Verklarende nota over de procedure voor de hervestiging van vluchtelingen in België en de modaliteiten tot deelname van de OCMW s.

Transcriptie

1 Dit prgramma wrdt gefinancierd dr het Fnds Asiel, Migratie en Integratie HERVESTIGING VAN VLUCHTELINGEN IN BELGIË PROGRAMMA 2015 Verklarende nta ver de prcedure vr de hervestiging van vluchtelingen in België en de mdaliteiten tt deelname van de OCMW s. Deze nta wil de OCMW's infrmeren ver het prgramma van hervestiging van vluchtelingen in België in 2015 in samenwerking met het Hg Cmmissariaat vr de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR). Vr deze peraties wil Fedasil de betrkkenheid van de OCMW's versterken. 1. Wat betekent hervestiging van vluchtelingen? 1 Hervestiging betekent het selecteren en verplaatsen van vluchtelingen vanuit een eerste asielland, waar ze bescherming hebben gezcht, naar een derde land dat aanvaardt m hen p te vangen en hen een permanente verblijfsvergunning te geven p hun grndgebied. De hervestiging is een van de drie "duurzame plssingen" die het UNHCR vrstelt vr vluchtelingen veral ter wereld. Vr elke vluchteling evalueert de UNHCR eerst f een vrijwillige terugkeer naar het land van herkmst f lkale integratie in het land van het eerste asiel geen (betere) pties zijn. Indien deze pties niet haalbaar zijn, verweegt het UNHCR de hervestiging naar een van de hervestigingslanden. Het UNHCR bepaalt elk jaar de pririteiten vr de hervestiging. Mmenteel stellen ngeveer 30 landen, waarvan een vijftiental Lidstaten van de Eurpese Unie (EU) hervestigingsplaatsen vr. Smmige Lidstaten den k hervestiging p punctuele basis. 2. Belgische en Eurpese cntext inzake hervestiging België beschikt ver een structureel prgramma vr hervestiging sinds In dat jaar hebben we een eerste quta van 100 persnen hervestigd (31 Burundezen, 52 Cnglezen en 17 vluchtelingen van verschillende rigine die geselecteerd werden p dssier). In 2014 was een quta van 100 vluchtelingen vrzien. Ze werden allemaal geselecteerd en een deel van hen met ng naar België wrden vergebracht. In 2015 heeft de Staatssecretaris vr Asiel en Migratie The Francken beslist de inspanningen van België te verhgen. Dit jaar zullen twee grepen hervestigd wrden: Cnglese vluchtelingen uit Burundi en Syrische vluchtelingen in de buurlanden. Net zals de vrbije jaren kadert deze peratie in het gemeenschappelijk Eurpees prgramma vr hervestiging. 1 Zie en Nta ter attentie van de OCMW's ver het Belgisch prgramma vr de hervestiging van vluchtelingen in

