Redacteuren en auteurs 1. Woord vooraf 7

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Redacteuren en auteurs 1. Woord vooraf 7"

Transcriptie

1 Redacteuren en auteurs 1 Woord vooraf 7 deel i algemeen 11 1 Epidemiologie van reizigersziekten, risico s op reis 1 3 G.J.B. Sonder, P. van Damme 1 Inleiding Reizigers Risico s op reis Interpretatie van risico s, advies op maat 1 8 Leesadvies Reizigersconsult in zeven stappen 2 1 F.A.M. van Balen, W. Peetermans 1 Inleiding Organisatie van reisadvisering in de huisartspraktijk 2 2 Leesadvies Keuring voor en na de reis 3 5 A.M.L. van Gompel, P.J.J. van Genderen 1 Screening voor de reis Onderzoek na de reis 3 9 Leesadvies 4 4 deel ii de vertrekkende reiziger 45 4 Vaccinaties en malariaprofylaxe 4 7 G.J.B. Sonder, A.M.L. van Gompel 1 Inleiding Vaccinaties en vaccinatieprogramma s Malariaprofylaxe 7 0

2 VI Reizen en ziekte 4 Bijzondere reizigers met bijzondere indicaties en contra-indicaties 7 7 Leesadvies Preventie van reizigersdiarree 7 9 A.M.L. van Gompel, G.J.B. Sonder 1 Epidemiologie en oorzaken van reizigersdiarree Preventie Behandeling van reizigersdiarree onderweg 8 3 Leesadvies De reisapotheek 8 7 A.M.L. van Gompel, G.J.B. Sonder 1 Inleiding De gewone reiziger Bijzondere reizigers Bijzondere factoren Verzekeringen 9 3 M.J. Oyen, H. Schilthuis 1 Inleiding Ongevallen Ziekten Ziekteverzekering en reisbijstand (B), hulpverlening in het buitenland (NL) 9 4 Leesadvies Kleine kwalen 103 W.M.G. Croughs, L.J. Boomsma 1 Inleiding Vliegtuigongemakken Blootstelling aan zon en hitte Ongevallen Steken en beten Zwemmen en duiken Hoogteziekte 113 Leesadvies 115 deel iii specifieke groepen reizigers De patiënt met ademhalingsproblemen 119 E. Derom, R.A. Peleman, P. Pieters 1 Inleiding Fysiologische achtergronden bij het vliegen Evaluatie voor de reis De technologieafhankelijke vliegtuigpassagier 126

3 VII 5 Verzekeringsaspecten Voorbereiding kort voor de vlucht Drinken, roken, inspanning Besluit 128 Leesadvies De reiziger met cardiovasculaire aandoeningen 131 J.J. Schipperheijn, A.M.L. van Gompel 1 Het reisadvies aan mensen met een hoog cardiovasculair risico Vliegreizen na acute cardiovasculaire aandoeningen Reisadvies voor patiënten met hartfalen Validiteitsbeperking tijdens de reis De invloeden van het klimaat Reizen en pacemakers 145 Leesadvies Diabetes 149 J. Wens, R.J. Ligthelm 1 Inleiding Wat meenemen? Veranderingen in het evenwicht Hoe insuline bewaren? Exotische bestemmingen Reisverzekering 161 Leesadvies Afweerstoornissen 165 L.G. Visser, W.E. Peetermans 1 Inleiding Advies aan reizigers met gestoorde immuniteit I n fl ammatoire darmziekten Splenectomie Besluit 177 Leesadvies Slaapstoornissen 179 H. Stuer, P.J.J. van Genderen 1 Inleiding Slaaphygiëne op reis De patiënt met een gestoorde slaap op reis Specifieke reisgerelateerde slaapproblemen Slaapmiddelen op reis 186 Leesadvies 187

4 VIII Reizen en ziekte 14 Trombose en stollingsstoornissen 189 P.J.J. van Genderen, F.R. Rosendaal 1 Vaccinaties in patiënten met orale antistolling Orale antistolling en reizen Reizen als oorzaak van trombose 193 Leesadvies Problemen met het houdings- en bewegingsapparaat 203 G. de Brabanter, S.K. Höweler 1 Inleiding Het plannen van de reis De reis De reisapotheek 214 Leesadvies Zwangerschap 217 A.M.L. van Gompel, D. Dewilde 1 Zwanger naar Tanzania Zwanger worden in Bolivia? Zwanger naar India De beslissing om op reis te gaan Vaccinaties Malaria Reizigersdiarree Een reisapotheek voor de zwangere Vliegreizen en verblijf op grote hoogte 232 Leesadvies Ouderen 235 W.M.G. Croughs, A.J. Fogteloo 1 De beslissing om de reis te ondernemen Naar Afrika Naar Tenerife De voorbereiding Vliegreizen en cruises Acclimatisatie Vaccinaties Overige aandachtspunten 246 Leesadvies Kinderen en zuigelingen 251 P.W.M.T. Dieleman, G.G.G. Baaten 1 Inleiding Voor vertrek Tijdens de reis 259

5 IX 4 Ter plaatse Weer thuis 265 Leesadvies Hadj-gangers 267 G.G.G. Baaten, Y. van Laethem 1 Inleiding De hadj en de rituelen Vaccinaties Algemene preventie 275 Leesadvies 278 deel iv de thuiskomende reiziger Laboratoriumbepalingen 283 M. van Esbroeck, L. van Lieshout 1 Inleiding Parasitologie Microbiologisch onderzoek Aanvullend onderzoek 293 Leesadvies Koorts 295 F.A.M. van Balen, E. Bottieau 1 Inleiding Koorts na terugkeer uit de tropen Besluit 310 Leesadvies Reizigersdiarree en buikklachten 313 R. Schats, N.J. de Wit, P.P.A.M. van Thiel 1 Inleiding D e fi nitie en klachtenpatroon Epidemiologie Etiologie Differentiële diagnostiek Diagnostiek Behandeling Preventie 328 Leesadvies Zweren en vlekken; jeuk 333 B. Naafs, A. Stevens 1 Inleiding Aandoeningen veroorzaakt door zonexpositie Aandoeningen veroorzaakt door warmte en vocht Jeuk en vlekken 339

