Voorwoord. 10 Jaar. Uitbreiding. Succes. Kwaliteit

Transcriptie

1 Jaarverslag 2014

2 Voorwoord Beterburen zet zich al 10 jaar in door het aanbieden van buurtbemiddeling volgens het concept voor burgers door burgers. Deze succesvolle burgerparticipatie draagt bij aan de zelfredzaamheid van bewoners, doordat goed opgeleide vrijwilligers (de buurtbemiddelaars) helpen bewoners in hun woonomgeving burenconflicten zelf te laten oplossen. Hierdoor zijn kostbare interventies van instanties minder of niet meer nodig. Een ontwikkeling die helemaal past bij deze tijd, waarin er door bezuinigingen en veranderde zienswijze meer en meer eigen inzet van bewoners wordt verwacht. In het verslagjaar bestaat Beterburen 10 jaar. Middels een jubileumconferentie is stil gestaan bij dit lustrum. Buurtbemiddeling wordt door gemeentes en corporaties steeds meer erkend als belangrijk mogelijkheid om ruzies op te lossen. Landelijk is hierdoor een groei te zien van het aantal gemeentes met buurtbemiddeling. Beterburen is in 2014 in 3 nieuwe gemeentes met buurtbemiddeling van start gegaan en nu actief in 7 gemeentes. 10 Jaar Zowel buurtbemiddeling Amsterdam als Amstelveen zijn 10 jaar geleden gestart met buurtbemiddeling. Dit was reden voor een jubileumconferentie op 18 september met bemiddelaars, verwijzers en medewerkers. In de avond was er een diner voor de vrijwilligers en werden zeven bemiddelaars die al 10 jaar actief zijn, in het zonnetje gezet. Uitbreiding Zaanstad en Wormerland voegden zich per januari bij Beterburen en in april startte buurtbemiddeling in Ouder- Amstel. Landsmeer zal vanaf 2015 starten met buurtbemiddeling. Beterburen voert geen acquisitie om uit te breiden. De goede naam van de organisatie en inzet van de bemiddelaars maken dat steeds meer gemeentes doordrongen zijn van het succes van buurtbemiddeling voor de leefbaarheid. Door zorgvuldige besteding van de subsidies en door de omvang van de organisatie is de stichting in staat om in Nederland tegen het laagste tarief buurtbemiddeling aan te bieden. Succes Het was ook een succesvol jaar voor Beterburen, omdat: samen met de bemiddelaars 1610 aanmeldingen verwerkt werden conform de afspraken met de verschillende gemeentes; het afgesproken slagingspercentage in alle gemeentes van 60% ruimschoots werd behaald. Kwaliteit De kwaliteit van buurtbemiddeling wordt gewaarborgd door de verplichte opleidingen en de regelmatige intervisie bijeenkomsten die de bemiddelaars volgen. Daarnaast pakken de bemiddelaars gemiddeld meer zaken op dan enkele jaren geleden (in beginsel verplichting 4 tot 6 zaken, later 6-8 zaken per jaar). Ook is geconstateerd dat de vrijwilligers gemiddeld langer actief blijven dan de vereiste minimale inzet van 1 ½ jaar. In 2010 was 37% van de bemiddelaars langer dan 2 jaar actief, in 2014 is dat 54%. Door deze factoren groeit de ervaring van de bemiddelaars en lukt het, ondanks de toename van de complexiteit van zaken, grotendeels succes te boeken. Wat buurtbemiddeling oplevert in de verschillende werkgebieden en waartoe schaalvergroting leidt, laat dit jaarverslag zien. Bente Thé Directeur Beterburen Maart 2015 Beterburen Jaarverslag

3 Beter een goede buur dan een verre vriend 2 Beterburen Jaarverslag 2014

4 Inhoudsopgave Voorwoord 1 1. Vrijwilligers De vrijwilligers Deskundigheid bemiddelaars 5 2. Algemene verantwoording & resultaten Trends Soorten overlast 7 3. Amsterdam De bemiddelaars Aanmeldingen per verwijzer Aanmeldingen per corporatie Eindresultaat aanmeldingen Groepsbemiddeling en coaching Tolken Amstelveen & Uithoorn, Aalsmeer en Ouder-Amstel Amstelveen & Uithoorn De bemiddelaars Aanmelding per verwijzer Eindresultaat aanmeldingen Aalsmeer De bemiddelaars Aanmeldingen per verwijzer Eindresultaat aanmeldingen Ouder Amstel De bemiddelaars Aanmeldingen per verwijzer Eindresultaat aanmeldingen Zaanstad & Wormerland De bemiddelaars Aanmeldingen per verwijzer Aanmeldingen per corporatie Eindresultaat aanmeldingen Positionering Beterburen Publiciteit Beterburen Landelijke ontwikkelingen en regionale samenwerking Organisatie Bestuur Personeel & Organisatie Klachtenprocedure Stuurgroep Financiële resultaten Een blik vooruit 31 Colofon 32 Beterburen Jaarverslag