2 3. Opvang en begeleiding van vluchtelingen In een eerste fase wrden de vluchtelingen pgevangen vr een peride van ngeveer 6 tt 7 weken in een pvangcentrum van Fedasil. Deze vrlpige fase geeft de mgelijkheid m de administratie in rde te brengen (tekenning van het vluchtelingenstatuut, uitreiking van de attesten, aanvraag BIVR bij de gemeente enz.). Tijdens deze fase wrdt verder k een inleidend basisprgramma ver het leven in België gegeven in samenwerking met de integratiepartners. Na deze eerste pvang wrden de vluchtelingen vergebracht naar een privé-wning. De begeleiding na de pvang begint dan vr een peride van minstens 12 maanden. Waarm deelnemen als OCMW? OCMW's bieden, vanuit hun pdracht, steun aan persnen die erkend zijn als vluchteling en die zich in hun gemeente vestigen. Het specifieke karakter van het hervestigingsprgramma bestaat erin dat de samenstelling en de specifieke beheften van het gezin al gekend zijn. Het OCMW kan dus anticiperen p hun kmst en in samenwerking met Fedasil en de partner-ng's de begeleiding vrzien die het best aansluit bij hun prfiel. De gede ervaringen van 2013 en 2014 medigen ns aan m de samenwerking met de vrijwillige OCMW's verder te zetten en te intensifiëren. Mijn wens is m deze samenwerking uit te breiden en de OCMW s vreger in het prces te betrekken als bevrrechte partners, dr hen vr te stellen actief mee te werken aan de verplaatsing naar een privé-wning en bij de begeleiding van de vluchtelingen. Wat is, meer cncreet, de taak van het OCMW? De OCMW's wiens aanbd werd weerhuden: stellen een aantal hervestigingsplaatsen vr via het kandidatatenfrmulier 2 stellen p vrhand een aangepast aanbd van wningen vr (private markt, sciale wning enz.) 3 (verplaatsing 6-7 weken na aankmst) met inbegrip van vrtijdige hulp bij hervestiging (meubelen, basisuitrusting, welkmstkit hygiëne en veding enz.). stellen vergangshulp/ndhulp vr (1 ste huur, bestaansmiddelen, transprt enz) in afwachting van de tekenning van het leefln bereiden de tegang tt de hulpverlening van het OCMW vr en de andere rechten (leefln 4, vestigingspremie, gewaarbrgde kinderbijslag, verzekering gezndheidszrgen en uitkeringen enz.) leveren een intensieve glbale pvlging vr de hervestigde vluchtelingen p hun grndgebied 5 nemen, met behulp van Fedasil, kennis van de dssiers vr de aankmst en nemen deel aan de vrbereidende vergaderingen en vergaderingen vr de peratinele cördinatie. 6. Hiervr is een financiële aanmediging vrzien (zie financiële mdaliteiten). De vrnaamste argumenten vr deze aanpak zijn: de vrkeur geven aan een practieve en geïnfrmeerde aanpak van de OCMW's p het vlak van hervestiging de vrkeur geven aan cntinuïteit in het integratieparcurs van vluchtelingen p lkaal vlak (aangezien de vluchtelingen p termijn geïntegreerd wrden in de klassieke diensten - k van het OCMW- zu het wenselijk zijn rechtstreeks samen te werken met de lkale betrkken partners die wettelijk bevegd zijn) anticiperen p de tegang tt diensten/hulpverlening van de OCMW's en de samenwerkingsmgelijkheden cördineren (bv. hulp bij installering) 2 Het frmulier is beschikbaar p de website nder «Inf OCMW». 3 Ok LOI-plaatsen en bufferplaatsen kunnen vrgesteld wrden. 4 Ter herinnering, alle hervestigde vluchtelingen meten het statuut van vluchteling hebben ntvangen vr hun verplaatsing naar privé-wningen, vandaar hun recht p een leefln van zdra ze in de wning aankmen. 5 Glbale pvlging (materieel, medisch, medisch-sciaal, psychlgisch, sci-prfessineel) met inbegrip van de tewijzing van een specifieke maatschappelijk assistent, een referentie naar de integratieprgramma's vr nieuwkmers, naar de klassieke interne en externe diensten, ndersteuning bij de tegang tt medische en psychlgische zrgen (met inbegrip van een verzekering gezndheidszrg en vergeding en verhgde tegemetkming), tt pveding, pleiding (waarnder taal- en alfabetiseringscursussen), werk, uiteenlpende administratieve handelingen zals het penen van een rekening, tlkendiensten, familiale steun enz. 6 Bijvrbeeld met de pvangcentra van Fedasil, de verenigingen en het HCR. 2

3 anticiperen p het aanbd van wningen zdat de vluchteling, van bij zijn aankmst in België, weet waar hem vrgesteld wrdt zich te vestigen in België. De OCMW's krijgen ndersteuning bij de begeleiding van hervestigde vluchtelingen dr twee ng's, Caritas en Cnvivial, experts p het vlak van begeleiding van nieuwkmers. 4. Financiële mdaliteiten Teneinde de OCMW's te vergeden, wrdt per hervestigde vluchteling een vaste frfait vrzien die de hierbven beschreven diensten dekt. Op het niveau van de OCMW's is de vergeding verschuldigd aan het OCMW dat een aantal plaatsen vrstelt, een vrafgaande fferte indient vr een wning vlgens de vrziene mdaliteiten, de installering vrziet en de ndige diensten aanbiedt. Indien een persn beslist m later te verhuizen naar een andere stad f gemeente (vlgens de vrije keuze van verblijfplaats), vr het einde van de 12 maanden begeleiding, zal het rsprnkelijke OCMW de frfait behuden en zal het nieuwe OCMW van vestiging geen financiële middelen ter aanmediging meer ntvangen. Op peratineel vlak zullen deze persnen ng steeds pgevlgd wrden dr de verenigingen die, in dat geval, een belangrijke ndersteunende rl zullen uitefenen. Het frfait wrdt geraamd p waarvan: een eerste schijf van per hervestigde vluchteling na afsluiting van de cnventie vereenkmstig de mdaliteiten die vrzien zijn in de cnventie een tweede niet-autmatische schijf van 500 per hervestigde vluchteling indien: de hervestigde vluchteling(en) zich na aflp van de peride van 12 maanden vestigt/vestigen in de stad f gemeente van het OCMW. Een cnventie met de OCMW's bepaalt de betalingsmdaliteiten vr de frfait en de dienstverlening. 5. Timing Vr alle Cnglese vluchtelingen werd lgement gevnden na de prep die in februari 2015 gelanceerd werd. De nieuwe kandidaturen zullen dus in verweging genmen wrden vr de grepen van Syrische vluchtelingen die tegen eind 2015 zuden meten aankmen. De eerste grep wrdt verwacht eind september (transfer naar privéwningen tegen nvember). De tweede grep zal in nvember/december aankmen en zal naar de privéwningen wrden vergebracht begin Kandidaturen De OCMW's die een fferte tt deelname willen indienen meten het frmulier tt kandidatuur invullen p de website nder het blad "Inf OCMW" en het per drsturen naar resettlement@fedasil.be De einddatum m een fferte in te dienen is 01/10/2015. De ffertes die we vr eind juli ntvangen zullen in rekening wrden genmen m de OCMW s te kiezen die de eerste grep Syriërs begeleiden (aankmst in België eind september). De ffertes die niet weerhuden zuden wrden vr deze eerste grep en de ffertes die later wrden ingediend, zullen in rekening wrden genmen m de OCMW s te kiezen die de tweede grep Syriërs zullen pvangen (aankmst nvember/december 2015). 7. Meer weten? 3

