Actielessen. Lesbrief 3. Leren in de bibliotheek. Wat leert u in deze les? Veel succes!

Transcriptie

1 Actielessen Lesbrief 3. Leren in de bibliotheek Wat leert u in deze les? Hoe je kunt leren in de bibliotheek en op het internet Grammatica: voltooide tijd Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag en Gemeente Amsterdam

2 HET GESPREK Opdracht 1. Lees het gesprek. U kunt het gesprek ook beluisteren via de website. HET GESPREK DEEL 1 gaat naar de bibliotheek. Als hij binnenkomt, ziet hij. Po- Sam Safya Safya! Jij hier? Ook toevallig, laatst kwam ik Esi tegen. Esi? Van de taalcursus? Ja, die! Goh, hoe is het met haar? Goed, ze heeft een kind en ze werkt hard. Vroeger was ze heel anders. Ze was altijd bezig met feesten. Ze is dus veranderd? Ja. Ze is heel serieus geworden. En ze spreekt goed Nederlands, weet je, ze leert veel via internet. Daar zijn zoveel programma s om de taal te leren! Ze heeft me Oefenen.nl laten zien. Ken je dat? Ja zeker,. En Klik en Tik en Taalklas? Ja, en Eten en Weten en Taal op je werk. Die ken ik heel goed. O, kom je hier vaker oefenen? Nee, ik werk hier. Ik ben bibliotheekmedewerker. Zo! Jij hebt het ver geschopt. Ja, ik heb mijn doel bereikt. Maar, ik heb er hard voor gewerkt hoor. Hoe heb je het gedaan? Was de taal geen probleem voor je? Tja, de taal. Weet je, ik heb gewoon heel erg mijn best gedaan. Ik heb niet alleen geleerd van de taalcursus en via internet, maar vooral ook in de praktijk. Veel met mensen praten, samen dingen doen. En jij? Hoe is het met jouw Nederlands? Je komt hier dus oefenen? Ja, want thuis is de computer nooit vrij. Mijn vrouw gebruikt hem, en mijn kinderen. Ach, arme. Laat je toch de kaas niet van het brood eten! Huh? Ik eet helemaal geen brood met kaas hoor. Nee ik bedoel: laat je niet afpakken wat van jou is. Maar het is geen probleem hoor, hier in de bibliotheek is altijd wel een computer vrij. Vooral als je s morgens komt. En we hebben ook veel leerboeken, woordenboeken, taalmethodes. En je kunt ook hulp krijgen. Kom, ik zal je alles laten zien. Ha! Daar is Oefenen.nl. Maar hoe kan ik oefenen? Je moet eerst inloggen. Als je inlogt, kun je in het programma. O ja. Maar hoe doe je dat? 2

3 DE WOORDEN Opdracht 2. Lees de woorden. Zoek deze woorden op in het gesprek op pagina 2. Zet er een streep onder. U kunt de woorden ook beluisteren via de radio/tv lessen op internet. De bibliotheekmedewerker Een bibliotheekmedewerker is een man of een vrouw die op een bibliotheek werkt. Bijvoorbeeld: Als je bibliotheekmedewerker wilt worden, moet je een opleiding doen. Het ver schoppen Als je het ver geschopt hebt in je leven, heb je veel bereikt. Bijvoorbeeld: - Waar werk jij nu? - Ik ben directeur van een bank. - Zo, jij hebt het ver geschopt! Het doel Een doel is waar je wilt komen. Voorbeeld 1: Het doel van onze reis is Parijs, de hoofdstad van Frankrijk. Voorbeeld 2: Estela wil arts worden. Dat is haar doel. Bereiken Als je iets bereikt, kom je daar. Voorbeeld 1: Na een reis van zeven dagen bereikten we Amsterdam. Voorbeeld 2: Zij heeft hard gewerkt en veel bereikt. Ze is dokter geworden. Je best doen Als je je best doet, doe je iets zo goed mogelijk. Bijvoorbeeld: Mijn dochter doet erg haar best op school, ze haalt goede cijfers. Vooral Als je vooral brood eet, eet je meer brood dan andere dingen, bijvoorbeeld aardappels of rijst. Bijvoorbeeld: James houdt van dieren, vooral van katten. Niet alleen. maar ook.. Als je niet alleen van lezen houdt, maar ook van muziek, dan houd je van lezen én van muziek. Bijvoorbeeld: Juan gaat niet alleen naar de bibliotheek om kranten te lezen, maar ook om met internet te oefenen. Je de kaas van het brood laten eten Als je je de kaas van het brood laat eten, pakken anderen af wat van jou is. Bijvoorbeeld: Anderen lenen jouw auto altijd en dan heb jij geen auto. Laat je de kaas toch niet van het brood eten! 3