5 1. Vrijwilligers 1.1 De vrijwilligers Buurtbemiddeling staat of valt met bewoners die zich als vrijwillige bemiddelaars inzetten. Alle bemiddelaars krijgen een opleiding om hen voor te bereiden op de gesprekken met de bewoners en volgen jaarlijks een nascholing. Deze trainingen zijn gebaseerd op trainingen voor mediators. Mediation is het bemiddelen in conflicten, waarbij een mediator de communicatie en onderhandeling tussen twee partijen begeleidt om vanuit hun werkelijke belangen tot een gezamenlijk gedragen oplossing te komen. Dit zelfde geldt voor buurtbemiddeling. De verschillen met mediation hebben te maken met de formelere eisen voor vakbekwaamheid van een mediator en de mogelijkheid om ze aan te spreken op hun professionaliteit en beroepsintegriteit. Een ander belangrijk verschil is dat bij een mediation twee partijen vooraf aangeven mediation te willen. Bij buurtbemiddeling is meestal de andere buur niet op de hoogte dat buurtbemiddeling is ingeschakeld en bellen de bemiddelaars onverwachts aan bij de buren om te vragen of zij mee willen werken aan een gezamenlijke oplossing. Aanbellen bij vreemde mensen is lastig en ook spannend. Wie doet er open, wat vinden ze ervan als wij ons er mee bemoeien, willen ze meedoen of zijn ze boos, en hoe kunnen we beide partijen zover krijgen zonder dat we verkopers worden Bij buurtbemiddeling gaan bemiddelaars daarom met z n tweeën op pad. Samen hoor en zie je meer dan één en is het prettig om niet alleen naar binnen te gaan. Beterburen heeft veel vrijwilligers, van wie een deel een mediation opleiding hebben gedaan. Toch moeten ze verplicht de basistraining buurtbemiddeling volgen omdat er wezenlijke verschillen zitten in de aanpak. Samen met de bemiddelaars die geen mediation opleiding hebben gevolgd, vormen ze enthousiaste teams van mensen die zich wekelijks belangeloos inzetten om burenconflicten op te lossen in hun eigen buurt. De burgerparticipatie die vanuit de overheid wordt gestimuleerd, is voor buurtbemiddeling niets nieuws. Beterburen vindt dat buren altijd eerst zelf moeten proberen de burenoverlast op te lossen, lukt dat niet dan kunnen de buurtbemiddelaars helpen. Pas als dat ook geen soelaas biedt, is opschaling naar andere instanties een 3 e stap. Buurtbemiddeling is, mits tijdig ingezet en als er geen sprake is van ernstige contra-indicaties, bij uitstek geschikt voor de participatiesamenleving die Nederland wil zijn. Eind 2014 heeft Beterburen 246 bemiddelaars die zich inzetten om burenruzies te beslechten. Belangrijke criteria voor de selectie tot buurtbemiddelaar zijn onder andere: voldoende tijd hebben om minimaal 6-8 aanmeldingen per jaar op te pakken; minimaal 1 ½ jaar beschikbaar; bereid zijn tot het volgen van trainingen en bijwonen van intervisies; beschikken over de juiste vaardigheden zoals neutrale houding, gevoel voor probleemoplossende communicatie, goed kunnen samenwerken. Ondanks de groei van Beterburen is het vinden van nieuwe vrijwilligers, die buurtbemiddelaar willen worden, geen probleem. Soms is het moeilijk in bepaalde gebieden bemiddelaars te vinden, maar ook dat lukt steeds beter door het grote netwerk die de organisatie heeft en door mond op mond reclame. Ook bewoners die bemiddeld zijn melden zich aan om buurtbemiddelaar te worden. Alle bemiddelaars worden vooraf middels een selectiegesprek geselecteerd en moeten de basisopleiding goed voldoen om aan de slag te mogen. Bemiddelaars zijn veelal hoog opgeleid en doen dit vaak naast hun baan, studie of na pensionering. Werkzoekenden gebruiken de ervaringen om op hun CV te zetten en de vrije tijd zinvol in te vullen. Per jaar stopt circa 20% van de bemiddelaars met als veel voorkomende reden dat door wijzigingen in persoonlijke omstandigheden er geen tijd meer is voor buurtbemiddeling. Gemiddeld blijven bemiddelaars meer dan 2 ½ jaar actief, maar waren er in eind 2014 zelfs 49 mensen al 5 jaar actief. 4 Beterburen Jaarverslag 2014

