SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap

Transcriptie

1 SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap Afdeling gynaecologie mca.nl

2 Inhoudsopgave Zwangerschap en depressie 3 Gevolgen van SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap 3 Adviezen - zwangerschap 5 Adviezen - bevalling 5 Uw vragen 6 Notities 7 Colofon Tekst: Deze patiëntenfolder is gebaseerd op de patiëntenfolder zoals opgesteld door de NVOG en is aangepast voor de lokale situatie in het Medisch Centrum Alkmaar. Redactie: afdeling psychiatrie GGZ NoordHolland Noord, locatie MCA afdeling gynaecologie MCA afdeling kindergeneeskunde MCA afdeling medisch maatschappelijk werk MCA Opmaak: Vormgeving MCA Druk: Ricoh Artikelnummer: / Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van MCA van toepassing, zie of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting 2

3 U bent zwanger of u wilt zwanger worden, en u gebruikt een SSRI (selectieve serotonine heropnameremmer). Een SSRI kan gevolgen hebben voor de gezondheid van het kind. In deze folder vindt u hier meer uitleg over. Ook vindt u in deze folder algemene adviezen voor SSRI-gebruik voor, tijdens en na de zwangerschap en bevalling. Zwangerschap en depressie Zo n 10 tot 20 procent van de vrouwen heeft tijdens de zwangerschap of in de kraamtijd last van een depressie. Bent u voor uw zwangerschap al eens depressief geweest? Dan bent u hier tijdens de zwangerschap en/of direct na de bevalling extra gevoelig voor. Voor een depressie wordt meestal een SSRI (selectieve serotonine heropnameremmer) voorgeschreven. Er zijn verschillende SSRI s, onder andere voor de behandeling van depressies, paniekaanvallen, sociale angststoornissen, diverse soorten fobieën, dwangstoornissen en posttraumatische stressstoornis. Kinderwens en SSRI Moet u een SSRI gaan gebruiken en heeft u een kinderwens? Bespreek dit dan altijd met uw huisarts of psychiater. Gevolgen van SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap Als u tijdens de zwangerschap een SSRI gebruikt, komt er via de moederkoek (placenta) ook wat van het medicijn bij de baby terecht. Er zijn aanwijzingen dat de baby daardoor iets minder goed groeit. De kans op een aangeboren afwijking Als u een SSRI gebruikt, is er een kleine kans dat de baby geboren wordt met een aangeboren afwijking. Er is met name een kleine kans op een opening in het schot tussen de harthelften. 1 tot 1½ procent van alle kinderen van moeders die een SSRI gebruiken, wordt met deze hartafwijking geboren. Dat is 3 tot 5 keer vaker dan bij moeders die geen SSRI gebruiken. Behandeling is meestal niet nodig. Als behandeling wel nodig is, slaagt deze meestal goed. In hoeverre ook andere aangeboren afwijkingen vaker voorkomen bij kinderen 3

4 SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap van moeders die een SSRI gebruiken, is nog niet helemaal duidelijk en niet wetenschappelijk vastgesteld. In het algemeen heeft 3 tot 5% van alle kinderen die in Nederland geboren worden een aangeboren afwijking. De meeste aangeboren afwijkingen zijn op een 20-weken echo goed vast te stellen. Er zijn geen aanwijzingen voor een verhoogde kans op andere complicaties, een vroeggeboorte bijvoorbeeld. Neonatale onttrekkingsverschijnselen (ontwenningsverschijnselen) De ongeboren baby raakt gewend aan de medicijnen. 1 op de 3 baby s krijgt daardoor na de geboorte last van 1 of meerdere van de volgende ontwenningsverschijnselen: voedingsproblemen, minder goed drinken prikkelbaarheid en meer huilen trillerig zijn verhoogde spierspanning slaapproblemen zeer weinig bewegen en weinig reactief zijn ondertemperatuur kreunende ademhaling Ontwenningsverschijnselen ontstaan vooral als de moeder in de 2e helft van de zwangerschap een SSRI gebruikt heeft. De ontwenningsverschijnselen verdwijnen meestal zonder behandeling, na enkele dagen. Voor zover bekend, houdt het kind er niets aan over. Ademhalingsproblemen Er is een kleine kans, minder dan 1 procent, dat de baby na de geboorte ademhalingsproblemen krijgt. Dit komt door een verhoogde bloeddruk in de longen. Omdat dit behandeld moet worden, adviseren we u om in het ziekenhuis te bevallen. Borstvoeding en SSRI-gebruik Voor zover bekend, heeft borstvoeding op de korte termijn geen gevolgen voor uw baby. Borstvoeding heeft daarom de voorkeur. Over eventuele effecten op de lange termijn is nog niets bekend. Gevolgen van SSRI-gebruik op de lange termijn Het is nog niet duidelijk of SSRIgebruik tijdens de zwangerschap gevolgen heeft voor het kind op latere leeftijd. Maar daar lijkt het niet op. 4

