Van Zwitserleven Pensioen Premie Overeenkomst Beleggingen. Naar. Zwitserleven Exclusief Pensioen

Transcriptie

1 Van Zwitserleven Pensioen Premie Overeenkomst Beleggingen Naar Zwitserleven Exclusief Pensioen EEN PRODUCTVERGELIJKING DOOR MIDDEL VAN DE PRUDENTIETOETS LNBB ACTUARISSEN + PENSIOENCONSULTANTS

2 pagina 1 PRODUCTVERGELIJKING INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE Alles wat u moet weten Inleiding...2 Doel van deze productvergelijking...2 Goed om te weten...3 Over de Prudentietoets...3 Samenvatting van de resultaten...4 Analyse Inleiding...5 Lifecycle beleggingen...6 Pensioenresultaat...7 Netto productrendement...9 Pensioengericht beleggen...11 Uitvoeringskosten en premies voor risicoverzekeringen...12 Verdieping Netto productrendement nader bekeken...15 Beleggingsrendement...15 Total Expense Ratio...15 Bonus in de vorm van een winstbijschrijving...16 Uitgangspunten Samenvatting pensioenregeling...18 Kenmerken maatmensbestand en budgetneutraliteit...20 Nawoord Ten slotte...21

3 pagina 2 PRODUCTVERGELIJKING ALLES WAT U MOET WETEN Inleiding U hebt uw pensioenregeling ondergebracht bij Zwitserleven. Daarvoor hebt u een collectieve pensioenverzekering Zwitserleven Pensioen Premie Overeenkomst Beleggingen (hierna; Zwitserleven Pensioen) afgesloten. Het Zwitserleven Pensioen is een pensioenverzekeringsproduct. Maatschappelijke ontwikkelingen, fiscale wijzigingen en technische mogelijkheden kunnen betekenen dat een pensioenverzekeringsproduct aangepast moet worden om up-to-date te blijven of zelfs aan vervanging toe is. Ons onderzoek is verricht vanwege de omzetting van uw huidige product, Zwitserleven Pensioen. Dit pensioenverzekeringsproduct is oorspronkelijk door Zwitserleven in de markt gebracht en wordt opgevolgd door het Zwitserleven Exclusief Pensioen. Voor u is het vanzelfsprekend van belang om inzicht te hebben in de kwaliteit van het Zwitserleven Exclusief Pensioen als product waarmee u uw pensioenregeling kunt continueren. De kwaliteit van het Zwitserleven Exclusief Pensioen stellen wij in ons onderzoek vast op basis van de door ons ontwikkelde Prudentietoets. We beoordelen daarbij niet alleen de resultaten van het Zwitserleven Exclusief Pensioen, maar vergelijken het product met de voorganger, het Zwitserleven Pensioen, en een benchmark. De benchmark is het gemiddelde van de pensioenproducten van vier, door Zwitserleven aangewezen, concurrerende aanbieders: Prestatie Pensioen van Nationale-Nederlanden, Persoonlijk Pensioen Plan collectief van Delta Lloyd, BeFrank, en Brand New Day. BeFrank en Brand New Day zijn premiepensioeninstellingen (afgekort: PPI s) die ook pensioenproducten aanbieden voor beschikbare premieregelingen zoals die van u. Doel van deze productvergelijking De productvergelijking beoogt u eenvoudige en begrijpelijke informatie te verschaffen die u kunt gebruiken bij de beoordeling van het nieuwe pensioenverzekeringsproduct. Wij gaan bij de vergelijking uit van budgetneutraliteit: u betaalt evenveel pensioenpremie en (eventueel) bijkomende kosten en risicopremies, ongeacht het product. Deze productvergelijking is een aanvulling op het door Zwitserleven uitgebrachte verlengingsvoorstel. Gelieve de vergelijking dus in samenhang met het verlengingsvoorstel te lezen.

4 pagina 3 PRODUCTVERGELIJKING ALLES WAT U MOET WETEN In deze productvergelijking geven wij de resultaten van onderzoek naar de kwaliteit van het nieuwe Zwitserleven Exclusief Pensioen weer. Het onderzoek hebben wij in opdracht van Zwitserleven uitgevoerd. Voor meer informatie over de door ons gehanteerde methode verwijzen wij u graag naar uw pensioenadviseur of Zwitserleven. Goed om te weten In de productvergelijking hanteren wij een aantal begrippen, vaak afkomstig uit de beleggingswereld. Want uw pensioenregeling is een regeling waarbij de premie wordt belegd voor de werknemers. In de meeste gevallen beleggen zij op basis van een lifecycle. Dit is een beleggingsvorm waarbij het beleggingsrisico door de pensioenuitvoerder wordt afgebouwd naarmate de werknemer ouder wordt. In een enkel geval kiest de deelnemer er voor om zelf te beleggen, afwijkend van de lifecycle. De productvergelijking is gebaseerd op de verschillen in de lifecycles van pensioenproducten. We doen geen uitspraak over de effecten van afwijkende beleggingskeuzes die individuele werknemers incidenteel maken. Over de Prudentietoets heeft de Prudentietoets ontwikkeld om pensioenproducten die gebaseerd zijn op beleggingen op een objectieve en zinvolle manier te analyseren en vergelijken. Het uiteindelijke pensioen dat een werknemer ontvangt is immers afhankelijk van een aantal onzekere factoren: de hoogte van de premie die wordt ingelegd, het uiteindelijk gerealiseerde rendement op die premie en -op het moment dat het pensioenkapitaal wordt omgezet in een pensioen- de levensverwachting en de marktrente. De Prudentietoets geeft u het benodigde inzicht om tot een zorgvuldige keuze van een pensioenproduct te komen. De methode kijkt dus vooruit, en geeft verwachtingen over het te bereiken pensioenresultaat weer. Die verwachtingen worden afgeleid uit 500 verschillende economische scenario s en bijhorende beleggingsrendementen. Elk scenario heeft een eigen impact op het pensioenresultaat en alle scenario s samen leiden tot een verwachting en tot inzicht in de beleggings- en renterisico s die hiermee samenhangen. Niet voor één persoon, maar op het hele werknemersbestand: jong en oud, man en vrouw, met een laag, modaal of hoog salaris. Bij deze productvergelijking maken we gebruik van een werknemersbestand dat is gebaseerd op maatmensen. De samenstelling van het maatmensbestand in leeftijd en geslacht komt overeen met de Nederlandse beroepsbevolking. De belangrijkste kenmerken van het maatmensbestand zijn in de bijlage opgenomen.

