Onderzoek naar de effectiviteit van de residentieel geïntegreerde behandeling voor patiënten met een dubbeldiagnose

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Onderzoek naar de effectiviteit van de residentieel geïntegreerde behandeling voor patiënten met een dubbeldiagnose"

Transcriptie

1 Onderzoek naar de effectiviteit van de residentieel geïntegreerde behandeling voor patiënten met een dubbeldiagnose Prof. Sabbe (CAPRI UA) Malone Maureen (CAPRI UA)

2 Overzicht Definities Onderzoeksvragen Onderzoekshypothesen Onderzoeksmethode Resultaten

3 Definities Dubbeldiagnose: Patiënten die tezelfdertijd lijden aan een ernstige persisterende stoornis van psychotische aard en een middelengebonden stoornis. Geïntegreerde behandeling: de psychotische stoornis en de middelengebonden stoornis worden consistent en simultaan behandeld door een multidisciplinair en crosstrained team.

4 Onderzoeksvragen 1. Worden dubbele diagnose patiënten effectief/efficiënt behandeld indien zij een residentieel geïntegreerde behandeling volgen? 2. Is er een verschil in effectiviteit tussen residentieel geïntegreerde behandelingen en residentiële standaardbehandelingen?

5 Onderzoekshypothesen Hypothese 1: Indien dubbeldiagnose patiënten in een psychiatrisch ziekenhuis op een geïntegreerde wijze behandeld worden, dan worden zij effectief behandeld. Hypothese 1A: De psychiatrische problematiek van de patiënten neemt af. Hypothese 1B: Het middelengebruik kent een gunstige evolutie. Hypothese 1C: De levenskwaliteit van de patiënten neemt toe. Hypothese 1D: Het algemeen functioneren van de patiënten verbetert.

6 Onderzoekshypothesen Hypothese 2: Residentieel geïntegreerde behandelingen zijn effectiever dan residentieel niet-geïntegreerde behandelingen Hypothese 2A: De proefpatiënten zijn meer geëngageerd Hypothese 2B: Grotere afname in psychotische symptomen bij de experimentele groep Hypothese 2C: Grotere verandering in middelengebruik bij de experimentele groep Hypothese 2D: Grotere verbetering van de levenskwaliteit bij de experimentele groep Hypothese 2E: Grotere verbetering van het algemeen functioneren bij de experimentele groep

7 Onderzoeksmethode Procedure: Testmomenten T1 T2 T3 T4 Begin van behandeling 3 maanden na begin van behandeling 6 maanden na het begin van behandeling 1 jaar na het begin van behandeling

8 Proefpersonen Geïntegreerde behandeling Standaard behandeling Onderzoeksmethode T Opmerkingen: Geïntegreerde behandeling (GB): 3 patiënten: 1e meting op T4 1 patiënt: 1e meting op T3 Groepen zijn gelijk qua leeftijd, ratio man-vrouw, nationaliteit Deelnemers werden gerekruteerd in: 2 experimentele centra (residentieel geïntegreerde behandeling) 6 controle centra (residentiële standaardbehandeling) T T T

9 Materiaal 1. Wat betreft de psychotische symptomen: Brief Psychiatric Rating Scale (BPRS) Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) 2. Wat betreft het middelengebruik: European Addiction Severity Index (EuropASI) Readiness to Change Questionnaire (RCQ) Drug Use Scale (DUS) Alcohol Use Scale (AUS) Drug/Alcohol 6-month Follow-Back Calender (TCFB)

10 Materiaal 3.Wat betreft de levenskwaliteit Schizophrenia Quality of Life Scale (SQLS) Manchester Short Assessment of Quality of Life (MANSA) 4.Wat betreft het globaal functioneren Global Assessment of Functioning (GAF) Clinical Global Impressions (CGI)

11 Resultaten

12 Hypothese 1: effectiviteit residentieel geïntegreerde behandeling (GB) op korte termijn (3 maanden) Psychisch functioneren: Sign. daling psychotische symptomen p<0.001 (PANSS & BPRS) Middelengebruik: Ernst drugsgebruik significant gedaald p<0.001 Alcoholgebruik, cannabisgebruik, cocaïnegebruik marginaal gedaald Levenskwaliteit: Tevredenheid invulling vrije tijd sign. stijging p<0.05 Tevredenheid geestelijke gezondheid sign stijging p=0.001 Levenskwaliteit sign. stijging p=0.001 (sqls totale score) Algemeen functioneren: significant gestegen p<0.001 Geïntegreerde behandeling effectief op korte termijn

13 Hypothese 1: effectiviteit residentieel geïntegreerde behandeling (GB) op lange termijn (1 jaar) Psychisch functioneren: Sign. daling psychotische symptomen p<0.001 (PANSS & BPRS) Middelengebruik: Ernst drugsgebruik significant gedaald p<0.001 Cannabisgebruik sign. gedaald p<0.01 Levenskwaliteit: sign. stijging p<0.05 Tevredenheid financiële situatie Tevredenheid relatie met familie Tevredenheid gezondheid en geestelijke gezondheid Levenskwaliteit sign. stijging p<0.001 Algemeen functioneren: sign. gestegen p<0.001 Geïntegreerde behandeling effectief op lange termijn

14 Hypothese 2: Vergelijking residentieel geïntegreerde behandeling met residentiele standaardbehandeling op korte termijn (3 maanden) Psychisch functioneren: angst-depressie (BPRS): marginaal significant effect van GB Middelengebruik: superieur effect GB Drugs (EuropASI): p<0.05 (geen effect op alcohol) Geen bevestiging AUS en DUS Levenskwaliteit: superieur effect GB SQLS totaalscore : p<0.05 Psychosociaal functioneren en symptomen en bijwerkingen (SQLS): p<0.05

15 Hypothese 2: Vergelijking residentieel geïntegreerde behandeling met residentiele standaardbehandeling op korte termijn Algemeen functioneren: Bij T1: experimentele groep significant lager algemeen functioneren! Superieur effect p<0.05 van geïntegreerde behandeling na 3 maanden Veranderingsbereidheid: Geen effect mogelijk sprake van plafondeffect

16 Hypothese 2: Vergelijking residentieel geïntegreerde behandeling met residentiele standaardbehandeling op korte termijn SAMENVATTING: Significant grotere daling ernst druggebruik in experimentele groep Levenskwaliteit stijgt significant meer bij GB Stijging algemeen functioneren significant groter bij GB dan SB

