RAPPORTAGE CONSUMENTENONDERZOEK

Transcriptie

1 RAPPORTAGE CONSUMENTENONDERZOEK Opdrachtgever: bureau Economie Opdrachtnemer: bureau O&S Februari 2014

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Achtergrond Doel- en probleemstelling Onderzoeksvragen Onderzoeksopzet Leeswijzer 2 2. Samenvatting 3 3. Conclusies en aanbevelingen 5 4. Bezoekers en inwoners en hun bezoekgedrag Herkomst bezoekers Bezoekmotieven Gezelschap om mee te winkelen Bezoekfrequentie en verblijfsduur 9 5. Bestedingen Verkeer en vervoer Vervoer naar binnenstad Waardering verkeer en parkeren Waardering binnenstad Waardering binnenstad Wensen en verbeterpunten Internetwinkelen Achtergrondgegevens 23 Bureau Onderzoek en Statistiek Consumentenonderzoek 2013

3 1. INLEIDING 1.1 Achtergrond Heerlen heeft een groot winkelaanbod en is één van de meest bezochte winkelsteden van de Euregio. Detailhandel is dan ook een van de economische speerpunten van de gemeente Heerlen. Het detailhandelsbeleid streeft naar een sterk en aantrekkelijk stadscentrum en is gericht op het versterken van de regionale (Parkstad Limburg) en nationale positie van Heerlen als winkelstad. De gemeente streeft daarom naar een gevarieerd en hoogwaardig aanbod van winkels in het stadscentrum. Het winkel- en koopgedrag van de consument verandert echter voortdurend en ook de maatschappelijke ontwikkelingen hebben invloed op de detailhandel. De winkelomzet in het non-food segment groeit niet meer, de winkelleegstand loopt op, terwijl de internetbestedingen groeien. Internet, demografische ontwikkelingen en waarschijnlijk ook consuminderen (als gevolg van o.a. de crisis) zal de behoefte aan producten en winkels op lange termijn veranderen en ook het aantal zelfstandige winkeliers zal door gebrek aan bedrijfsopvolging afnemen. Om op deze ontwikkelingen te kunnen anticiperen is de gemeente Heerlen bezig met het (her)ontwikkelen en verbeteren van de retailstrategie voor het stadscentrum van Heerlen. Naast de mening van de ondernemers is ook die van de consumenten belangrijk om zo een beter beeld te krijgen of het huidige winkelaanbod aansluit bij de behoeften van de centrumbezoekers c.q. consument. 1.2 Doel en probleemstelling Het doel van het huidige onderzoek is meer inzicht te krijgen in de ervaringen, wensen en behoeften van de centrumbezoekers. Dit inzicht is noodzakelijk om de positie van de retail in Heerlen te consolideren en te versterken. De probleemstelling luidt als volgt: Hoe oordelen de centrumbezoekers over Heerlen als winkelstad, wat missen zij en waarmee kan het huidige aanbod en de randvoorwaarden in Heerlen Centrum worden versterkt? 1.3 Onderzoeksvragen Uit de probleemstelling kunnen een aantal onderzoeksvragen afgeleid worden: - Hoe denken de centrumbezoekers over verschillende aspecten van het centrum van Heerlen zoals aanbod van winkels, de horeca, sfeer/gezelligheid etc. - Wat vinden de centrumbezoekers van de bereikbaarheid en parkeergelegenheid in Heerlen Centrum? - Wat missen de bezoekers in Heerlen Centrum qua winkelaanbod? Welke behoeften en verwachtingen hebben zij voor de toekomst? - Wat zijn de ervaringen van de bezoekers met internetwinkelen en hoe kijken zij hier tegenaan? - Wat zijn de achtergrondkenmerken van de centrumbezoekers? 1