6 X Reizen en ziekte 5 Filariasis en loiasis Zweren Tropische contacten 355 Leesadvies Longaandoeningen 361 M. Keuter, J. van den Hombergh 1 Inleiding Koorts met acute longklachten (hoest, versnelde ademhaling) (tabel 24.1) Chronische hoest en andere longklachten bij normale immuniteit (tabel 24.1) Chronische longklachten bij patiënten met immunosuppressie (tabel 24.1) Piepende ademhaling, eosinofilie en vluchtige longinfiltraten (tabel 24.1) 376 Leesadvies Wormaandoeningen en eosinofilie 379 D. W. Koetsier, J.C.F.M. Wetsteijn 1 Inleiding Indeling van de worminfecties Klachten en symptomen Eosinofilie Diagnostiek (tabel 25.1) Geografische anamnese Behandeling Complicaties Verwijzing Beloop en chroniciteit Voorlichting en preventie 392 Leesadvies Moeheid 395 L.G. Visser, R. van Leeuwen 1 Inleiding Het belang van de anamnese Begeleidende lichamelijke verschijnselen Diagnostisch en therapeutisch beleid Besluit 401 Leesadvies Neurologische aandoeningen 403 P.P.A.M. van Thiel, R.J. Ligthelm 1 Inleiding 403

7 XI 2 Oorzaken van neurologische symptomen Bespreking 411 Leesadvies Seksueel overdraagbare aandoeningen 415 V. Verhoeven, H.J.C. de Vries 1 Inleiding Urethritis Genitale laesie Lymfklierzwelling Preventie Een soa-check-up 424 Leesadvies Late ziekten na verblijf in de tropen 427 J. Clerinx, P.A. Kager 1 Inleiding Koorts Gastro-intestinale klachten Huidafwijkingen Symptomen in andere orgaansystemen 440 Leesadvies 442 deel v medische problemen bij migranten en adoptiekinderen Ziekten bij migranten 445 L.G. Ferrant, G.G.G. Baaten 1 Inleiding De gezondheidssituatie onder migranten in België en Nederland Aandachtspunten voor de huisarts Het beleid van de huisarts Besluit 461 Leesadvies Onderzoek van adoptiekinderen 463 M. Wojciechowski, R.A.A. Pelleboer 1 Inleiding Trends in internationale adoptie in België en Nederland Medische problemen Medisch onderzoek na aankomst Besluit 482 Leesadvies 482 Register 485

Reeks Praktische huisartsgeneeskunde

Reeks Praktische huisartsgeneeskunde Reizen en ziekte Reeks Praktische huisartsgeneeskunde Redactie Prof. dr. P.J.E. Bindels Dr. M.M.M. Brueren Dr. J.W.M. Muris Prof. dr. A. Prins Prof. dr. A. De Sutter Prof. dr. N.J. de Wit Verschenen Cardiologie

Nadere informatie

Reeks Praktische huisartsgeneeskunde

Reeks Praktische huisartsgeneeskunde Reizen en ziekte Reeks Praktische huisartsgeneeskunde Redactie Prof. dr. P.J.E. Bindels Dr. M.M.M. Brueren Dr. J.W.M. Muris Prof. dr. A. Prins Prof. dr. A. De Sutter Prof. dr. N.J. de Wit Verschenen Cardiologie

Nadere informatie

Lijst van redacteuren en auteurs 1. Woord vooraf 7

Lijst van redacteuren en auteurs 1. Woord vooraf 7 Inhoud Lijst van redacteuren en auteurs 1 Woord vooraf 7 deel i algemeen 1 1 1 Epidemiologie van reizigersziekten en gezondheidsrisico s op reis 1 3 Dr. G.J.B. Sonder, prof. dr. P. Van Damme 1 Inleiding

Nadere informatie

Inzichten in importziekten

Inzichten in importziekten Inzichten in importziekten C.J. in t Veld P.P.A.M. van Thiel Inzichten in importziekten Voor de huisartspraktijk C.J. in t Veld Brielle Nederland ISBN 978-90-368-0854-5 DOI 10.1007/978-90-368-0855-2 ISBN

Nadere informatie

Inhoud. H.E. van der Horst. T.C. olde Hartman en P.L.B.J. Lucassen. A.H. Blankenstein. H. Woutersen-Koch

Inhoud. H.E. van der Horst. T.C. olde Hartman en P.L.B.J. Lucassen. A.H. Blankenstein. H. Woutersen-Koch VII 1 Inleiding SOLK in de huisartsenpraktijk: begrippen en epidemiologie... 1 H.E. van der Horst 1.1 Wat is SOLK?... 2 1.2 Andere (veel)gebruikte termen.... 3 1.3 Relatie tussen SOLK en somatisatie....

Nadere informatie

Lijst van redacteuren en auteurs 1. Woord vooraf 5

Lijst van redacteuren en auteurs 1. Woord vooraf 5 Inhoud Lijst van redacteuren en auteurs 1 Woord vooraf 5 1 De ouderengeneeskunde 7 A.W. Wind, M.G.M. Olde Rikkert 1.1 Ouderengeneeskunde 7 1.2 Complexe gezondheidsproblemen 8 1.3 Functionele geriatrie

Nadere informatie

Dr. P.X.J.M. Bouckaert en prof. dr. G.G.M. Essed. Prof. dr. G.G.M. Essed en prof. dr. J. Van Damme. Dr. S. Bartholomeeusen en prof. dr. J.

Dr. P.X.J.M. Bouckaert en prof. dr. G.G.M. Essed. Prof. dr. G.G.M. Essed en prof. dr. J. Van Damme. Dr. S. Bartholomeeusen en prof. dr. J. XI I Algemene beschouwingen 1 Anatomie en fysiologie van de voortplantingsorganen....................... 3 Dr. P.X.J.M. Bouckaert en prof. dr. G.G.M. Essed 1.1 Inleiding.............................................................................