5 pagina 4 PRODUCTVERGELIJKING ALLES WAT U MOET WETEN Samenvatting van de resultaten Meer pensioen en zekerheid voor hetzelfde geld. Dat is kort samengevat het resultaat van de productvergelijking. Het Zwitserleven Exclusief Pensioen is een modern pensioenproduct. De nieuwe lifecycle beleggingen zorgen voor een betere afweging tussen het rendement op de premies en het daarmee samenhangende beleggings- en renterisico. De lage uitvoeringskosten en risicopremies van het Zwitserleven Exclusief Pensioen zorgen voor meer pensioen bij een gelijk pensioenbudget Meer pensioen en zekerheid voor hetzelfde geld. Dat biedt het Zwitserleven Exclusief Pensioen ten opzichte van het Zwitserleven Pensioen. Ook ten opzichte van de benchmark presteert het Zwitserleven Exclusief Pensioen goed. In vergelijking met het Zwitserleven Pensioen voldoet het Zwitserleven Exclusief Pensioen op nagenoeg alle onderzochte onderdelen beter. Een groter deel van uw pensioenbudget wordt besteed aan het opbouwen van pensioen. In de laatste jaren voor pensionering wordt het pensioenkapitaal effectiever beschermd tegen beleggings- en renterisico s. Het pensioenresultaat fluctueert daardoor minder met veranderingen in de marktrente. Alleen het netto productrendement van het Zwitserleven Pensioen is naar verwachting hoger. Maar dat hogere rendement brengt ook hogere risico s met zich mee en met de nieuw samengestelde lifecycle beleggingen in het Zwitserleven Exclusief Pensioen is de balans tussen rendement en risico beter. Kortom, het pensioenresultaat is bij een keuze voor het Zwitserleven Exclusief Pensioen naar verwachting hoger en zekerder. Ook ten opzichte van de benchmark presteert het Zwitserleven Exclusief Pensioen goed. Het pensioenresultaat is naar verwachting hoger. Het Zwitserleven Exclusief Pensioen biedt daarbij bovendien meer zekerheid.

6 pagina 5 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE Inleiding Pensioenproducten zijn ingewikkelde producten. Niet alleen in de zin van de wet, waar ze worden aangeduid als complexe financiële producten, maar ook in de alledaagse praktijk. Werkgevers en werknemers ervaren pensioen vaak als moeilijke materie. Een overgang naar een nieuwe pensioenverzekering levert dan al snel het gevoel beslissingen te moeten nemen zonder vaste grond onder de voeten. Bij deze productvergelijking hanteren wij vier belangrijke criteria: 1. pensioenresultaat, 2. netto productrendement, 3. pensioenstabilisator, en 4. uitvoeringskosten en risicopremies. Het is goed om te weten dat pensioen kan worden opgeknipt: in een pensioenregeling en een pensioenverzekering. De pensioenregeling bepaalt de inhoud van het pensioen, door onder meer vast te leggen: wat de pensioenleeftijd is, op welke pensioenen (ouderdomspensioen, partnerpensioen, wezenpensioen, arbeidsongeschikheidspensioen) aanspraak kan worden gemaakt, hoe hoog de premie is, en op welke wijze er wordt belegd: de lifecycle. De pensioenverzekering is een invulling van de afspraken tussen u als werkgever en uw verzekeringsmaatschappij. Die afspraken bevatten onder meer: de verplichting van de werkgever om werknemers aan te melden, de verplichting van de verzekeringsmaatschappij om de werknemers te verzekeren en het pensioen uit te keren, afspraken over de premies en kosten die de verzekeringsmaatschappij aan de werkgever in rekening brengt, en de invulling van de beleggingen. Voor verschillende soorten pensioenregelingen bestaan verschillende pensioenverzekeringen. De producten worden aangeboden door twee typen pensioenuitvoerders: verzekeringsmaatschappijen en premiepensioeninstellingen (PPI s). U hebt een pensioenregeling die is gebaseerd op een methode die beschikbare premie wordt genoemd. Voor uw beschikbare premieregeling gaat het om producten waarbij de premies periodiek worden belegd. Op de pensioendatum worden de beleggingen verkocht en voor het kapitaal wordt pensioen aangekocht. Het rendement op de beleggingen bepaalt mede de