6 Tabel 1: Opbouw groep bemiddelaars Aantal bemiddelaars Amsterdam Amstelveen/Uithoorn/Ouder-Amstel Aalsmeer Zaanstad/Wormerland 28 n.v.t. Man/vrouw verhouding Vrouwen 72% 72% Mannen 28% 28% Leeftijd Jongste Oudste Instroom nieuwe bemiddelaars Amsterdam Ondanks het gelijkblijvende aantal aanmeldingen in Amsterdam is het aantal bemiddelaars minder geworden. Beterburen kiest er voor om bemiddelaars gemiddeld meer zaken te laten oppakken. Was dat in het verleden nog 4 tot 6 zaken per bemiddelaar, nu is dat al minimaal 6 tot 8 zaken per jaar. Daling van het aantal bemiddelaars betekent dat meer inzet van de bemiddelaars wordt verwacht. De inzet van bemiddelaars wordt goed gemonitord. Bij achterblijvende inzet wordt met de bemiddelaar besproken of actief blijven nog zinvol is of dat hij/zij beter kan stoppen. Amstelveen/Uithoorn/Ouder-Amstel Met de start van buurtbemiddeling Ouder-Amstel (Ouderkerk en Duivendrecht) is afgesproken dat de bemiddelaars van Amstelveen zich ook inzetten voor Ouderkerk en de bemiddelaars van Zuidoost in Duivendrecht. Bemiddelaars uit Ouder-Amstel zijn actief in Amstelveen en Zuidoost. Het aantal zaken op jaarbasis in Ouder- Amstel is te weinig om daar een eigen groep van bemiddelaars te creëren. Aalsmeer De groep is in juli 2013 gestart en nog helemaal compleet. Bij een piek in Amstelveen/Uithoorn of Aalsmeer worden bemiddelaars ook in de buur gemeente ingezet. Daarom hebben deze groepen een nauwe samenwerking. Zaanstad/ Wormerland Alle bemiddelaars die al actief waren toen buurtbemiddeling nog onder stichting Welsaen viel, hebben zich in 2014 enthousiast gecommitteerd aan Beterburen. In 2014 bleek het aantal bemiddelaars te weinig t.o.v. de enorme groei van aanmeldingen. Hierdoor werden zij erg overvraagd om meerdere zaken tegelijk op te pakken. Omdat lange tijd onduidelijk was of de financiers de herziene begroting konden financieren, wordt pas in 2015 een inhaalslag gemaakt om het aantal bemiddelaars daar fors te laten groeien Deskundigheid bemiddelaars Goed getrainde bemiddelaars vormen de basis van buurtbemiddeling. Hiervoor volgen alle nieuwe bemiddelaars, ongeacht hun achtergrond, de basistraining buurtbemiddeling (door een door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid erkende trainer) Deze training duurt 17 uur en vormt een goede basis voor het werk als buurtbemiddelaar. Na de training gaan de kersverse nieuwe bemiddelaars eerst een paar keer op pad met een ervaren bemiddelaar om zo nog verder de kneepjes van buurtbemiddeling te leren. Naast de basistrainingen zijn de verplichte verdiepingstrainingen belangrijk, zodat de bemiddelaars voldoende tools hebben om in de verschillende situaties waarin ze terecht komen een succesvol gesprek te begeleiden. In 2014 heeft Beterburen m ,- geïnvesteerd in de basisopleiding voor nieuwe bemiddelaars en bijscholing van al actieve bemiddelaars. Beterburen Jaarverslag

7 Het bijscholingsprogramma waaruit de bemiddelaars zelf konden kiezen, bestond in 2014 uit: De neutrale bemiddelaar en waar gaat die ruzie nu echt over? Oplossingsgericht bemiddelen tussen buren; Interculturele bemiddeling; Omgaan met veeleisende en verbaal agressieve bewoners; Psychisch kwetsbaren in de wijk; Pendelbemiddeling; Binnen bij de buren. Nieuwe trainingen in 2014 zijn: Omgaan met kritiek/feedback; Hoe word ik regisseur in de dramadriehoek? Dynamische Oordeelsvorming plus een vervolgtraining waarbij de bemiddelaars deze techniek nog beter in de praktijk leren toepassen. In 2011 is begonnen met coaching en in 2008 met groepsbemiddeling. Hiermee beoogt Beterburen ook in andere situaties een helpende hand te bieden om burenconflicten te helpen oplossen (zie 3.5) In 2014 zijn twee specifieke trainingen gegeven, te weten: Training coaching: als er een tekort ontstaat worden er nieuwe coaches opgeleid, die naast de gewone buurtbemiddeling ook als coach kunnen worden ingezet. Om als coach te worden geselecteerd, moet de bemiddelaar ruime ervaring hebben bij Beterburen; Training groepsbemiddeling: deze training is voor apart opgeleide groepsbemiddelaars die de organisatie inzet in Amsterdam en de Zaanstreek bij conflicten waar meer dan 3 partijen betrokken zijn. Voor deze training worden bemiddelaars geselecteerd met ruime ervaring. De bemiddelaars in Zaanstad en Wormerland volgden gezamenlijk trainingen: Omgaan met weerstanden; Coaching en de vervolgtraining voor hen die de basistraining coaching al hadden gevolgd. Naast de trainingen is er per groep bemiddelaars regelmatig intervisie. Het doel van deze bijeenkomsten is om de deskundigheid van de bemiddelaars verder te bevorderen en de kwaliteit van buurtbemiddeling te verbeteren. Daarbij staat het functioneren en de ontwikkeling van de bemiddelaars centraal. Een intervisiegroep biedt hiervoor een veilige omgeving. De onderwerpen zijn onder andere: het inhoudelijke werk, problematische vraagstukken, ervaringen, belemmerende gevoelens - overtuigingen, ontwikkelingsvragen. Bemiddelaar worden is vrijwillig, maar niet vrijblijvend 6 Beterburen Jaarverslag 2014

