Personele bestaffing ziekenhuisapotheek. vrijdag 18 maart apr. Katrien Meeussen, AZ Klina apr. Sophie Haverhals, AZ Monica apr. Sarah De Broe, ZNA

Transcriptie

1 Personele bestaffing ziekenhuisapotheek vrijdag 18 maart apr. Katrien Meeussen, AZ Klina apr. Sophie Haverhals, AZ Monica apr. Sarah De Broe, ZNA

2 kunnen we vergelijken?

3 Agenda 1. wettelijk kader versus realiteit 1. ziekenhuisapotheker 2. farmaceutisch technisch assistent 2. taken van de ziekenhuisapotheek 3. knelpunten in de praktijk 4. aanwervings en retentiebeleid 5. enquête personele bestaffing 1. kader 2. vragen en weging 3. resultaten 6. conclusies

4 1. Wettelijk kader KB ziekenhuisapotheker Wettelijk kader minimum aantal ziekenhuisapothekers acuut 75 bedden = 0,5 FTE acuut vanaf 120 bedden = 0,75 FTE acuut vanaf 150 bedden = 1 FTE van 150 bedden tot 299 bedden = 0,2 FTE/30 gepondereerde bedden vanaf 300 bedden = 0,5 FTE/75 gepondereerde bedden voorbeeld 450 bedden = 3 FTE Realiteit geen enkel ziekenhuis is in staat taken uit te voeren met het wettelijk minimum Oorzaak van discrepantie gebaseerd op activiteit voor verblijvende patiënten en niet voor daghospitaal en ambulante patiënten bedparameter is niet OK evolutie in de taken : forfaitarisering geneesmiddelen, klinische farmacie,

5 Wettelijk kader KB ziekenhuisapotheker # FTE APO/150 bedden 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 # FTE APO 1,00 min 0,50 0,00

6 1. Wettelijk kader KB ziekenhuisapotheker Wettelijk kader structuur apothekers apotheker hoofd van dienst : een ziekenhuisapotheker voor een dienst met drie adjunct apothekers of meer waaronder een adjuncthoofdapotheker hoofdapotheker : een ziekenhuisapotheker voor een dienst met minstens één en minder dan drie adjunct apothekers apotheker-titularis : een enige ziekenhuisapotheker in de instelling adjunct-hoofdapotheker : een ziekenhuisapotheker bijgevoegd aan de apotheker hoofd van dienst adjunct apotheker : een ziekenhuisapotheker onder leiding van de apotheker hoofd van dienst of de hoofdapotheker Realiteit apotheker hoofd van dienst of hoofdapotheker, eventueel een adjuncthoofdapotheker en gespecialiseerde adjunct apothekers met deelverantwoordelijkheden Oorzaak fusie ziekenhuizen specialisatie en complexiteit wetgeving

7 1. Wettelijk kader KB farmaceutisch technisch assistent Wettelijk kader farmaceutisch technisch assistenten het aantal personeelsleden niet-apothekers in de ziekenhuisapotheek hangt af van het aantal apothekers en van de activiteiten van de officina voor de bereiding van de geneesmiddelen en voor de geïndividualiseerde geneesmiddelendistributie is het aantal assistenten maximum 3 per apotheker Realiteit maximum is nog niet bereikt er is nog ruimte om assistenten in te schakelen

8 1. Wettelijk kader KB farmaceutisch technisch assistent ASS/APO 3,00 max 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0, ASS/APO

9 1. Wettelijk kader KB farmaceutisch technisch assistent assistenten moeten erkend worden niet erkende assistenten moeten geregulariseerd worden en hun aanvraag indienen tegen eind augustus 2011 taken worden beschreven in KB 10 november 1967 het ontvangen en registreren van geneeskundige voorschriften onder gelijk welke vorm het afleveren van geneesmiddelen overeenkomstig de wetten en geldende regels het inlichten van de patiënten betreffende het adekwaat en veilig gebruik van de geneesmiddelen het registreren en identificeren van de grondstoffen het uitvoeren van magistrale bereidingen het voorlichten van stagiairs "farmaceutisch-technisch assistent" met betrekking tot het werk in de apotheek

10 2. Taken van een ziekenhuisapotheek uitgebreid wettelijk takenpakket (volgende slides) wetgeving niet veel gewijzigd sinds 91 ondertussen 20 jaar later Realiteit grote (r)evolutie extra taken : forfaitarisering van geneesmiddelen vraagt andere aanpak wetgeving implantaten heeft enorme evolutie doorgemaakt artikel 35, 35 bis, notificatie, interpretatieregels klinische farmacie in volle expansie zware juridische verantwoordelijkheid voor ZAPO s