7 pagina 6 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE hoogte van het pensioen. Maar het pensioenresultaat is ook afhankelijk van de levensverwachting en de marktrente op de pensioendatum. Andere aspecten van de pensioenverzekering zijn uitvoeringskosten (ook wel administratiekosten genoemd) en risicopremies voor de verzekering van pensioenen die worden uitgekeerd bij overlijden en arbeidsongeschiktheid. Die kosten en risicopremies gaan ten laste van het pensioenbudget. Het verband tussen de pensioenregeling en de pensioenverzekering kan zo worden omschreven. In de pensioenregeling is bepaald hoe hoog de premie voor een werknemer is, in de pensioenverzekering is bepaald welk deel van die premie beschikbaar is voor pensioen; hoe lager de uitvoeringskosten en risicopremies zijn, hoe meer premie er belegd kan worden voor de opbouw van pensioen. Het belang van een kwalitatief goede pensioenverzekering is duidelijk. Lage uitvoeringskosten en lage risicopremies leveren een hoger pensioen. Hetzelfde geldt voor beter en goedkoper beleggen. In dit rapport hebben we de pensioenproducten juist op deze aspecten geanalyseerd en vergeleken. In dit geval specifiek voor de omzetting van uw oude pensioenverzekeringsproduct Zwitserleven Pensioen in het nieuwe Zwitserleven Exclusief Pensioen, afgezet tegen een marktconforme benchmark. Lifecycle beleggingen In pensioenproducten voor beschikbare premieregelingen moet door de pensioenuitvoerder worden belegd op basis van het prudent-person beginsel. Dat is een open norm, waaraan de wet enige invulling geeft door te stellen dat: er moet worden belegd in het belang van de deelnemers en er sprake moet zijn van spreiding van de beleggingen in relatie tot de duur van de periode tot pensioendatum, waarbij het beleggingsrisico kleiner wordt naarmate de pensioendatum nadert. Pensioenuitvoerders vullen het beleggingsbeleid in met lifecycle beleggingen. Deze methode is gericht op de beleggingshorizon van de werknemer. De invulling van lifecycle beleggingen verschilt per pensioenproduct, maar ze hebben gemeen dat de beleggingsmix wijzigt naarmate een deelnemer ouder wordt. Voor een jonge deelnemer wordt risicovoller belegd dan voor een oudere deelnemer. In het Zwitserleven Exclusief Pensioen biedt Zwitserleven standaard een neutrale lifecycle aan. U kunt besluiten om uw werknemers ook andere lifecycle beleggingsprofielen aan te bieden. De werknemers kunnen kiezen uit maximaal vijf lifecycle beleggingsprofielen: voorzichtig, defensief, neutraal, ambitieus en offensief.

8 pagina 7 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE Ons onderzoek is gericht op het standaard profiel, bij de meeste pensioenuitvoerders betekent dat beleggen op basis van de neutrale lifecycle. De samenstelling van de in het Zwitserleven Exclusief Pensioen toegepaste neutrale lifecycle is in onderstaande grafiek weergegeven. Aandelen ontwikkelde en opkomende markten Staatsleningen opkomende markten Investment Grade Bedrijfsobligaties Vastgoed High Yield Bedrijfsobligaties Staatsleningen Euro Beleggingsmix 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Leeftijd Pensioenresultaat Het belangrijkste doel van uw pensioenregeling is het opbouwen van een oudedagsvoorziening. Vanzelfsprekend geldt daarbij: hoe hoger het pensioenresultaat hoe beter. Maar het is ook belangrijk dat onder slechte economische omstandigheden en een ongunstig beleggingsklimaat een zo goed mogelijk pensioenresultaat wordt bereikt. Dat geeft uw werknemers meer zekerheid over hun pensioen. De pensioenresultaten variëren met de leeftijd en het inkomen van een werknemer. Voor iedere werknemer krijgen we een andere uitkomst. Alle uitkomsten samen verwerken we in één percentage, het opbouwpercentage. Het opbouwpercentage stellen we zo vast: We berekenen het pensioen dat de maatmensen in de beschikbare premieregeling opbouwen met beleggen in de lifecycle. Iedere keer gebruiken we daarbij een ander economisch scenario en bijhorende beleggingsrendementen. In totaal berekenen we voor ieder maatmens het pensioenresultaat in 500 economische scenario s. Dat zijn heel goede scenario s met gunstige beleggingsrendementen en dat zijn erg slechte scenario s met ongunstige beleggingsrendementen. En alles wat daar tussen in zit.

