LED licht in de zorg. Hoe belangrijk is dat nou eigenlijk?
|
|
- Timo van Dijk
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 LED licht in de zorg Hoe belangrijk is dat nou eigenlijk? Een belangrijke omgevingsfactor in de zorg wordt vaak vergeten of als niet beïnvloedbaar gezien. De invloed die licht heeft op het welzijn van de bewoners. Voldoende licht heeft namelijk een positieve invloed op de kwaliteit van leven, vermindert een aantal veel voorkomende problemen bij ouderen en verlaagt daardoor de druk op personeel. Belang van licht op functioneren van de mens Vrijwel alle lichaamsfuncties en gedragingen van de mens vertonen een ritme van 24 uur. Voorbeelden hiervan zijn lichaamstemperatuur, hormoonafgifte en slapen en waken. Door licht en donker wordt het slaap bevorderende hormoon melatonine gereguleerd. Licht overdag zorgt voor een verhoogt melatonine niveau in de nacht, en bij een donkere omgeving stijgt het melatonine niveau waardoor een slaperig gevoel ontstaat. Daarmee bepaalt licht wanneer we goed kunnen slapen en wanneer wakker blijven weinig moeite kost. Licht is zo de belangrijkste prikkel waarmee onze slaap-waak cyclus, en ons hele bioritme, geregeld wordt.
2 Gevolgen van verstoring van het slaap-waakritme Meer dan de helft van de ouderen heeft chronisch last van verstoring van het slaap-waakritme. Voldoende slaap is onmisbaar voor het herstel van lichaam en geest. In de zorg heeft dit grote gevolgen, zoals: Vertraagd reactie vermogen Verhoogd risico ongelukken en vallen Verslechtering kwaliteit van leven Verslechtering stemming Minder stimulatie van hippocampus. Dit gebied in de hersenen stimuleert aandacht en geheugen. Verhoogd cortisol gehalte(stresshormoon). Cortisol werkt aanmaak melatonine tegen. Sundowning. Dit is angst en onrust in de namiddag en avond en nachtelijk dwalen. Licht en ouderen Bij ouderen is licht nog steeds van grote invloed. Ouderen hebben voor eenvoudige oog taken circa driemaal meer licht nodig dan jongeren. Echter treden er wel veranderingen op in het dag- en nachtritme. Vooral bij mensen met de ziekte van Alzheimer. Ook komen ouderen en dementen veel minder buiten waar het licht het sterkst is. Daglicht heeft een intensiteit van meer dan 2000 lux. Jongeren en volwassenen stellen zich gemiddeld 1 tot 5 uur bloot aan daglicht. Bij ouderen loopt dat terug tot 1 uur per dag en bij demente patiënten in een verpleeghuis zelfs tot maar 1,6 minuten! Het is zeer waarschijnlijk dat dit gebrek aan lichtprikkels een belangrijke rol speelt bij het ontregeld raken van de 24-uurs ritmes. Hormonen worden niet meer nauwkeurig en op het juiste moment afgegeven, en daarmee wordt het steeds moeilijker om gedurende de nacht te slapen en velen hebben behoefte aan één of meerdere dutjes op de dag.
3 Onderzoek Bij ouderen met dementie die in een verzorgingshuis aan helder licht werden blootgesteld: Verminderden de achteruitgang van het oriëntatie vermogen en het geheugen met zo`n 5% De verschijnselen van depressie namen met 19% af De snelheid waarmee mensen functionele beperkingen kregen, nam met 53% af Wetenschappelijk onderzoek heeft ook aangetoond dat licht een positief effect heeft op het slaap/waakritme van dementerende patiënten. Enkele voorbeelden van de gezondheidsversterkende effecten van licht zijn: Extra licht overdag vertraagt de cognitieve achteruitgang bij dementerenden en verbetert hun stemming Extra licht overdag reduceert de nachtelijke onrust van alzheimer patiënten en verbetert hun slaap. Blootstelling aan meer licht maakt mensen vrijwel direct alerter en geconcentreerder In verschillende experimenten werd aangetoond dat het cortisolniveau van patiënten met een depressie of de ziekte van Alzheimer daalde na het herhaaldelijk aanbieden van voldoende licht. Toepassing in verpleeghuis en verzorgingshuis Gebruik goede lampen Een goede lamp voor de zorg is een lamp die het buitenlicht benadert. Niet alleen de hoeveelheid licht, ook de kwaliteit is belangrijk. Let daarom op kleurtemperatuur, kleurweergave, en kwaliteit van de LED modules en Drivers en lampen. Kleurweergave (CRI) Kies een lamp met een hoge kleurweergave-index, In het Engels Color Rendering Index, afgekort: CRI. Bij elke lamp of tl-buis die u koopt kunt u vragen naar de CRI. Dit is een soort rapportcijfer van tussen 0 en de 100. CRI moet zo hoog mogelijk zijn, liefst hoger dan 80 en het is helemaal mooi als deze boven de 90 is. Kleurtemperatuur Ook de kleurtemperatuur is belangrijk. De kleurtemperatuur wordt in Kelvin uitgedrukt. Niet elke lamp geeft dezelfde kleur licht. Hoe lager de kleurtemperatuur, hoe roder of warmer het licht. Hoe hoger de kleurtemperatuur hoe blauwer of koeler het licht. Kies een lamp met een kleurtemperatuur van tussen de 5000 en 6000 Kelvin en met een kleurweergave- index van meer dan 80, liefst meer dan 90, en zorg voor een gelijkmatige verlichting door grote oppervlakten te verlichten.