Nadere informatie

Mocht u nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen met het bureau LCR via kwaliteit@lcr.nl

Mocht u nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen met het bureau LCR via kwaliteit@lcr.nl Januari 2015 Certificering opleidingen reizigersadvisering voor (huis)artsen Geachte heer/mevrouw, In 2004 is het LCR begonnen met het certificeren van de aangeboden basisopleidingen en nascholingen voor

Nadere informatie

Eigen spreekuur en chronische ziekten

Eigen spreekuur en chronische ziekten M.C.A.P.J. van Abeelen Eigen spreekuur en chronische ziekten Tweede druk Houten 2013 V Voorwoord Het werk van de doktersassistent is de afgelopen jaren uitgebreid. In dit AG-katern komt een aantal chronische

Nadere informatie

EPIDEMIOLOGIE. 1. Overzicht van de voornaamste risico s op reis

EPIDEMIOLOGIE. 1. Overzicht van de voornaamste risico s op reis I EPIDEMIOLOGIE 1. Overzicht van de voornaamste risico s op reis Gezondheidsrisico s op reis kunnen sterk variëren, en hangen onder meer af van: het land van bestemming, de landstreek of regio s die men

Nadere informatie

Yomads - Tanzania & Zanzibar, 8 dagen

Yomads - Tanzania & Zanzibar, 8 dagen Rondreizen / Afrika & Midden-Oosten / Tanzania Yomads - Tanzania & Zanzibar, 8 dagen Code 950012 R Internationale groep unique travel experiences for the 20s and 30s, safarireis langs hotels en tenten

Nadere informatie

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker

Ik ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond

Nadere informatie

KWALITEITSNORMEN OPLEIDING EN REGISTRATIE REIZIGERSGENEESKUNDIGE EN REIZIGERSGENEESKUNDIG HUISARTS

KWALITEITSNORMEN OPLEIDING EN REGISTRATIE REIZIGERSGENEESKUNDIGE EN REIZIGERSGENEESKUNDIG HUISARTS KWALITEITSNORMEN OPLEIDING EN REGISTRATIE REIZIGERSGENEESKUNDIGE EN REIZIGERSGENEESKUNDIG HUISARTS 2007 Kwaliteitsnormen opleiding en registratie reizigersgeneeskundig (huis)arts vastgesteld door BWG,

Nadere informatie

Hoogteziekte. PHC cursus 1-6 april 2018 Stichting Kilimanjaro Paramaribo, Suriname

Hoogteziekte. PHC cursus 1-6 april 2018 Stichting Kilimanjaro Paramaribo, Suriname Hoogteziekte PHC cursus 1-6 april 2018 Stichting Kilimanjaro Paramaribo, Suriname Hoe hoog is hoog? High altitude : 1500-3000m Very high altitude : 3000-5000m Extreme altitude : above 5000m Death zone

Nadere informatie

M.C.A.P.J. van Abeelen. Eigen spreekuur en chronische ziekten

M.C.A.P.J. van Abeelen. Eigen spreekuur en chronische ziekten M.C.A.P.J. van Abeelen Eigen spreekuur en chronische ziekten M.C.A.P.J. van Abeelen Eigen spreekuur en chronische ziekten Tweede druk Houten 2013 ISBN 978-90-313-9974-1 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel

Nadere informatie

Informatieblad MERS. Middle East Respiratory Syndromeconoravirus

Informatieblad MERS. Middle East Respiratory Syndromeconoravirus Informatieblad MERS Middle East Respiratory Syndromeconoravirus MERS - Middle East Respiratory Syndrome-coronavirus Het Middle East Respiratory Syndrome-coronavirus (MERS-CoV) is een vrij nieuw type coronavirus

Nadere informatie

Inhoud. 5 Chantage (2) Een kritische blik op de verkregen gegevens De tandarts schrijft Slot...56 Literatuur...

Inhoud. 5 Chantage (2) Een kritische blik op de verkregen gegevens De tandarts schrijft Slot...56 Literatuur... 1 Tornen.... 1 1.1 Tornen aan zekerheden... 2 1.2 Samenvatting van de essenties uit het gepubliceerde verslag.... 2 1.3 Kritische noot vooraf.... 3 1.4 Feedback op de zes gememoreerde essenties.... 3 1.5

Nadere informatie

EPIDEMIOLOGIE. 1. Overzicht van de voornaamste risico s op reis

EPIDEMIOLOGIE. 1. Overzicht van de voornaamste risico s op reis I EPIDEMIOLOGIE 1. Overzicht van de voornaamste risico s op reis Om gezondheidsadviezen te kunnen afstemmen op de individuele reiziger, moet men weten wat de meest voorkomende en gevaarlijkste gezondheidsproblemen

Nadere informatie

Inhoud. Lijst van auteurs. 1 De relatie tussen werk en gezondheid 1 J.H.A.M. Verbeek

Inhoud. Lijst van auteurs. 1 De relatie tussen werk en gezondheid 1 J.H.A.M. Verbeek Lijst van auteurs Inleiding xi xiii 1 De relatie tussen werk en gezondheid 1 J.H.A.M. Verbeek 1 Gezondheidsrisico s in het werk 1 2 Gezondheidsrisico s en belastende factoren 3 3 Beroepsziekte 4 4 Gevolgen

Nadere informatie

Inhoud. 10 Voorwoord 10

Inhoud. 10 Voorwoord 10 Inhoud 10 Voorwoord 10 1 11 Algemene inleiding 11 1.1 11 Inleiding 11 1.2 12 De huisarts in historisch perspectief 12 1.2.1 12 De huisarts 12 1.2.2 15 De doktersassistent 15 1.3 16 NHG-standaarden 16 1.4

Nadere informatie

Inhoud. Deel I Basisbegrippen

Inhoud. Deel I Basisbegrippen VI Inhoud Deel I Basisbegrippen 1 Toepassingen van geneesmiddelen.... 3 1.1 Inleiding.... 5 1.2 Behandelmethoden.... 5 1.3 Gebruiksduur van geneesmiddelen.... 8 1.4 Vertrouwen in het geneesmiddel.... 9

Nadere informatie

Inhoud. 1 Zorgvragers met aandoeningen aan het bewegingsstelsel 1

Inhoud. 1 Zorgvragers met aandoeningen aan het bewegingsstelsel 1 IX Inhoud 1 Zorgvragers met aandoeningen aan het bewegingsstelsel 1 1 Anatomie en fysiologie van het bewegingsstelsel 2 1.1 Inleiding 2 1.2 Botten 2 1.3 Spierweefsel 3 2 Zorgvragers met gewrichtsaandoeningen

Nadere informatie

Koorts na tropenreis. Epidemiologie van reizigersziekten. Epidemiologie van reizigersziekten. Epidemiologie van reizigersziekten

