De waarde van zorgboerderijen/ zorgmaneges voor de gezondheid van deelnemers. Simone de Bruin 24 november 2012

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De waarde van zorgboerderijen/ zorgmaneges voor de gezondheid van deelnemers. Simone de Bruin 24 november 2012"

Simon van Dongen
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De waarde van zorgboerderijen/ zorgmaneges voor de gezondheid van deelnemers Simone de Bruin 24 november november 2012

2 Inhoud 1. Zorgboerderijen in Nederland 2. Kenmerken van dagopvang/dagbesteding op zorgboerderijen 3. Effecten van zorgboerderijen 4. Belangrijkste conclusies 2 Waarde van zorgboerderijen voor deelnemers 24 november 2012

3 Zorgboerderijen in Nederland (1) Bron: 3

4 Zorgboerderijen in Nederland(2) Doelgroep Zorgboerderijen (N) Mensen met een verstandelijke handicap 579 Kinderen met autistische spectrumstoornissen 497 Mensen met een psychische hulpvraag 427 Jeugdzorg 347 Mensen met een burnout 290 Ouderen 263 Langdurig werklozen 233 Mensen met dementie 161 4

spectrumstoornissen 497 Mensen met een psychische hulpvraag 427 Jeugdzorg

5 Zorgboerderijen in Nederland (3) Grootte van cliëntenpopulatie cliënten nemen deel aan dagopvang op een zorgboerderij (= circa 10% van de totale cliëntenpopulatie) Partners Zorginstellingen Zorgkantoren Regionale verenigingen van zorgboeren Gemeenten Mantelzorgers Bron: Ernst & Young,

van de totale cliëntenpopulatie) Partners Zorginstellingen Zorgkantoren

6 Zorgboerderijen in Nederland (4) Financiering Dagopvang meestal bekostigd vanuit AWBZ PGB (~50%) Zorg in natura (~50%) Zorgboerderij met AWBZ-erkenning Zorgboerderij is aangesloten bij een organisatie van zorgboeren met een gezamenlijke AWBZ-erkenning Zorgboerderij is onderaannemer van een reguliere zorginstelling met AWBZ-erkenning Op korte termijn, verandering in bekostiging dagopvang (AWBZ naar Wmo) Bron: Ernst & Young,

zorgboeren met een gezamenlijke AWBZ-erkenning Zorgboerderij is onderaannemer van een reguliere

7 Waarom zorgboerderijen voor mensen met dementie? mensen met dementie in mensen met dementie in 2050 Ongeveer 70% van mensen met dementie woont thuis Twee typen dagverzorging in Nederland: 1. dagopvang op zorgboerderijen en 2. reguliere dagopvang in verzorgingshuis Gestructureerd en betekenisvol dagprogramma Respijtzorg voor mantelzorgers Uitstel van opname in een zorginstelling 7

dagverzorging in Nederland: 1. dagopvang op zorgboerderijen en 2.

8 Dagopvang voor mensen met dementie Tijd Activiteit 9.30u 10.30u Aankomst; koffie en thee; taakverdeling 10.30u 12.00u Deelname aan activiteiten 12.00u 13.00u Warme maaltijd 13.00u 14.00u Rust of deelname aan activiteiten 14.00u 14.30u Koffie en thee 14.30u 16.00u Deelname aan activiteiten 16.00u 16.30u Vertrek 8

00u Deelname aan activiteiten 12.00u 13.00u Warme maaltijd 13.00u 14.

9 Onderzoek naar dagopvang op zorgboerderijen Opzet Onderzoekspopulatie Follow-up duur Uitkomstmaten Cross-sectioneel onderzoek N=30 mensen met dementie ZB N.v.t. Type activiteiten Locatie van activiteiten N=23 mensen met dementie RDVZ Benodigde fysieke inspanning voor activiteiten Energie-inname Vochtinname Longitudinaal onderzoek N= 47 mensen met dementie ZB N=41 mensen met dementie RDVZ 12 maanden Cognitief functioneren Emotioneel welbevinden Gedragsproblemen Functionele status Belasting mantelzorgers ZB = zorgboerderijen en RDVZ = reguliere dagverzorging 9

activiteiten Energie-inname Vochtinname Longitudinaal onderzoek N= 47 mensen met dementie ZB N=41 mensen met dementie RDVZ 12 maanden

10 Cross-sectioneel onderzoek Deelnamecriteria Toestemming van CIZ om deel te nemen aan dagopvang Dementie 65 jaar of ouder Thuiswonend Mantelzorger die wilde deelnemen aan onderzoek Aanpak Activiteiten Observaties door onderzoekers op 11 zorgboerderijen en 12 reguliere instellingen voor dagopvang Voedselconsumptie Voedingsdagboekjes Observaties door onderzoekers 10

onderzoek Aanpak Activiteiten Observaties door onderzoekers op 11 zorgboerderijen en 12

11 Kenmerken van deelnemers dagopvang Kenmerken ZB (n=30) RDVZ (n=23) Geslacht Man 83% 30% Vrouw 17% 70% Burgerlijke staat Getrouwd 83% 48% Weduwe/weduwnaar 17% 52% Leeftijd Jaar 77,6 81,9 Deelname dagopvang Cognitief functioneren Maanden 13,7 11,8 MMSE 19,3 18,8 11