8 2. Algemene trends en signalen 2.1. Trends In 2014 zien we dat in alle gemeentes de corporaties, politie en de gemeentes minder directe aanmeldingen doen. Meer en meer wordt aangestuurd op de zelfredzaamheid van bewoners en laat men hen zelf contact opnemen met buurtbemiddeling. Voor verwijzers bespaart dat tijd en capaciteit. In 2015 wordt opnieuw (oude onderzoek dateert van 2004) landelijk onderzoek gedaan hoeveel tijd verwijzers besparen met de inzet van buurtbemiddeling. Wel blijft het belangrijk dat Beterburen goed contact heeft met de verwijzers, omdat regelmatig afstemming noodzakelijk is om te bepalen of specifieke zaken wel geschikt zijn voor buurtbemiddeling. Het percentage zelfmelders stijgt ook doordat buurtbemiddeling steeds beter bekend is en geaccepteerd als eerste stap om burenconflicten op te lossen. Bewoners worden geacht eerst zelf het probleem met elkaar op te lossen. Als dat niet lukt wordt buurtbemiddeling ingezet en daarna volgt opschaling naar corporaties, politie, gemeentelijke organisaties en dergelijke. Het slagingspercentage per jaar wisselt vooral in kleine gemeentes, maar bekend is dat landelijk in circa twee derde van de gevallen buurtbemiddeling succesvol is. Ook Beterburen kent al jaren een hoog slagingspercentage. Daarmee is buurtbemiddeling een betrouwbaar en effectief instrument om in te zetten bij burenoverlast. Steeds meer gemeentes raken hiervan doordrongen waardoor het aantal gemeentes met buurtbemiddeling is gestegen naar 52% ( %) Landelijk constateren buurtbemiddelingsorganisaties al enkele jaren een stijging van het aantal complexe zaken. Om dit goed te kunnen vaststellen, is halverwege 2014 in het landelijk registratiesysteem de mogelijkheid opgenomen om complexe zaken te registreren. Beterburen kan hierdoor eind 2015 een jaaroverzicht geven hoeveel procent van de aanmeldingen complex zijn. Belangrijke indicatoren die bepalen of een aanmelding complex is, zijn: meerdere aanmelders met uiteenlopende klachten, belangen en wensen (groepsbemiddeling); meerdere organisaties zijn er mee bezig, waardoor afstemming nodig is wie wat en wanneer doet (multi probleem); de kwetsbaarheid van de bewoners (sociaal-economisch-psychisch) een rol speelt; heftige botsingen in leefstijlen en culturele achtergronden tussen autochtonen en allochtonen Soorten overlast Onderstaande tabel toont de verschillen per gemeente wat betreft het soort overlast die gemeld wordt. Geluidsoverlast van personen staat in alle gemeentes bovenaan als reden om buurtbemiddeling in te schakelen. In Uithoorn is overlast van kinderen en tuin/grondgeschillen daarnaast een groot probleem, terwijl dit in Amsterdam haast niet voorkomt. Uit de benchmark 2013 door het CCV blijkt in Nederland 25% geluidsoverlast door personen het meeste voorkomende probleem, gevolgd door 11% geluidsoverlast apparatuur/audio. Opvallend is daarnaast het percentage Verstoorde relaties in Aalsmeer en Wormerland. In kleine gemeentes zijn bewoners meer onderdeel van een gemeenschap, en speelt het Ons kent ons principe een belangrijke rol bij het ontstaan van dergelijke conflicten. Beterburen Jaarverslag

9 Tabel 2: Soort overlast per gemeente in procenten Vernielingen Parkeerproblemen Overige Wormerland Zaanstad Ouder-Amstel Aalsmeer Uithoorn Amstelveen Amsterdam Discriminatie Schelden/Verbaal Geweld Stankoverlast Verstoorde relatie Pesten/Treiteren Overlast dieren Tuin/Grondgeschil Overlast Kinderen Rommel/Troep Bedreiging/Intimidatie/ Lastig Vallen Geluidsoverlast Apparatuur/Audio Geluidsoverlast Personen Beterburen Jaarverslag 2014

10 3. Amsterdam Beterburen is in 2004 gestart met buurtbemiddeling in een paar stadsdelen van Amsterdam. Anno 2014 is de organisatie gegroeid en nu actief in 7 gemeentes. In 2014 ontving Amsterdam 1108 aanmeldingen, dit is nagenoeg gelijk ten opzichte van 2013 waarin de organisatie 1101 aanmeldingen verwerkte (stijging van 22%) Tabel 3: Aanmeldingen voor buurtbemiddeling per stadsdeel in Amsterdam Stadsdeel Gestart in: STADSDEEL WEST Oud-West Bos&Lommer Westerpark Baarsjes STADSDEEL OOST Zeeburg Oost/Watergraafsmeer STADSDEEL NIEUW WEST Slotervaart Osdorp Geuzenveld-Slotermeer STADSDEEL ZUIDOOST Volwassenenbemiddeling Jongerenbemiddeling N.v.t. gestopt STADSDEEL NOORD STADSDEEL ZUID Oud Zuid Zuideramstel Sept STADSDEEL CENTRUM Juni 2010 TOTAAL AMSTERDAM Opvallend is vooral de enorme toename van aanmeldingen in stadsdeel Noord met 33%. Alle andere stadsdelen bleven nagenoeg gelijk of daalden iets De bemiddelaars De 185 bemiddelaars in Amsterdam bemiddelen in principe in hun eigen stadsdeel. Beterburen vindt, bij de selectie van nieuwe bemiddelaars, belangrijk dat te bezoeken adressen voor de vrijwilligers makkelijk per fiets bereikbaar zijn en dat zij de buurt kennen. De bemiddelaars zijn verdeeld in 12 groepen. Iedere groep verzorgt een bepaald gebied. In drukke tijden in een bepaald stadsdeel worden naast liggende groepen gevraagd om te helpen. Doordat Beterburen de bemiddelaars vraagt nu meer zaken per bemiddelaar op te pakken dan voorheen, is het aantal bemiddelaars in 2014 verminderd van 207 in 2013 naar 185 in Hiermee ontstaat meer ervaring bij de bemiddelaars. Ook was de uitstroom dit jaar hoger (24%) dan voorgaande jaren, omdat er door de organisatie eerder afscheid wordt genomen van vrijwilligers die zich niet voldoende in kunnen zetten Aanmeldingen per verwijzer in Amsterdam De groei van het aantal zelfmelders neemt verder toe. Deze ontwikkeling ligt helemaal in de lijn van de participatie-samenleving waarnaar wordt gestreefd. Belangrijk daarbij is wel dat men tijdig hulp zoekt, omdat bij escalerende conflicten het lastig wordt om partijen in het conflict nog aan tafel te krijgen. Beterburen Jaarverslag