4 Licht Managen Het is ook van belang dat licht gemanaged wordt. Dit kan door dimmers sensors en aanwezigheidsmelders. Als er in bepaalde vertrekken niet altijd iemand aanwezig is, hoeft er niet altijd licht te branden. Als er gelezen wordt aan tafel of er wordt sfeervol gedineerd. Vraagt dit om een ander soort licht. Hiermee kan enorm bespaard worden op licht en toch de bewoners voldoende licht verschaffen wat weer ten goede komt van de bewoners. Van belang is dat licht gelijkmatig verdeeld wordt. Vraag een lichtadviseur om een meting en berekening. Vooral s nachts, als een bewoner wat wil drinken of naar het toilet moet, is het belangrijk dat er wat licht is, zodat veilig de weg kan worden gevonden. Lampen met een sensor kunnen automatisch aangaan als iemand in beweging komt. De lamp kan ook op een bepaald licht niveau worden ingesteld. Dit is belangrijk omdat te fel licht het slaapritme weer kan verstoren. In de gangen van de afdelingen is het belangrijk dat deze verlichting goed wordt afgestemd op het buitenlicht. Zorg overdag dus voor een helder verlichte gang zodat de overgang geleidelijk is ten opzichte van het licht in het huis. Vermijd kortom sterke overgangen van licht naar donker en andersom om slecht zicht te voorkomen. Facilitair Managers Facilitair managers in de zorg zouden meer aandacht moeten hebben voor verlichting. De kwaliteit van leven van de patiënten verbetert en de kosten gaan ook nog eens omlaag. Extra licht remt
5 processen bij ouderen en dementen en mensen met bijvoorbeeld Alzheimer. Het effect is vergelijkbaar met de verbeteringen die bereikt kunnen worden met medicatie, alleen heeft licht niet de negatieve bijwerkingen. Door middel van zogenoemde scenes is men in staat gedurende de dag een licht veranderend beeld te creëren. Kunst en daglicht vullen elkaar aan. Op deze manier is er een lichtbesparing te realiseren van wel 60%! Taak van de Facilitair manager is de kosten van een pand te verlagen. Ook de levensduur en duurzaamheid zijn van belang. Veelal gaat veertig procent van de energierekening op aan verlichting. Door alle verlichting te vervangen kan men wel tot 80% besparen. Het is een kwestie van dynamische verlichting versus kosten. De aanschaf van nieuwe soorten verlichting kan relatief hoog zijn, maar de exploitatie zal erg meevallen. Dynamische verlichting staat nooit altijd op 100%. Facilitair managers moeten continu een strijd voeren op het gebied van budgetten. Vaak is er geen geld voor verlichting. Het is vaak een sluitpost op de begroting. De oplossing zou kunnen zijn creatief om te gaan met het budget. Zo kan het budget voor licht wellicht ook wel vanwege de therapeutische werking uit een ander potje (medisch) gehaald worden. Of de Bouw en behandelbegroting bij elkaar optellen. Dan is een dynamisch lichtsysteem ineens niet meer zo n grote investering. Tot slot Van belang is dat in de zorg meer aandacht komt voor gebruik van LED licht op kundige wijze. Essentieel is te weten waarop te letten bij het plaatsen van licht en het maken van een lichtplan. Per slot van rekening moet in de zorg met zeer veel factoren rekening gehouden worden. Heeft dit artikel uw interesse gewekt? Neem dan contact op met ons voor een persoonlijk gesprek, presentatie of meer informatie op Info@savesolutions.nl of Bronnen Factsheet zorg en technologie J.van Hoof en T. Schoutens, stichting onderzoek, blazer, steffens, busse 2007, essentials of geriatric Psychiatry en Nederlands instituut voor hersenonderzoek, en Anneke Schoen, Psycholoog.
Wie slaapt er nu? Pieter Rochat. Aandacht voor het bewuster handelen bij ouderen met slaapproblemen. Inleiding
Pieter Rochat 1 Wie slaapt er nu? Aandacht voor het bewuster handelen bij ouderen met slaapproblemen Inleiding Binnen de ouderenpsychiatrie dient er meer aandacht te komen voor slaapproblemen bij ouderen.
Nadere informatiePULSE VTL BIODYNAMISCH LICHT VOOR HET MODERNE KANTOOR
PULSE VTL BIODYNAMISCH LICHT VOOR HET MODERNE KANTOOR 2 PULSE VTL 3 V I S U E E L E M O T I O N E E L LICHT B I O I S C H L O G De dimensies van licht: licht stelt ons in staat om onze omgeving waar te
Nadere informatieLicht voor ouderen en mensen met dementie
Factsheet Zorg & Technologie voor bestuurders en managers in de zorg Licht voor ouderen en mensen met dementie Gebaseerd op de brochure Van voorlichting tot verlichting van Joost van Hoof en Toine Schoutens.
