Bij u is artrose in uw hand vastgesteld. Wat is artrose? En is er een behandeling mogelijk? Dat en meer leest u in deze folder.

Transcriptie

1 patiënteninformatie artrose - hand Bij u is artrose in uw hand vastgesteld. Wat is artrose? En is er een behandeling mogelijk? Dat en meer leest u in deze folder. Wat is artrose? Artrose is een aandoening van de gewrichten, ook wel gewrichtsslijtage genoemd. Een gewricht bestaat uit twee of meer botstukken met een beschermende laag kraakbeen. Bij artrose vermindert de kwaliteit van het kraakbeen en het kan zelfs geheel verdwijnen. De botuiteinden komen tegen elkaar en dit veroorzaakt pijn. Daardoor beweegt het gewricht minder goed of kan een afwijkende stand ontstaan. Artrose kan overal in het lichaam voorkomen. In de hand en pols zitten veel gewrichten en in elk van die gewrichten kan artrose ontstaan. De aantasting van het kraakbeen neemt langzaam toe. Het is geen reumatische aandoening en heeft geen relatie met osteoporose (botontkalking). Artrose is niet te genezen.

2 Ontstaan van artrose Artrose kan op verschillende manieren ontstaan. Slijtage Meestal is de oorzaak slijtage die ontstaat bij het ouder worden. Overbelasting Overbelasting of herhaalde blessures door bijvoorbeeld sporten of door werk. Posttraumatische artrose Na een breuk van de hand of pols. Artrose in de hand is vaak artrose van het basisgewricht van de duim (CMC-I artrose) of van de eindgewrichten van de vingers (artrose van PIP- en DIP-gewrichten). Dit betreft dan ouderdomsslijtage en komt vaker voor bij vrouwen. Wat zijn de klachten? De klachten zijn pijn en stijfheid, met soms afwijkingen in de stand. Behandeling Artrose in de hand kan op verschillende manieren behandeld worden. Niet altijd is een operatie noodzakelijk. Uw arts bespreekt met u de mogelijkheden die het beste bij uw situatie passen. Niet-operatieve behandeling De behandeling kan bestaan uit een van de volgende mogelijkheden, of een combinatie: spalktherapie, pijnmedicatie, ontstekingsremmende injecties, therapie en advies over aanpassen van uw dagelijkse werkzaamheden. Welke behandeling voor u geschikt is, hangt af van uw klachten, welke gewrichten in de hand aangedaan zijn en wat uw wensen en/of verwachtingen zijn. De handtherapeut bespreekt dit met u. Als deze behandeling niet (meer) voldoende verlichting geeft van de klachten, dan kunt u kiezen voor een operatie. Operatie Er zijn verschillende operatieve ingrepen mogelijk bij artrose aan de hand. Het ligt aan uw aandoening of de operatie plaatsvindt aan het basisgewricht van de duim of aan de handwortelbeentjes. Uw arts bespreekt dit met u. De operatie gebeurt onder narcose, of met een regionale verdoving van uw arm. De ingreep duurt 60 tot 90 minuten. Meestal blijft u een nacht in het ziekenhuis. Aan het einde van de ingreep krijgt u een gipsspalk om. In totaal draagt u ongeveer 6 weken gips. 2

3 Gebruikt u bloedverdunners? Uw arts bespreekt met u of u moet stoppen met uw medicatie, en wanneer u moet stoppen. Stop nooit met uw medicijnen zonder overleg met de arts! Rookt u of gebruikt u alcohol? Bij elke operatie bestaat de kans op complicaties. De kans op complicaties is groter als u dagelijks rookt of alcohol gebruikt. Ook duurt uw herstel na de operatie dan langer. Wij adviseren u daarom om 6 weken voor en na de operatie te stoppen met roken en alcoholgebruik. Dit doet u om de kans op schade aan uw gezondheid zo klein mogelijk te maken. Operatie aan het basisgewricht van de duim (CMC-I artrose) Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. De handchirurg bespreekt met u welke operatieve behandeling voor u het meest geschikt is. De resultaten van de ingrepen zijn ongeveer gelijk: Trapezectomie al dan niet met een sardellenplastiek Na verwijderen van de helft van het gewricht wordt de ontstane holte opgevuld met peesweefsel. Ophangplastiek van de duimbasis Na verwijderen van de helft van het gewricht wordt de duim opgehangen met een peesplastiek. Artrodese van het duimbasisgewricht Het gewricht van de duimbasis wordt vastgezet. Deze ingreep is het meest geschikt voor mensen die zware werkzaamheden uitvoeren. Weer thuis De nabehandeling gebeurt door de handtherapeut en hangt af van de ingreep die bij u is uitgevoerd. U mag het geopereerde gewricht 6 weken niet bewegen. U krijgt controle afspraken op de gipskamer waar u gezien wordt door een arts en de handtherapeut. Tijdens deze afspraken wordt ook het gips gewisseld: tot 3-6 weken na de operatie draagt u een spalk na de spalk draagt u 2-3 weken een duimbrace Na deze periode start u met therapie om uw duim weer te leren bewegen. Het herstel na een operatie aan de duimbasis verloopt meestal traag en duurt enkele maanden. Resultaat na de operatie De kracht van de geopereerde duim is blijvend verminderd. Ongeveer 15% van de patiënten houdt na de ingreep pijnklachten. Een ingreep aan de duimbasis gebeurt daarom alleen als de pijn ondraaglijk is. 3