4 1.4 Onderzoeksopzet Het onderzoek heeft in november 2013 plaatsgevonden. Het is opgesplitst in twee deelonderzoeken, namelijk: - Digitale enquête onder Heerlens inwoners middels het Heerlens Internet Panel (HIP). Aangenomen mag worden dat de Heerlenaren ook regelmatig een bezoek brengen aan het centrum en hier ook een mening over hebben. Er is daartoe een digitale vragenlijst gestuurd naar de leden van het HIP. Opgemerkt dient te worden dat de deelnemers aan het HIP geen perfecte afspiegeling van de Heerlense bevolking zijn qua geslacht, leeftijd en opleidingsniveau. De resultaten van het HIP kunnen daarom ook niet gebruikt worden om dé mening van de gemiddelde Heerlenaar weer te geven. Desondanks is het een goed instrument om een eerste beeld of indruk te krijgen over dit soort onderwerpen. Er zijn 968 leden van het HIP benaderd en er hebben 393 Heerlenaren deelgenomen aan het onderzoek, een respons van 41%. - Door de leden van het Heerlens Internet Panel te benaderen (Heerlenaren), wordt de doelgroep die afkomstig is van buiten Heerlen gemist. Daarom is aanvullend op de digitale enquête ter plaatse een enquête onder bezoekers van het centrum uitgevoerd. Vier enquêteurs hebben in de binnenstad op vier zaterdagen tussen en uur 233 bezoekers geïnterviewd. 1.5 Leeswijzer Dit rapport is als volgt opgebouwd: - het rapport begint met een samenvatting; - gevolgd door conclusies en aanbevelingen; - vervolgens komen in hoofdstuk 3 de eerste resultaten aan bod over het centrumbezoek en de daaraan gerelateerde motieven en gedragingen van de bezoekers / inwoners; - in het vierde hoofdstuk wordt ingegaan op de bestedingen van de centrumbezoekers; - hoofdstuk 5 toont de resultaten van de vragen op het gebied van verkeer en vervoer; - het oordeel van de bezoekers over de verschillende aspecten van de binnenstad komt aan de orde in hoofdstuk 6. - hoofdstuk 7 gaat in op de vragen over de relatie tussen winkelen en het internet; - enkele achtergrondkenmerken vormen het sluitstuk van deze rapportage. 2

5 2. SAMENVATTING Achtergrondinformatie Het onderzoek heeft plaatsgevonden onder 626 respondenten; 233 personen waren daadwerkelijk bezoekers aan de binnenstad van Heerlen en 393 zijn inwoners uit Heerlen. Meer dan de helft van de bezoekers is afkomstig uit Heerlen, in totaal komt zelfs 85% uit Parkstad Limburg. De deelnemers aan het HIP zijn Heerlenaren en hiervan komt 95% wel eens in de binnenstad. Bezoek binnenstad Winkelen algemeen is voor beide groepen de belangrijkste bezoekreden om de binnenstad van Heerlen te bezoeken. Als hoofdreden waarom voor Heerlen gekozen wordt, wordt door het merendeel aangegeven dat de binnenstad van Heerlen dichtbij is. Van de bezoekers winkelt de helft alleen in de Heerlense binnenstad tegenover 30% van de inwoners. Deze winkelen vaker met hun partner. Van de bezoekers is meer dan de helft minimaal één keer per week in de binnenstad van Heerlen. Bij de inwoners ligt dit percentage iets lager namelijk 42%. Bijna 80% van de bezoekers blijft langer dan een uur in de Heerlense binnenstad. Bij de inwoners bedraagt dit percentage 70%. Bijna acht op de tien bezoekers heeft iets uitgegeven in de binnenstad (winkels, horeca of allebei). Bij de inwoners ligt dit percentage met 92% nog hoger. De grootste categorie waaraan geld is uitgegeven is kleding, schoeisel en/of mode, gevolgd door levensmiddelen, drogisterij en parfumerie. Vervoer en parkeren De helft van de bezoekers en inwoners maakt gebruik van de auto/motor om naar de binnenstad van Heerlen te komen, gevolgd door de opties te voet en met de (brom)fiets. Over de bereikbaarheid van het centrum met (brom)fiets en de stallingsmogelijkheden zijn zowel de bezoekers als de inwoners het meest tevreden. De parkeertarieven krijgen van beide groepen een dikke onvoldoende. Indien parkeren gratis zou zijn, dan zou bijna de helft van de bezoekers langer blijven of vaker naar de binnenstad gaan tegenover bijna 70% van de inwoners. Waardering De bezoekers waarderen de binnenstad van Heerlen in zijn algemeenheid met een 6,8. Dit is een half punt hoger (6,3) dan de inwoners van Heerlen. Het meest tevreden zijn de bezoekers over de klanttevredenheid en het minst over de inrichting van het centrum. De inwoners zijn het meest tevreden over de horeca en eveneens het minst tevreden over de inrichting en de sfeer. Aanbod winkels Ongeveer de helft van de bezoekers en inwoners vindt er iets ontbreekt aan het aanbod in de binnenstad. Door de bezoekers wordt het vaakst genoemd dat ze bepaalde kledingwinkels missen. Vooral publiektrekkers zoals de Primark worden genoemd. De inwoners missen vooral variatie in het aanbod. Ze willen meer kleinere, authentiekere, duurdere en exclusiever zaakjes. Inwoners geven ook bijna 40 keer aan dat ze levensmiddelenzaken missen, met name een supermarkt in de binnenstad. 3

6 Verbeteringen Veel bezoekers en inwoners geven verder aan dat er iets zou moeten gebeuren aan de vele leegstaande winkelruimten. Dit heeft volgens zowel bezoekers als inwoners ook effect op de uitstraling van de binnenstad. Het ontbreken van sfeer en gezelligheid worden ook vaak genoemd als een gemis. Internetwinkelen Bijna twee derde van de bezoekers koopt wel eens iets via internet, bij de inwoners ligt dit percentage nog hoger (86%). Als voornaamste reden om producten via internet te kopen, wordt gemak/bezorging genoemd. Als reden om een product liever in de winkel te kopen, word aangegeven dat men het product liever in het echt wil zien. 4