11 Tabel 4: Aanmelding door bewoners zelf in Amsterdam % % % % De trend dat vooral de corporaties (al jaren grootste verwijzer) de bewoners nu meer en meer aanzetten tot zelf melden toont onderstaande grafiek. In 2011 was nog 33% van de aanmeldingen via de corporaties, 3 jaar later in 2014 is dat nog maar 16%. Bij de politie werd in 2011 nog 13% aangemeld in 2014 was dat 6%. Overig zijn vooral welzijn en maatschappelijke organisaties. Tabel 5: Aanmelding per verwijzer in procenten in Amsterdam zelfmelders woningcorp. politie MZO Overig Aandachtspunt zijn de kwetsbare groepen en mensen die de Nederlandse taal niet machtig zijn. Beide groepen zijn niet altijd zelfstandig in staat om tijdig buurtbemiddeling in te schakelen. Warme doorverwijzing prevaleert in dergelijke situaties. Ook angst voor represailles van de overlastgever, of andere belemmeringen maken soms dat bewoners geen verdere hulp zoeken. Rechtstreekse aanmelding door de verwijzer heeft dan de voorkeur. Als iemand dan niet warm doorverwezen wordt, kan het zo zijn dat de melder geen verdere stappen onderneemt en het conflict blijft doorzeuren en tenslotte buurtbemiddeling een gepasseerd station is Aanmelding per corporatie in Amsterdam Het aantal conflicten van huurders van corporaties is gelijk gebleven ten opzichte van In de verdeling bij wie de huurder huurt is wel een kleine verschuiving zichtbaar. 10 Beterburen Jaarverslag 2014

12 Tabel 6: Woonkenmerk per aanmelder in procenten in Amsterdam huur onbekend koop particuliere verhuurder corporatie Tabel 7: Aanmelding per corporatie in Amsterdam Naam corporatie Aanmelding 2014 per corporatie Aanmelding 2013 per corporatie Aanmelding 2012 per corporatie Ymere Eigen Haard Stadgenoot Rochdale De Key De Alliantie Totaal Eindresultaat aanmeldingen in Amsterdam Van de 136 aanmeldingen, die eind 2013 nog in behandeling waren, zijn begin 2014 alsnog 64% opgelost. Afgesproken doelstelling met de financiers is een slagingspercentage van 60%. Van de aanmeldingen in 2014 is 68% opgelost, in 2013 was dat 71%. De resultaten in Amsterdam zijn daarmee de laatste 3 jaar redelijk stabiel. (landelijk slagingspercentage 2013 is 69%, cijfers 2014 worden pas in augustus bekend) Wel constateert Beterburen dat de soort aanmeldingen complexer en kans van slagen daardoor lastiger wordt, door: de toegenomen extramuralisering, waardoor meer mensen buurtbemiddeling inschakelen waarbij bij één van de partijen sprake is van psychische kwetsbaarheid; wijziging van het overheidsbeleid wordt meer en meer een beroep gedaan op de eigen inzet van bewoners, waar dat voorheen meer werd opgepakt door corporaties, politie en andere instellingen. Deze verandering in de maatschappij betekent voor een grote groep bewoners dat zij zelf aan de slag moeten, maar daartoe soms onvoldoende in staat zijn of niet willen. Daarnaast is het voor de organisatie belangrijk de contacten met verwijzers te herijken nu er in 2014 op veel plekken vaste contactpersonen door flexibilisering in het sociale domein wijzigen en er ook nieuwe samenwerkingspartners ontstaan, zoals het wijkzorgnetwerk, sociaal wijkteam e.d. Beterburen Jaarverslag

13 Tabel 8: Eindresultaat aanmeldingen in Amsterdam Resultaat Opgelost 642 (68%) 660 (71%) 581 (68%) 487 (61%) 407 (61%) Aantal aanmeldingen Ongeschikt/Doorverwezen* Totaal geschikte zaken Nog in behandeling ** Totaal aanmeldingen afgehandeld Geen oplossing, 1e of 2e partij weigert * Ongeschikt/doorverwezen betreft zaken die niet geschikt zijn voor buurtbemiddeling en direct worden doorverwezen. Bijvoorbeeld bij zware verslaving, ernstige psychisch stoornissen of geweld. **Aan het eind van 2014 zijn 126 zaken nog in behandeling doordat aanmeldingen in de laatste 2 maanden eind december nog niet zijn afgerond (doorlooptijd gemiddeld 8 weken) Groepsbemiddeling en Coaching Beterburen biedt in Amsterdam naast buurtbemiddeling ook groepsbemiddeling en coaching. Deze extra vormen van dienstverlening dragen bij aan de oplossing in meerdere situaties van burenconflicten. De resultaten zijn verwerkt in de totale resultaten (Tabel 8) Groepsbemiddeling In 2014 waren er 18 aanvragen voor groepsbemiddeling (13 in 2013). Door deze stijging was het noodzakelijk om extra groepsbemiddelaars te trainen (zie ook 1.2). Bemiddelaars die hiervoor zijn geselecteerd, hebben enkele jaren ervaring als bemiddelaar en zijn toe aan een nieuwe of extra uitdaging. Zij worden ingezet als er sprake is van meer dan 3 partijen. De gemiddelde groepsgrootte in 2014 bij de groepsbemiddelingen bedroeg 6 partijen. Als een groep niet te groot is, wordt (net zoals bij gewone buurtbemiddeling) eerst met alle betrokkenen een individueel gesprek gevoerd. Tijdens deze intakegesprekken ontstaat er voor de bemiddelaars duidelijkheid over de verbanden en de historie die de verschillende partijen met elkaar hebben. Ook wordt helder welke bewoners echt aanwezig moeten zijn om tot een succesvol bemiddelingsgesprek te komen. Doel is het bij elkaar brengen van alle betrokkenen zodat zij uiteindelijk tot gezamenlijke afspraken komen die voor hen allen aanvaardbaar zijn. Soms wordt bij deze bemiddelingen ook de inzet gevraagd van anderen zoals de gemeente en/of de woningcorporatie. Groepsbemiddelingen vergen door de omvang van het aantal betrokkenen veel meer tijd van de bemiddelaars en het duurt daardoor langer totdat deze zaken worden afgerond. Coaching Sinds 2011 biedt Beterburen coaching om tot oplossing te komen van het burenconflict. Dit wordt vooral ingezet in situaties zoals een niet meewerkende partij of als men zelf handvaten nodig heeft om met de situatie te leren omgaan. Coaching bij buurtbemiddeling is een vast onderdeel van de dienstverlening in het hele werkgebied met uitzondering in Aalsmeer waar de bemiddelaars nog getraind moeten worden. Voor de bemiddelaars die dit doen naast het bemiddelen, is het een goede aanvulling om bewoners te helpen hun conflict op te lossen. In 2014 zijn er in Amsterdam 23 verzoeken voor coaching gehonoreerd ( ). 12 Beterburen Jaarverslag 2014