Koorts na tropenreis. Epidemiologie van reizigersziekten. Epidemiologie van reizigersziekten. Epidemiologie van reizigersziekten Koorts na tropenreis Les ASO 22 november 2017 EuroTravNet studie (2011) : 5965 ill-returned travellers in Western-Europe Acute diarrhea 35% Dermatologic syndrome 18% Respiratory syndrome 11% Systemic febrile

Nadere informatie

WEES WIJS, GA BESCHERMD OP REIS

WEES WIJS, GA BESCHERMD OP REIS WEES WIJS, GA BESCHERMD OP REIS Gezondheidsinformatie voor de Hadj en Umrah www.vggm.nl WEES WIJS, GA BESCHERMD OP REIS GEZONDHEIDSINFORMATIE VOOR DE HADJ EN UMRAH Tijdens de jaarlijkse bedevaart reizen

Nadere informatie

ANAMNESE FORMULIER. Praktijk L. Kunst, arts -Bruggertweg 3A-7156 NB Beltrum-tel: tussen uur PERSOONLIJKE GEGEVENS: Voornamen:

ANAMNESE FORMULIER. Praktijk L. Kunst, arts -Bruggertweg 3A-7156 NB Beltrum-tel: tussen uur PERSOONLIJKE GEGEVENS: Voornamen: ANAMNESE FORMULIER Praktijk L. Kunst, arts -Bruggertweg 3A-7156 NB Beltrum-tel: 0544 482860 tussen 19-20 uur PERSOONLIJKE GEGEVENS: Naam: Voornamen: Geboortedatum: Adres: Postcode:. Plaats: Telefoon/GSM:

Nadere informatie

Malaria. informatie over Malaria en andere vakantietips

Malaria. informatie over Malaria en andere vakantietips Malaria informatie over Malaria en andere vakantietips Wat is malaria? Malaria is een tropische infectieziekte die wordt veroorzaakt door een malariaparasiet. Er zijn vijf vormen van malaria. Malaria tropica

Nadere informatie

Malaria; standby treatment. 29 november 2013 Gini van Rijckevorsel Arts IZB bureau LCR/GGD Amsterdam

Malaria; standby treatment. 29 november 2013 Gini van Rijckevorsel Arts IZB bureau LCR/GGD Amsterdam Malaria; standby treatment 29 november 2013 Gini van Rijckevorsel Arts IZB bureau LCR/GGD Amsterdam Disclosures (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

REIS GERELATEERDE VACCINATIES. Dr. Perry JJ van Genderen, internist Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten Rotterdam

REIS GERELATEERDE VACCINATIES. Dr. Perry JJ van Genderen, internist Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten Rotterdam REIS GERELATEERDE VACCINATIES Dr. Perry JJ van Genderen, internist Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten Rotterdam Risicolanden: vaccineren? Increased risk for infectious diseases standard

Nadere informatie

Zwanger en reizen. Risico s en tips

Zwanger en reizen. Risico s en tips Zwanger en reizen Risico s en tips Zwanger en reizen Op reis gaan is tijdens de zwangerschap meestal geen probleem. Vrouwen die zwanger zijn of willen worden en op reis gaan naar de (sub)tropen, hebben

Nadere informatie

Voorbereiding reis. Denk bij de voorbereiding van uw reis aan de volgende zaken:

Voorbereiding reis. Denk bij de voorbereiding van uw reis aan de volgende zaken: Voorbereiding reis Denk bij de voorbereiding van uw reis aan de volgende zaken: Sluit een goede reisverzekering af die ook repatriëring dekt. Breng een bezoek aan de tandarts. Neem een reservebril, extra

Nadere informatie

1 Inleiding 1 1.1 Historie 1 1.2 Classificaties van revalidatieactiviteiten 1 1.3 Organisatie 2 1.4 Epidemiologie 3 Literatuur 7

1 Inleiding 1 1.1 Historie 1 1.2 Classificaties van revalidatieactiviteiten 1 1.3 Organisatie 2 1.4 Epidemiologie 3 Literatuur 7 Inhoud Woord vooraf bij de tweede, geheel herziene druk Auteurs I III 1 Inleiding 1 1.1 Historie 1 1.2 Classificaties van revalidatieactiviteiten 1 1.3 Organisatie 2 1.4 Epidemiologie 3 Literatuur 7 DEEL

Nadere informatie

Op vakantie tijdens je zwangerschap

Op vakantie tijdens je zwangerschap Op vakantie tijdens je zwangerschap 1 Op vakantie tijdens je zwangerschap Inhoudsopgave (Klik op het onderwerp om verder te lezen) Autoreis 2 Vliegreis 2 Eet- en leefpatroon tijdens vakanties 3 Bijzondere

Nadere informatie

GEZONDHEIDSCOACH AFRICA CLASSIC

GEZONDHEIDSCOACH AFRICA CLASSIC GEZONDHEIDSCOACH AFRICA CLASSIC Als bedrijfsarts, ex-militair vliegerarts en oud-deelnemer mag ik jullie bijstaan in jullie mooie tocht door Tanzania. Waarschijnlijk zal je mij niet nodig hebben. Mocht

Nadere informatie

Malaria. informatie over Malaria en andere vakantietips. Gezond op reis. Gezond weer thuis.

Malaria. informatie over Malaria en andere vakantietips. Gezond op reis. Gezond weer thuis. Malaria informatie over Malaria en andere vakantietips Gezond op reis. Gezond weer thuis. Wat is malaria? Malaria is een tropische infectieziekte die wordt veroorzaakt door een malariaparasiet. Er zijn

Nadere informatie

Januari 2015 Certificering opleidingen reizigersadvisering voor verpleegkundigen

Januari 2015 Certificering opleidingen reizigersadvisering voor verpleegkundigen Januari 2015 Certificering opleidingen reizigersadvisering voor verpleegkundigen Geachte heer/mevrouw, In 2005 is het LCR begonnen met het certificeren van de aangeboden basisopleidingen en nascholingen

Nadere informatie

Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes. Evidence-based handelen bij lage rugpijn

Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes. Evidence-based handelen bij lage rugpijn Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes Evidence-based handelen bij lage rugpijn Prof. dr. M.W. van Tulder Prof. dr. B.W. Koes Evidence-based handelen bij lage rugpijn Epidemiologie, preventie, diagnostiek,

Nadere informatie

Auteurs 1. Voorwoord 3

Auteurs 1. Voorwoord 3 Auteurs 1 Voorwoord 3 D E E L 1 A LG E M E N E A S P E C T E N 5 1 Ziekteconcept en classificatie 7 F.R.J. Verhey, C. Jonker, J.P.J. Slaets 1.1 Geschiedenis 7 1.2 Huidige gezichtspunten 8 1.3 Syndromale

Nadere informatie

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen?