7 3. Conclusies en aanbevelingen Algemeen Het grootste gedeelte van de bezoekers komt uit Heerlen of uit een van de andere Parkstadgemeeten. Zij bezoeken de binnenstad van Heerlen vooral omdat het dichtbij is. De grootste groep blijft tussen de 1 en 2 uur in de binnenstad. Blijkbaar komt de grootste groep bezoekers niet naar Heerlen om een hele dag te winkelen. Dit kan verschillende oorzaken hebben zoals het winkelaanbod. De helft van de ondervraagde consumenten vindt dat er bepaalde zaken in het aanbod ontbreken. Aanbod winkels Op de vraag wat er dan ontbreekt, komt een dubbel beeld naar voren. Aan de ene kant vraagt de consument om publiekstrekkers zoals een Primark en aan de andere klinkt er de luide schreeuw om meer authentieke, kleinschaliger en exclusievere winkels. Dit laatste is voor kleine ondernemers in deze tijd van economische crisis en de opkomst van internetwinkelen een moeilijke opgave. Inrichting binnenstad & sfeer Ook over de inrichting van de binnenstad en de sfeer zijn kritische geluiden te horen. Doordat de winkelgebieden verspreid liggen, is er geen compact winkelgebied en is het voor de consument niet altijd duidelijk waar hij voor welke winkels moet zijn. De leegstand is voor velen een doorn in het oog. Vervoer en bereikbaarheid De bereikbaarheid van het centrum wordt als positief ervaren, evenals de stallingsmogelijkheden voor (brom)fietsen. Ook over de bereikbaarheid met het openbaar vervoer is men positief. Toch komt de helft van de consumenten die Heerlen bezoekt met de auto, ondanks dat men niet tevreden is over de parkeertarieven. Het blijkt dat gemeenten veel frustratie over parkeren weg kunnen nemen door meer transparantie over de werkelijke parkeerkosten te geven en te laten zien wat zij doen met de opbrengsten van betaald parkeren. 1 Suggesties Mogelijke suggesties zijn: Leegstand gebruiken om kleine ondernemers een start te geven door hen voor een lage huurprijs creatief te laten ondernemen. Een duidelijker afgebakend winkelgebied bepalen zoals driehoek Royal/Station-Glaspaleis Theater Heerlen. Inzicht over wat er met parkeergeld gebeurt of afrekenen per minuut. 1 Posthumus, J.. (2013, 26 november). Dan maar een stuk lopen. Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad, blz

8 6

9 4. BEZOEKERS EN INWONERS EN HUN BEZOEKGEDRAG In dit hoofdstuk over de bezoekers en inwoners en hun bezoekgedrag worden de volgende vragen beantwoord: waar komen de bezoekers aan de Heerlense binnenstad vandaan? Wat is het bezoekmotief van de bezoekers en inwoners? Met wie gaan ze winkelen? Hoe vaak komen ze in de stad? Hoe lang blijven ze in de stad? 4.1 Herkomst bezoekers In figuur 1 is de verdeling van de bezoekers naar herkomst te zien. Van de bezoekers aan de binnenstad is 53% afkomstig uit de gemeente Heerlen, 47% is woonachtig buiten Heerlen. Van de bezoekers buiten Heerlen, is het grootste deel afkomstig uit Parkstad Limburg. Figuur 1: Herkomst van bezoekers 1% 32% 7% 6% 53% Heerlen Parkstad Limburg Overig Limburg Overig Nederland Buitenland Aan de deelnemers van het Heerlens Internet Panel is niet gevraagd waar ze woonachtig zijn aangezien ze allemaal in Heerlen wonen. Aan hen is gevraagd of zij weleens de binnenstad van Heerlen bezoeken, zie figuur 2. Figuur 2: Bezoekt u weleens de binnenstad van Heerlen? Ja 95% Nee 5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 7