11 2. Taken van een ziekenhuisapotheek 2.1. algemene taken onder geneesmiddelen onder meer verstaan : de farmaceutische specialiteiten de magistrale bereidingen de courante farmaceutische produkten de antiseptica en de desinfectantia de geregistreerde dieetprodukten het steriel medisch-chirurgisch materiaal de implantaten en de prothesen de produkten onder klinische proeven de medische monsters voor de gehospitaliseerde patiënten volgende opdrachten : de produktie en de bereiding van niet-steriele en steriele geneesmiddelen Herverpakking van geneesmiddelen wordt met bereiding gelijkgesteld de geïndividualiseerde geneesmiddelendistributie de analyse en kwaliteitscontrole van de grondstoffen en van de geneesmiddelen de bevoorrading, permanente opslag en adequate bewaring van de geneesmiddelen de documentatie en de informatie de administratie de archivering

12 2. Taken van een ziekenhuisapotheek 2.2. specifieke taken de klinische activiteiten van de ziekenhuisapotheker hebben tot doel een zo doeltreffend, veilig en economisch mogelijk gebruik van de geneesmiddelen, en dit zowel in het belang van de patiënt als van de gemeenschap de organisatie van een doeltreffend, veilig en economisch distributiesysteem in de diverse ziekenhuiseenheden de integratie in multidisciplinaire werkgroepen om het doeltreffend en veilig gebruik der therapeutica te optimaliseren op een gestructureerde wijze alle farmacologische, toxicologische en noodzakelijke farmacologische informatie betreffende de geneesmiddelen die in het ziekenhuis worden gebruikt verzamelen, verwerken en verspreiden de actieve samenwerking met het verplegend personeel, wat betreft : a) de procedures voor het manipuleren van de geneesmiddelen; b) de praktische aanbevelingen voor een veilig gebruik van de geneesmiddelen en de toediening aan de patiënten

13 2. Taken van een ziekenhuisapotheek 2.2. specifieke taken in samenwerking met het medisch korps de farmacovigilantie organiseren en bevorderen de gezondheidsbegeleiding aan de gehospitaliseerde patiënten en de ontslagen patiënten in samenwerking met het medisch en verpleegkundig korps aan de verschillende hospitalisatiediensten de antiseptica en desinfectantia ter beschikking stellen met een kwaliteit conform de therapeutische behoeften. het toezicht houden op de galenische bereiding van inspuitbare radiofarmaceutische preparaten de deelname aan klinische proeven de deelname aan de snelle en doeltreffende behandeling van intoxicaties de ziekenhuisapotheker dient nauw samen te werken met de Directeur van het ziekenhuis, alsmede met de verantwoordelijken van de onderscheiden aspekten van de ziekenhuisactiviteit de ziekenhuisapotheker verleent zijn medewerking voor de problemen betreffende de farmaceutische activiteit : a) aan de medische raad van het ziekenhuis b) aan de verpleegkundige raad van het ziekenhuis c) aan de ethische commissie van het ziekenhuis de ziekenhuisapotheker neemt ook op een aktieve wijze deel aan : a) de activiteiten van het comité voor ziekenhuishygiëne b) de activiteiten van het medisch-farmaceutisch comité en het comité voor medisch materiaal de ziekenhuisapotheker dient de dagelijkse activiteiten rond de centrale sterilisatie kwalitatief te waarborgen door : 1 het verstrekken van advies omtrent de keuze van de apparatuur en van de sterilisatiemethodes 2 de validatie van de sterilisatieprocedures 3 het toezicht op de verschillende stappen voorafgaand aan de sterilisatie : reiniging, desinfectie, verpakking van het te steriliseren materiaal 4 het toezicht op de bewaringsmodaliteiten van steriel materiaal