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen? Chronisch Hartfalen Wat is chronisch hartfalen? Omschrijving Hartfalen Hartfalen is een aandoening van het hart waarbij het hart niet meer in staat is om voldoende bloed uit te pompen en rond te pompen.

Nadere informatie

Bhutan * Stop-over dagexcursie Delhi, 1 dag stadsexcursie Delhi tijdens stopover vanuit Bhutan, landelijke vakanties

Bhutan * Stop-over dagexcursie Delhi, 1 dag stadsexcursie Delhi tijdens stopover vanuit Bhutan, landelijke vakanties Rondreizen / Azië / Bhutan Code 283108 TA individuele reis Niveau Bhutan * Stop-over dagexcursie Delhi, 1 dag stadsexcursie Delhi tijdens stopover vanuit Bhutan, landelijke vakanties Op de terugreis van

Nadere informatie

Splenomegaliebij een Eritrese vluchteling. Isaie Reuling 17 Januari 2017

Splenomegaliebij een Eritrese vluchteling. Isaie Reuling 17 Januari 2017 Splenomegaliebij een Eritrese vluchteling Isaie Reuling 17 Januari 2017 Introductie Toename vluchtelingen in NL Toename acute tropische infectieziekten 1 Ook toename chronische tropische infectieziekten!

Nadere informatie

Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001

Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001 Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001 Deel 1 Introductie IPH/EPI REPORTS nr 2002-22 Afdeling Epidemiologie Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussel Tel : 02/642.57.94 e-mail : his@iph.fgov.be

Nadere informatie

Prednison/Prednisolon

Prednison/Prednisolon Prednison/Prednisolon Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: prednison. Hoe werkt prednison? Bij patiënten

Nadere informatie

Griepprik Wat kan uw apotheek voor u doen? Koorts en pijn

Griepprik Wat kan uw apotheek voor u doen? Koorts en pijn Verkoudheid en griep Plotseling een rillerig gevoel, spierpijn, keelpijn, last van hoesten en koorts... Misschien is dit het begin van een forse griep ( influenza ). In dat geval kunt u ook last krijgen

Nadere informatie

Huisregels zieke kinderen Peuterspeelzaal Tamarinde

Huisregels zieke kinderen Peuterspeelzaal Tamarinde Huisregels zieke kinderen Peuterspeelzaal Tamarinde 2016 2017 Huisregels zieke kinderen Peuterspeelzaal Tamarinde is niet berekend op de opvang van zieke kinderen. Ziekte is echter een nogal rekbaar begrip.

Nadere informatie

Bijzondere reizigers: oudere patienten

Bijzondere reizigers: oudere patienten Bijzondere reizigers: Medische reisvoorbereiding bij oudere patienten Niek de Wit, huisarts Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde UMC Utrecht WHIG Agenda Casuistiek uit

Nadere informatie

Bescherming tegen hepatitis B

Bescherming tegen hepatitis B Bescherming tegen hepatitis B Voorlichtingsfolder voor personen die verhoogd risico lopen op hepatitis B door Werk of Reizen Hepatitis B: Wat is dat? Hepatitis B is een infectieziekte van de lever en één

Nadere informatie

Anakinra. (Kineret ) Sterk in beweging

Anakinra. (Kineret ) Sterk in beweging Anakinra (Kineret ) Sterk in beweging Inhoudsopgave Hoe werkt het? 3 Hoe wordt het gebruikt? 3 Bijwerkingen 3 Andere geneesmiddelen 4 Zwangerschap 4 Autorijden 4 Vaccinaties 4 Allergieën 5 Wanneer u op

Nadere informatie

Voorwoord 1 3 Literatuur 1 5. Medewerkers 1 6 Redactie 1 6 Auteurs 1 6 Referenten 1 7. algemeen 19

Voorwoord 1 3 Literatuur 1 5. Medewerkers 1 6 Redactie 1 6 Auteurs 1 6 Referenten 1 7. algemeen 19 Inhoud Voorwoord 1 3 Literatuur 1 5 Medewerkers 1 6 Redactie 1 6 Auteurs 1 6 Referenten 1 7 algemeen 19 1 Kenmerken van individuele preventie 2 1 E.H. van de Lisdonk Individuele versus collectieve preventie

Nadere informatie

Op reis. Voorbereiding, vaccinatie en adviezen

Op reis. Voorbereiding, vaccinatie en adviezen Op reis Voorbereiding, vaccinatie en adviezen Op Reis Gaat u op vakantie (met of zonder kinderen), een zakenreis, stage of vrijwilligerswerk? Wij helpen u graag bij een goede voorbereiding. Vaccinaties,

Nadere informatie

hoofdstuk 1 doelstellingen hoofdstuk 2 diagnosen

hoofdstuk 1 doelstellingen hoofdstuk 2 diagnosen Dit proefschrift gaat over moeheid bij mensen die dit als belangrijkste klacht presenteren tijdens een bezoek aan de huisarts. In hoofdstuk 1 wordt het onderwerp moeheid in de huisartspraktijk kort geïntroduceerd,

Nadere informatie

GEZONDHEIDSCOACH AFRICA CLASSIC

GEZONDHEIDSCOACH AFRICA CLASSIC GEZONDHEIDSCOACH AFRICA CLASSIC Als bedrijfsarts, ex-militair vliegerarts en oud-deelnemer mag ik jullie bijstaan in jullie mooie tocht door Tanzania. Waarschijnlijk zal je mij niet nodig hebben. Mocht

Nadere informatie

Sportmedische anamnese

Sportmedische anamnese Sportmedische anamnese Deze lijst wordt uitsluitend gebruikt voor de medische screening en trainingsadvisering. De inhoud van dit formulier valt onder de medische geheimhouding en wordt niet zonder uw