Nadere informatieSlaapstoornissen bij ouderen
Slaapstoornissen bij ouderen Een goede nachtrust is belangrijk. Tijdens de slaap krijgt het lichaam de tijd om te herstellen. Daarnaast lijkt slaap ook invloed te hebben op het geheugen. Met het ouder
Nadere informatieSlaapstoornissen bij ouderen
Slaapstoornissen bij ouderen Een goede nachtrust is belangrijk. Tijdens de slaap krijgt het lichaam de tijd om te herstellen. Daarnaast lijkt slaap ook invloed te hebben op het geheugen. Met het ouder
Nadere informatieLicht&is&energie.&Energie&die&door& de&miljoenen&jaren&van&evolu6e& buiten&via&ons&menselijk&oog& een&posi6eve&invloed&hee:&op&
Licht&is&energie.&Energie&die&door& de&miljoenen&jaren&van&evolu6e& buiten&via&ons&menselijk&oog& een&posi6eve&invloed&hee:&op& ons&gedrag&en&welbevinden&& &LIFE&NEEDS&LIGHT&E&& Menselijke&evolu6e&is&sterk&
Nadere informatieBiodynamische LED verlichting in de zorg
Biodynamische LED verlichting in de zorg Dynamisch licht wordt onder andere toegepast in de medische wereld en de zorgsector. Licht heeft namelijk een bewezen positieve invloed op de lichamelijke en geestelijke
Nadere informatieBiodynamische Verlichting
Biodynamische Verlichting Peter Versluis ELE Fagerhult verlichting TVVL KENNISPARTNERS Licht voor de mensen Licht heeft invloed op alle levende dingen, evenals de afwezigheid van licht. Het wisselende
Nadere informatieEFFECTEN VAN LICHT OP DE GEZONDHEID
EFFECTEN VAN LICHT OP DE GEZONDHEID Prof. Ir. Wout van Bommel Lighting Consultant www.woutvanbommel.eu De ontdekking in 2002 van een nieuwe type lichtgevoelige cel in het oog maakt het makkelijker te begrijpen
Nadere informatieHelder verlichte ruimtes zijn een steuntje in de rug voor ouderen
De foto's bij dit artikel zijn gemaakt op de PG-afdeling van De Bolder in Huizen. Licht en ouderen Helder verlichte ruimtes zijn een steuntje in de rug voor ouderen Met het klimmen van de jaren gaan de
Nadere informatieDepressie bij ouderen
Depressie bij ouderen 2 Depressie bij ouderen komt vaak voor, maar is soms moeilijk te herkennen. Deze folder geeft informatie over de kenmerken en de behandeling van een depressie bij ouderen. Wat is
Nadere informatieOuderen en slaap(problemen)
Ouderen en slaap(problemen) Dr. Winni Hofman Somnio, Personal Health Institute Int. Psychologie, Universiteit van Amsterdam 1 Waar gaan we het over hebben Invloed van veroudering op de slaap De biologische
Nadere informatie7 tips. voor een betere nachtrust
7 tips voor een betere nachtrust Word jij 90 jaar oud en heb je een goede nachtrust? Dan heb je 32 jaar van je hele leven geslapen. Zonde van je tijd? Juist niet! In dit E-book lees je waarom slaap onmisbaar
Nadere informatieCentrum voor Slaapen Waakstoornissen (CSW)
= Centrum voor Slaapen Waakstoornissen (CSW) Inhoudsopgave Inleiding 3 Het Centrum voor Slaap- en Waakstoornissen 3 De slaap 5 Wat is slaap? 5 Het verloop van de slaap 5 Hoe wordt de slaap geregeld? 6
Nadere informatieOmgaan met nachtdiensten
Omgaan met nachtdiensten ALLES OVER WISSELENDE SLAAPDIENSTEN Week 7.2 RAOUL DE BRUIN OVERWINSLAPELOOSHEID.NL Omgaan met nachtdiensten De wereldeconomie is in de laatste jaren flink veranderd waardoor de
Nadere informatieSAMENVATTING BELEIDSPLAN
SAMENVATTING BELEIDSPLAN 2017-2020 Stichting Viefant 2017 Meelstraat 54 4301 ED Zierikzee info@viefant.nl www.viefant.nl 1 1. Stichting Viefant Inactiviteit bij ouderen leidt tot gezondheidsschade; bij
Nadere informatieEén lamp, drie lichtinstellingen
PHILIPS LED Lamp 14-7-3,5 W (100 W) E27 Warm/zeer warm/extra warm Niet-dimbaar Eén lamp, drie lichtinstellingen Soms wilt u de sfeer aanpassen aan wat u doet. Met de Philips SceneSwitch LED-lamp kunt u
Nadere informatieHuman Centric Lighting
Human Centric Lighting Het licht en de mens Human centric lighting (HCL), of mensgeoriën- en productiviteit tot visuele waarneming. Het teerde verlichting, is een holistische manier van doel van HCL is
Nadere informatieWie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?
Wat kunt U daarmee? Alwies Hendriks, psychomotorisch therapeut Margje Mahler, ouderenpsycholoog Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?