4 Afpakken Als je een boek afpakt van een ander, neem je het boek weg. De ander heeft het boek niet meer. Bijvoorbeeld: De politie heeft zijn rijbewijs afgepakt. Inloggen Als je inlogt, kom je in een programma. Bijvoorbeeld: Om te kunnen oefenen moet je inloggen. VRAGEN BIJ HET GESPREK Opdracht 3. Lees tekst 1 en beantwoord de volgende vragen. Kruis het goede antwoord aan. 1. Heef haar doel bereikt? Ja, heeft haar doel bereikt. Nee, heeft haar doel niet bereikt. 2. Wie werkt er in de bibliotheek? werkt in de bibliotheek. werkt in de bibliotheek. 3. Waarom kan thuis niet oefenen? Omdat hij geen computer heeft. Omdat zijn vrouw en kinderen veel op de computer zitten. 4. Wat bedoelt met: laat je de kaas niet van het brood eten? Dat de computer niet van zich af moet laten pakken. Dat zijn vrouw hem moet helpen bij het oefenen op de computer. 5. Waarom komt naar de bibliotheek? Om boeken te lenen. Om op de computer te leren. Bekijk de antwoorden op pagina 17. 4

5 Opdracht 4. Grammatica De voltooide tijd. Als iets gisteren, vorige week of vorige maand is gebeurd, kun je dat zo zeggen: - Ik heb gisteren naar de televisie gekeken. - Ik heb een week geleden een nieuw wachtwoord gekregen. - Zij heeft vorige maand een baby gekregen. Kijk naar de zinnen. Zin (a) is de tegenwoordige tijd. Zin (b) de verleden tijd. Maak bij de zinnen ook de voltooide tijd. Kijk eerst naar het voorbeeld. Voorbeeld: 1a. leest de krant. 1b. heeft de krant gelezen. 2a. krijgt een nieuw wachtwoord. 2b.. een nieuw wachtwoord.. 3a. Ik stuur jou een . 3b. Ik. jou een 4a. werkt op de computer 4b... op de computer Bekijk de antwoorden op pagina 17 5

6 HET GESPREK Opdracht 5. Lees het gesprek. U kunt het gesprek ook beluisteren via de website. HET GESPREK DEEL 2 en zitten bij de TaalPC. Safya Safya Om in te loggen moet je je gebruikersnaam en je wachtwoord invullen. Je gebruikersnaam en je wachtwoord? Ja, want zo krijg je toegang tot een programma. Je gebruikersnaam is de naam die je gebruikt voor het programma. Zeg maar, wat kies je als naam? Nou gewoon, mijn eigen naam, dat is het makkelijkst te onthouden. Prima, typ maar in. Zo, en nu je wachtwoord. Wat kies je als wachtwoord? Ha! Dat ga ik jou niet vertellen! Dat is een geheim Zo. Nu heb je nog een -adres nodig. Dat heb je nog niet, hè? Wacht, dan gaan we eerst een -adres voor je maken. Kijk, eerst je naam en dan een apenstaartje. Apenstaartje? Ja, apenstaartje of at, en dan bijvoorbeeld: gmail.com. Aha, mijn eigen mailadres: posamchan@gmail.com Ja. Gefeliciteerd. Nu heb je je eigen account. Nu kun je beginnen. Ha! Hier zie ik Station Nederlands! Dat hoort toch bij Edusom, van de Ghanese radio? Ja, en ook bij de Somalische radio. En de Turkse en Marokkaanse televisie. Zie je? O ja, nog iets. Bij het programma kun je je resultaten zien. Resultaten? Ja wat je goed en fout gedaan hebt. En dan kun je nog eens extra oefenen met wat nog niet goed was. Wat handig! Ja, dat is heel handig. Ja, en nu maar oefenen. Als er iets is, nou dan roep je me maar zit te werken. Even later komt langs. Weet je, dit is misschien ook interessant voor je. Volgende week vrijdag is er een internetcursus hier in de bibliotheek, dan kun je leren twitteren en Facebook gebruiken. Twitteren, Facebook? Nee, dat hoeft voor mij niet. Dat is meer voor mijn kinderen. En misschien voor mijn vrouw. Laat mij maar Nederlands leren met de computer! 6