14 2. Taken van een ziekenhuisapotheek 2.3. administratieve taken De hoofdapotheker heeft tot opdracht : 1 aan de beheerder advies te verlenen inzake het aan te werven apotheekpersoneel 2 de taken en de verplichtingen van het apotheekpersoneel te omschrijven 3 de activiteiten van het personeel van de ziekenhuisapotheek te plannen te leiden en te controleren 4 het personeel te evalueren inzake het financieel beheer van de ziekenhuisapotheek is hij/zij belast met volgende taken : 1 in samenwerking met de dienst boekhouding de gegevens bijhouden die het moeten mogelijk maken : a) het budget van de ziekenhuisapotheek op te stellen b) de rekeningen van de ziekenhuisapotheek op te volgen c) de balans van de ziekenhuisapotheek op te maken 2 de geldende fakturatieregels toepassen en de integratie van de fakturatie van de geneesmiddelen in de algemene fakturatie van het ziekenhuis, in samenwerking met de fakturatiedienst, mogelijk maken; 3 het economisch beheer verzekeren van de geneesmiddelen door : a) de keuze van de leveranciers van geneesmiddelen in overleg met MFC/CMM b) het beheer van geneesmiddelenvoorraad, binnen zijn bevoegdheden c) het bijhouden van de inventaris van geneesmiddelen

15 2. Taken van een ziekenhuisapotheek die uitbesteed kunnen worden 2.4. samenwerkingsverband in het kader van een samenwerkingsverband kan op de volgende gebieden een samenwerking worden tot stand gebracht tussen verschillende ziekenhuizen met het oog op een meer efficiënte werking van de ziekenhuisapotheek : 1 de bereiding van geneesmiddelen, de verpakking van geneesmiddelen en de sterilisatie van medisch materiaal nb : nieuwe normeringen (PICC s normen, de komst van industriële normen in de ziekenhuisapotheek) 2 de analyse en de kontrole van de kwaliteit van de grondstoffen en geneesmiddelen 3 de aankoop van geneesmiddelen 4 de medico-farmaceutische informatie Gevolgen van PICC s normering grote aanpassingswerken of uitbesteden

16 3. ziekenhuisapotheker en farmaceutisch technisch assistent : knelpuntberoepen Historisch : apotheek bestond enkel uit apotheker(s) en apothekersassistenten Personeelsbestaffing in een ziekenhuisapotheek : kritisch minimum aan apothekers en assistenten om continuïteit te verzekeren kleinere ziekenhuizen : weinig speelruimte om andere profielen aan te nemen openingsuren en permanentie in het weekend hebben een impact op bestaffing Schaarste op de markt noopt tot verdere diversifiëring van de functies taken die niet wettelijk toegewezen zijn kunnen uitgevoerd worden door andere profielen het niveau van de farmaceutisch technisch assistenten is hoger middelbaar door aanwerving van bachelor niveau kunnen de verantwoordelijkheden beter verdeeld worden Mogelijkheden ander gekwalificeerd personeel inzetten binnen de muren van de ziekenhuisapotheek met bvb achtergrond informatica economie creativiteit aan de dag leggen om bepaalde taken te laten uitvoeren door de best geplaatste medewerkers inschakelen van bvb logistieke medewerkers (uitpak, klaarzetten van bereidingen, bijstaan bij herverpakking, )

17 3. ziekenhuisapotheker en farmaceutisch technisch assistent : knelpuntberoepen Opleiding en accreditering ziekenhuisapotheker ZIO s opleiding ziekenhuisapotheker master na 5 jaar manama 3 jaar sinds september 2010 bijkomende accreditering per 5 jaar 120 punten in 4 modules permanentieproblematiek penalisatie wanneer niet geaccrediteerd : vermindering van 10 % op B5 Probleem instroom, langere opleiding met stage, grote uitstroom komende jaren

18 4. Aanwervings en retentie-beleid Aanwerving war for talent goede medewerkers aantrekken Aandacht voor retentiebeleid aandacht voor de wensen, inbreng, ontplooiing en verwachtingen van de medewerker kader voor overleg en regelmatige evaluatie toekennen van deelverantwoordelijkheden op maat van de medewerker op het vlak van dagelijkse organisatie of eerder een expertfunctie distributie klinische farmacie bereidingen (steriel, magistraal, chemobereidingen) implantaten steriel materiaal centrale sterilisatie facturatie personeelsplanning Redenen van ontslag doorgroeimogelijkheden opportuniteiten - ontplooiingsmogelijkheden traject woon-werk : optimalisatie sfeer en collega s verloningsbeleid en secundaire arbeidsvoorwaarden beleid van het ziekenhuis type en structuur van het ziekenhuis

19 5. enquête personele bestaffing 5.1. kadering Doel in kaart brengen van personele bestaffing in acuut algemene ziekenhuizen wie doet wat en hoe correlatie met activiteitsparameters? profielen? Respons 41 acute ziekenhuizen 11 andere ziekenhuizen (PVT, RVT, Sp, )