Nadere informatie

GEZONDHEIDSCOACH AFRICA CLASSIC

GEZONDHEIDSCOACH AFRICA CLASSIC GEZONDHEIDSCOACH AFRICA CLASSIC Als huisarts, ex-tropenarts en oud-deelnemer mag ik jullie bijstaan tijdens jullie mooie tocht door Uganda. Hopelijk zul je mij niet nodig hebben, maar mocht je vragen hebben

Nadere informatie

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 Inhoudstafel Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 1.1 Menstruele cyclus 15 1.1.1 Ovulatie 15 1.1.2 Menstruele cyclus ter hoogte van het endometrium 17 1.2 Gametogenese 18 1.3 De

Nadere informatie

Yomads - Turkije, 11 dagen

Yomads - Turkije, 11 dagen Rondreizen / Europa / Turkije Yomads - Turkije, 11 dagen Code 950053 R Internationale groep unique travel experiences for the 20s and 30s, reis langs hotels Zie www.yomads.com Er is nog geen review voor

Nadere informatie

Diarree is een verstoring van het normale ontlastingpatroon. De ontlasting bevat meer water dan gewoonlijk en u moet vaker naar het toilet.

Diarree is een verstoring van het normale ontlastingpatroon. De ontlasting bevat meer water dan gewoonlijk en u moet vaker naar het toilet. DIARREE In het dagelijks leven noemen we het liever buikgriep of voedselvergiftiging. Voor het woord diarree schamen we ons een beetje. Toch heeft iedereen er wel eens last van. Op vakantie of gewoon thuis.

Nadere informatie

Anakinra. (Kineret ) Sterk in beweging

Anakinra. (Kineret ) Sterk in beweging Anakinra (Kineret ) Sterk in beweging Inhoudsopgave Hoe werkt het? 3 Hoe wordt het gebruikt? 3 Bijwerkingen 3 Andere geneesmiddelen 4 Zwangerschap 4 Autorijden 4 Vaccinaties 4 Allergieën 5 Wanneer u op

Nadere informatie

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn

Nadere informatie

Reizen met kinderen. Vaccinaties en voorzorgsmaatregelen

Reizen met kinderen. Vaccinaties en voorzorgsmaatregelen Reizen met kinderen Vaccinaties en voorzorgsmaatregelen Reizen met kinderen In diverse landen kunt u vervelende en soms gevaarlijke ziekten oplopen. Bedenk dat in een aantal landen de medische voorzieningen

Nadere informatie

I Inleiding 7. 1 Uitgangspunten 7 2 Wat is seksualiteit? 10 3 Seksuele ontwikkeling 18. II Theoretische achtergrond van seksualiteit 24

I Inleiding 7. 1 Uitgangspunten 7 2 Wat is seksualiteit? 10 3 Seksuele ontwikkeling 18. II Theoretische achtergrond van seksualiteit 24 Inhoud I Inleiding 7 1 Uitgangspunten 7 2 Wat is seksualiteit? 10 3 Seksuele ontwikkeling 18 II Theoretische achtergrond van seksualiteit 24 4 Factoren die seksualiteit beïnvloeden: een biopsychosociaal

Nadere informatie

PPP Algemene Vergadering 21 oktober 2006. Reumatoïde Artritis: een update R. Westhovens

PPP Algemene Vergadering 21 oktober 2006. Reumatoïde Artritis: een update R. Westhovens PPP Algemene Vergadering 21 oktober 2006 Reumatoïde Artritis: een update R. Westhovens I. Infectierisico II. III. IV. Vaccinaties bij RA Comorbiditeit Meetinstrumenten: HAQ, DAS V. Systeemmanifestaties

Nadere informatie

Vermoeidheid & hartziekten

Vermoeidheid & hartziekten Vermoeidheid & hartziekten Menno Baars, cardioloog HartKliniek Nederland april 2014 Cardioloog van de nieuwe HartKliniek Nieuwe organisatie van eerstelijnscardiologiecentra Polikliniek & dagbehandeling

Nadere informatie

Hartfalenconsulent. Informatie voor patiënten met hartfalen. Uw afspraak. U wordt verwacht op: datum:. tijdstip:...

Hartfalenconsulent. Informatie voor patiënten met hartfalen. Uw afspraak. U wordt verwacht op: datum:. tijdstip:... Hartfalenconsulent Informatie voor patiënten met hartfalen Uw afspraak U wordt verwacht op: datum:. tijdstip:... Inhoudsopgave Inleiding... 1 Wat is hartfalen... 1 De hartfalenconsulent... 1 Wat doet de

Nadere informatie

Dr. P.R.M. van Dijkman Mw. dr. M.E.L. Bartelink Drs. M. Rubens. Het cardiovasculair formularium

Dr. P.R.M. van Dijkman Mw. dr. M.E.L. Bartelink Drs. M. Rubens. Het cardiovasculair formularium Dr. P.R.M. van Dijkman Mw. dr. M.E.L. Bartelink Drs. M. Rubens Het cardiovasculair formularium Onder redactie van: Dr. P.R.M. van Dijkman Mw. dr. M.E.L. Bartelink Drs. M. Rubens Het cardiovasculair formularium

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Met zevenmijlslaarzen het reisadvies in stappen

Hoofdstuk 2 Met zevenmijlslaarzen het reisadvies in stappen Hoofdstuk 2 Met zevenmijlslaarzen het reisadvies in stappen Samenvatting Het aantal reizigers en reizen neemt nog steeds toe; ook ouderen met comorbiditeit maken lange reizen. Niet alle reizigers winnen

Nadere informatie

Adalimumab. (Humira ) Sterk in beweging

Adalimumab. (Humira ) Sterk in beweging Adalimumab (Humira ) Sterk in beweging Inhoudsopgave Hoe werkt het? 3 Hoe wordt het gebruikt? 3 Bijwerkingen 4 Andere geneesmiddelen 5 Zwangerschap 5 Autorijden 5 Vaccinaties 5 Wanneer u op vakantie gaat

Nadere informatie

Inhoudstafel. Voorwoord bij de negende herdruk. Voorwoord bij de eerste druk. DEEL I: Beter voorkomen dan genezen 1

Inhoudstafel. Voorwoord bij de negende herdruk. Voorwoord bij de eerste druk. DEEL I: Beter voorkomen dan genezen 1 Inhoudstafel Voorwoord bij de negende herdruk Voorwoord bij de eerste druk VII IX DEEL I: Beter voorkomen dan genezen 1 1. Een baby op komst 3 1.1. De zwangerschap 3 1.2. Preventie van vroeggeboorte en