9 pagina 8 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE Voor ieder maatmens rekenen we het pensioenresultaat terug naar een persoonlijk opbouwpercentage per jaar; een percentage gerelateerd aan de pensioengrondslag. De pensioengrondslag is het deel van het salaris waarover pensioen wordt opgebouwd: het salaris verminderd met de franchise. Over de franchise wordt geen pensioen opgebouwd, omdat uw werknemer te zijner tijd een AOW pensioen ontvangt. Vervolgens bepalen we het opbouwpercentage als het gemiddelde van alle persoonlijke opbouwpercentages. We hebben voor het Zwitserleven Pensioen, het Zwitserleven Exclusief Pensioen en de benchmark het opbouwpercentage bepaald. Een hoger opbouwpercentage betekent voor uw werknemers naar verwachting een hoger pensioenresultaat. En een hoger opbouwpercentage in een slecht economisch scenario betekent voor uw werknemers meer zekerheid over hun pensioen. Meer zekerheid is er ook als de kans groter is dat het pensioenresultaat ten minste gelijk is aan het pensioenresultaat dat wordt behaald in een middelloonregeling met een opbouwpercentage van 1,75% per jaar. We noemen dat de haalbaarheid en drukken dat uit in een percentage en de omvang van de bol. Het uitgangspunt bij alle berekeningen is dat het pensioenbudget (uw pensioenlast) gelijk blijft. Advieskosten hebben we hierbij buiten beschouwing gelaten. In onderstaande grafiek zijn de pensioenresultaten opgenomen. 2,10% Verwacht opbouwpercentage 2,00% 1,90% 1,80% Zwitserleven Pensioen; 46,2% Zwitserleven Exclusief Pensioen; 61,9% Benchmark; 58,7% 1,70% 1,60% 1,45% 1,50% 1,55% 1,60% 1,65% Opbouwpercentage in slecht economisch scenario

10 pagina 9 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE Realiseert u zich dat het opbouwpercentage is bepaald voor een groep maatmensen over een lange periode. In individuele gevallen zal het pensioenresultaat anders zijn. Een slecht economisch scenario met ongunstige beleggingsrendementen kan voor een werknemer een lager pensioenresultaat met zich meebrengen. Conclusie Het Zwitserleven Exclusief Pensioen levert, met hetzelfde pensioenbudget, naar verwachting voor uw werknemers hogere pensioenresultaten dan in uw huidige pensioenproduct. Daarbij biedt het uw werknemers ook meer zekerheid. In een slecht economisch scenario met ongunstige beleggingsrendementen wordt nog steeds een redelijk pensioenresultaat behaald. Ook ten opzichte van de benchmark presteert het Zwitserleven Exclusief Pensioen goed. Netto productrendement We hebben voor het Zwitserleven Pensioen, het Zwitserleven Exclusief Pensioen en de benchmark het netto productrendement bepaald. Het netto productrendement is het rendement dat gemiddeld over alle maatmensen en over alle jaren, wordt behaald. Netto productrendement definiëren wij als het te verwachten rendement dat na aftrek van alle kosten op de netto beschikbare premies is gerealiseerd. Onder die kosten verstaan wij ook de aan- en verkoopkosten van beleggingen en kosten die ten laste van de lifecycle beleggingen worden gebracht. Een hoger netto productrendement betekent dat uw werknemers een hoger pensioenkapitaal op kunnen bouwen. Maar als een hoog netto productrendement wordt gerealiseerd met relatief veel risicovolle beleggingen (in aandelen bijvoorbeeld) lopen uw werknemers ook een hoog risico. De kans op een slecht pensioenresultaat is dan groot. De beste lifecycle belegging heeft een optimaal evenwicht tussen het rendement dat uw werknemers naar verwachting behalen en het risico dat ze daarbij lopen. Of een hoog rendement ten koste gaat van zekerheid, drukken wij uit in een verhoudingsgetal, de Sharpe ratio. Hoe hoger de Sharpe ratio, hoe beter. Het betekent dat uw werknemers verhoudingsgewijs hoger worden beloond met rendement voor het risico dat zij lopen.

11 pagina 10 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE In de grafiek staan het verwachte netto productrendement en het netto productrendement in een slecht economisch scenario. De Sharpe ratio is vermeld en uitgedrukt in de omvang van de bol. 4,2% Verwacht netto productrendement 4,0% 3,8% 3,6% Benchmark; 0,39 Zwitserleven Exclusief Pensioen; 0,50 Zwitserleven Pensioen; 0,48 3,4% 3,2% 1,1% 1,2% 1,3% 1,4% 1,5% 1,6% 1,7% 1,8% Netto productrendement in slecht economisch scenario Conclusie Het Zwitserleven Exclusief Pensioen brengt het hoogste netto productrendement. Dat is belangrijk om een goed pensioenresultaat te bereiken. Het Zwitserleven Exclusief Pensioen genereert naar verwachting een hoger rendement dan de benchmark. Dat daarbij een goede balans is gevonden tussen rendement en risico blijkt uit de Sharpe ratio: het extra rendement wordt gerealiseerd terwijl het risico wordt beheerst. Ten opzichte van het Zwitserleven Pensioen is in het Zwitserleven Exclusief Pensioen naar verwachting het netto productrendement ook hoger. In een slecht economisch scenario met ongunstige beleggingsrendementen blijkt het rendement lager. Dat het extra rendement het wat hogere risico compenseert, blijkt uit de Sharpe ratio die voor beide premiepensioenproducten gelijk is.