7 DE WOORDEN Opdracht 6. Lees de woorden. Zoek deze woorden op in het gesprek op pagina 5. Zet er een streep onder. U kunt de woorden ook beluisteren via de radio/tv lessen op internet. De gebruikersnaam Met een gebruikersnaam kun je in een internetprogramma komen. Bijvoorbeeld: Mag ik zelf mijn gebruikersnaam kiezen? Het wachtwoord Een wachtwoord is een woord waarmee je toegang krijgt tot een programma. Een wachtwoord is geheim. Bijvoorbeeld: Als je je wachtwoord vergeten bent, kun je een nieuw aanvragen. De toegang Als je toegang hebt, kun je naar binnen. Bijvoorbeeld: Daar mag je niet komen. Zie je wel, er staat Verboden Toegang Onthouden Als je iets onthoudt, vergeet je het niet. Bijvoorbeeld: Als je het telefoonnummer niet kunt onthouden, moet je het even opschrijven. Het geheim Een geheim is iets dat niemand mag weten. Bijvoorbeeld: Zal ik je een geheim vertellen? Sinterklaas bestaat niet. Niet aan anderen vertellen, hoor. Het resultaat Een goed resultaat van je werk is dat je je werk goed gedaan hebt. Bijvoorbeeld: Hasan werkt erg serieus. Zijn resultaten zijn zeer goed. Handig Als iets handig is, kun je het makkelijk gebruiken. Bijvoorbeeld: Dat is een heel handig woordenboekje. Het is klein, het past in je zak en er staan heel veel woorden in. Interessant Als je iets interessant vindt, vind je het leuk en wil je er meer over weten. Bijvoorbeeld: Carmen vindt wiskunde interessant. Zij wil er meer over weten. 7

8 Tip voor het leren van woorden Leer drie woorden per dag! Herhaal vandaag de woorden van gisteren, zo kunt u ze goed onthouden. VRAGEN BIJ HET GESPREK Opdracht 7. Lees het gesprek deel 2 en beantwoord de volgende vragen. Kruis het goede antwoord aan. 1. Hoe krijg je toegang tot een programma? Met een wachtwoord en een pincode. Met een gebruikersnaam en wachtwoord. 2. Wat is de gebruikersnaam van? Zijn eigen naam. De naam van zijn vrouw. 3. Gaat de internetcursus volgen? Ja. Nee 4. Waarom wil zijn wachtwoord niet aan vertellen? Omdat het een geheim is. Omdat het een lang wachtwoord is. 5. Wat vindt handig aan het programma? Dat het bij CRTV hoort. Dat je resultaten kunt zien. Bekijk de antwoorden op p. 17 8

9 Samenvatting Schrijf in vijf zinnen op waar het gesprek over gaat. De eerste zin staat al opgeschreven. Let op: schrijf dus alleen het belangrijkste op! 1 komt tegen in de bibliotheek. 2 werkt bij. 3 helpt Bekijk de antwoorden op p. 18 9