20 5.enquête personele bestaffing 5.2. vragen en weging Algemene gegevens ziekenhuis Type ziekenhuis weging antwoorden van uw ziekenhuis Universitair acuut ander specifieer Bestaffing #FTE totaal # FTE erkende ziekenhuisapothekers # FTE apothekersassistenten # FTE administratieve medewerkers # FTE logistieke medewerkers # FTE andere medewerkers master diploma specifieer medewerkers master diploma in FTE/diploma # FTE andere medewerkers bachelor diploma specifieer medewerkers bachelor diploma in FTE/diploma # FTE andere medewerkers middelbaar diploma specifieer andere medewerkers middelbaar diploma in FTE/diploma # FTE CSA Kerncijfers ziekenhuis # verantwoorde bedden # campi # apotheken # RVT bedden # PVT bedden # Sp bedden

21 Activiteitsparameters I Distributie van geneesmiddelen wat betreft distributie > 50 % globale distributie 8 individuele distributie 12 distributie per eenheidsdosis 20 II Distributie van steriele materialen door apotheek 3 III Bereidingen in apotheek cytostaticabereidingen geen 0 <15/dag 0,5 >15/dag en < 30/dag 1 > 30/dag en < 45/dag 2 > 45/dag 3 steriele bereidingen < 5/dag 0,5 > 5/dag en < 10/dag 1 > 10/dag 2 > 10/dag + CIVA 6 IV implantaten bestellingen door medewerkers apotheek 1 ontvangst door medewerkers apotheek 1 V logistiek door apotheek dienstvoorraden 0,1 of 2 individuele voorschriften 0,1 of 2 steriele materialen 0,1 of 2 VI administratie door medewerkers apotheek registratie verbruiken en tarificatie 2 facturatie 1 boeking leveranciersfacturen 2 VI klinische studies per jaar < 10 0,5 > 10 en < 20 1 > 20 en < 50 2 > 50 3 VII klinische farmacie op 1 dienst 1 op 2 diensten 2 op 3 diensten 3 > 3 diensten 4 VIII CSA actief betrokken in organisatie CSA 0,5 IX Electronisch medisch voorschrift heeft u een geïntegreerd EMV?

22 5. enquête personele bestaffing 5.2. vragen en weging Verloning adjunct ziekenhuisapothekers barema indien > barema, verhoging op basis van : 1. anciënniteit 2. bereikte doelstellingen 3. verantwoordelijkheden 4. standaard 5. specifieer andere andere extra legale voordelen

23 Resultaten enquête diversiteit van de medewerkers 100% 80% # FTE bachelor 60% # FTE master # FTE log # FTE adm 40% # FTE ass # FTE APO 20% 0%

24 5.3. Resultaten enquête gemiddelden van medewerkers profiel medewerkers ZAPO 2% 15% 8% 1% 2% 28% apothekers apothekers-assistenten administratieve medewerkers logistieke medewerkers bachelor master andere 44%

25 5.3. Resultaten enquête aantal FTE/bedden andere batchelor master logistiek administratiek assistenten apothekers

26 5.3. Resultaten enquête aantal FTE gewogen in functie van activiteitsparameter/bedden # FTE totaal weging activiteit

27 5.3. Resultaten enquête distributiesystemen distributie globaal individueel toediening (geen robot) 2% 29% 69%

28 5.3. Resultaten enquête logistiek logistiek DV DV+GN DV+GN+ST niets GN ST mat 2% 5% 7% 17% 47% 22%

29 Aantal 5.3. Resultaten enquête diversiteit in taken taken apotheek EMV CSA Ster mat Klin s t>10 klin far ja neen

30 5.3. Resultaten enquête verloning van adjunct apothekers barema's 2008 barema std hoger barema's 2011 barema anci doelstellingen std hoger 20% 22% 7% 59% 80% 12%

31 6. Conclusies wat op eerste zicht vergelijkbaar lijkt is het in werkelijkheid niet FTE/bedden is niet de bepalende parameter grote diversiteit aan invulling taken niet alle parameters meegenomen in vergelijking : andere activiteitsparameters mate van informatisering # campi/ # apotheken informaticaondersteuning aanleunende modules creatief personeel aannemen : apothekers omringen door niet-apothekers is absoluut mogelijk en zelfs aangewezen maar apothekers blijven wettelijk verantwoordelijk goed aanwervings en retentiebeleid is cruciaal gezien de marktsituatie

32