12 pagina 11 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE Pensioengericht beleggen De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt samen met De Nederlandsche Bank toezicht op een correcte uitvoering van de Pensioenwet. De toezichthouders beoordelen ook in hoeverre pensioenuitvoerders producten ontwikkelen die in lijn zijn met het doel en de strekking van de wet. De AFM spoort pensioenuitvoerders aan inkooptariefgericht te beleggen. Dat wil zeggen: de pensioenuitvoerder bouwt het beleggingsrisico af naarmate de pensioendatum nadert. In de praktijk betekent dit dat de pensioenuitvoerder naarmate de pensioendatum nadert steeds minder belegt in zakelijke waarden zoals aandelen en steeds meer in langlopende obligaties. Een veel gebruikte term daarvoor is pensioenstabilisator. Met een goede pensioenstabilisator voorkomt uw pensioenuitvoerder dat door een forse koersdaling kort voor de pensioendatum een (groot) deel van het opgebouwde pensioenkapitaal verloren gaat. Het is een instrument dat inspeelt op de fluctuaties in de marktrente. De pensioenstabilisator moet er voor zorgen dat de waarde van het opgebouwde pensioenkapitaal meebeweegt met de kosten van pensioen. Bij een dalende marktrente stijgen de kosten van pensioen, maar neemt de waarde van het opgebouwde pensioenkapitaal toe. En omgekeerd. Een effectieve pensioenstabilisator voorkomt grote fluctuaties in het pensioenresultaat als uw werknemer zijn of haar pensioendatum nadert. De effectiviteit van de pensioenstabilisator hebben wij beoordeeld door na te gaan in welke mate het pensioenproduct uw werknemers naar verwachting beschermt tegen financiële risico s in de laatste fase van de lifecycle, dus in de laatste jaren voor hun pensionering. We doen dat door na te gaan wat het netto productrendement en het daarmee samenhangende risico in die periode is. En we zetten dit rendement vervolgens af tegen het rendement dat uw werknemer in deze periode ten minste moet realiseren om zijn pensioenresultaat op peil te houden. Zo beoordelen we de bescherming tegen financiële risico s die het product biedt. Maar ook de afweging tussen rendement en risico die daarbij is gemaakt. Het verschil tussen het netto productrendement en het minimaal benodigde productrendement is het overrendement. In de grafiek staan het verwachte overrendement en het overrendement in een slecht economisch scenario. Voor de afweging tussen rendement en risico bepalen we de mate waarin de pensioenstabilisator het pensioenresultaat op peil houdt. We noemen dat de haalbaarheid van de pensioenstabilisator en drukken dat uit in een percentage en de omvang van de bol.

13 pagina 12 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE 1,0% 0,8% Benchmark; 67,5% Verwacht overrendement 0,6% 0,4% Zwitserleven Exclusief Zwitserleven Pensioen; 67,3% Pensioen; 61,0% 0,2% 0,0% -1,80% -1,60% -1,40% -1,20% -1,00% -0,80% Overrendement in slecht economisch scenario Conclusie Voor het Zwitserleven Exclusief Pensioen is een prudente afweging gemaakt tussen rendement en risico in de laatste jaren voor de pensioendatum. Dat brengt in die periode niet het allerhoogste overrendement, maar in een slecht economisch scenario met ongunstige beleggingsrendementen blijkt het resultaat duidelijk beter dan in het Zwitserleven Pensioen. We kunnen stellen dat in de stabilisatorfase het Zwitserleven Exclusief Pensioen een beleggingsbeleid voert waarmee forse fluctuaties in het pensioenresultaat worden voorkomen. Kortom, het doel -een stabiel pensioenresultaat in de laatste jaren voor pensioendatum- wordt bereikt. Dat blijkt ook uit haalbaarheid; die is ten opzichte van het Zwitserleven Pensioen goed en vergelijkbaar met de benchmark. Uitvoeringskosten en premies voor risicoverzekeringen Het uitvoeren van een pensioenregeling brengt kosten met zich mee. Die uitvoeringskosten zijn productspecifiek en vaak gerelateerd aan het aantal deelnemers, het premievolume of de gemiddelde premie. Uitvoeringskosten kunnen worden uitgedrukt als een percentage van de premie, als een vast bedrag per werknemer of een combinatie van beiden. Uitvoeringskosten zijn dus de kosten voor het voeren van administratie. Een vaak gehanteerde term hiervoor is: administratiekosten.

14 pagina 13 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE Voor de goede orde: onder uitvoeringskosten verstaan wij niet de kosten die samenhangen met de beleggingen (uitgedrukt in de Total Expense Ratio, TER). Een pensioenregeling omvat meestal ook dekkingen bij overlijden in de vorm van partner- en wezenpensioen en premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid. Voor deze risicoverzekeringen brengt de pensioenuitvoerder premies in rekening. We hebben geanalyseerd waar uw totale pensioenbudget aan wordt besteed. Per pensioenproduct gaan we na hoe de verdeling is tussen de premie die beschikbaar is voor het opbouwen van pensioenkapitaal, de premies voor risicoverzekeringen en de uitvoeringskosten. Vanzelfsprekend is een goed pensioenresultaat gebaat bij zo laag mogelijke risicopremies en uitvoeringskosten. Oftewel: hoe groter het deel van uw pensioenbudget besteed kan worden aan de beschikbare premie en de opbouw van pensioen, hoe beter. In onderstaande grafiek is de verdeling van het pensioenbudget weergegeven. Risicopremie is de premie voor het partnerpensioen en PVA is de premie voor de premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid. Beschikbare premie PVA Uitvoeringskosten Risicopremie 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zwitserleven Pensioen Zwitserleven Exclusief Pensioen Benchmark Om een indruk te geven van de ontwikkeling van de kosten en premies in de tijd, is de verhouding niet alleen in het aanvangsjaar maar ook in het vijfde jaar bepaald. Wijzigingen in de tijd doen zich onder meer voor als gevolg van wijzigingen in het onderliggende personeelsbestand (door pensioneringen en nieuwe toetreders), salarissen en het toenemen van de leeftijd.