Nadere informatieWat is het doel van lichttherapie? Ochtendmensen en avondmensen
Lichttherapie U bent onder behandeling bij een psycholoog van het slaapcentrum. In verband met uw slaapklacht krijgt u lichttherapie. Tijdens deze therapie wordt een speciale lamp gebruikt om uw biologische
Nadere informatiePatiënteninformatie. Slaap bevorderende adviezen Slaap bevorderende adviezen.indd 1
Patiënteninformatie Slaap bevorderende adviezen 20170044 Slaap bevorderende adviezen.indd 1 01-09-17 13:41 Slaap bevorderende adviezen Slaapcentrum, route 1.5 Telefoon (050) 524 5930 Medische Psychologie,
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Delayed sleep phase syndroom
Delayed sleep phase syndroom Wat is het delayed sleep phase syndroom? Delayed sleep phase syndroom is een aandoening waarbij kinderen en volwassenen een slaapwaakritme hebben waarbij ze op een veel later
Nadere informatieEén lamp. Uw schakelaar. Twee kleurinstellingen.
PHILIPS LED Lamp 14 W (100 W) E27 Koel daglicht/warmwit Niet-dimbaar Eén lamp. Uw schakelaar. Twee kleurinstellingen. Creëer de perfecte sfeer voor elk moment. Met de Philips SceneSwitch LED-lamp kunt
Nadere informatieBlauw licht: the fake news en de nuttige toepassingen. Peter Bracke Cluster manager Groen Licht Vlaanderen Gent, 12 september 2017
1 Blauw licht: the fake news en de nuttige toepassingen Peter Bracke Cluster manager Groen Licht Vlaanderen Gent, 12 september 2017 2 3 4 Wat is een te hoge blootstelling? Overdag: de mens is aangepast
Nadere informatieWie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?
Wat kunt U daarmee? Alwies Hendriks, psychomotorisch therapeut Margje Mahler, ouderenpsycholoog Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?
Nadere informatieInslaapproblemen bij kinderen met AD(H)D
Inslaapproblemen bij kinderen met AD(H)D Ongeveer 30% van de kinderen met AD(H)D heeft chronische inslaapproblemen. Dit zien we ook vaak bij onder andere kinderen met een ontwikkelingsachterstand, autisme,
Nadere informatieAttiva Lichtprojecten. Onderwijs en gezond licht
Attiva Lichtprojecten Onderwijs en gezond licht Waar wilt u meer van weten? Trends en veranderingen Wetswijziging per 1 januari 2015: overheveling buitenonderhoud en aanpassingen voor Primair Onderwijs.
Nadere informatieMw. E. Redlich, psycholoog SEIN Mw. A. Hamoen, psycholoog SEIN
Slapen is geen geringe kunst: je moet er de hele dag voor wakker blijven Friedrich Nietzsche, Duits dichter en filosoof (1844-1900) Mw. E. Redlich, psycholoog SEIN Mw. A. Hamoen, psycholoog SEIN SEIN en
Nadere informatieOnrust in de nacht Samenvatting Dementie Wat is onrustig gedrag in de nacht? Levensloop Jul ie contact verandert Persoonlijkheid
Onrust in de nacht Samenvatting Hieronder hebben we de inhoud van de aflevering Onrust in de nacht samengevat. Gemakkelijk om er nog eens bij te pakken. Wat is onrustig gedrag in de nacht? Dementie kan
Nadere informatieRuimte voor Vergetelheid
Ruimte voor Vergetelheid presentatie ontwerpend onderzoek Ruimte voor Vergetelheid door Interieur+Dementie woensdag 10 april 2013 Congres Dementievriendelijke architectuur en inrichting dementievriendelijke
Nadere informatieEén lamp, drie lichtinstellingen
PHILIPS Led Lamp 8 W-5 W-2 W (60 W) E27 Warm/zeer warm/extra warm Niet-dimbaar Eén lamp, drie lichtinstellingen Soms wilt u de sfeer aanpassen aan wat u doet. Met de Philips SceneSwitch LED-lamp kunt u
Nadere informatieVliegverkeer slecht voor de gezondheid. Sara Botschuijver Leonard Beijdewellen Informatieavond Laagvliegroutes van Lelystad Airport: Berkum
Vliegverkeer slecht voor de gezondheid Sara Botschuijver Leonard Beijdewellen Informatieavond Laagvliegroutes van Lelystad Airport: Berkum 9-01-2018 Kleine deeltjes in de Lucht: Fijnstof en ultra fijnstof
Nadere informatieEpilepsie en verstandelijke beperking: van alle kanten bekeken
Epilepsie en verstandelijke beperking: van alle kanten bekeken. 20.03.2018 Workshop 5 Verstandelijke beperking, epilepsie en slaap: de kip of het ei? Inhoudsopgave Deel I Achtergrond van slaap en slaapproblemen
Nadere informatieNatuurlijk een kas! De voordelen van bouwen met glas
Natuurlijk een kas! De voordelen van bouwen met glas Tuincentra Botanische kassen Zorggerelateerde glasconstructies Specials Ontwerp & Advies Botanische kas, Koeweit Expositiepaviljoen, Museum Huis Doorn
Nadere informatieSlaap kan ongrijpbaar zijn.