10 Het overgrote deel van de inwoners (95%) geeft aan wel eens in de binnenstad van Heerlen te komen. Van de 5% die aangeeft nooit een bezoek aan Heerlen centrum te geven, geeft het grootste gedeelte aan dat de reden is dat de parkeerkosten te hoog zijn, de sfeer niet goed is of dat winkelen door lichamelijke beperkingen moeilijk is. 4.2 Bezoekmotieven Tabel 1 geeft de verdeling van de belangrijkste bezoekreden weer van de bezoekers en inwoners. Het grootste deel van zowel de bezoekers als de inwoners van Heerlen geeft aan dat het winkelen algemeen de belangrijkste bezoekreden is om de binnenstad van Heerlen te bezoeken, gevolgd door het doen van boodschappen. De andere redenen worden door minder dan 10% van de respondenten genoemd. Tabel 1: De belangrijkste bezoekredenen bezoekers en deelnemers HIP Reden Bezoekers HIP Boodschappen doen (dagelijkse artikelen, levensmiddelen, genotmiddelen, 18% 10% drogisterij) Winkelen algemeen (mode, schoeisel, warenhuizen, parfumerie) 56% 55% Bezoek horeca 2% 6% Toeristisch/recreatief bezoek 4% 1% Bezoek markt 1% 8% In verband met werk/studie/school 7% 4% Familie-/vriendenbezoek 3% 0% Woonachtig in het centrum van Heerlen 6% 7% Anders 5% 8% Gevraagd is ook waarom bezoekers en inwoners Heerlen bezoeken en niet een andere stad, zie voor de resultaten tabel 2. Tabel 2: Reden bezoek Heerlen Reden Bezoekers HIP Dichtbij 66% 55% Goed bereikbaar 1% 4% Goed winkelaanbod 8% 10% Bekend met stad 5% 19% Goed horeca-aanbod 0% 0% Interessante recreatieve/toeristische attracties 0% 0% Gezelligheid 3% 1% Werk in/nabij de stad 7% 3% Anders 10% 8% 8

11 Zowel het grootste deel van bezoekers als de deelnemers aan het HIP geven als hoofdreden aan dat de binnenstad van Heerlen dichtbij is. De bekendheid van de stad is voor een vijfde van de inwoners (19%) de belangrijkste reden om de binnenstad van Heerlen te bezoeken en niet een andere stad. 4.3 Gezelschap om mee te winkelen In tabel 3 is te zien hoe op de vraag met wie ze meestal gaan winkelen geantwoord is. De helft van de bezoekers winkelt alleen in de Heerlense binnenstad. Heerlenaren winkelen minder vaak alleen in de binnenstad. Het percentage dat samen met partner winkelt is in Heerlen Centrum is bij deze groep bijna drie maal zo hoog. Tabel 3: Gezelschap om te winkelen Gezelschap Bezoekers HIP Alleen 50% 30% Met partner 20% 57% Met vriend(en)/vriendin(nen)/collega( s) 13% 3% Met gezin/familie 16% 10% 4.4 Bezoekfrequentie en verblijfsduur Tabel 4 toont de frequentie waarmee men een bezoek brengt aan de Heerlense binnenstad. Van de bezoekers is meer dan de helft (58%) minimaal een keer per week in de binnenstad van Heerlen. Bij de deelnemers van het HIP ligt dit percentage iets lager namelijk 42%. Tabel 4: Frequentie bezoek Heerlense binnenstad Frequentie Bezoekers HIP Dagelijks 12% 4% 4 6 keer per week 9% 7% 1 3 keer per week 37% 31% 2 3 keer per maand 16% 28% 1 keer per maand 11% 13% Minder dan 1 keer per maand 15% 16% 9

12 Tabel 5 geeft de verblijfsduur aan van de bezoekers en inwoners in de Heerlense binnenstad. Bijna 80% van de bezoekers blijft langer dan een uur in de Heerlense binnenstad. Bij de inwoners bedraagt dit percentage 70%. Langer dan 3 uur blijft een kleine groep bezoekers en inwoners (17% respectievelijk 11%). Tabel 5 : Verblijfsduur in Heerlense binnenstad Verblijfsduur Bezoekers HIP Minder dan 15 minuten 1% 2% 15 tot 30 minuten 4% 6% 30 minuten tot 1 uur 16% 22% 1 tot 2 uur 38% 37% 2 tot 3 uur 24% 22% 3 tot 4 uur 8% 7% 4 uur of langer 9% 4% 10