Getrouwd 83% 48% Weduwe/weduwnaar 17% 52% Leeftijd Jaar 77,6 81,9

12 Effecten van zorgboerderijen (1) Type activiteiten Op ZB deden deelnemers gedurende 73% van de observatiemomenten mee aan georganiseerde activiteiten Op RDVZ deden deelnemers gedurende 55% van de observatiemomenten mee aan georganiseerde activiteiten 12 De Bruin et al. (2010). Journal of Housing for the Elderly, 23(4):

RDVZ deden deelnemers gedurende 55% van de observatiemomenten mee aan

13 Effecten van zorgboerderijen (2) RDVZ ZB Buiten Elders Ander gebouw Elders Buiten Binnen Binnen Locatie van activiteiten 13

14 Effecten van zorgboerderijen(3) RDVZ Actief staan Rustig staan Actief zitten Actief rondlopen Liggen Actief staan Actief rondlopen ZB Liggen Rustig staan Actief zitten Rustig zitten Rustig zitten Benodigde fysieke inspanning voor activiteiten 14

Actief rondlopen ZB Liggen Rustig staan Actief zitten Rustig

15 Effecten van zorgboerderijen (4) ZB (n=30) RDVZ (n=23) Verschil Energie (kj/d) Eiwit (g/d) Koolhydraten (g/d) Vet (g/d) Vocht (g/d)

Eiwit (g/d) 76 65 6 Koolhydraten (g/d) 257 204

16 Zorgboerderij Erve Knippert, Haaksber

17 Zorgboerderij Erve Knippert, Haaksbergen

18 Zorgboerderij Op de Mozik, Neerkant

19 Zorgboerderij Erve Knippert, Haaksbergen

20 Effecten van dagopvang (5) Cognitie, emotioneel welbevinden, functionele status, gedragsproblemen Geen verschillen tussen deelnemers aan dagopvang op zorgboerderijen en reguliere instellingen. Cognitie, emotioneel welbevinden, functionele status en gedragsproblemen bleven in beide groepen gedurende het onderzoek min of meer stabiel. Emotionele belasting Geen verschillen tussen mantelzorgers van beide groepen. Emotionele belasting van mantelzorgers bleef in beide groepen min of meer stabiel. 20

Cognitie, emotioneel welbevinden, functionele status en gedragsproblemen bleven in beide groepen gedurende het onderzoek min

21 Effecten van dagopvang (6) Mensen met psychische of verslavingsproblemen (Elings e.a.) Minder frequent gebruik van middelen Toename conditie Toename eetlust Tot rust komen en beter slapen Toename zelfvertrouwen en zelfrespect Toename sociaal gedrag Toename doorzettingsvermogen Kinderen met autistische spectrum stoornissen (Ferwerda e.a.) Ruimte, ritme en structuur, daardoor kalmte Aanwezigheid van dieren, daardoor sociale contacten en zelfvertrouwen 21

22 Effecten van dagopvang (7) Jongeren met gedragsproblemen (Hassink e.a.) Vermindering gedragsproblemen Toename zelfvertrouwen Toename welbevinden Afname probleemgedrag 22

23 Belangrijkste conclusies Meer onderzoek is nodig voor inzicht in effecten van zorgboerderijen Zorgboerderijen kunnen bepaalde aspecten van gezondheid verbeteren, maar meer onderbouwing door middel van goed onderzoek is nodig Zorgboerderijen waardevolle aanvulling op huidige voorzieningen Zorgboerderijen maken het mogelijk voor mensen met een zorgvraag om deel te nemen aan een diversiteit aan activiteiten, om buiten te zijn en fysiek actief te zijn. Zorgboerderijen spreken een andere groep van mensen met een zorgvraag aan en ontlasten daarmee een andere groep van mantelzorgers. Met zorgboerderijen is het aantal voorzieningen voor mensen met een zorgvraag en hun mantelzorgers toegenomen meer mogelijkheden om een voorziening te vinden die aansluit bij wensen en behoeften 23

24 Hartelijk dank voor uw aandacht! 24

25 Verder lezen De Bruin SR, Oosting SJ, Tobi H, Blauw Y, Schols JMGA, De Groot CPGM (2010). Day care at green care farms: a novel way to stimulate dietary intake of community-dwelling older people with dementia? Journal of Nutrition, Health & Aging, 14(5): De Bruin SR, Oosting SJ, Enders-Slegers MJ, Van der Zijpp AJ, Schols JMGA (2010). The concept of green care farms for demented elderly: an integrative framework. Dementia, 9(1): De Bruin SR (2009). Sowing in the autumn season Exploring benefits of green care farms for dementia patients. PhD thesis, Wageningen University. De Bruin SR et al. (2009). Green care farms promote activity among elderly people with dementia. Journal of Housing for the Elderly, 23(4): De Bruin SR, Oosting SJ, Tobi H, Enders-Slegers JMP, Van der Zijpp AJ en Schols JMGA (2012). Comparing day care at green care farms and at regular day care facilities with regard to their effects on functional performance of community-dwelling older people with dementia. Dementia: the International Journal of Social Research and Practice, 11(4): Elings M. Effects of care farms. Scientific research on the benefits of care farms for clients. Zegveld: Taskforce Multifunctional Agriculture and Plant Research International (Wageningen UR),

Vergelijkbare documenten

en vast dagritme, een rustige omgeving, nuttige werkzaamheden en gezelligheid samen.

en vast dagritme, een rustige omgeving, nuttige werkzaamheden en gezelligheid samen. Zorg Onze opvatting over zorg is steeds in ontwikkeling. Tegenwoordig vinden we het belangrijk dat de zorgcliënten zo goed mogelijk deel kunnen nemen aan de maatschappij en regie hebben over hun eigen