10 DE WOORDEN Opdracht 8. Lezen. Lees de tekst hieronder en beantwoord de vragen. In de bibliotheek. Esi kan al erg goed Nederlands, en houdt veel van lezen. Ze gaat elke maand wel een keer naar de bibliotheek om daar een boek te lenen. Soms gaat ze ook in de leeszaal zitten met een krantje. Ze is nu al een tijdje niet geweest. Ze heeft erg haar best gedaan om een heel dik boek uit te lezen. Dat is haar gelukt. Ze heeft haar doel bereikt! 1. Vindt Esi het leuk om te lezen? Ja, Esi houdt erg van lezen. Nee, Esi houdt niet zo van lezen. 2. Wat was het doel van Esi? Naar de bibliotheek gaan. Een dik boek uitlezen. 3. Waarom was Esi al een tijdje niet naar de bibliotheek geweest? Ze had niet haar best gedaan om een boek uit te lezen. Ze deed heel erg haar best om een dik boek uit te lezen. Opdracht 9. Zinnen die hetzelfde betekenen. Welke zinnen lijken op elkaar? Trek een lijn tussen de zinnen die hetzelfde betekenen. Ik heb mijn doel bereikt Jij bent ver gekomen! Jij hebt het ver geschopt! Ik heb er hard voor gewerkt Ik heb heel erg mijn best gedaan. Laat je toch niet afpakken wat van jou is! Laat je de kaas niet van het brood eten Ik ben gekomen waar ik wil zijn. Bekijk de antwoorden op pagina 18 10

11 Opdracht 10. Vul de goede woorden in. Kies uit: wachtwoord - bereikt - bibliotheekmedewerker - inloggen 1. Als je...wilt worden, moet je een opleiding doen. 2. Om te kunnen oefenen op de site oefenen.nl moet je eerst 3. Als je je vergeten bent, kun je een nieuw aanvragen. 4. Zij heeft hard gewerkt en veel... Ze is dokter geworden. Opdracht 11. De boekenkast. Hierboven zie je vijf titels van boeken. Jij zoekt een boek over taalcursussen die je thuis kunt doen. Je wilt zelfstandig een taal leren. Schrijf de titels van de boeken op die jij kunt gebruiken:.. Bekijk de goede antwoorden op pagina 18 11

12 Opdracht 12. Woordraadsel Hieronder staan vijf zinnen. Vul het goede woord in de juiste zin, en zoek het woord op in de woordzoeker. Kies uit: handig - toegang - geheim - interessant - resultaat 1. Een.. is iets dat niemand mag weten. 2. Als je iets vindt, vind je het leuk en wil je er meer over weten. 3. Als iets. is, kun je het gemakkelijk gebruiken. 4. Je hebt je werk goed gedaan. Het heeft veel. opgeleverd. 5. Als je hebt, kun je naar binnen. V O L U P J M M M S R A H K K N K T J D Z L E L A S E B U N T L M Q S Y N O S R D M S R O A U B D N S O R A X R H O L R I N T E R E S S A N T T G O R P G E H E I M A I T O E G A N G U R O A F T T I N M T I E R T T F M P V G O I C E L S S A I C L G K F S M E D L H E T H N I R K P H O G E Bekijk de goede antwoorden pagina 19 12

13 SPREKEN Spreek samen! Doe samen met uw taalvriend de spreekopdrachten. Lees samen. De een leest A, de ander B. Vraag uw taalviend ook of u de woorden goed heeft uitgesproken. Opdracht 13. Spreek samen met een taalvriend A B A B A B A B Wat doe jij hier? Wat doe jij hier? Ik ben bibliotheekmedewerker. Ik ben bibliotheekmedewerker. Zo! Jij hebt het ver geschopt! Zo! Jij hebt het ver geschopt! Ik heb er hard voor gewerkt. Ik heb er hard voor gewerkt. En jij, wat doe jij hier? En jij, wat doe jij hier? Ik kom hier om te leren. Ik kom hier om te leren. Zal ik je even helpen? Zal ik je even helpen? Graag, hoe kan ik internetten? Graag, hoe kan ik internetten? Internetten doe je zo! Internetten doe je zo! A B A B En hoe kan ik mailen? En hoe kan ik mailen? Mailen doe je zo! Mailen doe je zo! En hoe kan ik twitteren? En hoe kan ik twitteren? Twitteren doen we later! Twitteren doen we later! 13