14 3.6. Tolken Alleen in Amsterdam kan Beterburen zo nodig beëdigde tolken inzetten om te vertalen bij bemiddelingsgesprekken. Taalproblemen leiden regelmatig tot onbegrip of misvattingen. Tolken is meer dan het letterlijk omzetten van tekst. Zowel de kern van de zaak als de nuance begrijpen, vragen om gespecialiseerde kennis en ervaring. Tolken zijn daarom noodzakelijk om de bemiddeling goed uit te voeren en de neutraliteit te bewaken. De ingezette tolken worden door de gemeente Amsterdam apart bekostigd. Om de kosten te beperken worden bij de intakegesprekken aan huis aan bewoners gevraagd of een meerderjarig familielid of een vriend wil vertalen. Veelal zijn die partijdig dus worden deze niet gevraagd bij het bemiddelingsgesprek, omdat dan neutrale letterlijke vertaling noodzakelijk is. In 2014 zijn de kosten van m 4217, - extra bij de gemeente gedeclareerd. In alle andere gemeentes beschikt Beterburen niet over deze door de gemeente extra gefinancierde voorziening en is dit ook minder noodzakelijk gezien de opbouw van de bevolking. Buurtbemiddelaars hebben hun handen vol aan burenruzies Beterburen Jaarverslag

15 4. Amstelveen, Uithoorn, Aalsmeer en Ouder-Amstel 4.1. Amstelveen & Uithoorn Buurtbemiddeling Amstelveen (gestart 2004) en Uithoorn (gestart 2006), zijn sinds 2012 aangesloten bij Beterburen. Het aantal aanmeldingen is de afgelopen 3 jaar nagenoeg gelijk gebleven, en meer dan de afspraken in het gezamenlijke convenant van beide gemeentes (80 Amstelveen, 35 Uithoorn). In deze gemeentes komen de aanmeldingen overeen met het landelijke gemiddelde van 0,27% huishoudens die buurtbemiddeling aanvragen. Tabel 9: Aanmeldingen voor buurtbemiddeling in Amstelveen en Uithoorn Amstelveen Uithoorn Totaal Buurtbemiddeling in Amstelveen en Uithoorn is een groeiend aantal uitdagingen tegengekomen voor wat betreft de grenzen van bemiddelingswaardige partijen. Om buurtbemiddeling voor iedereen mogelijk te houden worden bemiddelaars bijgeschoold op signalering van en communicatievaardigheden met kwetsbare groepen zoals mensen met een psychosociaal probleem, sociaal zwakkeren en hoogbejaarden. Beterburen ziet al een aantal jaar een groeiend aantal buren die in deze categorie vallen. Deze groei heeft deels te maken met de groeiende bekendheid van buurtbemiddeling en deels met de veranderende hulp- en dienstverlening aan deze groepen. In 2014 is een begin gemaakt met de samenwerking met de nieuwe sociale wijkteams in de gemeenten. Hier blijkt dat informatieoverdracht binnen de samenwerking belangrijk is. Wederzijds begrip over grenzen en mogelijkheden is aanwezig, een goede uitwerking hoe e.e.a. in 2015 verder vorm moet krijgen blijft aandachtspunt. Het uitdragen van het besef buurtbemiddeling eerst heeft in de overleggen een belangrijke plek gehad. Nadruk op verwijzing naar buurtbemiddeling in de juiste gevallen begint ook bij de nieuwe diensten vastere voet te krijgen De bemiddelaars in Amstelveen en Uithoorn De bemiddelaars Amstelveen en Uithoorn vormen 1 groep en werken in beide gemeentes. Ook de bemiddelaars actief in Ouderkerk (bemiddelaars voor Duivendrecht ook onderdeel van Ouder-Amstel, vallen onder de groep Zuidoost) hebben zich bij deze groep bemiddelaars aangesloten. Gezamenlijk met de 23 bemiddelaars zijn in totaal 90 meldingen verwerkt voor Amstelveen, 40 voor Uithoorn en 7 voor Ouderkerk (16 voor Ouder-Amstel). In 2014 zijn er 4 nieuwe bemiddelaars getraind. Twee trouwe bemiddelaars stopten na hun jarenlange inzet, omdat werk en bemiddelaar zijn niet meer was te combineren. Ondanks dat de groep ook de zaken oppakt in Ouderkerk, sinds zij per april 2014 zijn aangesloten, is de groep niet gegroeid. Beterburen verwacht van vrijwilligers dat zij iets meer zaken per persoon oppakken. De bemiddelaars hebben meegedaan met de verdiepingstrainingen zoals werd aangeboden door Beterburen, die centraal georganiseerd worden voor alle bemiddelaars (zie 1.3.) waarvan er één per jaar gevolgd moet worden. Daarnaast heeft MEE een aparte voorlichting verzorgd over licht verstandelijk beperkten en hoe deze te betrekken bij buurtbemiddeling. Ook bij de jaarlijkse verplichte intervisiebijeenkomsten is veel aandacht besteed aan verdieping van kennis en vaardigheden bij bemiddeling aan kwetsbare groepen. Daarnaast hebben twee bemiddelaars voor het team workshops gegeven over toepassen van technieken vanuit Mindfullness bij geluidsoverlastzaken en Neuro linguïstisch programmeren. 14 Beterburen Jaarverslag 2014