15 pagina 14 PRODUCTVERGELIJKING ANALYSE Beschikbare premie PVA Uitvoeringskosten Risicopremie 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zwitserleven Pensioen Zwitserleven Exclusief Pensioen Benchmark Conclusie De uitvoeringskosten en risicopremies in pensioenproducten zijn de laatste jaren belangrijk gedaald. Dat onderstrepen de resultaten. In het Zwitserleven Exclusief Pensioen wordt uw pensioenbudget meer dan in het Zwitserleven Pensioen gebruikt om pensioen op te bouwen. Dat heeft een positief effect op het pensioenresultaat dat uw werknemers in het nieuwe product kunnen halen. De hoogte van de uitvoeringskosten en risicopremies in het Zwitserleven Exclusief Pensioen zijn vergelijkbaar met de benchmark en duidelijk gunstiger dan in het Zwitserleven Pensioen

16 pagina 15 PRODUCTVERGELIJKING VERDIEPING Netto productrendement nader bekeken Het netto productrendement is het rendement dat, na aftrek van alle kosten, wordt gerealiseerd op de ingelegde premies. Het bruto rendement, dit is het rendement vòòr aftrek van kosten, komt uit twee verschillende bronnen. Dit zijn het beleggingsrendement van de lifecycle en de bonus in de vorm van een winstbijschrijving. Voor het netto rendement is nog een derde factor van belang: de kosten van het beleggen. Het netto rendement is immers het bruto rendement verminderd met die kosten van het beleggen. De kosten van het beleggen worden uitgedrukt als een percentage van het belegd vermogen, de Total Expense Ratio (of: TER). Een TER van bijvoorbeeld 0,8% is in feite een negatief rendement van 0,8%. Beleggingsrendement Beleggingsrendement dat op de beschikbare premie wordt gerealiseerd met de lifecycle beleggingen is voor de uw werknemers het meest aansprekende element van het netto productrendement. Veel maatmensen zullen zich realiseren dat het uiteindelijke pensioenresultaat sterk afhankelijk is van het beleggingsrendement dat ze behalen. Minder bekend is dat het beleggingsrendement niet volledig ten goede komt aan het te bereiken pensioen, maar deels wordt gebruikt om beleggingskosten (TER) mee te voldoen. Total Expense Ratio De kosten voor het beheer van de lifecycle beleggingen komen ten laste van die beleggingen. Dit gebeurt door een onttrekking aan het belegde vermogen en daarmee wordt het resultaat van de beleggingen, het rendement dus, gedrukt. Het totaal van de kosten wordt aangeduid als Total Expense Ratio, kortweg TER. De TER wordt uitgedrukt als een percentage van het belegd vermogen en is in de analyse verwerkt door het ten laste van het rendement te brengen. Er is dus rekening mee gehouden. Ieder beleggingsfonds kent een eigen TER. De lifecycle beleggingen kennen steeds een andere samenstelling (beleggingsmix) en de TER zal tijdens de looptijd variëren. Over het algemeen kennen beleggingen in aandelen een hogere TER dan beleggingen in vastrentende waarden, zoals staatsobligaties. Dat vertaalt zich bij lifecycle beleggingen in een TER die afneemt naarmate de pensioendatum nadert. Naast een TER, die strikt genomen uitsluitend ziet op de kosten in de beleggingsfondsen, kan een pensioenuitvoerder kosten in rekening brengen die gerelateerd zijn aan de beleggingen, bijvoorbeeld in de vorm van een managementfee of beheerskosten. Dergelijke kosten stellen wij op één lijn met de TER en zijn in de analyse op vergelijkbare wijze verwerkt.

17 pagina 16 PRODUCTVERGELIJKING VERDIEPING In onderstaande tabel geven wij een overzicht van de verschillen in de TER tussen het Zwitserleven Pensioen, het Zwitserleven Exclusief Pensioen en de benchmark. Omdat de TER in de lifecycle voor iedere leeftijd anders is, laten we de TER voor een aantal (voorbeeld)leeftijden zien. TER per leeftijd Zwitserleven Pensioen 0,60% 0,60% 0,60% 0,60% 0,57% 0,58% 0,55% 0,54% Zwitserleven Exclusief Pensioen 0,58% 0,58% 0,58% 0,58% 0,58% 0,58% 0,58% 0,57% Benchmark 0,65% 0,65% 0,65% 0,65% 0,65% 0,64% 0,64% 0,64% Het Zwitserleven Inclusief Pensioen kent, in vergelijking tot de benchmark een marginaal lagere en ten opzichte van het Zwitserleven Pensioen een vergelijkbare TER. Een lage TER draagt bij aan een hoog netto productrendement en een hoog pensioenresultaat. Ondanks de toegenomen diversiteit en spreiding over verschillende beleggingscategorieën, is de TER in het Zwitserleven Inclusief Pensioen vergelijkbaar met de TER in het Zwitserleven Pensioen. Dat is gunstig, want de toegenomen diversiteit en spreiding leiden tot meeropbrengst zoals blijkt uit het hogere netto productrendement en pensioenresultaat. Bonus in de vorm van een winstbijschrijving De bonus in de vorm van een winstbijschrijving is een typisch verzekeringselement en zorgt voor rendement op het opgebouwde pensioenkapitaal. De bonus is een winstbijschrijving door de verzekeringsmaatschappij in een pensioenverzekeringsproduct waarbij het opgebouwde kapitaal aan de verzekeringsmaatschappij vervalt bij het overlijden van een deelnemer. U kunt het beschouwen als een vergoeding die de verzekeringsmaatschappij aan een deelnemer betaalt voor de kans op het financiële voordeel dat de verzekeringsmaatschappij realiseert als een deelnemer overlijdt. De bonus is een percentage van het opgebouwde kapitaal. Dat percentage neemt toe met de leeftijd van de deelnemer, omdat de kans op overlijden groter wordt. De precieze hoogte van de bonus is afhankelijk van de overlevingskansen die de verzekeringsmaatschappij hanteert. De bonus is dus een onderdeel van het pensioenproduct en zorgt voor onderlinge verschillen tussen die producten. In het algemeen geldt wel dat de levensverwachting sterk is gestegen en daarmee is in vrijwel alle verzekeringsproducten de bonus verlaagd. Een positieve keerzijde van de toegenomen levensverwachting is een lagere risicopremie voor de verzekering van de nabestaandenpensioenen. De risicopremie legt daarmee een kleiner beslag op het pensioenbudget. Een groter deel van het pensioenbudget kan worden besteed aan het opbouwen van pensioen.