5 Adviezen - zwangerschap Wilt u zwanger worden en gebruikt u een SSRI? Gebruikt u een SSRI en wilt u zwanger worden? Vraag dan altijd eerst uw huisarts of psychiater om een zogenoemd pre-conceptioneel advies. Oftewel een advies vóórdat u zwanger wordt. Uw arts bespreekt dan de volgende onderwerpen met u: de voor- en nadelen van SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap voor moeder en kind eventuele andere behandelingen die mogelijk beter aansluiten bij uw klachten goede voorbereiding op zwangerschap Er kunnen goede redenen zijn om een SSRI te blijven gebruiken, ook tijdens de zwangerschap. Meestal kunt u dan gewoon kunt doorgaan met het type SSRI dat u al gebruikt. Uw arts zal dit met u overleggen. naar een psycholoog noodzakelijk is. De verloskundige of gynaecoloog stelt in overleg met u, en eventueel uw psychiater, een behandel- en bevalplan op. Behalve voor uzelf, is dit plan ook bedoeld voor alle betrokken zorgverleners en behandelaars. In het plan staat hoe de begeleiding tijdens de zwangerschap, de bevalling en de kraamtijd geregeld is. Uw verloskundige of gynaecoloog doet de zwangerschapscontroles. Daarnaast wordt u begeleid door de huisarts of psychiater die de SSRI voorgeschreven heeft. Stop of verander alleen op advies van uw arts In het algemeen geldt dat u tijdens de zwangerschap en kraamtijd het beste kunt doorgaan met uw voorgeschreven medicatie. Stop of verander alleen op advies van uw arts die de SSRI s heeft voorgeschreven! Adviezen - bevalling Bent u zwanger en gebruikt u een SSRI? U staat tijdens de zwangerschap onder controle van een verloskundige of gynaecoloog. Uw verloskundige of gynaecoloog beoordeelt tijdens deze zwangerschap of eventueel een verwijzing Bevallen: bij voorkeur in het ziekenhuis Bent u onder begeleiding van een verloskundige dan adviseren wij u te bevallen in het ziekenhuis omdat er een hele kleine kans is op ademhalingsproblemen na de geboorte. 5

6 SSRI-gebruik tijdens de zwangerschap Na de bevalling Als alles goed gaat, hoeft u zelf na de bevalling niet in het ziekenhuis te blijven. Om zeker te weten dat uw baby goed blijft ademhalen, adviseren we dat uw baby wel minimaal 24 uur voor observatie in het ziekenhuis blijft. Het spreekt voor zich dat u dan bij uw baby kunt blijven. Na 24 uur komen ademhalingsproblemen niet meer voor, maar ontwenningsverschijnselen mogelijk wel. Als u weer thuis bent, kunt u samen met uw kraamverzorgende beoordelen of uw baby nog ontwenningsverschijnselen heeft. Om deze reden is het belangrijk om de kraamzorg op tijd te regelen. Met vragen over de kraamzorg kunt u contact opnemen met uw verloskundige. de veranderingen door de bevalling en kraamtijd uw stemming al genoeg kunnen beïnvloeden of angst kunnen veroorzaken. Ook algemene leefregels zoals rust en regelmaat zijn na de bevalling daarom extra belangrijk. Uw vragen Heeft u thuis nog vragen? Neem dan gerust contact op met de verloskundige of gynaecoloog die u tijdens de bevalling en/of het kraambed heeft begeleid. Het kan natuurlijk zijn dat u na de bevalling om andere medische redenen, die niets met SSRI-gebruik te maken hebben, in het ziekenhuis moet blijven. Ga na de bevalling door met uw medicijnen Het is verstandig om na de bevalling in elk geval door te gaan met de medicatie die u voor de zwangerschap gebruikte. Uw psychiater of huisarts bespreekt dit van tevoren met u en neemt dit ook op in uw behandelplan. Dit is belangrijk omdat 6

7 Notities 7

8 Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan JD Alkmaar T (072) mca.nl