13 5. BESTEDINGEN Aan de bezoekers is gevraagd óf ze iets en hoeveel ze hebben uitgegeven tijdens hun bezoek. Omdat dit bij de bezoekers zowel aan het begin als halverwege als op het einde van hun bezoek kan zijn, kunnen deze percentages en bedragen lager liggen dan bij de inwoners. Aan hen is namelijk gevraagd hoeveel ze tijdens hun totale laatste bezoek hebben uitgegeven. Tabel 6: Bestedingen Bestedingen Bezoekers HIP Iets uitgegeven totaal 79% 92% Iets uitgegeven in winkels 67% 82% Iets uitgegeven in horeca 18% 50% In tabel 8 is te zien dat bijna 80% van de bezoekers iets heeft uitgegeven in de binnenstad. Bij de inwoners ligt dit percentage met 92% Van de bezoekers heeft bijna 70% iets uitgegeven in winkels en 18% iets in de horeca. Bij de inwoners liggen deze percentages iets hoger namelijk 8% heeft iets uitgegeven in winkels en de helft in horeca. Tabel 7: Bestedingen tijdens laatste bezoek aan stad Categorie Bezoekers HIP Levensmiddelen, drogisterij en parfumerie 41% 61% Kleding, schoeisel, mode 49% 67% Souvenirs en cadeaus 22% 36% Cultuur (museum, theater, bioscoop) 7% 25% Horeca, terrassen 23% 58% Overige bestedingen 24% 48% Zowel het grootste deel van de bezoekers als de inwoners heeft iets uitgegeven aan kleding, schoeisel en/of mode, gevolgd door levensmiddelen, drogisterij en parfumerie. Een kwart van de inwoners van Heerlen heeft in het laatste bezoek geld uitgegeven aan cultuur tegenover 7% van de bezoekers. Ook geeft een groter deel van de inwoners geld uit aan de horeca wanneer ze in de stad zijn. Tabel 8: Gemiddeld besteed bedrag tijdens laatste bezoek aan stad Bezoekers HIP In winkels In de horeca De bezoekers van Heerlen geven gemiddeld bijna 70 uit in winkels en 15 in horeca. De inwoners geven gemiddeld 100 uit in winkels en 33 in de horeca. 11

14 12

15 6. VERVOER EN VERKEER Aan de bezoekers en inwoners is gevraagd hoe ze naar de Heerlense binnenstad zijn gekomen (6.1). Ook is hen gevraagd om een aantal aspecten die te maken hebben met verkeer en parkeren te waarderen middels een rapportcijfer (6.2) 6.1 Vervoer naar binnenstad Tabel 9 laat zien dat de helft van de bezoekers gebruik maakt van de auto/motor om naar de binnenstad van Heerlen te komen. Ruim een vijfde deel (22%) komt lopend naar de binnenstad. Van het openbaar vervoer (bus/trein) maakt 15% gebruik. Van de Heerlenaren komt bijna de helft (46%) met de auto/motor. Ruim een vijfde komt lopend (24%) en nog eens een vijfde (21%) komt met de (brom)fiets. Tabel 9: Gebruikt vervoermiddel naar Heerlense binnenstad Vervoermiddel Bezoekers HIP Lopend (hiertoe behoort ook rolstoel/scootmobiel) 22% 24% (Brom)fiets 13% 21% Auto/motor 50% 46% Bus 8% 6% Trein 7% 0% Taxi 0% 0% Anders 0% 2% 13

16 6.2 Waardering verkeer en parkeren De bezoekers en inwoners konden een aantal aspecten van verkeer en parkeren waarderen middels een rapportcijfer. Figuur 3 laat het gemiddelde rapportcijfer van de verschillende aspecten zien voor bezoekers en inwoners. Figuur 3: Rapportcijfer aspecten verkeer en parkeren binnenstad Heerlen Parkeerbewegwijzering Bereikbaarheid (brom)fiets en stallingen Bereikbaarheid met openbaar vervoer Bereikbaarheid auto en parkeergelegenheid 7,6 7,0 8,5 7,8 8,3 7,8 6,9 7,0 HIP Bezoekers Parkeertarieven 3,7 4,0 0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 Over de bereikbaarheid van het centrum met (brom)fiets en de stallingsmogelijkheden zijn zowel de bezoekers als de inwoners het meest tevreden. De inwoners geven een hoger gemiddeld rapportcijfer (8,5) dan de bezoekers (7,8). Ook de bereikbaarheid met het openbaar vervoer krijgt een dikke voldoende. De parkeerbewegwijzering en de bereiknaarheid met de auto en parkeergelegenheid krijgen gemiddeld een iets lager cijfer; rond de 7. Zowel de bezoekers als de inwoners van Heerlen geven de parkeertarieven een dikke onvoldoende (4,0 respectievelijk 3,7). Aan de inwoners en bezoekers is ook de vraag gesteld of ze vaker of langer in de binnenstad zouden blijven indien het parkeren goedkoper of gratis zou zijn (tabel 10). Bij de bezoekers is het percentage dat langer zou blijven of vaker zou komen 48%. Bij de inwoners ligt dit met 69% duidelijk hoger. Van de bezoekers geeft 44% aan dat ze niet langer zouden blijven of vaker zouden komen. Bij de inwoners is dit 18%. Tabel 10: Indien het parkeren goedkoper of gratis zou zijn, zou u dan vaker naar de binnenstad gaan of langer blijven? Vervoermiddel Bezoekers HIP Ja 48% 69% Nee 44% 18% Weet niet/geen mening 8% 13% 14

