ANTWOORD. Vraag nr. 572 van 1 september 2011 van KATHLEEN DECKX

Transcriptie

1 VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 572 van 1 september 2011 van KATHLEEN DECKX Leerlingen BSO Slaagkansen hoger onderwijs Leerlingen uit het beroepssecundair onderwijs (BSO) kunnen hun diploma secundair onderwijs behalen wanneer zij slagen in het derde jaar van de derde graad (het zogenoemde zevende jaar ). Dit diploma verleent de jongeren toegang tot het hoger onderwijs. Voor sommige leerlingen betekent deze mogelijkheid een welgekomen kans om toch nog een diploma secundair onderwijs of zelfs een diploma hoger onderwijs te behalen. Toch heerst de indruk dat deze leerlingen uit het beroepssecundair onderwijs met een handicap aan de start van een hogereonderwijscarrière verschijnen. Vaak zijn zij in mindere mate voorbereid op het verwerken van grote hoeveelheden leerstof en beschikken zij over een minder uitgebreide studieachtergrond dan leerlingen uit het algemeen en het technisch secundair onderwijs. 1. Hoeveel jongeren uit het BSO vatten een studie hoger onderwijs aan? 2. Welke studierichtingen vatten zij aan? 3. Heeft de minister zicht op de slaagkansen van leerlingen uit het BSO in het hoger onderwijs? Beschikt de minister over cijfers en de evolutie van de voorbijgaande jaren? 4. Zijn er studierichtingen waarin de slaagkansen significant hoger liggen dan in andere? Overweegt de minister studenten uit het BSO te sensibiliseren om voor bepaalde studierichtingen hoger onderwijs te kiezen? ANTWOORD Alvorens in te gaan op deze terechte vragen en bezorgdheden, wens ik kort stil te staan bij het begrip slaagkansen in het hoger onderwijs omdat hier vaak in ongenuanceerde termen over gesproken wordt. Sinds het flexibiliseringsdecreet in het academiejaar in werking trad, bestaat het concept 'geslaagd zijn' niet meer maar spreken we nu over studievoortgang. In het publieke debat en de media is dit niet steeds een evident verhaal. Om een indicatie te kunnen geven van de mate waarin studenten geslaagd zijn, hanteren we het concept 'studierendement'. Studierendement is de verhouding van de verworven studiepunten ten opzichte van de opgenomen studiepunten. Een studierendement van 68% bijvoorbeeld betekent niet dat 68% van de studenten voor alle opleidingsonderdelen geslaagd is, maar dat de studenten samen 68% van de door hen opgenomen studiepunten verworven hebben. 1. In academiejaar vatten (21%) van de afgestudeerden in het BSO een studie aan in het hoger onderwijs (zie tabel 1). In steeg dit percentage tot 27% (2.913). Het aandeel generatiestudenten die uit het BSO kwamen bedroeg in de academiejaren tot en met % (zie tabel 2). De afgelopen twee academiejaren steeg dit aandeel tot 6%. Opvallend is dat studenten afkomstig uit het BSO zich vaker uitschreven. Voor de exacte cijfers verwijs ik naar de tabellen in bijlage.

2 2. Meer dan 90% van de generatiestudenten uit het BSO die zich inschreven in het hoger onderwijs, volgden een professioneel gerichte bacheloropleiding (zie tabel 4). Het afgelopen academiejaar schreef 5% zich in voor een academisch gerichte bachelor aan een hogeschool en 2% voor een academisch gerichte bachelor aan een universiteit. Het studiegebied dat het meest gekozen werd, was Onderwijs. Jaarlijks schreven zo n 30% van de BSO-leerlingen zich hiervoor in. Daarnaast zijn ook de studiegebieden Handelswetenschappen, Gezondheidszorg, Sociaal-agogisch werk en wetenschappen en populair bij de leerlingen uit het BSO. 3. In vergelijking met ASO- en TSO-studenten halen studenten uit het BSO een lager studierendement. In verwierven studenten uit het BSO gemiddeld 38% van de opgenomen studiepunten, terwijl dit bij de studenten uit het TSO 59% was en 72% bij studenten uit het ASO (zie tabel 6). Het studierendement van generatiestudenten uit het BSO stijgt als enige elk academiejaar, van 29% in tot 38% in Gegevens van het academiejaar zijn nog niet beschikbaar. Het aandeel BSO-studenten dat een diploma hoger onderwijs behaalt, is lager dan het aandeel BSO-studenten dat hoger onderwijs aanvat. In totaal was 5% van de generatiestudenten in afkomstig uit het BSO. Slechts 2% van de studenten die dat academiejaar een diploma hoger onderwijs behaalde, kwam uit het BSO (zie tabel 7). In het studiegebied Gezondheidszorg bedroeg in het aandeel BSO-studenten bij de generatiestudenten 12%, terwijl slechts 7% van de afgestudeerden in dit studiegebied afkomstig was uit het BSO (zie tabel 8). In het studiegebied Handelswetenschappen bedroeg het aandeel BSO-studenten bij de generatiestudenten 9%, terwijl slechts 2% van de afgestudeerden uit het BSO doorstroomde. Waar in het studiegebied wetenschappen en 6% van de generatiestudenten uit het BSO kwam, kwam slechts 1% van de studenten die een diploma in dit studiegebied haalde uit het BSO. In het studiegebied Onderwijs bedroeg in het aandeel BSO-studenten bij de generatiestudenten 12%, terwijl slechts 4% van de afgestudeerden in dit studiegebied afkomstig was uit het BSO. In het studiegebied Sociaal-agogisch werk bedroeg het aandeel BSO-studenten bij de generatiestudenten 8%, terwijl slechts 2% van de afgestudeerden uit het BSO doorstroomde. 4. Om na te gaan in welke studiegebieden de slaagkansen van leerlingen uit het BSO significant hoger liggen dan in andere, werden enkel de studiegebieden in aanmerking genomen die minstens 50 inschrijvingen van BSO-studenten bevatten om foute conclusies te vermijden. Generatiestudenten uit het BSO bleken in het hoogste studierendement te hebben in de studiegebieden Gezondheidszorg (59% t.o.v. 69% over alle studierichtingen heen) en Architectuur (55% t.o.v. 70%) (zie tabel 9 en 10). De laagste slaagcijfers waren er in de studiegebieden Handelswetenschappen (24% t.o.v. 62%) en wetenschappen en (26% t.o.v. 64%). Houders van een diploma van secundair onderwijs, behaald in BSO, hebben toegang tot alle vormen van hoger onderwijs. De onderwijsoverheid en andere onderwijsactoren moeten in deze zorg dragen voor een proces van goede studiekeuze en studiekeuzebegeleiding, rekening houdend met de competenties en interesses van de leerling. De uiteindelijke keuze ligt echter bij de leerling zelf. Objectieve leerlingenoriëntering en studiekeuzebegeleiding zijn een essentieel onderdeel van de geplande hervorming van het secundair onderwijs. Ook de reglementaire doorstroommogelijkheden van arbeidsmarktgerichte opleidingen in het secundair onderwijs naar het hoger onderwijs worden bij die hervorming herbekeken. Sensibiliseren is echter vrijblijvend sturen en kan gebeuren door de sectoren, bv. onderbouwd door arbeidsmarktgegevens. Zoals reeds gezegd willen we alle leerlingen ondersteunen in hun studie- of beroepskeuze(proces). Daarom ook organiseren de CLB s en het Agentschap voor Onderwijscommunicatie elk jaar netoverschrijdende Studie-informatiedagen (SID-in) in de vijf Vlaamse provincies. De doelstelling van de SID-in s is om tijdens deze beurs de laatstejaarsleerlingen secundair onderwijs kennis te laten maken met studie- en beroepsmogelijkheden na het secundair onderwijs. In alle Vlaamse provincies behalve Limburg bieden we naast een volledig aanbod van opleidingen in het hoger onderwijs ook informatie over een aantal beroepssectoren. De bedoeling is dat