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Melatonine wijzigingen helpen de slaapproblemen bij de ziekte van
Nadere informatieChronobiologie en de bipolaire stoornis
Chronobiologie en de bipolaire stoornis Rixt Riemersma-van der Lek, psychiater Polikliniek voor bipolaire stoornissen Universitair Medisch Centrum Groningen Email: r.f.riemersma@umcg.nl GGNet Symposium
Nadere informatieInfoblad LED verlichting
Infoblad verlichting Dit document is bedoeld om onafhankelijke en duidelijke informatie te verschaffen en is opgesteld door Jan Linssen i.s.m. gebruikers, installateurs, docenten en iedereen die daar een
Nadere informatiepraktijkhormoonbalans.nl
pag. 1 Mijn naam is Wilma Huisman en ik ben voeding, detox- en lifestyle coach. Mijn passie is de gezondheid en vitaliteit van mensen te verbeteren en ik vind het fantastisch om mijn kennis en ervaringen
Nadere informatieAanbeveling. Licht, welzijn en de ouder wordende mens. Definitief concept, d.d. oktober 2006. Colofon
Aanbeveling Licht, welzijn en de ouder wordende mens Definitief concept, d.d. oktober 2006 Colofon Uitgegever Nederlandse Stichting Voor Verlichtingskunde Galvanistraat 1 Postbus 539 6710 BM Ede telefoon:
Nadere informatieDelirium op de Intensive Care (IC)
Deze folder is bedoeld voor de partners, familieleden, naasten of bekenden van op de Intensive Care (IC) afdeling opgenomen patiënten. Door middel van deze folder willen wij u als familie* uitleg geven
Nadere informatieSamenvatting. Preventieve maatregelen
Samenvatting In Nederland wordt regelmatig tijdens nachtelijke uren gewerkt. In totaal gaat het om zo n 16 procent van de beroepsbevolking. Nachtwerk wordt vooral verricht in de zorg, de horeca, de vervoerssector
Nadere informatieAdviezen om beter te slapen
Slaapcentrum Slingeland Medische psychologie en Maatschappelijk werk Adviezen om beter te slapen i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen U heeft last van slapeloosheid. Dit kan invloed hebben
Nadere informatieslaapproblemen en autisme Inservice Autisme 2018
Dia 1 slaapproblemen en autisme Inservice Autisme 2018 Bert van de Meeberg, Arts VG Dia 2 slaapproblemen en autisme Wat is slaap? Wat is gezonde slaap? Wanneer spreken we van een slaapprobleem? Waarom
Nadere informatieMeer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson. Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding
Meer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding Inhoud Verschijnselen van de ziekte van Parkinson Slaapproblemen Stemmingsproblemen
Nadere informatieAGRILED pro & AGRILED red. Volledig geautomatiseerde verlichting voor uw geiten
AGRILED pro & AGRILED red Volledig geautomatiseerde verlichting voor uw geiten Better light, better life Welzijn en rendement Als veehouder bent u dagelijks bezig met het welzijn en de productie van uw
Nadere informatieDe juiste verlichting maakt ieder moment perfect
PHILIPS LED Lamp (dimbaar) 11 W (75 W) E27 WarmGlow Dimbaar De juiste verlichting maakt ieder moment perfect LED-lampen van Philips dimmen met een warme gloed en bieden een geheel nieuwe ervaring. Deze
Nadere informatieVerbetering van concentratie, motivatie en coöperatief leergedrag Klaslokaal van de toekomst! Kim van Rosmalen
Verbetering van concentratie, motivatie en coöperatief leergedrag Klaslokaal van de toekomst! Kim van Rosmalen 2012 1 SchoolVision -veel media aandacht Licht van invloed op concentratie leerlingen WINTELRE
Nadere informatieHersenen en slaap. Hersenstichting Nederland
Hersenen en slaap Hersenstichting Nederland 1 Hersenen en slaap Slapen doet iedereen. Maar wat is slaap eigenlijk? En wat hebben de hersenen ermee te maken? Hoewel slaaponderzoekers nog volop discussiëren
Nadere informatieLichtinstellingen omschakelen zonder lampen te verwisselen
PHILIPS LED Spot 1,5-3,5-5 W (5-20-50 W) GU10 Niet-dimbaar Lichtinstellingen omschakelen zonder lampen te verwisselen Soms wilt u de sfeer aanpassen aan wat u doet. Met een Philips SceneSwitch LED-spot
Nadere informatieInhoud. Deel 1: de wetenschap. Inleiding: wat is slaap? 7
Inleiding: wat is slaap? 7 Deel 1: de wetenschap Waarom we slapen 13 Het nut van slapen 17 Slaapcycli 23 De dag van 24 uur 31 Vroege vogel of nachtdier? 39 Baby s & kinderen 45 Tieners 51 Volwassenen 55
Nadere informatieLicht en Gezondheid. Effecten van licht gaan veel verder dan alleen perceptie. IE&IS / Human Technology Interaction
Licht en Gezondheid Effecten van licht gaan veel verder dan alleen perceptie IE&IS / Human Technology Interaction 18-12-2008 PAGE 1 Licht en Gezondheid Licht blootstelling Visuele effecten Non-visuele
Nadere informatieMenSense, praktijk voor Psychosomatiek & Re-integratie
MenSense, praktijk voor Psychosomatiek & Re-integratie LEKKER SLAPEN NA DE NACHTDIENST Het werken van onregelmatige tijden of in de nacht kan er voor zorgen dat je natuurlijk ritme - je bioritme - verstoord
Nadere informatielyondellbasell.com Heb je genoeg slaap?