14 LEZEN Opdracht 14. Lees. DE INFORMATIE. Overal kun je Nederlands leren. Leren in de bibliotheek Wilt u beter Nederlands leren? Kom naar de bibliotheek. Daar staan allerlei taalmethodes en woordenboeken in de kast. Er zijn taalcursussen voor alle niveaus: van beginners tot gevorderden. U vindt er alle bekende methodes, zoals IJsbreker, Code Nederlands, de Delftse Methode en Nieuwe Buren. Vanuit iedere moedertaal is er wel een geschikte taalcursus te vinden. Zo zijn er taalcursussen voor mensen die Arabisch, Chinees, Engels en Thai spreken. Leesboeken De bibliotheek heeft verder leesboeken speciaal voor volwassenen die net beginnen met lezen. Het verhaal is voor volwassenen interessant, maar dan technisch minder moeilijk geschreven. Ideaal om te oefenen met het lezen van Nederlands. Internet Wilt u leren met het internet? Ook dat kan inde bibliotheek. U kunt gratis lessen volgen met speciale oefenprogramma s op de computer. Taal, rekenen, internetten, kennis van de Nederlandse samenleving. Wilt u hulp bij het werken met de computer? En bij het kiezen van een programma dat bij u past? In veel bibliotheken wordt tegenwoordig begeleiding gegeven. Ook worden er cursussen gegeven, bijvoorbeeld over Twitter en Facebook, maar ook over fotograferen. Vraag het aan de bibliotheekmedewerker. Of neem een folder mee. Lezen en lenen Natuurlijk kunt u ook kranten en tijdschriften komen lezen aan de leestafel. En als u lid bent van de bibliotheek, kunt u boeken lenen. Want daar is de bibliotheek ook nog steeds voor. TIP VAN DE WEEK 1 Stap eens binnen bij de bibliotheek bij u in de buurt. TIP VAN DE WEEK 2 Als u op internet werkt: wees voorzichtig met uw wachtwoorden. Ze zijn geheim! 14

15 PRAKTIJK Opdracht 15. Kijk in de praktijk. PRAKTIJKOPDRACHT De opdracht bij deze les is: Zoek een bibliotheek bij jou in de buurt. Kijk op het internet. Zoek op welke bibliotheek dicht bij jou in de buurt zit. Als je al bij een bibliotheek zit, ga naar de site van die bibliotheek. Beantwoord de volgende vragen. 1. Kun je je op de site inschrijven, of moet je naar de bibliotheek gaan? Je moet 2. Hoeveel kost het om je in te schrijven bij de bibliotheek? Het kost.. 3. Kun je bij jou bibliotheek Nederlands les krijgen? Ja, je kunt IDEE VAN DE WEEK Schrijf je in bij de bibliotheek in jouw buurt! Oefen veel op het internet. Lees boeken in het Nederlands. SPREEKWOORD VAN DE WEEK Het spreekwoord van de week is: Je bent nooit te oud om te leren! Heeft u in uw taal ook zo n spreekwoord? HOE GAAT HET? 15

16 Opdracht 16. Kent u de woorden? Kruis aan. Bibliotheekmedewerker Het ver schoppen Het doel Bereiken Je best doen Vooral Niet alleen maar ook Je de kaas van het brood laten eten Afpakken Inloggen De gebruikersnaam Het wachtwoord De toegang Onthouden Het geheim Het resultaat Handig Interessant Kunt u ook een zin maken met de woorden? Nee? Kijk nog eens bij de voorbeeldzinnen op pagina 3, 4, 7 en 8. Opdracht 17. Kunt u het in het Nederlands? Deze les ging over leren in de bibliotheek. En u? Weet u nu meer over leren in de bibliotheek? Heeft u de woorden goed geleerd? Ik weet wat ik allemaal kan doen in de bibliotheek. Ik weet hoe ik me moet inschrijven bij de bibliotheek Ik kan een praatje maken over boeken die ik leuk vindt. Goed Gaat wel Niet zo goed... Antwoorden 16

