UNIVERSITAIR CENTRUM GERIATRIE

Transcriptie

1 UNIVERSITAIR CENTRUM GERIATRIE 1

2 Drugs en Senioren Drugs en Senioren Prof Dr M Vandewoude Universitair Centrum Geriatrie Antwerpen 2

3 3

4 Wat wordt juist bedoeld? «Echte drugs» Alcohol Psychotrope medicatie Nicotine 4

5 Gebruik bij Ouderen Frequent Ouderen zijn meer kwetsbaar = Frailty Problemen : bij lager gebruik 5

6 Gebruik bij Ouderen Dikwijls niet opgemerkt Door familie Door omgeving Door arts Probleemgebruikers meestal gedacht aan jongeren 6

7 Illegale drugs bij Ouderen Weinig over geweten Spoedgevallendienst in LA 10 maanden 3417 volwassenen boven 50 jaar 107 waren bij screening positief(3.1 %) Cocaine 63 % Opiaten 16 % Marihuana 14 % % met hart- en vaataandoeningen 55 % bij drug gebruikers 10 % bij anderen 7

8 Voorkomen van overdreven alcoholgebruik 16% mannen > 2 drinks per dag 15% vrouwen > 1 drink per dag Abuses of afhankelijkheid 3 % bij mannen 0.5 % bij vrouwen 3-4 % problemen maar geen echte abuses meer voorkomend bij geïnstitutionaliseerden (21 %) 8

9 1 drink 9

10 Voorkomen Neemt af met de leeftijd tot 60 Neemt daarna terug toe Vooral bij mannen boven 75 jr 10

11 Definitie van een alcoholieker Iedereen die meer drinkt dan zijn dokter 11

12 2/3 Patroon van Gebruik Early Onset (< 60) Meer problemen Financieel Juridisch Sociaal Sterker drinkers dan Late onset 12

13 Patroon van Gebruik Late Onset ( > 60) 1/3 Sociale drinkers Meer gevoelig voor eenzelfde dosis met ouder worden Cognitieve problemen Meer drinken na een verlies 13

14 Gezondheidsproblemen Meer uitgesproken Op verschillende systemen Maag-darm-Lever Hart- en bloedvaten Neuropsychiatrisch Invloed op andere medicatie 14

15 Opsporen Door middel van evaluatie-instrumenten MAST-G (Michigan Alcoholism Screening Test) Kortere screening testen CAGE TWEAK 15

16 CAGE Have you ever felt you ought to Cut down on your drinking? Have people Annoyed you by criticizing your drinking? Have you ever felt bad or Guilty about your drinking? Have you ever had a drink first thing in the morning to steady your nerves or get rid of a hangover (Eye-opener)? 16

17 CAGE 1. Hebt u al eens gedacht dat het nodig was om uw drinkgedrag te beperken? 2. Hebt u al eens vervelende kritiek gekregen over uw drinkgewoonten? 3. Hebt u zich al eens slecht/schuldig gevoeld over uw drinkgedrag? 4. Hebt u s morgens vroeg al eens een drankje genomen om u beter te voelen? 17

18 Score 1 punt voor een positief antwoord 1 : 80 % 2 : 89 % 3 : 99 % 4 : 100 % Zijn afhankelijk 18

19 TWEAK Tolerance Na hoeveel drankjes voelt u het effect? (3 of meer = 2 punten) of Na hoeveel drankjes valt u in slaap, of wat is het hoogste aantal drankjes dat u neemt? (5 of meer = 2 punten) 19

20 TWEAK Worried Hebben uw familie/kennissen zich zorgen gemaakt over uw drinkgewoonten het laatste jaar? (1punt) Eye-opener Neemt u soms bij het opstaan een drankje? (1 punt) Amnesia Zijn er soms momenten dat u na het drinken niet meer wist wat u gedaan of gezegd hebt? (1 punt) K/Cut down Vindt u zelf dat u wat minder zou moeten drinken? (1 punt) 20

21 Score 3 of meer punten is suggestief voor een Zware drinker - Alcoholisme 21

22 Gebruik van Psychotropica Tranquillizers 22

23 Epidemiologie thuiswonenden tussen 6 en 30% geïnstitutionaliseerde ouderen tussen 22 en 50% vrouwen meer dan mannen meer dan 50% van de gebruikers worden regelmatige gebruikers meest voorgeschreven medicatie 23

24 Nevenwerkingen Vallen en heupfracturen Geheugenstoornissen Verhoogde afhankelijkheid Depressie Hypoxie tijdens de slaap 24

25 Ontwenning Angst Delirium Oorsuizen Epilepsie 2-4 d later Kan maanden duren Een kopje thee, Meneer. De ontwenning verloopt precies niet zo vlot 25

26 Ontwenning Geleidelijk aan, 10-15% per week Begeleiding door een arts Eventueel tijdelijke ondersteuning met andere medicaties 26

27 Bespaar Uzelf problemen... Begin niet met dergelijke producten! Vooral wanneer er voeger reeds problemen waren met andere medicaties of alcohol Zoek Alternatieven 27

28 Roken Geassocieerd met Hart- en vaatziekten Kanker CVA Emfyseem Rokers overlijden 3x meer tussen jaar 2x meer tussen % Niet-Rokers wordt 85+ slechts 12 % rokers 28

29 Rookstop onmiddellijke effecten 20 minuten Bloeddruk en pols dalen Lichaamstemperatuur normalizeert 24 uur risico op hartaandoening vermindert 48 uur effecten op smaak van voeding 72 uur ademhalingswegen ontspannen ademen wordt beter 29

30 Rookstop midellange termijn effecten 1-9 maanden hoesten kortademigheid sinusitisklachten binnen het jaar zelfbeeld verbetert controle over eigen leven 30

31 Rookstop Lange termijn effecten Stoppen voor het 50e levensjaar vermindert het overlijdensrisico over 15 jaar met de helft Het risico op hartaanvallen vermindert gestaag en na 5 jaar is het gelijk aan een niet-roker Het risico op longkanker vermindert gestaag Na 10 jr nog % van een roker Na 15 jaar gelijk aan een niet-roker 31

32 Rookstop blijft nuttig Individueel programma s voor rookstop Collectief passief roken tegengaan rookvrije publieke plaatsen 32

33 Besluit Verslavingsproblematiek moet breder bekeken worden Interventie blijft nuttig ook op latere leeftijd Interventie moet zich vooral toespitsen op gezonde levenswijze Matig alcoholgebruik Controle polymedicatie Rookstop 33