Veel voorkomende interventiemogelijkheden Meldpunt Zorg en Woonoverlast

Transcriptie

1 Veel voorkomende interventiemogelijkheden Meldpunt Zorg en Woonoverlast Buurtbemiddeling Bij beginnende overlastsituaties blijken niet-juridische middelen vaak tot goede resultaten te leiden. Het is van belang om in gesprek te gaan met overlastgevers en communicatie tussen buren te stimuleren. Buurtbemiddeling is een ideaal middel om bij beginnende overlastsituaties in te zetten. Beterburen biedt bemiddeling aan buren die overlast van elkaar ervaren. De bemiddelaar van Beterburen ondersteunt beide buren bij de voorbereiding naar een gezamenlijk bemiddelingsgesprek. Meer informatie hierover vindt u op de website van Beterburen. Naast buurtbemiddeling door Beterburen, kan er ook een onafhankelijke gespreksleider van de Gemeente Amsterdam ingezet worden. Deze bemiddelaar is onpartijdig, onafhankelijk en vertrouwelijk. Om de gemeente, danwel andere belanghebbende instanties zoals woningcorporaties of andere disciplines tevens een rol te geven in de beïnvloeding tijdens de bemiddeling, kunnen deze betrokkenen als partijen aanschuiven tijdens het bemiddelingstraject. Huisbezoek Indien de betrokken persoon/personen niet bekend zijn bij het Meldpunt Zorg en Woonoverlast of het een zaak voor de GGD betreft, zal de GGD (samen met politie en mogelijk samen met een medeweker van het Meldpunt) een huisbezoek afleggen. Hierbij kan het wenselijk zijn (bijvoorbeeld in het geval van bemoeizorg, zie 3C Bemoeizorg) om de woning binnen te treden. Iedereen die een woning wil binnentreden moet toestemming hebben van de bewoner. De bewoner moet volledige en juiste informatie krijgen over de reden van de bezoek, die informatie begrepen hennen én basis daarvan vrijwillig toestemming hebben gegeven. Het kan wenselijk zijn dat een medewerker van het Meldpunt mee gaat op huisbezoek. Dit helpt het Meldpunt Zorg en Woonoverlast om een beeld te krijgen van de situatie. Buurtonderzoek Het komt weleens voor dat een melding ook na een huisbezoek niet duidelijk wordt. Het Meldpunt Zorg en Woonoverlast kan geen vat krijgen op de melding, bijvoorbeeld wanneer onduidelijk is wie er melder en veroorzaker is of wanneer er twijfels bestaan over de omvang van de overlast. Een buurtonderzoek kan helpen een objectief beeld over de situatie te vormen.

2 Het buurtonderzoek wordt altijd uitgevoerd door twee medewerkers van verschillende organisaties. Hiermee voorkom je partijdigheid en vergroot je de betrouwbaarheid van het onderzoek. Regelmatig wordt het buurtonderzoek uitgevoerd met een wijkagent of met een medeweker van de woningcorporatie. Wanneer een wijkagent betrokken is, kunnen de uitkomsten van het onderzoek gedocumenteerd worden in het procesverbaal. Bij het uitvoeren van het onderzoek stellen de organisaties zich voor aan de bewoners en wordt er uitgelegd dat er in het kader van een buurtonderzoek gekeken wordt naar de leefbaarheid van de buurt. De bewoners wordt verteld dat er overlastklachten zijn gedaan in de buurt, naar aanleiding waarvan er gevraagd wordt of de desbetreffende bewoner overlast ervaart. Er worden geen uitspraken gedaan over door wie en over wie deze klachten zijn gedaan. Bij de huishoudens die niet thuis waren wordt er een brief achtergelaten met het verzoek om contact op te nemen met het Meldpunt Zorg en Woonoverlast. Ambulante hulpverlening Er vindt de laatste jaren een proces van extramuralisering plaats. Dat wil zeggen dat meer mensen die voorheen in een instelling zouden verblijven, nu ambulant, oftewel buiten de instelling behandeld worden, onder andere om participatie te stimuleren. De juiste (intensieve) begeleiding biedt psychisch kwetsbare mensen mogelijkheden de regie over hun eigen leven te voeren en te participeren in de maatschappij. Indien er sprake is van een zorg- of overlastmelding is het voor het Meldpunt Zorg en Overlast van belang te weten of de betrokkene(n) een ambulant zorgaanbod heeft. Deze informatie helpt het Meldpunt om overzicht te krijgen van de situatie en om de juiste partners in te schakelen. Doordat er met belangrijke zorgpartners een convenant is afgesloten (zie 4A Convenant) kunnen zorgpartners het Meldpunt informeren of er sprake is van een zorgaanbod. Gemeenten en GGZ-instellingen kunnen in dit kader ook zorgen voor woonvormen voor bijzondere doelgroepen, zoals begeleid en beschut wonen in kleine wooneenheden of individueel. De gemeenten kunnen hierover afspraken maken met woningcorporaties. Het Meldpunt Zorg en Woonoverlast zal wanneer er sprake is van zorg en overlast, meekijken of de betrokkene zelfstandig kan wonen of dat begeleid of beschut wonen een oplossing kan bieden. Bemoeizorg Bij mensen die zorg mijden, worstelen met complexe problemen en die het risico lopen maatschappelijk te gronde te gaan, is het geen optie om te wachten tot ze zelf om hulp vragen. Ze krijgen hulp, of ze daar nu om vragen of niet, zo is de gedachte achter bemoeizorg. Een bemoeizorgteam bestaat uit vertegenwoordigers van een aantal instanties, die structureel samenwerken om zorgmijders te benaderen, oplossingen voor hen te