4 U kunt terecht bij Fedasil, directie Operatinele diensten cel Hervestiging: 02/ resettlement@fedasil.be. Meer infrmatie ver hervestiging in België is beschikbaar p de website 7. Er wrden twee infsessies gerganiseerd p de hfdzetel van Fedasil p 14/07/2015 en p 03/09/2015 (vrmiddag in het Frans en namiddag in het Nederlands). Gelieve uiterlijk in te schrijven vr 09/07/2015 (sessie van juli) f 31/08/2015 (sessie van september). Bijlage Overzicht van de activiteiten rnd hervestiging in 2015 De activiteiten rnd hervestiging in 2015 mvatten: Vr de aankmst : Overdracht van de dssiers dr de UNHCR aan het Cmmissariaat-generaal vr de vluchtelingen en de staatlzen (CGVS). Screening van de dssiers / nderzek van de asielaanvraag dr het CGVS Aanvraag advies aan de Staatsveiligheid Selectiepdracht dr het CGVS (interviews) Gedkeuring van de selectie vluchtelingen dr de Staatssecretaris 8 Vrbereiding p de aankmst dr Fedasil (sciale en medische inf m de pvang en de begeleiding in België vr te bereiden) Transfer van vluchtelingen in België dr de Internatinale Organisatie vr Migratie (IOM) Na de aankmst: "Frmele" asielaanvraag 9 Eerste pvang (in grep) van ngeveer 6 à 7 weken in de pvangcentra van Fedasil Fase na de pvang: transfer naar een private wning en specifieke begeleiding bij de integratie dr de OCMW's in samenwerking met de begeleidende partners (verenigingen) gedurende een peride van minstens 12 maanden. Vrnaamste actren die betrkken zijn bij de hervestiging De vrnaamste actren die betrkken zijn bij het prgramma vr hervestiging zijn: De Staatssecretaris, bevegd vr het hervestigingsbeleid in België Het CGVS, bevegd vr de selectie en dcumentatie van vluchtelingen en de cördinatie van het prgramma vr hervestiging vr deze aspecten Fedasil, verantwrdelijk vr de transfer, de pvang en de (pvlging van) de begeleiding na de pvang, samen met de OCMW's en de verenigingen en de cördinatie van het hervestigingsprgramma vr deze aspecten De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), bevegd vr de tegang tt het grndgebied Het Hg Cmmissariaat vr de Vluchtelingen, referentie vr de dssiers in België en de cördinatie van het mndiale hervestigingsprgramma De IOM, als partner bij de verplaatsing en de daaraan verbnden activiteiten De Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, bemiddelaar en berdelaar bij de keuze van pririteiten De Prgrammatrische Overheidsdienst Maatschappelijke Integratie, bemiddelaar die cntact hudt met de OCMW's De OCMW's van de steden en gemeenten waarin de vluchtelingen zich gaan vestigen De Unie van Steden en Gemeenten 7 De OCMW s die een fferte hebben ingediend in 2014 die niet werd weerhuden en dezelfde fferte pnieuw wensen in te dienen, kunnen dit gewn per laten weten aan Fedasil via resettlement@fedasil.be en de beschikbaarheidsgegevens van het lgement bijwerken. Het is niet ndig m een nieuw frmulier in te dienen indien de fferte identiek is. 8 Alleen de cmmissaris-generaal f een van zijn adjuncten is bevegd m het statuut van vluchteling te te kennen. De minister geeft telating vr tegang tt het grndgebied. In de praktijk geeft de cmmissaris-generaal zijn advies aan de minister die, na gedkeuring, de instructie bezrgt aan de Dienst Vreemdelingenzaken m de visums te te kennen. 9 De persnen die geselecteerd zijn vr hervestiging in België meten vlgens de prcedure een frmele asielaanvraag indienen p het Belgisch grndgebied. Dankzij de selectieprcedure zal deze aanvraag tch wrden nderzcht dr het CGVS en zal het statuut van vluchtelingen wrden tegekend enkele dagen na hun aankmst in België, wanneer deze persnen in het pvangcentrum verblijven. 4

5 De reginale partners (verantwrdelijk vr het integratiebeleid) De verenigingen die gespecialiseerd zijn in de begeleiding van vluchtelingen. Op federaal niveau wrdt p regelmatige basis interdepartementaal verleg gerganiseerd m de aankmsten te plannen en te cördineren. Peridiek wrden k vergaderingen gerganiseerd met deelnemende partijen (institutinele en niet-institutinele partners p federaal, reginaal, lkaal maar k p internatinaal vlak). De vlgende vergadering gaat dr p 23 juni Indien u wenst deel te nemen cntacteer ns p 02/ f via resettlement@fedasil.be. 5