Zuurstof thuis. Hart-long centrum. mca.nl

Transcriptie

1 Zuurstof thuis Hart-long centrum mca.nl

2 Inhoudsopgave Waarom extra zuurstof? 3 Wanneer is zuurstof thuis zinvol? 3 Hoeveel en hoelang zuurstof 3 Mogelijkheden voor zuurstof thuis 4 Heeft u nog vragen? 6 Notities 7 2

3 Onze ademhaling zorgt voor de aanvoer van zuurstof en voor de afvoer van koolzuur. Zuurstof zit in de lucht die we inademen. De ingeademde zuurstof komt via de longen in het bloed en gaat vervolgens met het bloed naar de plaatsen waar energie nodig is. Het overtollige koolzuur volgt de omgekeerde route en wordt uitgeademd. Waarom extra zuurstof Bij ernstige vormen van COPD of andere longziekten kan de aanvoer van zuurstof via de longen naar het bloed verminderen. Dan kan er een zuurstoftekort ontstaan. Een langdurig tekort kan leiden tot geestelijke verwarring, hartklachten, nierproblemen en zelfs tot een vroegtijdig overlijden. Extra zuurstof kan deze problemen voorkomen of tegengaan en zorgt ervoor dat uw conditie minder snel achteruit gaat. Of u extra zuurstof nodig heeft, hangt af van de ernst van het tekort. Uw longarts kan dit bepalen door middel van uitgebreid onderzoek. Wanneer is zuurstof thuis zinvol? Wanneer gewone medicatie en fysiotherapie gedurende een periode van zo n twee tot drie maanden uw zuurstoftekort niet verbetert. Alleen als u niet rookt, is extra zuurstof zinvol. Ook anderen mogen in uw omgeving niet roken. Roken doet het effect van zuurstof teniet. Daar komt nog bij dat roken in combinatie met zuurstof gevaarlijk is: zuurstof zorgt voor een snelle ontbranding waardoor er ontploffingsgevaar ontstaat. Hoeveel en hoe lang zuurstof Uw arts bepaalt hoeveel extra zuurstof u per minuut nodig heeft. Dit hangt af van de mate van uw zuurstoftekort. Het is belangrijk dat dit nauwkeurig wordt vastgesteld. Een te grote zuurstofstroom kan namelijk schadelijk zijn. Behandeling met zuurstof is alleen zinvol wanneer u minstens vijftien uur per etmaal zuurstof gebruikt. Het is daarbij belangrijk de zuurstof vooral s nachts en bij inspanning te gebruiken. 3

4 Zuurstof thuis Te veel zuurstof is schadelijk Gebruik nooit op eigen initiatief meer zuurstof per minuut dan voorgeschreven. Te veel zuurstof kan averechts werken. Via verschillende mechanismen leidt het teveel aan zuurstof tot een remming van de ademhaling en een ophoping van koolzuur in het bloed (koolzuurstapeling). Dit kan uiteindelijk hoofdpijn, prikkelbaarheid, slaperigheid en bewustzijnsstoornissen geven. Het kan dan zijn dat u moeilijk te wekken bent en dat de kleur van uw huid verandert. Koolzuurstapeling kan versneld optreden bij ziekte en koorts. Let u hier goed op! Let op! Houdt u strikt aan de hoeveelheid zuurstof per minuut die de arts heeft vastgesteld. Mogelijkheden voor zuurstof thuis Er zijn drie verschillende zuurstofbronnen: de zuurstofcilinder, de zuurstofconcentrator en vloeibare zuurstof. De basisverstrekking bestaat meestal uit een concentrator aangevuld met een draagset (cilinders) voor mobiel gebruik. De gebruikelijke manier om zuurstof toe te dienen is via een neusbril of neuskatheter. Cilinder Een grote cilinder weegt twintig kilo en wordt vaak als reservecilinder geleverd. De draagbare cilinders wegen vijf kilo en bevatten zuurstof voor een aantal uur. U kunt het aantal uren vaststellen met behulp van de berekening die hieronder staat. U gaat uit van een tankje van twee liter, en het aantal liters per minuut zoals de arts dat voor u heeft vastgesteld. U deelt vervolgens het getal 400 door het aantal liters per minuut. De uitkomst is het aantal minuten dat u het tankje kunt gebruiken. 400 aantal liters per minuut = aantal minuten dat u het tankje kunt gebruiken 4