17 Hypothese 2: Vergelijking residentieel geïntegreerde behandeling met residentiele standaardbehandeling op lange termijn (1 jaar)! Verschil in grootte tussen groepen! Psychisch functioneren: PANSS: Totaalscore: significant effect GB, p<0.05 Positieve symptomen: significant effect GB, p<0.05 Algemene psychopathologie: marginaal significant effect van GB BPRS: Totaalscore: significant effect GB, p<0.05 Vijandigheid: significant effect GB, p<0.05 Denkstoornissen: marginaal significant effect van GB

18 Hypothese 2: Vergelijking residentieel geïntegreerde behandeling met residentiele standaardbehandeling op lange termijn Middelengebruik: Alcohol (EuropASI): superieur effect GB, p<0.05 Niet bevestigd op AUS Drugs (EuropASI): superieur effect, p<0.01 Niet bevestigd op DUS AUS: alcoholgebruik vermindert niet DUS: druggebruik vermindert significant in beide groepen

19 Hypothese 2: Vergelijking residentieel geïntegreerde behandeling met residentiele standaardbehandeling op lange termijn AUS 3: GB: 13/56 (T1) 3/28 (T4) SB: 6/26 (T1) 2/12 (T4) DUS cannabis 3: GB: 22/55 (T1) 4/28 (T4) SB: 8/21 (T1) 4/12 (T4)

20 Hypothese 2: Vergelijking residentieel geïntegreerde behandeling met residentiele standaardbehandeling op lange termijn Levenskwaliteit: Totaalscore SQLS: significant effect van GB, p<0.01 psychosociaal functioneren (SQLS): significant effect van GB, p<0.01 symptomen en bijwerkingen (SQLS): significant effect van GB, p<0.05 Algemeen functioneren: Significant effect van GB, p<0.05 Veranderingsbereidheid: Geen effect mogelijk sprake van plafondeffect

21 Hypothese 2: Vergelijking residentieel geïntegreerde behandeling met residentiele standaardbehandeling op lange termijn SAMENVATTING: Psychisch functioneren verbetert significant meer in experimentele groep Ernst van alcohol- en druggebruik daalt significant meer in experimentele groep Alcoholgebruik vermindert niet; druggebruik wel, doch evenredig in beide groepen Levenskwaliteit verbetert significant meer in experimentele groep Algemeen functioneren verbetert significant meer in experimentele groep

22 Behandelingsduur en drop-out Behandelingsduur: GB: (sd ) SB: (sd ) Succesvol ontslag: GB: 46.7% SB: 36.8% Tegen medisch advies met ontslag:» GB: 13.3%» SB: 31.6% engagement lijkt hoger in de experimentele groep!

23 Samengevat GB levert minstens even goede resultaten als SB op korte termijn tendens lijkt zich voort te zetten op lange termijn. Verschil in grootte van de groepen: Mogelijk maakt dat karakteristieken GB ervoor zorgen dat patiënten in experimentele groep langer en van dichterbij gevolgd worden. Drop-out is bijgevolg kleiner in experimentele groep

24 Met dank aan: PC Sleidinge, te Sleidinge CHP de Liège service Dédale, te Luik PC Sint-Jan-Baptist, te Zelzate CHP de Liège service Cadran, te Luik CHP de Liège Le petit Bourgogne, te Luik PC Sancta Maria, te Sint- Truiden PZ Sint-Norbertus, te Duffel Bieke De Wilde Sophie Van Ham Mieke Autrique Annelies Van Goidsenhoven Bernard Sabbe Wouter Hulstijn En alle overige personen die dit project mogelijk gemaakt hebben

PROGRAMMATORISCHE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WETENSCHAPSBELEID. ONDERZOEK NAAR DE EFFECTIVITEIT VAN

PROGRAMMATORISCHE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WETENSCHAPSBELEID. ONDERZOEK NAAR DE EFFECTIVITEIT VAN PROGRAMMATORISCHE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WETENSCHAPSBELEID. ONDERZOEK NAAR DE EFFECTIVITEIT VAN BEHANDELINGSPROGRAMMA'S, SPECIFIEK VOOR PATIËNTEN MET EN DUBBELE DIAGNOSE. Promotor: Prof. Dr. B. Sabbe

Nadere informatie

Intensieve behandeling voor patiënten met een dubbele diagnose: schizofrenie en verslaving

Intensieve behandeling voor patiënten met een dubbele diagnose: schizofrenie en verslaving Intensieve behandeling voor patiënten met een dubbele diagnose: schizofrenie en verslaving Inhoudsopgave Inleiding Geïntegreerde behandelingen en hun effectiviteit Preliminaire bevindingen audit dubbele

Nadere informatie

Zimmerman, Sheeran, & Young. Beoordelen van de aanwezigheid van depressie

Zimmerman, Sheeran, & Young. Beoordelen van de aanwezigheid van depressie DIAGNOSTIC INVENTORY FOR DEPRESSION (DID) Zimmerman, M., Sheeran, T., & Young, D. (2004). The Diagnostic Inventory for Depression: A self-report scale to diagnose DSM-IV Major Depressive Disorder. Journal

Nadere informatie

Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme

Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme dr. L.M. Kronenberg Prof. dr. van Achterberg Prof. dr. W. van den Brink Prof. dr. P. Goossens K. Slager-Visscher,

Nadere informatie

The black-box ontmanteld: outcome als input voor continue kwaliteitsverbetering binnen de geestelijke gezondheidszorg

The black-box ontmanteld: outcome als input voor continue kwaliteitsverbetering binnen de geestelijke gezondheidszorg The black-box ontmanteld: outcome als input voor continue kwaliteitsverbetering binnen de geestelijke gezondheidszorg O. Peene (PhD) P. Cokelaere (MSc, MBA) V. Meesseman (MSc) Onze kernopdracht De gezondheid,

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR DE EFFECTIVITEIT VAN BEHANDELINGSPROGRAMM A'S, SPECIFIEK VOOR PATIË NTEN MET EEN DUBBELE DIAGNOSE.