18 pagina 17 PRODUCTVERGELIJKING VERDIEPING Een pensioenuitvoerder in de vorm van een premiepensioeninstelling (PPI) verschilt op het punt van de bonus van een verzekeringsmaatschappij. Het is een PPI niet toegestaan om voordeel te behalen bij het overlijden van deelnemers en een PPI kent in het product dan ook geen bonus toe. Het netto productrendement is bij een PPI dus de optelsom van beleggingsrendement en TER. De wijze waarop het opgebouwde kapitaal dat vrijvalt bij het overlijden van een deelnemer wordt aangewend, verschilt per PPI. Het is mogelijk dat het kapitaal bij overlijden wordt teruggeven aan de nabestaanden van een overleden deelnemer (restitutie). Niet als een bedrag ineens, maar in de vorm van een verhoging van het nabestaandenpensioen. Hoe eerder de deelnemer overlijdt, hoe kleiner dit voordeel. Een PPI kan ook een alternatief bieden voor restitutie, door een korting op de risicopremie voor het nabestaandenpensioen. Bij overlijden ontvangen de nabestaanden van de deelnemer dan niets. Een heel andere mogelijkheid is dat het kapitaal dat vrijvalt bij overlijden van een deelnemer terugvloeit naar de PPI. De PPI verbetert daarmee de solvabiliteitspositie en hoeft die solvabiliteit niet te financieren via hogere uitvoeringskosten of zelfs TER. Beide typen pensioenuitvoerders maken onderdeel van de benchmark uit. In onderstaande tabel geven wij een overzicht van de bonus, uitgedrukt in een percentage van het pensioenkapitaal, in het Zwitserleven Pensioen, in het Zwitserleven Exclusief Pensioen en in de benchmark. Daarbij bestaat de benchmark voor dit doel uitsluitend uit pensioenproducten die door een verzekeringsmaatschappij worden aangeboden en een bonus kennen. Omdat de bonus voor iedere leeftijd anders is, laten we de bonus voor een aantal (voorbeeld)leeftijden zien. Bonus per leeftijd Zwitserleven Pensioen 0,013% 0,020% 0,026% 0,044% 0,058% 0,110% 0,179% 0,280% Zwitserleven Exclusief Pensioen 0,016% 0,021% 0,030% 0,051% 0,079% 0,152% 0,241% 0,421% Benchmark 0,014% 0,018% 0,027% 0,045% 0,079% 0,147% 0,258% 0,469% De bonus in het Zwitserleven Exclusief Pensioen is vergelijkbaar met de benchmark. Ten opzichte van het Zwitserleven Pensioen is de bonus gunstiger. Dat levert op zichzelf een hoger netto productrendement, maar daar staan wat hogere risicopremies voor de verzekering van nabestaandenpensioenen tegenover.

19 pagina 18 PRODUCTVERGELIJKING UITGANGSPUNTEN Samenvatting pensioenregeling Bij de berekeningen is uitgegaan van een gebruikelijke pensioenregeling op basis van beschikbare premie. Onderstaand is de pensioenregeling samengevat. Deelnemer Dienstjaren Pensioendatum Franchise Pensioengevend salaris Pensioengrondslag Beschikbare premiestaffel De werknemer die de leeftijd van 21 jaar heeft bereikt. Alle dienstjaren doorgebracht bij de werkgever vanaf datum in dienst ofwel latere aanvangsdatum van het dienstverband. Eerste dag van de maand waarin de 65ste verjaardag van de (gewezen) deelnemer valt. De franchise is gelijk aan 10/7 maal het op 1 januari bekende jaarlijkse pensioen volgens de AOW voor een samenwonende exclusief de vakantietoeslag. De franchise per 1 januari 2012 bedraagt maal het maandsalaris van de deelnemer, vermeerderd met de vakantietoeslag. Het verschil tussen het pensioengevend salaris en de franchise. De pensioenregeling is gebaseerd op een beschikbare premieregeling, op basis van de staffel voor OP en uitgesteld opgebouwd NP (88,9% van staffel 2 op basis van een rekenrente van 4%) uit de Resolutie beschikbare premiestaffels van 21 december Leeftijd Staffelpercentage ,4% ,5% ,0% ,7% ,9% ,5% ,8% ,1% ,7% De waarde van het pensioenkapitaal op de pensioendatum zal worden aangewend voor een ouderdomspensioen in combinatie met een levenslang partnerpensioen ten behoeve van de partner van de (gewezen) deelnemer ingaande bij overlijden van de (gewezen) deelnemer na de pensioendatum.