Heb je genoeg slaap? Wat levert een goede nachtust op? Slaap is een van de belangrijkste activiteiten die we doen om ons lichaam te behouden. Het laat onze geest en lichaam herstellen. Slaapproblemen kunnen
Nadere informatieMEUBELEN VRANKEN. By Gy 2012
MEUBELEN VRANKEN By Gy 2012 Hoeveel slaap hebben we nodig? U realiseert het zich misschien niet altijd, maar we brengen gemiddeld een derde deel van ons leven in bed door. Goed en genoeg slapen is een
Nadere informatieDAGZIEKENHUIZEN. FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA
DAGZIEKENHUIZEN FEMKE FEENSTRA directie-architect de JONG GORTEMAKER ALGRA Inhoud ontwerpen met de zintuigen reactiverend ziekenhuis dagziekenhuizen HEALING? DE STILTE, DE GEUR VAN EEN ALPENWEI, HET GEVOEL
Nadere informatieOnderzoek KIEN dynamische. Uitgangspunten en oplossingen
* Ing. Jan Meutzner Onderzoek KIEN dynamische verlichting intramuraal Uitgangspunten en oplossingen Lichtadvies Projectaanpak Afsluiting Jan Meutzner Jan Meutzner Jan Meutzner Jan Meutzner Nico Koreman
Nadere informatieKALMEER- EN SLAAPMIDDELEN DE AFBOUW
KALMEER- EN SLAAPMIDDELEN DE AFBOUW Ik wil stoppen met slaapmiddelen In het kort Een goede voorbereiding maakt stoppen met slaapmiddelen makkelijker. Uw huisarts helpt u graag bij het stoppen. Als u stopt,
Nadere informatieLicht dat fijn is voor je ogen
PHILIPS LED Rechte buislamp 20 W (54 W) G13 Koel daglicht Niet-dimbaar Licht dat fijn is voor je ogen Licht van slechte kwaliteit kan leiden tot vermoeidheid van de ogen. Het is belangrijker dan ooit om
Nadere informatieDE BESTE TANDZORG DOOR HET BESTE LICHT. Stap over op zuinige ledverlichting. Zonder investering.
DE BESTE TANDZORG DOOR HET BESTE LICHT Stap over op zuinige ledverlichting. Zonder investering. HET VERMOGEN HALVEERT TERWIJL DE HOEVEELHEID LICHT VERDUBBELT! Dentalmind Zoetermeer Stap over en bespaar
Nadere informatieSlaapproblemen? patiënteninformatie. campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. 03 285 20 00 fax 03 239 23 23
0000 2026 - SV - oktober 2012 Slaapproblemen? campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. 03 285 20 00 fax 03 239 23 23 www.st-vincentius.be GasthuisZusters Antwerpen patiënteninformatie
Nadere informatieMELATONINE. Het natuurlijke slaapmiddel
MELATONINE Het natuurlijke slaapmiddel Wat is Melatonine Melatonine is een hormoon dat in de pijnappelklier (epifyse) geproduceerd wordt uit serotonine (neurotransmitter betrokken bij stemming en pijn)
Nadere informatieSlaap en Slaap-waak ritmiek van pubers
Slaap en Slaap-waak ritmiek van pubers Gerard A. Kerkhof prof.em. Universiteit van Amsterdam Slaap Centrum MCH, Den Haag Facta, Utrecht 26.1.2016 (Peter van Straaten, 2013) Item nummer Gemiddelde scores
Nadere informatieGeen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten. Joyce Vermeer 21 September 2018
Geen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten Joyce Vermeer 21 September 2018 Oefening Ga eens met je blik naar binnen Let op de beweging van je adem. Hoe is het eigenlijk
Nadere informatieWelke fasen zijn er in Dementie? Blz. 2. Afb eeldingen van gezonde hersenen en een dementerende zorgvrager. Wat is het verschil? Blz.