ONDERZOEK NAAR DE EFFECTIVITEIT VAN BEHANDELINGSPROGRAMM A'S, SPECIFIEK VOOR PATIË NTEN MET EEN DUBBELE DIAGNOSE. FEDERAAL WETENSCHAPSBELEID ONDERZOEK NAAR DE EFFECTIVITEIT VAN BEHANDELINGSPROGRAMM A'S, SPECIFIEK VOOR PATIË NTEN MET EEN DUBBELE DIAGNOSE. Promotor: Prof. Dr. B. Sabbe (Universiteit Antwerpen). Onderzoekster:

Nadere informatie

Advies inzake pilootprojecten voor intensieve behandeling van psychiatrische patiënten met een dubbeldiagnose : psychose en verslaving

Advies inzake pilootprojecten voor intensieve behandeling van psychiatrische patiënten met een dubbeldiagnose : psychose en verslaving FOD VOLKSGEZONDHEID, Brussel, 09/09/2010 VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU DIRECTORAAT-GENERAAL ORGANISATIE VAN DE GEZONDHEIDSZORGVOORZIENINGEN NATIONALE RAAD VOOR ZIEKENHUISVOORZIENINGEN --------

Nadere informatie

Vergelijking ACT teams op de Noordoever, Rotterdam. ACT congres Leiden 27 september 2007 Bert Jan Roosenschoon Arina van der Kwaak

Vergelijking ACT teams op de Noordoever, Rotterdam. ACT congres Leiden 27 september 2007 Bert Jan Roosenschoon Arina van der Kwaak Vergelijking ACT teams op de Noordoever, Rotterdam ACT congres Leiden 27 september 2007 Bert Jan Roosenschoon Arina van der Kwaak Benamingen zorg-aan-huis projecten (What s in a name?) Transmuraal Zorgteam

Nadere informatie

Effectiviteit van de Wiet-Check

Effectiviteit van de Wiet-Check Improving Mental Health by Sharing Knowledge Effectiviteit van de Wiet-Check FADO 17 november 2011 Anouk de Gee Cannabis gebruik & jongeren Actueel gebruik (laatste maand) 5,3 % van 12-16 jarigen 20,7

Nadere informatie

Verslaving en comorbiditeit

Verslaving en comorbiditeit Verslaving en comorbiditeit Wat is de evidentie? Dr. E. Vedel, Jellinek, Arkin 18 november 2014 Comobiditeitis hot 1 Jellinek onderzoek comorbiditeit Verslaving & persoonlijkheid, 1997 Verslaving & ADHD,

Nadere informatie

Frank van Es,psychiater UCP

Frank van Es,psychiater UCP Zorgvraag: Speerpunt van de KNMG Co-patiënt bij het consult Bereiken we onze patiënten? 376.62 patiënten van 20 studies naar herhalingsrecepten Therapietrouw; vanwege Risico op een Infarct na eerder Infarct

Nadere informatie

Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen?

Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Beter geïntegreerd! Wat zeggen de richtlijnen? Richtlijnen Casus IDDT Richtlijnen, wat zeggen ze niet! Richtlijnen Dubbele Diagnose, Dubbele hulp (2003) British

Nadere informatie

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken

Nadere informatie

Vaktherapie & Onderzoek

Vaktherapie & Onderzoek Vaktherapie & Onderzoek - Noodzaak Evident (ZiN advies)! - Veel enthousiasme bij professionals! - Mogelijkheden binnen instellingen? - Gemeenschappelijke vragen? - Keuze voor opzet en maten.. Gebruik ROM,

Nadere informatie

Haalbaarheidsonderzoek voor de evaluatie van behandelcentra voor patiënten met dubbeldiagnose.

Haalbaarheidsonderzoek voor de evaluatie van behandelcentra voor patiënten met dubbeldiagnose. Haalbaarheidsonderzoek voor de evaluatie van behandelcentra voor patiënten met dubbeldiagnose. Promotor: Prof. Dr. B. Sabbe (Universiteit Antwerpen). Onderzoekster: B. De Wilde (Universiteit Antwerpen).

Nadere informatie

Cost-effectiveness of the HIT programme in patients with schizophrenia and persistent auditory hallucinations

Cost-effectiveness of the HIT programme in patients with schizophrenia and persistent auditory hallucinations Costeffectiveness of the HIT programme in patients with schizophrenia and persistent auditory hallucinatio A.D. Stant, H. Groen,, D. Wiersma, J.A. Jenner,, E.M. TenVergert MTAbureau & afdeling Psychiatrie

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43602 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Fenema, E.M. van Title: Treatment quality in times of ROM Issue Date: 2016-09-15

Nadere informatie

Pivotal Response Treatment bij kinderen met autisme. Manon de Korte, MSc PhD student, PRT behandelaar

Pivotal Response Treatment bij kinderen met autisme. Manon de Korte, MSc PhD student, PRT behandelaar Pivotal Response Treatment bij kinderen met autisme Manon de Korte, MSc PhD student, PRT behandelaar Pivotal Response Treatment (PRT) = Behandeling voor kinderen met een autisme spectrum stoornis (ASS)

Nadere informatie

Vermaatschappelijking van de zorg: artikel 107 in cijfers

Vermaatschappelijking van de zorg: artikel 107 in cijfers Vermaatschappelijking van de zorg: artikel 107 in cijfers Overzicht Situering onderzoek Voorstelling vragenlijsten Resultaten Samenstelling doelgroep: leeftijd en geslacht Frequentie symptomatologie Evolutie

Nadere informatie

TERUGKEER NAAR DE SAMENLEVING

TERUGKEER NAAR DE SAMENLEVING TERUGKEER NAAR DE SAMENLEVING Terugkeer naar de samenleving van een resocialisatie-afdeling Samenvatting In dit artikel wordt beschreven hoe vaak op een resocialisatieafdeling van een APZ de indicatie

Nadere informatie

Onderzoek naar de rol van ontsteking bij het ontstaan van bipolaire stoornissen

Onderzoek naar de rol van ontsteking bij het ontstaan van bipolaire stoornissen Onderzoek naar de rol van ontsteking bij het ontstaan van bipolaire stoornissen CAPRI Universiteit Antwerpen INFORMATIEBRIEF VOOR DEELNEMERS Versie voor patiënten Versie 3 22/04/2015 Geachte heer/mevrouw,

Nadere informatie

Workshop HoNOS en MANSA

Workshop HoNOS en MANSA Workshop HoNOS en MANSA Voor het ROM Doorbraakproject Deel 1 2015 Annet Nugter en Petra Tamis GGZ Noord-Holland-Noord Inhoud workshop Kennismaking Introductie HoNOS en MANSA: Wat zijn dit voor instrumenten

Nadere informatie

Global Assessment of Functioning en medisch-psychiatrische behandelingsduur.