3 vinden en uiteindelijk toe te leiden naar de reguliere hulpverlening. Bemoeizorgteams gaan net zo vaak bij iemand langs als nodig. De belangrijkste partners in een bemoeizorgteam zijn het Meldpunt, de eerstelijnsgezondsheidszorg, de verslavingszorg, het maatschappelijk werk en de politie en justitie. In bepaalde gevallen kunnen ook specialistische partners deelnemen aan het team, zoals jeugdzorg of thuiszorg. Gedragsaanwijzing Wanneer overlast niet meer met informele instrumenten, zoals gesprekken met de verhuurder, buurtbemiddeling en/of mediation kan worden opgelost, kan een gedragsaanwijzing soms oplossing bieden. Een gedragsaanwijzing is een gebod ( verplichting tot het doen van iets ) of een verbod ( verplichting tot het nalaten van iets ) voor een overlastgevende huurder. Voorbeelden zijn het verbod op het hebben van een hond, een verbod op pianospel in de nacht en een gebod om hulpverlening in de woning te aanvaarden. Een gedragsaanwijzing kan vrijwillig worden gemaakt, dus zonder tussenkomst van de rechter. Als de huurder zich niet aan de voorwaarden van de onderlinge gedragsaanwijzing houdt, kan de zaak alsnog aan de rechter worden voorgelegd. Maatregelen ter verloedering, vervuiling en brandgevaar Ernstige woningvervuiling of een hygiënisch woonprobleem brengt de gezondheid van de veroorzaker en van de mensen in de directe leefomgeving in gevaar. Dat maakt de kans om ziek te worden groter. Ook de mensen in de naaste omgeving kunnen ziek worden of ongedierte in huis krijgen. Een volle woning kan daarbij brandgevaar opleveren. Indien er sprake is van ernstige vervuiling, kan Hygiënisch Woningtoezicht (onderdeel afdeling Vangnet & Advies van de GGD) ingeschakeld worden. De klachten worden beoordeeld naar ernst en gegrondheid, waarna ze in behandeling worden genomen. Bij ernstige klachten kan desnoods tegen de wil van de veroorzaker worden ingegrepen. Dit houdt in dat de GGD een woning schoonmaakt, op kosten van de veroorzaker. Ontruiming als interventiemogelijkheid: Einde Interventie en Laatste Kansbeleid Wanneer alle waarschuwingen en interventies om overlast te laten stoppen geen effect hebben gehad, kan het moment aanbreken dat er andere maatregelen genomen moeten worden.