5 Concentrator Dit is een elektrisch apparaat dat zuurstof uit de lucht haalt. Dit apparaat is ongeveer zo groot als een nachtkastje. De concentrator kan tot ongeveer zes liter per minuut aanmaken. Er is goede ventilatie nodig in de ruimte waar het apparaat staat. Houdt er rekening mee dat het apparaat lawaai maakt. De meeste zorgverzekeraars vergoeden de stroomkosten. Vloeibare zuurstof Voor vloeibare zuurstof wordt een moedertank bij u thuis geplaatst. Uit deze tank kan een draagbare kleinere tank gevuld worden. Een nadeel van vloeibare zuurstof is dat deze in de draagbare tank verdampt. Vloeibare zuurstof is duurder dan de andere vormen van zuurstoftoediening. Om die reden moet er voor deze vorm aan een aantal voorwaarden worden voldaan, zoals bijvoorbeeld het verbruik. De zuurstofleverancier kan u hier verder over informeren. Wordt niet aan alle voorwaarden voldaan, dan wordt vloeibare zuurstof niet in elke situatie vergoed. Voorschriften in verband met uw veiligheid Zorg ervoor dat er geen vet, boter, olie of alcohol in aanraking komt met de apparatuur. Olie en vetten ontbranden spontaan als ze in contact komen met zuivere zuurstof. Gebruik om deze reden ook geen vette zalven voor uw gezicht. Er mag in uw woning niet gerookt worden, zeker niet in uw nabijheid. Stel de plaatselijke brandweer op de hoogte van de aanwezigheid van zuurstofcilinders of vloeibare zuurstof in uw woning. Meldt de aanwezigheid van zuurstof ook bij uw inboedel- of opstalverzekering. Bewegingsvrijheid Het gebruik van zuurstof kan gemengde gevoelens oproepen. Aan de ene kant biedt het soelaas, aan de andere kant kunnen mensen zich aan huis gebonden voelen. Probeer gunstige momenten uit te zoeken voor het aantal uren zuurstof dat u nodig heeft, bijvoorbeeld zoveel mogelijk s avonds en tijdens slaap of rusturen. Daarbij is het belangrijk om te weten dat het effect van zuurstof wordt bepaald door regelmatig gebruik op de lange termijn. Het is dus geen ramp 5

6 Zuurstof thuis wanneer u het s avonds een enkele keer overslaat. Wanneer u 24 uur per dag zuurstof nodig heeft, zorg dan voor een lange slang, zodat u binnenshuis voldoende bewegingsvrijheid heeft. Uw zuurstofleverancier kan voor een dergelijke slang zorgen. Bij gebruik van draagbare zuurstofflessen buitenshuis kan een rollator uitkomst bieden. Heeft u nog vragen? Bij vragen kunt u bellen met de specialistisch verpleegkundige longziekten (117), op werkdagen van uur, telefoonnummer U kunt ook contact opnemen met uw behandelend arts. Vakantie Binnen Nederland bezorgt uw leverancier de zuurstof op uw vakantie adres, zonder extra kosten. Geeft u dit zo spoedig mogelijk door. Informeer bij boeking of de verhuurder akkoord gaat met de levering. Ook in het buitenland is vakantie met zuurstof mogelijk. Ga na bij uw ziektekostenverzekeraar of levering in het buitenland wordt vergoedt en welke organisatie de zuurstoflevering regelt. Overleg voor vliegvakanties eerst met uw longarts. 6

7 Notities Colofon Redactie: hart-long centrum afdeling communicatie Vormgeving: beeldgroep MCA Oplage: per 10 Druk: Ricoh Artikelnummer: / Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van het MCA van toepassing, zie of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting. 7

8 Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan JD Alkmaar T (072) mca.nl