Nadere informatie

Verkoudheid en griep

Verkoudheid en griep 400038 Verkoudheid en griep_400038 Verkoudheid en griep 17-08-11 15:19 Pagina Verkoudheid en griep WAT IS VERKOUDHEID EN WAT IS GRIEP WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT

Nadere informatie

GEMEENSCHAPPELIJK STELSEL VAN ZIEKTEKOSTENVERZEKERING VAN DE EUROPESE INSTELLINGEN VOORAF IN TE VULLEN VRAGENLIJST

GEMEENSCHAPPELIJK STELSEL VAN ZIEKTEKOSTENVERZEKERING VAN DE EUROPESE INSTELLINGEN VOORAF IN TE VULLEN VRAGENLIJST GEMEENSCHAPPELIJK STELSEL VAN ZIEKTEKOSTENVERZEKERING VAN DE EUROPESE INSTELLINGEN PMO.3 Preventieve geneeskunde VOORAF IN TE VULLEN VRAGENLIJST INSTELLING:......... Naam en voornaam van de aangeslotene:...

Nadere informatie

Malaria. Preventie en maatregelen

Malaria. Preventie en maatregelen Malaria Preventie en maatregelen Wat is malaria? Malaria is een infectieziekte, veroorzaakt door malariaparasieten, die na een muggenbeet in het lichaam komen. De malariaparasieten vermenigvuldigen zich

Nadere informatie

Richtlijn screening op diabetes type 2 goedgekeurd door ALV op 17 september 2015

Richtlijn screening op diabetes type 2 goedgekeurd door ALV op 17 september 2015 Richtlijn screening op diabetes type 2 goedgekeurd door ALV op 17 september 2015 VSG2267-1 - Goedgekeurd door ALV op 17-09-2015 Inhoudsopgave Inleiding 3 Algemeen 3 Meting en nauwkeurigheid 3 Interpretatie

Nadere informatie

Samenvatting Hoofdstuk 3 Farmacotherapie op maat. Het stappenplan: Diagnostisch proces:

Samenvatting Hoofdstuk 3 Farmacotherapie op maat. Het stappenplan: Diagnostisch proces: Samenvatting Hoofdstuk 3 Farmacotherapie op maat Het stappenplan: Diagnostisch proces: Hulpvraag; Klacht, symptoom, verzoek. Probleemduiding Probleemdefinitie en waarschijnlijkheidsdiagnose. Onderzoek:

Nadere informatie

Reizigersdiarree. Preventie en behandeling

Reizigersdiarree. Preventie en behandeling Reizigersdiarree Preventie en behandeling Reizigersdiarree Plotseling opkomende diarree komt onder reizigers vaak voor. Reizigersdiarree verloopt in het algemeen mild, gaat vanzelf over en duurt 3 tot

Nadere informatie

Etanercept. (Enbrel ) Sterk in beweging

Etanercept. (Enbrel ) Sterk in beweging Etanercept (Enbrel ) Sterk in beweging Inhoudsopgave Wanneer wordt het gebruikt en hoe werkt het 3 Hoe wordt het gebruikt? 3 Mogelijke bijwerkingen 4 Andere geneesmiddelen 5 Zwangerschap en borstvoeding

Nadere informatie

Ustekinumab Stelara. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Ustekinumab Stelara. Ziekenhuis Gelderse Vallei Ustekinumab Stelara Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: ustekinumab. Hoe werkt ustekinumab? Bij patiënten

Nadere informatie

Hoofd, hart en handen klinisch redeneren. Aletta M van der Veen, MSc, MANP Verpleegkundig Specialist

Hoofd, hart en handen klinisch redeneren. Aletta M van der Veen, MSc, MANP Verpleegkundig Specialist Hoofd, hart en handen klinisch redeneren Aletta M van der Veen, MSc, MANP Verpleegkundig Specialist Klinisch redeneren omvat het proces van het koppelen van de eigen observaties en interpretaties aan de

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE

Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE Inhoud Voorwoord 13 DEEL I ALGEMENE ASPECTEN Hoofdstuk 1 Ambachtelijke en geautomatiseerde methoden van bloeddrukmeting 17 Inleiding 17 1 Conventionele sfygmomanometrie 18 2 Ambulante niet-invasieve automatische

Nadere informatie

DIARREE A P O T H E E K. N L

DIARREE A P O T H E E K. N L DIARREE WAT IS DIARREE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN OP VAKANTIE: DIARREE VOORKOMEN APOTHEEK.NL D I A R R E E Iedereen heeft weleens last

Nadere informatie

Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001

Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001 Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001 Deel 1 Methoden IPH/EPI REPORTS nr 2002-22 Afdeling Epidemiologie Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussel Tel : 02/642.57.94 e-mail : his@iph.fgov.be

Nadere informatie

Mycofenolaatmofetil Mycofenolaat mofetil, CellCept, Myfenax

Mycofenolaatmofetil Mycofenolaat mofetil, CellCept, Myfenax Mycofenolaatmofetil Mycofenolaat mofetil, CellCept, Myfenax Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: mycofenolaatmofetil

Nadere informatie

De oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure?

De oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? Roel Mulder verpleegkundig specialist Stichting Coloriet Lelystad Roel Mulder verpleegkundig Inleiding De oudere patiënt Wat is

Nadere informatie

Online nascholingsinstituut voor de gezondheidszorg

Online nascholingsinstituut voor de gezondheidszorg CURSUS KINDERZIEKTEN SAMENVATTING Ziekte Beloop Koort s Uitslag Specifieke kenmerke n Besmetting Incubat ie tijd Melding huisarts Vacci n Mazelen beeld van verkoudheid witte vlekjes aan binnenkant wangen

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 11. 1. Verschillende soorten hoofdpijn 13. 2. Epidemiologie 19

Inhoud. Voorwoord 11. 1. Verschillende soorten hoofdpijn 13. 2. Epidemiologie 19 VGV OVER HOOFDPIJN-MIGRAINE_BSL_148 x 210 2-2 14-12-11 09:38 Pagina 5 Inhoud Voorwoord 11 1. Verschillende soorten hoofdpijn 13 Hoe kan de patiënt met chronische hoofdpijn het beste worden benaderd? 13

Nadere informatie

Hepatitis A. informatie over hepatitis A en andere vakantietips. Gezond op reis. Gezond weer thuis.