Wat is het verschil tussen Dementie en Alzheimer? Blz. 1 Welke fasen zijn er in Dementie? Blz. 2 Wat zijn de verschijnselen bij de verschillende fasen? Blz. 3 Afb eeldingen van gezonde hersenen en een
Nadere informatiePalliatieve zorg en Dementie verbinden. Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde
Palliatieve zorg en Dementie verbinden Jet van Esch Specialist ouderengeneeskunde Kennistoets Dementie kan alleen sluipend ontstaan ja/nee Bij dementie is ook het gevoel aangetast ja/nee Palliatieve zorg
Nadere informatieWat is nou het verschil tussen dementie en Alzheimer?? Fasen tijdens het dementeren:
Inhoudsopgave Voorkant Inhoudsopgave Versschil tussen dementie en Alzheimer Fasen tijden dementeren Verschijnselen van dementie Hersenen Gedicht over dementie Opname verpleeghuis Juiste benaderingswijzen
Nadere informatieKippenstalverlichting. Productcatalogus
Kippenstalverlichting Productcatalogus Versie 1.0 Powerlamps BV Maart 2018 Inhoud Powerlamps 05 Kippenstalverlichting 07 Verlichting voor vleeskuikens Hangende verlichting (120cm, 360 ) 10 Buisverlichting
Nadere informatieWelterusten. Probus Doeke Post
Welterusten. Probus 2019 Doeke Post .en : God VAN DE SLAAP Thanatus God van de dood Hades, god van de onderwereld Griekse mythologie Hypnos: personificatie van de slaap, de tweelingbroer van Thanatus
Nadere informatiePrestaties van LED beoordelen? Jacob Nuesink
Prestaties van LED beoordelen? Jacob Nuesink Prestaties van LED beoordelen Huidige status van de LED verlichtingsmarkt Het DEKRA LED performance keurmerk - Eisen en normen Toepassing van LED producten
Nadere informatieSlapen en ontspanning. Het belang van een gezond dag- en nachtritme
Slapen en ontspanning Het belang van een gezond dag- en nachtritme Wat gebeurt er onder andere tijdens onze slaap? Lichamelijk herstel & reiniging Verwerking van emoties Overdracht van korte naar lange
Nadere informatieCircadiane verlichting voor de zorgsector
Circadiane verlichting voor de zorgsector Hoe we evolueerden met behulp van licht Natuurlijk licht is dynamisch van zonsopgang tot zonsondergang Mensen evolueerden onder deze licht-donkercyclus 24-uurs
Nadere informatieWarm licht zonder compromissen op lichtkwaliteit
PHILIPS LED Lamp (dimbaar) 8,5 W (45 W) E27 Flame Dimbaar Warm licht zonder compromissen op lichtkwaliteit De LED Flame lampen van Philips geven een prachtig, warm lichteffect en gaan uitzonderlijk lang
Nadere informatieEindelijk ben ik behandeld voor OSAS, maar ik blijf moe en slaperig. Andere oorzaken van slaperigheid overdag.
Eindelijk ben ik behandeld voor OSAS, maar ik blijf moe en slaperig. Andere oorzaken van slaperigheid overdag. Thom Timmerhuis, neuroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis 's-hertogenbosch 26-11-2018 Hoe verloopt
Nadere informatieDYNAMISCH LICHT NU HAALBAAR VOOR IEDEREEN
Dynamisch licht DYNAMISCH LICHT NU HAALBAAR VOOR IEDEREEN Het aanbrengen van dynamiek in de intensiteit, kleur en verdeling van (kunst)licht heeft vele toepassingen. U kent natuurlijk de effecten van extra
Nadere informatieMelatonine bij verlate slaapfase Experiment, nog geen bewijzen
Melatonine bij verlate slaapfase Experiment, nog geen bewijzen Door Sandra Kooij Nieuwsbrief voor Patiënten, Programma ADHD bij volwassenen, jaargang 4, nummer 2, mei 2008. De meerderheid (zo'n 70%) van
Nadere informatieRichtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)
Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 1. Introductie gezonde slaap Dit thema geeft een introductie van de slaapopbouw, het slaapritme en de ontwikkeling van de slaap per leeftijdsfase.
Nadere informatieHet neuropsychologisch onderzoek. Informatie voor de patiënt en verwijzer
Het neuropsychologisch onderzoek Informatie voor de patiënt en verwijzer Wat is neuropsychologie en wat is een neuropsycholoog? De neuropsychologie is het vakgebied dat de relatie bestudeert tussen het
Nadere informatieSlaapadviezen. Havenziekenhuis. Bij slapeloosheid
Slaapadviezen Bij slapeloosheid Heeft u moeite met inslapen en/of doorslapen? In deze folder leest u een aantal tips voor een goede nachtrust. Ga voor uzelf na of u deze slaapadviezen echt toepast en neem
Nadere informatieSlaapproblemen bij kinderen met een visuele beperking
Slaapproblemen bij kinderen met een visuele beperking Anneke Maas, Evelien Hoevenaars en Mathijs Vervloed Drie keer per nacht je bed uit omdat je kind ligt te roepen of te huilen. Elke avond een gevecht
Nadere informatieLeren beheersen van je slaapprobleem. Bart De Saeger" 19/03/2012
Leren beheersen van je slaapprobleem Bart De Saeger" 19/03/2012 Bart De Saeger" Klinisch psycholoog - Gedragstherapeut Theorie + Technieken Inzicht krijgen" Leren hoe je het probleem stap voor stap kan
Nadere informatiede relatie tussen omgeving en genezing Cor Datema
Healing Environments - de relatie tussen omgeving en genezing Cor Datema Consultant Healing Environments 2 3 4 Welke zintuigen beïnvloeden het herstelproces? gezichtsvermogen gehoor reukzin tastzin 5 6
Nadere informatieEen design dat gezien mag worden
PHILIPS LED Kogellamp 2,2 W (25 W) E14 Warmwit Niet-dimbaar Een design dat gezien mag worden Vertrouwde vormen waar u van houdt. Ze verbruiken circa 80% minder energie dan traditionele lampen dankzij de
Nadere informatieDelier Acute verwardheid.