16 Aanmelding per verwijzer in Amstelveen & Uithoorn Ook in Amstelveen en Uithoorn is de tendens zichtbaar dat steeds meer mensen zich zelf melden voor buurtbemiddeling. Dit komt doordat dat verwijzers bewoners steeds meer stimuleren zelf zich te melden. Tabel 10: Aanmelding per verwijzer in procenten in Amstelveen en Uithoorn Zelfmelders Woningcorp. Amstelveen Politie MZO Overig Zelfmelders Woningcorp. Uithoorn Politie MZO Overig Tabel 11: Woonkenmerk per aanmelder in procenten in Amstelveen en Uithoorn Amstelveen Uithoorn Koop Corporatie Eigen Haard Particuliere verhuurder Huur onbekend Corporatie Omnia 0 Koop Corporatie Eigen Haard Particuliere verhuurder Huur onbekend Beterburen Jaarverslag

17 Eindresultaat aanmeldingen Amstelveen & Uithoorn Van de 20 aanmeldingen die eind 2013 nog in behandeling waren, is 73% alsnog in 2014 opgelost. De oplossingsgraad in 2014 in Amstelveen is 73% en Uithoorn 87%. Dit ligt boven het landelijk gemiddelde 69% en dat van Amsterdam 68%. Oorzaak van deze hogere cijfers ontstaan mogelijk doordat: in kleinere gemeentes, zoals Uithoorn de bereidheid van bewoners om er samen uit te komen groter lijkt, omdat de kans groter is dat je elkaar gemakkelijk weer ergens tegenkomt. In een grote stad leven mensen anoniemer; er in beide gemeentes korte lijnen tussen de projectleider en de medewerkers van de convenantpartners zijn, waardoor men elkaar goed kent en weet te vinden bij overlastzaken; de bemiddelaars lang actief blijven, gemiddeld 4 ½ jaar (gemiddelde bij alle bemiddelaars van Beterburen is 2 ½ jaar) waardoor ze goed op elkaar ingewerkt zijn. Tabel 12: Eindresultaat aanmeldingen in Amstelveen Resultaat Opgelost 56 (73%) 51 (72%) 54 (73%) Aantal aanmeldingen Ongeschikt/Doorverwezen* Totaal geschikte zaken Nog in behandeling ** Totaal afgehandeld in verslagjaar Geen oplossing, 1e of 2e partij weigert Tabel 13: Eindresultaat aanmeldingen in Uithoorn Resultaat Opgelost 27 (87%) 25 (81%) 26 (74%) Aantal aanmeldingen Ongeschikt/Doorverwezen* Totaal geschikte zaken Nog in behandeling ** Totaal afgehandeld in verslagjaar Geen oplossing, 1e of 2e partij weigert * Ongeschikt/doorverwezen betreft zaken die niet geschikt zijn voor buurtbemiddeling en direct worden doorverwezen. Bijvoorbeeld bij zware verslaving, ernstige psychisch stoornissen of geweld. **Aan het eind van 2014 zijn in Amstelveen nog 11 en in Uithoorn 6 zaken nog in behandeling doordat aanmeldingen in de laatste 2 maanden eind december nog niet zijn afgerond (doorlooptijd gemiddeld 8 weken). Amstelveen en Uithoorn hebben geen groepsbemiddelaars, zoals in Amsterdam en de Zaanstreek. Daarom wordt dit in principe niet ingezet. Wel hebben een groot deel van de bemiddelaars een extra training gehad in coaching bij buurtbemiddeling. Van het totaal aantal zaken in Amstelveen is dit 6 keer opgelost middels coaching en in Uithoorn 3 keer. 16 Beterburen Jaarverslag 2014