17 Opdracht Heef haar doel bereikt? Ja, heeft haar doel bereikt. Nee, heeft haar doel niet bereikt. 2. Wie werkt er in de bibliotheek? werkt in de bibliotheek. werkt in de bibliotheek. 3. Waarom kan thuis niet oefenen? Omdat hij geen computer heeft. Omdat zijn vrouw en kinderen veel op de computer zitten. 4. Wat bedoelt met: laat je de kaas niet van het brood eten? Dat de computer niet van zich af moet laten pakken. Dat zijn vrouw hem moet helpen bij het oefenen op de computer. 5. Waarom komt naar de bibliotheek? Om boeken te lenen. Om op de computer te leren. Opdracht 4. 2b. heeft een nieuw wachtwoord gekregen. 3b. Ik heb jou een gestuurd. 4b. heeft op de computer gewerkt. Opdracht Hoe krijg je toegang tot een programma? Met een wachtwoord en een pincode. Met een gebruikersnaam en wachtwoord. 2. Wat is de gebruikersnaam van? Zijn eigen naam. De naam van zijn vrouw. 3. Gaat de internetcursus volgen? Ja. Nee 4. Waarom wil zijn wachtwoord niet aan vertellen? Omdat het een geheim is. Omdat het een lang wachtwoord is. 5. Wat vindt handig aan het programma? Dat het bij CRTV hoort. Dat je resultaten kunt zien. Samenvatting. 17

18 Let op! Dit is een samenvatting van het gesprek, hierin staan de belangrijkste dingen uit het gesprek. Uw vijf zinnen kunnen anders zijn! 1. komt tegen in de bibliotheek. 2. werkt bij de bibliotheek als biblioteekmedewerkster. 3. helpt bij het leren op het internet in de bibliotheek. 4. krijgt een adres en een wachtwoord. 5. Samen gaan en werken en leren op het internet. Opdracht Vindt Esi het leuk om te lezen? Ja, Esi houdt erg van lezen. Nee, Esi houdt niet zo van lezen. 2. Wat was het doel van Esi? Naar de bibliotheek gaan. Een dik boek uitlezen. 3. Waarom was Esi al een tijdje niet naar de bibliotheek geweest? Ze had niet haar best gedaan om een boek uit te lezen. Ze deed heel erg haar best om een dik boek uit te lezen. Opdracht 9. Ik heb mijn doel bereikt Jij hebt het ver geschopt! Ik heb heel erg mijn best gedaan. Laat je de kaas niet van het brood eten Jij bent ver gekomen! Ik heb er hard voor gewerkt Laat je toch niet afpakken wat van jou is! Ik ben gekomen waar ik wil zijn. Opdracht 10. Kies uit: wachtwoord, bereikt, bibliotheekmedewerker, inloggen. 1. Als je bibliotheekmedewerker wilt worden, moet je een opleiding doen. 2. Om te kunnen oefenen op de site oefenen.nl moet je eerst inloggen. 3. Als je je wachtwoord vergeten bent, kun je een nieuw aanvragen. 4. Zij heeft hard gewerkt en veel bereikt. Ze is dokter geworden. Opdracht 11. Titel van het goede boek: Leer een taal zonder docent. 18

19 Opdracht Een geheim is iets dat niemand mag weten. 2. Als je iets interessant vindt, vind je het leuk en wil je er meer over weten. 3. Als iets handig is, kun je het makkelijk gebruiken. 4. Je hebt je werk goed gedaan. Het heeft veel resultaat opgeleverd. 5. Als je toegang hebt, kun je naar binnen. V O L U P J M M M S R A H K K N K T J D Z L E L A S E B U N T L M Q S Y N O S R D M S R O A U B D N S O R A X R H O L R I N T E R E S S A N T T G O R P G E H E I M A I T O E G A N G U R O A F T T I N M T I E R T T F M P V G O I C E L S S A I C L G K F S M E D L H E T H N I R K P H O G E 19