Global Assessment of Functioning en medisch-psychiatrische behandelingsduur. Global Assessment of Functioning en medisch-psychiatrische behandelingsduur. Inleiding Uit de Minimale Psychiatrische Gegevens (MPG) blijkt dat patiënten van medische opname naar ontslag beter gaan scoren

Nadere informatie

Meten is weten. ook. bij collum care

Meten is weten. ook. bij collum care Meten is weten ook bij collum care Presentatie door Leny Blonk nurse practitioner orthopedie Alysis zorggroep 1 Meten een dagelijkse bezigheid Leveren van maatwerk 2 Meten een dagelijkse bezigheid Om ons

Nadere informatie

Succes met geïntegreerde behandeling?

Succes met geïntegreerde behandeling? Succes met geïntegreerde behandeling? Annette Bonebakker, PhD, klinisch neuropsycholoog Kenniscarrousel LEDD Utrecht, 18 april 2017 Dubbele problematiek Patiënten met een dubbele diagnose vallen vaak tussen

Nadere informatie

Congres 01-04-2009. lex pull 23-03-2009 1

Congres 01-04-2009. lex pull 23-03-2009 1 ADHD EN VERSLAVING Congres 01-04-2009 lex pull 23-03-2009 1 ADHD EN VERSLAVING PREVALENTIE VERKLARINGSMODELLEN DIAGNOSTIEK BEHANDELING lex pull 23-03-2009 2 prevalentie 8-Tal studies SUD bij ADHD: Life-time

Nadere informatie

Diseasemanagement. Jaarlijkse evaluatie van de gezondheid

Diseasemanagement. Jaarlijkse evaluatie van de gezondheid Utrecht, 18 december 2008 Irene Lako, RGOc/UMC Groningen Diseasemanagement Jaarlijkse evaluatie van de gezondheid Irene Lako, S Schorr, K van der Elst, H Knegtering, C Slooff, JRBJ Brouwers, K Taxis, R

Nadere informatie

SPEEDPRESENTATIES Deel 1

SPEEDPRESENTATIES Deel 1 Dia 1 SPEEDPRESENTATIES Deel 1 Dia 2 Disclosure belangen sprekers van de speedpresentatie (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

MEMANTINE-ADDITIE AAN CLOZAPINE 1. Memantine-additie aan Clozapine bij Therapieresistente Schizofrenie

MEMANTINE-ADDITIE AAN CLOZAPINE 1. Memantine-additie aan Clozapine bij Therapieresistente Schizofrenie MEMANTINE-ADDITIE AAN CLOZAPINE 1 Memantine-additie aan Clozapine bij Therapieresistente Schizofrenie (Memantine Add-On Therapy to Clozapine in Refractory Schizophrenia) David M.H. Buyle David M.H. Buyle

Nadere informatie

Psychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe?

Psychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe? Psychotherapie voor Depressie werkt! Maar hoe? Effecten en Werkingsmechanismes van Cognitieve Therapie en Interpersoonlijke Therapie voor Depressie Dr. Lotte Lemmens Maastricht University Psychotherapie

Nadere informatie

SMART4U: een app om sociale contacten uit te breiden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Dr. Willeke Manders Léon van Woerden MScN

SMART4U: een app om sociale contacten uit te breiden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Dr. Willeke Manders Léon van Woerden MScN SMART4U: een app om sociale contacten uit te breiden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen Dr. Willeke Manders Léon van Woerden MScN Inhoud presentatie Wat is Smart4U Doel van het onderzoek

Nadere informatie

INFORMATIE OVER PSYCHISCHE PROBLEMEN EN BEHANDELING

INFORMATIE OVER PSYCHISCHE PROBLEMEN EN BEHANDELING De kerndoelstelling van de Alexianen Zorggroep Tienen is het optimaliseren van de (geestelijke) gezondheid en de quality of life van de cliënt en zijn/haar familie. We streven er voortdurend naar om als

Nadere informatie

Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met

Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Autismespectrumstoornissen: ADASS Achtergrond ADASS Veelvuldig voorkomen van

Nadere informatie

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP)

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) De effectiviteit van een gecombineerde behandeling gericht op problematisch middelengebruik en partnergeweld bij plegers van partnergeweld

Nadere informatie

STUDIEDAG. Evidence-based werken in de verslavingszorg

STUDIEDAG. Evidence-based werken in de verslavingszorg STUDIEDAG Evidence-based werken in de verslavingszorg Brussel, dinsdag 27 maart 2007 Evidence-based werken in de verslavingszorg De laatste jaren wordt de term evidence-based steeds vaker in de mond genomen

Nadere informatie

PDAS. Tom Vermeulen Hoofdverantwoordelijke Sophia en De Ceder PZ Duffel ECT-Coördinator. GGZ-Congres 20/09/2016

PDAS. Tom Vermeulen Hoofdverantwoordelijke Sophia en De Ceder PZ Duffel ECT-Coördinator. GGZ-Congres 20/09/2016 PDAS GGZ-Congres 20/09/2016 Tom Vermeulen Hoofdverantwoordelijke Sophia en De Ceder PZ Duffel ECT-Coördinator Sociaal verpleegkundige- Master Sociale Gezondheidswetenschappen- Doctoraal onderzoeker PDAS

Nadere informatie

35 jaar De Kiem. Uitdagingen voor de toekomst. 29 maart 2012. Gent. Eric Broekaert

35 jaar De Kiem. Uitdagingen voor de toekomst. 29 maart 2012. Gent. Eric Broekaert 35 jaar De Kiem Uitdagingen voor de toekomst 29 maart 2012 Gent Eric Broekaert Therapeutische gemeenschappen: Onderzoek in Europa, overzicht en conclusies ERIC BROEKAERT WOUTER VANDERPLASSCHEN MIEKE AUTRIQUE

Nadere informatie

Informatie. Hieronder een overzicht van de resultaten op alle vragen voor vijf van onze zes afdelingen. RESULTATEN INDICATOREN 2017

Informatie. Hieronder een overzicht van de resultaten op alle vragen voor vijf van onze zes afdelingen. RESULTATEN INDICATOREN 2017 RESULTATEN INDICATOREN 2017 VLAAMSE PATIËNTENPEILING De patiëntenpeiling is een vragenlijst die werd meegegeven aan patiënten die in behandeling waren in maart april 2017. Resultaten reflecteren hoe tevreden

Nadere informatie

Middelengebruik: Cannabisgebruik

Middelengebruik: Cannabisgebruik Middelengebruik: Cannabisgebruik Inleiding Cannabisgebruik geeft zowel gezondheidsrisico s, psychosociale gevolgen als wettelijke consequenties 1,2. Frequent gebruik van cannabis wordt geassocieerd met