17 7. WAARDERING BINNENSTAD EN WENSEN In dit hoofdstuk komt de waardering van de binnenstad aan bod in paragraaf 6.1. In de volgende paragraaf wordt besproken wat de bezoekers en inwoners missen qua aanbod en algemene zaken. 7.1 Waardering binnenstad Door middel van een rapportcijfer konden de bezoekers en inwoners verschillende aspecten van de binnenstad beoordelen. Figuur 4: Rapportcijfer aspecten binnenstad Heerlen Algemeen 6,3 6,8 Inrichting centrum 5,8 6,2 Sfeer Klantvriendelijkheid 6,0 6,2 6,9 7,3 HIP Bezoekers Horeca 7,5 7,2 Winkels 6,7 7,0 0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 De bezoekers waarderen de binnenstad van Heerlen in zijn algemeenheid met een 6,8. Dit is een half punt hoger (6,3) dan de inwoners van Heerlen. De bezoekers zijn het meest tevreden over de klantvriendelijkheid in winkels (7,3) en de horeca (7,2). Het minst tevreden zijn ze over de inrichting van het centrum en de sfeer (beide 6,2). De inwoners van Heerlen zijn over bijna alle aspecten minder tevreden dan de bezoekers. Alleen over de horeca zijn ze iets meer tevreden dan de bezoekers. Over de inrichting van het centrum zijn de inwoners het minst tevreden (5,8). 7.2 Wensen en verbeterpunten Op de vraag of er iets ontbreekt aan het aanbod in de binnenstad antwoordt ongeveer de helft van de bezoekers en inwoners bevestigend (zie tabel 11, volgende bladzijde). 15

18 Tabel 11: Ontbreekt er iets aan aanbod in binnenstad Heerlen? Bezoekers HIP Nee 47% 52% Ja 53% 48% De mensen die aangegeven hebben dat er iets ontbreekt in het aanbod konden vervolgens via een open vraag aangeven wat er dan ontbreekt. Deze antwoorden zijn vervolgens gecategoriseerd in tabel 12. Tabel 12: Wat ontbreekt in binnenstad Heerlen? Bezoekers HIP Kledingwinkels (Primark 9 keer, New Yorker 6 keer, Zara 6 keer)/ Primark 6 keer, Zara 2 keer) Meer variatie in aanbod door kleinere, authentiekere, duurdere en exclusiever zaakjes Sfeer/gezelligheid 6 7 Levensmiddelenzaken (delicatesse 1 keer, supermarkten 4 keer) /delicatesse keer, supermarkt 20 keer) Warenhuizen (Bijenkorf 6 keer)/bijenkorf 4 keer 8 6 Horecazaken (Starbucks 2 keer, Coffeelovers, Burger King, culinair 7 13 restaurant, lounge café, metal café) Woningzaken 3 12 Sportzaken/outdoorzaken 4 6 Winkels die genoemd zijn maar wel in Heerlen-Centrum liggen (Cook&Co, 3 1 H&M, Gall & Gall)/Wibra Doe-het-zelfzaak/gereedschappenzaak 3 7 Boek/muziekzaken 2 8 Cadeauwinkel 2 14 Schoenenzaak 1 3 Bloemen-/plantenzaak 1 6 Elektronica-zaak 1 5 Goedkoper 1 5 Hobby 1 9 Overig (bankjes 2 keer, kunstzaken 1 keer, recreatie 3 keer, goedkopere ketens 2 keer, speelgoedwinkel, iets voor jongeren, grotere winkelketens)/ Markt 2 keer,, recreatie 3, parkeren 3 keer, kunst 3 keer, jongeren 1 keer, verlichtingswinkel 1 keer)

19 Als ontbrekend in het aanbod worden door de bezoekers het vaakst kledingwinkels genoemd. Een aantal winkels wordt ook specifiek genoemd zoals Primark, New Yorker en Zara. Kledingwinkels wordt ongeveer evenveel keer door de bezoekers als door de inwoners genoemd. Door de inwoners wordt bijna 70 keer niet zozeer een specifiek soort winkel genoemd, maar wel wordt aangegeven dat ze variatie in het winkelaanbod missen. Men mist authentieke winkels, kleinere winkels met exclusieve spullen en wil niet steeds meer winkels van grote ketens. Inwoners geven ook bijna 40 keer aan dat ze levensmiddelenzaken missen, met name een supermarkt in de binnenstad. Cadeauwinkels, horecazaken en zaken m.b.t. wonen en wooninrichting worden ook meer dan 10 keer genoemd door de inwoners. Op de open vraag wat er in de binnenstad van Heerlen voor verbetering vatbaar is of wat men mist is als volgt geantwoord. Tabel 13: Wat is er voor verbetering vatbaar of mist u in de binnenstad? Bezoekers HIP Leegstand Uitstraling Aanbod Aansluiting Bereikbaarheid Schoon 6 3 Groen 4 7 Inrichting 4 14 Voorzieningen 4 5 Veiligheid 4 2 Horeca 3 11 Evenementen 2 0 Bestrating 1 0 Overig 7 0 Veel bezoekers en inwoners geven aan dat er iets zou moeten gebeuren aan de vele leegstaande winkelruimten. Er is veel onbegrip dat er nieuwbouw van winkelcentra plaatsvindt terwijl er zoveel leegstaande panden zijn. Dit heeft ook effect op de uitstraling van de binnenstad. Het ontbreken van sfeer en gezelligheid worden ook vaak genoemd als een gemis. De inrichting van de binnenstad is volgens velen ook niet ideaal; het is geen afgebakend centrum maar eerder allemaal verschillende locaties zoals Corio, t Loon, Klomp. Het zou compacter moeten of de verschillende locaties zouden onderscheidend in aanbod moeten zijn. Bijvoorbeeld t Loon voor de dagelijkse boodschappen, in de Klomp een outletcentrum. Andere suggesties over de inrichting van de binnenstad zijn: een overdekte promenade, andere terrasindeling, meer groen, meer bankjes. Over de bereikbaarheid zijn ook nogal wat wensen geuit, met name meer parkeergelegenheden en lagere parkeertarieven. 17