4 Operatie aan de handwortelbeentjes (PIP- en DIP-artrose) Er zijn verschillende behandelingen mogelijk: Artrodese: vastzetten van het gewricht. Prothese: vervangen van het gewricht door een prothese. Een prothese is niet altijd mogelijk. Beide methoden hebben voor- en nadelen. De handchirurg bespreekt met u welke operatieve behandeling voor u het meest geschikt is. Resultaat na de operatie Na de bovengenoemde ingrepen is de pijn weg of sterk verminderd. Is uw gewricht vastgezet? Dan kunt u dit na de operatie niet meer bewegen. Heeft u een prothese gekregen? Na de operatie is er bijna altijd stijfheid en krachtsverlies. U kunt het gewricht minder goed bewegen dan een gezond gewricht. Weer thuis De nabehandeling vindt plaats bij de handtherapeut en is afhankelijk van welke ingreep bij u is uitgevoerd. tot 1 week na de operatie draagt u een handspalk na de spalk krijgt alleen de geopereerde vinger een beschermend spalkje gedurende 6 tot 8 weken. Na een gewricht vervangende operatie begint u na een paar dagen rust voorzichtig met oefenen onder begeleiding van de handtherapeut. Na artrodese kunt u het betreffende gewricht niet meer bewegen Complicaties Na elke operatie zijn er complicaties mogelijk zoals infectie, bloeduitstorting, vertraagde wondgenezing. Er bestaat een kleine kans op beschadiging van pezen, zenuwen, bloedvaten en weefselversterf. Dystrofie, is een pijnsyndroom. De symptomen zijn een combinatie van pijn, zwelling, verkleuring en stijfheid van de vingers en hand. Het is niet bekend wat deze complicatie veroorzaakt en ook niet wat de beste behandeling is. Het duurt maanden tot soms jaren voordat dystrofie is uitgedoofd. Er is een vroegtijdige behandeling noodzakelijk om functiestoornissen te voorkomen. Complicatie bij gewrichtsoperaties aan de hand: niet vastgroeien van een artrodese verkeerde positie of verplaatsen van een prothese stijfheid onvoldoende pijnverlichting waardoor een tweede ingreep nodig is Infectie waardoor de prothese moet worden verwijderd 4

5 Krijgt u tijdens de herstelperiode last van abnormale pijn, zwelling of koorts, neem dan van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot uur contact op met de polikliniek Plastische Chirurgie via , buiten deze tijden belt u met de dienstdoende plastisch chirurg via Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neem dan contact op met de polikliniek Plastische Chirurgie. Deze is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot uur via of kijk op Zorgverzekeraar Neem voor de zekerheid contact op met uw zorgverzekeraar en vraag naar de voorwaarden voor een vergoeding. Operatie/ingreep Het is altijd mogelijk dat een operatie uitgesteld wordt door onvoorziene omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan een patiënt die spoedeisende hulp nodig heeft. Hij krijgt om medische redenen altijd voorrang. Uiteraard stellen wij dan alles in het werk om u zo snel mogelijk te opereren/te behandelen. Het OLVG is een opleidingsziekenhuis. Dat betekent dat de handchirurg altijd geassisteerd wordt door een arts-assistent in opleiding tot chirurg. Ook kan het zo zijn dat een arts-assistent de operatie/ingreep verricht. 5

6 6

7 7

8 onze lieve vrouwe gasthuis postbus hm amsterdam ' (020) algemene voorwaarden, kijk op klacht of opmerking, ga naar Redactie en uitgave Marketing en Communicatie maart 2016/plastische chirurgie/ /