Nadere informatie

Proefschrift. Cannabis use, cognitive functioning and behaviour problems. Merel Griffith - Lendering. Samenvatting

Proefschrift. Cannabis use, cognitive functioning and behaviour problems. Merel Griffith - Lendering. Samenvatting Proefschrift Cannabis use, cognitive functioning and behaviour problems Merel Griffith - Lendering Samenvatting Het gebruik van cannabis is gerelateerd aan een breed scala van psychische problemen, waaronder

Nadere informatie

Waarom onderzoek naar zorggebruik? Over- of onderbehandeling van jongeren in de GGZ? Inhoud. dr. F. Jörg

Waarom onderzoek naar zorggebruik? Over- of onderbehandeling van jongeren in de GGZ? Inhoud. dr. F. Jörg Frederike Jörg Stelling 1 Frederike Jörg Stelling 2 Teveel kinderen en jongeren in Nederland zoeken en krijgen tweedelijns, specialistische GGZ-hulp terwijl er vaak geen sprake is van psychiatrische problematiek

Nadere informatie

Cannabis, vitamine D & het metabool risico van mensen met een psychotische aandoening

Cannabis, vitamine D & het metabool risico van mensen met een psychotische aandoening Cannabis, vitamine D & het metabool risico van mensen met een psychotische aandoening Dr. Jojanneke Bruins j.bruins@lentis.nl Promotoren: Prof. dr. Marieke Pijnenborg Prof. dr. Edwin van den Heuvel Co-promotoren

Nadere informatie

STUDIEVOORMIDDAG. Polydruggebruik en psychische problemen bij alcohol- en druggebruikers in behandeling

STUDIEVOORMIDDAG. Polydruggebruik en psychische problemen bij alcohol- en druggebruikers in behandeling STUDIEVOORMIDDAG Polydruggebruik en psychische problemen bij alcohol- en druggebruikers in behandeling 18 JUNI 2012 INLEIDENDE TEKST Zowel in Europa als in de Verenigde Staten stelt men vast dat polydruggebruik

Nadere informatie

ROM vanuit cliëntperspectief. Beoordeling ROM-instrumentarium vanuit cliënten-/familieperspectief

ROM vanuit cliëntperspectief. Beoordeling ROM-instrumentarium vanuit cliënten-/familieperspectief ROM vanuit cliëntperspectief Beoordeling ROM-instrumentarium vanuit cliënten-/familieperspectief Lotte Kits Steven Makkink Expertgroep ROM vanuit cliëntperspectief LPGGz december 2011 Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

Algemene meetinstrumenten in de psychiatrische praktijk

Algemene meetinstrumenten in de psychiatrische praktijk Algemene meetinstrumenten in de psychiatrische praktijk j. m. h a v e n a a r, j. v a n o s, d. w i e r s m a samenvatting Het gebruik van meetinstrumenten om verschillende aspecten van de toestand van

Nadere informatie

Centrum voor ouderenpsychiatrie Regio Apeldoorn 2009. HONOS 65+ Maart 2009 Gerda Rötert

Centrum voor ouderenpsychiatrie Regio Apeldoorn 2009. HONOS 65+ Maart 2009 Gerda Rötert Centrum voor ouderenpsychiatrie Regio Apeldoorn 2009 HONOS 65+ Maart 2009 Gerda Rötert Doelstelling: Het doel is het evalueren van het effect van de behandeling of begeleiding zowel op individueel- als

Nadere informatie

Diagnose en classificatie in de psychiatrie

Diagnose en classificatie in de psychiatrie Diagnose en classificatie in de psychiatrie Klinische Validiteit Research Betrouwbaarheid Prof dr Bert van Hemert psychiater en epidemioloog Afdelingshoofd psychiatrie DBC Kosten-baten 2 Diagnosen in de

Nadere informatie

from Clinical Experience to an Evidence Based Guideline Frieda Matthys, MD PhD 20 november 2014

from Clinical Experience to an Evidence Based Guideline Frieda Matthys, MD PhD 20 november 2014 ADHD and SUD from Clinical Experience to an Evidence Based Guideline Frieda Matthys, MD PhD 20 november 2014 Overzicht Waarom een richtlijn Het proces, het netwerk en de experten Onderzoeksopzet Risico

Nadere informatie

Appendix Hoofdstuk 13 Tabellen wetenschappelijke onderbouwing farmacotherapie van ouderen met een bipolaire stoornis

Appendix Hoofdstuk 13 Tabellen wetenschappelijke onderbouwing farmacotherapie van ouderen met een bipolaire stoornis 3 4 Appendix Hoofdstuk 3 Tabellen wetenschappelijke onderbouwing farmacotherapie van ouderen met een bipolaire stoornis Zoals beschreven in hoofdstuk 3.5. Tabel Lithium bij ouderen. N leeftijd (range)

Nadere informatie

Stepped care behandeling voor paniekstoornis

Stepped care behandeling voor paniekstoornis Stepped care behandeling voor paniekstoornis Een vergelijking van een 10-weeks begeleide zelfhulp, zo nodig gevolgd door protocollaire CGT, vergeleken met TAU. M. Kampman, A.J.L.M. van Balkom, T. G. Broekman,

Nadere informatie

Nijmegen, juni 2009. Gerdien H. de Weert-van Oene Cor Verbrugge Cor A.J. de Jong

Nijmegen, juni 2009. Gerdien H. de Weert-van Oene Cor Verbrugge Cor A.J. de Jong Monitor Intramurale Motivatie Centra Rapportage 28 Nijmegen, juni 29 Gerdien H. de Weert-van Oene Cor Verbrugge Cor A.J. de Jong 1 2 Monitor Intramurale Motivatie Centra Rapportage 28 Nijmegen, juni 29

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Effectiveness of case management in the reduction of COPD re-admissions: results of a pilot study Annelies E. van Eeden, Ingrid van de Poll, Gertrud van Vulpen, Tim Roldaan, Wies Wagenaar, Melinde Boland,

Nadere informatie

PK Broeders Alexianen Tienen

PK Broeders Alexianen Tienen PROGRAMMA 09u30 Ontvangst Koffie 10u00 Verwelkoming en inleiding Ivo Vanschooland Dr. H. Peuskens Getuigenis Pauze Getuigenis Herman Hacour 12u00 Aperitief en lunch 14u00 Werkgroepen begeleid door: Hacour