Delier Acute verwardheid www.nwz.nl Inhoud Wat is een delier? 3 Wat zijn de verschijnselen? 3 De behandeling 4 Wat kunt u als naaste doen? 5 Nazorg 5 Uw vragen 6 Notities 6 * waar hij staat, kunt u ook
Nadere informatieInhoud Dementie: Symptomen en vroegsignalering
Inhoud Dementie: Symptomen en vroegsignalering Marian Maaskant Stg. Pergamijn Universiteit Maastricht / GKC Rianne Meeusen Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en De Kempen Marian Maaskant Casus Wat is
Nadere informatieKantoren NS, Utrecht Bamboe in BDO, Amstelveen Moskee, Harderwijk
Kantoren NS, Utrecht Bamboe in BDO, Amstelveen Moskee, Harderwijk 6 06 Johan G. Smits Levend licht INVLOED VERLICHTING OP DAGRITME Toepassing van dynamische verlichting in een kantoorruimte. Links: 350
Nadere informatieWe hebben allemaal slaap nodig
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. HDBuzz Speciale Rubriek: de ziekte van Huntington en slaap Waarom
Nadere informatieDementie in de palliatieve fase
Dementie in de palliatieve fase Wie zijn wij? Marielle Rooijakkers Karin van Mersbergen Dementie Verzamelnaam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen, informatie niet meer goed kunnen verwerken.
Nadere informatieACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN
ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN Inleiding Uw familielid, partner of kennis is in Franciscus Gasthuis & Vlietland opgenomen. Hij of zij is opgenomen
Nadere informatieDEEL 2 ACHTERGRONDINFORMATIE
DEEL 2 ACHTERGRONDINFORMATIE ACHTERGRONDINFORMATIE 2.1 Achtergrond Slaap bij kinderen Kinderen komen in hun eerste levensjaren bijna elke dag in aanraking met dingen die ze nog moeten leren of ontdekken.
Nadere informatieInnovatieve technologie ook te gebruiken bij slaapproblemen?
14 mei 2019 Innovatieve technologie ook te gebruiken bij slaapproblemen? Esther Zweden Fysiotherapeut Stichting Siza 14 mei 2019 ppeter Peter Boneschansker Fysiotherapeut St Philadelphia Zorg Welke producten
Nadere informatieMedicatie bij dementie
Medicatie bij dementie Dementie Dementie is een ernstige ziekte die de duur van het leven bekort Tijdens beloop kunnen allerlei problemen ontstaan Een behandeling die gericht is op herstel bestaat niet
Nadere informatieAcute verwardheid. Informatie voor familie en betrokkenen
HHZH_INF_114.01(0315) h.-hartziekenhuis vzw Mechelsestraat 24 2500 Lier tel. 03-491 23 45 fax 03-491 23 46 www.hhzhlier.be Informatie voor familie en betrokkenen Acute verwardheid Voorwoord Uw partner,
Nadere informatieLED VERLICHTING & VvE s
LED VERLICHTING & VvE s LED s make a difference in the world! Energiezuinig wonen De ontwikkelingen gaan snel anno 2015! Een snel groeiend aantal VvE s ontdekt: 1. De hoge besparingsresultaten. Gebruik
Nadere informatieHet is de inhoud die het verschil maakt
PHILIPS LED Spot (dimbaar) 4 W (35 W) GU10 Koelwit Dimbaar Het is de inhoud die het verschil maakt Met zijn mooie vormgeving en vertrouwde afmetingen is deze LED-spot de perfecte duurzame vervanger voor
Nadere informatieGewoon moe of toch niet zo gewoon?
LATER voor LATER Gewoon moe of toch niet zo gewoon? Jacqueline Loonen Guido Haex 31-10-2015 Gewoon moe? Wat is vermoeidheid? Vermoeidheid is een subjectief gevoel. Bij gezonde personen is vermoeidheid
Nadere informatieLicht dat fijn is voor uw ogen
PHILIPS LED Kaarslamp 5,5W (40W) E14 Warmwit Niet-dimbaar Licht dat fijn is voor uw ogen Licht van slechte kwaliteit kan leiden tot vermoeidheid van de ogen. Het is belangrijker dan ooit om je huis goed
Nadere informatie07-04-15. Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Na vanmiddag. bij ouderen met een verstandelijke beperking
Na vanmiddag Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij ouderen met e Weet u hoe vaak angst en depressie voorkomen, Weet u wie er meer risico heeft om een angststoornis of depressie te ontwikkelen,
Nadere informatieLangdurige slapeloosheid. Diagnose en behandeling van insomnie
Langdurige slapeloosheid Diagnose en behandeling van insomnie We spreken van langdurige slapeloosheid ofwel chronische insomnie als het niet in slaap vallen, het niet kunnen doorslapen en/of veel te vroeg
Nadere informatieLicht dat fijn is voor je ogen
PHILIPS LED Kogellamp 7 W (60 W) E27 Koelwit Niet-dimbaar Licht dat fijn is voor je ogen Licht van slechte kwaliteit kan leiden tot vermoeidheid van de ogen. Het is belangrijker dan ooit om je huis goed
Nadere informatieLED. begrippen kleur levensduur rendement besparing
LED begrippen kleur levensduur rendement besparing LED begrippen kleur levensduur rendement besparing De laatste jaren heeft led een enorme groei gemaakt, in zowel de techniek als op het gebied van verkoop.
Nadere informatie