18 4.2. Aalsmeer Juli 2013 is Beterburen in Aalsmeer van start gegaan met buurtbemiddeling. De pilot liep tot december Na de positieve evaluatie in 2014 heeft de gemeente besloten in 2015 door te gaan met buurtbemiddeling en zich aan te sluiten bij de gezamenlijke overeenkomst van Amstelveen. Vanaf de start ontving de organisatie in Aalsmeer meer aanvragen in 2014 waren dat er 40 - dan vooraf was afgesproken (30-35 aanmeldingen per jaar). Vooral de zomer periode komen velen verzoeken binnen en zijn er t.o.v. de andere gemeentes waar Beterburen actief is, veel meer zaken die betrekking hebben over tuingeschillen (15%) en verstoorde relatie (20%). Dit zijn typische overlastsituaties die horen bij een kleinere gemeente met relatief meer woningen met tuin/eigen erf De bemiddelaars in Aalsmeer De bemiddelaars waar in 2013 mee gestart is, zijn allen nog actief, waardoor trainen van nieuwe bemiddelaars niet noodzakelijk was in Wel hebben alle bemiddelaars de verplichte verdiepingstrainingen gevolgd om zodoende hun skills te verbreden. Daarnaast hebben zij samen met de bemiddelaars van Amstelveen en Uithoorn de voorlichting van MEE over licht verstandelijk beperkten bijgewoond. Dit is een groep die steeds vaker betrokken is bij burenconflicten door de extramuralisering die in gang is gezet. In situaties waar de bemiddelaars de bij een conflict betrokken bewoner kennen, wordt een beroep gedaan op de bemiddelaars van Amstelveen en Uithoorn, om zodoende te allen tijde de neutraliteit te bewaken. De bemiddelaars van Aalsmeer, Amstelveen en Uithoorn zetten zich ook in voor de buurgemeente als daar een piek van aanmeldingen is en werken zo nodig nauw met elkaar samen Aanmeldingen per verwijzer in Aalsmeer Na de start in 2013 is er in 2014 een flinke verschuiving te zien geweest met betrekking tot de wijze van aanmelden. Dat Beterburen na 1 ½ jaar steeds bekender is in Aalsmeer, blijkt wel uit het groeiend aantal zelfmelders in 2014 (47%) waar dat in 2013 maar 17% was. Het aantal meldingen via de politie is inmiddels flink gedaald van 71% in 2013 naar 20% in 2014, omdat zij nu ook meer de bewoners stimuleren zelf zorg te dagen voor aanmelding bij buurtbemiddeling. Tabel 14: Aanmelding per verwijzer in procenten in Aalsmeer Politie Eigen Haard Zelfmelder Welzijnsorg. Beterburen Jaarverslag

19 Tabel 15: Woonkenmerk per aanmelder in procenten in Aalsmeer Eigen Haard Particuliere verhuurder Koop Huur onbekend Eindresultaat aanmeldingen Aalsmeer In 2014 is 72% opgelost door de inzet van buurtbemiddeling. Hoewel het slagingspercentage in 2013 nog 78% was, geeft 2014 ook een goed resultaat daar het landelijk gemiddelde de laatste tussen de 64% en 69% (2013) schommelt. Daarnaast is de invloed van de resultaten bij kleine aantallen op het slagingspercentage relatief groter dan bij een grotere gemeente. Tabel 16: Eindresultaat aanmeldingen Aalsmeer Resultaat Opgelost 28 (72%) 18 (78%) Aantal aanmeldingen Ongeschikt/Doorverwezen* 0 0 Totaal geschikte zaken Nog in behandeling ** 1-1 Totaal afgehandeld in verslagjaar Geen oplossing,1e of 2e partij weigert 4 5 * begonnen 1 juli 2013 Aalsmeer neemt geen groepsbemiddeling af. In 2014 is er eenmalig een groepszaak geweest waarbij bemiddeld is tussen 5 buren door 2 speciaal hiervoor getrainde groepsbemiddelaars uit Amsterdam. In 2015 worden allen extra getraind in coaching, omdat blijkt dat hierdoor een grotere groep mensen geholpen kan worden Ouder-Amstel Op verzoek van Gemeente, Eigen Haard en de wens van de wijkagenten is Beterburen per april 2014 gestart met buurtbemiddeling in Ouder-Amstel (gemeente Ouderkerk en Duivendrecht). Voorheen werden hier zaken gedaan op offertebasis, maar bleek de tijd rijp om buurtbemiddeling mogelijk te maken voor alle inwoners. In de tweejarige overeenkomt is afgesproken dat er aanmeldingen per jaar worden opgepakt. In de 9 maanden van 2014 waren er al 16 aanmeldingen. 18 Beterburen Jaarverslag 2014

20 Tabel 17: Aanmeldingen voor buurtbemiddeling in Ouder-Amstel 2014 Ouderkerk 7 Duivendrecht 6 Totaal De bemiddelaars van Ouder-Amstel De aanmeldingen in Duivendrecht worden door de bemiddelaars van Zuidoost opgepakt en de aanmeldingen in Ouderkerk door de bemiddelaars van Amstelveen/Uithoorn. Daarnaast zijn er in beide groepen ook bemiddelaars die in Ouder-Amstel wonen, die worden ingezet, mits ze de beide buren niet kennen om zodoende hun neutraliteit te bewaken. In gemeentes van dergelijke omvang is het belangrijk dat de bemiddelaars de bewoners niet kennen of regelmatig tegen komen Aanmelding per verwijzer in Ouder-Amstel In de eerste 9 maanden is het aantal zelfmelders 56%. Dit is voor een nieuwe gemeente, waar buurtbemiddeling voor het eerst wordt aangeboden, een hoog percentage. Dit betekent dat de bewoners goed op de hoogte zijn van het aanbod en de verwijzers ook hier sterk sturen op zelfmelding door bewoners. Tabel 18: Aanmelding per verwijzer in procenten in Ouder-Amstel Politie Eigen Haard Zelfmelder Welzijnsorg. Tabel 19: Woonkenmerk per aanmelder in procenten in Ouder-Amstel Eigen Haard Koop Beterburen Jaarverslag