20 18

21 8. INTERNETWINKELEN Gesteld kan worden dat internet een belangrijke rol speelt in het winkelgedrag van de centrumbezoekers. Tabel 11, 12 en 13 tonen de antwoordverdelingen voor een drietal stellingen die aan de bezoekers van het centrum zijn voorgelegd. Tabel 11 laat duidelijke verschillen zien tussen centrumbezoekers en Heerlenaren die deelnemen aan het HIP. Zo valt op dat een aanzienlijk groter deel van de HIP-deelnemers (56%, bezoekers 36%) gebruik maakt van internet om informatie te zoeken over producten. Circa een kwart van de HIPgroep doet dat (helemaal) niet, terwijl in de groep bezoekers vier op de tien aangeven dat ze het (helemaal) niet met de stelling eens zijn. Tabel 11: Ik zoek altijd eerst op internet naar informatie voor ik een product aanschaf. Bezoekers HIP Helemaal mee eens 36% 56% Niet mee eens/ niet mee oneens 12% 20% Helemaal mee oneens 39% 24% Weet niet/ geen mening 14% 0% De stelling van tabel 12 over daadwerkelijke aankopen op internet levert aanzienlijk minder grote verschillen tussen beide groepen op. Van beide groepen is minder dan de helft het eens met de stelling. Vier van de tien bezoekers koopt regelmatig producten op internet die ze ook in de binnenstad kunnen kopen. Van de HIP-groep onderschrijft 45% deze stelling. Van beide groepen geeft ruim een derde aan dat ze het (helemaal) niet met de stelling eens zijn. Tabel 12: Ik koop regelmatig producten op internet die ik ook in de binnenstad kan kopen. Bezoekers HIP Helemaal mee eens 40% 45% Niet mee eens/ niet mee oneens 8% 16% Helemaal mee oneens 37% 37% Weet niet/ geen mening 13% 1% Meer dan de helft van de bezoekers en van de deelnemers aan het HIP geven aan dat ze in de winkel kopen vanwege de persoonlijke service en het koopadvies. Tabel 13 laat zien dat dit voor de HIPgroep, waarvan een aanzienlijk groter deel informatie zoekt op internet (zie tabel 11), zelfs nog in hogere mate het geval is (60%, bezoekers 53%). Tabel 13: Ik koop in de winkel vanwege de persoonlijke service en het koopadvies. Bezoekers HIP Helemaal mee eens 53% 60% Niet mee eens/ niet mee oneens 14% 24% Helemaal mee oneens 25% 16% Weet niet/ geen mening 8% 0% 19

22 In tabel 14 zien we dat de meeste mensen wel eens producten kopen via internet: bijna twee derde van de bezoekers geeft dat antwoord, van de HIP-groep koopt een nog groter deel (86%) wel eens via internet. Tabel 14: Koopt u weleens producten via internet? Bezoekers HIP Ja 62% 86% Nee 38% 14% Aan de mensen die producten kopen via internet is gevraagd naar de reden daarvoor. De mensen geven vaak verscheidene redenen aan. In tabel 15 zijn deze redenen op een rijtje gezet. Meteen valt op dat parkeer- en benzinekosten door de bezoekers vrijwel niet worden genoemd terwijl meer dan helft van de inwoners (54%) dit wel als reden aangeeft. Gemak / bezorging wordt door de meeste mensen genoemd; zowel bij de bezoekers als bij de groep van het HIP geeft bijna twee derde deze reden aan. Daarna volgt als tweede de reden dat het winkelen via internet goedkoper is. Vier van de tien bezoekers noemen deze reden. Bij de mensen van het HIP was de groep met meer dan de helft (55%) nog groter. Tabel 15: Redenen om via internet te winkelen Bezoekers HIP Het is goedkoper 41% 55% Het kost minder tijd 30% 47% Gemak / bezorging 63% 65% Completer assortiment 23% 38% Exclusiviteit van de producten 18% 17% Geen parkeerkosten 4% 54% Geen benzinekosten 4% 38% Heeft een hekel aan winkelen 0% 9% Ook aan de mensen die niet winkelen via internet is gevraagd naar de reden(en) daarvoor. Ook hiervoor worden meer redenen genoemd. Tabel 16 op de volgende pagina laat dat zien. Voor bezoekers (54%) en HIP-groep (79%) geldt dat de meesten aangeven het product in het echt te willen zien. Dit is in feite ook het geval bij het passen van producten; de reden die voor beide groepen op de tweede plaats komt. Daarna volgt als derde reden dat men liever echt winkelt vanwege de gezelligheid. Bij de redenen passen van producten en gezelligheid valt op dat de groep bezoekers deze redenen duidelijk minder vaak noemt. 20