4 In dit geval kan de woningbouwcorporatie kiezen voor de volgende opties: - Het aanbieden van een nieuwe huurovereenkomst voor dezelfde woonruimte op basis van een aanhangsel aan het huurcontract (bijvoorbeeld zorgvoorwaarden) - Verzoek aan overlastveroorzaker om de huur op te zeggen, mogelijk in combinatie met het aanbieden van een andere woonruimte binnen de 5% regeling. - Einde Interventie Als blijkt dat, ondanks alle inspanningen, de overlast niet of onvoldoende afneemt kan er in het Groot Overleg besloten worden dat het Meldpunt een Einde Interventieverklaring zal afgeven. Duidelijk is dan dat alle partners het er over eens zijn (unaniem) dat de overlast in de huidige situatie niet te verhelpen is met alle middelen die ter beschikking staan. Met deze Einde Interventieverklaring kan de betrokken verhuurder een ontruimingsprocedure starten. Dat er een Einde Interventieverklaring is afgegeven wil niet zeggen dat er geen hulp en of zorg geboden wordt. De verklaring wil enkel zeggen dat er ondanks alle bemoeienis er geen einde gemaakt kan worden aan de overlast in de huidige situatie. Met het afgeven van de Einde Interventieverklaring kan tevens geïndiceerd worden voor het Laatste Kansbeleid. Laatste Kansbeleid Veel gemeenten kampen met notoire overlastgevers, vaak individuen of gezinnen met psychosociale problemen. In de praktijk blijkt dat huurders die overlast veroorzaken, doorverhuizen naar een woning van de volgende corporatie. De overlast begint dan vaak opnieuw. Het Laatste Kans Beleid helpt dit patroon te doorbreken. Doel is het stoppen van de overlast en het voorkomen van dakloosheid. De huurder krijgt nog een kans om vaak via een verplicht begeleidingstraject zijn gedrag te veranderen en de overlast te staken. Men verwacht dan dat cliënt in andere omstandigheden met de nodige hulp en begeleiding wel in staat is om, op termijn, weer zelfstandig te wonen. Bij een laatste kans overeenkomst komen verhuurder en huurder een aantal voorwaarden overeen, waaraan huurder zich moet houden. De voorwaarden die worden gesteld zijn afhankelijk van de specifieke problematiek. Er kan bijvoorbeeld in staan dat de huurder etensresten weggooit, begeleiding van een zorginstantie aanvaardt, deelneemt aan een Eigen Kracht-conferentie enzovoort. Leeft de huurder de afgesproken voorwaarden niet na, of blijft hij overlast veroorzaken, dan start de verhuurder alsnog met het proces tot ontruimen. Een laatste

5 kans overeenkomst biedt op deze wijze een mogelijkheid om nog een keer te proberen een einde te maken aan de overlast zonder direct tot ontbinding van het huurcontract over te gaan. Bijlage bij 3H Einde Interventie en Laatste Kansbeleid: Laatste Kansbeleid: Brief einde interventie met/zonder laatste kandbeleid (op briefpapier, met alle ingevulde gegevens, zoals naam en datum) (in briefvorm, gericht aan een woningcorportie) Geachte mevrouw / meneer <<naam invullen>>, Hiermee deel ik u mede dat er sinds XXX vanuit het meldpunt Zorg en Woonoverlast (stadsdeel invullen) en haar convenantpartners diverse interventies zijn geweest gericht op het bestrijden van de extreme overlast die <<naam en adres huurder>> veroorzaakt in haar/zijn woonomgeving. Een procedureel overzicht van deze interventies: Periode maand-jaar tot maand-jaar maand-jaar tot maand-jaar etc Naam instantie Ondanks de professionele inspanningen van de convenantpartners, met name de volgende instanties: Meldpunt Zorg en Woonoverlast Wijkagent <<gebied>> Medewerkers van <<uw woningcorporatie>> Etc is het niet gelukt de overlast te doen ophouden of tot aanvaardbaar niveau terug te brengen. De deelnemende convenantpartners aan het Groot Overleg van het Meldpunt hebben om die reden in gezamenlijk overleg besloten de interventie te staken. Optie 1 Het Meldpunt is, in overleg met bovengenoemde convenantpartners tot de conclusie gekomen dat <<naam huurder>> niet in aanmerking komt voor het Laatste Kansbeleid. De motivatie om huurder niet in aanmerking te laten komen voor het Laatste Kansbeleid is dat er naar het oordeel van de convenantpartners onvoldoende waarborg is dat met een zorgaanbod op maat herhaling van overlastgevend gedrag in een nieuwe woonomgeving kan worden voorkomen.

6 Optie 2 Het Meldpunt is, in overleg met bovengenoemde convenantpartners tot de conclusie gekomen dat er mogelijkheden zijn om met een zorgaanbod op maat herhaling van overlastgevend gedrag in een nieuwe woonomgeving kan worden voorkomen. <<naam huurder>> komt, bij acceptatie van het zorgaanbod, in aanmerking voor het Laatste Kansbeleid. Hoogachtend, Coördinator Meldpunt Zorg en Woonoverlast Gemeente Amsterdam Stadsdeel XXX < einde bijlage >