Hepatitis A. informatie over hepatitis A en andere vakantietips. Gezond op reis. Gezond weer thuis. Hepatitis A informatie over hepatitis A en andere vakantietips Gezond op reis. Gezond weer thuis. Waarom is het verstandig u te beschermen tegen hepatitis A? Hepatitis A is een infectie van de lever, veroorzaakt

Nadere informatie

Preventie tromboembolie

Preventie tromboembolie Preventie tromboembolie INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Een verblijf in het ziekenhuis kan een verhoogd risico op de ontwikkeling van een veneuze trombo-embolie met zich meebrengen. In deze folder geven

Nadere informatie

Lijst van auteurs 1. Inleiding 5 Koos van Nugteren. Anatomie 5 Anatomische variaties 9 Pathologie 19 Literatuur 21

Lijst van auteurs 1. Inleiding 5 Koos van Nugteren. Anatomie 5 Anatomische variaties 9 Pathologie 19 Literatuur 21 Lijst van auteurs 1 Verwijzingen naar eerder verschenen Orthopedische casuïstiek 3 Inleiding 5 Anatomie 5 Anatomische variaties 9 Pathologie 19 Literatuur 21 1 Chronische, bilaterale anterieure kniepijn

Nadere informatie

Leefregels bij hartfalen

Leefregels bij hartfalen Leefregels bij hartfalen Leefregels bij hartfalen Deze informatie gaat over de leefregels bij hartfalen. Dit is een belangrijk onderdeel bij de behandeling. U kunt het verloop van hartfalen beïnvloeden

Nadere informatie

SPORTMEDISCHE VRAGENLIJST

SPORTMEDISCHE VRAGENLIJST SPORTMEDISCHE VRAGENLIJST Naam : Adres : Postcode / woonplaats : Geboortedatum : Telefoonnummer : privé... E-mail : Huisarts : Ziektekostenverzekeraar : Pakket SPORTMEDISCH ONDERZOEK d.d. Reden van onderzoek

Nadere informatie

Psyche en Sysiphus Herstel versus chroniciteit: het belang van arbeids(re)integratie. 16 oktober 2015

Psyche en Sysiphus Herstel versus chroniciteit: het belang van arbeids(re)integratie. 16 oktober 2015 Psyche en Sysiphus Herstel versus chroniciteit: het belang van arbeids(re)integratie 16 oktober 2015 Dr. Bart Leroy UPC KU Leuven, Campus Kortenberg Herstel versus chroniciteit: het belang van arbeids(re)integratie

Nadere informatie

Secukinumab Cosentyx. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Secukinumab Cosentyx. Ziekenhuis Gelderse Vallei Secukinumab Cosentyx Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: secukinumab. Hoe werkt secukinumab? Bij patiënten

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord Ilonka Boomsma 13

Inhoud. Voorwoord Ilonka Boomsma 13 Inhoud Voorwoord Ilonka Boomsma 13 Inleiding Hanneke Rijken 15 1 De geschiedenis van vrouwengroepen 15 2 Van vrouwengroepen naar seksespecifieke hulpverlening 17 3 Andere ontwikkelingen op het terrein

Nadere informatie

Hoesten, niezen en neus snuiten in papieren zakdoekje. Zakdoekje direct weggooien. Handen wassen met water en zeep. ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP

Hoesten, niezen en neus snuiten in papieren zakdoekje. Zakdoekje direct weggooien. Handen wassen met water en zeep. ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP Hoesten, niezen en neus snuiten in papieren zakdoekje. Zakdoekje direct weggooien. Handen wassen met water en zeep. ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP Lees deze brochure aandachtig. In deze brochure staat praktische

Nadere informatie

H. Elling F. van Opdorp. Farmacotherapie in de apotheek

H. Elling F. van Opdorp. Farmacotherapie in de apotheek H. Elling F. van Opdorp Farmacotherapie in de apotheek Houten 2013 V Woord vooraf Farmacotherapie in de apotheek is bedoeld om leerling-apothekersassistenten de basiskennis over geneesmiddelen te geven.

Nadere informatie

Adalimumab (Humira ) bij reumatische aandoeningen

Adalimumab (Humira ) bij reumatische aandoeningen Adalimumab (Humira ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel adalimumab te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Vedoluzimab. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa

Vedoluzimab. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Vedoluzimab Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa 2 Uw maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) heeft u vedoluzimab (merknaam Entyvio ) voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn of colitis

Nadere informatie

Inhoud. Hoe werkt apremilast? 3. Voor welke aandoeningen wordt apremilast gebruikt? 3. Hoe moet ik het gebruiken? 3. Hoe moet ik het bewaren?

Inhoud. Hoe werkt apremilast? 3. Voor welke aandoeningen wordt apremilast gebruikt? 3. Hoe moet ik het gebruiken? 3. Hoe moet ik het bewaren? Apremilast Otezla Inhoud Hoe werkt apremilast? 3 Voor welke aandoeningen wordt apremilast gebruikt? 3 Hoe moet ik het gebruiken? 3 Hoe moet ik het bewaren? 4 Wat zijn mogelijke bijwerkingen? 4 Zijn er

Nadere informatie

Adalimumab Humira. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Adalimumab Humira. Ziekenhuis Gelderse Vallei Adalimumab Humira Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: adalimumab. Hoe werkt adalimumab? Bij patiënten

Nadere informatie

Azathioprine Imuran, Azafalk

Azathioprine Imuran, Azafalk Azathioprine Imuran, Azafalk Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: azathioprine. Hoe werkt azathioprine?

Nadere informatie

LCR KwaliteitsConsilium voor artsen

LCR KwaliteitsConsilium voor artsen Januari 2011 Certificering opleidingen Reizigersadvisering voor (huis)artsen Geachte heer/mevrouw, In 1997 is het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR) opgericht. De doelstellingen van

Nadere informatie

Vaccinaties bij immuungecompromitteerde

Vaccinaties bij immuungecompromitteerde Vaccinaties bij immuungecompromitteerde patienten Jiri Wagenaar internist-infectioloog, reizigersgeneeskundige arts Wie ben ik? Inleiding Grote groep immuungecompromitteerde patiënten Vaker en verder op

Nadere informatie