Nadere informatie

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ~~

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ~~ Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ~~ Directoraat-generaal Organisatie gezondheidszorgvoorzieningen ~~ Dienst Datamanagement ~~ BEHANDELDIENSTEN IN DE

Nadere informatie

Kwetsbaarheid, multimorbiditeit en functieverlies in de ouderenpsychiatrie

Kwetsbaarheid, multimorbiditeit en functieverlies in de ouderenpsychiatrie Kwetsbaarheid, multimorbiditeit en functieverlies in de ouderenpsychiatrie Invloed op behandeluitkomsten en vergelijking met het algemeen ziekenhuis. Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Geen

Nadere informatie

Psychiatrische aandoeningen behoren wereldwijd tot de meest invaliderende en ernstige ziektebeelden, en de hiermee gepaard gaande ziektelast zal naar

Psychiatrische aandoeningen behoren wereldwijd tot de meest invaliderende en ernstige ziektebeelden, en de hiermee gepaard gaande ziektelast zal naar Samenvatting Psychiatrische aandoeningen behoren wereldwijd tot de meest invaliderende en ernstige ziektebeelden, en de hiermee gepaard gaande ziektelast zal naar verwachting zelfs verder toenemen in de

Nadere informatie

De relatie tussen Zelfwaardering, Externe Attributie en Psychotische symptomen.

De relatie tussen Zelfwaardering, Externe Attributie en Psychotische symptomen. De relatie tussen Zelfwaardering, Externe Attributie en Psychotische symptomen. The association between Self-esteem, External Attribution and Psychotic symptoms. Mike van Kempen 851084784 Begeleider 1:

Nadere informatie

Ontwikkeling van de vragenlijst Betrouwbaarheid en validiteit

Ontwikkeling van de vragenlijst Betrouwbaarheid en validiteit 109 Samenvatting 110 Inleiding Dit proefschrift beschrijft de ontwikkeling van een vragenlijst die door patiënten zelf in te vullen is om zowel gewenste (effectiviteit) als ongewenst effecten (bijwerkingen/tolerabiliteit)

Nadere informatie

Dubbele diagnosemonitor

Dubbele diagnosemonitor Dubbele diagnosemonitor Ervaringen met vijf jaar doelgroepenmonitoring Dr. Gerdien de Weert-van Oene Projectleider DD monitor g.weert@iriszorg.nl www.nispa.nl Schema *: DD-monitor De DD monitor naar meetinstrumenten

Nadere informatie

5-jaars Follow-up van de FAME studie

5-jaars Follow-up van de FAME studie 5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of

Nadere informatie

Psychofysiologische begeleiding zinvol bij SOLK. (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijk Klachten)

Psychofysiologische begeleiding zinvol bij SOLK. (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijk Klachten) Psychofysiologische begeleiding zinvol bij SOLK. (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijk Klachten) Eveline Kempenaar Algemene Leden Vergadering VDV november 2012 In het nieuws! 1 Definitie SOLK Lichamelijke

Nadere informatie

Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving

Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving Prevalentie en behandeling van ADHD bij patiënten met een verslaving Katelijne van Emmerik van Oortmerssen Ellen Vedel Wim van den Brink Robert A. Schoevers overzicht Achtergrond IASP prevalentie studie

Nadere informatie

POZAH PSYCHIATRISCHE ONDERSTEUNING EN ZORGTRAJECT VOOR ASIELZOEKERS AAN HUIS

POZAH PSYCHIATRISCHE ONDERSTEUNING EN ZORGTRAJECT VOOR ASIELZOEKERS AAN HUIS POZAH PSYCHIATRISCHE ONDERSTEUNING EN ZORGTRAJECT VOOR ASIELZOEKERS AAN HUIS 29 november 2017 Cindy Baillieu Situering AMIF project (vroegere Europees Vluchtelingen Fonds) Samenwerking FedAsil & St. Alexius

Nadere informatie

Nijmegen, april 2011. Gerdien H. de Weert-van Oene Tom Holsbeek Cor AJ de Jong

Nijmegen, april 2011. Gerdien H. de Weert-van Oene Tom Holsbeek Cor AJ de Jong Monitor Dubbele Diagnose Rapportage Monitor Dubbele Diagnose Rapportage Nijmegen, april Gerdien H. de Weert-van Oene Tom Holsbeek Cor AJ de Jong Nijmegen Institute for Scientist Practitioners in Addiction

Nadere informatie

Disclaimer. Deze presentatie kan off-label informatie bevatten. Raadpleeg altijd de SmPC alvorens enige medicatie voor te schrijven.

Disclaimer. Deze presentatie kan off-label informatie bevatten. Raadpleeg altijd de SmPC alvorens enige medicatie voor te schrijven. Disclaimer De inhoud van deze presentatie is onafhankelijk samengesteld door de spreker(s). De slides representeren de persoonlijke mening van de spreker(s). Deze presentatie kan off-label informatie bevatten.

Nadere informatie

Workshop CANSAS. Voor het ROM Doorbraakproject. Petra Tamis en Annet Nugter GGZ Noord-Holland-Noord

Workshop CANSAS. Voor het ROM Doorbraakproject. Petra Tamis en Annet Nugter GGZ Noord-Holland-Noord Workshop CANSAS Voor het ROM Doorbraakproject 2015 Petra Tamis en Annet Nugter GGZ Noord-Holland-Noord Inhoud workshop Kennismaking Introductie CANSAS: Wat is dit voor instrumenten en hoe neem je ze af

Nadere informatie

BELEIDSREGEL CV-6300-4.0.1.-2

BELEIDSREGEL CV-6300-4.0.1.-2 BELEIDSREGEL Tarief en prestatiebeschrijvingen voor eerstelijns psychologische zorg 1. Algemeen a. Deze beleidsregel is van toepassing op zorgaanbieders die eerstelijns psychologische zorg leveren, welke

Nadere informatie

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ~~

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ~~ Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ~~ Directoraat-generaal Organisatie gezondheidszorgvoorzieningen ~~ Dienst Datamanagement ~~ BEHANDELDIENSTEN IN DE

Nadere informatie

Kennissessie Meetinstrumenten Kennissessie meetinstrumenten. Overstappen van meetinstrument, naar welk en hoe?