3 leerlingen die geen hoger onderwijs willen aanvatten, terecht kunnen bij de sectorconsulenten met vragen over de inhoud van beroepen, tewerkstellingsmogelijkheden en interne vormingsmogelijkheden. Daarnaast kunnen deze beroepssectoren ook interessant zijn voor de laatstejaarsleerlingen die wel verder willen studeren. Zeker in tijden van crisis is tewerkstelling ook voor deze doelgroep een belangrijk aspect in hun studie- of beroepskeuze. Ook voor hen is het interessant te weten welke opleiding best geschikt is om een bepaald beroep uit te oefenen, en in welke beroepssector ze terecht kunnen met een bepaald diploma. BIJLAGE BSO in het hoger onderwijs

4 Tabel 6: Studierendement* generatiestudenten per opleiding SO TSO 54% 53% 53% 58% 59% ASO 70% 69% 67% 72% 72% BSO 29% 30% 31% 37% 38% Totaal 61% 60% 59% 65% 64% * Het studierendement is de verhouding van het aantal verworven studiepunten ten opzichte van het aantal opgenomen studiepunten. Tabel 7: Percentage BSO-studenten die een diploma* behalen in Alle diploma's BSO 552 % 2% Tabel 8: Aantal behaalde diploma's en aantal inschrijvingen van generatiestudenten per opleiding SO in de studiegebieden met de meeste inschrijvingen van generatiestudenten uit het BSO Aantal behaalde diploma's Aantal generatiestudenten Professioneel gerichte bachelor Gezondheids zorg Handelswetenschappen ASO % Professione Gezondheids zorg ASO % BSO 196 7% el gerichte BSO % KSO 28 1% bachelor KSO 50 1% TSO % TSO % Ander % Ander % Totaal % Totaal % ASO % Handels- ASO % BSO 86 2% wetenschappen en BSO 675 9% KSO 36 1% bedrijfskunde KSO 96 1% TSO % TSO % Ander 136 2% Ander 263 3%

5 Handelswetenschappen Handelswetenschappen en bedrijfskunde wetenschappen en Onderwijs Sociaal-agogisch werk Totaal % Totaal % ASO % ASO % BSO 23 1% wetenschappen en BSO 224 6% KSO 45 2% KSO 115 3% TSO % TSO % Ander 49 2% Ander 88 2% Totaal % Totaal % ASO % Onderwijs ASO % BSO 154 4% BSO % KSO 104 3% KSO 189 3% TSO % TSO % Ander 212 6% Ander 307 4% Totaal % Totaal % ASO % Sociaal-agogisch ASO % BSO 45 2% werk BSO 313 8% KSO 40 1% KSO 68 2% TSO % TSO % Ander % Ander 318 8% Totaal % Totaal % Generatiestudenten per opleiding SO 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 12% 9% Gezondheidszorg Handelswetenschappen 6% wetenschappen en 12% 8% Onderwijs Sociaal-agogisch werk

6 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 12% 9% Gezondheidszorg Handelswetenschappen 6% wetenschappen en 12% 8% Onderwijs Sociaal-agogisch werk ASO BSO KSO TSO Ander 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 7% Aantal behaalde diploma's per opleiding SO 2% Gezondheidszorg Handelswetenschappen 1% wetenschappen en 4% 2% Onderwijs Sociaal-agogisch werk ASO BSO KSO TSO Ander