrekening en jaarverslag; - Het is geen toezicht op de kwaliteit van het onderwijs; - Het toezicht gaat niet over het al dan niet rechtmatig en doelmatig inzetten van rijksmiddelen. Overigens kan de gemeenteraad zijn goedkeuring aan statutenwijziging slechts onthouden indien hierdoor de wettelijk vereiste invloed van de overheid, voor zover het openbaar onderwijs betreft, niet langer verzekerd is (art. 17 lid 6 WPO). Gelet op de voorliggende statutenwijziging wordt geconcludeerd dat de invloed van de overheid (overeenkomstig weten regelgeving) afdoende verzekerd is. Toezichtkader openbaar onderwijs Letterlijke navolging van de wettelijke bepalingen ten aanzien van toezicht, die ook opgenomen zijn in de statuten, levert in de praktijk geen werkbare situatie op. Dan zou bijvoorbeeld Movare de concept-jaarrekening bij de gemeenteraad ter overleg moeten indienen. Datzelfde zou dan gelden voor de concept-begroting. Feitelijk zou Movare dan 2 x per jaar met alle gemeenteraden waar openbare scholen liggen overleg moeten gaan voeren voordat stukken vastgesteld kunnen worden. In overleg met Movare is gekeken naar de mogelijkheden om dusdanig invulling te geven aan het toezicht dat enerzijds sprake is van een werkbare situatie en anderzijds de gemeenteraad op een verantwoorde wijze invulling kan geven aan de wettelijke toezichtstaak. Dit heeft geresulteerd in onderstaand toezichtkader. Met het verlenen van goedkeuring aan dit Toezichtkader Openbaar Onderwijs geeft de gemeenteraad aan het college opdracht de taken en bevoegdheden van extern toezichthouderschap te vervullen in het kader van haar gemeentelijke zorgplicht. Hierdoor is het college de eerst verantwoordelijke om de vinger aan de pols te houden over het waarborgen van de continuïteit en op de handhaving van het specifieke karakter van het openbaar onderwijs. Door het college de toezichthoudende taak van de gemeente te laten vervullen wordt efficiency en slagvaardigheid m.b.t. de realisatie van deze taak betracht. B Pagina 3 van 5

4 - Namens het college overlegt de portefeuillehouder Onderwijs twee keer per jaar met het bestuur van Movare over de (scholen-)begroting (in principe 2e helft oktober) en de jaarrekening en -verslag (in principe 2e helft juni). Voorafgaand aan deze gesprekken worden de stukken betrekking hebbende op het openbaar onderwijs financieel en inhoudelijk getoetst (overeenkomstig art. 11 lid 3 jo art. 12 lid 2 Statuten). - Wanneer jaarstukken en gesprekken met het onderwijsbestuur aanleiding geven tot zorg, informeert het college de gemeenteraad hierover. - Iedere vier jaar informeert het college de gemeenteraad schriftelijk over de wezenskenmerken (eerstvolgende keer in 2018). De basis hiervoor vormen de visitaties die Movare iedere vier jaar door een externe organisatie op de openbare scholen laat uitvoeren. Hieraan gekoppeld informeert het college de raad ook iedere vier jaar over de financiële stand van zaken van het openbaar onderwijs (of zoveel eerder als nodig). De gemeenteraad wordt hierbij in de gelegenheid gesteld zijn zienswijze te geven over het openbaar onderwijs. Indien nodig kan Movare hierop een mondelinge toelichting geven. - De gemeenteraad kan verder jaarlijks kennisnemen van het jaarverslag dat beschikbaar is via de website van Movare. Opgemerkt wordt nog dat op basis van de zorgplicht de gemeente uiteindelijk verantwoordelijk blijft voor het openbaar onderwijs. Wanneer de financiële continuïteit van een openbaar schoolbestuur in gevaar komt, zal de gemeente haar verantwoordelijkheid moeten nemen voor de instandhouding van het openbaar onderwijs. Op dit moment is er geen aanleiding om aan te nemen dat van een dergelijk risico sprake is. 5. Communicatie Onderwijsstichting Movare wordt schriftelijk geïnformeerd over het raadsbesluit. 6. Het voorstel 1. Akkoord gaan met de wijziging van de statuten van onderwijsstichting Movare; 2. Goedkeuring verlenen aan het Toezichtkader Openbaar Onderwijs waarmee de gemeenteraad aan het college opdracht geeft de taken en bevoegdheden van extern toezichthouderschap te vervullen in het kader van de gemeentelijke zorgplicht; Burgemeester en wethouders van Landgraaf, de secretaris, de burgemeester, ir. J.M.C. Rijvers mr. R.J.H. Vlecken 7. a. Stukken behorende bij het besluit Brief inclusief bijlagen van onderwijsstichting Movare Brief aan Movare met betrekking tot goedkeuring statutenwijziging. B Pagina 4 van 5

5 Besluit 1. Gaat akkoord met de wijziging van de statuten van onderwijsstichting Movare. 2. Verleend goedkeuring aan het Toezichtkader Openbaar Onderwijs waarmee de gemeenteraad aan het college opdracht geeft de taken en bevoegdheden van extern toezichthouderschap te vervullen in het kader van de gemeentelijke zorgplicht. Aldus besloten in de openbare besluitvormende raad, gehouden op 12 mei De griffier, De voorzitter, B Pagina 1