Kennissessie Meetinstrumenten Kennissessie meetinstrumenten. Overstappen van meetinstrument, naar welk en hoe? Kennissessie Meetinstrumenten 09-05-2016 Kennissessie meetinstrumenten Overstappen van meetinstrument, naar welk en hoe? Besluit SBG Communicatie 29/12/2015 Per 1 juli 2016 wordt het aantal meetinstrumenten

Nadere informatie

Samenvatting, met de AAA checklist

Samenvatting, met de AAA checklist Samenvatting, met de AAA checklist 187 Huisarts-patiënt communicatie in de palliatieve zorg Aanwezigheid, actuele onderwerpen en anticiperen Huisartsen spelen in veel landen een centrale rol in de palliatieve

Nadere informatie

Rom-uitkomsten kliniek Constantijn Huygensstraat

Rom-uitkomsten kliniek Constantijn Huygensstraat Rom-uitkomsten kliniek Constantijn Huygensstraat April 2014 In-,door- en uitstroom kliniek excl. TOA en AOC Instroom Uitstroom In zorg 1/1 2011 638 652 224 2012 687 711 206 2013 736 747 172 2014 161 Vergelijking

Nadere informatie

Schizofrenie/psychotische stoornis: MAO-remmers bij depressie 6558 PANSS: Positive and Negative Syndrome Scale

Schizofrenie/psychotische stoornis: MAO-remmers bij depressie 6558 PANSS: Positive and Negative Syndrome Scale Schizofrenie/psychotische stoornis: MAO-remmers bij depressie 6558 PANSS: Positive and Negative Syndrome Scale CONCLUSIE MAO-remmers kunnen de afbraak van dopamine remmen, waardoor er in theorie een verergering

Nadere informatie

EPIDEMIOLOGIE VAN AIDS EN HIV-INFECTIE IN BELGIË PATIËNTEN IN MEDISCHE OPVOLGING

EPIDEMIOLOGIE VAN AIDS EN HIV-INFECTIE IN BELGIË PATIËNTEN IN MEDISCHE OPVOLGING DIENST EPIDEMIOLOGIE VAN INFECTIEZIEKTEN EPIDEMIOLOGIE VAN AIDS EN HIV-INFECTIE IN BELGIË PATIËNTEN IN MEDISCHE OPVOLGING TOESTAND OP 31 DECEMBER 2016 EPIDEMIOLOGIE VAN AIDS EN HIV- INFECTIE IN BELGIË

Nadere informatie

CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen

CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen CGt binnen de ambulante forensische GGz: nieuwe ontwikkelingen Achtergrond symposium Criminaliteit heeft grote gevolgen voor samenleving: -Fysieke verwondingen -Psychische klachten -Materiële schade -Kosten:

Nadere informatie

Effecten van Assertive Community Treatment bij cliënten met een eerste psychose. 5 november 2007 Onderzoeksdag Geestdrift

Effecten van Assertive Community Treatment bij cliënten met een eerste psychose. 5 november 2007 Onderzoeksdag Geestdrift Effecten van Assertive Community Treatment bij cliënten met een eerste psychose Thema onderzoek ACT EBP doelgroep werkt dit? > ACT: ok > Doelgroep: beperkt bewijs Fidelity Cliënt / mantelzorg resultaten

Nadere informatie

Cannabis. Van frequent naar afhankelijk gebruik

Cannabis. Van frequent naar afhankelijk gebruik Improving Mental Health by Sharing Knowledge Cannabis Van frequent naar afhankelijk gebruik CanDepgroep Peggy van der Pol Margriet van Laar Ron de Graaf Nienke Liebregts Wim van den Brink Dirk Korf Frequent

Nadere informatie

Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie. Critically Appraised Topic

Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie. Critically Appraised Topic Farmacotherapie in de acute fase van alcoholdetoxificatie Critically Appraised Topic Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring

Nadere informatie

Drugs of Alcohol mee? Zeg nee! Informatie voor bezoekers

Drugs of Alcohol mee? Zeg nee! Informatie voor bezoekers Drugs of Alcohol mee? Zeg nee! Informatie voor bezoekers Inleiding Circa 80% van de patiënten in FPC Dr. S. van Mesdag heeft mede onder invloed van het gebruik van verslavende middelen een delict gepleegd.

Nadere informatie

In- en uitstroom van patiënten op een gesloten acute opnameafdeling: Overzicht van een jaar

In- en uitstroom van patiënten op een gesloten acute opnameafdeling: Overzicht van een jaar In- en uitstroom van patiënten op een gesloten acute opnameafdeling: Overzicht van een jaar E.M.A. Bohnen, M.C. Hazewinkel, E. Hoencamp & R.F.P. de Winter Voorjaarscongres Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie

Nadere informatie

Dubbele Diagnose: Mentale handicap en Psychische problematiek

Dubbele Diagnose: Mentale handicap en Psychische problematiek 1 1 Dubbele Diagnose: Mentale handicap en Psychische problematiek Paul De Bock Adviseur-generaal FOD Volksgezondheid Dienst Psychosociale Gezondheidszorg Een nieuw concept voor de organisatie van de geestelijke

Nadere informatie

Van genetische kwetsbaarheid naar herstel

Van genetische kwetsbaarheid naar herstel Kwetsbaarheid en Veerkracht bij mensen met een psychose Van genetische kwetsbaarheid naar herstel 10 jaar GROUP onderzoek GROUP-Investigators centrale vragen van GROUP Bestaat er een genetische kwetsbaarheid

Nadere informatie

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling

Studie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling Evidence tabel middelenmisbruik bij depressie of depressieve klachten in kinderen en adolescenten Auteurs, Findling et al., 2009 onderzoek; 8 34 poliklinische patiënten (12-17 jaar) met major depressive

Nadere informatie

Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen?

Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen? Universitair Docent Hersencentrum Rudolf Magnus Afdeling Psychiatrie Universitair Medisch Centrum Utrecht Cannabis & psychosen: alleen risico s of ook kansen? Matthijs Bossong Overzicht Psychotische stoornis

Nadere informatie

PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN BIJ ADOLESCENTEN

PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN BIJ ADOLESCENTEN amenvatting Dit proefschrift gaat over het diagnosticeren van persoonlijkheidsstoornissen (P) in adolescenten, de ziektelast die adolescenten en volwassenen met een (borderline) persoonlijkheidsstoornis

Nadere informatie

VERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht

VERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht VERANDERING VAN GEDRAG: EEN PROBLEEM OF NIET? Marieke Schuurmans Verpleegkundige & onderzoeker UMC Utrecht/Hogeschool Utrecht GEDRAG: De wijze waarop iemand zich gedraagt, zijn wijze van doen, optreden

Nadere informatie

VOORSPELLEN VAN BENZODIAZEPINE AFHANKELIJKHEID; EEN MULTIDIMENSIONELE EN MULTIVARIATE BENADERING

VOORSPELLEN VAN BENZODIAZEPINE AFHANKELIJKHEID; EEN MULTIDIMENSIONELE EN MULTIVARIATE BENADERING VOORSPELLEN VAN BENZODIAZEPINE AFHANKELIJKHEID; EEN MULTIDIMENSIONELE EN MULTIVARIATE BENADERING C.C. Kan, S.R. Hilberink, M.H.M. Breteler Afdeling Psychiatrie UMC St. Radboud Nijmegen Nijmegen Institute

Nadere informatie

Haalbaarheidsonderzoek voor de evaluatie van behandelcentra voor patiënten met dubbeldiagnose.

Haalbaarheidsonderzoek voor de evaluatie van behandelcentra voor patiënten met dubbeldiagnose. PROGRAMMATORISCHE FEDERALE OVERHEIDSDIENST WETENSCHAPSBELEID. Haalbaarheidsonderzoek voor de evaluatie van behandelcentra voor patiënten met dubbeldiagnose. Promotor: Prof. Dr. B. Sabbe (Universiteit Antwerpen).

Nadere informatie

De behandeling van paniekstoornis

De behandeling van paniekstoornis De behandeling van paniekstoornis Cognitieve gedragstherapie, SSRI of de combinatie van beide Najaarscongres VGCt 15 november 2013 Onderzoeksgroep: Franske J. van Apeldoorn, Wiljo J.P.J. van Hout, Peter

Nadere informatie

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ~~

Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ~~ Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu ~~ Directoraat-generaal Organisatie gezondheidszorgvoorzieningen ~~ Dienst Datamanagement ~~ BEHANDELDIENSTEN IN DE

Nadere informatie

uitkomstenmanagement in de geestelijke gezondheidszorg in vlaanderen deel 5

uitkomstenmanagement in de geestelijke gezondheidszorg in vlaanderen deel 5 uitkomstenmanagement in de geestelijke gezondheidszorg in vlaanderen deel 5 Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid Stefaan Baert De zoektocht naar geschikte meetinstrumenten voor het ontwikkelen

Nadere informatie

Hulpverlening bij middelenmisbruik (verslavingszorg)

Hulpverlening bij middelenmisbruik (verslavingszorg) Dit rapport is bedoeld voor intern gebruik De info per dienst is beperkt om het volledige landschap overzichtelijk in beeld te brengen Als echter gegevens onjuist of gedateerd zijn, il dan correcties mailen

Nadere informatie

Partnerschap van de familie in de behandeling. Het investeren in de kracht van naastbetrokkenen René Keet

Partnerschap van de familie in de behandeling. Het investeren in de kracht van naastbetrokkenen René Keet Partnerschap van de familie in de behandeling Het investeren in de kracht van naastbetrokkenen René Keet Interventie doelen EPA (parallelle zorg) persoonlijk herstel nastreven psychiatrische symptomen

Nadere informatie

Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans

Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans Mathilde Descheemaeker Adriaan Spruyt Dirk Hermans Experimentele psychopathologie Op zoek naar de psychologische processen die een rol spelen bij het ontstaan, in stand houden en terugval van psychopathologie

Nadere informatie

De invloed van LVB en PTSS op behandelresultaten. Birgit Seelen-de Lang (GZ psycholoog) Berry Penterman (Psychiater) GGZ Oost Brabant, FACT

De invloed van LVB en PTSS op behandelresultaten. Birgit Seelen-de Lang (GZ psycholoog) Berry Penterman (Psychiater) GGZ Oost Brabant, FACT De invloed van LVB en PTSS op behandelresultaten Birgit Seelen-de Lang (GZ psycholoog) Berry Penterman (Psychiater) GGZ Oost Brabant, FACT 19 juni 2019 Vignet 33 jarige man, boerenzoon. Sinds 2010 bekend

Nadere informatie

Geïntegreerd behandelen van patiënten met dubbele diagnose met integrated dual diagnosis treatment (IDDT): systematische literatuurstudie

Geïntegreerd behandelen van patiënten met dubbele diagnose met integrated dual diagnosis treatment (IDDT): systematische literatuurstudie overzichtsartikel Geïntegreerd behandelen van patiënten met dubbele diagnose met integrated dual diagnosis treatment (IDDT): systematische literatuurstudie A. NEVEN, N. KOOL, A.E. BONEBAKKER, C.L. MULDER

Nadere informatie

Schizofrenie en comorbide verslaving

Schizofrenie en comorbide verslaving Schizofrenie en comorbide verslaving Wilma Reesink GGZ Verpleegkundig Specialist GGNet Apeldoorn Workshopindeling: 1. Stellingen bespreken aan de hand van het Lagerhuismodel met doel: kennis testen, dilemma

Nadere informatie

Op weg naar een generatie Nix? Vandaag: HBSC-landen in de studie. Trends in middelengebruik onder scholieren. Tom ter Bogt Wilma Vollebergh

Op weg naar een generatie Nix? Vandaag: HBSC-landen in de studie. Trends in middelengebruik onder scholieren. Tom ter Bogt Wilma Vollebergh Op weg naar een generatie Nix? Trends in middelengebruik onder scholieren Tom ter Bogt Wilma Vollebergh Vandaag: HBSC: de studie Middelengebruik: trends 2001-2013 Ouders en middelengebruik Indicatoren

Nadere informatie

De ouderrol van mensen met (ernstige) psychische aandoeningen. Lectoraat Rehabilitatie Groningen

De ouderrol van mensen met (ernstige) psychische aandoeningen. Lectoraat Rehabilitatie Groningen De ouderrol van mensen met (ernstige) psychische aandoeningen Peter van der Ende Senior-onderzoeker Lectoraat Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen p.c.van.der.ende@pl.hanze.nl Website: www.ouderschap-psychiatrie.nl

Nadere informatie

(F)ACT-LVB: wat levert het op?

(F)ACT-LVB: wat levert het op? (F)ACT-LVB: wat levert het op? Festival forensische zorg 2019 Laura Neijmeijer Opzet Ontwikkeling van (F)ACT LVB Kenmerken van (F)ACT LVB (F)ACT LVB in internationaal perspectief Promotieonderzoek en deelstudies

Nadere informatie