23 Tabel 16: Redenen om niet via internet te winkelen Bezoekers HIP Heeft geen computer 7% 0% Vertrouwt het niet 13% 23% Wil het product liever in het echt zien 54% 79% Wil het product liever passen 21% 62% Vindt het gezellig om te winkelen 21% 50% Vindt de service in winkels beter dan in internetwinkels 5% 50% 21

24 22

25 9. ACHTERGRONDGEGEVENS De respondenten hebben ook enkele achtergrondgegevens ingevuld. Deze gegevens zijn hieronder in tabellen weergegeven. Kijken we naar het geslacht dan zien we in tabel 17 dat de vrouwen bij de groep bezoekers in de meerderheid zijn: zes van de tien bezoekers zijn vrouw. Voor de HIP-groep is de verdeling duidelijk omgekeerd: een derde van deze groep is vrouw, twee derde is man. Tabel 17: Geslacht Geslacht Bezoekers HIP Man 41% 66% Vrouw 59% 34% Tabel 18 geeft weer hoe de verdeling van de respondenten over de leeftijdscategorieën is. Hier zien we een duidelijk andere opbouw. Bezoekers zijn over het algemeen jonger dan de deelnemers aan het HIP. Tabel 18: Leeftijd Leeftijd Bezoekers HIP jaar 24% 1% jaar 8% 3% jaar 8% 8% jaar 20% 24% jaar 17% 37% 65 jaar en ouder 24% 27% Het opleidingsniveau van de twee groepen is ook niet gelijk verdeeld. In tabel 19 kunnen we zien dat de omvang van de categorieën met een MBO en HAVO / VWO-niveau hetzelfde is in beide groepen. Verder zien we bij de bezoekers een groter aandeel lager opgeleiden en bij de HIP-groep een groter aandeel academisch opgeleiden. Tabel 19: Opleidingsniveau Hoogst afgeronde studie Bezoekers HIP Basisonderwijs 7% 1% Lager of middelbaar algemeen voortgezet onderwijs 10% 8% Lager beroepsonderwijs 9% 6% MBO 21% 22% HAVO/VWO 15% 15% HBO 32% 37% Universiteit 8% 10% 23

26 In tabel 20 zien we duidelijk dat beide groepen niet dezelfde verdeling over de categorieën vertonen. Bij de groep bezoekers valt op dat 16% thuiswonend bij de ouders is. De deelnemers aan het HIP vallen voor driekwart in de categorieën samenwonend. Tabel 20: Thuissituatie Thuissituatie Bezoekers HIP Thuiswonend bij ouders 16% 1% Samenwonend 37% 54% Samenwonend met kind(eren) 21% 20% Alleenstaand 23% 17% Alleenstaand met kind(eren) 3% 2% Anders 0% 6% Ook tabel 21 over de persoonlijke situatie laat weer verschillen tussen de groepen zien. Studenten / scholieren ontbreken vrijwel geheel in de HIP-groep. De omvang van de categorieën werknemer en gepensioneerd is duidelijk groter bij de HIP-groep. Tabel 21: Persoonlijke situatie Situatie Bezoekers HIP Huisvrouw/huisman 11% 11% Student, scholier, stagiair 18% 1% Werknemer in een bedrijf/instelling 37% 43% Zelfstandige 5% 6% Ik ontvang een uitkering 2% 5% Gepensioneerd 23% 32% Anders 5% 2% Tenslotte hebben de respondenten het huishoudensinkomen kunnen aangeven. We kunnen in de tabel zien dat de groep HIP relatief meer hogere huishoudensinkomens telt. De twee hoogste inkomenscategorieën hebben bij de bezoekers een aandeel van 28%, terwijl deze categorieën bij het HIP samen ruim de helft (51%) vormen. Tabel 22: Huishoudensinkomen Inkomen Bezoekers HIP Minder dan % 3% 1050 tot % 6% 1400 tot % 9% 1850 tot % 32% 3200 en meer 12% 19% Zeg ik liever niet 41% 31% 24