20 pagina 19 PRODUCTVERGELIJKING UITGANGSPUNTEN Partnerpensioen voor pensioendatum Het partnerpensioen bedraagt 1,225% van de laatst vastgestelde pensioengrondslag per dienstjaar ingaande bij overlijden van de deelnemer voor de pensioendatum. De risicopremie voor het partnerpensioen voor pensioendatum wordt niet uit de beschikbare premie of aan het opgebouwde pensioenkapitaal onttrokken. Wezenpensioen Het wezenpensioen bedraagt 0,245% van de laatst vastgestelde pensioengrondslag per dienstjaar. De risicopremie voor het wezenpensioen wordt niet uit de beschikbare premie of aan het opgebouwde pensioenkapitaal onttrokken.

21 pagina 20 PRODUCTVERGELIJKING UITGANGSPUNTEN Kenmerken maatmensbestand en budgetneutraliteit Voor de berekeningen is een bestand gebruikt dat is gebaseerd op maatmensen. De samenstelling van het maatmensbestand in leeftijd komt overeen met de Nederlandse beroepsbevolking. Dit zijn de belangrijkste kenmerken. Gemiddelde leeftijd 42 10/12 Gemiddeld pensioengevend salaris (fulltime) Gemiddeld pensioengevend salaris (parttime) Totale kosten voor uitvoering Aantal deelnemers 20 Gemiddelde beschikbare premie Voor het bepalen van het pensioenbudget zijn de totale kosten voor de pensioenregeling op basis van het Zwitserleven Exclusief Pensioen leidend geweest. Het pensioenbudget is vastgesteld op Dat pensioenbudget is ook beschikbaar als totale kosten voor de andere premiepensioenproducten. Voor de andere premiepensioenproducten zijn eerst de uitvoeringskosten en risicopremies bepaald. Vervolgens is voor ieder premiepensioenproduct een beschikbare premiestaffel vastgesteld, die er voor zorgt dat de totale kosten gelijk zijn aan het pensioenbudget. De beschikbare premiestaffel wordt afgeleid van een bruto of netto staffel, afhankelijk van de aard van het premiepensioenproduct. Een bruto staffel is vastgesteld met inachtneming van de Resolutie beschikbare premiestaffels van 23 oktober 2007, voor een netto staffel is dat de Resolutie beschikbare premiestaffels van 21 december 2009.

22 pagina 21 PRODUCTVERGELIJKING NAWOORD Ten slotte In dit rapport hebben wij u het inzicht gegeven dat het pensioenresultaat in een premiepensioenregeling afhankelijk is van enkele onzekerheden. Deze onzekerheden hebben betrekking op het met beleggen samenhangende beleggingsrisico en, bij pensionering van de deelnemer in de (verre) toekomst, op de marktrente en de levensverwachting op dat ene moment. In deze productvergelijking is gekozen voor budgetneutraliteit. Budgetneutraliteit betekent dat productverschillen ten aanzien van de kosten voor uitvoering van de pensioenregeling en de risicopremies voor de verzekering van het nabestaandenpensioen en de vrijstelling van premiebetaling bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid leiden tot verschillen in de premie die voor de deelnemer wordt belegd. De afzonderlijke effecten komen terug bij het vaststellen van het pensioenresultaat (analyse, onderdeel1). Het pensioenresultaat is immers de verwachting waarbij alle hierboven geschetste aspecten worden meegenomen. In de analyse van het netto productrendement (analyse, onderdeel 2) wordt ingezoomd op het rendement dat op de ingelegde premie wordt behaald. In deze analyse wordt het verschil in inleg geneutraliseerd. Hoe dat effectieve rendement is samengesteld wordt toegelicht in de verdieping. Het neutraliseren van de inleg wordt ook toegepast bij de analyse van het pensioengericht beleggen (analyse, onderdeel 3). De analyse toont aan in welke mate het pensioenresultaat ongevoelig is gemaakt voor wijzigingen in de marktrente. Tot slot wordt inzichtelijk gemaakt in welke mate kosten en risicopremies drukken op het pensioenbudget (analyse, onderdeel 4). Budgetneutraliteit is daarbij het uitgangspunt en verschillen komen tot uitdrukking in meer of minder middelen die voor de opbouw van pensioen beschikbaar zijn. Bij de vergelijking van premiepensioenproducten en de uiteindelijke keuze spelen veel aspecten een rol, ook aspecten die in dit rapport niet aan de orde komen. Denk hierbij onder andere aan verschillen in de (bijzondere) voorwaarden van verzekering, de omvang en kwaliteit van de dienstverlening door de pensioenuitvoerder die wordt gedekt door de uitvoeringskosten, de invulling van maatschappelijk verantwoord beleggen, de wijze waarop met werkgevers en deelnemers wordt gecommuniceerd en de gevolgen van een eventuele overgang naar een andere pensioenuitvoerder.

23